Mga Batan-on Nangutana . . .
Unsang Karera ang Akong Pagapilion?
‘UNSAY akong buhaton sa nahibilin kong kinabuhi?’ Sa madugay o sa madali moatubang ka niining mahagitong pangutana. Dayag ang makalilibog nga laray sa kapilian nga nagtanyag sa ilang kaugalingon—medisina, negosyo, arte, edukasyon, computer science, inhenyeriya, ug mga trabahong inantigo. Ug basin mobati ka sama sa batan-on nga miingon: “Ang giisip ko nga kalamposan . . . mao ang makapadayon sa paghupot sa sukod sa kaharuhay nga imong gidakoan.” O kaha nagdamgo ka sa pagpauswag sa imong kahimtang sa panalapi sa kinabuhi.
Apan ang kalamposan nagkahulogan ba lang sa materyal nga ganansiya? Ang bisan unsang sekular nga karera makahatag ba nimo ug tinuod nga katagbawan?
‘Walay Kapuslanan Kadto’
Madanihon, makapaukyab, masapian! Kana mao kasagaran ang paghulagway sa mga pelikula, TV, ug mga libro sa sekular nga mga karera. Apan aron makab-ot ang giingong kalamposan, ang mga matinguhaon sa karera kinahanglan makig-indig sa usa ug usa sa kinabuhi-ug-kamatayon nga pakigbisog aron mailhan. Si Dr. Douglas LaBier naghisgot sa unsang paagi ang bag-ong mga hamtong, nga daghan “may tulin-aksiyon, abante-teknolohiya nga mga karera, nagtaho nga mibati sa kadili-tagbaw, kabalaka, depresyon, kahaw-ang, paranoia, ug sa nagkadaiyang mga reklamo sa lawas.”
Dugay na kanhi, si Haring Solomon nagyagyag sa kakawangan sa kalibotanon lamang nga kalamposan. Kay gipaluyohan sa halos waykinutbanang katigayonan, naugmad ni Solomon ang katingad-anang listahan sa mga karera. (Basaha ang Ecclesiastes 2:4-10.) Bisan pa niana, mihinapos si Solomon: “Ako, bisan ako, mitan-aw sa tanan nga binuhatan sa akong mga kamot ug sa pagbudlay nga akong gihagoan sa pagbuhat, ug, tan-awa! ang tanan kakawangan [“Naamgohan ko nga kana walay kapuslanan,” Today’s English Version] ug paghakop sa hangin.”—Ecclesiastes 2:11.
Ang usa ka trabaho tingali magdalag bahandi ug pagkainila, apan kana dili makatagbaw sa ‘espirituwal nga mga panginahanglan’ sa usa. (Mateo 5:3) Busa ang katagbawan wala maangkon niadtong nagasentro lamang sa ilang mga kinabuhi sa sekular nga kalamposan.
Usa ka Karera nga Makapatagbaw
Si Haring Solomon mitambag: “Ang kataposan sa butang, nga ang tanan nadungog na mao: Kahadloki ninyo ang matuod nga Diyos ug bantayi ang iyang mga sugo. Kay kini mao ang tibuok nga katungdanan sa tawo.” (Ecclesiastes 12:13) Ang pangunang obligasyon sa mga Kristohanon karong adlawa mao ang pagwali sa mensahe sa Gingharian. (Mateo 24:14) Ug ang mga batan-on nga nagaisip nga seryoso niining katungdanan mobating obligado nga bug-os makig-ambit sa maong buluhaton kutob sa mahimo—bisan pag sila dili kinaiyanhong may hilig sa pagwali. (Itandi ang 2 Corinto 5:14.) Inay pangagpason ang bug-os-panahong sekular nga mga trabaho, ang libolibo nagpalabi sa pag-alagad nga bug-os-panahong mga magwawali (mga payunir). Ang uban nagaalagad nga langyawng mga misyonaryo sa mga sangang buhatan sa Watch Tower Society.
Si Emily, kinsa mibiya sa karera ingong ehekutibong sekretarya aron mahimong payunir, miingon: “Naugmad ko ang dakong gugma alang niiing buluhatona.” Oo, ang bug-os-panahong ministeryo mao ang labing makapatagbaw, makapaukyab nga karera nga mahunahuna! Ug unsa pay labaw nga pribilehiyo ang mabatonan sa usa kay sa pagkahimong usa sa “isigkamagbubuhat sa Diyos”?—1 Corinto 3:9.
Edukasyon sa Unibersidad—May Kaayohan Ba?
Ang kadaghanang payunir nagasuportar sa ilang kaugalingon sa inoras nga trabaho. Apan unsa man kon sa ulahi kinahanglan nimong suportahan ang usa ka pamilya? Tinong ang usa dili gayod magbasol nga gigahin ang katuigan sa pagkabatan-on sa pag-alagad sa Diyos! Bisan pa niana, ang pipila mangutana, Dili ba maalamon nga ang usa ka batan-on magkuha unag usa ka silid sa unibersidad ug tingali buhaton ang ministeryo sa ulahi?
Hinuon, ang Bibliya wala magpaila sa eksakto kon pila ka tuig ang pag-eskuyla ang angay mabatonan sa Kristohanong batan-on. Ni kini nagasaway sa edukasyon. Si Jehova, ang “Dakong Instruktor,” nagadasig sa iyang katawhan sa pagbasag maayo ug pagpahayag sa ilang kaugalingon sa tin-aw. (Isaias 30:20; Salmo 1:2; Hebreohanon 5:12) Dugang pa, ang edukasyon makapauswag sa atong pagsabot sa mga tawo ug sa kalibotan nga atong gipuy-an.
Bisan pa niana, ang usa ka silid sa unibersidad ba kanunay takos sa dako kaayong panahon ug salapi nga gikinahanglan niini?a Bisan tuod gipaila sa mga estadistika nga ang mga graduwado sa unibersidad mas dakog kinitaan ug menos ang walay trabaho kay sa mga graduwado sa hayskul, ang librong Planning Your College Education nagapahinumdom kanato nga kining mga estadistika maoy mga aberids lamang. Minoriya lamang sa mga graduwado sa unibersidad ang aktuwal nagadawat ug tag-as kaayong mga suweldo; ang uban ginabayran sa mga suweldo nga ubos gayod kaayo. Gawas pa, ang tag-as nga mga kinitaan nga gipasidungog sa mga graduwado sa unibersidad basin sangpotanan usab sa mga hinungdan sama sa “talagsaong mga katakos, motibasyon, mga kahigayonan sa dapit sa trabaho, . . . espesyal nga mga hiyas”—dili lamang sa gidak-on sa ilang edukasyon.
“Ang usa ka silid sa [unibersidad] dili mogarantiya sa kalamposan sa trabaho,” matud sa Departamento sa Pamuo sa T.B. “Ang proporsiyon [sa mga graduwado sa unibersidad] nga nagtrabaho sa propesyonal, teknikal, ug manedyerial nga mga trabaho . . . mius-os kay ang maong mga trabaho wala mouswag sa igong gikusgon aron madawat ang nagatubong suplay sa mga graduwado. Ingong sangpotanan, mga 1 sa 5 ka graduwado [sa unibersidad] nga misulod sa trabahoan tali sa 1970 ug 1984 nagbaton ug trabaho nga kasagaran wala magkinahanglag usa ka silid. Ang maong sobrang suplay sa mga graduwado lagmit mopadayon latas sa tungatunga sa katuigang 1990.”
Dugang mga Kamatuoran nga Palandongon
Ang usa ka silid sa unibersidad mahimo o mahimong dili magpauswag sa imong kalaoman sa panarbaho. Apan usa ka kamatuoran ang dili malalis: “Ang panahong nahibilin hamubo na”! (1 Corinto 7:29) Bisan pa sa tanang gituohang mga kaayohan niini, ang upat ka tuig o labaw pa diha sa unibersidad mao ba ang labing maayong paggamit sa maong nahibiling panahon?—Efeso 5:16.
Ang edukasyon sa unibersidad mopaduol o mopahilayo ba nimo sa imong espirituwal nga mga tumong? Hinumdomi, ang dakong kinitaan dili maoy pangunang butang sa Kristohanon. (1 Timoteo 6:7, 8) Bisan pa niana, ang usa ka surbi sa mga administrador sa unibersidad sa T.B. nagbatbat sa mga estudyante karong adlawa ingong ‘hilig sa karera, mabalak-on sa materyal nga kalamposan, mahunahunaon sa kaugalingon.’ Ang usa ka grupo sa mga estudyante miingon: “Morag salapi lamang gayod ang atong estoryahan.” Sa unsang paagi ang pagkalangkit sa palibot sa grabeng pag-indigay ug hakog nga materyalismo makaapektar nimo?
Ang mga unibersidad tingali wala na makabaton sa gubot nga mga talan-awon sa katuigang 1960. Apan ang pag-us-os sa kagubot sa unibersidad wala magkahulogan nga maayo ang palibot sa kampus. Mihinapos ang usa ka pagtuon sa kinabuhi sa kampus: “Ang mga estudyante sa gihapon dunay halos walay-limiteng kagawasan sa personal ug sosyal nga mga butang.” Ang mga droga ug alkohol gigamit nga librelibre, ug ang kamahilayon sa sekso mao ang lagda—dili ang eksepsiyon. Kon matuod kini sa mga unibersidad diha sa inyong nasod, mahimo kaha nga ang pagpuyo didto magpakyas sa imong paningkamot nga magpabiling hinlo sa moral?—1 Corinto 6:18.
Ang laing kabalak-an mao ang gipamatud-an pag-ayong kalangkitan sa pagkaladlad sa edukasyon sa kolehiyo uban sa mius-os nga “pagsunod sa relihiyosong mga tinuohan.” (The Sacred in a Secular Age) Ang pagpit-os nga mahuptan ang tag-as nga mga grado nakapahinabo nga ang pila ka Kristohanong batan-on nagpasagad sa espirituwal nga kalihokan ug sa ingon nahimong huyang sa pag-atake sa sekular nga panghunahuna nga gipasiugda sa mga unibersidad. Ang pipila nakaagom sa pagkalunod sa ilang pagtuo.—Colosas 2:8.
Mga Kapaingnan Puli sa Edukasyon sa Unibersidad
Tungod niining mga kamatuorana, daghan Kristohanong batan-on mihukom nga dili magbatog edukasyon sa unibersidad. Nadiskobrehan sa daghan nga ang pagbansay nga gitanyag diha sa mga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova—ang senemanang Tunghaan sa Teokratikanhong Ministeryo ilabina—naghatag nilag dakong bentaha sa pagkaplag ug trabaho. Bisan tuod wala makabatog silid sa unibersidad, ang maong mga batan-on makatuon nga magmasaligon, batid sa pagpahayag sa ilang kaugalingon, ug may katakos sa pagpas-an sa responsabilidad. Dugang pa, samtang nagatuon sa hayskul, ang pipila nagakuhag mga kurso sa pagmakenilya, computer programming, pag-ayog sakyanan, trabaho sa talyer, ug uban pa. Ang maong mga kahanas makatabang sa inoras nga trabaho ug kadaghanan pinangita. Ug bisan pag daghang batan-on ang dili gustong ‘motrabaho pinaagi sa ilang mga kamot,’ ang Bibliya nagahatag pasidungog sa pagbuhat sa “hago nga buluhaton.” (Efeso 4:28) Aw, si Jesu-Kristo mismo nakatuon pag-ayo sa usa ka trabahong pakamot nga siya gitawag “ang panday”!—Marcos 6:3.
Matuod, sa pila ka nasod ang mga graduwado sa unibersidad milunop na sa trabahoan nga lisod ang pagkakita bisan sa kasagarang mga trabaho nga wala ang dugang pagbansay. Apan kadaghanan adunay mga programa sa pagkaaprentis, mga eskuylahang bokasyonal o teknikal, ug mugbong mga kurso sa unibersidad nga nagatudlog sayon-makatrabahong mga kahanas uban ang pinakagamay nga gastong panahon ug salapi. Ayaw usab hikalimti nga adunay usa ka butang nga wala tagda sa mga estadistika sa panarbaho: ang saad sa Diyos nga motagana niadtong nagauna sa espirituwal nga intereses.—Mateo 6:33.
Ang mga kalaoman sa trabaho ug mga sistemang edukasyonal nagkalainlain sa sunodsunod nga dapit. Ang mga batan-on dunay lainlaing mga katakos ug mga hilig. Ug bisan tuod ang usa ka karera sa Kristohanong ministeryo gisugyot ingong mapuslanon, kana sa gihapon maoy butang sa personal nga pagpili. Busa ikaw ug ang imong mga ginikanan kinahanglan magtimbang pag-ayo sa tanang butang nalangkit sa paghukom kon unsa ka dakong edukasyon ang angay kanimo. ‘Ang matag usa kinahanglan magpas-an sa iyang kaugalingong lulan’ sa paghimo sa maong mga desisyon.—Galacia 6:5.
Kon, pananglitan, moinsistir ang imong mga ginikanan nga ikaw motungha sa unibersidad, ikaw walay kapilian gawas ang pagsugot kanila basta ikaw nagapuyo ubos sa ilang pagdumala.b (Efeso 6:1-3) Tingali makapadayon ka sa pagpuyo sa balay ug makalikay nga masikop sa kalihokan sa unibersidad. Magmapilion sa imong pilion nga mga kurso, pananglitan, nga isentro ang pagkakat-on sa mga kahanas sa trabaho inay sa kalibotanong mga pilosopiya. Bantayi ang imong mga pakig-uban. (1 Corinto 15:33) Magpabiling lig-on sa espirituwal pinaagi sa pagtambong sa tigom, pagsangyaw sa kanataran, ug personal nga pagtuon. Ang pila ka batan-on nga naobligar sa pagtungha sa unibersidad nakahimo gani sa pagpayunir pinaagi sa pagpilig iskedyol sa mga kurso nga nakapaposible niana.
Pilia ang imong karera sa mainampingon ug mainampoon nga paagi, aron kana dili lang mohatag ug kalipay kanimo kondili makapaarang nimo sa ‘pagtigom ug bahandi sa langit.’—Mateo 6:20.
[Mga footnote]
a Sa Tinipong Bansa, ang gastos sa unibersidad moaberids sa kapin ug $10,000 sa usa ka tuig! Kasagaran ang mga estudyante magbayad sa ilang utang sa daghang katuigan.
b Basin dili kinahanglan makadawat ug upat-ka-tuig nga silid aron makontento ang imong mga ginikanan. Sa Tinipong Bansa, ang associate degree, pananglitan, dinawat sa mga tig-empliyar diha sa daghang propesyonal ug labot-serbisyo nga mga natad ug makuha sa duha ka tuig.
[Blurb sa panid 13]
‘Ang usa ka silid sa unibersidad dili makagarantiya sa kalamposan sa trabaho.’—Departamento sa Pamuo sa T.B.