Bang! Bang! Patay Ka Na!
BUGNAW kaayo ang hangin sa sayong kabuntagon. Ang mga kahoy sa mabagang lasang malinaw—halos walay huyop sa hangin. Ang nagkalainlaing mga langgam nga mingbatog ug nagpasalipod sa labong nga mga sanga sa kalit nangawala. Ang ihalas nga mga usa ug ubang mga hayop nga sa pipila ka oras lamang nagpasalipod sa mabagang kadahonan mikalagiw. Matilimad-on ang palibot. Hinayhinay kang mikamang. Lapokon ug basa ang yuta. Mituhop ang kaumog sa sapot sa pagtakoban. Aron mabuhi kinahanglang mohapa ka niana.
Sa kalit ang kamingaw nabungkag sa makanerbiyos nga singgit sa gubat. Laing tawo ang milukso gikan sa kasagbotan nga dili mosobra sa 6 ka metros ang gilay-on. Dalidaling mitiro siya sa direkta. Miungot ang iyang armas nga wala makaigo. Madungog ang iyang balikas. Sa kinaiyanhon mitakilid ka, dungang gikablit ang gato. Sa usa ka pamilok sa mata, naputos sa pula ang dughan sa kaaway ug migawas sa atubangan sa iyang uniporme. Imong nahibalag ang kaaway ug siya imo!
Kini ba maoy makasubong mga panumdoman sa beterano sa Gubat sa Kalibotan I o II, o sa Korea, o Vietnam? Dili, sila maoy talan-awon ug esena sa libolibong “mga manggugubat sa hinapos sa semana,” mga lalaki ug babaye, kinsa kada semana moapil sa usa sa labing kusog nga nagtubong mga dula sa Tinipong Bansa ug Canada, usab sa Inglaterra, Pransiya, West Germany, ug Japan. Gibahin sa duha ka pundok sa 12, 15, o 20 ka mag-aaway sa kada usa, ang tumong sa dula mao ang pag-ilog sa bandera sa kontrang pundok.
Dulaon kini sa mga lalaki ug babaye sa tanang matang sa kinabuhi—mga doktor, abogado, nars, sekretarya, high-tech nga mga enhinyero, mga negosyante, ug kadtong may dagko ug gamay nga puwesto sa korporasyon. Nagsul-ob ug pagtakoban nga patig, ang mga nawong giduhigag lapok o kape, itom ug berde nga pangkolor, ang tanang magdudula parehas ug hitsura—mangil-ad ug dagwayng mga edaran nga nagdula sa dula sa gubat.
Nagdalag linain nga pagkadesinyong mga posil ug mga riple nga molantig ug gelatin nga kapsula nga puno sa pula, matunaw sa tubig nga pintal, sa gikusgong 76 ka metro matag segundo, mabungkag inig-igo, ang matag magdudula may panagwayng hanas nang beterano sa away sa Vietnam. Ang makitang pula nga motulo nga daw gikan sa tanang lungag maoy paila sa higala ug kaaway nga siya patay na. Sa dihang maigo ang magdudula sa usa ka kaaway, siya “patay” na sa nahibilin nga dula. Walay binilanggong dalhon!
Ang panggubatan mahimong bisan asang lugar nga daghag kahoy, kasagaran inabangan, inarkelahan, o gipanag-iyag prangkisya. Ang kadaghanan niining mga yutaa dunay mga sapa ug bagang kalugotan, nga lapokon ug pitaon nga gihisgotan sa sinugdan. Ang mas maluhong mga lugar dunay mga payag nga gituyo sa pagtukod aron moamgid sa mga balangay sa Vietnam alang sa balay-ug-balay nga pakig-away. Daghan gihatagag mga ngalan sa mga taga Vietnam. Ang uban dunay mga tangke-de-giyera aron makadugang sa pagkatinuod o mga langob ug mga trinsera nga katagoan o hup-anan. Gagmayng mga plataporma ang tukoron diha sa mga sanga sa kahoy, diin dinhi ang mga mamomosil makalaang sa ilang mga biktima ug makahimo sa ilang “pagpatay.” Kon dili mailog ang bandera sa kontrang pundok, nan ang pundok nga daghang “napatay” mao ang makadaog sa dula.
Mga Dula nga Gubat—Kini ba Alang sa mga Kristohanon?
Hapit 20 ka membro sa duha ka iglesya sa Sacramento, sa California, nagbayad ug mga $35 matag usa aron “makaapil sa dugang nagkapopular nga dula sa gawas,” misulat ang usa ka reporter. “Iglesya kontra iglesya, sila nangadto sa bukirong lugar halos unom ka oras—manago sa likod sa mga kahoy ug sa 200 ka litrong mga dram, naglinuthangay sa mga posil nga carbon-dioxide ang bala ug naningkamot sa pag-ilog sa bandera sa laing pundok.” Sa dihang gipangutana bahin sa pagkaangay sa usa ka lider sa iglesya sa pag-apil sa maong dula, ang usa ka predikador sa usa sa mga iglesya miingon: “Tungod ba lamang kay Kristohanon ka wala magkahulogan nga dili ka na mahimong tawo ug maglipaylipay.” Ang iyang kaatbang, usa ka pastor sa kontrang pundok, mitaho “nga siya walay mga pagduhaduha bahin sa pagdula sa mga dula sa gubat sa regular.” Apan, dili ba ang usa nga nagtawag sa iyang kaugalingon nga Kristohanon magduhaduha bahin sa pagdulag mga dula nga nagahimaya sa gubat?
Ang usa ka magdudula miingon: “Ginadamgo sa tanan ang pagpanoop ug magpalikod sa imong kontra ug posilon siya. Kana mao ang ultima nga pagpatay. Dili gayod siya mahibalo kon unsay miigo kaniya ug siya patay na.” Lain ang miingon: “Nakagusto kaayo ako niini sa unang pagdula ko. Daw mahimo kang giyanon niini. Kinahanglang moanhi ka kada semana tungod sa kalipay nga makuha niini.”
Daghang eksperto sa pamatasan nagsaway sa gubat nga mga dula ingong makadaot ug makapandol sa uban, nagtawag niini nga usa ka “makahahadlok nga kamatuoran.” Kini ang nagkalainlaing mga reaksiyon:
“Ang lihok sa pagpunting sa posil sa usa ka tawo, pintal man nga bala o dili, ug ang pagkablit sa gato mahimong motultol sa pagkadili na mobati sa dihang moabot ang tinuod nga kabangisan.” “Ang kalipay sa pagpamosil ug tawo dili gayod angay.” “Nakita ko nga mas mohatag kinig kadaot kay sa kaayohan,” miingon ang usa ka propesor sa sikolohiya sa University of Wisconsin (T.B.A.) ug usa ka espesyalista sa pangataki. “Ang ebidensiya matin-aw nga kini walay kapuslanan ug magkawala ang panagana batok sa kabangisan.” “Gitawag sa ubang mga kritiko ang mga dula sa gubat nga gikabuangan nga maoy daotang bersiyon sa pagpangayam ug mga tawo ug nagsundog-sundog sa pagpatay,” nagkanayon ang magasing New Orleans. “Usa . . . misugyot nga ang mga entrante sa mga dula sa gubat sa aktuwal nagkinahanglag maayong therapist.”
Gawas pa sa malaw-ayng moral nga kinaiyahan sa mga dula, kini dunay daghang kapeligrohan, nga miresultag daghang samaran.
Ang gubat maoy usa ka dulumtanang butang. Maoy hinungdan kon nganong ang mga Kristohanon dili malipay o mobatig kahinam gikan sa pagsundog-sundog o sa pagpalambo niana, sa pagdrama niana. Inay kalipayan ang pag-apil niining agresibong mga buhat, ang matuod nga mga Kristohanon malipay sa kamatuoran nga ang Dakong Maglalalang, si Jehova nga Diyos, sa dili madugay, “mopahunong sa gubat hangtod sa kinatumyan sa yuta.”—Salmo 46:9; Isaias 2:4.