Ang Gahom sa Panganunsiyo
DUGAY na kanhi, ang paghunong sa programa sa telebisyon aron isalida ang komersiyal ipailaila sa mga pulong, “Ug karon, aniay pipila ka pulong gikan sa among esponsor.” Ang mga esponsor maoy mga kompaniya nga nagbayad aron ianunsiyo ang ilang mga produkto. Bisan tuod ang “pipila ka pulong gikan sa among esponsor” midaghan pag-ayo, sa gihapon ang mga esponsor nagsuportar sa pinansiyal nga paagi sa palaumagian sa balita ug kalingawan—telebisyon, mga magasin, mantalaan, ug radyo. Ingong sangpotanan, ang mga esponsor naningkamot sa pagbuot kon unsay ipagula ug kon unsay dili ipagula diha sa palaumagian sa balita.
Sa pag-ilustrar: Sa 1993 usa ka kompaniya nga naggama ug usa ka Aleman nga luhong sakyanan misulat ngadto sa 30 ka magasin nga nagdiktar nga ang mga anunsiyo nga nagpasundayag sa ilang sakyanan ipresentar “diha lamang sa haom nga editoryal nga palibot.” Ang sulat misaysay nga ang mga gula sa magasin nga naundan sa ilang paanunsiyo kinahanglang dili magpasundayag ug bisan unsang materyal nga magsaway sa ilang sakyanan, sa Aleman nga mga produkto, o sa Alemanya mismo. Siyempre, dili ikatingala nga kining kompaniyaha, nga naggasto ug $15 milyon sa panganunsiyo diha sa magasin, magdahom ug “usa ka haom nga editoryal nga palibot.”
Dili usab ikatingala sa dihang ang mga magasin nga nag-anunsiyo sa bag-ong mga sinina sa kasal dili modawat ug mga anunsiyo alang sa segunda manong mga sinina sa kasal o sa dihang ang mga mantalaan nga naglista sa mga ahente sa balay ug yuta dili motug-an kanimo kon unsaon pagpalit ug balay nga dili pinaagig ahente. Sa susama, dili makapatingala kanato sa dihang ang palaumagian sa balita nga nag-anunsiyo ug mga sigarilyo o mga loteriya dili mosaway sa pagpanigarilyo o sa pagsugal.
Kultura sa Tiggamit
Busa, ang gahom sa panganunsiyo mosaylo pa sa pagbaligya ug mga manggad. Kini nagduso ug estilo sa kinabuhi sa tiggamit, usa ka tibuok-yutang kultura nga nasentro sa materyal nga mga butang.
Duna bay daotan niana? Depende kon kinsay imong pangutan-on. Ang mga tig-anunsiyo nangatarongan nga ang mga tawo gustong mopalit ug manag-iyag mga butang; ang panganunsiyo nag-alagad sa ilang mga intereses. Dugang pa, sila nag-ingon, ang panganunsiyo nagmugnag mga trabaho, nag-esponsor sa mga esport ug sa mga arte, nagtabang sa pagtagana ug masarangan nga palaumagian sa balita, nagdasig sa pag-indigay, nagpaarang-arang sa mga produkto, nagpakubos sa mga presyo, ug nagpaarang sa mga tawo sa paghimog may kahibalong mga kapilian sa pagpalit.
Ang uban nangangkon nga ang panganunsiyo naghimo sa mga tawo nga dili-mahimutang ug dili-tagbaw sa ilang nabatonan, nga nagpalambo ug nagpatungha ug daghan kaayong tinguha. Ang tigdukiduki nga si Alan Durning misulat: “Ang mga paanunsiyo, sama sa atong panahon, mabalhinon, mapalabihon sa kalingawan, puno sa mga ideya ug mga sumbanan, ug gitukmod sa mga uso; kini naghimaya sa tawo, nagpakamithi sa paggamit ug mga manggad ingong paagi sa pagtagbaw sa kaugalingon, ug nagpalig-on sa kauswagan sa teknolohiya ingong puwersa nga nag-umol sa dulnganan sa usa.”
Ang Gahom Niini Ibabaw Kanimo
Ang komersiyal nga panganunsiyo motabang ba sa pag-umol kon unsa kita ug kon unsay atong gusto? Lagmit. Bisan pa niana, kon kana nga impluwensiya dako o gamay nagdepende sa ubang mga impluwensiya.
Kon kita gigiyahan sa mga prinsipyo ug mga sukdanan sa Bibliya, atong maamgohan nga walay daotan sa pagpanag-iya ug materyal nga mga butang. Kon buot hunahunaon, gipanalanginan sa Diyos si Abraham, Job, Solomon, ug ang uban pa ug daghang bahandi.
Sa laing bahin, kon atong ipadapat ang mga prinsipyo sa Kasulatan, malikayan nato ang pagkadiskontento niadtong nangitag katagbawan ug kalipay diha sa walay-kataposang pagpangitag materyal nga mga butang. Ang mensahe sa Bibliya dili ang “Pamalit hangtod ka mapukling.” Hinunoa, kini nagtug-an kanato:
Salig sa Diyos. “Ihatag ang sugo kanilang kinsa dato sa karong sistema sa mga butang nga dili magmapahitas-on sa kaisipan, ug nga magpahimutang sa ilang paglaom, dili sa walay-kasegurohang bahandi, apan sa Diyos, kinsa nagahatag kanato sa tanang butang nga dagaya alang sa atong kalipayan.”—1 Timoteo 6:17.
Magmakontento. “Wala kitay gidalang bisan unsa nganhi sa kalibotan, ug ni kita makadala ug bisan unsa pagawas. Busa, nga may makaon ug ikasapot, kita makontento na niining mga butanga.”—1 Timoteo 6:7, 8.
Magmakasaranganon. “Gitinguha ko nga ang mga babaye magdayandayan sa ilang kaugalingon sa mahapsay nga sinina, uban ang kaligdong ug pagkamabuot sa hunahuna, dili pinaagi sa mga estilo sa pagsalapid sa buhok ug bulawan o mga perlas o mahalon kaayo nga sapot, apan sa paagi nga nahiangay sa mga babaye nga nagapailang masimbahon sa Diyos, nga mao, pinaagig maayong mga buhat.”—1 Timoteo 2:9, 10.
Hibaloi nga ang diyosnong kaalam mas labaw kay sa bahandi. “Malipayon ang tawo nga nakakaplag sa kaalam, ug ang tawo nga nakakab-ot sa pagsabot, kay ang pagbaton niana ingon nga ganansiya mas maayo pa kay sa pagbaton ug salapi ingon nga ganansiya ug ang pagbaton niini ingong abot labaw pa kay sa bulawan mismo. Kini labaw pang bililhon kay sa mga korales, ug ang tanang ubang imong gikalipayan dili ikatandi niana. Ang hataas nga adlaw anaa sa kamot nga tuo niini; diha sa kamot nga wala niini anaa ang bahandi ug kadungganan. Ang mga dalan niini maoy mga dalan nga kahimut-anan, ug ang tanan niining alagianan maoy pakigdait. Kini maoy kahoy sa kinabuhi kanila nga mokupot niini, ug pagatawgon nga malipayon ang magahawid niini pag-ayo.”—Proverbio 3:13-18.
Batasana ang paghatag. “Adunay labaw nga kalipay sa paghatag kay sa pagdawat.”—Buhat 20:35.
Ang usa makapangatarongan nga kining maong serye sa mga artikulo sa kaugalingon niini maoy usa ka matang sa paanunsiyo, usa nga nagaduso sa ideya nga kinahanglang mangibabaw ang espirituwal nga mga prinsipyo batok sa materyal nga mga prinsipyo. Sa walay duhaduha mouyon ka niana nga konklusyon.
[Kahon sa panid 9]
Pag-anunsiyo sa Gingharian sa Diyos
Unsa ang usa sa kinamaayohang mga paagi sa pag-abot sa mga tawo pinaagig makadaning mensahe? Ang librong Advertising: Principles and Practice nag-ingon: “Sa mithianong kalibotan ang matag tiggama makahimo sa pagpakigsulti nga personal sa matag tiggamit bahin sa produkto o serbisyo nga gibaligya.” Ang tinuod nga mga Kristohanon boluntaryong nagamantala sa Gingharian sa Diyos niining paagiha duolan na sa 2,000 ka tuig. (Mateo 24:14; Buhat 20:20) Nganong dili gamiton sa daghang pamatigayon kining metodoha sa pag-abot sa mga tawo? Ang libro misaysay: “Mahal kaayo kini. Ang mga pagduaw nga gihimo sa mga ahente mokostar ug kapin pa sa $150 matag duaw.” Siyempre, ang mga Kristohanon “nag-anunsiyo” sa Gingharian sa Diyos sa boluntaryong paagi. Kini maoy bahin sa ilang pagsimba.
[Mga hulagway sa panid 8]
Ang mensahe sa Bibliya dili ang “Pamalit hangtod ka mapukling”