Ang Hunahuna sa Bibliya
Mga Pagprotesta ug mga Demonstrasyon—Kana ba Makapausab sa Kalibotan?
“MAGPAHAYAG Kita, Momartsa Kita sa Kadalanan.” Mao kanay ulohang-tudling sa editoryal sa National Catholic Reporter, usa ka mantalaan sa Romano Katoliko, una pa gayod mosilaob ang gubat sa Gulpo sa Persia niadtong 1991. Nga miawhag sa mga magbabasa nga moapil sa mga martsa alang sa kalinaw ug sa mga demonstrasyon sa tibuok Tinipong Bansa, ang editoryal mipadayon: “Magkinahanglan kini ug minilyong tawo ug walay undang nga paningkamot alang sa kalinaw aron makasuhop sa kawalay-alamag ug kamapahitas-on niining administrasyona. . . . Ang mga tawo kinahanglang magdemonstrasyon.”
Ang maong mga awhag sa kalihokan sagad nga madunggan karong adlawa. Tungod sa daghang suliran sa politikal, ekonomikanhon, ug sa kalikopan nga nagahulga sa kaayohan sa katawhan, ang mga tawo mibating napugos sa “pagmartsa sa kadalanan” sa pagprotesta, pagbilar, ug pagdemonstrasyon. Ang mga isyu nagkadaiya gikan sa pagsanta sa salaod sa kasilinganan ngadto sa pagpatungha ug kalinaw sa kalibotan. Makaiikag, daghan niining mga demonstrasyona gipaluyohan sa mga organisasyon sa simbahan ug relihiyosong mga pangulo.
Ugaling, angay ba alang sa mga Kristohanon nga mosalmot sa maong mga demonstrasyon? Ug ang pagprotesta ba—samok man nga mga pagmartsa o malinawong mga pagbilar—sa tinuod makapausab sa kalibotan aron magmaarang-arang?
Mga Demonstrasyon—Ang Panglantaw sa Kristohanon
Ang mga demonstrasyon gihulad sa usa ka sosyologo ingong “usa ka tinuod epektibong paagi sa politikal nga kapahayagan . . . aron ang walay lihok nga mga awtoridad matukmod sa paghimog kinahanglanong mga lakang.” Oo, kadtong nagmartsa sa pagprotesta o sa pagdemonstrasyon sa kasagaran naglaom nga ang ilang tiningob nga mga paningkamot makatul-id sa mga inhustisya ug kadunotan nga makita diha sa presenteng sosyal ug politikal nga mga sistema.
Hinuon, unsang hularan ang gibilin ni Jesu-Kristo alang sa iyang mga sumusunod? Si Jesus nagkinabuhi sa panahon nga ang Hudiyong mga tawo nailalom sa madaogdaogong Empiryo sa Roma. Sa tino, gipangandoy gayod sa mga tawo ang kahupayan gikan sa madaogdaogon Romanhong yugo. Apan, si Jesus wala gayod magdasig sa iyang mga sumusunod sa pagdemonstrasyon, sa pagmartsa sa pagprotesta, o sa bisan unsang paagi malangkit sa politika. Sa kasukwahi, siya sa sublisubli miingon nga ang iyang mga sumusunod kinahanglang “dili bahin sa kalibotan.”—Juan 15:19; 17:16; tan-awa usab ang Juan 6:15.
Sa susama, sa dihang si Jesus sa dili-makataronganon gidakop sa mga opisyales sa kagamhanan, wala siya magsulay nga ukayon ang katawhan aron magprotesta, bisan tuod mahimo niya kana kon gustohon pa niya. Inay, iyang giingnan ang Romanong gobernador: “Ang akong gingharian dili bahin niining kalibotana. Kon ang akong gingharian bahin pa niining kalibotana, ang akong mga alagad makig-away unta aron dili ako igatugyan sa mga Hudiyo. Apan, sa ingon, ang akong gingharian dili gikan niining tinubdana.” (Juan 18:33-36) Sa nag-atubang sa suliran, si Jesus milikay sa bisan unsang kalihokan sa pagprotesta, nga nag-ila sa panginahanglan sa pagpabilin nga dili bahin sa mga kalihokan sa politika. Ug iyang gidasig ang iyang mga sumusunod sa pagbuhat sa sama.
Busa, ang pagsalmot sa mga demonstrasyon molapas sa paninugdang prinsipyo sa Kristohanong neyutralidad nga gitudlo ni Jesus. Gawas pa niana, ang maong pagsalmot mahimo ganing motultol ngadto sa pagkalangkit sa ubang dili-kristohanong batasan. Sa unsang paagi? Ang maayog tuyo nga mga demonstrasyon sa subsob makabaton sa dili kalikayang rebelyosong espiritu, uban sa mga sumasalmot nga mahimong militante, manultig matampalason, o magmapintason. Ang pakiglabot sa ilegal ug makabaldang mga taktika tingali makakuhag pagtagad, apan kini dili uyon sa tambag sa Bibliya nga “magpasakop sa labaw nga mga awtoridad” ug nga “magmadinaiton sa tanang tawo.” (Roma 12:18; 13:1) Inay modasig nga dili sugton ang kagamhanan, ang Bibliya nag-awhag sa mga Kristohanon sa paghupot sa ilang maayong pamatasan taliwala sa mga nasod ug sa pagpabiling mapasakopon sa tawhanong mga kagamhanan, bisan pag kadtong anaa sa gahom lisod pahimut-an o dili makataronganon.—1 Pedro 2:12, 13, 18.
‘Apan dili tanang demonstrasyon militante o mapintason,’ matud sa uban. Tinuod, ug ang pila ka demonstrasyon morag nakapatunghag maayong mga resulta. Apan ang pagprotesta ba—bisan pa kon kana malinawon ug gihimo alang sa maayong kawsa—makausab gayod sa kalibotan aron magmaarang-arang?
Kana ba Makausab sa Kalibotan?
Ang mga Kristohanon dulot nga nabalaka mahitungod sa ilang mga silingan ug buot nga motabang kanila. Apan ang pagsalmot ba sa mga demonstrasyon sa tinuod labing maayong paagi sa pagtabang? Ang librong Demonstration Democracy nag-ingon: “Limitado ang malampos sa bisan unsang galamiton labot sa politikal nga kapahayagan.” Dili ikalimod, ang pagwagtang sa mga kaalaotan nga giatubang sa katawhan nagkinahanglan ug mga kausaban nga dili malampos sa bisan unsang pagprotesta o pagmartsa.
Si Jesus nagpasabot sa susamang punto sa dihang mihisgot labot sa mga siglo na ang gidugayon nga relihiyosong sistema sa iyang adlaw. Mahitungod niadtong salingkapaw nga sistema sa pagsimba nga gihimo sa mga Pariseo, siya miingon: “Walay tawo nga motapak ug panapton nga wala pa makauk-ok nganha sa karaang kupo; kay ang iyang bug-os nga kalig-on mobira sa kupo ug ang gisi mas modako.” (Mateo 9:16) Unsay ipasabot ni Jesus? Nga ang tinuod nga Kristiyanidad dili mouyon sa daotan ug guba na nga mga sistema nga andam nang isalikway. Iyang nasabtan nga ang pagtapak sa dili na magamit nga sistema kawang.
Tinuod kana mahitungod sa sistema sa kalibotan nga migahom ibabaw sa katawhan sa mga siglo diha sa inhustisya, kapintasan, ug pagdaogdaog. Ang Ecclesiastes 1:15 tin-awng misaysay: “Kanang gihimo nga baliko dili na mamatul-id.” Oo, ang sistema karong adlawa sa kalibotan dili na matul-id, bisan pa sa kinamaayohang mga paningkamot. Nganong dili? Tungod kay, sumala sa 1 Juan 5:19, “ang tibuok kalibotan nahiluna sa gahom sa usa nga daotan,” si Satanas nga Yawa. Si Jesus mipunting nianang usa ingong “ang magmamando niining kalibotana.” (Juan 12:31) Samtang kining sistemaha nagalungtad ubos sa impluwensiya ni Satanas, walay pagtapak ang makadala ug permanenteng kahupayan.
Kini wala magkahulogan nga ang mga Kristohanon walay kabalaka sa mga suliran sa kalibotan o dili-buot nga mohimog positibong aksiyon. Sa pagkatinuod, ang mga Kristohanon giingnan nga magmaaktibo, dili sa pagprotesta, kondili diha sa buluhatong pagwali ug pagpanudlo sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos—ang Ginghariang kagamhanan nga gitudlo mismo ni Jesus nga iampo sa iyang mga sumusunod. (Mateo 6:10; 24:14) Ang Bibliya nagpakita nga ang Gingharian dili mosulay sa pagluwas niining hiwi nga kalibotan; kana sa bug-os magawagtang sa daotang mga kagamhanan ug sosyal nga mga kahikayan nga sa karon nagadaogdaog sa katawhan ug pagapulihan kana ug usa ka sistema nga makatukod ug tinuod nga hustisya ug pagkamatarong sa tibuok yuta. (Daniel 2:44) Ubos sa maong sistema, walay mausa ang kinahanglang momartsa sa pagprotesta tungod kay si Jehova nga Diyos, nga “nagatagbaw sa panginahanglan sa tanang buhing butang,” magatino nga ang ilang tanang gikinahanglan matagan-an sa bug-os.—Salmo 145:16.
[Picture Credit Line sa panid 18]
Pag-aklas sa mamumuo, Leslie’s