TUN-ANAN 28
Kabildohay nga Paagi
ANG mga tawo sagad mobating relaks sa dihang sila makigkabildo sa mga higala. Ang ilang mga ekspresyon kinaiyanhong mogula. Ang pipila ka tawo bibohon; ang uban mas pormal. Bisan pa niana, ang maong kinaiyanhong pagpanulti maoy madanihon.
Hinuon, sa pagduol sa usa ka estranyo, dili angay nga mosulti sa paaging sobra ka sinati o sobra ka dili pormal. Ngani, sa pipila ka kultura ang tanang pakigkabildo sa mga estranyo magsugod sa pormal kaayong paagi. Human ikapakita ang angayng pagtahod, uban sa hait nga pagsabot tingali maayong gamiton ang dili kaayo pormal nga mga pulong ug diha sa mas kabildohay nga paagi.
Sa dihang magasulti ka diha sa plataporma, gikinahanglan usab nimo ang pagbantay. Ang paaging sobra ka dili pormal makatibhang sa dignidad sa usa ka Kristohanong tigom ug sa kaseryoso sa gipahayag. Sa pipila ka pinulongan, ang tinong mga ekspresyon giobligar sa dihang makigsulti sa usa ka tawong tigulang, magtutudlo, opisyal, o ginikanan. (Matikdi ang mga terminong gigamit sa Buhat 7:2 ug 13:16.) Ang laing mga ekspresyon mao ang gamiton sa dihang makigsulti sa kapikas sa kaminyoon o suod nga higala. Bisan pag ang atong paagi sa pagpanulti diha sa plataporma kinahanglan nga dili sobra ka pormal, kini kinahanglan nga matinahoron.
Hinuon, adunay mga hinungdan nga makapahimo sa tawo sa pagsulting sobra ka ligdong o sistematiko. Usa niini mao ang katukoran sa tudling-pulong, o kahan-ayan sa mga pulong. Ang suliran motungha sa dihang ang mamumulong mosulay sa paglitok sa mga pulong sa eksaktong paagi sumala sa pagkapatik niana. Ang sinulat nga pulong kasagarang lahi sa gilitok nga pulong. Matuod, ang panukiduki diha sa pagpangandam sa pakigpulong kasagarang himoon nga magagamit sa pinatik nga materyal. Lagmit ang pinatik nga laraw motaganag pasikaranan sa pakigpulong. Apan kon magpahayag kag mga ideya sa eksaktong paagi sa pagkapatik niini o mobasa niinig direkta gikan sa pinatik nga laraw panahon sa imong pakigpulong, ang imong pagpahayag lagmit dili gayod sama sa pakigkabildo. Aron mamentinar ang estilong kabildohay, ipahayag ang mga ideya diha sa imong kaugalingong mga pulong ug likayi ang komplikadong katukoran sa tudling-pulong.
Ang laing hinungdan mao ang pagkausab sa katulin sa pagsulti. Ang pagsulting sobra ka ligdong ug sistematiko sagad naglangkit sa mga pulong nga mogula nga samag kal-ang ug sa paso nga walay kausaban. Sa normal nga kabildohay, adunay kausaban sa paso ug kanunayng mga paghunong sa lainlaing mga gidugayon.
Siyempre, sa dihang mosulti ka ngadto sa daghang mamiminaw, ang kabildohayng estilo sa pagpanulti kinahanglang imong ubanan sa mas dakong tingog, gikusgon, ug kadasig aron mahuptan ang ilang atensiyon.
Aron makagamit sa kabildohayng paagi nga nahiangay sa ministeryo, kinahanglang himoon nimong batasan ang pagsultig maayo sa adlaw-adlaw. Wala kini magpasabot nga ikaw kinahanglang edukado kaayo. Apan maayo nga ugmaron ang mga batasan sa pagpanulti nga makapahimo sa uban sa pagpamating matinahoron sa imong ginasulti. Uban niana sa hunahuna, tagda kon gikinahanglan bang imong pauswagon ang mosunod nga mga punto sa adlaw-adlawng pakigkabildo.
Likayi ang mga ekspresyong dayag naglapas sa maayong gramatika o lagmit maglangkit kanimo sa mga tawo kansang pagkinabuhi nahasupak sa diyosnong mga sukdanan. Nahiuyon sa tambag sa Colosas 3:8, likayi ang panulting bastos o malaw-ay. Sa laing bahin, ang colloquial o ordinaryong mga pulong dili man ngil-ad. Ang adlaw-adlawng mga ekspresyon maoy dili pormal apan nahiuyon sa dinawat nga mga sukdanan sa pagpanulti.
Likayi ang kanunayng pagsubli sa mao rang mga pulong ug mga prase aron pagpasabot sa matag laing ideya nga tingali imong nabatonan. Kat-oni ang paggamit ug mga pulong nga magpahayag sa tin-aw kon unsay imong ipasabot.
Likayi ang way-hinungdang pagsubli sa bag-o pa nimong nalitok pinaagi sa pagbutang nga tin-aw sa hunahuna kon unsay buot nimong isulti; unya sugdi ang pagsulti niana.
Likayi ang pagtago sa maayong mga ideya diha sa sobra ka daghang pulong. Batasana ang pagsulti sa tin-aw sa puntong angayng pagahinumdoman pinaagig yanong mga tudling-pulong.
Sulti sa paagi nga magpakitag pagtahod alang sa uban.