Shina Unamono Ngwe Watamba Kufumba Akwenu?
‘Ngunanwehe usongwelo upema.’—YISHIMA 4:2.
1, 2. Mumu liaka twatamba kufumba akwetu hanga akalakale milimo ya chikungulwila?
YESU kahondanganyine chinji hakwambujola sango lipema lia Wanangana. Kasele nawa mashimbu anji afumbe tumbaji twenyi. Yaasolwela chize atamba kulongesa ni chize atamba kufunga atu ja Zambi. Tumbaji twenyi kalilongesele kupwa ngwe tufunga mapanga waze akufunga mapanga jo. (Mateu 10:5-7) Kambaji Fwilipu neye kapwile ni kwambujola chinji, nihindu, yafumba ana jenyi amapwo hanga no alinge mulimo wacho. (Yilinga 21:8, 9) Ni musono nawa, kunafupiwa chinji kufumba akwetu. Mumu liaka?
2 Mu yikungulwila hashi heswe, muli akwa-kwambujola aha waze kanda achipapachisa. Mandumbu jacho twatamba kwafumba. Nawa twatamba kwakwasa hanga anyingike mumu liaka chili chipema kutanga ni kulilongesa ene Mbimbiliya. Twatamba nawa kwakwasa hanga ambujole ni kulongesa atu sango lipema. Mandumbu waze apapachisa haliapwila katamba kutambula fumbo hanga apwe tuvumbi ni makulwana mu yikungulwila. Mandumbu eswe mu yikungulwila katamba kusa tachi hanga afumbe mandumbu aha.—Yishima 4:2.
KWASENU MANDUMBU AHA ANYINGIKE MWAKULILONGESELA MBIMBILIYA
3, 4. (a) Mumu liaka Paulu akolwezele mandumbu mu Kolosu hanga atange ni kulilongesa Yisoneko? (b) Yika yetu twatamba kulinga shimbu kanda tuchikolweza alongi jetu a Mbimbiliya hanga apwe ni kulinga longeso lia wika?
3 Tuvumbi twa Yehova eswe katamba kutanga ni kulilongesa Mbimbiliya hanga anyingike kanawa upale wa Zambi. Postolo Paulu kalumbunwine nyonga liacho kuli mandumbu ni mapangi mu Kolosu hakwamba ngwenyi: “Kutushi kulitwamina kunulembela ni kunwichila, hanga nukazale too ni yinyingi.” Mumu liaka chapwile chilemu chinji kuli ayo kutanga ni kulilongesa Yisoneko? Mumu te muyakwasa kupwa ni mana ni kunyingika chize menda “ngwe chinatela Mwene mu upemeno weswe.” Te muyakwasa nawa alinge milimo “yeswe yipema” yize Yehova azangile hanga o alinge, chipi-chipi mulimo wa kwambujola sango lipema. (A-Kolosu 1:9, 10) Kashika, nyi mutulilongesa Mbimbiliya ni mutu, twatamba kumukwasa anyingike ngwenyi, kutanga ni kulilongesa Mbimbiliya mashimbu eswe muchimukwasa kuwayila Yehova.
4 Nyi kutushi ni chako chakulilongesa Mbimbiliya mashimbu eswe, kutuchi kuhasa kukwasa alongi jetu a Mbimbiliya anyingike ulemu wa longeso liacho. Kwamba pundu, nyi mututanga Mbimbiliya mashimbu eswe ni kupukuna ha yize tunatange, muchitukwasa ku mwono wetu ni mu munda. Chakutalilaho, muze mutwambujola sango lipema, mba mutu matuhula chuma chikalu, mutuhasa kuzachisa Mbimbiliya hanga tumukumbulule. Nawa nyi twatanga yize yakwashile Yesu, Paulu ni atu akwo ahone kwecha kwambujola sango lipema, mututakama ni kununga kwambujola chipwe ha mashimbu akalu. Muze nawa mutulweza akwetu ha yize twalilongesa ni chize yinatukwasa ku mwono wetu, mutuhasa kwakolweza hanga no azange chinji kulilongesa Mbimbiliya.
5. Lumbununa yikuma yize muyisolola chize muhasa kukwasa alongi je hanga apwe ni longeso lia wika.
5 Muhasa kulihula ngwe: ‘Kuchi mungukwasa alongi jami apwe ni kulilongesa Mbimbiliya mashimbu eswe?’ Muhasa kwalweza chize wakululieka malongeso a mikanda yize wakulilongesa no. Muhasa kwalweza nawa hanga atange sango jikwo jize jili ha apendice ya mukanda Yika Chamwenemwene Mbimbiliya Yakulongesa? ni kutanga yisoneko ya Mbimbiliya yize yiliho. Kusulaho, muhasa kwasolwela chize wakululieka kukunguluka hanga ukahase kuhana kumbululo. Akolweze hanga apwe ni kutanga hita Kaposhi wa Kutalila ni Despertai! Nawa muhasa kwasolwela chize wakuwana makumbululo a Mbimbiliya, hakuzachisa Watchtower ONLINE LIBRARY. Nyi mazachisa jila jinji jakulingilamo longeso lia wika, mawahilila ni kuzanga chinji kulilongesa Mbimbiliya.
6. (a) Kuchi muhasa kukwasa alongi je a Mbimbiliya hanga azange chinji kulilongesa Mbimbiliya? (b) Yika muyihasa kulingiwa kuli longi we wa Mbimbiliya nyi malilongesa chinji Mbimbiliya?
6 Hakulilongesa Mbimbiliya ni atu, twakuzanga tusolole ngwetu, Mbimbiliya yili yilemu chinji, mumu muyakwasa anyingike kanawa Yehova. Twatamba kukwasa atu azange ene kulilongesa Mbimbiliya hi kwashinjila kulilongesa ko. Nyi malilongesa chinji Mbimbiliya, mevwa ngwe chize evwile mukwa-kwimba masamu yoze wembile ngwenyi: “Chipema kuli yami kukundama kuli Zambi. Hinasa ufulielo wami muli Mwene Yehova.” (Samu 73:28) Spiritu yisandu ya Zambi muyikwasa mutu yoze unazange kukundama kuli iye.
KWASENU MANDUMBU AHA AMBUJOLE NI KULONGESA AKWO
7. Kuchi Yesu alongesele apostolo jenyi chize atamba kwambujola? (Tala chizulie ha uputukilo.)
7 Mutuhasa kulilongesa chinji ha chize Yesu afumbile apostolo jenyi. Yesu te kakuya ni kwambujola no, mba ayo kapwile ni kumona chize iye te akulongesa atu. Iye nawa kahele usongwelo wa chize te atamba kwambujola sango lipema. (Mateu, kapitulo 10)[1] (Tala maliji akusongo.) Ha mashimbu akehe wika, apostolo yalilongesa kuli Yesu chize atamba kulongesa atu umwenemwene. (Mateu 11:1) Tutalenu yuma yaali yize twatamba kulinga hanga tukwase mandumbu aha muze tuli no mu munda.
8, 9. (a) Kuchi Yesu te akuhanjika ni atu mu mulimo wa kwambujola? (b) Kuchi mutuhasa kukwasa akwa-kwambujola aha hanga apwe ni kuhanjika ni atu ngwe chize alingile Yesu?
8 Hanjikenu ni atu. Yesu te keshi kuhanjika wika ni mbunga ya atu. Alioze, ha mashimbu anji kapwile ni kuhanjika ni zango ni umbovu kuli mutu ni mutu. Chakutalilaho, kahanjikile ni zango lieswe ni pwo yoze wejile ni kutaha meya ku shima lize liapwile hakamwihi ni mbonge ya Saika. (Yoano 4:5-30) Yesu kahanjikile nawa ni Mateu Levi, mukwa-kufwetesa lijimu. Yamusanyika hanga apwe kambaji kenyi. Mateu yatayiza, mba kulutwe lia matangwa yasanyika Yesu ni tumbaji akwo hanga aye ni kulia ku zuwo lienyi. Kuzekwene, Yesu yahanjika nawa ni atu anji.—Mateu 9:9; Luka 5:27-39.
Nyi mutuhanjika kuli atu ni zango o mahasa kupanjika sango lize tunaambulwila
9 Yesu nawa kahanjikile ni Natanele ni zango lieswe chipwe ngwe Natanele kahanjikile yuma yipi hali atu aku Nazare. Natanele yalumuna manyonga jenyi hakutwala kuli Yesu, yoze te waku Nazare, mumu Yesu kasolwele zango ni umbovu. Chocho, Natanele yazanga kunyingika kanawa Yesu. (Yoano 1:46-51) Twalilongesa ha chilweza chino cha Yesu ngwo, nyi mutuhanjika kuli atu ni zango hamwe ni umbovu, mahasa kupanjika sango lize tunambulwila.[2] [Tala maliji akusongo.] Nyi twakwasa mandumbu aha hanga asolole zango liacho, o mazanga chinji kwambujola sango lipema.
10-12. (a) Yika Yesu alingile hanga akwase atu azange chinji umwenemwene? (b) Kuchi mutuhasa kukwasa akwa-kwambujola aha hanga alongese kanawa umwenemwene wa Mbimbiliya?
10 Longesenu atu waze anazange kupanjika. Yesu kapwile ni milimo yinji yakulinga. Alioze muze te atu apwile ni kumupanjika, aye te kakupwa ni shimbu yakwalongesa umwenemwene. Chakutalilaho, limwe tangwa mbunga ya atu yi yilikungulula ku chitende hanga apanjike Yesu. Chocho, Yesu yatuhuka mu wato hamwe ni Petulu yaya ni kwalongesa. Muze ahwishile kwalongesa, yahana limwe fumbo lilemu kuli Petulu. Yesu yalinga chimwe chikomokeso chize chakwashile Petulu hanga akwate yishi anji. Mba yamba ngwenyi: “Chize haliapwila ndo ku miaka kumukatela atu.” Hazehene, Petulu ni waze apwile nenyi, ‘muze te haneha ma ulungu jo ku tunda, yahichika yuma yeswe’ yaputuka kukaula Yesu.”—Luka 5:1-11.
11 Nikondemu neye kazangile chinji kunyingika Yesu. Alioze kapwile ni kwivwa woma ha yize akwo te mamba nyi mamumona kanahanjika ni Yesu, mumu te kakukalakala mu chota cha akwa-kuyula cha A-Yunda. Limwe tangwa, yaya ni kumeneka Yesu ha ufuku. Yesu kakamufunyishine mumu hakuya ni kumutala ha ufuku, alioze yahanjika nenyi ni kumulumbunwina umwenemwene hakutwala kuli iye. (Yoano 3:1, 2) Yesu kapwile ni kuzachisa mashimbu jenyi hanga alongese atu umwenemwene ni kutakamisa ufulielo wo. Chizechene nawa, ni yetu twatamba kumeneka atu ha maola waze o mazanga, ni kupalikisa mashimbu hamwe no hanga twakwase anyingike kanawa Mbimbiliya.
12 Muze tunambujola ni mandumbu aha, mutuhasa kwalongesa chize mahasa kufunyina atu waze anazange kulilongesa Mbimbiliya. Mutuhasa nawa kusanyika mandumbu aha hanga tuye ni kufunyina atu waze twahanjikile no ni kusongwela malongeso a Mbimbiliya. Nyi twalinga chocho, manyingika ngwo, kulongesa atu ni kwakwasa hanga anyingike umwenemwene hakutwala kuli Yehova chili chuma chipema. Chino, muchakwasa hanga apwe ni kuya ni kumeneka atu waze ahanjikanga no ni kwalongesa Mbimbiliya. Malilongesa nawa apwe ni uhumikizo ni kuhona kuhonga kawashi muze mahona kuwana atu ku mazuwo.—A-Ngalashia 5:22; tala kasha “Iye Kakahongele ni Kawashi.”
KWASENU WAZE AHA AKWASE MANDUMBU JO
13, 14. (a) Yika mutuhasa kwamba ha yilweza yipema ya mu Mbimbiliya ya waze alihanyine ene hanga akwase akwo? (b) Kuchi muhasa kukwasa akweze ni mandumbu waze achili aha asolole zango hali mandumbu ni mapangi?
13 Yehova kanazange tuvumbi twenyi alizange umwe ni mukwo ngwe mandumbu ni mapangi ni kulikwasa umwe ni mukwo. (Tanga Luka 22:24-27; 1 Petulu 1:22.) Mbimbiliya yinambe ngwo, Yesu kahanyine yuma yeswe, hamwe ni mwono wenyi hanga akwase akwo. (Mateu 20:28) Kambaji Tavwita ‘kazalile too ni yitanga ya vumbi.’ (Yilinga 9:36, 39) Maria ‘kakilikichile chikolo’ hanga akwase mandumbu ni mapangi jenyi mu Roma. (A-Roma 16:6) Kuchi mutuhasa kukwasa mandumbu aha anyingike ngwo, chili chilemu kulingila mandumbu ni mapangi yuma yipema?
Fumbenu mandumbu waze achili aha azange akwo ni kwakwasa (Tata paragrafu 13, 14)
14 Muze mutuya ni kumeneka tushinakaji ni waze anayiji, mutuhasa kwita mandumbu aha hanga tuye no hamuwika. Nawa muze yisemi mafupa kumeneka mandumbu jacho, nyi muchilita o mahasa kuya hamwe ni ana jo. Makulwana amu chikungulwila mahasa kwita akweze ni mandumbu aha hanga akalakale no hamuwika muze malulieka kulia hanji mazuwo ja tushinakaji. Muze akweze ni mandumbu aha mamona chize mandumbu ni mapangi akulikwasa umwe ni mukwo, no mazanga kulinga chochene. Chakutalilaho, umwe mukulwana, muze te akuya ni kwambujola ha chimwe chihunda, kapwile ni kumeneka mandumbu waze te atwamako hanga anyingike chize ali. Mukweze yoze te akuya nenyi yalilongesa ku chilweza chenyi. Mukweze wacho yaputuka kunyonga ha yize mahasa kulinga hanga akwase mandumbu ni mapangi.—A-Roma 12:10.
15. Mumu liaka chili chilemu kuli makulwana kukwasa malunga muchikungulwila?
15 Yehova hanahana malunga chiteli chakulongesa Liji lienyi mu chikungulwila. Kashika, chili chilemu kuli mandumbu kulilongesa chize atamba kuhanjika kanawa pande mu chikungulwila. Nyi uli mukulwana wa mu chikungulwila, muhasa kupanjika kavumbi muze analihitulula mu pande jenyi ni kumukwasa ajilulieke kanawa. (Nehemia 8:8)[3]—Tala maliji akusongo.
16, 17. (a) Yika yalingishile Paulu hanga afumbe Timoteu? (b) Kuchi makulwana mahasa kufumba kanawa mandumbu waze makafunga chikungulwila kulutwe lia matangwa?
16 Kunafupiwa chinji kufumba mandumbu hanga apwe tufunga mu yikungulwila. Paulu kafumbile Timoteu ni kumukolweza hanga afumbe akwo. Paulu yamba ngwenyi: “Takama mu vumbi lize lili muli Kristu Yesu. Yuma yize hiunevu kuli yami kumeso ja yela anji, yikunjike kuli malunga amwenemwene, waze makahasa kufumba nawa akwo.” (2 Timoteu 2:1, 2) Timoteu kalilongesele yuma yinji kuli Paulu yoze te mukulwana mu chikungulwila nawa postolo. Kalilongesele mwakwambulwila ni chize te makwasa mandumbu jenyi mu chikungulwila.—2 Timoteu 3:10-12.
17 Paulu kapwile shimbu linji hamwe ni Timoteu, mumu kazangile amone nyi Timoteu kanakwata kanawa fumbo lize amuhele. (Yilinga 16:1-5) Makulwana, munuhasa kwimbulula chilweza cha Paulu hakuya hamwe ni tuvumbi waze ajama hanga numeneke amwe mandumbu ni kwatakamisa. Nyi makulwana malinga chocho, tuvumbi malilongesa chize atamba kukwasa akwo, kupwa ni uhumikizo, kusolola zango ni chize atamba kujikijila kuli Yehova muze mafunga mapanga jenyi.—1 Petulu 5:2.
KUFUMBA AKWETU CHILI CHILEMU
18. Mumu liaka twatamba kusa ulemu ha kufumba akwetu mu mulimo wa Yehova?
18 Ha matangwa wano akusula, mandumbu anji aha kanafupiwa kwafumba mba akalakale kanawa mulimo wo wa kwambujola. Nawa mandumbu katamba kulilongesa mwakufungila yikungulwila. Yehova kanazange tuvumbi twenyi eswe atambule fumbo lipema, chocho, kanatwehe chiteli chakukwasa mandumbu aha. Kashika, chili chilemu kukilikita hanga tufumbe akwetu ngwe chize alingile Yesu ni Paulu. Twatamba kufumba mandumbu anji mumu kuli yuma yinji twatamba kulinga mu mulimo wa kwambujola shimbu songo kanda liza.
19. Mumu liaka twatamba kupwa ni ushindakenyo ngwetu mulimo uze tunalingi wa kufumba akwetu mu mulimo wa Yehova muwenda kanawa?
19 Kufumba mandumbu aha chakumbata mashimbu ni tachi. Alioze mutuhasa kupwa ni ushindakenyo ngwetu, Yehova ni Yesu matukwasa hanga tunyingikine chize twatamba kufumba akwetu mu jila yize yalita. Mutuwahilila chiniji muze mutumona mandumbu waze twafumbile, ‘makilikita, ni kulitatwisa ene’ mu chikungulwila hanji mu mulimo wa kwambujola. (1 Timoteu 4:10) Chikwo nawa, twatamba kununga ni kukola ku ufulilelo ni kululieka yitanga yetu ya Ukristu hanga tukundame kuli Yehova.
^ [1] (paragrafu 7) Chakutalilaho, Yesu yalweza tumbaji twenyi (1) ambujola Wanangana wa Zambi; (2) ajikijile kuli Zambi hanga ahe kulia ni mazalo waze te mafupa; (3) ehuke kuzwela ni atu; (4) afuliele kuli Zambi muze atu maahungumiona; (5) ahone kwivwa woma ha yize atu te mahasa kwalinga.
^ [2] (paragrafu 9) Mukanda Beneficie-se da Escola do Ministério Teocrático ha mafwo 62-64, unahana yikuma yipema, ya chize mutuhasa kuhanjika ni atu mu munda.
^ [3] (paragrafu 15) Mukanda Beneficie-se da Escola do Ministério Teocrático, ha mafwo 52-61, unalumbununa chize mandumbu mahasa kululieka mwakuhanjikila pande mu chikungulwila.