Jehovah A Lungkimsak Thu Khensatnate Bawl In

1. Ba’hang thu pawlkhat khensat ding haksa a hiam?

နေ့တိုင်း ကျွန်တော်တို့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချကြရတယ်။ ကိစ္စ​တချို့က ဆုံးဖြတ်ဖို့ လွယ်တယ်။ ဥပမာ၊ မနက်စာ ဘာ​စား​မလဲ၊ ဘယ်အချိန် အိပ်ရာဝင်​မလဲ စတဲ့ ကိစ္စတွေ ဖြစ်တယ်။ ကိစ္စ​တချို့ကတော့ ဆုံးဖြတ်ဖို့ ခက်တယ်။ ကိုယ့်​ဆုံးဖြတ်ချက်တွေက ကိုယ့်ရဲ့ ပျော်ရွှင်​ကျန်းမာရေး၊ မိသားစု​အရေး၊ ဝတ်ပြုရေး​အပေါ် သက်ရောက်မှု ရှိနိုင်​လို့ ဖြစ်တယ်။ ကိုယ်တိုင်နဲ့ မိသားစု​အတွက် အကျိုးရှိ​မယ့် ဆုံးဖြတ်ချက်​မျိုး၊ အထူးသဖြင့် ယေဟောဝါ​ဘုရား နှစ်သက်လက်ခံတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်​မျိုး ကျွန်တော်တို့ ချ​ချင်ကြပါတယ်။—ရော. ၁၂:၁၊ ၂။

2. Thu khensatna hoih i bawl theih nadingin bang i hih ding kisam a hiam?

^၂ ဆုံးဖြတ်ချက်ကောင်းတွေ ချနိုင်ဖို့ (၁) အကြောင်းစုံ သိအောင် လုပ်ပါ၊ (၂) ယေဟောဝါရဲ့ အမြင်ကို ထည့်စဉ်းစားပါ၊ (၃) ရွေးချယ်စရာ​တွေ​ကို ချိန်ဆ​ပါ။ ဒီဆောင်းပါးမှာ ဒီ​အဆင့်​သုံးဆင့်​အကြောင်း ဆွေးနွေး​သွားမယ်။ ပိုင်းခြား​သိမြင်နိုင်စွမ်း​ကို ဘယ်လို လေ့ကျင့်​နိုင်​ကြောင်း​လည်း ဆွေးနွေးပါမယ်။—ပညာ. ၂:၁၁။

THULELATE A KICIANIN THEIH SAWM IN

3. Thu i khensat ma-in thulelate a kicianin i theih ding a kisapna a hang gentehna pia in.

^၃ ဆုံးဖြတ်ချက်ကောင်း ချနိုင်ဖို့ အရင်ဆုံး အကြောင်းစုံ သိအောင် လုပ်ပါ။ ဒါ ဘာကြောင့် အရေးကြီးသလဲ။ လူတစ်ယောက် ကျန်းမာရေး မကောင်း​လို့ ဆေးခန်း သွား​ပြတယ်​ဆိုပါစို့။ လူနာကို မမေးမြန်း​ဘဲ၊ မစမ်းသပ်​ဘဲ ဘယ်လို ကု​မယ်​ဆိုတာ ဆရာဝန် တန်းဆုံးဖြတ်​သလား။ မဆုံးဖြတ်​ဘူး။ သင်လည်း ဆုံးဖြတ်ချက်ကောင်း ချနိုင်ဖို့​ဆိုရင် အရင်ဆုံး အကြောင်းစုံ သိအောင် လုပ်ရမယ်။ အကြောင်းစုံ သိအောင် ဘယ်လို လုပ်နိုင်သလဲ။

4. Thulelate a kicianin i theih nadingin koi bangin hih thei i hiam. (Paunak 18:13) (Lim zong en in.)

^၄ အကြောင်းစုံ သိအောင် လုပ်နိုင်​တဲ့ တစ်နည်းကတော့ မေးခွန်းတွေ မေးတာ​ပါ။ ဥပမာ၊ စုဆုံပွဲ​တစ်ပွဲ ဖိတ်​ခံရတယ်​ဆိုပါစို့။ ဘယ်သူ စီစဉ်​သလဲ၊ ဘာအစီအစဉ်တွေ ပါသလဲ မသိဘူး​ဆိုရင် ဒီ​မေးခွန်းတွေ မေးနိုင်တယ်– “ဘယ်အချိန်၊ ဘယ်နေရာမှာ စုဆုံ​မလဲ။ ဘယ်သူတွေ လာမလဲ။ ဘယ်​နှယောက် လာမလဲ။ ဘယ်သူ ကြီးကြပ်ပေး​မလဲ။ ဘာတွေ လုပ်မလဲ။ အသောက်အစား ပါ​မလား။” ဒီမေးခွန်းတွေရဲ့ အဖြေ​က သင် သွား​သင့် မ​သွား​သင့် ဆုံးဖြတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးမယ်။—ပညာအလိမ္မာ ၁၈:၁၃ ကို ဖတ်ပါ။

5. Thulelate a kicianin i theih khit teh bang sem ding kisam i hiam?

^၅ အကြောင်းစုံ သိပြီ​ဆိုရင် အခြေအနေ​တစ်ခုလုံးကို သေသေချာချာ သုံးသပ်ပါ။ ဥပမာ၊ စုဆုံပွဲ လာမယ့်​သူ​တွေ​ထဲ​မှာ ကျမ်းစာမူတွေကို မလေးမြတ်သူ​တွေ ပါမယ် ဒါမှမဟုတ် ကြီးကြပ်သူ မရှိဘဲ သောက်စားကြ​မယ်​ဆိုရင် ဘယ်လို လုပ်မလဲ။ အထိန်းအကွပ်မဲ့​ပွဲ ဖြစ်သွားနိုင်တယ်​ဆိုတာ သုံးသပ်​မိ​သလား။ (၁ ပေ. ၄:၃) စုဆုံပွဲ​က အစည်းအဝေး ဒါမှမဟုတ် အမှုဆောင်​နဲ့ အချိန်​တိုက်​နေ​ရင်​ကော။ အခြေအနေ​တစ်ခုလုံးကို သုံးသပ်တဲ့အခါ ဆုံးဖြတ်ချက်ကောင်း ချဖို့ ပိုလွယ်မယ်။ ဒါပေမဲ့ လုပ်ရမှာ ရှိသေးတယ်။ ‘အခြေအနေကို ကိုယ်​ကတော့ ဒီလို​မြင်တယ်။ ယေဟောဝါ​ကော ဘယ်လို မြင်သလဲ’ ဆိုပြီး စဉ်းစားရမယ်။—ပညာ. ၂:၆။

JEHOVAH’ MUH DAN NGAIHSUN IN

6. James 1:5-a a gen mah bangin, ba’hang Jehovah kiangah thungen ding kisam i hiam?

^၆ ယေဟောဝါရဲ့ အမြင်ကို နားလည်ဖို့ ဆုတောင်းပါ။ ‘ဉာဏ်ပညာ လိုနေရင် ကဲ့ရဲ့​တာ​မျိုး မလုပ်ဘဲ လူအားလုံးကို ရက်ရက်ရောရော ပေးမယ်’ လို့ ယေဟောဝါ ကတိ​ပေးထားတယ်။ (ယာကုပ် ၁:၅ ကို ဖတ်ပါ။) ကိုယ့်​ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ယေဟောဝါ နှစ်သက်၊ မနှစ်သက် ပိုင်းခြား​သိနိုင်ဖို့ အဲဒီ​ဉာဏ်ပညာ​က ကူညီပေးမယ်။

7. Jehovah muh dan koi bangin thei thei i hiam? Gentehna pia in.

^၇ ယေဟောဝါဆီက လမ်းညွှန်မှု တောင်းပြီး​ရင် ဘာ​လမ်းညွှန်​သလဲ​ဆိုတာ အာရုံစိုက်ပါ။ ခရီးသွား​ရင်း လမ်းပျောက်​သွား​လို့ ဒေသခံ​တစ်ယောက်ကို လမ်း​မေးတယ်​ဆိုပါစို့။ ဖြေတာ မစောင့်​ဘဲ ထွက်သွား​မလား။ ထွက်သွားမှာ မဟုတ်ဘူး။ သူ လမ်းညွှန်တာကို ဂရုတစိုက် နားထောင်မှာ​ပဲ။ အဲဒီလိုပဲ ယေဟောဝါဆီက ဉာဏ်ပညာ တောင်းပြီး​ရင် ဘာ​လမ်းညွှန်​သလဲ​ဆိုတာ သိအောင် လုပ်ပါ။ သိနိုင်တဲ့ တစ်နည်းကတော့ ကိုယ့်​အခြေအနေနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ ကျမ်းစာ​ပညတ်တွေ၊ မူတွေ ရှာဖွေ​လေ့လာတာ​ပါပဲ။ ဥပမာ၊ အစောပိုင်းမှာ ဖော်ပြခဲ့တဲ့ စုဆုံပွဲ သွားသင့် မသွားသင့် ဆုံးဖြတ်တဲ့အခါ ဘာတွေ သုံးသပ်နိုင်သလဲ။ အထိန်းအကွပ်မဲ့​ပွဲတွေ၊ မကောင်းတဲ့ အပေါင်းအသင်းတွေ​အကြောင်း၊ ကိုယ့်​ဆန္ဒ​ထက် ဘုရားနိုင်ငံတော်ကို ဦးစားထား​သင့်​ကြောင်း ကျမ်းစာမှာ ပြော​ထားတာကို သုံးသပ်နိုင်တယ်။—မ. ၆:၃၃။ ရော. ၁၃:၁၃။ ၁ ကော. ၁၅:၃၃။

8. I theihnop thute i muh na’ng huhna a kisap a leh bang sem thei i hiam? (Lim zong en in.)

^၈ အချက်အလက်တွေ ရှာတွေ့ဖို့ အကူအညီ လိုအပ်ချိန်​တွေ ရှိနိုင်တယ်။ အကူအညီ လိုအပ်ရင် ရင့်ကျက်တဲ့ ညီအစ်ကို/မ​တစ်ယောက်ကို အကြံ​တောင်းနိုင်တယ်။ ကိုယ်တိုင် ရှာဖွေ​လေ့လာတာက​လည်း အကျိုးရှိတယ်။ ယေဟောဝါ​သက်သေတွေ​အတွက် ကျမ်းစာ​လေ့လာမှု​လမ်းညွှန် နဲ့ ခရစ်ယာန် အသက်တာ​အတွက် ကျမ်းပိုဒ်​များ စာအုပ်မှာ အထောက်အကူပြု အချက်အလက်တွေ အများကြီး​ရှိတယ်။ ကိုယ့်​ပန်းတိုင်​ဟာ ယေဟောဝါ နှစ်သက်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် ချဖို့​ဆိုတာ သတိရပါ။

9. Jehovah a lungkimsak thu khensatna i bawl theih nadingin bang sem ding i hiam? (Efesa 5:17)

^၉ ယေဟောဝါ နှစ်သက်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် ချနိုင်ဖို့ ဘာလုပ်ရမလဲ။ အရင်ဆုံး၊ ယေဟောဝါအကြောင်း ကောင်းကောင်း သိအောင် လုပ်ရမယ်။ “အသန့်ရှင်းဆုံး​အရှင်ရဲ့ အကြောင်းကို သိရှိခြင်းဟာ သိနားလည်မှု​ပဲ” လို့ ကျမ်းစာ ဆိုတယ်။ (ပညာ. ၉:၁၀) ယေဟောဝါရဲ့ အရည်အသွေး၊ ရည်ရွယ်ချက်၊ နှစ်သက်ရာ၊ မနှစ်သက်ရာတွေကို သိလာတဲ့အခါ စစ်မှန်တဲ့ သိနားလည်မှု ရှိလာမယ်။ ‘ယေဟောဝါအကြောင်း ငါ သိ​ရ​သလောက် ဘယ်လို ဆုံးဖြတ်ရင် ယေဟောဝါ နှစ်သက်​မလဲ’ လို့ စဉ်းစားပါ။—ဧဖက် ၅:၁၇ ကို ဖတ်ပါ။

10. Lai Siangtho thubulte pen Innkuan ngeina, ahih kei leh tualsung ngeina dante sangin ba’hang thupizaw a hiam?

^၁၀ ယေဟောဝါ နှစ်သက်​ဖို့ မိသားစု၊ ဆွေမျိုးတွေ သဘော​မတွေ့တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် တစ်ခါတလေ ချ​ရနိုင်တယ်။ ဥပမာ၊ ဘုရားရေးရာကို ဦး​စား​မထားပေမဲ့ ချမ်းသာသူ ဒါမှမဟုတ် ငွေ​အများကြီး တင်​တောင်း​နိုင်သူ​နဲ့ သမီး​ဖြစ်သူကို မိဘ​တချို့ အိမ်ထောင်ချ​ပေးချင်​နိုင်တယ်။ ကောင်းစား​စေချင်​လို့ မိဘတွေ စီစဉ်​တာ မှန်ပေမဲ့ ကိုယ်တိုင် ဘုရားရေးရာ ဦး​စား​မထား​သူ​တစ်ယောက်က ငါ့ကို ဘုရားရေးရာမှာ ဦးဆောင်​နိုင်ပါ့မလား​လို့ စဉ်းစားရမယ်။ ဒီကိစ္စကို ယေဟောဝါ ဘယ်လို မြင်​မလဲ။ မဿဲ ၆:၃၃ မှာ အဖြေ​တွေ့နိုင်တယ်။ ‘ဘုရားသခင်ရဲ့ နိုင်ငံတော်ကို အမြဲ ဦးစားထား​ကြ​ပါ’ လို့ ယေရှု အားပေးထားတယ်။ မိဘ​ဆွေမျိုး​အသိုင်းအဝိုင်းကို ကျွန်တော်တို့ လေးစားပေမဲ့ ယေဟောဝါ​စိတ် ရွှင်လန်းစေ​ဖို့ အဓိက​ထားသင့်တယ်။

ရွေးချယ်စရာ​တွေ​ကို ချိန်ဆ​ပါ

11. Na teel dingte na khensat theih nadingin bang pianzia in hong huh ding a hiam? (Filippi 1:9, 10)

^၁၁ သက်ဆိုင်တဲ့ ကျမ်းစာမူတွေ သုံးသပ်ပြီးရင် ရွေးချယ်စရာ​တွေ​ကို ချိန်ဆ​ပါ။ (ဖိလိပ္ပိ ၁:၉၊ ၁၀ ကို ဖတ်ပါ။) ဘာကို ရွေးချယ်ရင် ဘာ​အကျိုးဆက် ရှိနိုင်တယ်ဆိုတာ တွေးကြည့်​ဖို့ ပိုင်းခြား​သိမြင်နိုင်စွမ်း​က ကူညီပေးတယ်။ ကိစ္စ​တချို့က လွယ်လွယ် ဆုံးဖြတ်လို့​ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ကိစ္စတိုင်း​က ရိုးရှင်း​မနေဘူး။ ပိုင်းခြား​သိမြင်နိုင်စွမ်း ရှိရင်တော့ ရှုပ်ထွေးတဲ့ ကိစ္စတွေမှာ​တောင် ဆုံးဖြတ်ချက်ကောင်း ချနိုင်မယ်။

12-13. Nasep tawh kisai khensatna hoih i bawl theih nadingin thu khentel theihna in koi bangin hong huh ding a hiam?

^၁၂ မိသားစုကို ထောက်ပံ့ဖို့ အလုပ်ရှာ​နေတယ်​ဆိုပါစို့။ ရွေးချယ်စရာ အလုပ်​နှစ်ခု ရှိတယ်။ အလုပ်​အမျိုးအစား၊ အလုပ်ချိန်၊ သွားချိန်​လာချိန် စသဖြင့် အကြောင်းစုံ သိအောင် လုပ်တယ်။ အလုပ်​နှစ်ခုစလုံးက ကျမ်းစာမူတွေနဲ့ မဆန့်ကျင်​ဘူး။ အလုပ်​တစ်ခုက ကိုယ်ကြိုက်တဲ့ အလုပ်​အမျိုးအစား ဖြစ်နေလို့ ဒါမှမဟုတ် လစာ ပိုကောင်း​လို့ ရွေးချယ်​ချင်​မိ​နိုင်တယ်။ ဒါပေမဲ့ မဆုံးဖြတ်ခင် စဉ်းစားရ​မှာ​တွေ ရှိတယ်။

^၁၃ “ပိုအရေးကြီးတဲ့အရာတွေ” ဖြစ်တဲ့ ဝတ်ပြုရေး၊ မိသားစု​အရေး​ကို ငွေထက် ဦးစားထား​နိုင်ဖို့ ဒီလို​စဉ်းစားပါ– ‘အလုပ်ချိန်​က အစည်းအဝေးနဲ့ တိုက်​နေ​သလား။ မိသားစု​အတွက်၊ မိသားစုရဲ့ ဘုရားရေးရာ​အတွက် ပေးရမယ့် အချိန်တွေ ပဲ့​သွားမလား။’ ဒီလို​စဉ်းစားမယ်ဆိုရင် ဘုရား​ကောင်းချီး ရစေမယ့် ဆုံးဖြတ်ချက် ချနိုင်မယ်။

14. Mi dangte a puk loh nadingun thu khentel theihna le itna in koi bangin hong huh ding a hiam?

^၁၄ ကိုယ့်​ဆုံးဖြတ်ချက်က “သူတစ်ပါးကို တိုက်မိလဲ​စေ” မလား​ဆိုတာ ထည့်စဉ်းစားဖို့​လည်း ပိုင်းခြား​သိမြင်နိုင်စွမ်း​က ကူညီပေးတယ်။ (ဖိ. ၁:၁၀) ဥပမာ၊ ဝတ်စား​ဖြီးလိမ်းပုံ​လို​မျိုး ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ​ကိစ္စတွေ​အတွက် ဆုံးဖြတ်တဲ့အခါ ဖြစ်တယ်။ ဝတ်စား​ဖြီးလိမ်းပုံ​တစ်မျိုးမျိုးကို ကိုယ်​က ကြိုက်တယ်။ ဒါပေမဲ့ ညီအစ်ကို/မတွေ ဒါမှမဟုတ် အပြင်လူ​တွေ​အတွက် စိတ်​အနှောင့်​အယှက် ဖြစ်စေတယ်​ဆိုရင် ဘယ်လို လုပ်မလဲ။ တခြားသူတွေရဲ့ အမြင်ကို လေးစားဖို့ ပိုင်းခြား​သိမြင်နိုင်စွမ်း​က ကူညီပေးတယ်။ “ကိုယ့်​အကျိုးကို မရှာ​ဘဲ သူတစ်ပါး​အကျိုးကို ရှာ” ဖို့၊ ချင့်ချိန်မှု ရှိဖို့ မေတ္တာက လှုံ့ဆော်ပေးတယ်။ (၁ ကော. ၁၀:၂၃၊ ၂၄၊ ၃၂။ ၁ တိ. ၂:၉၊ ၁၀) ပိုင်းခြား​သိမြင်နိုင်စွမ်း​နဲ့ မေတ္တာ ရှိရင် တခြားသူတွေကို လေးစား​ရာ​ရောက်​မယ့် ဆုံးဖြတ်ချက် ချနိုင်မယ်။

15. A thupi thu khensatna i bawlte i sepkhiat ma-in bangteng ngaihsut kul a hiam?

^၁၅ အရေးကြီး ဆုံးဖြတ်ချက် ချတဲ့အခါ အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ဘာတွေ လုပ်ရမလဲ​ဆိုတာ​လည်း စဉ်းစားပါ။ “ကုန်ကျစရိတ်ကို တွက်ချက်” ဖို့ ယေရှု ပြောတယ်။ (လု. ၁၄:၂၈) ဆုံးဖြတ်ချက် အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ အချိန်၊ ငွေ၊ ခွန်အား ဘယ်လောက် စိုက်ထုတ်​ဖို့ လို​မလဲ စဉ်းစားပါ။ တချို့အခြေအနေတွေမှာ မိသားစုဝင်​တစ်ယောက်စီ ဘယ်လို ဝိုင်း​ပံ့ပိုး​ဖို့ လိုမယ်​ဆိုတာ မိသားစုနဲ့ တိုင်ပင်​နိုင်တယ်။ ဒီလို​စဉ်းစားတာ၊ တိုင်ပင်တာ ဘာကြောင့် အကျိုးရှိ​သလဲ။ ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့ပတ်သက်ပြီး နည်းနည်းပါးပါး ပြုပြင်​ရမလား၊ ဆုံးဖြတ်ချက် ပြောင်း​ကို ပြောင်း​ရမလား​ဆိုတာ အဖြေ​ပေါ်လာနိုင်​လို့​ပါ။ ဒါ့အပြင် မိသားစုနဲ့ တိုင်ပင်​တယ်၊ သူတို့ ပေးတဲ့ အကြံဉာဏ်ကို အလေးထားတယ်​ဆိုရင် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို သင် အကောင်အထည်ဖော်​နိုင်ဖို့ သူတို့ ဝိုင်း​ပံ့ပိုး​ပေးချင်​လာမယ်။—ပညာ. ၁၅:၂၂။

ဆုံးဖြတ်ချက် အောင်မြင်ဖို့ လုပ်နိုင်​ရာ

16. I thukhensatna lawhcin nadingin bang kalsuannate zuih kul a hiam? (“Thu Khensatna Hoih I Bawl Theih Dan,” kiu li bawm zong en in.)

^၁၆ ဒီဆောင်းပါးမှာ အကြံပြုထားတဲ့ အဆင့်​တွေ​အတိုင်း အကြောင်းစုံ သိအောင် လုပ်ပြီး​ပြီ၊ အကူအညီ ဖြစ်စေမယ့် ကျမ်းစာမူတွေကို ဆန်းစစ်ပြီးပြီ​ဆိုရင် ယေဟောဝါ နှစ်သက်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက် ချဖို့ သင် အဆင်သင့်​ဖြစ်နေပြီ။ ဆုံးဖြတ်ချက် ချ​ပြီးတဲ့နောက် ဘာလုပ်နိုင်သလဲ။ အောင်မြင်အောင် ကူညီပေးဖို့ ဆုတောင်းနိုင်တယ်။

17. Thu khensatna hoih i bawl theih nadingin bang thupi pen a hiam?

^၁၇ ကိုယ်​ဆုံးဖြတ်တာ​တွေ အောင်မြင်ခဲ့တဲ့ အကြိမ်ရေ မနည်းဘူး​ဆိုရင်တောင် ဘာကို သတိရသင့်သလဲ။ ဆုံးဖြတ်ချက်ကောင်း ချနိုင်ဖို့​ဆိုရင် ကိုယ့်​ဉာဏ်ရည်​ဉာဏ်စွမ်း၊ အတွေ့အကြုံကို မဟုတ်ဘဲ ယေဟောဝါဆီက ဉာဏ်ပညာကို အားကိုးဖို့​က အဓိက​ဆိုတာ သတိရရမယ်။ ဉာဏ်ပညာ​ရဲ့ အဓိက အစိတ်အပိုင်း သုံးခု ဖြစ်တဲ့ အသိပညာ၊ သိနားလည်မှု၊ ပိုင်းခြား​သိမြင်နိုင်စွမ်း​ကို ယေဟောဝါ​တစ်ပါးတည်း ပေးနိုင်တယ်။ (ပညာ. ၂:၁-၅) စိတ်တော်​နဲ့ တွေ့​မယ့် ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချဖို့ ယေဟောဝါ​တစ်ပါးတည်းကသာ ကူညီပေးနိုင်တယ်။—ဆာ. ၂၃:၂၊ ၃။