Nofeba

Maine tro sa nyihlue i Iehova, tro hë Nyidrëti a hamë së la nöjei ewekë hna aluzin hnei Adamu me Eva, tune la mele ka tha ase palua kö. Tha hnei Adamu kö me Eva hna acatrene la ihnimi nyidroti koi Iehova. Celë hi matre, tha hnei nyidroti kö hna drengethenge Nyidrë. Ame pe, hnei Iehova hna nue nyidroti troa mel aqeany me hnaho, me ketre sipu amekötine la aqane troa hetrune la itre nekö i nyidro. Kola mama qa ngöne la itre thangan laka, ka ngazo la aqane axecië mekune i nyidro. Hnene la pane nekö i nyidro hna humuthe la jini angeic. Qaane ju hi lai, kola elë trootro la ngazo me iakötrë. (Gen. 4:8; 6:11-13) Ngo hetre hnei Iehova hna hnëkëne thatraqane la itre matra i Adamu me Eva, ka ajane troa nyihlue i Nyidrë. (Ioane 6:38-40, 57) Maine tro sa lapa mekun la aqane xomihni ahoeanyi Iehova memine la etrune la ihnimi Nyidrë, tro ha kökötre la ihnimi së koi Nyidrë. Tha tro kö sa tui Adamu me Eva, ngo tro pe sa nue la mele së koi Nyidrë. w19.03 2 par. 3; 4 par. 9

Loi e tro sa thele troa trotrohnine la itre jol ka traqa kowe la itre sinee së me itre trejin ne la ekalesia. Tro fe sa wangatrune la itre thöth ne la ekalesia me itre ka wezipo. Ketre tune fe la itre qatr me qatre föe, me itre trejin ka meci sineen. Nyipiewekë tro sa nango ithanata me angatr, me hnyingë pengöi angatr, me drenge la angatr a fe la hni angatr. Tro fe sa amamane laka, trotrohni angatre hi hne së. Tro sa kuca la hne së hna atrein matre troa xatua angatr. Celë hi itre aqane tro sa amamane la ihnimi së. (1 Ioane 3:18) Nyipiewekë tro sa atreine waiewekë me inamacan, e hne së hna ajane troa xatuane la itre xan. Pine nemen? Pine laka, isapengöne kö la aqane ujë ne la itre atr, ngöne la angatr a cile kowe la itre jol. Ame itre xan, xele kö angatr troa qaja la itre jol hnei angatr hna melën. Maine easa ajane troa xatua angatr, tha tro pi kö sa canga qaja la itre hnying ka troa ajolë angatr. (1 Thes. 4:11) Ame itre xaa ijin, itre trejin a qaja la mekuna i angatr, nge isapengöne kö memine la aqane waiewekë së. E cili, tha tro kö sa thëthëhmine laka, angatr a fe la hni angatr. Loi e tro sa canga dreng me hmitre troa ewekë.—Mat. 7:1; Iako. 1:19. w19.03 19 par. 18-19

Hapeu, epuni kö a xou troa tro fë la nyipici kowe la nöjei atr? Hanawang la tulu i Nehemia. Hnei angeice hna nyi hlu kowe la ketre joxu ka tru. Kucakuca catre Nehemia, pine laka, hna thuemacanyi angeice laka, hna thë la itre hag me itre thingene qanahage e Ierusalema. (Neh. 1:1-4) Pane mekune jë së laka, Nehemia a xou me hnehengazo. Kola upi angeice hnene la joxu troa qaja la kepin matre angeic a kucakuca! Hnei Nehemia hna canga thith me sa kowe la joxu. E cili, hnene la joxu hna xatuane la nöjei Akötresie. (Neh. 2:1-8) Hanawange fe la tulu i Iona. Hnei Iehova hna upi angeic koi angetre Nineve. Ngo hnei angeice hna xou me kötr a tro Tasesa eë. (Iona 1:1-3) Hnei Iehova hna xatua angeic, matre hnei angeice hna cainöje koi angetre Nineve. Hetre thangane catre la itre hnei angeice hna qaja koi angatr. (Iona 3:5-10) Ame ngöne la tulu i Nehemia, easa öhne laka, qëmekene troa sa la ketre hnying, nyipiewekë troa pane thith. Nge ame ngöne la tulu i Iona, ke, tro kö Iehova a xatua së troa nyihlue i Nyidrë, ngacama tru la xou së. w19.01 11 par. 12

Ame la easa trongëne la hna qaja ngöne la Tusi Hmitrötr, tre, kola saze la aqane imelekeu së me itre sinee së. Hnei Iesu hna thith thatraqane la itretre drei nyidrë, me hape: “Ahmitrötrë angatre jë jëne la nyipici; ke trengewekë i nyipë la nyipici.” (Ioane 17:17) Ame la troa “ahmitrötrë,” tre, kola qaja la troa “iananyi.” Ame la easa trongëne la hna qaja ngöne la Tusi Hmitrötr me melëne la nyipici, easa iananyi memine la fen, ke, isapengö së hë me itre xan. Ngacama easa ajane troa ce mele hnyawa memine la itre sinee së, ngo ame itre xan, tre, xele hë angatr ma wai së, nge angatr a icilekeu me easë. Tha tro kö sa sesëkötr. Öni Iesu: “Ame la ithupëjia memine la atr, tre, cili kö ngöne la hnepe lapa i angeic.” (Mat. 10:36) Ngo hnei Iesu hna thingehnaean ka hape, ngacama nyimutre la itre ewekë hne së hna nue pine la nyipici, ngo tru catre kö la itre manathith hne së hna troa kapa! w18.11 6 par. 11

Hnei Paulo aposetolo hna wangatrune la itre trejin trahmanyi me föe. Hnei nyidrëti hna amamane lai ngöne la aqane ithanata me ujë i nyidrë. Hnei Paulo palahi hna thithi sai angatr me amamane la etrune la hni ne ole i nyidrë, ngöne lo nyidrëti a cinyanyi koi angatr. Ame lo 15 lao pane xötr ne la tusi Roma mekene 16 ke, hnei Paulo hna qaja la itre ëjene la 27 lao Keresiano. Hnei Paulo hna qaja ka hape, hnei Perisila me Akula hna “nue la mele i nyidro” thatraqai nyidrë. Ketre, hnei Paulo hna qaja aloinyi Fibi ka hape, “ala nyimu la itre hnei angeice hna xatuan,” nge nyidrëti la ketre. Hnei nyidrëti hna qaja aloine la itre trejine ka huliwa catr. (Rom. 16:1-15) Atre hnyawa hi Paulo laka, tha ka pexeje kö la itre trejin trahmanyi me föe. Ngo hnei nyidrëti hna qaja atrune la itre thiina ka lolo i angatr. Pane mekune jë la aqane ketr la hni ne la itre trejin me aqane thue trengecatre i angatr, ngöne la kola e la tusi Paulo e hnine la ekalesia! Eje hi, kola acatrene hnyawa la aqane imelekeu i Paulo memine la itre trejin. Hapeu, hne së kö hna majemine qaja aloine la itre ewekë ka lolo, hna qaja maine kuca pena hnene la itre trejin? w19.02 16 par. 8-9

Hapeu, ijije kö tro sa mele nyipici koi Iehova, nge tha ka pexeje kö së? Itre atr ka tha pexeje kö së, nge nyimutre la itre tria së. Tha nyipiewekë kö troa pexej, matre troa mele nyipici ke, tha Iehova kö a e la itre tria së. Öni Tusi Hmitrötr: “Ia fe Joxu, maine tro cilieti a ati hatene la ite ngazo, dei la ate troa cil?” (Sal. 130:3) Atre hnyawa hi Iehova laka, itre atr ka tha pexeje kö së, matre aja i Nyidrë troa nue la itre ngazo së. (Sal. 86:5) Ketre, atre hi Iehova laka, hetre ifego së. Tha tro jë kö Nyidrëti a upi së troa kuca la itre hne së hna thatrein. (Sal. 103:12-14) Ihnimi la ka upe la itre hlue i Iehova troa mele nyipici. Loi e troa pexej me pë ethan la ihnimi së koi Iehova, matre tro sa atreine mele nyipici koi Nyidrë, Keme së. Tro hë së lai a cile catr ngöne la itre itupath. (1 A. I. ite jo. 28:9; Mat. 22:37) Atre hi së la itre trepene meköti Iehova, nge easa ajane troa amadrinë Nyidrë. Tru la ihnimi së koi Iehova, matre easa pane thele la aja i Nyidrë qëmekene troa axecië mekun, me mele nyipici. w19.02 3 par. 4-5

Ame la easa öhne la eloine la troa kuca la loi, kola acatrene la lapaune së. (Iako. 1:2, 3) Easa madrin ke, Iehova a hë së ka hape, itre nekö i Nyidrë. Celë hi ka acatrene la aja së tro palahi a amadrinë Nyidrë. (Ite edomë 27:11) Ame la kola traqa la itre itupath, loi e tro sa amamane la aja së tro palahi a nyihluene la Keme së ka ihnim. (Sal. 119:113) Aqane tro hi së lai a amamane laka, easa hnimi Iehova hnene la hni së ka pexej. Nge ka xecie e kuhu hni së laka, easa troa drengethenge Nyidrë me kuca la aja i Nyidrë. (1 Ite jo. 8:61) Hapeu, tro kö sa kei? Eje hi ke, tha ka pexeje kö së. Maine easa kei kowe la ngazo, loi e tro sa mekune la tulu i Hezekia joxu. Hnei angeic hna kei kowe la ngazo. Ngo hnei angeic hna ietra, me catre nyihlue i Iehova cememine “la hni ka pexej.” (Is. 38:3-6; 2 A. l. ite jo. 29:1, 2; 32:25, 26) Loi e tro fe sa thipetrije la itre ewekë ka uku së troa mekune tui Satana. Catre pi së thith matre troa hetre “hni ka inamacan (me drengethenge),” me catre mele nyipici koi Iehova.—1 Ite jo. 3:9; Sal. 139:23, 24. w19.01 18-19 par. 17-18

Hetre eloine la itre mekun hna hamën ngöne la itre icasikeu së. (Is. 48:17) Tune kaa? Ame la hnapan, tre, maine easa ajane troa hane hamën mekun ngöne la hna icasikeu, nyipiewekë tro sa hnëkë hnyawa. Eje hi laka, maine tro sa hnëkë hnyawa, tro hë sa trotrohnine hnyawa la Wesi Ula i Akötresie. Nge e cili, hmaloi koi së troa trongëne la itre hne së hna inin. Ame la hnaaluen, tre, maine tro sa hane qeje mekun ngöne la icasikeu, tro sa kepe thangane qa ngöne ej. Nge ame la hnaakönin, tre, maine tro sa catre hnëkë hnyawa la itre mekun hne së hna troa qaja, tha tro kö sa thëthëhmine itre ej thupene la icasikeu. Ketre, easa amadrinë Iehova ngöne la easa qaja amamane la lapaune së. Atre hnyawa hi së laka, Iehova a dreng la itre mekun hne së hna hamën ngöne la hna icasikeu. Nyidrëti a wangatrune la itre trengecatre hne së hna kuca thatraqane lai. (Mal. 3:16) Kola mama lai ngöne la Nyidrëti a amanathithi së. Nge madrine catre Nyidrëti la easa thele troa trongëne la itre hna amekötin. (Mal. 3:10) Eje hi, hetre eloine easa qeje mekun ngöne la itre ijine icasikeu. w19.01 8 par. 3; 9-10 par. 7-9

Ka inamacane la aqane waiewekë Iehova. Tha hnei Nyidrëti kö hna acile la itre wathebo me musinë së. Hnei Nyidrëti pe hna ini së troa drengethenge la wathebo ne ihnim. Nyidrëti a ini së troa trongëne la itre trepene meköt, me ini së troa sisine la itre ewekë ka ngazo. Ame ngöne la Cainöje Hune La Wetr, hnei Iesu hna xatua së troa trotrohnine la kepin, matre kola kuca la itre ewekë ka ngazo hnene la itre atr. (Mat. 5:27, 28) Ame ngöne la fene ka hnyipixe tro palakö Iesu, Joxu Ne La Baselaia, a ini së troa atre la loi me ngazo, tune la aqane kuca i nyidrë. (Heb. 1:9) Tro Iesu a xatua së troa pexeje ngöne la mekuna së me ngönetrei. Pane mekune jë së laka, pëhë ewekë ka troa tupathi së troa kuci ngazo, maine pena tha akötre hë së ke, pexeje hë së. Tro hë sa madrin troa kapa lo hna thingehnaeane hnei Iehova, hna hape, ‘hna nue apexejen.’ (Rom. 8:21) Ame ngöne la fene ka hnyipixe, tre, tro palakö a hetre ifego së. Ame la easa nyitipu Iehova ke, kolo hi lai a hape, pëkö ka musinë së.—1 Ioane 4:7, 8. w18.12 20 par. 19-20

Hnene la Wathebo hna aijijëne la atre Isaraela troa seihnacil, e “hna öhne thei nyëne la kete ngazon.” Tha hna qejepengöne kö e hnine la Wathebo la hnaewekë hna hape, “kete ngazon.” Ngo maine jë, kola qaja la ketre ewekë nyine hmahman, maine ketre ngazo ka tru. (Deu. 23:14) Ame ngöne lo hneijine i Iesu, nyimutre la itretre Iuda ka seihnacil “pine la nöjei kepin asë.” (Mat. 19:3) Tha aja së fe kö troa hane tui angatr. Ame ngöne lo hneijine i Malaki perofeta, alanyimu la itre ka seihnacil. Hnei angatr hna xome pena la itre jajiny ka tha nyihlue i Iehova. Hnei Akötresieti hna qaja amamane la mekuna i Nyidrë, göne la troa seihnacil. Öni Nyidrë: “Methinge troa tiji fö.” (Mal. 2:14-16) Tha saze kö la mekuna i Akötresie göne la faipoipo. Öni Nyidrëti lo ka hape, tro la trahmany a “fede kowe la fö’ i angeic.” (Gen. 2:24) Nge celë hi aqane mekuna i Iesu. Öni nyidrëti göne la faipoipo: “Ame la hnei Akötresieti hna isilekeun, tha tro kö a senge hnei ketre.”—Mat. 19:6. w18.12 11 par. 7-8

Hetre itre xa trejin ka tro gaa nany ke, angatr a mekun tui Isaia perofeta. Ame lo Iehova a hnying ka hape: “Tro ni a upi dei?” Öni Isaia: ‘Eni hi la, upi ni jë.’ (Is. 6:8) Hapeu, easë kö a ajane troa hane xatuane la organizasio i Iehova? Öni Iesu göne la huliwa ne cainöj: “Matre, sipone jë kowe la Maseta troa pane upe la itre xa atr kowe la huliwa cili.” (Mat. 9:38) Hapeu, ijije kö tro sa pionie ngöne la ketre nöj ka aja ixatua? Maine xatuane pena la ketre trejin troa hane pionie? Nyimutre la itre trejin ka mekun laka, ame la troa pionie ngöne la ketre nöj ka aja ixatua, tre, ketre aqane tro hi së lai a amamane la ihnimi së koi Akötresie me kowe fe la itre xan. Ngo hapeu, hetre itre xa aqane tro kö sa akökötrene la huliwa së koi Iehova? Ketre jëne madrine hi lai. w18.08 25 par. 14-15

Itre Evangelia a hamë ithuemacany göne la aqane goeëne Iehova la itre mo. Hnei Nyidrëti hna sipu ië Iosefa me Maria, matre troa hiane la Neköi Nyidrë, ngacama tha ka trenamo kö nyidro. (Lev. 12:8; Luka 2:24) Ame la kola hnaho Iesu, ke, hnei Maria hna “ameköle nyën ngöne la trepene a i öni, ke pë hnyawa ha hnahage koi nyidro göi troa meköl e jidr.” (Luka 2:7) Maine ju tro Iehova a kuca, matre troa hnaho Iesu ngöne la ketre uma ka lolo. Ngo tha celë kö mekuna i Nyidrë. Ame la ewekë ka sisitria catre koi Iehova, tre, ene la troa hetru Iesu ngöne la ketre fami ka nyihlue i Nyidrë. Hetre ini hne së hna xome qa ngöne la aqane waiewekë Iehova, göne la itre mo. Ame la itre xa kem me thin, ke, angatr a ajane tro la itre neköi angatr a thele catrëne la itre mo, ngacama atre hnyawa hi angatr laka, ka hetre ethane lai kowe la aqane imelekeu i nyudren me Iehova. Ame koi Iehova, ka sisitria catre la aqane imelekeu së me Nyidrë. Hapeu caasi hi la mekuna së me Iehova, ngöne la götrane cili? Kolo kö lai a mama ngöne la itre huliwa së? w18.11 28 par. 7-8

Iehova Akötresie la Ine la madrin. Nyidrëti a hamëne la nöjei ewekë matre tro fe sa hane madrin. (Deu. 12:7; Ate cai. 3:12, 13) Ngo pine nemene matre jol enehila troa mele madrin? Pëkö madrine së ngöne la kola traqa la itre jol. Maine jë, hna mec maine upetröneë la ketre sinee së, maine hne së hna sei hna cil, maine pena, hna upi së qa ngöne la hna huliwa. Thatreine kö tro sa mele madrin, e pëkö tingeting ngöne la hnalapa. Ketre, ame e itre xaa ijin, kola hnyimasai së hnene la itre sine huliwa maine itre sine ini. Maine jë, kola icilekeu me easë maine akalabusi së pine la nyipici. Maine pena kola tithi së hnene la ketre mec ka pë nyin, nge kola ngazo trootro la meci së, matre easa kucakuca. Ngo the thëthëhmine kö laka, aja i Iesu Keriso, ene lo “Joxu ka casi tene manathith,” troa akeukawane me amadrinëne la itre ka akötr. (1 Tim. 6:15; Mat. 11:28-30) Ame ngöne lo Cainöje i Iesu Hune La Wetr, hnei nyidrëti hna qaja la itre thiina ka troa thue madrine së, ngacama tru catr la itre jol ngöne la fene i Satana. w18.09 15-16 par. 1-3

Ame la ketre ewekë ka jole troa saze, tre, ene la troa nuetrij la itre hna majemin hna xelen hnei Akötresie. (Ite edomë 23:23) Ngacama atre hi itre xan la mekuna i Iehova, ngo ka jole koi angatr troa nuetrije la itre feete cili. Angatr a hnehengazone la aqane mekun ne la hnepe lapa i angatr, itre sine huliwa, maine itre sinee pena. Atre hi angatr laka, ka catr thene la itre atr la itre hna majemin, tune la troa atrune la itre ka mec. Haawe, nemene la ka xatua së troa saze? Hetre ini hne së hna troa xom qa ngöne la tulu ne la itre ka saze aqane mel ekö la angatr a atre la nyipici. Nemene la hna kuca hnene la itre atr ka kuci iöni, e Efeso ekö, la angatr a atre la nyipici? Öni Tusi Hmitrötr ka hape: ‘Hna traqa fë la itre itusi i angatr, me dreuthetrije qëmekene la ka ala nyim. Ame la angatr a e la thupen, traqa koi 50 000 lao manie sileva.’ (Itre hu. 19:19, 20) Tha hnei angatre kö hna cil troa xometrij la itre itusi angatr ne kuci haze, nge hnei Iehova hna amanathithi angatr. w18.11 7-8 par. 15-16

Thupene la hna sasaithe la hneopegejë ne Ioridano hnei angetre Isaraela, hnei Iosua hna ixelë memine la ketre atr ka xomi taua. Kolo “tane ishi Iehova,” ketre angela ka troa thupëne la nöje i Akötresie. (Ios. 5:13-15) Hnene la angela hna amamane hnyawa koi Iosua la aqane troa lepe la traon e Ieriko. Ngo kösë tha ka loi kö la itre hna amekötin. Hnene lai angela hna upi Iosua troa peritomone la itre sooc, matre itre drai ne tha tro kö angatr a isi. (Gen. 34:24, 25; Ios. 5:2) Maine jë, hnene la itre sooc hna isa hnying ka hape, ‘Nemene la aqane tro sa thupëne la itre hnepe lapa së, e traqa ju lepi së hnene la itre ithupëjia?’ Ngo hna traqa la ketre ewekë! Tha lepi angetre Isaraela ju kö hnei angetre Ieriko. Ngo ame pe, hna traqa la xou koi angatr. Öni Tusi Hmitrötr: “Hna nyipi thingi catën’ e Ieriko göi ite nekö i Isaraela; pekö ate löpi nge pëkö ate löjë.” (Ios. 6:1) Ketre ewekë lai ka acatrene la mejiune ne la angetre Isaraela kowe la itre hna amekötin hnei Iehova! w18.10 23 par. 5-7

Hane hi la ketre aqane tro sa hetre hni ne ipië, tui Paulo. Tha easë kö a selëne la hnëqa së ne cainöj, maine itre xaa hnëqa hna hamën hnei Iehova. Loi e tro sa isa hnying, ka hape: ‘Nemene la aqane goeëne ni la itre atr ne la teritoar? Hapeu, ka iwangatrehmekunyi atr ni?’ Itretre Anyipici Iehova e cailo fen a thele la itre atr ka aja itre maca ka lolo. Itre xan a inine la qene hlapa maine aqane mele ne la itre atr hna wangacon. Ngo tha angatre kö a mekun laka, ka draië kö angatr hune la itre xan. Angatre pe a thele troa trotrohnine la itre atr, matre xatua angatr troa kapa la maca ne la Baselaia. w18.09 5 par. 9, 11

Hnei angetre Roma hna humuthi Iuda. Nyimutre thene la angetre Iuda ka lapa treqene la ijine troa traqa la Mesia. Ame koi angatr, tro la Mesia a thepe angatr qa ngöne la musi Roma, me acile hmaca la nöj e Isaraela. (Luka 2:38; 3:15) Hetre itre xan ka mekun ka hape, tro la Mesia a acile la ketre baselaia e Isaraela, nge troa bëek e cili hnene la angetre Iuda ka lapa ngöne la itre xa nöj. Ketre, hnei Ioane Bapataiso hna hane hnying koi Iesu ka hape: “Nyipëti hi lo Atr Ka Traqa, maine tro pala kö huni a treqene la ketre?” (Mat. 11:2, 3) Maine jë, Ioane a pi atre ka hape, hetre ketre atr kö ka troa amelene la angetre Iuda. Ame e thupen, hnene la lue atre dreng ka tro e Emao hna ixelë me Iesu, lo mele hmaca ha nyidrë. Nyidroti a mejiun laka, Iesu hi la ka troa amelene la angetre Isaraela. (Luka 24:21) Ketre, önine la ange aposetolo koi Iesu: “Enehila hi la ijine tro nyipë a acile hmaca la baselaia thei angetre Isaraela?”—Itre hu. 1:6. w18.06 4 par. 3-4

Nyipiewekë tro sa thupën, ngöne la kola qaja la nöje i Iehova. The thëthëhmine kö laka, hna hë Satana ka hape, “atre nyizöne la itre trejin me eahun.” (Hna ama. 12:10) Öni Iesu ka hape, tro la itre ka icilekeu a ‘siliewekë së la nöjei ewekë ka ngazo asë.’ (Mat. 5:11) Haawe, tha tro kö sa sesëkötre la kola siliewekëne la nöje i Iehova. Hapeu, hnei epuni fe kö hna hane iupi fë mail me sms kowe la itre sinee i epun? Ame la epuni a drenge la itre ithuemacany ka hnyipixe, hapeu, epuni kö a canga iupi fë kowe la itre sinee i epun? Loi e tro sa pane isa hnying qëmekene troa iupi fë mail maine sms, ka hape: ‘Hapeu, ka nyipici kö la itre ithuemacany cili?’ Tha tro pi kö sa iupi fë menune la itre xa ithuemacany, wanga iupi fë pi la itre ithuemacany ka thoi. Ngo loi pe tro sa xometrij! w18.08 4 par. 3; 5 par. 6-7

Aja i Iesu fe tro sa hetre hni ne ham ke, celë hi jëne madrin koi së. Ame la easa hetre hni ne ham ke, easë hi lai a ithuecatre kowe la itre xan tro fe a hane ham. Nyipici laka, tha itre atr asë kö la ka troa hetre hni ne ole ngöne la easa ham. Ngo loi e tro palahi sa catre ham, ke, nyimutre la itre thangan hna troa kapa qa ngön. Ame la itre atr ka hetre hni ne ham, tre, tha angatre kö a ham göi thupen. Öni Iesu: “Maine eö a hnëkë xen, hëne jë la itre ka pë ewekë, me itre sinatr, me itre ka peje ca, me itre timek; nge tro hë eö a madrin, ke pëkö nyine tro angatr a të hmaca koi eö.” (Luka 14:13, 14) Öni Tusi Hmitrötre fe: “Troa manathithi la lue meke ka loi,” nge, “Manathithi la ate mekune kowe la ate pë ewekë.” (Ite edomë 22:9; Sal. 41:1) Eje hi, maine easa ajane troa xatua itre xan, nyipiewekë tro sa ham. w18.08 19 par. 15-16

Eje hi, jole koi së enehila troa öhne la itre nyipi ithuemacany, me waipengöne hnyawa itre ej. Pine nemen? Ame la itre ithuemacany, tre, tha ka nyipici asë kö. Ketre, itre atr ka tha pexeje kö së. Nemene la ka troa xatua së? Itre trepene meköt qa hnine la Wesi Ula i Akötresie! Tusi Hmitrötr a qaja ka hape, tha ka inamacane kö la atr ka canga sa, nge tha hna pane atre kö la itre nyipi ithuemacany. (Ite edomë 18:13) Eje fe a qaja ka hape, tha tro kö sa canga kapa la itre hne së hna dreng. Loi e tro sa pane thele la nyipici. (Ite edomë 14:15) Eje hi, ngacama ekö hë së ngöne la nyipici, ngo tha tro pi kö sa mejiune kowe la sipu inamacane së. Tro la itre trepene meköti ne la Tusi Hmitrötr a xatua së troa iëne hnyawa la itre nyipi ithuemacany, qëmekene troa axecië mekun. w18.08 8 par. 19

Jëne la bapataiso, easa amamane kowe la nöjei atr laka, itre atre i Iehova hë së, nge easa ajane troa drengethenge la itre hnei Nyidrëti hna qaja. Hnei Iesu hna hane kuca tun, ngöne lo kola bapataiso nyidrë. Kösë Iesu hi a qaja ka hape: “Akötesingöti fe, madine ni troa kuca la aja i cilie.” (Sal. 40:7, 8) Nemene la mekuna i Iehova ngöne lo Iesu a xomi bapataiso? Öni Tusi Hmitrötr: ‘Nge thupene la kola ase bapataiso Iesu, canga lö pi hi nyidrë qa ngöne la tim, nge hanawang! fe pi hi la hnengödrai, nge nyidrëti a öhne la uati Akötresie, kola uti kösë piny, me traqa hui nyidrë. Nge qaa hnengödrai, Akötresieti a qaja ka hape: “Nekönge hniminange lai, eni a madri nyën.” (Mat. 3:16, 17) Ketre atre i Iehova ha Iesu. Ngo madrine catre Iehova ngöne la Iesu a nue la mele i nyidrë thatraqane la huliwa ne la Keme i nyidrë.—Sal. 149:4. w18.07 22 par. 4-5

Ame la Mose a qaja ka hape, “nyiho,” ke Mose a qeje angeice me Arona. Pëkö metrötre i Mose ngöne la aqane ujë i angeic. Tha hnei angeice kö hna atrunyi Iehova, ngöne lo angeic a kuca la iamamanyikeu. Kola qaja ngöne Salamo 106:32, 33 ka hape: “Ame hnei angate hna aelëhni anganyidë ngöne la ite timi ne Meriba, nge hulö hë Mose pi angat; ke hnei angate hna akötëne la u i angeic, ame hnei angeice hna qaja nyimenyimëne hnene la ukeineqe i angeic.” (Num. 27:14) Eje hi, tha hnei Mose kö hna atrunyi Iehova hmekuje hi. Celë hi matre, öni Iehova jë hi koi Mose me Arona: “Hnei nyipoti hna ena la tenge ewekënge.” (Num. 20:24) Ka ngazo catre la hnei nyidroti hna kuca! Ame ekö, tha hnei Iehova kö hna nue kowe la ketre xötre ne la nöje Isaraela troa lö hnine la Nöje Hna Thingehnaean pine laka, hnei angatre hna icilekeu me Nyidrë. (Num. 14:26-30, 34) Celë hi matre, ame la kola tha idrei hnei Mose, tre, meköti tro Iehova a haji angeice fe. Tha hnei Iehova kö hna nue angeice troa tro kowe la Nöje Hna Thingehnaean. w18.07 11 par. 9; 12 par. 12-13

Ngacama pëkö ka sewe së troa ij, ngo loi e tro sa mekune la trejin, wanga athixötrë angeice jë. Maine jë, ka iji menu angeice ekö la kahaitr qëmekene troa atre la nyipici, ngo ase hë angeice mekune troa nue la kahaitr. Tha tro pi kö sa kuca la ketre ewekë ka troa athixötrë angeic, wanga kei hmaca pi angeice kowe la hna majemine ekö. (1 Kor. 6:9, 10) Maine hne së hna könëne la ketre trejin troa xen, tro kö sa iele angeic troa ij, nge tha ajane pe angeic? Ohea! Ame ngöne lo Timoteo a thöth, ke, hnei angeice hna nue troa peritomo angeic, ngacama akötr. Atre hnyawa hi angeic laka, ka nyipiewekë catre koi angetre Iuda, ke angeic a troa cainöj koi angatr. Tha ajane kö Timoteo me Paulo troa athixötrëne la itre xan. (Itre hu. 16:3; 1 Kor. 9:19-23) Hapeu, tro kö sa nue la itre sipu aja së, matre troa xatuane la itre xan? w18.06 18 par. 12-13

Ame la easa iöhnyi memine la ketre atr ka thatre la nyipici, nemene la hne së hna atre göi angeic? Maine jë atre hi së la ëje i angeic, maine pena la pengöi angeic me itre xane ju kö. Ngo ka isapengöne catr memine la easa iöhnyi memine la ketre Atre Anyipici Iehova. Ka hnimi Iehova angeic, nge ka tru angeic koi Nyidrë. Celë hi matre, Nyidrëti a aijijë angeic troa hane sin la lapa ka cahae i Nyidrë. (Ioane 6:44) Ngacama ka mele angeic ngöne la ketre nöj, maine isapengöne kö la aqane hetru së, ngo iatre hnyawa hi së! Easa madrin troa iöhnyi memine la ketre Atre Anyipici Iehova, pine laka, nyipiewekë nge casi hi la huliwa hne së hna kuca. Ngacama isa qene hlapa së kö, ngo easa ce qaja la “aqane ewekë ka wië” ne la nyipici. Easa mejiune koi Akötresie me mele thenge la itre hnei Nyidrëti hna amekötin, nge casi hi la mejiune së koi elany. Itre ewekë lai ka acatrene la aqane imelekeu së memine la itre trejin, aqane imelekeu ka troa epine palua. w18.12 18 par. 9-10

Hnei Keriso hna elemekene la lapa ne xomi meköt, me amamane ka hape, tha nyipiewekë kö troa peritomo angetre ethen. (Itre hu. 15:19, 20) Itre macatre thupen, nyimutre palakö la itre Keresiano ne Iuda ka peritomone la itre nekö i angatr. Ngo hnauëne laka, tha canga sa kö Iesu la jol göi peritomon, nge tha trongëne hë la Wathebo i Mose thupene lo hna meci hnei Iesu? (Kol. 2:13, 14) Eje hi laka, jole koi së troa canga kapa la ketre ewekë ka saze. Tha canga kapa kö angetre Iuda laka, tha angatre hmaca kö fene la Wathebo. (Ioane 16:12) Angatr palahi a mekun laka, nyipiewekë troa peritomon, matre troa imelekeu hnyawa me Akötresie. (Gen. 17:9-12) Ame itre xan, tre, angatr a xoue troa saze, wanga qanangazo angatre pi hnei itre xan. (Gal. 6:12) Ngo hetre ijine tro kö Keriso a hamë ithuemacany ka hnyipixe jëne Paulo.—Rom. 2:28, 29; Gal. 3:23-25. w18.10 24 par. 10-12

Hnei Kaiafa hna treqene la kola jidr, matre troa upe la itre sooc troa othi Iesu. Ame pe, atre hë Iesu laka, angatr a thele troa humuthi nyidrë. Celë hi matre, ame ngöne lo pui ne xen tixenuë i nyidrë memine la ange aposetolo, hnei nyidrëti hna upi angatr troa xome la lue taua, ke, hetre ini hnei nyidrëti hna troa hamë angatr. (Luka 22:36-38) Ame hë la kola jidr, hna traqa hnene la ka alanyim troa othi Iesu. Tru la elëhni Peteru pine la aqane huliwa i angatr ka tha meköti kö. Angeic a uthe pi la taua me thupa la hnangenyë ne la ketre atr. (Ioane 18:10) Ngo öni Iesu koi Peteru: “Amë hmaca ju la taua i ’ö ngöne la göhnen, ke, ame la nöjei atre xomi taua, tro angetre lai a meci hnei taua.” (Mat. 26:52, 53) Qëmekene troa traqa la itre atr troa othi Iesu, hnei nyidrëti hna thith, matre tha tro pi kö la itretre drei nyidrë a sine la fen. Nge celë hi lai ini hnei nyidrëti hna hamëne koi angatr. (Ioane 17:16) Akötresieti hmekuje hi la ka troa apatrene la itre ka huliwa thoi. Celë hi matre, easa tingetinge me cas. Ngacama kola isa mele la itre atr enehila, ngo madrine catre Iehova troa goeëne la nöje i Nyidrëti e cas.—Zef. 3:17. w18.06 7-8 par. 13-14, 16

Satana a thel troa akötrë së, me axouenyi së matre tro sa nuetriji Iehova. Maine jë, tro angeic a kuca matre tro la itre mus a wathebone la huliwa ne cainöj. Maine pena, tro la itre sine ce huliwa së, maine itre ka ce ini me easë a hnyimasai së pine laka, easa trongëne la itre trepene meköt ne la Tusi Hmitrötr. (1 Pet. 4:4) Tro Satana lai a thel tro la itre atrene la hnepe lapa së ka tha hmi kö a sewe së troa sine la itre icasikeu ke, aja i angatr troa xatua së. (Mat. 10:36) Nemene la aqane tro sa cile kowe la iakötrë i Satana? Eje hi laka, tha tro kö sa sesëkötr la kola traqa la itre ewekë cili ke, tha sihngödri kö koi së laka, Satana a icilekeu me easë. (Hna ama. 2:10) Ketre, the tro pi kö sa thëthëhmine lo jole ka tru hna amejën ekö. Öni Satana, easa nyihlue i Iehova ngöne la itre ijine loi, ngo ame la kola traqa la itre jol, canga tro hi sa thipetriji Nyidrë. (Iobu 1:9-11; 2:4, 5) Haawe, the cile kö së troa sipo trengecatr thei Nyidrë. Tha tro jë kö Iehova a nuaxöji së.—Heb. 13:5. w18.05 19-20 par. 14

Tha tro pi kö sa thëthëhmine laka, ka hetre thangane la huliwa ne cainöje së kowe la itre atr, ngacama pëkö ka pi drei së. Itre atr a goeë së. Öhne hi angatr laka, ka lolo la aqane heetre së, nge hetre metrötre me thiina ka menyik the së. Celë hi ka troa ketr la hni angatr. Nge, göi tro fe a saze la aqane goeë së hnene la itre ka xele ma wai së. Öni Sergio me Olinda, lue pionie: “Hnene la hnei nyio hna wezipo matre pane cile ju hi nyio troa tro kowe la park. Ame la nyio hmaca a traqa, itre atr a hning ka hape, ‘Qa i epone kaa? Tru la hne huni hna meku epon.’ ” Maine tha epuni kö a ‘sawa la iwanakoime i epun’ troa cainöjën la maca ne Baselaia ke, epuni hi lai a “anyipicine kowe la nöjei nöj.” (Mat. 24:14) Ame la ka sisitria tre, tru la madrine i epun ke, epuni a amadrinë Iehova. Atraqatr la ihnimi Nyidrë kowe la itre ka “catre wa wene pala hi”!—Luka 8:15. w18.05 8 par. 16-18

Iehova la Akötresie ka ithuecatr. Ame lo kola kei kowe la ngazo hnene la atr, tha mano kö Nyidrë ithuecatr. Thupene ju hi la kola ena la wathebo hnei Adamu me Eva, hnei Nyidrëti hna hamë trengecatr, me thue mejiune kowe la itre matra i nyidro jëne la ketre hna perofetan. Kola mama la hna perofetane cili ngöne Genese 3:15. Öni Nyidrë, troa apatrenyi Satana Diabolo, memine la itre huliwa i angeic. (Hna ama. 12:9; 1 Ioane 3:8) Pane mekune jë së lo aqane ithuecatre i Noa ekö hnei Iehova. Noa a mel e nyipine la iakötrë me kuci ngazo, nge angeice hmekuje hi me hnepe lapa i angeic la ka nyihlue i Iehova. Maine ju, tro Noa a kucakuca, me mekun, ka hape, pëkö nyin. (Gen. 6:4, 5, 9, 11; Iuda 6) Hnei Iehova hna thuemacanyi Noa laka, tro Nyidrëti a lepe apatrene la fene ka ngazo. Ketre, hnei Nyidrëti hna amamane la nyine tro angeic me hnepe lapa i angeic a kuca matre troa mele pe. (Gen. 6:13-18) Iehova la Atre ithuecatre koi Noa. w18.04 15 par. 1-2

Tune kaa e tha majemine kö epuni qaja la aliene hni epuni koi ketre? Eje hi laka, tha ka jole kö troa hamë ithuecatr. Maine jë, tro sa nango dredrehnyima koi ketre. Nge, e tha nyipiewekë së kö, haawe, kolo hi lai a amamane laka, hetre jol hnei angeic hna cile kow, nge kola pi ithanata. Tro epuni lai a ithuecatre koi angeic e tro epuni a drei angeice hnyawa. (Iako. 1:19) Ijije hi së asë hi troa thuecatrene la itre trejin ka aja ixatua. Öni Solomona joxu: “Ame la tenge ewekë ngöne la ijin’ eje, te, nyipi loi. Ame la lai ne la lue meke, te, ate amadinëne la hni; nge ame la maca ka loi, te, at’ apipixenyëne la ite jun.” (Ite edomë 15:23, 30) Hnei Paulo hna amamane laka, ame la easa ce thinge la itre nyima ne Baselaia tre, easë hi lai a kepe ithuecatr. (Itre hu. 16:25; Kol. 3:16) Easa easenyi trootro kowe la drai Iehova, matre nyipiewekë tro sa itö ithuecatr.—Heb. 10:25. w18.04 25 par. 16; 26 par. 18-19