TANE MEKUN 42
‘Manathithi Ange Ka Mele Nyipici’ Koi Iehova
“Manathithi ange ka pë ethane [maine, “ka mele nyipici”] ngöne la gojeny, angete trongëne la wathebo i Iehova.”—SAL. 119:1.
NYIMA 124 Mele Nyipici Jë Së
MEKUN KA TRUa
Itre trejin me easë hna akalabusin pine angatr mele nyipici kowe la musi cile i Iehova (Wange ju la paragarafe 1-2)
1-2. (a) Nemene la hna kuca hnene la itre xaa mus kowe la itre hlue i Iehova, nge tune kaa la aqane ujë ne la itre trejin? (b) Pine nemene matre easa madrin, ngacama kola axösisi së? (Qejepengöne jë la iatr ngöne la icetrön.)
HNA wathebone la hmi së ngöne la 30 lao nöj. Nge hna akalabusine la itre xaa trejin me easë ka mel e cili. Nemene la ngazo hnei angatr hna kuca? Pëkö ngazo hnei angatr hna kuca qëmekei Iehova. Hnei angatre hi hna e me inine la Tusi Hmitrötr, me ce thawa la lapaune i angatr me itre xan, me sine la itre icasikeu. Ketre, xele kö angatr troa lö hnine la kuci politik. Ngacama kola icilekeu me angatr, ngo ka mele nyipici palahi angatr, nge pëkö ka atreine ananyi angatr qaathei Iehova. Celë hi ka amadrinë angatr!
2 Maine jë, hnei epuni hna öhne la itre foto ne la itre trejin cili, nge angatr a hnyimahnyima. Angatr a madrin ke, atre hi angatr laka, angatr a amadrinë Iehova. (1 A. l. ite jo. 29:17a) Öni Iesu: “Madrine la itre hna axösisine pine la thiina ka meköt, . . . Madrine jë nge madrin atraqatre jë nyipunie, ke tru la thupe i nyipunie.”—Mat. 5:10-12.
TULU NE LA ITRE APOSETOLO
Peteru me Ioane a amamai tulu kowe la itre trejin ka troa isigöline la lapaune i angatr qëmekene la hnakootr (Wange ju la paragarafe 3-4)
3. Thenge la Itre Huliwa 4:19, 20, hnene kö la itre aposetolo hna dreng la itre ka icilekeu, nge pine nemen?
3 Casi hi la itre jol hna melën hnene la itre trejin memine la itre aposetolo ekö, kola qanangazo angatr ke, angatr a qeje Iesu. Anyimua wathebo angatr hnene la hnakootr katru i angetre Iudra “troa ithanata ngöne la ëje i Iesu.” (Itre hu. 4:18; 5:27, 28, 40) Hapeu, hna drenge kö hnene la itre aposetolo? (E jë la Itre Huliwa 4:19, 20.) Atre hnyawa hi angatr laka, hetre mus ka sisitria catre kö ka ‘amekötine koi angatr troa cainöje kowe la itre atr, me anyipicine’ la ëje i Iesu. (Itre hu. 10:42) Hnei Peteru me Ioane, lue qeneqaja ne la itre aposetolo hna sa mekötine koi angatr ka hape, ka nyipiewekë kö troa drengethenge Akötresie hune la atr. Celë hi matre tha cile kö angatr troa cainöjëne la ëje i Iesu. Kösë angatr a qaja ka hape, ‘Ame la mekuna i epun ke, tro eahun a drei epun hui Akötresie?’
4. Thenge la Itre Huliwa 5:27-29, nemene la tulu ka lolo hna amamane koi së hnene la itre aposetolo, nge tro sa nyitipu angatr tune kaa?
4 Hnene la itre aposetolo hna “drengethenge Akötresie hune la atr.” (E jë la Itre Huliwa 5:27-29.) Itre tulu ka lolo koi së fe enehila. Thupene la hna kootrë angatr pine mele nyipici koi Iehova, angatr a tro pi qa ngöne la hnakootr, me “madrin atraqatr, ke ame koi angatr, ahnahna la troa ahmahmanyi angatr pine la ëje i [Iesu].” Nge tha hmiitre ju kö, nge angatr hmaca a cainöj!—Itre hu. 5:40-42.
5. Nemene la hnying hna amejëne hnene la aqane ujë ne la itre aposetolo?
5 Hnene la aqane ujë ne la itre aposetolo hna amejëne la ketre hnying ka nyipiewekë catr. Hapeu, ame la itre aposetolo a iëne troa drengethenge Akötresie hune la atr, tha angatre kö lai a ena lo wathebo hna hape, troa “drengethenge la itre mus”? (Rom. 13:1) Tune kaa la aqane tro sa “drengethenge la itre mus, me itre trene mus,” tune la hna qaja hnei Paulo, me mele nyipici kowe la musi Iehova?—Tito 3:1.
“ITRE MUS”
6. (a) Drei la “itre mus” hna qaja ngöne Roma 13:1, nge nemene la nyine tro së itre keresiano a kuca? (b) Hapeu, ka pëkö ifegone la musi atr?
6 E jë la Roma 13:1. Ame la hnaewekë “itre mus” ngöne la xötre celë ke, kola qaja la musi atr. Ame easë itre keresiano, easa metrötrëne la itre musi cili. Angatr la ka acil la itre wathebo ka troa thupëne la mele së, nge ame itre xaa ijin, angatr a isigöline la hmi së. (Hna ama. 12:16) Celë hi matre, Tusi Hmitrötr a upi së troa hamëne koi angatr la mani, me thupen, me xou me nyine atrun. (Rom. 13:7) Ngo angatr a mus ke, hna nue angatr hnei Iehova. Celë hi hna qaja hnei Iesu lo nyidrëti a cil qëmekei Pilato. Ame lo Pilato a qaja koi Iesu ka hape, ijiji angeice hi troa musinëne la mele i nyidrë, sa jë hi Iesu: “Thatreine jë kö nyipëti musinë ni e tha ka qaa kö hnengödrai.” (Ioane 19:11) Tui Pilato, ame la itre mus me itre ka kuci politik enehila, ke ka hetre ifegone hi la musi angatr.
7. Eue la itre ijine laka, tha tro kö sa drengethenge la itre musi atr, nge nemene la pun kowe la itre mus ka qanangazo së?
7 Easa metrötrën la itre wathebo hna acil ngöne la nöje së, e tha ka icilekeu kö memine la itre wathebo i Iehova. Ngo tha easë kö a drei angatr la angatr a upi së troa kuca la ketre ewekë hnei Akötresie hna wathebon, maine wathebo së troa kuca la ketre ewekë hnei Nyidrëti hna upi së. Ame la itre xaa mus, angatr a upi la itre nekötrahmanyi troa sooc.b Ame pena la itre xan, angatr a wathebone la Tusi Hmitrötre së, me itre itusi së, me sewe së troa cainöj me icasikeu. Ame la itre mus ka qanangazo së, ke tro kö angatr a isa qeje thiinan koi Akötresie. Eje hi, pëkö ketre ewekë hna juetrën qëmekei Iehova!—Ate cai. 5:8.
8. Nemene la eisapengöne ne la musi Iehova me musi atr, nge pine nemene matre ka nyipiewekë tro sa atre?
8 Ame la itre musi atr, ke ka draië, ngo tha ka sisitria kö. Ngo musi Iehova hi la ka sisitria hune la nöjei mus. Ame ngöne la Tusi Hmitrötr, anyimua hë Nyidrë ka hape, “Kasisitia.”—Dan. 7:18, 22, 25, 27.
“LA KASISITRIA”
9. Nemene la hna meköle goeën hnei Daniela?
9 Kola mama ngöne la itre hna meköle goeën hnei Daniela perofeta laka, ka sisitria catre kö la musi Iehova hune la itre musi atr. Hnei angeic hna pane öhne la foa lao öni ka ses ka nyihatrene la itre musi ekö, ene la musi Babulona, la musi Madai me Peresi, musi Geres, me musi Roma, memine la musi ka cil enehila, ene la musi Agele me Amerika. (Dan. 7:1-3, 17) Thupene lai, hnei angeic hna öhnyi Iehova a lapa hune la therone i Nyidrë e hnengödrai. (Dan. 7:9, 10) Ame la itre hna meköle goeëne hnei Daniela e thupen ke, nyine troa hmekëne la itre ka cilëne la itre musi enehila.
10. Thenge la hna qaja ngöne Daniela 7:13, 14, 27, drei la hnei Iehova hna iën matre troa musinëne la fen, nge nemene la hna amamane göi Nyidrë?
10 E jë la Daniela 7:13, 14, 27. Hnei Akötresie hna xom la mus qaathene la itre atr, me hamëne kowe la itre ka ijij me ka trene men. Drei la itre atr cili? Kola qaja “la Nekö i ate,” ene Iesu Keriso, memine la “ite ka hmitöte ne la Kasisitia,” ene lo ala 144 000 ka troa ce musi me nyidrë “epine palua.” (Dan. 7:18) Pine laka, Iehova “la Kasisitia,” matre Nyidrëti hmekuje hi la ka atreine eatrëne lai.
11. Nemene la aqane amamane Daniela laka, ka sisitria la musi Iehova hune la musi atr?
11 Ame la hnei Daniela hna meköle goeën ke, kola jelenyipicine la ketre hnei angeic hna meköle goeën ekö. Öni Daniela lo ka hape, “Akötesi ne hnengödrai . . . a xomepi la ite joxu, me acile la ite joxu.” Öni angeic hmaca jë hi: “Kola musi la Kasisitia ngöne la baselaia ne la ite ate, me hamën’ eje kowe la hnei nyidëti hna ajan.” (Dan. 2:19-21; 4:17) Hnei Iehova kö hna hane acil maine nyihnane la itre ka musi ekö? Eje hi!
Hnei Iehova hna thapa qaathei Belesaza la baselaia i angeic me hamëne kowe la musi Madai me Peresi (Wange ju la paragarafe 12)
12. Qaja jë la itre ijin hnei Iehova hna xom la mus qaathene la ketre joxu. (Goeëne ju la iatr.)
12 Ame ekö, hnei Iehova hna amamane laka, ka sisitria catre kö la musi Nyidrë hune la itre musi ne fen. Tro sa ce wang la köni ijin. Hnei Farao hna thahluëne la nöje i Iehova, nge xele kö angeic ma nue angatr. Ngo hnei Akötresie hna thepe angatr qa cili, me apatrenyi Farao ngöne la Hnagejë Ka Palulu. (Eso. 14:26-28; Sal. 136:15) Ame ngöne la ketre feet ka tru, hnei Belesaza, joxu ne Babulona “hna pi tru kowe la Joxu ne hnengödrai” la kola “atrune la ite haze sileva, me gol.” (Dan. 5:22, 23) Ngo hnei Akötresie hna thaipië angeic. “Ngöne la jidi cili,” hna humuthi Belesaza me thapa la baselaia i angeic hnene la angetre Madai me Peresi. (Dan. 5:28, 30, 31) Hnei Herodra joxu hna humuthi Iakobo aposetolo, me akalabusi Peteru göi tro fe a humuthi angeic. Ngo hnei Iehova hna sewe Herodra troa eatrëne la aja i angeic. “Lepi angeice ju hi hnene la angela i Iehova,” nge meci pi hi angeic.—Itre hu. 12:1-5, 21-23.
13. Qaja jë la itre ijin Iehova a ngaan la itre joxu ka ce xöl matre icilekeu.
13 Hnei Iehova hna amamane ka hape, ngacama tro la itre joxu a ce xöl, ngo ka catre kö Nyidrë hui angatr. Hnei Nyidrëti hna isigöline la angetre Isaraela, me xatua angatr troa ngaan la ala 31 lao joxu ne Kanana. Celë hi ka aijijë angatr troa lapane la itre xaa götran ne la Nöje Hna Thingehnaean. (Ios. 11:4-6, 20; 12:1, 7, 24) Hnei Nyidrëti mina fe hna ngaa Benadada joxu memine la ala 32 lao joxu ne Suria ka cil koi Isaraela.—1 Ite jo. 20:1, 26-29.
14-15. (a) Nemene la hna wangatrehmekun hnei Nebukaneza joxu me Dariu göne la musi cile i Iehova? (b) Nemene la hna qaja hnene la ketre atre cinyihane la Salamo göi Iehova me nöje i Nyidrë?
14 Anyimua amamane Iehova laka, Nyidrëti hi la Kasisitria! Hnei Iehova hna amenu Nebukaneza joxu ke, hnei angeic hna sipu selëne la trengecatr, me men, me lolo i angeic, ngo tha Iehova kö. Ame hmaca la Nebukaneza a loi, hnei angeic “hna ole koi Kasisitia” me wangatrehmekune laka, “musi ka epine palua la musi [Iehova].” Nge, “pëkö ate troa shawa la ime i nyidë.” (Dan. 4:30, 33-35) Thupene la hnei Iehova hna amele Daniela qa ngöne la hnaope i liona, öni Dariu joxu: “Ini a acili wathebo, ka hape, Ngöne la nöjei götrane baselaiang, troa qou me hmengöhmengöne qëmeke i Akötesi Daniela ; ke nyidëti la Akötesie ka [mel], me ka cile huti epine palua, nge tha tro kö a apatene la baselaia i nyidë, nge pëkö pune la musi nyidë.”—Dan. 6:7-10, 19-22, 26, 27.
15 Önine la atre cinyihane la Salamo: “Iehova a atha menëne la eamo ne la nöjei nöj ; nyidëti a apë thanganëne la nyinyithina ne la nöjei at.” Öni angeic hmaca: “Manathithi la nöj’ e Iehova la Akötesi angat ; ene la nöjei ate hna iëne hnei nyidëti nyine edö i nyidë.” (Sal. 33:10, 12) Hapeu, tha celë kö la ka upi së troa mele nyipici koi Iehova?
TROA MAMA LA MENE I IEHOVA
Ka pëkö ca pengöne la itre nöje ka troa ce xöl matre lepi së elany, qëmekene la trongene isi Iehova (Wange ju la paragarafe 16-17)
16. Nemene la ka xecie koi së, nge pine nemen? (Goeëne ju la iatr.)
16 Ase hë së ce wang la hnei Iehova hna kuca ekö. Ngo nemene la hnei Nyidrëti hna troa kuca elany? Ka xecie koi së laka, tro kö Nyidrëti a amelene la itre hlue i Nyidrë ka mele nyipici ngöne la ijine “akötr atraqatr.” (Mat. 24:21; Dan. 12:1) Tro Nyidrëti a thupëne la itre hlue i Nyidrë ngöne la ijine tro Gog atre Magog (ene lo itre nöj ka troa ce xöl) a thel troa apatrenyi angatr. Ngacama traqa ju hë koi 193 lao nöj ka nyiatrene la Nations unies, ngo ka pëkö ca pengöne kowe la Kasisitria memine la trongene isi Nyidrë! Öni Iehova: “Tro ni a atrunyi ni me ahmitötë ni kö ; nge tro ni a mama qëmeke ne la ite nöje ka nyimute, nge tro angat’ a ate laka ini Iehova.”—Ezek. 38:14-16, 23; Sal. 46:10.
17. Nemene la pun kowe la itre joxu ne fen me kowe la itre ka mele nyipici?
17 Ame hë la Gog a thel troa lepi së, tro ha nyiqane la isi Amagedro. Nge e cili hi la tro Iehova a amamane la mene Nyidrë me apatrene “la nöjei joxu ne fen.” (Hna ama. 16:14, 16; 19:19-21) Thupene lai, ‘tro hi la itre ka meköti a lapane la ihnadro, nge tro hi la itre ka pë ethan’ a mele palua ngöne ej.’—Ite edomë 2:21.
TRO SA CATRE MELE NYIPICI ME PË ETHAN
18. Nemene la hna kuca kowe la itre keresiano ka alanyim, nge pine nemen? (Daniela 3:28)
18 Qaan ekö, alanyimu la itre keresiano hna oth, me hna humuth ke, angatr a hnimi Iehova me drengethenge Nyidrë, Atre Mus Ka Sisitria. Hnene la itre trahmanyi me föe cili hna nyitipune lo köni nekötrahmanyi ne Heberu ka mele nyipici kowe la Kasisitria lo kola kuië angatr ngöne la hu eë.—E jë la Daniela 3:28.
19. Nemene la hnei Iehova hna troa goeëne thene la itre hlue i Nyidrë matre troa ameköti angatr, nge nemene la nyine tro sa kuca?
19 Hnei Dravita hna amamane la enyipiewekën tro sa mele nyipici me pë ethan. Öni angeic: “Tro Iehova a amekötine la nöjei nöj ; Iehova fe, ameköti nieti jë thenge la thinange ka meköt, me ka pë ethang.” (Sal. 7:8) Öni angeice hmaca: “Loi e troa acile huti ni hnene la thina ka pë ethane me ka meköt.” (Sal. 25:21) Maine tro sa mele nyipici koi Iehova me pë ethan, ke pëkö ketre ewekë ka troa thepe së qaathei Nyidrë! Casi hi la mekuna së memine la atre cinyihane la Salamo, kola hape: “Manathithi ange ka pë ethane ngöne la gojeny, angete trongëne la wathebo i Iehova.”—Sal. 119:1.
NYIMA 122 Cile Huti Ju, The Enienije Kö!
a Tusi Hmitrötr a upi së troa drengethenge la itre mus. Ngo, ame la itre xaa mus, ke angatr a icilekeu me Iehova, memine la itre hlue i Nyidrë. Ngo tune kaa la aqane tro sa drengethenge angatr me mele nyipici koi Iehova?
b Wange ju la tane mekun “Hnene La Angetre Isaraela Ekö Hna Isi Me Itre Xaa Nöj—Hapeu, Tro Kö Sa Hane Isi?” ngöne la Ita Ne Thup celë.