Τι Μπορείτε να Κάνετε;

‘ΜΗΝ πίνετε νερό από τα χαντάκια. Είναι μολυσμένο με χημικές ουσίες και μπορεί να σας προξενήσει καρκίνο στο συκώτι.’ Έτσι προειδοποιούνταν οι άνθρωποι που ζουν στην επαρχία Κίντονγκ της Κίνας. Ανάμεσα στους 67.000 από τους οποίους πάρθηκε συνέντευξη και οι οποίοι έπιναν νερό από τα χαντάκια, οι 107 είχαν πάθει καρκίνο στο συκώτι, ενώ δεν είχε πάθει κανείς από τους 6.000 που έπιναν νερό από πηγάδι. Πολλοί αγνόησαν την προειδοποίηση. Πέντε χρόνια αργότερα ανάμεσα στους 23.000 που εξετάστηκαν και που πίνουν πόσιμο νερό από πηγάδια παρατηρήθηκε μόνο μια περίπτωση καρκίνου στο συκώτι. Ανάμεσα στους 47.000 που εξακολουθούν να πίνουν μολυσμένο νερό βρέθηκαν 216!

Δεν αποφεύγονται όμως τόσο εύκολα όλες οι ασθένειες που οφείλονται σε παράγοντες του περιβάλλοντος. Αλλά μπορείτε να λάβετε μέτρα, ώστε να προστατεύσετε την υγεία σας. Όπως λέει η Βίβλος: «Ο φρόνιμος προβλέπει το κακόν και κρύπτεται· Οι άφρονες όμως προχωρούσι και τιμωρούνται.»—Παροιμίαι 22:3.

‘Και πώς θα το ξέρω εγώ αν οφείλεται στο περιβάλλον;’ μπορεί να αναρωτηθείτε. Ίσως δεν είναι και τόσο εύκολο να καθορίσετε αυτό το πράγμα, γιατί τα συμπτώματα συχνά εμφανίζονται προοδευτικά. Αλλά αν πάτε διακοπές σε μια περιοχή σχετικά απαλλαγμένη από μόλυνση και αισθανθείτε υπέροχα, και ξαναγυρίζοντας στο σπίτι σας αισθάνεστε ξανά άρρωστος, η ασθένειά σας μπορεί να είναι κάτι που οφείλεται στο περιβάλλον. Για να βρείτε μια άκρη προσπαθήστε να θυμηθείτε πότε αισθάνεστε χειρότερα. Στο δρόμο για τη δουλειά σας, στον τόπο που δουλεύετε, στην κουζίνα, στον κήπο ή όταν χρησιμοποιείτε είδη όπως τα υγρά καθαρισμού;

Αν έχετε σοβαρά ανεπίλυτα προβλήματα υγείας, όμως θα σας βοηθήσει πολύ το να δείτε έναν ειδικό γιατρό γιατί μπορεί να πρόκειται για κάποια σωματική ασθένεια που να μην έχει σχέση με το περιβάλλον. Βέβαια, πρέπει να χρησιμοποιήσετε διάκριση όταν αποφασίσετε ποιο γιατρό θα συμβουλευτείτε, γιατί μερικοί, ενώ μπορεί να είναι καλοί γιατροί, ίσως δεν αναγνωρίζουν την επίδραση των ρυπαντών. Ο Πήτερ Μπρύζη δήλωσε στο Περιοδικό του Αμερικανικού Ιατρικού Συνδέσμου, στις 16 Ιανουαρίου 1981: «Το να αναγνωρίσουν οι γιατροί τους παράγοντες αυτούς από το περιβάλλον που δημιουργούν προβλήματα είναι σημαντικό. Πολλοί ενήλικες από τους οποίους πάρθηκε συνέντευξη είπαν ότι τους έκανε θεραπεία ο γιατρός τους, σε μερικούς για τέσσερα ή περισσότερα χρόνια, χωρίς καμιά βελτίωση στην κατάσταση τους.»

Περιβαλλοντολογική Ιατρική

Η Μίλλη (βλέπε στη σελίδα 3) ήταν ευαίσθητη σχεδόν στα πάντα. Με τη συνεργασία του οικογενειακού της γιατρού μπήκε στο Μπρούκχεϊβεν Μέντικαλ Σέντερ στο Ντάλλας του Τέξας, το οποίο έχει εξειδικευτεί στα προβλήματα αυτά. Παρέμεινε επί αρκετές εβδομάδες στη Μονάδα Ελέγχου Περιβάλλοντος—σε χώρους που έχουν ειδικά σχεδιαστεί για να είναι τελείως καθαροί από ρυπαντές και χωρίς συνθετικά υλικά. Οι εξετάσεις έδειξαν σε τι ήταν ευαίσθητη. Μετά από μικρή περίοδο δίαιτας άρχισε ένα δύσκολο πρόγραμμα για την ισχυροποίηση του συστήματος ανοσίας της με ενέσεις, με ασκήσεις και με τη χρήση βιταμινών. Έπρεπε να αποφεύγει αυστηρά ορισμένους ρυπαντές και τροφές μέχρις ότου το σώμα της να λειτουργήσει και πάλι κανονικά από μόνο του. Με τον καιρό οικοδομήθηκε το σύστημα της αντίστασής της και τώρα ζει μια πιο φυσιολογική ζωή.

Η βοήθεια που έλαβε η Μίλλη ήταν από μια ιατρική ειδικότητα που τώρα κερδίζει έδαφος—αλλά αμφισβητείται ακόμη—και που ονομάζεται κλινική οικολογία. Η Μίλλη ήταν μια ακραία περίπτωση, και η θεραπεία της στο νοσοκομείο κόστισε αρκετές χιλιάδες δολάρια. Συχνά λιγότερο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να τις παρακολουθήσει ο γιατρός στο γραφείο του. Ο Δρ Ράντολφ, στη συνέντευξή του στο Ξύπνα! περιέγραψε τον τρόπο της προσέγγισής του στο πρόβλημα: «Πρόκειται ουσιαστικά για την ιατρική του περιβάλλοντος. Έχουμε την ‘ολιστική’ άποψη, δηλαδή, εξετάζουμε το σώμα σαν σύνολο και τον τρόπο με τον οποίο αντιδρά στο περιβάλλον. Επιχειρούμε να θεραπεύουμε μάλλον τις αιτίες παρά τα συμπτώματα της ασθένειας.» Ωστόσο στο βιβλίο του Μια Εναλλακτική Προσέγγιση στις Αλλεργίες (1980), ο συνεργάτης του Δρ Μος παραδέχεται, «Δεν θα θεραπεύσει κάθε περίπτωση πονοκεφάλου, κατάθλιψης, αρθρίτιδας, ή χρόνιας κούρασης.» Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν παραδοσιακούς αλλεργιολόγους και κλινικούς τοξικολόγους. Το Ξύπνα! δεν συνιστά οποιαδήποτε απ’ αυτές τις θεραπείες· απλώς τις αναφέρει. Αλλά τι μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε το περιβάλλον σας;

Βελτιώνοντας το Περιβάλλον στο Σπίτι

Εφόσον το 70 τα εκατό της ζωής σας μπορεί να το δαπανάτε στο σπίτι, ο μολυσμένος εσωτερικός αέρας συχνά προξενεί μεγαλύτερη βλάβη απ’ όσο η εξωτερική μόλυνση. Μήπως αυτό σημαίνει ότι τα καθαριστικά του σπιτικού, τα διάφορα αεροζόλ, τα αποσμητικά των δωματίων και τα εντομοκτόνα δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται; Όχι κατ’ ανάγκη—εκτός αν εσείς ή κάποιο μέλος της οικογένειας αντιδρά στη μέτρια χρήση τους. Συνήθως ο καθημερινός αερισμός του σπιτιού σας, ιδιαίτερα το χειμώνα όταν συσσωρεύονται ρυπαντές, είναι αρκετός.

Εφόσον μια θερμάστρα γκαζιού που δεν έχει σωλήνες για την εξαγωγή των αερίων μπορεί, να παράγει, μέσα σε μια ώρα, επίπεδα μόλυνσης στον αέρα τρεις φορές υψηλότερα απ’ όση η αιθαλομίχλη της πόλης, να βεβαιωθείτε ότι έχετε καλό εξαερισμό. Μερικοί άνθρωποι απεναντίας προτίμησαν να χρησιμοποιήσουν ηλεκτρική κουζίνα και ηλεκτρικές θερμάστρες.

Όταν χρησιμοποιείτε μπογιές και διαλυτικά, βεβαιωθείτε ότι η περιοχή που βρίσκεστε εξαερίζεται καλά. Διαβάστε και ακολουθήστε τις οδηγίες προσεχτικά! Αν ξύνετε παλιές μπογιές, επιχρίσματα ή ανάμικτο υλικό, ή τσιμέντο που έχει αναμιχθεί με αμίαντο, να χρησιμοποιείτε την κατάλληλη μάσκα για ν’ αποφύγετε την αναπνοή ενδεχόμενων τοξικών μορίων. Εφόσον πολλά επιχρίσματα, και ακόμη και το τσιμέντο για μονωμένους αγωγούς και θερμάστρες, δεν έχουν αμίαντο, ίσως προτιμήσετε αυτά.

Προειδοποιήστε τα παιδιά σας να μη βάζουν ξύσματα από παλιές μπογιές, ή ακόμη τα χέρια τους, που είναι λερωμένα με τη σκόνη του σπιτιού, μέσα στο στόμα τους. Μην τα αφήνετε να παίζουν κοντά σε μέρη όπου έχει μεγάλη κυκλοφορία αυτοκινήτων. Αν χρησιμοποιείτε τρόφιμα ή αναψυκτικά από κονσερβοκούτια με μολύβδινο σφράγισμα, τότε, από τη στιγμή που θα τα ανοίξετε, μην αποθηκεύετε τα περιεχόμενα μέσα στο κονσερβοκούτι.

Το πόσιμο νερό σας μπορεί να ελεγχθεί από τις τοπικές δημόσιες υπηρεσίες αν υποπτεύεστε ότι είναι μολυσμένο. Το καθαρό εμφιαλωμένο νερό ή η χρήση φίλτρου που εξαλείφει τις χημικές ουσίες (εφόσον το αλλάζετε τακτικά) μπορεί να είναι η λύση.

Το Περιβάλλον στην Εργασία

«Νομίζω ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να εξετάζουν τη φύση της εργασίας τους και να αναρωτιούνται τι τους συμβαίνει σαν αποτέλεσμα των παραγόντων στους οποίους εκτίθενται,» δήλωσε ο Δρ Έιντζερ. «Δεν υπάρχει καμιά ανάγκη να πανικοβάλλονται ωστόσο. Εάν έχουν προβλήματα με την υγεία τους, ας σημειώσουν τις αλλαγές στην προσωπικότητα τους ή αν αισθάνονται καλύτερα τα Σαββατοκύριακα, τότε ας συζητήσουν μαζί με τους άλλους εργάτες για να δουν αν κι εκείνοι επηρεάζονται παρόμοια. Μπορούν να ζητήσουν από την εταιρία ή από την κυβέρνηση να καθορίσει αν εκτίθενται υπερβολικά σε ενδεχόμενα επικίνδυνες ουσίες.» Μερικές φορές στις πιο απίθανες εργασίες βρίσκονται επικίνδυνες ουσίες. Για παράδειγμα, οι επενδύσεις των φρένων περιέχουν αμίαντο, και γι’ αυτό, μηχανικοί των αυτοκινήτων, προσέχετε!

Κάνετε χρήση των προστατευτικών εξοπλισμών που παρέχουν υπεύθυνες εταιρίες και χρησιμοποιείτε την κοινή λογική. Ένας εργάτης έτρωγε ένα σάντουιτς σε μια τραπεζαρία, ενώ υπήρχε εντομοκτόνο στο μουστάκι του. Γι’ αυτό να καθαρίζετε οτιδήποτε προτού φάτε. Μερικές φορές μπορεί να επιβάλλεται ν’ αλλάζετε τα ρούχα σας προτού πάτε σπίτι, για να προστατεύσετε την οικογένειά σας.

Το γνωρίζετε ότι μερικά εντομοκτόνα σε πιο συμπυκνωμένες μορφές έχουν χρησιμοποιηθεί σαν αέρια που προσβάλουν τα νεύρα στη διάρκεια πολέμων; Γι’ αυτό είναι επικίνδυνο να πίνετε ή να πλένεστε με νερό που είναι εκτεθειμένο κοντά σε χωράφια που έχουν ψεκαστεί. Μπορεί να απορροφήσετε το εντομοκτόνο μέσα από το δέρμα σας. Ποτέ μην ξαναχρησιμοποιείτε τα μεταλλικά ντενεκεδάκια ή τις πλαστικές σακούλες μέσα στις οποίες είναι πακεταρισμένα τα εντομοκτόνα. Περιμένετε να περάσει ο απαιτούμενος χρόνος προτού ξαναπάτε στα χωράφια που έχουν ψεκαστεί. Τα παιδιά επηρεάζονται ιδιαίτερα από τα δηλητηριώδη εντομοκτόνα. Και γι’ αυτό να εξετάζετε προσεκτικά πού εργάζονται ή πού παίζουν.

Η Διατροφή και ο Τρόπος Ζωής

Επί χρόνια το πόσιμο νερό σε μια από τις επαρχίες της Χιλής περιείχε υψηλά επίπεδα αρσενικού. Αφού εξέτασαν ποιοι είχαν αρρωστήσει από το δηλητήριο, και τα πέντε παιδιά που πέθαναν, οι ερευνητές συνεπέραναν: «Είναι πολύ πιθανό ότι η έλλειψη θρεπτικής τροφής στα βρέφη και στα παιδιά αυτά ευνόησε σημαντικά τις χρόνιες τοξικές επιδράσεις του αρσενικού.» (Τα πλάγια γράμματα δικά μας.) Οι διατροφικές ανεπάρκειες μπορούν να κάνουν τις επιδράσεις χειρότερες. Γι’ αυτό προσπαθήστε να έχετε θρεπτικά, ισορροπημένα γεύματα. Η οικονομική κατάσταση του καθενός μπορεί να το κάνει δύσκολο αυτό. Ωστόσο, τα απλά τρόφιμα, όπως είναι τα φασόλια, τα λαχανικά και τα φρούτα, συχνά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες και σε μεταλλικές ουσίες.

Σύμφωνα με το βιβλίο Διατροφή και Περιβαλλοντολογική Υγεία, εργαστηριακές έρευνες έχουν αποδείξει ότι η βιταμίνη C μπορεί να προστατεύσει ενάντια στη δηλητηρίαση από χρώμιο καθώς και από πολλές τοξικές και άλλες καρκινογόνες ουσίες· η βιταμίνη Α έχει μειώσει τον κίνδυνο να εναποθηκεύει το σώμα μερικά εντομοκτόνα· οι βιταμίνες Β μπορούν να μειώσουν την ένταση του μολύβδου και πάνω από 30 άλλων τοξικών χημικών ουσιών. Η έρευνα αυτή δεν θεωρείται ακόμη από κανέναν σαν τελική, και έτσι απλώς το να καταβροχθίζει κανείς ποσότητες βιταμινών—χωρίς την κατάλληλη ιατρική κατεύθυνση—μπορεί να είναι επιβλαβές.

Το κάπνισμα μπορεί να προξενήσει χρόνια βρογχίτιδα· επιτείνει το εμφύσημα και μπορεί να προξενήσει καρκίνο στα πνευμόνια. Αυτός πρέπει να είναι ένας πρόσθετος λόγος για να «καθαρίσωμεν εαυτούς από παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος,» όπως συμβουλεύει η Βίβλος. Ναι, κόψτε το κάπνισμα!—2 Κορινθίους 7:1.

Ναι, αυτά που βάζετε μέσα στα εσωτερικά σας αισθήματα ή στις σκέψεις, το «πνεύμα» σας, έχει επίσης μια επίδραση. «Το πνεύμα του ανθρώπου μπορεί ν’ αντέξει την αρρώστια του· αλλά το καταθλιμμένο πνεύμα ποιος μπορεί να το αντέξει;» (Παροιμίαι 18:14, ΜΝΚ) Μια ομάδα εργατών που εκτέθηκαν σε ‘μυστηριώδες αέριο άγνωστης προέλευσης’ αντέδρασαν με ίλιγγο και ναυτία και μερικοί ακόμη με λιποθυμία. Ωστόσο, μια έρευνα αποκάλυψε ότι εκείνοι που είχαν τα σοβαρότερα συμπτώματα ήταν αυτοί που πρώτ’ απ’ όλα ήταν πιο δυσαρεστημένοι με τη δουλειά που έκαναν! Αυτό δεν σημαίνει ότι όλες οι αντίξοες αντιδράσεις είναι εξαιτίας του ‘καταθλιμμένου πνεύματος’, αλλά δείχνει ότι μπορούν να παίξουν κάποιο ρόλο κι άλλοι παράγοντες εκτός από την έκθεση στην επικίνδυνη ουσία.

Έτσι μπορούμε να κάνουμε πολλά για να βελτιώσουμε την ποιότητα του περιβάλλοντός μας. Αλλά ποια ελπίδα υπάρχει για μια διαρκή απάντηση;

[Εικόνα στη σελίδα 9]

Αποφύγετε την αποθήκευση τροφίμων μέσα σε ανοικτά κονσερβοκούτια!