Βοήθεια για τα Ενήλικα Παιδιά των Αλκοολικών

«Αν έχεις μεγαλώσει σε μια οικογένεια όπου υπήρχε το πρόβλημα του αλκοολισμού, πρέπει να διορθώσεις τα διαστρεβλωμένα πρότυπα που σου δίδαξαν και να ξεδιαλύνεις τη συναισθηματική σύγχυση η οποία προέκυψε από το ότι ανατράφηκες μ’ αυτόν τον τρόπο. Είναι κάτι που δεν μπορείς να το αποφύγεις».—Δρ Τζορτζ Γ. Βρουμ.

ΕΝΑΣ σοβαρά πληγωμένος στρατιώτης κείτεται αιμόφυρτος στο πεδίο της μάχης. Έρχεται γρήγορα βοήθεια, και ο τραυματισμένος πολεμιστής μεταφέρεται εσπευσμένα στο νοσοκομείο. Ο στρατιώτης επέζησε, αλλά τα προβλήματά του κάθε άλλο παρά τέλειωσαν. Οι πληγές του χρειάζονται θεραπεία, και η τραυματική εμπειρία της δοκιμασίας του μπορεί να διαρκέσει χρόνια.

Για τα παιδιά ενός αλκοολικού γονέα, το σπίτι μπορεί να είναι σαν ένα πεδίο μάχης όπου οι βασικές ανθρώπινες ανάγκες δέχονται επίθεση. Μερικά παιδιά κακοποιούνται σεξουαλικά· άλλα κακοποιούνται σωματικά· πολλά είναι εγκαταλειμμένα από συναισθηματική άποψη. «Σε καταλαμβάνει ο ίδιος έντονος τρόμος που νιώθει ένα παιδί καθώς ακούει βόμβες να πέφτουν και ριπές πολυβόλων γύρω από το σπίτι του», λέει ένας νεαρός καθώς αναλογίζεται την παιδική του ηλικία. Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, το γεγονός ότι πολλά παιδιά αλκοολικών εκδηλώνουν τα ίδια συμπτώματα που παρουσιάζουν και οι βετεράνοι πολεμιστές μετά το ψυχοτραυματικό στρες το οποίο υπέστησαν!

Είναι αλήθεια πως πολλά παιδιά επιζούν απ’ αυτά τα ψυχικά τραύματα και τελικά φεύγουν από το σπίτι. Αλλά μπαίνουν στον κόσμο των ενηλίκων με πληγές οι οποίες, αν και όχι ορατές, είναι εξίσου πραγματικές και επίμονες μ’ αυτές του τραυματισμένου στρατιώτη. «Τώρα είμαι 60 χρονών», λέει η Γκλόρια, «και η ζωή μου εξακολουθεί να επηρεάζεται από τα ψυχικά τραύματα που απέκτησα λόγω του ότι γεννήθηκα σε μια οικογένεια μ’ έναν αλκοολικό γονέα».

Τι μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε τέτοια άτομα; ‘Συμμεριστείτε τη θλίψη τους’, συστήνει η Αγία Γραφή. (Ρωμαίους 12:15, Φίλιπς [Phillips]) Για να το κάνει κάποιος αυτό, πρέπει να κατανοήσει ποιες είναι οι πληγές που συνήθως μένουν στα άτομα τα οποία ζουν σε περιβάλλον αλκοολικών.

«Δεν Έζησα Ποτέ μου σαν Παιδί»

Ένα παιδί έχει ανάγκη από περιποίηση, φροντίδα και συνεχείς διαβεβαιώσεις αγάπης. Σε μια οικογένεια όπου υπάρχει το πρόβλημα του αλκοολισμού, αυτή η προσοχή συνήθως λείπει. Σε μερικές περιπτώσεις οι ρόλοι αντιστρέφονται και αναμένεται από το παιδί να φροντίζει το γονέα. Ο Άλμπερτ, για παράδειγμα, σε ηλικία 14 χρονών συντηρούσε την οικογένειά του! Ένα μικρό κορίτσι, η Τζαν, έκανε το μεγαλύτερο μέρος του νοικοκυριού, αντικαθιστώντας έτσι την αλκοολική μητέρα της. Επίσης εκείνη κυρίως πρόσεχε τα αδέλφια της—και όλα αυτά άρχισαν όταν ήταν μόλις έξι χρονών!

Τα παιδιά δεν είναι ενήλικοι και απλούστατα δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως ενήλικοι. Όταν οι ρόλοι γονέα-παιδιού αντιστρέφονται, τα «ενήλικα» παιδιά τού σήμερα γίνονται οι ανολοκλήρωτοι ενήλικοι του αύριο. (Παράβαλε Εφεσίους 6:4). Ο οικογενειακός σύμβουλος Τζον Μπράντσο γράφει: «Μεγαλώνουν και γίνονται ενήλικοι από σωματική άποψη. Μοιάζουν ενήλικοι και μιλούν σαν ενήλικοι, αλλά μέσα τους υπάρχει ένα ανικανοποίητο μικρό παιδί του οποίου οι ανάγκες ποτέ δεν καλύφτηκαν». Τέτοια άτομα πιθανόν να αισθάνονται όπως μια Χριστιανή που είπε: «Μέσα μου νιώθω ακόμη ένα βαθύ πόνο επειδή δεν ικανοποιήθηκαν οι πιο βασικές συναισθηματικές ανάγκες που είχα ως παιδί».

«Μάλλον Φταίω Εγώ»

Όταν ο Ρόμπερτ ήταν μόλις 13 χρονών, ο πατέρας του πέθανε σ’ ένα δυστύχημα. «Προσπαθούσα να είμαι καλός», θυμάται ο Ρόμπερτ με χαμηλωμένα μάτια. «Ξέρω ότι έκανα πράγματα που δεν του άρεσαν, αλλά δεν ήμουν κακό παιδί». Ο Ρόμπερτ κουβαλούσε επί πολλά χρόνια ένα βαρύ φορτίο ενοχής για το γεγονός ότι ο πατέρας του ήταν αλκοολικός. Όταν είπε τα παραπάνω, ο Ρόμπερτ ήταν 74 χρονών!

Είναι πολύ συνηθισμένο να νιώθουν τα παιδιά υπεύθυνα για το γεγονός ότι ο γονέας τους είναι αλκοολικός. Η αυτομομφή δίνει στο παιδί την ψευδαίσθηση ότι ελέγχει την κατάσταση. Όπως λέει η Τζάνις: «Νόμιζα ότι αν εγώ ήμουν πιο καλή, ο πατέρας μου δεν θα ξανάπινε».

Είναι γεγονός ότι κανένα παιδί—ή ενήλικος—δεν μπορεί να εξωθήσει κάποιον άλλον στο ποτό, να ελέγξει ή και να θεραπεύσει τη συνήθειά του να πίνει. Αν κάποιος από τους γονείς σας είναι αλκοολικός, ανεξάρτητα από το τι σας είπαν ή από το τι υπαινίχτηκαν, απλούστατα το φταίξιμο δεν είναι δικό σας! Και ίσως χρειάζεται να σκεφτείτε προσεκτικά μήπως, χωρίς λόγο, εξακολουθείτε ως ενήλικο άτομο να αισθάνεστε υπεύθυνοι για τις ενέργειες και τη συμπεριφορά άλλων.—Παράβαλε Ρωμαίους 14:12· Φιλιππησίους 2:12.

«Δεν Μπορώ να Εμπιστευτώ Κανέναν»

Η εμπιστοσύνη οικοδομείται με την ειλικρινή εκδήλωση των συναισθημάτων και την εντιμότητα. Το περιβάλλον ενός αλκοολικού είναι οικοδομημένο πάνω στη μυστικότητα και στην άρνηση της πραγματικότητας.

Όταν ήταν νεαρή, η Σάρα ήξερε ότι ο πατέρας της ήταν αλκοολικός. Όμως, θυμάται: «Ένιωθα ένοχη ακόμη κι όταν μου περνούσε από το μυαλό αυτή η λέξη, γιατί κανείς άλλος στην οικογένειά μου δεν τολμούσε να την αναφέρει». Η Σούζαν αφηγείται μια παρόμοια εμπειρία: «Κανείς στην οικογένεια δεν μιλούσε ποτέ για το τι συνέβαινε, για το πόσο δυστυχισμένος ήταν ή για το πόσο έξαλλοι γινόμασταν με τον [αλκοολικό θετό μου πατέρα]. Νομίζω ότι απλώς έκλεινα τα μάτια μπροστά στην κατάσταση». Το γεγονός λοιπόν ότι ένας από τους γονείς είναι αλκοολικός πολλές φορές καλύπτεται από την άρνηση της πραγματικότητας. «Έμαθα να κάνω ‘τα στραβά μάτια’, επειδή είχα ήδη δει αρκετά», λέει η Σούζαν.

Την εμπιστοσύνη υποσκάπτει επίσης η κυκλοθυμική συμπεριφορά του αλκοολικού. Χτες ήταν χαρούμενος, σήμερα όμως είναι εξαγριωμένος. «Ποτέ δεν ήξερα πότε θα άρχιζε η θύελλα», λέει ο Μάρτιν, το ενήλικο παιδί μιας αλκοολικής μητέρας. Ο αλκοολικός αθετεί τις υποσχέσεις του, όχι λόγω αδιαφορίας, αλλά απλούστατα εξαιτίας του αλκοόλ. Η Δρ Κλόντια Μπλακ εξηγεί: «Το ποτό γίνεται η υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα του αλκοολικού. Όλα τα άλλα περνούν σε δεύτερη μοίρα».

«Κρύβω τα Συναισθήματά Μου»

Αν τα παιδιά δεν νιώθουν άνετα να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, μαθαίνουν να τα καταπνίγουν. Πηγαίνουν στο σχολείο με «χαμογελαστό πρόσωπο και σφιγμένο στομάχι», λέει το βιβλίο Ενήλικα Παιδιά—Τα Μυστικά των Προβληματικών Οικογενειών (Adult Children—The Secrets of Dysfunctional Families), και δεν τολμούν να εκφράσουν τις σκέψεις τους από φόβο μήπως εκθέσουν το μυστικό της οικογένειας. Εξωτερικά, όλα είναι μια χαρά· εσωτερικά, τα απωθημένα συναισθήματα αρχίζουν να σιγοκαίνε.

Όταν αυτά τα παιδιά ενηλικιώνονται, κάθε απόπειρα να καταπνίξουν τα συναισθήματά τους παριστάνοντας ότι ‘όλα είναι μια χαρά’ συνήθως αποτυχαίνει. Αν τα συναισθήματα δεν μπορούν να εκφραστούν με λόγια, εκφράζονται με σωματικά συμπτώματα—δηλαδή με έλκη, χρόνιους πονοκεφάλους και άλλα συναφή. «Τα συναισθήματα στην κυριολεξία με κατέτρωγαν», λέει η Σίρλεϊ. «Είχα τα συμπτώματα όποιας πάθησης μπορείς να σκεφτείς». Ο Δρ Τίμεν Σέρμακ εξηγεί: «Τα ενήλικα παιδιά αντιμετωπίζουν το στρες αρνούμενα να το δεχτούν, αλλά δεν μπορείς να κοροϊδέψεις τη Μητέρα Φύση. . . . Το σώμα που επί πολλά χρόνια παραμένει σε εξαιρετικά μεγάλη ένταση και πίεση αρχίζει κάποια στιγμή να καταρρέει».

Πέρα από την Επιβίωση

Τα ενήλικα παιδιά των αλκοολικών είναι δυνατά· το γεγονός ότι επιβίωσαν από τα ψυχικά τραύματα της παιδικής ηλικίας το πιστοποιεί αυτό. Αλλά δεν αρκεί μόνο να επιβιώσουν. Πρέπει να αποκτήσουν καινούριες αντιλήψεις γύρω από τις οικογενειακές σχέσεις. Ίσως πρέπει να ασχοληθούν με αισθήματα ενοχής, θυμού και χαμηλής αυτοεκτίμησης. Τα ενήλικα παιδιά των αλκοολικών πρέπει να χρησιμοποιήσουν τη δύναμή τους για να φορέσουν αυτό που η Αγία Γραφή ονομάζει ‘νέα προσωπικότητα’.—Εφεσίους 4:23, 24, ΜΝΚ· Κολοσσαείς 3:9, 10, ΜΝΚ.

Αυτό δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ο Λιρόι, ενήλικο παιδί ενός αλκοολικού, αγωνιζόταν να εφαρμόσει τις αρχές της Αγίας Γραφής στη δική του οικογένεια επί 20 χρόνια. «Όταν λάβαινα όλες αυτές τις στοργικές συμβουλές από την Εταιρία μέσω του βιβλίου Οικογένεια και άλλων εκδόσεων, δεν μπορούσα να συλλάβω το νόημα.a Το αποτέλεσμα ήταν ότι δεν εφάρμοζα τις πληροφορίες όσο έπρεπε. . . . Χωρίς συναισθήματα, προσπαθούσα μηχανικά να βρω και να εφαρμόσω κανόνες, όπως έκαναν οι Φαρισαίοι».—Βλέπε Ματθαίος 23:23, 24.

Για ένα άτομο σαν τον Λιρόι, απλές εισηγήσεις όπως να «είστε πιο στοργικοί», να «επικοινωνείτε» ή να «διαπαιδαγωγείτε τα παιδιά σας» πιθανόν να μην επαρκούν. Γιατί; Επειδή το ενήλικο παιδί ενός αλκοολικού ίσως δεν γνώρισε ποτέ τέτοιες ιδιότητες ή ικανότητες, οπότε πώς μπορεί να τις εκδηλώσει ή να τις μιμηθεί; Ο Λιρόι κατέφυγε σε ειδικό σύμβουλο για να κατανοήσει τι αντίκτυπο είχε πάνω του ο αλκοολισμός του πατέρα του. Αυτό άνοιξε το δρόμο για πνευματική πρόοδο. «Παρ’ όλο που αυτή η περίοδος της ζωής μου ήταν πολύ οδυνηρή, υπήρξε ταυτόχρονα περίοδος μεγάλης πνευματικής ανάπτυξης», λέει. «Πρώτη φορά στη ζωή μου, αισθάνομαι πραγματικά ότι αρχίζω να γνωρίζω τι ακριβώς είναι η αγάπη του Θεού».—1 Ιωάννου 5:3.

Μια Χριστιανή, η Σέριλ, ωφελήθηκε από τη βοήθεια μιας κοινωνικής λειτουργού η οποία είχε πείρα στα προβλήματα που παρουσιάζουν οι οικογένειες των αλκοολικών. Επίσης εμπιστεύτηκε ένα συμπονετικό πρεσβύτερο. «Μόνο από τότε που απαλλάχτηκα απ’ όλα αυτά τα φοβερά μυστικά μου νιώθω ότι βρίσκομαι σε ειρήνη με τον Ιεχωβά και με τον εαυτό μου», λέει η ίδια. «Τώρα θεωρώ τον Ιεχωβά Πατέρα μου (κάτι που ποτέ προηγουμένως δεν μπορούσα να κάνω) και δεν αισθάνομαι πια τόσο προδομένη για το ότι ποτέ δεν πήρα από τον επίγειο πατέρα μου την αγάπη και την καθοδήγηση που χρειαζόμουν».

Η Έιμι, η ενήλικη κόρη ενός αλκοολικού, διαπίστωσε ότι το να εργάζεται για να αναπτύξει ‘τους καρπούς του πνεύματος’ τη βοήθησε πολύ. (Γαλάτας 5:22, 23) Έμαθε επίσης να εκμυστηρεύεται τις σκέψεις της και τα συναισθήματά της σ’ έναν πρεσβύτερο που έδειχνε κατανόηση. «Εκείνος μου θύμιζε την επιδοκιμασία που πραγματικά ήθελα να επιζητώ», λέει η Έιμι, «την επιδοκιμασία του Ιεχωβά Θεού και του Ιησού Χριστού. Το να επιζητάς την αγάπη τους και την επιδοκιμασία τους δεν είναι ποτέ αυτοκαταστροφικό».

Πλήρης Θεραπεία

Η Αγία Γραφή περιέχει την υπόσχεση του Ιησού Χριστού ότι εκείνοι που έρχονται σ’ αυτόν φορτωμένοι από τις ανησυχίες θα αναζωογονηθούν. (Ματθαίος 11:28-30, ΜΝΚ) Επιπρόσθετα, ο Ιεχωβά ονομάζεται «Θεός πάσης παρηγορίας, ο παρηγορών ημάς εν πάση τη θλίψει ημών». (2 Κορινθίους 1:3, 4) Η Μορίνα λέει: «Κατάφερα να γνωρίσω τον Ιεχωβά ως Εκείνον που δεν θα με εγκατέλειπε ποτέ από σωματική, διανοητική ή συναισθηματική άποψη».

Ζούμε σε μια εποχή που η Αγία Γραφή ονομάζει έσχατες ημέρες, σ’ έναν καιρό κατά τον οποίο πολλοί—ακόμη και μέσα στον οικογενειακό κύκλο—θα ήταν ‘διεφθαρμένοι, χωρίς φυσική στοργή και άγριοι’. (2 Τιμόθεον 3:2, 3, Η Νέα Αγγλική Βίβλος [The New English Bible]) Αλλά ο Θεός υπόσχεται ότι σύντομα θα εγκαινιάσει έναν ειρηνικό νέο κόσμο από τον οποίο θα εξαλείψει τα δάκρυα και τη θλίψη. (Αποκάλυψις 21:4, 5) Μια Χριστιανή που μεγάλωσε σ’ ένα σπίτι όπου υπήρχε το πρόβλημα του αλκοολισμού λέει: «Ελπίζουμε ότι όλοι μας θα τα καταφέρουμε να μπούμε μαζί σ’ αυτόν το νέο κόσμο, όπου θα λάβουμε την ολοκληρωτική θεραπεία που μόνο ο Ιεχωβά μπορεί να δώσει».

ΜΙΑ ΑΛΗΘΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

«Είμαι ενήλικο παιδί ενός αλκοολικού γονέα. Ο πατέρας μου έγινε αλκοολικός όταν ήμουν οχτώ χρονών. Όταν έπινε, γινόταν βίαιος. Θυμάμαι πόσο τρομοκρατημένοι αισθανόμασταν όλοι στην οικογένεια. Την εποχή που θα έπρεπε να ζω ευτυχισμένη τα παιδικά μου χρόνια, έμαθα να θάβω τα συναισθήματά μου, τις ανάγκες μου, τις επιθυμίες μου και τις ελπίδες μου. Το πρόβλημα που αντιμετώπιζε ο πατέρας μου απασχολούσε τόσο πολύ αυτόν και τη μητέρα μου, ώστε δεν ήταν ποτέ εύκαιροι για εμένα. Δεν άξιζα το χρόνο τους. Άρχισα να νιώθω ανάξια. Σε ηλικία οχτώ χρονών ο ρόλος που μου φόρτωσαν με ανάγκασε να πάψω πια να είμαι παιδί—με ανάγκασε να μεγαλώσω από τη μια στιγμή στην άλλη και να επωμιστώ οικογενειακές υποχρεώσεις. Η ζωή μου αναβλήθηκε επ’ αόριστον.

»Η συμπεριφορά του πατέρα μου ήταν τόσο αξιόμεμπτη που η μομφή έπεφτε και σ’ εμένα. Για να αντισταθμίσω αυτό το γεγονός προσπάθησα να είμαι τέλεια. Έδινα συνεχώς από τον εαυτό μου προσπαθώντας να αγοράσω την αγάπη των άλλων, χωρίς ποτέ να αισθάνομαι ότι άξιζα να με αγαπούν χωρίς όρους. Η ζωή μου ολόκληρη έγινε μια παράσταση και τα συναισθήματά μου ήταν παγωμένα. Χρόνια αργότερα, ο σύζυγός μου και τα παιδιά μου μού είπαν ότι ήμουν ρομπότ, ότι ενεργούσα μηχανικά. Επί 30 χρόνια τους υπηρετούσα σαν σκλάβα, είχα θυσιάσει τις συναισθηματικές μου ανάγκες για χάρη των δικών τους, τους έδινα από τον εαυτό μου όπως πάντα έδινα και στους γονείς μου. Κι αυτό ήταν το ευχαριστώ; Ήταν το τελειωτικό χτύπημα!

»Θυμωμένη, μπερδεμένη και σε κατάσταση απόγνωσης, αποφάσισα να βρω τι μου συνέβαινε. Καθώς μιλούσα με άλλους που είχαν ανατραφεί σε σπίτια με το πρόβλημα του αλκοολισμού, άρχισαν να βγαίνουν από μέσα μου πολλά απωθημένα συναισθήματα, πράγματα που δεν θυμόμουν προηγουμένως, πράγματα που μου προξενούσαν συχνές κρίσεις εξουθενωτικής κατάθλιψης. Ήταν σαν να έφευγε ένα βάρος από πάνω μου, σαν κάθαρση. Τι ανακούφιση ήταν για εμένα να ξέρω ότι δεν ήμουν μόνη, ότι υπήρχαν άλλοι οι οποίοι συμμερίζονταν και κατανοούσαν τα ψυχικά τραύματα που μου άφησε το γεγονός πως μεγάλωσα σ’ ένα σπίτι με το πρόβλημα του αλκοολισμού!

»Στράφηκα σε μια ομάδα που ονομαζόταν Ενήλικα Παιδιά Αλκοολικών και άρχισα να ακολουθώ κάποιες από τις θεραπευτικές μεθόδους τους. Διάφορα εγχειρίδια με βοήθησαν να αλλάξω τις διαστρεβλωμένες απόψεις μου. Κρατούσα ημερολόγιο για να ανασύρω κι άλλα συναισθήματα, συναισθήματα που είχαν μείνει θαμμένα επί χρόνια. Άκουγα κασέτες που σου μαθαίνουν πώς να βοηθάς τον εαυτό σου. Παρακολουθούσα στην τηλεόραση την εκπομπή κάποιου που ήταν ο ίδιος παιδί αλκοολικού. Το βιβλίο Πώς να Αισθάνεστε Θαυμάσια [Feeling Good], της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Πενσιλβανίας, με βοήθησε να οικοδομήσω αυτοεκτίμηση και να βελτιώσω τα διαστρεβλωμένα πρότυπα σκέψης μου.

»Μερικά απ’ αυτά τα καινούρια πρότυπα σκέψης έγιναν εργαλεία, κατευθυντήριες γραμμές για να αντιμετωπίζω τη ζωή και τις σχέσεις μου. Μερικά απ’ αυτά που έμαθα και εφάρμοσα είναι τα εξής: Αυτό που έχει σημασία δεν είναι το τι μας έχει συμβεί αλλά το πώς εμείς βλέπουμε ή αντιλαμβανόμαστε αυτό που μας έχει συμβεί. Τα συναισθήματα δεν πρέπει να τα αφήνουμε απολιθωμένα μέσα μας, αλλά είτε να τα εξετάζουμε και να τα εκφράζουμε με εποικοδομητικό τρόπο είτε να τα διώχνουμε. Ένα άλλο εργαλείο είναι η φράση ‘να ενεργείς με βάση το σωστό τρόπο σκέψης’. Η πράξη που επαναλαμβάνεται μπορεί να διαμορφώσει καινούρια πρότυπα λογίκευσης.

»Το πιο σημαντικό εργαλείο απ’ όλα είναι ο Λόγος του Θεού, η Αγία Γραφή. Απ’ αυτήν και από τις εκκλησίες των Μαρτύρων του Ιεχωβά, καθώς και από τους πρεσβυτέρους και άλλους ώριμους Χριστιανούς, έλαβα την καλύτερη μορφή πνευματικής θεραπείας και έμαθα να έχω το σωστό είδος αγάπης για τον εαυτό μου. Έμαθα επίσης ότι είμαι μοναδικό άτομο, με ξεχωριστή προσωπικότητα, ότι δεν υπάρχει κανένα άλλο άτομο στο σύμπαν που να είναι ίδιο μ’ εμένα. Το πιο σημαντικό είναι ότι γνωρίζω πως ο Ιεχωβά με αγαπάει και πως ο Ιησούς πέθανε και για εμένα όπως και για άλλους.

»Τώρα, ενάμιση χρόνο αργότερα, θα έλεγα ότι είμαι κατά 70 τοις εκατό καλύτερα. Η ολοκληρωτική θεραπεία θα έρθει μόνο όταν ο νέος κόσμος δικαιοσύνης του Ιεχωβά θα έχει αντικαταστήσει τον παρόντα πονηρό κόσμο και το θεό του, τον Σατανά τον Διάβολο».

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η Αγία Γραφή λέει: «Η βουλή εν τη καρδία του ανθρώπου είναι ως ύδατα βαθέα· αλλ’ ο συνετός άνθρωπος [ο άνθρωπος που έχει διάκριση, ΜΝΚ] θέλει ανασύρει αυτήν». (Παροιμίαι 20:5) Απαιτείται διάκριση από εκείνον ο οποίος βοηθάει, ώστε να ανασύρει με επιτυχία από τα βαθιά νερά της καρδιάς τα πράγματα που βασανίζουν ένα καταθλιμμένο άτομο. Έχει μεγάλη αξία ‘το πλήθος των συμβούλων’ αν αυτοί έχουν διάκριση. (Παροιμίαι 11:14) Η ακόλουθη παροιμία δείχνει επίσης την αξία τού να ζητάει κανείς συμβουλή από άλλους: «Ο σίδηρος ακονίζει τον σίδηρον· και ο άνθρωπος ακονίζει το πρόσωπον του φίλου αυτού». (Παροιμίαι 27:17) Όταν τα βασανισμένα άτομα επικοινωνούν μεταξύ τους, ‘μπορούν να ανταλλάξουν ενθάρρυνση’. (Ρωμαίους 1:12, ΜΝΚ) Και για να εφαρμόσει τη Γραφική παραίνεση να ‘μιλάει παρηγορητικά στις καταθλιμμένες ψυχές’, όποιος παρηγορεί πρέπει να κατανοεί τις αιτίες και τις προεκτάσεις της κατάθλιψης που επηρεάζει το άτομο το οποίο χρειάζεται παρηγοριά.—1 Θεσσαλονικείς 5:14, ΜΝΚ.

[Υποσημειώσεις]

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 8]

Πολλά παιδιά αλκοολικών εκδηλώνουν τα ίδια συμπτώματα που παρουσιάζουν και οι βετεράνοι πολεμιστές μετά το ψυχοτραυματικό στρες το οποίο υπέστησαν!

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 10]

Το περιβάλλον ενός αλκοολικού είναι οικοδομημένο πάνω στη μυστικότητα και στην άρνηση της πραγματικότητας

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 10]

Πηγαίνουν στο σχολείο με «χαμογελαστό πρόσωπο και σφιγμένο στομάχι»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 11]

«Τώρα θεωρώ τον Ιεχωβά Πατέρα μου (κάτι που ποτέ προηγουμένως δεν μπορούσα να κάνω)»

[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 12]

[Εικόνα στη σελίδα 9]

«Τα συναισθήματα στην κυριολεξία με κατέτρωγαν»