Αναγνωρίστε τα Συμπτώματα και Ενεργήστε Ανάλογα

ΟΤΑΝ παρουσιαστούν τα συμπτώματα καρδιακής προσβολής, είναι ζωτικό να ζητήσετε αμέσως ιατρική βοήθεια, επειδή ο κίνδυνος θανάτου είναι μεγαλύτερος μέσα στην πρώτη ώρα μετά την προσβολή. Η γρήγορη αντιμετώπιση μπορεί να σώσει τον καρδιακό μυ από ανεπανόρθωτη βλάβη. Όσο μεγαλύτερο μέρος του καρδιακού μυός σωθεί, τόσο πιο αποτελεσματικά θα λειτουργεί η καρδιά μετά την προσβολή.

Ωστόσο, μερικές φορές η καρδιακή προσβολή είναι σιωπηλή και δεν εμφανίζει εξωτερικά συμπτώματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το άτομο μπορεί να μη γνωρίζει ότι πάσχει από στεφανιαία νόσο. Δυστυχώς, για μερικούς μια τέτοια ισχυρή προσβολή ίσως είναι η πρώτη ένδειξη καρδιοπάθειας. Όταν κάποιος πάθει ανακοπή της καρδιάς (η καρδιά σταματάει να αντλεί αίμα), υπάρχουν ελάχιστες ελπίδες επιβίωσης, εκτός αν καλέσετε επειγόντως το κέντρο άμεσης βοήθειας, και γίνει αμέσως καρδιοπνευμονική ανάνηψη από κάποιο άτομο που βρίσκεται εκεί.

Από την πλειονότητα εκείνων που έχουν συμπτώματα στεφανιαίας νόσου, αναφέρει το Υπόμνημα του Χάρβαρντ για την Υγεία (Harvard Health Letter), περίπου οι μισοί δεν θα ζητήσουν επειγόντως ιατρική βοήθεια. Γιατί; «Συνήθως επειδή δεν αναγνωρίζουν τι σημαίνουν τα συμπτώματά τους ή δεν τα παίρνουν στα σοβαρά».

Ο Τζον,a θύμα καρδιακής προσβολής και Μάρτυρας του Ιεχωβά, απευθύνει θερμή παράκληση: «Όταν αντιληφθείτε ότι κάτι δεν πάει καλά, μην καθυστερήσετε να ζητήσετε ιατρική βοήθεια από φόβο ότι θα θεωρηθείτε υπερευαίσθητοι. Παραλίγο να χάσω τη ζωή μου επειδή δεν ενήργησα αρκετά γρήγορα».

Τι Συνέβη

Ο Τζον εξηγεί: «Ενάμιση χρόνο προτού πάθω καρδιακή προσβολή, κάποιος γιατρός με προειδοποίησε ότι είχα υψηλή χοληστερίνη, η οποία αποτελεί κύριο παράγοντα κινδύνου για στεφανιαία νόσο. Αλλά απέφευγα να αντιμετωπίσω το ζήτημα, επειδή αισθανόμουν νέος—κάτω των 40—και υγιής. Μετανιώνω πικρά που δεν ανέλαβα δράση τότε. Είχα και άλλα προειδοποιητικά σημάδια—λαχάνιασμα στη διάρκεια της άσκησης, πόνους που νόμιζα ότι ήταν δυσπεψία και, για αρκετούς μήνες πριν από την προσβολή, μεγάλη κόπωση. Τα περισσότερα από αυτά τα απέδιδα στο λίγο ύπνο και στο πολύ άγχος που είχα στην εργασία. Τρεις μέρες προτού πάθω καρδιακή προσβολή, ένιωσα ένα μυϊκό σπασμό, όπως νόμιζα, στο στήθος μου. Ήταν μια μικρή προσβολή πριν από τη μεγάλη που έπαθα τρεις μέρες αργότερα».

Ο πόνος ή η πίεση στο στήθος, που ονομάζεται στηθάγχη, προειδοποιεί περίπου τους μισούς από εκείνους που παθαίνουν καρδιακή προσβολή. Ορισμένοι νιώθουν λαχάνιασμα ή κόπωση και αδυναμία, συμπτώματα που δείχνουν ότι η καρδιά δεν οξυγονώνεται αρκετά εξαιτίας απόφραξης των αρτηριών. Αυτά τα προειδοποιητικά σημάδια θα πρέπει να κάνουν το άτομο να επισκεφτεί το γιατρό για να κοιτάξει την καρδιά του. Ο Δρ Πίτερ Κον δηλώνει: «Η θεραπεία της στηθάγχης δεν εγγυάται ότι θα αποτραπεί η καρδιακή προσβολή, αλλά τουλάχιστον μειώνονται οι πιθανότητες μιας επικείμενης προσβολής».

Η Προσβολή

Ο Τζον συνεχίζει: «Εκείνη τη μέρα θα παίζαμε σόφτμπολ. Καθώς καταβρόχθιζα ένα χάμπουργκερ και τηγανητές πατάτες για μεσημεριανό, δεν έδωσα σημασία όταν ένιωσα κάποια δυσφορία, ναυτία και σφίξιμο στο πάνω μέρος του σώματος. Αλλά όταν φτάσαμε στο γήπεδο και αρχίσαμε το παιχνίδι, ήμουν βέβαιος ότι κάτι δεν πήγαινε καλά. Στη διάρκεια του απογεύματος, ένιωθα ολοένα και χειρότερα.

»Ξάπλωσα αρκετές φορές ανάσκελα στους πάγκους για τους παίκτες και προσπάθησα να τεντώσω τους μυς του στήθους μου, αλλά τους ένιωθα ολοένα και πιο σφιγμένους. Καθώς έπαιζα, έλεγα στον εαυτό μου: ‘Ίσως έχω γρίπη’, επειδή μερικές στιγμές ένιωθα ιδρωμένος και αδύναμος. Όταν έτρεχα, μου κοβόταν γρήγορα η αναπνοή. Ξάπλωσα ξανά σε κάποιον πάγκο. Όταν ανακάθησα, δεν υπήρχε αμφιβολία ότι είχα κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Φώναξα στο γιο μου τον Τζέιμς: ‘Πρέπει να πάω στο νοσοκομείο ΤΩΡΑ!’ Ένιωθα σαν να είχε καταρρεύσει το στήθος μου. Ο πόνος ήταν τόσο έντονος ώστε δεν μπορούσα να σηκωθώ. Σκέφτηκα: ‘Δεν μπορεί να είναι καρδιακή προσβολή. Είμαι μόνο 38 χρονών!’»

Ο γιος του Τζον, που τότε ήταν 15 χρονών, αφηγείται: «Μέσα σε λίγα λεπτά ο μπαμπάς έχασε τις δυνάμεις του και έπρεπε να τον μεταφέρουμε στο αυτοκίνητο. Ο φίλος μου οδηγούσε, ενώ παράλληλα έκανε στον μπαμπά ερωτήσεις για να καταλαβαίνει την κατάστασή του. Τελικά, ο μπαμπάς σταμάτησε να απαντάει. ‘Τζον!’ φώναξε ο φίλος μου. Αλλά και πάλι, ο πατέρας μου δεν απάντησε. Τότε ο μπαμπάς τινάχτηκε από τη θέση του, έπαθε σπασμούς και έκανε εμετό. Εγώ φώναζα ξανά και ξανά: ‘Μπαμπά! Σε αγαπάω! Σε παρακαλώ μην πεθάνεις!’ Μετά την κρίση που έπαθε, το σώμα του έπεσε χαλαρό στο κάθισμα. Νόμιζα ότι είχε πεθάνει».

Στο Νοσοκομείο

«Μπήκαμε τρέχοντας στο νοσοκομείο για να ζητήσουμε βοήθεια. Είχαν περάσει δύο με τρία λεπτά από τη στιγμή που νόμιζα ότι ο μπαμπάς είχε πεθάνει, αλλά έλπιζα πως θα τον συνέφερναν. Προς έκπληξή μου, περίπου 20 ομόπιστοι Μάρτυρες του Ιεχωβά, οι οποίοι ήταν στο γήπεδο, βρίσκονταν στην αίθουσα αναμονής. Με παρηγόρησαν και με έκαναν να νιώθω ότι με αγαπούν, πράγμα που με βοήθησε πολύ εκείνες τις θλιβερές στιγμές. Περίπου 15 λεπτά αργότερα, ήρθε κάποιος γιατρός και εξήγησε: ‘Μπορέσαμε να συνεφέρουμε τον μπαμπά σου, αλλά υπέστη ισχυρή καρδιακή προσβολή. Δεν είμαστε σίγουροι αν θα ζήσει’.

»Κατόπιν, μου επέτρεψε να δω τον μπαμπά για λίγο. Οι εκφράσεις αγάπης του μπαμπά για την οικογένειά μας με συγκίνησαν. Μέσα σε φοβερούς πόνους, είπε: ‘Γιε μου, σε αγαπάω. Να θυμάσαι πάντοτε ότι ο Ιεχωβά είναι το πιο σημαντικό πρόσωπο στη ζωή μας. Ποτέ μη σταματήσεις να τον υπηρετείς, και να βοηθήσεις τη μητέρα σου και τα αδέλφια σου να μη σταματήσουν ποτέ να τον υπηρετούν. Έχουμε τη στερεή ελπίδα της ανάστασης, και αν πεθάνω, θέλω να σας δω όλους όταν επιστρέψω’. Κλαίγαμε και οι δύο από αγάπη, φόβο και ελπίδα».

Η γυναίκα του Τζον, η Μαίρη, έφτασε μια ώρα αργότερα. «Όταν μπήκα στο τμήμα των έκτακτων περιστατικών, ο γιατρός είπε: ‘Ο σύζυγός σας έπαθε ισχυρή καρδιακή προσβολή’. Έμεινα άναυδη. Μου εξήγησε ότι είχαν κάνει οχτώ φορές απινίδωση στην καρδιά του Τζον. Αυτό το έκτακτο μέτρο περιλαμβάνει τη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος για να σταματήσει ο άτακτος χτύπος της καρδιάς και να αποκατασταθεί ο φυσιολογικός ρυθμός. Σε συνδυασμό με την καρδιοπνευμονική ανάνηψη, την παροχή οξυγόνου και την ενδοφλέβια χορήγηση φαρμάκων, η απινίδωση είναι μια προηγμένη ζωοσωτήρια μέθοδος.

»Όταν είδα τον Τζον, πόνεσε η καρδιά μου. Ήταν φοβερά ωχρός, και υπήρχαν πολλά σωληνάκια και καλώδια που συνέδεαν το σώμα του με ειδικές συσκευές. Σιωπηλά, προσευχήθηκα στον Ιεχωβά να μου δώσει τη δύναμη να υπομείνω αυτή τη δοκιμασία για χάρη των τριών μας γιων, και προσευχήθηκα για καθοδηγία ώστε να πάρω σοφές αποφάσεις για όσα ίσως βρίσκονταν μπροστά μας. Καθώς πλησίαζα το κρεβάτι του Τζον, σκεφτόμουν: ‘Τι λες στον αγαπημένο σου μια ώρα σαν και αυτήν; Είμαστε άραγε προετοιμασμένοι για μια τέτοια κατάσταση που μπορεί να αποβεί θανατηφόρα;’

»‘Γλυκιά μου’, είπε ο Τζον, ‘ξέρεις ότι μπορεί να μην τα καταφέρω. Αλλά το σημαντικό είναι να μείνετε εσύ και τα παιδιά πιστοί στον Ιεχωβά επειδή σύντομα αυτό το σύστημα θα τελειώσει και δεν θα υπάρχουν πια αρρώστιες και θάνατος. Θέλω να ξυπνήσω σε εκείνο το νέο σύστημα και να δω εσένα και τα παιδιά μας εκεί’. Δάκρυα κυλούσαν στα πρόσωπά μας».

Ο Γιατρός Εξηγεί

«Αργότερα ο γιατρός με φώναξε παράμερα και μου εξήγησε ότι οι εξετάσεις έδειξαν πως η καρδιακή προσβολή του Τζον οφειλόταν στο ότι η αριστερή πρόσθια κατιούσα αρτηρία ήταν αποφραγμένη 100 τοις εκατό. Επίσης υπήρχε απόφραξη και σε μια ακόμα αρτηρία. Ο γιατρός μού είπε ότι έπρεπε να πάρω κάποια απόφαση σχετικά με τη μέθοδο θεραπείας του Τζον. Δύο από τις επιλογές που υπήρχαν ήταν τα φάρμακα και η αγγειοπλαστική επέμβαση. Εκείνος πίστευε ότι η δεύτερη μέθοδος θα ήταν καλύτερη, έτσι διαλέξαμε την αγγειοπλαστική επέμβαση. Αλλά οι γιατροί δεν έδιναν καμιά υπόσχεση, επειδή οι περισσότεροι δεν επιζούν από αυτό το είδος καρδιακής προσβολής».

Η αγγειοπλαστική επέμβαση είναι μια χειρουργική τεχνική κατά την οποία ένα μπαλονάκι εισάγεται με καθετήρα σε μια αποφραγμένη στεφανιαία αρτηρία και στη συνέχεια φουσκώνεται για να τη διανοίξει. Αυτή η μέθοδος έχει υψηλά ποσοστά επιτυχίας στην αποκατάσταση της ροής του αίματος. Όταν υπάρχει μεγάλη απόφραξη σε αρκετές αρτηρίες, συνήθως συστήνεται η χειρουργική επέμβαση μπάι-πας.

Δυσμενής Πρόγνωση

Μετά την αγγειοπλαστική επέμβαση, η ζωή του Τζον συνέχισε να βρίσκεται σε κίνδυνο για άλλες 72 ώρες. Τελικά, η καρδιά του άρχισε να αναρρώνει από το τραύμα. Αλλά η ποσότητα αίματος που αντλούσε η καρδιά του Τζον ήταν η μισή από ό,τι προηγουμένως, και ένα μεγάλο μέρος της καρδιάς του είχε γίνει ουλώδης ιστός· έτσι η προοπτική να μην ξαναλειτουργήσει η καρδιά του κανονικά ήταν σχεδόν αναπόφευκτη.

Εκ των υστέρων, ο Τζον συμβουλεύει: «Το οφείλουμε στον Δημιουργό μας, στις οικογένειές μας, στους πνευματικούς αδελφούς και αδελφές μας, και στον ίδιο μας τον εαυτό να προσέχουμε τις προειδοποιήσεις και να φροντίζουμε την υγεία μας—ειδικά αν έχουμε προδιάθεση. Σε μεγάλο βαθμό, εμείς μπορούμε να γίνουμε η πηγή της ευτυχίας ή της θλίψης. Από εμάς εξαρτάται».

Η περίπτωση του Τζον ήταν σοβαρή και απαιτούσε επείγουσα αντιμετώπιση. Αλλά δεν πρέπει όλοι όσοι νιώθουν καούρες στο στομάχι να τρέξουν στο γιατρό. Ωστόσο, η εμπειρία του αποτελεί προειδοποίηση, και εκείνοι που αισθάνονται συμπτώματα θα πρέπει να κάνουν εξετάσεις.

Τι μπορεί να γίνει για να μειωθεί ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής; Το επόμενο άρθρο θα το εξετάσει αυτό.

[Υποσημείωση]

[Πλαίσιο στη σελίδα 6]

Συμπτώματα Καρδιακής Προσβολής

• Ένα ενοχλητικό αίσθημα πίεσης, σφιξίματος ή πόνου στο στήθος, που διαρκεί πάνω από λίγα λεπτά. Μπορεί να νομίζετε ότι πρόκειται για έντονες καούρες στο στομάχι

• Πόνος που μπορεί να απλώνεται—ή να εντοπίζεται μόνο—στο σαγόνι, στο λαιμό, στους ώμους, στους βραχίονες, στους αγκώνες ή στο αριστερό χέρι

• Παρατεταμένος πόνος στο πάνω μέρος της κοιλιάς

• Λαχάνιασμα, ζαλάδα, λιποθυμία, εφίδρωση ή υγρασία στο δέρμα

• Εξάντληση—μπορεί να παρουσιαστεί εβδομάδες πριν από την προσβολή

• Ναυτία ή εμετός

• Συχνά επεισόδια στηθάγχης που δεν προκαλούνται από έντονη προσπάθεια

Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν από ήπια μέχρι ισχυρά και δεν εμφανίζονται όλα σε κάθε καρδιακή προσβολή. Αλλά αν παρουσιαστεί κάποιος συνδυασμός αυτών των συμπτωμάτων, ζητήστε γρήγορα βοήθεια. Ωστόσο, σε μερικές περιπτώσεις δεν υπάρχουν καθόλου συμπτώματα· αυτές χαρακτηρίζονται σιωπηλές καρδιακές προσβολές.

[Πλαίσιο στη σελίδα 7]

Ενέργειες για Επιβίωση

Αν εσείς ή κάποιος γνωστός σας παρουσιάσει συμπτώματα καρδιακής προσβολής:

• Αναγνωρίστε τα συμπτώματα.

• Σταματήστε οτιδήποτε κάνετε και καθήστε ή ξαπλώστε.

• Αν τα συμπτώματα δεν σταματήσουν σε λίγα λεπτά, καλέστε το κέντρο άμεσης βοήθειας. Πείτε στον τηλεφωνητή ότι υποπτεύεστε πως πρόκειται για καρδιακή προσβολή, και δώστε τις απαραίτητες πληροφορίες για να σας βρουν.

• Αν μπορείτε να μεταφέρετε το θύμα στα έκτακτα περιστατικά κάποιου νοσοκομείου πιο γρήγορα με το αυτοκίνητό σας, κάντε το. Αν νομίζετε ότι πάθατε καρδιακή προσβολή, ζητήστε από κάποιον να σας μεταφέρει εκεί με το αυτοκίνητό του.

Αν περιμένετε το ασθενοφόρο:

• Χαλαρώστε τα σφιχτά ρούχα, περιλαμβανομένης της ζώνης ή της γραβάτας. Βοηθήστε το θύμα να νιώσει άνετα, ανασηκώνοντάς το με μαξιλάρια αν είναι απαραίτητο.

• Παραμείνετε ήρεμος, είτε είστε το θύμα είτε ο βοηθός. Η αναστάτωση μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα θανατηφόρας αρρυθμίας. Η προσευχή μπορεί να αποτελέσει ενισχυτικό βοήθημα προκειμένου να διατηρήσετε την ηρεμία σας.

Αν το θύμα φαίνεται ότι σταματάει να αναπνέει:

• Ρωτήστε με δυνατή φωνή: «Με ακούς;» Αν δεν υπάρχει ανταπόκριση, αν δεν υπάρχει σφυγμός και αν το θύμα δεν αναπνέει, αρχίστε να κάνετε καρδιοπνευμονική ανάνηψη (CPR).

• Να θυμάστε τα τρία βασικά βήματα της CPR:

1. Σηκώστε το σαγόνι του ατόμου, για να ανοίξετε την αναπνευστική οδό.

2. Με την αναπνευστική οδό ανοιχτή, και ενώ κλείνετε τα ρουθούνια του θύματος με τα δάχτυλά σας, εκπνεύστε αργά δύο φορές μέσα στο στόμα του μέχρις ότου δείτε το στήθος να ανασηκώνεται.

3. Πιέστε 10 με 15 φορές στο μέσο του στήθους ανάμεσα στις θηλές για να απομακρύνετε το αίμα από την καρδιά και το στήθος. Κάθε 15 δευτερόλεπτα, να επαναλαμβάνετε τις δύο αναπνοές και κατόπιν τις 15 πιέσεις μέχρι να επανέλθει ο σφυγμός και η αναπνοή ή να φτάσει το ασθενοφόρο.

Η CPR πρέπει να γίνεται από κάποιο εκπαιδευμένο άτομο. Αλλά όταν δεν υπάρχει τέτοιο εκπαιδευμένο άτομο, «το να εφαρμοστεί όπως είναι δυνατόν η CPR είναι καλύτερο από το τίποτα», λέει ο Δρ Ρ. Κάμινς, διευθυντής σε μονάδα που φροντίζει επείγοντα καρδιολογικά περιστατικά. Αν δεν κάνει κάποιος αυτά τα βήματα, οι πιθανότητες επιβίωσης είναι πολύ μικρές. Με τη CPR κερδίζετε χρόνο μέχρι να έρθει βοήθεια.

[Εικόνα στη σελίδα 5]

Η γρήγορη αντιμετώπιση μετά την καρδιακή προσβολή μπορεί να σώσει μια ζωή και να μειώσει τη βλάβη για την καρδιά