Γιατί Αυξάνουν οι Ελπίδες για μια “Γενεά Ειρήνης”
ΠΑΡΑΞΕΝΑ γεγονότα λαμβάνουν χώρα στον καιρό μας. Και η πραγματική σημασία των πηγαίνει πολύ βαθύτερα από την επιφανειακή των εμφάνισι.
Αναμφιβόλως είναι ενήμεροι της εκπληκτικής σειράς παγκοσμίων αλλαγών που έχουν συμβή στο σύντομο διάστημα λιγώτερο του έτους. Μεταξύ αυτών είναι:
● Ύστερα από είκοσι δύο χρόνια, η Κομμουνιστική Κίνα—που έχει υπό έλεγχον περισσότερο του ενός πέμπτου ολοκλήρου του πληθυσμού της γης—τελικά επέτυχε να γίνη μέλος του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών. Πριν από το τέλος του 1971 είχε γίνει ένα από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Η.Ε.
● Για πρώτη φορά στην ιστορία, ένας πρόεδρος των Η.Π.Α. μετέβη στην ηπειρωτική Κίνα κάνοντας ένα «ταξίδι για ειρήνη» τον Φεβρουάριο του 1972. Φραγμοί εμπορικοί, ταξιδιωτικοί και επικοινωνίας που χώριζαν αυτά τα έθνη επί δεκαετίες εξαφανίζονται σταθερά.
● Μια κρίσιμος τετραεθνής συμφωνία υπεγράφη διά να φέρη πιο ελεύθερες και στενώτερες σχέσεις μεταξύ της Ανατολικής Γερμανίας και της Δυτικής Γερμανίας—διηρημένες από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
● Σε μια διάσκεψι κορυφής στη Μόσχα τον Μάιο του 1972, οι αρχηγοί της Σοβιετικής Ενώσεως και των Ηνωμένων Πολιτειών επεκύρωσαν μια σειρά συμφωνιών. Οι συμφωνίες περιελάμβαναν:
Μια συνδυασμένη Αμερικανοσοβιετική διαστημική πτήσις προγραμματίσθηκε για το 1975.
Αμοιβαία ανταλλαγή επιστημονικών και τεχνολογικών πληροφοριών.
Συνεργασία για την λύσι ιατρικών προβλημάτων και προβλημάτων δημοσίας υγείας.
Συνδυασμένη έρευνα και αμοιβαία προσπάθεια να προστατευθή το ανθρώπινο περιβάλλον εναντίον της αυξανομένης μολύνσεως.
Μια συμφωνία με σκοπό να εμποδισθούν επικίνδυνες συγκρούσεις μεταξύ των πολεμικών σκαφών των δύο εθνών στις ανοικτές θάλασσες.
Και, ιδιαιτέρας σπουδαιότητος, μια συμφωνία ελέγχου των όπλων για να περικοπή ο πολυέξοδος συναγωνισμός στα πυρηνικά όπλα.
Μετά την υπογραφή αυτών των συμφώνων, οι δύο υπερδυνάμεις σύντομα άρχισαν να τις εφαρμόζουν μέσω μεγάλων εμπορικών συμφωνιών, περιλαμβανομένης και μιας αγοράς σίτου εκ μέρους της Ρωσίας από τις Η.Π.Α. αξίας $750 εκατομμυρίων. Συνεπληρώθησαν επίσης και οι διαπραγματεύσεις για μια υπόθεσι πολλών δισεκατομμυρίων δολλαρίων μεταξύ της Σοβιετικής Ενώσεως και μιας Αμερικανικής εταιρίας πετρελαίων για να παράσχη τεχνική βοήθεια στην ανάπτυξι των Ρωσικών τομέων πετρελαίου και αερίου.
● Κατόπιν, αρχίζοντας από τον Ιούνιο του 1972, υπήρξε μια περίοδος ασύγκριτος διπλωματικής δραστηριότητος από τις μεγάλες δυνάμεις. Οι αντιπρόσωποί των διέσχιζαν τη γη από τη μια πρωτεύουσα στην άλλη. Ανέτειλαν ελπίδες για μια λύσι στη μακροχρόνιο και αιματηρή διαμάχη στην Ινδοκίνα. Η Ινδία και το Πακιστάν συνεκάλεσαν μια διάσκεψι κορυφής για να διευθετήσουν τις διαφορές των. Σε μια συνεδρίασι στη Σεούλ της Κορέας του εννεαθνούς Συμβουλίου Ασίας και Ειρηνικού, η πλειονότης των μελών επέδειξαν μια αλλαγμένη στάσι προς την Κομμουνιστική Κίνα. Οι κυβερνήσεις της Βορείου και Νοτίου Κορέας εξέπληξαν τον κόσμο με την ανακοίνωσι μιας συμφωνίας με αρχή να ενωθή αυτή η διηρημένη χώρα.
Κάτι Νέο Εξελίσσεται;
Οι έντονες ενέργειες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα και τη Σοβιετική Ένωσι προς αυτό που οι Γάλλοι ονομάζουν rapprochement (μια προσέγγισι με εγκάρδιες σχέσεις) έχουν προκαλέσει σχόλια παγκοσμίως. Φωνές ακούονται σε πολλά έθνη να εκφράζουν ελπίδα ότι κάτι νέο μπορεί να βρίσκεται πράγματι υπό εξέλιξιν σε παγκόσμια κλίμακα.
Ένα κύριο άρθρο στο περιοδικό Λάιφ έλεγε: «Φαίνεται ότι τώρα ακριβώς στεκόμαστε σε κάποιο σπουδαίο κατώφλι, διότι και τα τρία έθνη είναι έτοιμα να ανταλλάξουν τις πιο σκληρές ιδεολογίες μας με την κοινή λογική και το κοινό καλό.»
Γράφοντας στον Παρατηρητή (του Λονδίνου) ο Ρόμπερτ Στέφενς περιέγραψε τον Πρόεδρο Νίξον ότι «έχει θέσει υψηλούς διεθνείς σκοπούς, τίποτε λιγώτερο από το να θέση τα θεμέλια για μια νέα παγκόσμια τάξι.»
Ο Σοβιετικός Πρωθυπουργός Κοσύγκιν απεκάλεσε τα αποτελέσματα της διασκέψεως της Μόσχας «μια νίκη για όλους τους ανθρώπους που αγαπούν ειρήνη, διότι η ασφάλεια και η ειρήνη είναι ο κοινός σκοπός.»
Αλλά γιατί να θεωρούμε αυτές τις κινήσεις προς την εξασφάλισι της διεθνούς ειρήνης και ασφαλείας σαν κάτι διαφορετικό από τις περασμένες προσπάθειες; Τι είναι το ασυνήθιστο;
Εξετάστε, επί παραδείγματι, τι έλαβε χωράν το 1918 όταν έληξε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Συγκλονισμένα από την άνευ προηγουμένου σφαγή εκείνου του πολέμου, τα έθνη πήραν την απόφασι: «Αυτό δεν πρέπει να ξανασυμβή.» Έτσι σχημάτισαν την Κοινωνία των Εθνών για ‘να εξασφαλίσουν την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια.’ Αλλά δέκα εννέα χρόνια αργότερα απέτυχε και μια ακόμη μεγαλύτερη διαμάχη εξερράγη. Στο βιβλίο Τας Μαχαίρας διά Υνία, ο καθηγητής Ι. Λ. Κλώντ, ο νεώτερος, υποδεικνύει ότι ένας κύριος λόγος γι’ αυτή την αποτυχία ήταν ότι «η Κοινωνία είχε δημιουργηθή για να εμποδίση την έκρηξι ενός [άλλου] Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου,» ακριβώς όπως «η Γαλλική Γραμμή Μαζινώ είχε σχεδιασθή για να νικήση στις μάχες ενός [άλλου] Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.» Σκεπτόμενοι το παρελθόν δεν προέβλεψαν τις νέες συνθήκες που προκάλεσαν τη δεύτερη παγκόσμια σύρραξι.
Αφού ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος εσμίκρυνε την καταστρεπτικότητα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και έληξε με την έκρηξι ατομικών βομβών στην Ιαπωνία, η Κοινωνία των Εθνών ανέζησε με τη μορφή του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με το Καταστατικό του, και αυτός, επίσης, επρόκειτο «να διατηρήση διεθνή ειρήνη και ασφάλεια» μεταξύ των εθνών. Αλλά μέσα σε λίγα χρόνια οι μεγάλες δυνάμεις που ήσαν οι κυριώτεροι ιδρυταί του—οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Μεγάλη Βρεττανία, η Γαλλία, η Σοβιετική Ένωσις και η Κίνα—είχαν ήδη διασπασθή σοβαρά, και ένα «σιδηρούν παραπέτασμα» χώριζε την Ανατολή από τη Δύσι.
Επομένως σε τι διαφέρει η παρούσα προσπάθεια για ειρήνη από αυτές;
Πού Έγκειται η Διαφορά
Πρώτα, ανόμοια με την Κοινωνία των Εθνών και τον Ο.Η.Ε., αυτή η εκστρατεία ειρήνης δεν γίνεται μέσα στη φωτιά παγκοσμίου συρράξεως, ούτε στα άμεσα επακόλουθα ενός παγκοσμίου πολέμου, με τη φρίκη μιας τέτοιας σφαγής νωπή στη διάνοια σαν μια υποκινούσα δύναμι. Αυτή η κίνησις ειρήνης προωθείται σε μια εποχή σχετικής ειρήνης για να ‘εξουδετερώσουν’ τις πιθανές εκρηκτικές καταστάσεις που θα μπορούσαν να προξενήσουν ένα ολοκληρωτικό πυρηνικό πόλεμο.
Αυτό σημαίνει επίσης ότι δεν πρόκειται για την περίπτωσι νικηφόρων εθνών που επιβάλλουν τη δική των διευθέτησι ειρήνης σε ηττημένους και αδύνατους εχθρούς ανίκανους να παρουσιάσουν αποτελεσματική εναντίωσι. Αυτό είναι στην πραγματικότητα, που έχει κάμει πολλούς να εκφράσουν κατάπληξι για τις πρόσφατες εξελίξεις.
Αφ’ ενός βλέπουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, που είναι απέραντα ανώτερες από την Κίνα σε πλούτο και πυρηνική δύναμι, να παίρνουν μια διαλλακτική στάσι. Βλέπουν τον πρόεδρό της, στην πραγματικότητα, να πραγματοποιή ένα προσκύνημα στο Πεκίνο για να επιχειρήση να ανασύρη το πολυπληθέστερο έθνος της γης από την απομόνωσι σε νέες λεωφόρους επικοινωνίας και εμπορικών σχέσεων.
Και, αφ’ ετέρου, η «Διάσκεψις της Μόσχας» είδε τις Ηνωμένες Πολιτείες να διακηρύττουν ότι είναι πρόθυμες να δεχθούν μια κατάστασι «πυρηνικής ισότητος» με τη δεύτερη υπερδύναμι του κόσμου, τη Σοβιετική Ένωσι. Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 οι Ηνωμένες Πολιτείες επέμεναν στην «πυρηνική ανωτερότητα.» Τώρα μιλούν μόνον για «πυρηνική επάρκεια.»
Αποκαλώντας την ως «την πιο παράδοξη διάσκεψι κορυφής έως τώρα,» το περιοδικό Τάιμ ετόνισε ότι η διάσκεψις κορυφής της Μόσχας έλαβε χώραν παρά το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν μόλις ναρκοθετήση τα λιμάνια του Βορείου Βιετνάμ και κατέστρεφαν τις σιδηροδρομικές γραμμές του. Εν τούτοις ο Σοβιετικός τύπος παρέβλεψε αυτή την ολοκληρωτική Αμερικανική προσπάθεια να σταματήση την παροχή πολεμοφοδίων στους Κομμουνιστάς συμμάχους και έδωσε έμφασι στη Ρωσική επιμονή να προχωρήση η διάσκεψις κορυφής σαν ένα μεγάλο επίτευγμα στην επιδίωξί της για ειρήνη.
Υπάρχει, εν τούτοις, ένας ακόμη περισσότερο ευδιάκριτος παράγων σχετικά με αυτά τα κινήματα ειρήνης, ένας παράγων με σημασία που λίγοι αντιλαμβάνονται. Ποιος είναι αυτός ο παράγων που διαφεύγει την προσοχή σε μεγάλο βαθμό και όμως είναι τόσο σημαντικός;
Έχει σχέσι με τη θρησκεία.
Μπορεί να φέρετε την αντίρρησι: «Αλλά τι σχέσι έχει η θρησκεία με όλα αυτά; Πού περιλαμβάνεται στο ζήτημα;» Εξετάστε την ακόλουθη απόδειξι.
[Εικόνα στη σελίδα 5]
Ασυνήθεις κινήσεις για διεθνή ειρήνη και ασφάλεια διεξάγονται τώρα. Ποια είναι η σημασία τους;