Όταν ένας Μύκης Εγκαθιστά Νοικοκυριό—Πάνω Σας
ΜΕΡΙΚΟΥΣ επισκέπτες τους αναμένουν με διακαή επιθυμία, αλλ’ εγώ δεν είμαι ένας απ’ αυτούς. Και γενικά, οι επισκέπται προσέχουν να μη κάνουν κατάχρησι της καλής υποδοχής που τους έγινε, ενώ εγώ έχω την κακή ιδιότητα να ριζώνω και να εγκαθίσταμαι σε ωρισμένα άτομα σαν νοικοκύρης απεριόριστα και να αρνούμαι να φύγω έως ότου με εκδιώξουν βιαίως. Ανάμεσα στα πιο κοινά σημεία του ανθρωπίνου σώματος που διαλέγω για να εγκατασταθώ είναι τα πόδια, ιδιαίτερα ανάμεσα στα δάχτυλα, στο τριχωτό δέρμα της κεφαλής, κάτω από τα γένια και στη βουβωνική χώρα.
Ποιος είμαι; Είμαι ο μύκης. Λόγω δε των προβλημάτων που δημιουργώ έχω και πολλά ψευδώνυμα—Γιαννάκης ο Φαγούρας, Φαγούρα της Ζούγκλας, Φαγούρα του Κουρέα και πόδι του Αθλητού (που παθαίνει συνήθης δερματομυκητίασι).
Στην πραγματικότητα ανήκω σε μια μεγάλη οικογένεια ζωντανών οργανισμών του φυτικού βασιλείου που είναι γνωστοί ως μύκητες, οι περισσότεροι δε από τους «συγγενείς» μου είναι πολύ χρήσιμοι για το ανθρώπινο γένος. Μεταξύ των συγγενών μου είναι τα φαγώσιμα μανιτάρια, τα τόσο αγαπητά στους μαγείρους και στους καλοφαγάδες, ως επίσης και η μαγιά μπύρας και του ψωμιού. Άλλοι από την οικογένειά μας δημιουργούν τα μπλε χρώματος τυριά καθώς και το Ροκφόρ.
Δεν θα έπρεπε να παραβλέψη κανείς και τον ρόλο που παίζουν μερικά μέλη της οικογενείας μας στη δημιουργία των αντιβιοτικών. Ποιος δεν έχει ακούσει για το καλό που κάνει η πενικιλλίνη, χάρι στην οποία πολλοί άνθρωποι σήμερα θεραπεύονται από την πνευμονία και άλλες ασθένειες, που στο παρελθόν, τόσο συχνά αποδεικνύονταν μοιραίες; Αλλ’ όσο για μένα, μολονότι κάνω το καλύτερο για να βοηθώ τους ανθρώπους, η φιλικότητά μου πάντως δεν φαίνεται να εκτιμάται.
Εμείς που ανήκομε στην οικογένεια των μυκήτων διαφέρομε από τη συνήθη βλάστησι κατά το ότι δεν περιέχομε χλωροφύλλη. Κατά συνέπεια, δεν μπορούμε να κατασκευάσουμε την τροφή μας από τον ήλιο και απ’ το χώμα, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα φυτά. Αντ’ αυτού διατηρούμε τη ζωή μας με το να τρεφώμεθα με οργανική ύλη. Οι περισσότεροι απ’ εμάς ζούμε επάνω σε οργανική ύλη, που είναι και ο λόγος για τον οποίον μας κατατάσσουν σαν παράσιτα, μερικοί όμως από μας μπορούν να συντηρηθούν και επάνω σε νεκρή οργανική ύλη. Μας έχετε παρατηρήσει να αναπτυσσώμεθα στο μπαγιάτικο ψωμί ή στο τυρί ή σαν μούχλα στους υγρούς καμπινέδες ή σαν μουτζούρα ή σαν σκουριά στο καλαμπόκι ή στο σιτάρι.
Βρίσκομε ότι είναι πιο ευχάριστο να ζούμε ολόκληρο το χρόνο σε θερμές υγρές περιοχές όπως είναι, λόγου χάριν, στη Φλώριδα, στη Χαβάη, στο Νότιο Ειρηνικό και σε άλλες παρόμοιες τροπικές περιοχές. Μερικοί από μας τους μύκητες ευδοκιμούμε σε εύκρατες ζώνες κατά τη διάρκεια των θερμών καλοκαιρινών μηνών, οπότε οι άνθρωποι επιδίδονται έντονα σε διάφορα αθλητικά παιγνίδια και που έχουν τη τάσι να διατρέχουν τις πτυχές του δέρματος με υγρασία και να προκαλούν ιδρώτα στο δέρμα, πράγμα που δημιουργεί έδαφος για την ανάπτυξί μας.
Μπορούμε να αναπτυχθούμε οπουδήποτε σε αμμώδη εδάφη και στο χώμα, αρκεί το έδαφος να περιέχη θρεπτικά στοιχεία· και όταν περπατάτε ξυπόλυτοι στις θαλάσσιες παραλίες ή στις πισίνες κολυμβήσεως είναι σαν να μας κάνετε μια ανοικτή πρόσκλησι να μετακομίσωμε και να εγκατασταθούμε σαν καλοί «νοικοκυραίοι» επάνω σας. Το ίδιο κάνετε και όταν φοράτε ενδύματα που προηγουμένως τα είχε φορέσει κάποιος πάνω στον οποίον είχαμε εγκατασταθή.
Λόγω της φύσεως των παθήσεων που προκαλούμε, έχομε γίνει γνωστοί σαν λειχήνες, αλλ’ αυτό αποτελεί εσφαλμένη αντίληψι. Και ενώ, κατά κανόνα, δεν είμεθα τίποτε περισσότερο από μια ερεθιστική ενόχλησι, μερικές φορές ρίχνομε τους ανθρώπους στο κρεββάτι και υπάρχουν μάλιστα μερικοί από την άμεση οικογένειά μας που είμεθα εξαιρετικά φαύλοι και μπορούμε να προκαλέσωμε ακόμη και θάνατο στον οικοδεσπότη μας.a
Πρόληψις και Απομάκρυνσις της Παθήσεως
Αλλά τώρα πιθανόν να πιστεύετε ότι δεν υπάρχει τρόπος για ν’ αποφύγετε την εγκατάστασί μας πάνω στα σώματά σας. Όμως μην απελπίζεσθε. Μπορεί να εκπλαγήτε αν μάθετε ότι το 75 περίπου τοις εκατό του παγκοσμίου πληθυσμού γεννιέται με φυσική ανοσία ή με έμφυτη αντίστασι σ’ εμάς τους μύκητες ώστε, όσο κι αν προσπαθήσουμε, δεν μπορούμε να εισβάλωμε. Ένεκα αυτού του παράγοντος της ανοσίας, είναι κάτι το σύνηθες να βλέπωμε τον σύζυγο με δερματομυκητίασι στα δάχτυλα των ποδιών του, ενώ οι άλλοι στην ίδια την οικογένεια να μη κολλήσουν απ’ αυτή την πάθησι. Εκείνοι που γεννιούνται χωρίς αυτή την ανοσία μπορούν απρόσεκτα να μας αφήσουν να εγκατασταθούμε κατά κάποιον τρόπο στα παπούτσια τους με το να εκτεθούν τυχαία στο γύρω περιβάλλον. Αλλά για τα άτομα εκείνα που προσβάλλονται εύκολα έχω μια καλή συμβουλή.
Καθώς αναφέραμε και προηγουμένως, σεις οι ίδιοι οι άνθρωποι μας προσκαλείτε. Μπορείτε να μας αποφύγετε με το να μην περπατάτε ξυπόλυτοι σε δημόσιους χώρους, όπως είναι σε τόπους παραθερισμού. Να φοράτε πέδιλα όταν χρησιμοποιήτε τα δημόσια ντους καθώς μεταβαίνετε και αποχωρήτε από τους τόπους αυτών των ντους. Αν τυχαίνη να μην έχετε πέδιλα, ρίξτε μια πετσέτα στο πάτωμα του χώρου του ντους. Αποφεύγετε να φοράτε ρούχα που τα φόρεσαν άλλοι. Μειώστε τα προβλήματα ιδρώτος των ποδιών καταργώντας τις κάλτσες που γίνονται από τεχνητές κλωστές και χρησιμοποιείτε μάλλινες ή βαμβακερές κάλτσες. Μειώστε την εφίδρωσι της βουβωνικής χώρας φορώντας φαρδιά παντελόνια και εσώρρουχα βαμβακερά αντί νάυλον. Σκουπίζετε καλά όλες τις υγρές περιοχές του σώματος μετά το μπάνιο, ιδιαίτερα τα σημεία ανάμεσα στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών και στις πτυχές του δέρματος. Αν τα πόδια σας ιδρώνουν εύκολα, να χρησιμοποιήτε σκόνη των ποδιών το πρωί και σε άλλες υγρές περιοχές του σώματος να χρησιμοποιήτε πούντρα για τα μωρά, αλλά ποτέ να μη χρησιμοποιήτε πούντρα που περιέχει άμυλο. Αποφεύγετε να φοράτε σφιχτά εσώρρουχα και μη ξύνετε τα προσβληθέντα σημεία· θα μπορούσατε να εξαπλώσετε τη μόλυνσι σε άλλα μέρη του σώματός σας.
Σε περίπτωσι μολύνσεως της μασχάλης, θα βοηθήση πολύ αν ξυρίζετε την προσβεβλημένη περιοχή κάθε εβδομάδα. Το κυριώτερο, όμως, τόσο για την πρόληψι, όσο και για τη θεραπεία είναι να διατηρήτε το δέρμα ΚΑΘΑΡΟ ΚΑΙ ΣΤΕΓΝΟ. Εμείς, οι μύκητες, μπορούμε να ζήσωμε μόνο στις επιφάνειες υγρού δέρματος.
Σήμερα υπάρχουν διαθέσιμα πολλά φάρμακα για να μας αντιμετωπίσετε και για να μας διώξετε. Μερικά απ’ αυτά έχουν ληφθή από μη ερεθιστικά λιπαρά οξέα, τα οποία μπορούν να περιληφθούν σε υγρά, σε αλοιφές ή σε σκόνες. Ένα απλό φάρμακο που μπορεί να γίνη στο σπίτι και που πολλοί το έχουν βρη αποτελεσματικό είναι διάλυσις μιας κουταλιάς βόρακος σε σκόνι σε ένα λίτρο ζεστό νερό, μέσα στο οποίο βρέχετε καλά τα χέρια ή τα πόδια. Ωφέλιμο είναι επίσης να βουτάτε τις κάλτσες και τα εσώρρουχα σε μια διάλυσι ενός φλυτζανιού βόρακος σ’ ένα κουβά νερό. Ένα φλυτζάνι βόρακος στο νερό του πλυντηρίου σας κάθε δύο εβδομάδες μπορούν να συντελέσουν στην παρεμπόδισι της επιστροφής μας.
Για ν’ απαλλαγήτε από μας, την οικογένεια των μυκήτων, μη κρεμάτε ποτέ τα εσώρρουχά σας για να στεγνώσουν μέσα σε υγρά δωμάτια λουτρών. Αν δεν έχετε αυτόματο στεγνωτήριο, κρεμάστε τα στη λιακάδα με τον καβάλο εκτεθειμένο στον ήλιο. Επίσης γυρίστε τα μπανιερά σας το μέσα έξω προτού τα κρεμάσετε για στέγνωμα.
Αν μ’ όλες αυτές τις προσπάθειες και προφυλάξεις, δεν επιτυγχάνετε ν’ απαλλαγήτε από μας, τότε σας συνιστούμε να ζητήσετε συμβουλή από κάποιο επαγγελματία γιατρό. Κι εν τούτοις, όπως είπε και κάποιος γιατρός, ‘οι μολύνσεις από μύκητες θέτουν σε δοκιμασία την ικανότητα του γιατρού.’ Αφού μερικοί από μας είναι πολύ δύσκολο ν’ απομακρυνθούμε, πράγμα που δεν συμβαίνει με άλλους μύκητες, ο γιατρός σας μπορεί δοκιμαστικώς, να σας γράψη διάφορα είδη φαρμάκων μέχρις ότου βρεθή το κατάλληλο. Μπορεί επίσης να χρειασθή να πάρετε κάποιο φάρμακο από το στόμα κι αυτό τρεις έως έξη μήνες. Και, συνήθως, η θεραπεία μπορεί να συνεχισθή για λίγο ακόμη αφού φαινομενικώς έχετε απαλλαγή από μας. Γνωρίζετε ότι μπορούμε να ενεδρεύωμε ανάμεσα στα δερματικά κύτταρα, απλώς αναμένοντας μια ακόμη ευκαιρία για να πολλαπλασιασθούμε και να προκαλέσωμε μια άλλη εκδήλωσι της παθήσεως. Αλλά με τόση βοήθεια που έχετε με το μέρος σας, δεν πρέπει να απελπισθήτε. Με υπομονή θα μπορέσετε, ωστόσο να απαλλαγήτε από μας!
[Υποσημειώσεις]
a Πρέπει να σημειωθή, όμως, ότι όλες οι δερματικές φλεγμονές δεν προκαλούνται από μύκητες. Σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί απλώς να είναι κάποια άλλη μορφή δερματίτιδος.