Ματιές στον Κόσμο

Λεηλασία Εκκλησιών

«Το Μεσαίωνα, οι εκκλησίες στη Βρετανία ήταν το καταφύγιο των παρανόμων· σήμερα ανακτούν και πάλι με ταχύ ρυθμό τη δημοτικότητά τους ανάμεσα στην αδελφότητα των εγκληματιών», δηλώνει το περιοδικό Δι Ικόνομιστ (The Economist). Μόνο που τώρα πρόκειται για ένα αυξανόμενο κύμα εγκληματικών ενεργειών από ληστές, εμπρηστές και βάνδαλους οι οποίοι δρουν σ’ αυτά καθαυτά τα κτίρια των εκκλησιών. Μέσα στο 1990 και μόνο, οι απώλειες και οι ζημιές στην περιουσία της Αγγλικανικής εκκλησίας ανήλθαν σε 7,4 εκατομμύρια δολάρια (περ. 1,3 δισ. δρχ.). Το πρόβλημα αυτό, λέει το ίδιο περιοδικό, προκαλείται από «συμμορίες επαγγελματιών αρχαιοκάπηλων, οι οποίοι συχνά κλέβουν κατά παραγγελία. Πολλά από τα κλοπιμαία πηγαίνουν στο εξωτερικό, απ’ όπου είναι δυσκολότερο να επιστρέψουν ενώ είναι ευκολότερο να δικαιολογηθεί η προέλευσή τους». Αν και τα ασημένια εκκλησιαστικά σκεύη φυλάσσονται τώρα σε θησαυροφυλάκια, οι κλέφτες άρχισαν να κλέβουν αυλούς από τα εκκλησιαστικά όργανα, κουτιά συνεισφορών, στηρίγματα για τα φέρετρα, βιτρό και ολόκληρες πόρτες. Μερικοί κλέφτες έχουν το θράσος να εμφανίζονται με επίσημα ρούχα και κλέβουν «κάτω από τη μύτη των εκκλησιαζομένων». Οι περισσότερες εκκλησίες τώρα παραμένουν κλειδωμένες κάποιες ώρες της ημέρας και όταν οι πόρτες ανοίγουν τοποθετούνται φρουροί. Οι εκκλησίες που έχουν πληγεί περισσότερο από τους κλέφτες «έχουν τοποθετήσει ένα διαχωριστικό γυαλί στην είσοδο, το οποίο περιορίζει τις ευλαβικές εκδηλώσεις των επισκεπτών σ’ ένα γονάτισμα στον πρόδομο του ναού προς το μέρος της αγίας τράπεζας». Ένα εγχειρίδιο που εκδίδει η αστυνομία για το θέμα της ασφάλειας παραφράζει το εδάφιο Αποκάλυψις 3:2 ως εξής: «Γίνε άγρυπνος και στήριξε ό,τι έχει μείνει».

Θανατηφόρα Υπάρχοντα

«Το όπλο δίνει θάρρος στον απλό πολίτη. Νομίζει πως είναι προστατευμένος, αλλά παράλληλα διατρέχει μεγάλο κίνδυνο να γίνει εγκληματίας», λέει ο Νέλσον Σιλμπέιρα Γκιμαράες, αρχηγός της αστυνομίας στο Σάο Πάουλο της Βραζιλίας, αναφερόμενος στα πολλά άτομα αυτής της πόλης τα οποία οπλοφορούν για λόγους προστασίας. «Στη συντριπτική τους πλειονότητα αυτά τα άτομα δεν είναι καν σε θέση να έχουν όπλο», προσθέτει ο Ρόμπινσον ντο Πράντο, ένας αστυνομικός. «Είναι άνθρωποι που δεν έχουν καθόλου ψυχραιμία για να αντιμετωπίσουν καταστάσεις μεγάλης έντασης». Δεν είναι δύσκολο να χάσει κανείς την αυτοκυριαρχία του, σημειώνει η βραζιλιανή εφημερίδα Τζορνάλ ντα Τάρδε (Jornal da Tarde). «Μια πρόκληση, μια αντιλογία, μια αδέξια χειρονομία και ο καθένας μπορεί από θύμα να γίνει δολοφόνος».

Αυτό αληθεύει ιδιαίτερα για τα παιδιά. «Η ευκολία με την οποία μπορεί να προμηθευτεί κάποιος όπλα, σε κάθε γωνιά των [Ηνωμένων Πολιτειών], έχει ως αποτέλεσμα τρομακτική αύξηση στις καθημερινές συμπλοκές που αποβαίνουν θανατηφόρες», λέει το περιοδικό Νέα των Η.Π.Α. και Παγκόσμιες Ειδήσεις (U.S.News & World Report). «Οι λόγοι είναι προφανείς. Τα σημερινά παιδιά έχουν απευαισθητοποιηθεί στο θέμα της βίας όσο ποτέ προηγουμένως, καθώς ‘βομβαρδίζονται’ από σκηνές πυροβολισμών και το μυαλό τους γεμίζει από τηλεοπτικές εικόνες ‘σκληρών’ τύπου Ράμπο, οι οποίοι σκοτώνουν κατά βούληση».

Πρόληψη της Ελονοσίας

Ένα απλό προληπτικό μέτρο θα μπορούσε να ελαττώσει σε μεγάλο βαθμό τους θανάτους που προκαλεί η ελονοσία. Μια πρόσφατη μελέτη, η οποία διεξάχθηκε σε 73 χωριά της Γκάμπια, στη δυτική Αφρική, έδειξε ότι, εκεί όπου γύρω από τα κρεβάτια υπήρχαν προστατευτικές κουνουπιέρες τις οποίες είχαν ψεκάσει με εντομοκτόνο, οι θάνατοι από ελονοσία ανάμεσα στα μικρά παιδιά ήταν κατά 70 τοις εκατό λιγότεροι απ’ ό,τι στα χωριά που δεν χρησιμοποιούσαν κουνουπιέρες. Εφόσον το κουνούπι το οποίο μεταδίδει αυτή τη νόσο τσιμπάει κυρίως τη νύχτα, η κουνουπιέρα προστατεύει τους ανθρώπους τότε που είναι περισσότερο ευάλωτοι—όταν κοιμούνται. Ο ψεκασμός της κουνουπιέρας με το εντομοκτόνο περμεθρίν την καθιστά πολύ πιο αποτελεσματική, ακόμα κι αν έχει μικρές τρύπες ή είναι λίγο σχισμένη. Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, η ελονοσία σκοτώνει μέχρι και δύο εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως. Περίπου το 25 τοις εκατό των θυμάτων είναι παιδιά.

Οι ‘Μεγάλες’ Εκκλησίες

«Καλωσορίσατε στον κόσμο των ‘μεγάλων’ εκκλησιών», δηλώνει το περιοδικό Δι Ικόνομιστ (The Economist). «Υπάρχουν τώρα έξι αμερικανικές εκκλησίες που προσελκύουν 10.000 και πλέον ανθρώπους κάθε Κυριακή, και 35 οι οποίες προσελκύουν τουλάχιστον 5.000». Η Πρώτη Βαπτιστική Εκκλησία στο Χάμοντ της Ιντιάνα, των Η.Π.Α., ισχυρίζεται ότι έχει το μεγαλύτερο εκκλησίασμα—20.000 και πλέον άτομα παρακολουθούν την κυριακάτικη λειτουργία. Σχεδόν όλες οι ‘μεγάλες’ εκκλησίες είναι θεμελιωτιστικές και πιστεύουν είτε στις θεραπείες μέσω πίστης είτε στη γλωσσολαλιά ή και στα δύο. Τα παιδιά βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής. Η εκκλησία στο Χάμοντ, όχι μόνο διαθέτει κατηχητικό, αλλά και διοργανώνει πρωτάθλημα μπέιζμπολ, καθώς και θερινές κατασκηνώσεις. «Το μόνο που χρειάζεσαι για να φτιάξεις μια ‘μεγάλη’ εκκλησία είναι ένα δυνατό άγγελμα για το καλό και το κακό, ένα χαρισματικό ιερέα με οργανωτικές ικανότητες και μια μεγάλη αίθουσα», σημειώνει το ίδιο περιοδικό. «Για τους βαριεστημένους, χωρίς κοινωνικές επαφές κατοίκους των προαστίων στις κεντροδυτικές περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και στις νότιες και νοτιοδυτικές πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών, αυτές οι εκκλησίες προσφέρουν ‘ετοιμοπαράδοτες’ ευλογίες».

Βιασύνη για την Αγιοποίηση του Ιδρυτή τής Όπους Ντέι

Η Όπους Ντέι, μια μυστική οργάνωση με επίλεκτα μέλη μέσα στους κόλπους της Καθολικής Εκκλησίας, ιδρύθηκε το 1928 στην Ισπανία από τον Καθολικό ιερέα Χοσέ Μαρία Εσκρίβα ντε Μπαλαγέρ. Αυτός πέθανε το 1975, και από τότε οι οπαδοί της Όπους Ντέι ξεκίνησαν μια εκστρατεία για την αγιοποίησή του. Η λονδρέζικη εφημερίδα Κάθολικ Χέραλντ (Catholic Herald), κάτω από τον τίτλο «Θόρυβος Γύρω από τον ‘Άγιο’ της Όπους Ντέι», ανέφερε τις αντιδράσεις του Ισπανού καρδινάλιου Ενρίκε Ταρανκόν, πρώην αρχιεπισκόπου της Μαδρίτης, και του Ιησουίτη μητροπολίτη Μάικλ Κάμπελ-Τζόνσον αναφορικά με την «‘ανεξήγητη’ βιασύνη για τη διαδικασία της αγιοποίησης» του ιδρυτή της Όπους Ντέι. Αυτή η βιασύνη, λέει η εφημερίδα, βρίσκεται σε αντίθεση με τον αργό ρυθμό που ακολουθήθηκε για τη διαδικασία αγιοποίησης του Καρδινάλιου Νιούμαν, ο οποίος πέθανε το 1890, καθώς και για τη διαδικασία αγιοποίησης του Πάπα Ιωάννη ΚΓ΄, ο οποίος πέθανε το 1963. «Δεν . . . θα έλεγα ότι ήταν υποδειγματικό άτομο», λέει ο Βλαντιμίρ Φέλσμαν, πρώην μέλος τής Όπους Ντέι ο οποίος γνώριζε τον Εσκρίβα προσωπικά. «Με πολλούς τρόπους υπήρξε αναχρονιστικός. Το ερώτημα είναι: από ποιες απόψεις θεωρείται παράδειγμα;»

Ηπατίτιδα και Μεταμοσχεύσεις

Η ηπατίτιδα C, μια ασθένεια του ήπατος που θα μπορούσε να φέρει το θάνατο, έχει προστεθεί στον αυξανόμενο κατάλογο των ασθενειών που μπορούν να μεταδοθούν μέσω μεταμοσχεύσεων. Ο κατάλογος περιλαμβάνει επίσης άλλες μορφές ηπατίτιδας, το AIDS και το μεγαλοκυτταρικό ιό. Τα πορίσματα που δημοσιεύτηκαν στο Ιατρικό Περιοδικό της Νέας Αγγλίας (The New England Journal of Medicine) ίσως να εξηγούν το λόγο για τον οποίο υπάρχουν τόσο πολλά κρούσματα ασθενειών του ήπατος που εκδηλώνονται αρκετό καιρό έπειτα από τις μεταμοσχεύσεις. Μια μελέτη που έγινε σε 29 ασθενείς οι οποίοι δέχτηκαν μεταμόσχευση οργάνων από δωρητές που είχαν τον ιό της ηπατίτιδας C έδειξε ότι οι 14 παρουσίασαν ηπατίτιδα C και 6 πέθαναν. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι, στις περισσότερες περιπτώσεις, οι γιατροί δεν πρέπει να επιτρέπουν σε άτομα που είναι φορείς του ιού της ηπατίτιδας C να γίνονται δωρητές οργάνων.

Το Ανθρωποποίητο Ποτάμι της Λιβύης

«Οι καμήλες που ακολουθούν το αρχαίο δρομολόγιο των καραβανιών από τις οάσεις της ερήμου της δυτικής Λιβύης μέχρι την παραλιακή πόλη της Βεγγάζης έχουν ένα νέο ορόσημο για να τις καθοδηγεί», σημειώνει το περιοδικό Νιου Σάιεντιστ (New Scientist). «Συνοδεύονται, σε μια απόσταση χιλίων και πλέον χιλιομέτρων, από έναν αγωγό υδροδότησης που είναι τόσο μεγάλος ώστε χωράει ένα αυτοκίνητο». Αυτός ο τεχνητός ποταμός, που έχει σχεδόν το ίδιο μήκος με το Ρήνο, επί εφτά χρόνια ήταν το μεγαλύτερο έργο του κόσμου στο χώρο των δομικών κατασκευών. Μεταφέρει 2 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερό την ημέρα από υπόγεια πηγάδια στην ενδοχώρα της Σύρτης σε παραλιακά αγροκτήματα που έχουν εξαντλήσει όλα τα υπόγεια αποθέματα νερού που είχαν. Απομένει να ολοκληρωθούν τέσσερα ακόμη τμήματα του προτεινόμενου γιγαντιαίου υδροδοτικού δικτύου κατά μήκος της Λιβύης. Το κόστος της άντλησης του νερού από το υπέδαφος της Σαχάρας στην επιφάνεια είναι τεράστιο. Σε μερικά μέρη το νερό πρέπει να αντληθεί από λόφους ύψους 100 και πλέον μέτρων. Οι μηχανικοί εκφράζουν φόβους πως μέσα σε 50 χρόνια τα πηγάδια θα έχουν στερέψει. Ο υδρολόγος Τόνι Άλεν αποκαλεί το σχέδιο «εθνική φαντασιοπληξία—είναι τρέλα να χρησιμοποιηθεί για τη γεωργία αυτό το νερό το οποίο δεν πρόκειται ποτέ να αντικατασταθεί».

Περισσότεροι οι Ποντικοί από τους Ανθρώπους

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας υπολογίζει ότι υπάρχουν περίπου 70 εκατομμύρια ποντικοί στο Σάο Πάουλο της Βραζιλίας, ότι αναλογούν δηλαδή αρκετοί ποντικοί σε κάθε κάτοικό του, αναφέρει η εφημερίδα Τζορνάλ ντα Τάρδε (Jornal da Tarde). Ως αποτέλεσμα, όταν η πόλη πλήττεται από πλημμύρες, αρρώστιες όπως η λεπτοσπείρωση, η οποία μεταδίδεται από τα ούρα των ποντικών, είναι πολύ κοινές. «Αν η μάχη ενάντια στους ποντικούς εξαρτιόταν μόνο από το δηλητήριο θα ήταν πολύ απλό να τους εξολοθρεύσουμε», λέει ο Μινκάζου Ματσούο, διευθυντής του Κέντρου Ελέγχου Τρωκτικών και Φορέων Ασθενειών στο Σάο Πάουλο. Ωστόσο, όταν υπάρχει αφθονία φαγητού και νερού, το δηλητήριο δεν βοηθάει επειδή οι ποντικοί δεν το τρώνε. Για να εξοντώσουμε τους ποντικούς, λέει ο Ματσούο, είναι ουσιώδες να εξαλείψουμε τα σκουπίδια με τα οποία τρέφονται.

Οι Δρόμοι Δεν Είναι Στρωμένοι με Χρυσάφι

Σχεδόν 34 εκατομμύρια Αμερικανοί ζουν τώρα μέσα στη φτώχεια, λέει η Υπηρεσία Στατιστικής των Η.Π.Α. Αυτή είναι η πρώτη φορά μέσα σε εφτά χρόνια που το ποσοστό της φτώχειας αυξήθηκε—από 12,8 τοις εκατό του πληθυσμού για το 1989 σε 13,5 τοις εκατό για το 1990. Για το 1990, το κριτήριο βάσει του οποίου κάποιος θεωρείται φτωχός είναι οι ετήσιες αποδοχές που δεν ξεπερνούν τα 13.359 δολάρια (περ. 2,5 εκατ. δρχ.) για μια τετραμελή οικογένεια. Τα δύο τρίτα εκείνων που οι αποδοχές τους είναι κάτω απ’ αυτό το όριο είναι λευκοί, αλλά οι μαύροι, με ποσοστό 32 τοις εκατό, είχαν το υψηλότερο ποσοστό φτώχειας από κάθε άλλη φυλετική ή εθνική ομάδα. Όσο για τα παιδιά, 1 στα 5 ζει κάτω από το όριο βάσει του οποίου κάποιος θεωρείται φτωχός.

AIDS και Θηλασμός

Οι μητέρες που έχουν AIDS μπορούν να μεταδώσουν την ασθένεια στα μωρά τους μέσω του θηλασμού, σε ποσοστό πολύ υψηλότερο απ’ ό,τι αρχικά πιστευόταν πως θα ήταν δυνατόν, λένε οι ερευνητές. Η έκθεση που δημοσιεύτηκε στο Ιατρικό Περιοδικό της Νέας Αγγλίας (The New England Journal of Medicine) βασιζόταν σε μια μελέτη που έγινε με αντικείμενο μητέρες από το Κιγκάλι, πρωτεύουσα της Ρουάντα στην κεντρική Αφρική. Παρ’ όλο που οι πιθανότητες να μολυνθεί ένα βρέφος φτάνουν το 50 τοις εκατό, ο κίνδυνος βρεφικού θανάτου από τη χρήση μολυσμένου νερού στην παρασκευή κρέμας για το βρέφος είναι πολύ μεγαλύτερος. Έτσι, σ’ αυτές τις περιοχές εξακολουθούν να συστήνουν το θηλασμό. Δεν μεταδίδουν όλες οι γυναίκες που έχουν AIDS τον ιό στα παιδιά τους με το γάλα τους, και είναι πιθανό ότι το υψηλό ποσοστό μετάδοσης του ιού οφειλόταν στο γεγονός ότι οι γυναίκες στις οποίες βασίστηκε η μελέτη διαπίστωσαν ότι πάσχουν από AIDS τρεις μήνες ή και περισσότερο μετά τη γέννα. Ο αριθμός των ιών στο σώμα είναι μεγαλύτερος όταν το άτομο έχει μολυνθεί πρόσφατα.