Ko Na Kateimatoa Kakaonimakim N Te Aro Ae Eti?
“N na aki kaki au raoiroi [te kakaonimaki n te aro ae eti] mai rou ni karokoa mateu”!—IOBI 27:5.
1, 2. Te aeka ni mwakuri ni kateitei raa ae ti riai ni katabetabeira iai, ao baikara titiraki aika ti na rinanoi?
IANGOIA bwa ko matakuakina taamnein tein te auti teuana. Ko miakina aron teina ae rangi ni manena. Ko kimwareirei n iaiangoan aanga ake ko na mwengaraoi iai ma am utu. Tiaki te koaua bwa akea manenan taamnein tein te auti akanne ao iaiangoana ngkana e aki kateaki ke ni maekanaki ma ni kateimatoaaki raoiroina iroum?
2 N aron naba anne, ti kona n iangoia bwa te kakaonimaki n te aro ae eti bon te aroaro ae moan te kakawaki ao ni bati ni bongana ibukira ao te koraki ake ti tangiriia. E karako kakabwaiakira man tii iangoan kakaonimakira n te aro ae eti n arora ni Kristian, ma ti riai n rikirake iai nakoni kateimatoaani kakaonimakira anne. Ni boong aikai, ao e kakoauaaki bwa n angiin te tai a a rangi ni bobuaka mwakuri ni kateitei. (Ruka 14:28, 29) N aron naba anne, e kainnanoaki te tai ae bati ao te kakorakora ni kateimatoa te kakaonimaki n te aro ae eti, ao e bon rangi n uaana karaoan anne. Ngaia are ti na maroroakin ngkai titiraki aika tenua: Ti na kanga n riki bwa aomata aika kaotiota te kakaonimaki n te aro ae eti? Ti na kanga ni kateimatoa kakaonimakira n te aro ae eti ni kaineti ma aroarora ni Kristian? Tera ae kona ni karaoaki ngkana iai temanna ae aki kateimatoa kakaonimakina n te aro ae eti i nanon te tai ae maan?
Ti na Kanga n Riki Bwa Aomata Aika Kaotiota te Kakaonimaki n te Aro ae Eti?
3, 4. (a) N aaro raa ae buokira iai Iehova n uaiakina te kakaonimaki n te aro ae eti? (b) Ti na kanga n uaiakina te kakaonimaki n te aro ae eti n aron are e kaotiotia Iesu?
3 N te kaongora ae imwain aei, ao ti ataia raoi bwa e akoira Iehova n anganira te inaomata ibukini bairean ae ti na riki bwa aomata aika kaotiota te kakaonimaki n te aro ae eti ke ti na aki. Ma e kakukurei bwa e aki katikuira i bon iroura ni karaoan aei. E reireinira arora n uaiakina te aroaro ae kakawaki aei ao e tituaraoi n anganira taamneina are raoiroi are e na buokira ni maiuakin ana reirei. (Ruka 11:13) E katauraoa naba te kamanomano n te itera n taamnei ibukia te koraki ake a kekeiaki ni kateimatoa te kakaonimaki n te aro ae eti.—Taeka N Rabakau 2:7.
4 E kanga n tia n reireinira Iehova bwa ti na riki bwa aomata aika kaotiota te kakaonimaki n te aro ae eti? Te bwai ae rangi ni kakawaki mani kanakoan Natina ae Iesu nako aon te aba, bwa e maiuakina te ongeaba ae kororaoi. E bon “ongeaba ni karokoa te mate.” (I-Biribi 2:8) E ongeaba Iesu nakon Tamana are i karawa ni bwaai ni kabane ake e karaoi, e ngae naba ngke a rangi ni kangaanga. E taku nakon Iehova: “Akea au taeka, ma e na tauaki am taeka.” (Ruka 22:42) Ti riai ni bane n titirakinira ni kangai, ‘Titeboo nanou ma te nano n ongeaba anne?’ Ti na riki bwa aomata aika kaotiota te kakaonimaki n te aro ae eti ngkana ti uaiakina te maiu n ongeaba ma nanora aika itiaki. Iangoi aroaroni maiura tabeua ike e a rangi ni kakawaki iai te ongeaba.
5, 6. (a) E kanga Tawita ni katerea kakawakin kateimatoaan te kakaonimaki n te aro ae eti, e ngae ngkana akea ae e norira? (b) Baikara kataaki ni kaineti ma te kakaonimaki n te aro ae eti aika kaaitara ma ngaai Kristian ni boong aikai, ngkana tii ngaiia?
5 Ti riai n ongeaba iroun Iehova e ngae naba ngkana tii ngaira. E nora kakawakin te kakaonimaki n te aro ae eti te tia areru ae Tawita n taai ake tao tii ngaia iai. (Wareka Taian Areru 101:2.) Ngkai bon te uea Tawita, e aki toki ngkanne ni memena i mataia botannaomata. Akea te nanououa bwa a mwaiti taai ake e matakuakinaki iai irouia aomata aika bubua ma bubua, ao nga ma nga mwaitiia. (Kabotaua ma Taian Areru 26:12.) E kakawaki iroun te uea bwa e na kateimatoa kakaonimakina n te aro ae eti n taai akanne ibukina bwa e riai n anga te katoto ae raoiroi nakoia ana aomata. (Te Tua-Kaua 17:18, 19) E bon ataia Tawita bwa ngkana tao tii ngaia ‘i nanon ana auti,’ e bon riai naba n uaiakina te kakaonimaki n te aro ae eti. Ao ngaira tera arora iai?
6 N Taian Areru 101:3, ao ti nori ana taeka Tawita aikai: “N na aki kaki te bwai ae buakaka i matau.” A bati taai ni boong aikai ake ti na kona iai ni matakuakini baika bubuaka aika akea maneia, ao e a moamoa riki ngkana tii ngaira. A a tia aomata aika bati n aitara ma te kataaki n te itera aei ni kamanenaan te Internet. Ti kai kamwaneaki bwa ti na mataku ni baika aki riai, aika kauekea tangiran te kani wene ni bure ao taraakin baika buakaka riki ae taamnei aika bwaitingako. Ma te koaua bwa karaoan aei boni kaotiotan te ongeaba nakon te Atua, are e kaira Tawita rinanon taamneina bwa e na korei taeka akanne? E rotaki buaka te aba n te bwaitingako bwa e kauekea tangirani baika a bure, te nanonrang, e kamwaraea mataniwin te nano, e kamamaara te itoman n te maiu n taanga ao e kabuakakaia aomata ni kabane aika irekereke iai.—Taeka N Rabakau 4:23; 2 I-Korinto 7:1; 1Tetaronike 4:3-5.
7. Te boto n reirei raa ae kona ni buokira ni kateimatoa kakaonimakira n te aro ae eti ngkana tii ngaira?
7 E koaua bwa akea ana toro Iehova ae e a tia n tiku n tii ngaia. E bon tararuaira Tamara ae tatangira. (Wareka Taian Areru 11:4.) Ai kukureira Iehova ngkana e noriko n rarawa nakon te kaririaki! Ni karaoan anne, ko a mutiakina iai te kauring are e kaotaki n te aro ae raba n ana taeka Iesu aika ni Mataio 5:28. Ngaia are kamatoa nanom bwa ko na aki matakuakini taamnei aika a na kona ni kairarangko nakoni karaoan ae bure. Tai kabooa nako te bwai ae kakawaki ae kakaonimakim n te aro ae eti ibukin te mwakuri ae kamaamaa, n aroni matakuakinan ke warekan te bwaitingako!
8, 9. (a) Tera te kataaki ni kaineti ma kakaonimakia n te aro ae eti are a aitara ma ngaia Taniera ma raona? (b) A na kanga ni kakukureia Iehova ao raoia n onimaki rooro n rikirake aika Kristian ni boong aikai?
8 Ti kona naba n riki bwa aomata aika kaotiota te kakaonimaki n te aro ae eti rinanon te ongeaba iroun Iehova, ngkana ti mena i buakoia aomata aika tiaki kaain te onimaki. Iangoa Taniera ma raona ake teniman. Ngke rorobuaka n ataei naakai ao a kairaki nako Baburon bwa taenikai. Ike a a kaaitara iai I-Ebera aika aman aikai ma te karawawata, bwa a anganganaki amwarake ake a katabuaki kanakia n Ana Tua te Atua ao n otabwaniniaki irouia aomata aika tiaki kaain te onimaki, ake tii teutana aia atatai ibukin Iehova ke bon akea. Tao e kona ni bebete irouia rorobuaka n ataei aikai bwa a na iangoa te mwakuri aei bwa e aki rangi ni buakaka. Ma ni koauana, a a bon aki kona n noraki baika a karaoi naaka aman aikai irouia aia karo, unimwaane n te ekaretia ao ibonga. Antai ae na ataia? Bon Iehova. Ngaia are a tei n nene ao n ongeaba n aki ongei kataaki ao aaro ni karuanikai nakoia.—Taniera 1:3-9.
9 Ni katobibia te aonnaba ao a tei n nene naba Ana Tia Kakoaua Iehova aika rooro n rikirake, a nimtii ana kaetieti te Atua ibukia Kristian ao a rarawa ni kairarangaki n aia kariri tabonroroia aika kammaraki. Ngkana ngkami rooro n rikirake kam rarawa n irekereke ma taian drug, te iowawa, te karereanti, te aroaro ni maiu ae buakaka ao ai mwakuri riki tabeua aika bubuaka, kam a bon ongeaba iai iroun Iehova. Ni karaoan anne kam a kateimatoa iai kakaonimakimi n te aro ae eti. Kam boni karekei kabwaiami iai ao kam kakukureia Iehova ao raomi ni Kristian naba!—Taian Areru 110:3.
10. (a) Baikara iango aika kairua ibukin te wene ni bure ake a a tia ni kairiia rooro n rikirake tabeman bwa a na urua kakaonimakia n te aro ae eti? (b) E na kanga te kakaonimaki n te aro ae eti ni kairira bwa ti na karaoa ae riai ni kaineti ma karuanikain te wene ni bure?
10 Ti bon riai naba n ongeaba ngkana ti bobotaki ma aomata aika kaokoro arora ma ngaiia bwa tao mwaane ke aine. Ti ataia bwa e katabuaki te wene ni bure n Ana Taeka te Atua. Ma e ngae n anne, e bebete iroura bwa ti na kariaia kitanan te nano n ongeaba ao n onea mwina n te nano ni kariaia bwaai aika bure. N te katoto, a a tia tabeman rooro n rikirake ni kakaraoi mwakuri aikai, te oro n te wi, te iein n te kurabe ke riringan te bwai ni kariki irouia aomata aika uoman ao a iangoia naba i bon irouia bwa a aki rangi ni buakaka mwakuri aikai ibukina bwa a bon aki “wene ni bure” raoi iai. A a tia aeka n rooro n rikirake aikai ni mwaninga ke tao n rineia bwa a na kakeaa bongan te taeka ibukin te wene ni bure ae n te Baibara, ae a irekereke naba iai mwakuri akanne ni kabane. Ao e kona ni kabaneaki iai temanna man te ekaretia ibukini karaoani mwakuri aika bure aikai.a Ma te bwai ae buakaka iai bwa a kakeaa bonganan te kakaonimaki n te aro ae eti. Ti bon aki karekei aonara ni karaoi aaro aika buakaka kioina ngkai ti kekeiaki ni kateimatoa kakaonimakira n te aro ae eti. Ti na boni bae ni katuuaaeaki ngkana ti kataia ni kaanira ma te bure. Ti aki kaatuui ara iango tii i aoni mooti aika baireaki irouia unimwaane ni kaineti ma katuuaaeara n te mwakuri ae bure ae ti karaoia. Ma ti kaatuua karaoan ae kukurei iai Iehova n rarawa nakon ae e na kammaraka nanona. N oneani mwin ae ti na kaanira ma karaoan ae bure, ti teimatoa ni kararoaira mai iai ao ni “biri nako man te wene ni bure.” (1 I-Korinto 6:18) Ao ngkanne ti a kaotia iai bwa bon aomata ngaira aika kaotiota raoi te kakaonimaki n te aro ae eti.
Ti na Kanga ni Kona ni Kateimatoa Kakaonimakira n te Aro ae Eti?
11. E aera ngkai a kakawaki mwakuri n ongeaba ni kabane? Kabonganaa te kaikonaki.
11 Ti maiuakina te kakaonimaki n te aro ae eti rinanon te ongeaba, ngaia are ti riai ni kateimatoa kakaonimakira n te aro ae eti ngkana ti nanomwaaka ni maiuakina te ongeaba. E kona n taraa n aki kakawaki te mwakuri n ongeaba ae tii teuana bwa ai aron te mwakuri ae uarereke. Ma e kauataoaki te mwakuri n ongeaba anne i nanon te tai ae maan. Aio aroni kaikonakana: E kona n taraa n aki kakawaki te buriki ae tii teuana, ma ngkana ti karaui ni boboti buriki aika bati, ti a kona ngkanne ni katea te auti ae kamwengaraoi. Ngaia are ngkana ti teimatoa ni kauataoi ara mwakuri n ongeaba, ti a kateimatoa iai kakaonimakira n te aro ae eti.—Ruka 16:10.
12. E kanga Tawita ni katea te katoto ibukini kateimatoaan te kakaonimaki n te aro ae eti ngke e kaaitara ma te bwainikirinaki ao te ribuaka?
12 E rangi n teretere riki kakaonimakira n te aro ae eti ngkana ti nanomwaaka n aki ongei kangaanga, bwainikirinara, ke te ribuaka. Iangoa ana katoto Tawita n te Baibara. Ngke te rorobuaka ngaia, ao e nanomwaaka i aani bwainikirinakina iroun te uea are e riai n tei ibukini mwaakan Iehova. Ma e a tia te Uea ae Tauro ni kabuaa akoana iroun Iehova ao e a rangi ni bakantang iroun Tawita, are e a tia n rineaki iroun te Atua. E bon teimatoa naba Tauro n tautaeka i nanon te tai ae maan teutana ao e kamanenai aia taanga kaain Iteraera bwa a na bwainikirina Tawita. E kariaia waakinakon te ribuaka aei Iehova i nanon tabeua te ririki. E maraki nanon Tawita iroun te Atua ibukin aei? E motinnanoia bwa akea uaan te nanomwaaka? E bon aki. E teimatoa ni korakora karinean nakoan Tauro irouna ao n rawa ni kabooa mwin ana bure e ngae ngke e a reke ana tai ni karaoia, kioina ngkai bon ana kabiraki te Atua teuanne.—1 Tamuera 24:2-7.
13. Ti na kanga ni kateimatoa kakaonimakira n te aro ae eti ngkana a maraki nanora ke ti kaunaki?
13 Ai korakorara anaakin nanora n ana katoto Tawita ibukira ni boong aikai! Boni kaain te ekaretia ae katobibia te aonnaba ngaira ae kaainaki irouia aomata aika aki kororaoi, are e kona iai temanna ni bure nakoira ke n aki kakaonimaki. Ni koauana, ti kakabwaiaaki bwa ti a mena ngkai n te tai are e a aki kona ni kabuakakaaki ana botaki Iehova ae tabwanin raoi. (Itaia 54:17) Ma a na tera arora ngkana iai ae kaunira ke ni kammaraka nanora? Ngkana ti kaiboa unra nakon raora n taromauri i nanon te tai ae maan, e na kona n ruanikai iai kakaonimakira n te aro ae eti nakon te Atua. Ti na aki karekea aonara n ribaa te Atua ke ni kitana maiura ae te kakaonimaki tii ibukin unra n aroaroia aomata. (Taian Areru 119:165) Ti na buokaki ni kateimatoa kakaonimakira n te aro ae eti, ngkana ti nanomwaaka i aani kataaki.
14. Tera aroia aomata aika teimatoa ni kaotiota te kakaonimaki n te aro ae eti ni kaineti ma bitaki i nanon te botaki ao katamaroaan reirei aika ti kamanenai?
14 Ti kona naba ni kateimatoa kakaonimakira n te aro ae eti rinanon kararoan te nano ni kan titiribure ao ukeran aia bure aomata. Ni koauana, e nanonaki iai kaotiotan te kakaonimaki ni koaua nakon Iehova. E a kabatiaa riki ngkai kakabwaiaaia ana aomata nakon are rimoa. E tuai mani karietataaki te taromauri ae itiaki ma rimoa n ai aron karietataana ae ngkai n te aonnaba. (Itaia 2:2-4) Ngkana a karaoaki bitaki ni kabwarabwaraani kiibu man te Baibara ke n aroni karaoani bwaai, ti kukurei ni butimwaei. Ti kimwareirei n nora koauan ae e teimatoa n ririkirake te oota n taamnei. (Taeka N Rabakau 4:18) Ngkana ti noria bwa e kangaanga otara n te bitaki teuana, ti butiia Iehova bwa e na buokira bwa ti aonga n ota raoi iai. N te tai naba anne, ti nanomwaaka n teimatoa n ongeaba ao ni kateimatoa kakaonimakira n te aro ae eti.
Tera Aron te Aomata Ngkana E Aki Kateimatoa Kakaonimakina n te Aro ae Eti?
15. Antai ae kona n urua kakaonimakim n te aro ae eti?
15 E kairira te titiraki anne bwa ti na kananoi ara iango ke e aki? N aron ae ti reiakinna n te kaongora are imwain aei, bon te kabanea ni kakawaki te kakaonimaki n te aro ae eti. Ngkana akea, ai bon akea iai ara iraorao ma Iehova ao akea naba ara kantaninga ni koaua. Ururinga aei: Bon tii temanna te aomata n te iuniweeti ae kona n urua kakaonimakim n te aro ae eti. Te aomata anne, boni ngkoe. E ota raoi Iobi n te koaua anne. E taku: “N na aki kaki au raoiroi mai rou ni karokoa mateu”! (Iobi 27:5) Ngkana titeboo am motinnano ma aei ao ngkana ko teimatoa ni kaaniko ma Iehova, ko na buokaki iai ni kateimatoa kakaonimakim n te aro ae eti.—Iakobo 4:8.
16, 17. (a) Ngkana e karaoa te bure ae kakaiaki temanna, tera ngkanne te bwai ae bure ae e na aki karaoia? (b) Tera te bwai ae e riai ni karaoia?
16 Ma a boni kabwaka naba tabeman ni kateimatoa kakaonimakia n te aro ae eti. N aron naba are e riki n aia tai abotoro, iai tabeman aika bwaka bwa a karaoa te bure ae kakaiaki. Ngkana e riki aei nakoim, te koaua bwa ai akea ngkanne te bwai ae ko kona ni karaoia? Tao e aki riai te aro anne. Tera ae kona ni karaoaki? Ti na rinanon moa te bwai ae ti riai n aki karaoia. Mamaaraia aomata bon te kani karabai aia bure mairouia aia karo, raoia ni Kristian, ke unimwaane n te ekaretia. Ma e kauringira te Baibara ni kangai: “Ane karaba ana bure nako ao e na aki kabaia: Ma ane kaotioti ma ni kitan ao e na nanoangaki.” (Taeka N Rabakau 28:13) A karaoa te kairua ae kananokawaki te koraki ake a kani karabai aia bure, ibukina bwa akea te bwai ae kona n raba mairoun te Atua. (Wareka Ebera 4:13.) A kataia tabeman ni waakina te maiu ae kiriuoua ike a a bakaaea iai te beku iroun Iehova ma a boni kakaraoi naba buure aika kakaiaki. Bon akea te kakaonimaki n te aro ae eti n te aeka ni maiu anne ae te maiu ae kiriuoua. E aki kukurei Iehova ni waaki n taromauri aika kakaraoaki irouia aomata n tatabemania nako aika bon teimatoa naba ni kakarabai aia bure aika kakaiaki. Ma a bati n ribaaki iroun Iehova aeka ni mwakuri ni mwamwanaa te aba aikai.—Taeka N Rabakau 21:27; Itaia 1:11-16.
17 Iai te kairiri ae mataata raoi n te Baibara ibukin te bwai ae riai ni karaoia te Kristian, ngkana e ataia bwa e karaoa te bure ae kakaiaki. Bon aei te tai n ukera te ibuobuoki mairouia unimwaane aika Kristian n te ekaretia. Iai ana babaire Iehova ibukini buokaia akana iai aorakia ae kakaiaki n te itera n taamnei. (Wareka Iakobo 5:14.) Tai kariaia maakan te boaaki ae kona n reke ke kaetakim bwa e na tukiko man uaiakinan kamarurungan am onimaki. Bwa ni koauana, e wanawana te aomata ngkana e kariaia te maraki i nanon tii teutana te tai man te itinaki ke man te korokoro bwa e na tukia mani kawakinana man te aoraki ae na ruanikai iai maiuna?—Ebera 12:11.
18, 19. (a) E kanga ni kaotaki n ana katoto Tawita bwa e kona ni manga oki te kakaonimaki n te aro ae eti? (b) Tera am motinnano ni kaineti ma kakaonimakim n te aro ae eti?
18 Iai te kantaninga ibukin okini kakaonimakina n te aro ae eti? E kona n oki te kakaonimaki n te aro ae eti ngkana e a tia ni bua? Manga iangoa ana katoto Tawita. E karaoa te bure ae kakaiaki. E mataaiakina buun te mwaane temanna, e wene ni bure ma ngaia ao e bairea kamatean te mwaane ae akea ana bure aei. E na boni kangaanga iangoakin Tawita n te tai anne bwa te mwaane ae kakaonimaki n te aro ae eti, ke e aki? Ma te koaua bwa ai akea te bwai ae e kona ni karaoia? E kainnanoa te boaaki ae matoatoa Tawita ao e boni karaoaki nakoina. Imwina ao e karababaa ana nanoanga Iehova ibukina bwa e raraoma ni koaua. E reke reireian Tawita mani boaakina ao e a manga oki arona ni kakaonimaki n te aro ae eti, rinanon teimatoana n ongeaba iroun te Atua n aki ongeia bwa tera ae riki nakoina. E kaotaki aroni maiun Tawita ae raoiroi n te bae ti warekia n Taeka N Rabakau 24:16 ae kangai: “Ba itiua bwakan te aomata ae raoiroi, ma e a manga tei rake.” Tera mwina? Iangoa ana taeka Iehova nakon Toromon ibukin Tawita imwini matena. (Wareka 1 Uea 9:4.) E uringa Tawita te Atua bwa te mwaane ae kakaonimaki n te aro ae eti. Ni koauana, e kona Iehova ni kaitiakiia taani bure aika raraoma man aia bure aika kakaiaki.—Itaia 1:18.
19 Eng, ko na bon riki bwa te aomata ae kakaonimaki n te aro ae eti rinanoni kaotiotan ongeabam iroun te Atua ibukin tangirana. Teimatoa n nanomwaaka, ao ngkana ko karaoa te bure ae kakaiaki ko riai ni kaota te raraoma ni koaua. Ai kakawakira arora ni kakaonimaki n te aro ae eti! Ti bia bane ni kakairi n nanomatoan Tawita are e kangai iai: “Ao ngai, N na nakonako ma au raoiroi.”—Taian Areru 26:11.
[Kabwarabwara ae nano]
a Nora Te Taua-n-Tantani ae bwain Eberi 1, 2004, iteraniba 13, barakirabe 15.
Ko na Kanga ni Kaeka?
• Ko na kanga ni kona n riki bwa te aomata ae kaotiota te kakaonimaki n te aro ae eti?
• N aaro raa ake ko kona ni kateimatoa iai kakaonimakim n te aro ae eti?
• E na kanga ni manga oki te kakaonimaki n te aro ae eti?
[Bwaoki n te iteraniba 17]
Ai Tamaroara Karaoan Te Mwakuri N Akoi Aei
Aikai ana taeka te aine temanna ae ai ana kanimaua n namwakaina ni bikoukou ibukin te mwakuri n akoi ao ni kakaonimaki mairoun te aine ae aki kinaa. E mena neiei n te tabo ni moi kobe ao imwina e nako mai iai, ma tabeua te aoa imwina ao e a ataia bwa e tiku ana bwauti ni mwane n te tabo arei. Kanoan te bwauti aei bon $2,000, te mwaiti ae rangi n raka nakon ae taneiai neiei n uouotia. E taku neiei ngke e anaaki ana rongorongo bwa kanoan te kaongora n te nutibeebwa: “I a bon taonaki n te rawawata ae moan te korakora. Ma e ngae n anne, ao e kuneaki te bwauti aei iroun temanna te aine ao e kataia naba ngkekei ni kakaaea manna. E aki reke manna irouna ngaia are e a nakon te aobiti ni bureitiman ao n tokina e a reke te aine are bikoukou irouia bureitiman. E taku neie e rangi ni kakaitau aei: “Bon te mwakuri ae moan te tamaroa karaoan aei.” E aera ngke e kukurei te aine are e kunea te bwauti ni kakorakoraa n ukera manin te mwane arei bwa e na kaokia nakoina? E taekinaki n te nutibeebwa bwa ngkai bon temanna mai buakoia Ana Tia Kakoaua Iehova neiei, e a “kaota iai te aeka ni kakaonimaki anne ibukin te Aro are e a tia ni kaikawaaki iai.”
[Taamnei n iteraniba 19]
E kabwaka Tawita ni kateimatoa kakaonimakina n te aro ae eti i nanon te tai ae maan teutana, ma e a manga oki aroarona anne