Kapitulo 17

Matutom nga Pagdumdom sa Organisasyon ni Jehova

MADAMO ang ginasiling karon nahanungod sa katutom sang isa sa pungsod. Apang daw ano kadaku ang ginasiling sang mga manuggahom kag katawhan sining kalibutan nahanungod sa katutom sa Dios, nga amo ang Manunuga sang duta nga ginaukupahan sang pungsod sang isa? Sang dumaan nga mga tion, si Hari David sang Israel isa ka matutom nga sumilimba sang Manunuga, si Jehova nga Dios. Nagahambal sa sining matutom nga Dios, ginpamulong ni David ining mga pulong sa iya: “Sa isa nga matutom magahikot ka sing matutom.” (2 Samuel 22:26; Salmo 18:25) Ginapabutyag bala sining mga pulong ang imo panimuot sa Dios?

² Ang kabilugan nga panimuot sang katawhan karon wala nagakabalaka sing daku nahanungod sa katutom sa Dios. Apang walay sapayan sini, si Jehova matutom sa pamilya sang tawo. Wala niya pagsikwaya ini. Ang iya matutom nga Anak nagsiling: “Kay ginhigugma gid sang Dios ang kalibutan sa bagay nga ginhatag niya ang iya bugtong nga Anak, agod nga ang bisan sin-o nga magtuo sa iya indi mawala kundi may kabuhi nga wala sing katapusan.” (Juan 3:16) Wala pagpabay-i sang Dios ang kalibutan sang katawhan sa labing daku nga kaaway sini, si Satanas, nga naghaylo sa aton nahaunang mga ginikanan sa paglalis sa Dios. Ginpakita man sang Dios ang iya katutom sa pamilya sang tawo sang 2370 B.C.E. paagi sa pagluwas kay Noe kag sa iya pamilya sa isa ka bug-os kalibutan nga anaw nga naglaglag sang tanan nga nabilin sa katawhan. (2 Pedro 2:5) Sa sining paagi ang Manunuga naghatag sing bag-o nga umpisa sa pamilya sang tawo.

³ Ang kasingki karon sa bug-os nga duta nagalabaw sa kasingki sang tion ni Noe nga kapin sa 4,000 ka tuig ang nagligad. (Genesis 6:11) Gani makatarunganon sa amo gihapon nga Dios nga laglagon ang kalibutanon nga sistema sang mga butang karon. Gintuyo niya nga himuon ini, apang kon himuon niya ini, indi niya paglaglagon ang iya mga matutom sa duta. Nian tumanon niya ang Salmo 37:28: “Si Jehova nagahigugma sa katarungan, kag wala nagabiya sa iya mga matutom.” Subong sang adlaw ni Noe, magahatag sia sing matarong nga umpisa sa bag-ong sistema sang mga butang nga nahuman sang “bag-ong mga langit kag bag-ong duta.” (2 Pedro 3:13) Ang padya para sa katutom daku. Makahatag ini sing kabuhi!

⁴ Sa tion sang paggahom ni Hari David, ang pungsod sang Israel nangin matutom kay Jehova. Si David nagpakita sing huwaran para sa bug-os nga pungsod. Yadtong pungsod amo ang kitaon nga organisasyon ni Jehova. Sila isa ka organisado nga katawhan nga iya gid. Wala sing duhaduha nga amo sina ang kahulugan sang pahanumdom sang Dios, nga narekord sa Amos 3:1, 2: “Pamatii ining pulong nga ginpamulong ni Jehova tuhoy sa inyo, O katawhan sang Israel, tuhoy sa bug-os nga panimalay nga ginpataklad ko gikan sa duta sang Egipto, nga nagasiling, ‘Kamo lamang ang ginkilala ko sa tanan nga panimalay sang duta.’”—Ipaanggid ang 1 Hari 8:41-43.

⁵ Kaanggid sa sining kamatuoran sang maragtas sang Biblia, ini gihapon nga Dios, si Jehova, may organisado nga katawhan, isa ka kitaon nga organisasyon, sa duta karon. Isa ini ka organisasyon nga iya gid lamang. Apang, may mga paninguha nga ginhimo sa pagpasulod sing mga sayop sa organisasyon sang Dios bisan sa umpisa sini sa mga adlaw sang mga apostoles ni Jesucristo, nga nangin mabakod nga mga manugdepensa sang integridad sang Cristianong kongregasyon. (1 Corinto 15:12; 2 Timoteo 2:16-18) Sa tapos mapatay si apostol Juan, maathag nga wala madugay sa tapos sang 98 C.E., ang gintagna nga pagtalikod nagsugod.—Binuhatan 20:30; 2 Pedro 2:1, 3; 1 Timoteo 4:1.

⁶ Ining apostasya nangibabaw sa kapin sa 17 ka siglo, tubtob sa naulihi nga katunga sang ika-19 nga siglo. Sadto ang Cristiandad nabahinbahin sa ginatos ka relihioso nga mga sekta. Ang pagkanakilala sang matuod nga katawhan sang Dios nagdulom. Ang Cristiandad isa ka babel sang relihiosong mga organisasyon, daku kag gamay, nga nagahambal sing nasamo nga relihiosong mga hambal nga wala napasad sa relihioso nga hambal sang inspirado nga Kasulatan. Inang relihioso nga mga organisasyon nabihag gid sang emperyo nga daku pa sa Babilonianhon nga Emperyo nga naglaglag sa Jerusalem. Apang ano ang kaangay sang dumaan nga Babilonia, kag ano sadto ang panimuot sang matutom nga mga Judiyo nga nabihag?

Ang mga Bihag sa Babilonia Matutom nga Nagdumdom sa Sion

⁷ Ang dumaan nga Babilonia amo ang duta sang dimatuod nga mga dios, nga madamo sing mga idolo. (Daniel 5:4) Mahanduraw naton ang epekto sining pagsimba sa madamo nga dimatuod nga mga dios sa tagipusuon sang matutom nga mga Judiyo nga nagsimba lamang sa isa ka matuod nga Dios nga wala sing bisan anong imahen. Sa baylo nga tan-awon ang templo ni Jehova sa iya bug-os nga katahom sa Jerusalem, gintan-aw nila ang mga templo sining dimatuod nga mga dios kag ang ila mga idolo sa bug-os nga duta sang Babilonia.a Daw ano gid ang pag-antos sang mga sumilimba sang isa kag lamang matuod nga Dios sa pagbatyag sing kangil-ad sa sini tanan!

⁸ Suno sa tagna ni Jeremias, batason ini sa 70 ka tuig sa wala pa ang pagpasag-uli. (2 Cronica 36:18-21; Jeremias 25:11, 12) Ang makapasubo nga kahimtangan sang Judiyong mga bihag nga nagahigugma kay Jehova kag naghandum sa pagsimba sa iya sa templo nga nadedikar sa iya sa siudad nga iya pinili ginlaragway para sa aton sa Salmo 137:1-4: “Sa ubay sang mga suba sang Babilonia—didto naglingkod kami. Naghibi man kami sang nadumduman namon ang Sion. Sa mga sauce sa tunga niya ginbitay namon ang amon mga arpa. Kay didto ang mga nagbihag sa amon nagpangayo sa amon sing mga ambahanon, kag ang mga nagpabakho sa amon, nagpangayo sa amon sing kasadya, nga nagasiling: ‘Ambahi kami sing isa sang mga ambahanon sang Sion.’ Paano bala ang pag-amba namon sang ambahanon ni Jehova sa duta nga dumuluong?”

⁹ Ang “ambahanon ni Jehova” dapat mangin ambahanon sang isa ka hilway nga katawhan nga nagasimba sa iya sa iya balaan nga templo. Para sa mga Babilonianhon, ang pag-amba “sang ambahanon ni Jehova” sining mga Judiyo sa duta sang ila pagkabihag mangin okasyon para sa mga manugbihag sa pagyaguta sa ngalan ni Jehova subong ngalan sang isa ka dios nga kubos sa mga dios sang Babilonia. Ang iya balaan nga ngalan ginpakahuy-an na sing daku sang gintugutan niya ang iya katawhan nga kuhaon gikan sa ila hinatag sang Dios nga duta kag gindala sa isa ka duta nga may madamo nga mga dios. Apang ang tion sang mga Babilonianhon sa pagyaguta sa iya kag sa pagpakanubo sa iya katawhan nga gintawag sa iya ngalan mangin tubtob lamang sa isa ka limitado nga tion—70 ka tuig. Nian pukanon ang dimatuod nga mga dios sang Babilonia kag bayawon ang matuod nga Dios, si Jehova!

Tinagipusuon nga Paghigugma sa Organisasyon ni Jehova

¹⁰ Sa karon may yara isa ka relihioso nga organisasyon nga ginatawag Babilonia nga Daku nga wala nahamtang sa duta sang orihinal nga Babilonia kundi bug-os kalibutan ini. Nagahatag bala ang panimuot sang tagipusuon sang mga Judiyo sa dumaan nga Babilonia sing husto nga sulundan para sa katawhan ni Jehova sa sining ika-20 nga siglo nga pilit nga ginbihag sang Babilonia nga Daku subong isa ka disiplina gikan sa Dios sang dumaan nga Israel?

¹¹ Bisan mahimo sila magpakalinong sa dumaan nga Babilonia kag mangin kontento didto, sanglit ang pagbihag sa ila mangin isa ka kaliwatan ang kadugayon, gintugutan bala nila nga madula sa ila handumanan ang ila duta? Matahom nga ginalaragway ini sang bihag nga salmista sang ginpabutyag niya ang ginabatyag sang iya mga masigkabihag: “Kon malipay ako sa imo, O Jerusalem, ang akon tuo nga kamot magkalipat sang iya pagkasampaton. Tuguti ang akon dila nga magtapik sa akon ngalagngag, kon indi ako makadumdum sa imo, kon indi ko pagpasulabihon ang Jerusalem labaw sa akon pinasulabi nga kalipay.”—Salmo 137:5, 6.

¹² Ano ang ginpabutyag sang panimuot sang tagipusuon sang bihag nga Israelinhon? Amo ini: ang katutom sa kitaon nga organisasyon ni Jehova sadtong tion samtang nakita niya ang duta nga ginhatag sang Dios sa Iya pinili nga katawhan nga nahamyang sa 70 ka tuig. Huo, ang kitaon nga organisasyon ni Jehova nagpabilin nga buhi sa tagipusuon sadtong mga Israelinhon.

¹³ Yadto nga katutom sa dumaan nga kitaon nga organisasyon ni Jehova ginpadyaan sing nagakaigo. Natabo ini sang ang Babilonia, ang ikatlo nga kagamhanan sa kalibutan sa maragtas sang Biblia, napukan, kag ang Medo-Persia, ang ikap-at nga kagamhanan sa kalibutan, nagtuman sang kabubut-on sang Dios sang Israel. Paano? Paagi sa pagpasag-uli sa bihag nga mga Judiyo sa duta sang kitaon nga organisasyon ni Jehova, nga may mga instruksion sa pagtukod liwat sa templo sang ila Dios subong sentro sang kapital nga siudad, ang Jerusalem. (2 Cronica 36:22, 23) Wala lamang gintukod liwat ang templo sang matuod nga pagsimba kundi ginpatindog man ang napaderan nga siudad sang Jerusalem, agod mangin ang siudad nga gikan sa amo si Jehova naggahom subong Hari sa ibabaw sang iya katawhan.

¹⁴ Kapin sa anum ka siglo sa tapos malaglag ang Jerusalem, si Jesus nagsiling: “Dili gid kamo magsumpa, bisan tungod sa langit, kay amo ini ang trono sang Dios; ukon tungod sa duta, kay amo ini ang palatungan sang iya mga tiil; ukon tungod sa Jerusalem, kay amo ini ang siudad sang dakung Hari.” (Mateo 5:34, 35) Sang ang Mesias yari sa duta, ang natukod liwat nga templo ni Jehova nagtindog sa Jerusalem, kag, sa simbuliko nga paghambal, si Jehova nga Dios naggahom sa Labing Balaan sadtong templo. Gani gikan sa Jerusalem subong kapital nga siudad sang iya katawhan, si Jehova naggahom sa ibabaw sang iya kitaon nga organisasyon.

Si Jehova Nagapabilin nga Matutom sa Iya Organisasyon

¹⁵ Karon, ginsikway bala ni Jesus ang kitaon nga organisasyon sang Dios sang ginbuyagyag niya ang dimatutom nga relihiosong mga lider sang Israel kag ginpakamalaut sila? Huo, kay sia nagsiling: “Jerusalem, Jerusalem, nga nagapatay sa mga manalagna kag nagabato sa mga pinadala sa imo,—makapila kuntani nga buot ko tipunon ang imo mga anak subong sang isa ka munga nga nagatipon sang iya mga piso sa idalom sang iya mga pakpak! Apang kamo nga katawhan indi buot sini. Yari karon! Ang inyo balay ginabayaan nga mamingaw.” (Mateo 23:37, 38) Sang ginsikway ni Jesus ang Jerusalem kag ang iya “mga anak,” sia bala nagbiya sa iya langitnon nga Amay nga wala sing dutan-on nga organisasyon? Indi! Kay si Jesus mismo amo ang sadsaran sang bag-o nga kitaon nga organisasyon nga tukuron sang Manunuga sang uniberso.

¹⁶ Ang pagsikway sa kinaugali nga Israel ginpakita gid sang, mapatay si Jesus sa usok sang pag-antos, ang madamol nga kurtina nga nagapain sang Labing Balaan gikan sa Balaan sa templo sang Jerusalem ginpihak sa duha “kutob sa ibabaw tubtob sa idalom.” Sa amo man nga tion, “ang duta nagtay-ug, kag naglitik ang mga igang.” Mga milagruso ini nga mga buhat sa bahin sang Dios nga nagagahom anay didto sa isa ka tipikal nga paagi, nga nagapakita sang iya pagsikway sa pungsod sang Israel kag sa iya relihion.—Mateo 27:51.

¹⁷ Ang palaabuton nga mga katapo sang bag-o nga kitaon nga organisasyon nga tukuron sa indi madugay ni Jehova nga Dios nabilin didto sa palibot sang Jerusalem. Gintugyan sila ni Jesus sa pag-atipan sang Dios, nga nagbiya sa dutan-on nga siudad pabor sa isa ka butang nga superyor. (Juan 17:9-15) Sa amo nagpabilin si Jehova nga matutom sa iya organisasyon, nga nagapakita sing pinasahi nga konsiderasyon sa ila matutom nga mga ginikanan, si Abraham, si Isaac, kag si Jacob kag ang 12 ka anak ni Jacob. (Daniel 12:1) Ang masunod nga kapitulo magapadayon sang aton paghambalanay tuhoy sa katutom, pasad sa Salmo 137.

[Footnotes]

[Study Questions]

1. Dapat naton hunahunaon ang katutom kay sin-o, kag ano ang ginsiling ni Hari David tuhoy sini?

2. Paano naton nahibaluan nga si Jehova nagpabilin nga matutom sa pamilya sang tawo?

3. (a) Ano ang masiling nahanungod sa kasingki karon, kag ano ang gintuyo nga himuon sang Dios nahanungod sini? (b) Ano ang padya sa katutom kay Jehova?

4. Paano naton nahibaluan nga ang pungsod sang Israel amo ang kitaon nga organisasyon ni Jehova sadtong tion?

5. (a) Sa mga adlaw sang mga apostoles ni Jesucristo, may mga panikasog bala nga ginhimo sa pagpasulod sing mga sayop sa Cristianong kongregasyon? (b) Ano ang gintagna nga matabo sa tapos sang kamatayon sang mga apostoles?

6. (a) Daw ano kadugay nangibabaw ang apostasya, kag ano ang resulta? (b) Sa ano nabihag ang relihioso nga mga organisasyon sang Cristiandad, kag anong mga pamangkot ang nagautwas?

7. (a) Sa relihioso nga paghambal, ano ang kaangay sang duta sang dumaan nga Babilonia? (b) Ano ang epekto sini sa Judiyong mga bihag?

8. (a) Daw ano kadugay batason sang mga Judiyo ang ila pagkabihag, kag ano ang ginhandum sang matutom nga mga Judiyo? (b) Paano ginalaragway sang Salmo 137:1-4 ang makapasubo nga kahimtangan sang matutom nga Judiyong mga bihag?

9. Paano tamdon sang Babilonianhon ang pag-amba sing “ambahanon ni Jehova,” apang ano ang matabo sa katapusan sang 70 ka tuig?

10. Anong pamangkot ang nagautwas tuhoy sa katawhan ni Jehova sa sining ika-20 nga siglo nga gindala nga bihag sa Babilonia nga Daku?

11. (a) Gintugutan bala sang matutom nga mga Judiyo nga madula sa ila handumanan ang ila duta? (b) Paano ginpabutyag sang bihag nga salmista ang ginabatyag sang iya mga masigkabihag?

12. Ano ang ginpabutyag sang panimuot sang tagipusuon sang bihag nga salmista?

13. Paano ginpadyaan ang katutom sa kitaon nga organisasyon ni Jehova?

14. (a) Mga siglo sang ulihi, ano ang ginsiling sang Mesias nahanungod sa kitaon nga organisasyon ni Jehova? (b) Sa anong kahulugan naggahom si Jehova gikan sa Jerusalem?

15. Ginsikway bala ni Jesus ang kitaon nga bahin sang organisasyon ni Jehova sang ginbuyagyag niya ang dimatutom nga relihiosong mga lider sang Israel? Ipaathag.

16. Sang tion nga napatay si Jesus sa usok sang pag-antos, paano ginpakita ang pagsikway sa kinaugali nga Israel?

17. Paano si Jesus kag si Jehova nagpakita sing katutom sa palaabuton nga mga katapo sang bag-o nga kitaon nga organisasyon sang Dios?