Naalangon Dagiti Saksi ni Jehova Idiay Grecia

BABAEN TI KORESPONSAL TI AGRIINGKAYO!

KINUNA ti Orthodox a padi iti purok ti Gazi iti Creta bayat iti maysa kadagiti sermonna: “Adda paggigimongan dagiti Saksi ni Jehova iti mismo a puroktayo. Masapulko ti pannaranayyo tapno papanawen ida.” Maysa a rabii sumagmamano nga aldaw kalpasanna, binuong ken pinaltogan dagiti di am-ammo nga indibidual dagiti tawa ti Kingdom Hall. Gapu iti dayta, naibangon manen ti isyu iti relihioso a wayawaya idiay Grecia.

Dagitoy a pasamak ti nangtignay kadagiti uppat a lokal a Saksi, da Kyriakos Baxevanis, Vassilis Hatzakis, Kostas Makridakis, ken Titos Manoussakis, a mangiparang iti petision iti Minister of Education and Religious Affairs para iti permiso a mangangay kadagiti relihioso a gimong. Inanamaenda a ti panangala iti permiso makaipaay iti pannalaknib ti polisia inton agangay. Nupay kasta, saan a kasta ti kalakana.

Nangipatulod ti padi iti maysa a surat iti hedkuarter ti polis a mangipapaalagad iti kinatalged idiay Heraklion, a nangawis iti atension dagiti autoridad iti Kingdom Hall dagiti Saksi ni Jehova iti parokona ket dinawatna a maipataw dagiti restriksion ken maparitan dagiti gimongda. Nagresulta daytoy iti panagimbestigar ken panagpalutpot ti polisia. Idi agangay, inwayat ti mangbista dagiti kriminal a darum a maibusor kadagiti Saksi, ket naisango ti kaso iti korte.

Idi Oktubre 6, 1987, inabsuelto ti Criminal Court iti Heraklion dagiti uppat a naidarum, nga imbagana a “saanda nga inaramid ti ipabpabasolda kadakuada, agsipud ta dagiti miembro ti maysa a relihion siwayawayada a mangaramid kadagiti gimong . . . , a saanen a nasken ti permiso.” Nupay kasta, nagapelar ti nangbista maigapu iti pangngeddeng dua nga aldaw kalpasanna, ket nayuli ti kaso iti nangatngato a korte. Idi Pebrero 15, 1990, sinentensiaan daytoy a korte dagiti Saksi iti dua a bulan a pannakabalud ken agmulta iti agarup $100. Kalpasan dayta, nagapelar dagiti naidarum iti Korte Suprema ti Grecia.

Idi Marso 19, 1991, inabsuelto ti Korte Suprema ti panagapelar ket sinuportaranda ti pammabasol. Nasurok a dua a tawen kalpasanna, idi Setiembre 20, 1993, idi nayanunsio ti pangngeddeng ti Korte Suprema, talaga a sinerraanen ti polis ti Kingdom Hall. Kas impalgak dagiti dokumento ti polis, ti Orthodox Church iti Creta ti makin-utek iti daytoy a tignay.

Napasamak daytoy a kasasaad gapu ta agkurkurri pay laeng idiay Grecia ti dadduma kadagiti linteg a naipaulog idi 1938 nga addaan panggep a manglapped iti narelihiosuan a wayawaya. Sagudayenda a no tarigagayan ti indibidual ti mangipasdek iti lugar a pagdaydayawan, masapul a gun-oden ti permiso manipud iti Ministry of Education and Religious Affairs ken kasta met iti lokal nga obispo ti Orthodox Church. Iti adu a dekadan, dagitoy a saanen a mayataday a linlinteg pinarigatdan dagiti Saksi ni Jehova.

Narelihiosuan a Wayawaya, ken Kalintegan ti Tao

Idi naammuanda a sinuportaran ti Korte Suprema ti pannakapabasolda, nangidatag dagiti uppat a Saksi iti aplikasion iti European Commission of Human Rights, idiay Strasbourg, Francia, idi Agosto 7, 1991. Kinuna dagiti aplikante a ti pannakapabasolda linabsingna ti Artikulo 9 iti European Convention, a mangsaluad iti wayawaya nga agpanunot, konsiensia, ken relihion, agraman ti kalintegan a mangiparangarang iti relihion ti maysa a sinaggaysa wenno ingrupo a kadua dagiti sabsabali ken iti publiko wenno pribado.

Idi Mayo 25, 1995, dagiti 25 a miembro ti Komision nagkaykaysada a nangngeddeng nga iti daytoy a kaso, linabsing ti Grecia ti Artikulo 9 iti European Convention. Ti pangngeddengda ket ti pammabasol a masupsupiat di maitunos iti espiritu ti narelihiosuan a wayawaya ken saan a maitunos iti demokratiko a kagimongan. Kinuna met daytoy a pangngeddeng maipapan iti pannakaipalubos ti aramid: “Dagiti aplikante . . . ket miembroda iti maysa a movimiento a dagiti narelihiosuan a seremonia ken ar-aramidda nasaknap a pagaammo ken autorisado iti adu a pagilian ti Europa.” Kamaudiananna, ti Komision inyamangna ti kaso iti European Court of Human Rights.

Saan a Mabalin a Pasardengen Dagiti Saksi ni Jehova

Naikeddeng a maaramid ti pannakabista idi Mayo 20, 1996. Adda nasurok a 200 iti korte, agraman dagiti estudiante ken propesor iti lokal nga unibersidad, periodista, ken adu a Saksi ni Jehova manipud Grecia, Alemania, Belgium, ken Francia.

Pinatalgedan ni Mr. Phédon Vegleris, propesor emeritus idiay University of Athens ken abogado dagiti Saksi, a ti nausar nga alagaden ken dagiti pangngeddeng nga impaay dagiti autoridad ti nasion linabsingda saan laeng a ti European Convention no di ket kasta met ti Konstitusion ti Grecia. “Gapuna a ti linteg ti nasion ken ti aplikasionna ti tinaming ti Korte.”

Ti abogado ti gobierno ti Grecia ket maysa a hues iti Council of State, nga, imbes a salaysayenna dagiti kinapudno, tinukoyna ti sasaaden ti Orthodox Church iti Grecia, a nasinged ti pannakainaigna iti Estado ken dagiti tattao, ken iti makuna a pannakasapul a kanayon a malapdan dagiti sabali a relihion. Kasta met a kinunana a nanipud 1960 a nagtultuloy, nagballigi dagiti Saksi ni Jehova a nangpaadu unay iti bilangda. Iti sabali a pannao, ti panangbukbukod ti Orthodox kasta unay ti pannakakaritna!

Naitandudo ti Narelihiosuan a Wayawaya

Nayanunsio ti pangngeddeng iti Setiembre 26. Kasta unay ti panaggagar, nangnangruna kadagiti Saksi ni Jehova. Ti Presidente ti Grupo Dagiti Mammanday-linteg, ni Mr. Rudolf Bernhardt, binasana ti pangngeddeng: Ti Korte, a buklen ti siam a hues, inkeddengda a sangsangkamaysa a linabsing ti Grecia ti Artikulo 9 iti European Convention. Inyawatna met kadagiti aplikante ti gatad nga agarup $17,000 a manglitup iti nagastos. Ti kapapatgan unay, ti pangngeddeng inramanna ti adu a napapateg nga argumento a pabor iti narelihiosuan a wayawaya.

Kinuna ti Korte nga ipalubos ti linteg dagiti Griego ti “nasaknap a pannakibiang dagiti napolitikaan, administratibo ken eklesiastikal nga autoridad a buyogen ti narelihiosuan a wayawaya.” Innayonna pay a ti pamay-an a kinasapulan ti manggun-od iti permiso ket inusar ti Estado “tapno maipataw dagiti nainget, wenno iti kinapudnona mangiparit, a kasasaad iti panangalagad kadagiti narelihiosuan a patpatien nga ar-aramiden ti dadduma a saan a kadawyan a movimiento, nangnangruna dagiti Saksi ni Jehova.” Imbutaktak daytoy nga internasional a korte dagiti nauyong a pamay-an nga inusar ti Orthodox Church iti adu a pinulpullon a tawen.

Impaganetget ti Korte a “ti kalintegan iti wayawaya ti relihion kas ipanamnama ti Convention ipuerana ti aniaman a kalintegan ti Estado a mangikeddeng no ania ti nainkalintegan a relihioso a pammati wenno ti umiso a pamay-an a nausar a mangyebkas iti dayta a pammati.” Imbagana met a dagiti “Saksi ni Jehova nasaklawda iti depinasion a ‘nalatak a relihion’ kas naipaulog iti sidong ti linteg a Griego . . . Maysa pay daytoy nga inamin ti Gobierno.”

Saan a Rabrabak Laeng

Bayat ti sumaganad a sumagmamano nga aldaw, daytoy a kaso ti impablaak ti kaaduan a kangrunaan a periodiko ti Grecia. Idi Setiembre 29, 1996, nagkomento ti edision ti Kathimerini iti Domingo: “Kasano man ti panangpadas ti Estado a Griego a mangpalabas iti dayta a kas ‘rabrabak laeng,’ ti ‘tungpa’ nga inawatna manipud iti European Court of Human Rights idiay Strasbourg ket talaga a pudno, maysa a kinapudno a nagsayaat ti pannakailanadna nga internasional ti kasaknapna. Impalagip ti Korte iti Grecia ti Artikulo 9 iti Convention on Human Rights, ket sangsangkamaysa a kinondenarna ti paglintegan ti Grecia.”

Nagsurat ti inaldaw a warnakan ti Atenas nga Ethnos idi Setiembre 28, 1996, a ti European Court “kinondenarna ti Grecia, a binilinna nga agbayad kadagiti umilina a nagsagaba iti kinadaksanggasat gapu iti panagbalinda a Saksi ni Jehova.”

Maysa kadagiti abogado dagiti aplikante, ni Mr. Panos Bitsaxis, ti napagsaludsodan iti programa ti radio ket kinunana: “Agbibiagtayon iti tawen 1996, iti dandani pangrugian ti maika-21 a siglo, ket iti biang ti administrasion nabatad nga awan koma ti panangidumduma, panangriribuk, wenno pannakibiang a mainaig iti panangibanag iti kangrunaan a kalintegan iti relihioso a wayawaya. . . . Daytoy ket nagsayaatan a gundaway ti gobierno a mangamiris manen kadagiti pagalagadanna ken mangisardeng iti daytoy minamaag a panangidumduma, nga awan ti aniaman a maitulongna itoy nga aldaw ken tiempo.”

Ti pangngeddeng iti kaso ni Manoussakis ken Dadduma Pay kontra Grecia ket mangpabileg iti namnama nga itunoston ti Estado ti Grecia ti paglinteganna iti pangngeddeng ti European Court, tapno dagiti Saksi ni Jehova idiay Grecia mabalin a tagiragsakenda ti relihioso a wayawaya nga awan ti pannakibiang ti administrasion, polisia, wenno ti iglesia. Kasta met, daytoy ti maikadua a pangngeddeng nga impaay ti European Court maibusor iti pangukoman ti Grecia maipapan kadagiti bambanag mainaig iti narelihiosuan a wayawaya.a

Agdindinamag nga agtultulnog dagiti Saksi ni Jehova kadagiti mangtartarawidwid a “turturay a nangatngato” iti isuamin a bambanag a saan a maikontra iti Sao ti Dios. (Roma 13:1, 7) Iti aniaman a pamay-an saanda a pangta iti urnos ti publiko. Maisupadi ketdi, paregtaen dagiti publikasion ken ti ministerioda iti publiko ti tunggal maysa nga agbalin a managtungpal-linteg nga umili ken agbiag a sitatalna. Nalinteg ken naimbag-pannakaipasdek ti relihionda, ket dagiti miembroda nakaipaaydan iti adu a pagimbagan kadagiti kaarrubada. Ti kinatibkerda a mangitandudo kadagiti nangato a moral a pagalagadan iti Biblia ken ti ayatda iti kaarrubada, kas maipakita iti panangyadal iti Biblia a trabahoda, naaddaanen iti nagsayaat nga epekto iti nasurok a 200 a daga nga ayanda.

Mainanama a ti pangngeddeng nga impaulog ti European Court agserbinto a mangipaay iti dakdakkel a narelihiosuan a wayawaya kadagiti Saksi ni Jehova ken iti amin a relihioso a minoridad idiay Grecia.

[Footnote]

[Ladawan iti panid 15]

Ti orihinal a Kingdom Hall a sinerraan dagiti polis idi Setiembre 20, 1993

[Ladawan iti panid 15]

Ti European Court of Human Rights, Strasbourg

[Ladawan iti panid 16]

Dagiti Saksi a nairaman: T. Manoussakis, V. Hatzakis, K. Makridakis, K. Baxevanis