1. Lalaingem ti Gumatang
NO SAAN a sika ti agmulmula iti taraonmo, nalabit iti tiendaan wenno supermarket ti umuna a pakakitaam kadagita. No makitiendaka, kasanom a pilien ken gatangen dagiti makapasalun-at a taraon?
● Iplanom ti rutam.
“Umuna a gatangem dagiti mabayag a madadael,” kuna ti Food Safety Information Council idiay Australia. “Iyud-udim [dagiti] maala kadagiti refrigerator ken freezer.” No kalluto met ti gatangem, dagasemto laengen sakbay nga agawidka.
● Piliem dagiti sadiwa ken presko.
No posible, dagidiay sadiwa ken presko ti gatangem.a Kuna ti taga-Nigeria a ni Ruth nga addaan iti dua nga annak: “Kadawyanna a bigbigat pay no makitiendaak ta nasadsadiwa pay dagiti taraon.” Tiendaan met ti paggatgatangan ni Elizabeth a taga-Mexico. Kunana: “Mapilik a mismo sadiay dagiti magatangko a presko a prutas ken nateng. Kanayon a kapparti ti karne a gatangek. No diak iluto a dagus ti dadduma, i-freezer-ko pay laeng.”
● Sukimatem ti taraon.
Isaludsodmo iti bagim: ‘Adda pay la kadi ukis dagiti gatangek? Adda kadi karkarna nga angot ti karne?’ No nabalkuten ti taraon, sukimatem a naimbag ti paketena. No adda dadaelna, makastrek ti makasabidong a bakteria iti taraon.
Kuna ni Chung Fai, nga iti supermarket idiay Hong Kong ti paggatgatanganna: “Nagpateg met a kitaen ti expiration date ti naipakete a taraon.” Apay? Mamakdaar dagiti eksperto nga uray no kasla mayat ti langa, angot, ken raman ti “expired” a taraon, kaskasdi a pagsakitennaka latta.
● Ipaketem a naimbag.
No agus-usarka kadagiti pakitienda a bag wenno plastik a nairanta a maulit-ulit a mausar, kanayon a labaam iti napudot a danum. Pagsinaem ti supot ti karne ken ti ikan tapno saan a makontaminar ti dadduma a taraon.
Iti mismo a lugarda ti pakitientiendaan ti taga-Italia nga agassawa a da Enrico ken Loredana. “Iti kasta,” kunada, “dimin kasapulan nga ibiahe iti nakaad-adayo a mabalin a pakalaesan wenno pakalaylayanda.” No nasursurok pay ngem 30 minuto ti panagawidmo, ikabilmo dagiti naipalamiis wenno ilado a taraon iti styrofoam wenno dadduma pay a pagkargaan. Siguraduem nga agtalinaed ti lamiisda.
Iti sumaganad nga artikulo, ammuem no kasano nga agtalinaed a natalged ti taraonmo apaman a nakastrekkan iti balaymo.
[Footnote]
a Kitaem ti artikulo a “1—Manganka iti Umiso,” iti Marso 2011 a ruar ti Agriingkayo!
[Kahon iti panid 4]
SANAYEM TI ANNAKMO: “Insurok iti annakko a no gumatangda iti nakapakete a taraon, kas iti pangmerienda, kitaenda pay nga umuna ti expiration date-na.”—Ruth, Nigeria