Dagiti Agnanaed Kadagiti Kueba iti Kaaldawantayo
BABAEN TI KORESPONSAL TI AGRIINGKAYO! IDIAY LESOTHO
AGNANAED kadagiti kueba iti kaaldawantayo? Nakasarakkami iti sumagmamano idiay Lesotho, iti kabambantayan a pagarian ti makin-abagatan nga Africa. Ti barioda a Ha Kome ket agarup 60 a kilometro manipud iti Maseru, ti kabesera a siudad ti Lesotho, iti sakaanan ti katurturodan ti nadaeg a Maluti Mountains. No bulbulan ti kalgaw, masansan a napno dagiti bakras ti kabambantayan iti natayengteng ti kinalabbasitna a sabsabong. Nalaka a malasin dagitoy a nagpipintas a sabong a gagangay nga aw-awaganda a red-hot poker, kadagiti naraber a berde a mula iti dayta a lugar.
Sinigsiglo ti kabayagnan ti wagas ti panagbiag ti sumagmamano a pamilia ditoy. Kinaagpaysuanna, nagaramidda iti pagtaenganda iti uneg dagiti kueba iti bakras ti bantay. Kayo ken dadduma pay a materiales, kas iti runo, ti mangbukel iti baskag ti napuskol a makinsango a diding. Adda insulasion ti diding gapu iti naglaok a pitak ken ibleng ti baka. Daytoy nga insulasion ti mangpaimeng no tiempo ti kalam-ekna idiay Lesotho. Makapaketter ti temperatura kadagita a panawen. Iti uneg, adda nababa a disso iti pannakasuelo a maawagan nga ifo, kayatna a sawen “paginuduan,” a mangpaimeng met no nalam-ek.
Dagiti bato iti kueba a mismo ti agbalin nga atep, makinlikud a diding, ken masansan a kas agsumbangir a diding. Kada tawen a mapiltakan dagitoy iti naglaok a pitak ken ibleng ti baka. Daytoy ti mangkolor ken mangpalamuyot iti rabaw dagiti bato. Ti lalat dagiti baka ti mangdekorasion iti uneg ken pagap-ap no maturogda.
Para iti sangaili a taga Laud, nagpaiduma ti makaay-ayo a tradisional a wagas ti panagbiag. Ti uso a kawes ket dagiti namaris nga ules ken kasla apa a kallugong a naaramid iti ruot. Masansan a makita dagiti sakasaka nga agpaspastor nga ubbing a mangay-aywan kadagiti pangenda. Makita dagiti lallaki iti bario nga agtartrabaho kadagiti kamaisanda wenno naimas ti tungtonganda kadagiti padada a lallaki.
Pasaray adda met dagiti pakakitaan ti moderno a teknolohia. Maay-ayatan dagiti ubbing, lallakay ken babbaket no adda babassit nga eroplano a pasaray umay ken dagiti de-dual a lugan a mangisangpet kadagiti sangaili iti purok. Iti ruar ti kaaduan a paglutuanda babaen ti tallo ti sakana a nangisit a kaldero. Agsipud ta manmano ti pagsungrod, ti nabilag nga ibleng ti baka, runo ken sumagmamano a sanga ti kayo ti pagsungrodda. Ti tradisional a de-mano a gilingan ti mais ken kayo a pagkiwar iti linugaw a mais dagiti gagangay nga alikamen iti balay a masarakan kadagitoy a kueba a pagtaengan.
Agdindinamag ti Lesotho kadagiti impinta dagiti katutubona a maawagan a Bushmen, a masarakan iti adu a kueba ken bato iti intero a pagilian. Dagiti Bushmen dagiti immuna a nagnaed kadagiti kueba ti Ha Kome. Ipalnaad dagiti impintada ti adu nga aktibidad, manipud panagkalap babaen kadagiti barangay ken iket agingga kadagiti nangayed a sala a pangusaran dagiti makipaset kadagiti maskara a naaramid iti lalat dagiti animal. Makita met dagiti naipinta nga animal, kas kadagiti baboon, leon, hippopotamus, ken eland, ti kadakkelan nga antelope. Awanen ti kaaduan a naipinta kadagiti kueba idiay Ha Kome. Sumagmamano laengen ti nabati kas pakalaglagipan iti kinaartistiko dagiti Bushmen.
Adda grupo dagiti Saksi ni Jehova a mangaskasaba iti lugar nga asideg idiay Ha Kome. Pasaray sarungkaranda dagiti agnanaed kadagiti kueba, nga agdindinamag ti kinamanagpadagusda kadagiti sangaili. Kas pangpasangbay, masansan a maidasaran dagiti Saksi iti sangamalukong a linugaw a maawagan a motoho. Adu idiay Ha Kome ti magagaran a mangakseptar iti literatura ti Biblia. Masansan nga iyebkasda ti apresasionda iti literatura babaen ti panangtedda kadagiti nateng, itlog, wenno dadduma a banag kas donasion para iti trabaho dagiti Saksi a panangisuro.
Dagitoy nga agnanaed kadagiti kueba iti kaaldawantayo nauneg ti panagraemda iti Biblia ken adu ti kayatda a damagen maipapan iti biag, ipapatay, ken kadagiti tradisional a pammatida. Adun a panangyadal iti Biblia ti imbunga ti aktibidad dagiti naregta a Saksi iti dayta a lugar. Iti kastoy a wagas, nakasarak dagiti bukel ti kinapudno iti nadam-eg a daga iti puspuso dagitoy a naemma a tattao.—Mateo 13:8.
[Mapa iti panid 26]
(Para iti aktual a pannakaurnosna, kitaem ti publikasion)
HA KOME