UWOU-EBE ITANẸTE Uwou-Eroro
UWOU-EBE ITANẸTE
Uwou-Eroro
Isoko
Ọ
  • Ẹ
  • ẹ
  • Ọ
  • ọ
  • EBAIBOL
  • EBE GBE EWARE EFA
  • IWUHRẸ
  • nwt Luk 1:1-24:53
  • Luk

Ọnana o wo ividio ho.

Eva e dha owhẹ hẹ, ividio na ọ rọwo kporo ho.

  • Luk
  • Efafa Akpọ Ọkpokpọ ọrọ Ikereakere Efuafo Na
Efafa Akpọ Ọkpokpọ ọrọ Ikereakere Efuafo Na
Luk

USI UWOMA LUK

1 Nọ orọnọ ahwo buobu a daoma koko evuẹ kpahe iku uzẹme nọ ma rọwo na họ je kere ai fihotọ no na,+ 2 nwane wọhọ epanọ enọ e rọ ẹro ruẹ+ eware na no emuhọ ze gbe enọ i bi whowho ovuẹ na+ a gbiku rai kẹ omai na, 3 mẹ gba riẹ mu re inọ me re kere ai se owhẹ othotha, O Tiofilọs+ ọnọ ọ viodẹ, keme mẹ kiẹ eware na kpobi no emuhọ ze gbagba, 4 re whọ ruẹse riẹ nọ eware nọ a rọ unu wuhrẹ owhẹ+ na ginọ uzẹme.

5 Evaọ edẹ Herọd,*+ ovie Judia, ozerẹ jọ ọ jariẹ nọ a re se Zẹkaraya nọ ọ jọ utu Abaejah.+ Aye riẹ o no unuwou Erọn ze, yọ odẹ riẹ Ẹlizabẹt. 6 Aimava na a kiẹrẹe evaọ aro Ọghẹnẹ, a kare afuẹwẹ, a je koko ijaje gbe izi Jihova* kpobi. 7 Rekọ a wo ọmọ họ keme Ẹlizabẹt ọ jọ ọga, yọ aimava na a kpako no.

8 Whaọ, epanọ ọ rọ jọ aro Ọghẹnẹ je ru iruo ozerẹ okenọ u te oke utu riẹ,+ 9 wọhọ epanọ o jọ uruemu enọ e rrọ ọkwa-ozerẹ, u te te okenọ ọyomariẹ ọ rẹ rọ mahe insẹnse,+ ọ tẹ ruọ obọ aruẹri Jihova.*+ 10 Yọ ogbotu ahwo na kpobi a rrọ obọ otafe be lẹ evaọ auwa insẹnse emahọ na. 11 Ukọ-odhiwu Jihova* ọ tẹ romavia kẹe, o dikihẹ ofẹ obọze agbada-idhe insẹnse na. 12 Rekọ oware nọ Zẹkaraya ọ jẹ ruẹ na u te gbei unu, ozọ u te mu ei thesiwa. 13 Rekọ ukọ-odhiwu na ọ tẹ ta kẹe nọ: “Jọ ozọ u mu owhẹ hẹ, Zẹkaraya, keme a yo olẹ ayare-ọgaga ra no, aye ra, Ẹlizabẹt o ti yẹ ọmọzae kẹ owhẹ, yọ who re se odẹ riẹ Jọn.+ 14 Whọ te ghọghọ jẹ wereva gaga, yọ ahwo buobu a te ghọghọ fiki eyẹ riẹ,+ 15 keme ọ te jọ ruaro evaọ aro Jihova.*+ Rekọ ọ rẹ da enwaene hayo uvumọ udi ogaga vievie he,+ ẹzi ọfuafo ọ te vọe oma taure a te ti yẹe ze* dede,+ 16 yọ o ti ku ahwo Izrẹl buobu rẹriẹ bru Jihova* Ọghẹnẹ rai ze.+ 17 Ofariẹ, ọ te karo kẹe avọ ẹzi gbe ogaga Elaejah,+ re o ku udu esẹ rẹriẹ bru emọ+ je ru enọ e be ghẹmeeyo wo areghẹ enọ i kiẹrẹe, re ọ ruẹse ruẹrẹ ahwo họ kẹ Jihova.”*+

18 Zẹkaraya ọ tẹ ta kẹ ukọ-odhiwu na nọ: “Ẹvẹ onana o sai ro mu omẹ ẹro? Keme mẹ who no, yọ aye mẹ ọ kpako no.” 19 Ukọ-odhiwu na ọ tẹ kpahe kẹe nọ: “Mẹ yọ Gebriẹl,+ ọnọ o re dikihẹ aro Ọghẹnẹ,+ a vi omẹ ze te ta ẹme kẹ owhẹ, je whowho emamọ usi nana kẹ owhẹ. 20 Rekọ rri! who ti dienu, whọ te sae ta ẹme he bọo ẹdẹ nọ eware nana i re rugba no, keme whọ rọwo eme mẹ hẹ, enọ i ti rugba evaọ oke nọ a fihọ kẹ ae.” 21 Evaọ oke yena kpobi, yọ ahwo na a gbẹ be hẹrẹ Zẹkaraya, u je gbe ai unu inọ o lehie gaga evaọ obọ aruẹri na. 22 Okenọ ọ ruọ otafe, ọ sae ta ẹme kẹ ae he, a te viẹro nọ ọ ruẹ oware igbunu* jọ evaọ obọ aruẹri na. Ọ tẹ be rọ abọ ta ẹme kẹ ae keme o dienu no. 23 Nọ edẹ iruo ọrẹri riẹ* e gba no, o te kpobọ uwou riẹ.

24 Nọ edẹ jọ e vrẹ no, Ẹlizabẹt aye riẹ o te dihọ, ọ tẹ ko omariẹ dhere evaọ emerae isoi, be ta nọ: 25 “Nọ oware nọ Jihova* o ru kẹ omẹ evaọ edẹ nana. Ọ kareghẹhọ omẹ no re o si ẹpoviẹ mẹ no evaọ udevie ahwo.”+

26 Nọ ọ jọ amara avọ ezeza, Ọghẹnẹ o te vi ukọ-odhiwu na Gebriẹl+ kpohọ okpẹwho Galili jọ nọ a re se Nazarẹt, 27 bru ọmọtẹ-kọkọ+ jọ nọ ọzae jọ nọ a re se Josẹf, ọnọ o no unuwou Devidi ze ọ sahotọ, yọ odẹ ọmọtẹ-kọkọ na họ Meri.+ 28 Nọ ukọ-odhiwu na ọ nyabru ei, ọ tẹ ta kẹe nọ: “Do, ọnọ a rri aro gaga na, Jihova* ọ rrọ kugbe owhẹ.” 29 Rekọ eme riẹ na e lẹliẹ udu bru ei gaga, ọ tẹ be daoma re o wo otoriẹ oware nọ uyere nana u dhesẹ. 30 Fikiere ukọ-odhiwu na ọ tẹ ta kẹe nọ: “Jọ ozọ u mu owhẹ hẹ, Meri, keme who wo aruoriwo evaọ aro Ọghẹnẹ. 31 Rri! Who ti dihọ who ve ti yẹ ọmọzae,+ yọ who re se odẹ riẹ Jesu.+ 32 Ọ te jọ ruaro,+ yọ a ti sei Ọmọ Ọnọ Ọ Mai Kpehru na,+ yọ Jihova* Ọghẹnẹ ọ te kẹe agbara-uvie Devidi ọsẹ riẹ,+ 33 ọ te jọ Ovie nọ o ti su uwou Jekọp bẹdẹ bẹdẹ, yọ Uvie riẹ u ti wo oba ha.”+

34 Rekọ Meri ọ tẹ ta kẹ ukọ-odhiwu na nọ: “Ẹvẹ onana o te rọ via, kpakiyọ ọzae o bi lele omẹ wezẹ hẹ?”+ 35 Ukọ-odhiwu na ọ tẹ kẹe uyo nọ: “Ẹzi ọfuafo ọ te ruọ owhẹ oma,+ ogaga Ọnọ Ọ Mai Kpehru na u ve ti ruru owhẹ. Fiki oyena, a ti se ọmọ nọ who bi ti yẹ na ọrẹri,+ Ọmọ Ọghẹnẹ.+ 36 Yọ rri! Ẹlizabẹt omoni ra o dieva ọmọzae họ no re evaọ oke owho riẹ, yọ amara avọ ezeza ọ rrọ na, aye nọ a bi se ọga na; 37 keme ẹme ọvo nọ Ọghẹnẹ ọ ta nọ* ọ rẹ sai ru hu o rrọ họ.”+ 38 Kẹsena Meri ọ tẹ ta nọ: “Rri! Mẹ yọ ọrigbo ọmọtẹ Jihova!* Jọ o via kẹ omẹ wọhọ epanọ whọ ta na.” Fikiere ukọ-odhiwu na ọ tẹ nyase iẹe ba.

39 Meri ọ tẹ wọ evaọ edẹ yena, ọ tẹ nya vẹrẹ vẹrẹ kpohọ okpẹwho Juda jọ nọ o rrọ ubrotọ igbehru, 40 ọ tẹ ruọ eva uwou Zẹkaraya, o te yere Ẹlizabẹt. 41 Whaọ epanọ Ẹlizabẹt o ro yo uyere Meri na, ọmọ nọ ọ rrọ edhede riẹ o te duola, ẹzi ọfuafo ọ tẹ vọ Ẹlizabẹt oma, 42 ọ tẹ kpare urru ta nọ: “Oghale u te owhẹ evaọ udevie eyae, yọ oghale u te ọmọ nọ ọ rrọ edhede ra na! 43 Kọ ẹvẹ ọghọ nana o ro te omẹ obọ, nọ oni Olori mẹ ọ rọ nyabru omẹ ze? 44 Keme rri! nọ ezọ mẹ i yo uyere ra, ọmọ nọ ọ rrọ edhede mẹ o te duola avọ oghọghọ. 45 Jọ eva e were aye nọ ọ rọwo na re, keme eware kpobi nọ Jihova* ọ ta kẹe na i ti rugba ẹrẹrẹe.”

46 Meri ọ tẹ ta nọ: “Me* jiri Jihova,*+ 47 yọ ẹzi mẹ ọ rẹ ghọghọ ẹsikpobi fiki Ọghẹnẹ, Osiwi mẹ,+ 48 keme o muẹrohọ ọrigbo ọmọtẹ riẹ nọ ọ rrọ oruori no.+ Keme rri! no umuo enẹna vrẹ, ige kpobi i ti se omẹ ọnọ o wo evawere,+ 49 keme Ọnọ ọ rrọ ọgba na o ru eware ilogbo kẹ omẹ no, yọ odẹ riẹ o rrọ ọrẹri,+ 50 yọ no oge ruọ oge, o re dhesẹ ohrọ kẹ enọ e be dhozọ riẹ.+ 51 Ọ rọ obọ riẹ ru eware ilogbo no; yọ enọ e be rehọ iroro nọ e rrọ udu rai dhesẹ nọ a wo omorro,+ ọ vaha e rai no. 52 O si ahwo nọ a wo ogaga no egbara-uvie+ no jẹ kpare iruori kpehru no;+ 53 ọ rehọ eware iwoma kuọ enọ ohọo u bi kpe+ je vi enọ i wo ekwakwa efe kpo ababọ no. 54 Ọ nyaze ti fiobọhọ kẹ Izrẹl odibo riẹ no, ro dhesẹ nọ ọ kareghẹhọ nọ o re dhesẹ ohrọ+ 55 kẹ Abraham gbe emọ* riẹ+ bẹdẹ bẹdẹ, nwane wọhọ epanọ ọ ta kẹ esẹ-esẹ mai.” 56 Meri ọ tẹ jọ kugbei evaọ oware wọhọ emerae esa, kẹsena o te zihe kpobọ uwou riẹ.

57 Oke u te te nọ Ẹlizabẹt o re ro yẹ, o te yẹ ọmọzae. 58 Ahwo okegbe na gbe imoni riẹ a te ti yo nọ Jihova* o dhesẹ ohrọ ulogbo kẹe no, a te lele iei ghọghọ.+ 59 Evaọ ẹdẹ avọ eree a tẹ nyaze te yawo ọmọboba na,+ a tẹ gwọlọ nọ a rẹ rehọ odẹ ọsẹ riẹ Zẹkaraya ro sei. 60 Rekọ oni riẹ ọ tẹ ta nọ: “Ijo, Jọn họ odẹ nọ a re sei.” 61 A tẹ ta kẹe nọ: “Ohwo ọvo evaọ udevie imoni ra o wo odẹ nana ha.” 62 Kẹsena a tẹ rehọ abọ ta ẹme rọ nọ ọsẹ riẹ odẹ nọ ọ gwọlọ nọ a kẹ ọmọ na. 63 Ọ tẹ yare nọ a kẹe ẹwẹ-akpala, o te kere fihọ iẹe nọ: “Jọn họ odẹ riẹ.”+ Onana u te gbe aikpobi unu. 64 Unu riẹ o tẹ nwani rovie, a te siobọno ẹrọo riẹ, o te mu ẹme họ ẹta,+ bi jiri Ọghẹnẹ. 65 Ozọ u te mu ahwo kpobi nọ a be rria okegbe rai, a te mu eware nana kpobi họ ẹta kpahe evaọ ubrotọ igbehru Judia soso. 66 Ahwo kpobi nọ a yo onana a tẹ jẹ jọ udu rai ta nọ: “Oghẹrẹ ohwo vẹ ọmọ nana ọ be te jọ?” Keme obọ Jihova* o ginẹ jọ kugbei.

67 Kẹsena ẹzi ọfuafo ọ tẹ vọ Zẹkaraya ọsẹ riẹ oma, ọ tẹ ruẹaro, inọ: 68 “Ujiro u te Jihova,* Ọghẹnẹ Izrẹl,+ keme ọ rẹriẹ ovao ku ahwo riẹ no jẹ kẹ ae esiwo no.+ 69 Yọ ọ kẹ omai uzei esiwo*+ no evaọ uwou Devidi odibo riẹ,+ 70 nwane wọhọ epanọ ọ rehọ unu eruẹaro anwae riẹ ta+ 71 kpahe esiwo no obọ ewegrẹ mai je no obọ ahwo kpobi nọ a bi mukpahe omai;+ 72 re o dhesẹ ohrọ kẹ omai fiki esẹ-esẹ mai, je dhesẹ nọ ọ kareghẹhọ ọvọ ọrẹri riẹ,+ 73 iyei nọ o duwu kẹ Abraham ọsẹ-esẹ mai,+ 74 re nọ o te siwi omai no obọ ewegrẹ no, ọ vẹ kẹ omai ọghọ ologbo nọ ma re ro ru iruo ọrẹri kẹe ababọ ozodhẹ 75 avọ uyoyou nọ o rẹ hiẹ hẹ gbe ẹrẹreokie evaọ edẹ uzuazọ mai kpobi. 76 Rekọ rọkẹ owhẹ, ọmọ mẹ, a ti se owhẹ ọruẹaro Ọnọ Ọ Mai Kpehru na, keme whọ te karo kẹ Jihova* re whọ ruẹrẹ idhere riẹ họ,+ 77 re who whowho ovuẹ esiwo kẹ ahwo riẹ, onọ a re wo ẹkwoma erọvrẹ izieraha rai,+ 78 fiki uvi ọdawẹ Ọghẹnẹ mai. Fiki ọdawẹ nana, elo ohiohiẹ o ti lo mu omai no obọ ehru ze, 79 re ọ kẹ enọ e keria ebi gbe uwoho uwhu elo+ jẹ kpọ awọ mai evaọ edhere udhedhẹ.”

80 Ọmọ na ọ tẹ rro jẹ kpako evaọ iroro,* ọ tẹ jẹ rria obọ udhude ri bọo ẹdẹ nọ o ro dhesẹ omariẹ via vevẹ kẹ Izrẹl.

2 Whaọ, evaọ edẹ yena, Siza Ọgọstọs o te jie uzi nọ a kere edẹ ahwo nọ a rrọ otọakpọ na soso fihotọ. 2 (Odẹ-ukerefihotọ ọsosuọ nana o via evaọ okenọ Kwiriniọs ọ jọ ọba Siria.) 3 Ahwo na kpobi a tẹ nyai kere odẹ fihotọ evaọ ọvuọ okpẹwho riẹ. 4 Josẹf+ omariẹ o no okpẹwho Nazarẹt ọrọ Galili kpohọ okpẹwho Devidi nọ a re se Bẹtlẹhẹm+ evaọ Judia, fikinọ ọ jọ ohwo uwou Devidi gbe ohwo unuwou riẹ. 5 Ọ nyai kere odẹ fihotọ, tei te Meri nọ ọ sahotọ vẹre, ọnọ a gbẹ ruọ orọo no,+ nọ o dihọ te eyẹ no na.+ 6 Nọ a jọ obei, oke u te te nọ o re ro yẹ. 7 O te yẹ ọmọzae, ọmọ ọsosuọ riẹ,+ ọ tẹ rehọ ewẹ-ohọ variẹ iẹe jẹ wọe fihọ oria emu erao,+ keme a ruẹ uvumọ oria wohọ evaọ iwou nọ erara i re wohọ họ.

8 Evaọ ubrotọ ọvo yena re, ithuru-igodẹ e jẹ rria obọ ẹwọ nọ i je rou* ithuru erao rai evaọ aso. 9 Idudhe na ukọ-odhiwu Jihova* o te dikihẹ aro rai, oruaro Jihova* u te lo wariẹ ae họ, ozọ u te mu ae gaga. 10 Rekọ ukọ-odhiwu na ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Jọ ozọ u mu owhai hi, keme rri! mẹ be vuẹ owhai emamọ usi oghọghọ ulogbo nọ ahwo kpobi a ti wo. 11 Keme nẹnẹ na a jọ okpẹwho Devidi+ yẹ osiwi+ jọ kẹ owhai, ọnọ ọ rrọ Kristi Olori na.+ 12 Onana họ oka nọ wha ti ro vuhu iei: Wha te ruẹ ọmọfofa nọ a rehọ ewẹ-ohọ variẹ nọ a ro kiẹzẹ oria emu erao.” 13 Idudhe na, ogbaẹmo ikọ-odhiwu+ buobu a te kuomagbe ukọ-odhiwu na, bi jiri Ọghẹnẹ inọ: 14 “Oruaro u te Ọghẹnẹ evaọ obọ odhiwu, re udhedhẹ u je te ahwo nọ a wo aruoriwo riẹ* evaọ otọakpọ.”

15 Fikiere nọ ikọ-odhiwu na a nyase ae ba kpobọ odhiwu no, ithuru-igodẹ na e tẹ be ta kẹ ohwohwo nọ: “Wha joma nya ovavo kpobọ Bẹtlẹhẹm re ma ruẹ oware nọ o via na, onọ Jihova* o ru omai riẹ na.” 16 A tẹ nya vẹrẹ vẹrẹ, a tẹ ruẹ Meri avọ Josẹf gbe ọmọfofa na nọ a ro kiẹzẹ oria emu erao. 17 Nọ a ruẹ onana, a te gbiku oware nọ a ta kẹ ae kpahe ọmọboba nana. 18 Eme nọ ithuru-igodẹ na e ta i gbe ahwo kpobi nọ a yo rai unu, 19 rekọ Meri o te mu eme nana kpobi họ efihọ udu riẹ, be jọ udu riẹ roro otofa rai.+ 20 Kẹsena, ithuru-igodẹ na i te zihe kpo, be kẹ Ọghẹnẹ orro je bi jiri ei kẹ eware kpobi nọ a yo jẹ ruẹ na, enọ e jọ wọhọ epanọ a vuẹ rai dẹẹ.

21 Evaọ ẹdẹ avọ eree, nọ u te oke nọ a rẹ rọ yawo iẹe,+ a te se odẹ riẹ Jesu, odẹ nọ ukọ-odhiwu na ọ ta nọ a re sei taure a te ti dieva riẹ họ.+

22 Ofariẹ, nọ oke nọ a re ro ru ae oma fo u te wọhọ epanọ Uzi Mosis o ta,+ a tẹ rehọ ọmọ na ziọ obọ Jerusalẹm re a rehọ iẹe kẹ Jihova,* 23 nwane wọhọ epanọ a kere fihọ Uzi Jihova* inọ: “A re se ọmọzae ọsosuọ kpobi* oware nọ o rrọ ọrẹri kẹ Jihova* hrọ.”+ 24 A te dhe idhe wọhọ epanọ o rrọ evaọ Uzi Jihova:* “irueruẹ ivẹ hayo emọ ilekuku ivẹ.”+

25 Whaọ, ọzae jọ ọ jọ Jerusalẹm nọ a re se Simiọn, ọzae nana o kiẹrẹe je se egagọ gboja, ọ jẹ hẹrẹ okenọ Ọghẹnẹ ọ te rọ kẹ Izrẹl omosasọ,+ yọ ẹzi ọfuafo ọ jariẹ oma. 26 Ofariẹ, Ọghẹnẹ ọ rehọ ẹkwoma ẹzi ọfuafo na dhesẹ kẹe nọ o ti whu hu bẹsenọ ọ rẹ ruẹ Kristi na no, ọnọ Jihova* o vi ze. 27 Ẹzi na ọ tẹ kpọe ziọ obọ etẹmpol na, nọ ọsẹgboni na a wọ Jesu ọmọboba na ze ti ru wọhọ epanọ Uzi na o ta,+ 28 ọ tẹ wọ ọmọ na họ abọ riẹ, o te jiri Ọghẹnẹ inọ: 29 “O, Olori nọ Ọ Mai Kpehru, odibo ra ọ rẹ sai whu dhedhẹ+ enẹna wọhọ epanọ whọ ta, 30 keme ibiaro mẹ e ruẹ ọnọ whọ be rọ kẹ esiwo no+ 31 nọ whọ ruẹrẹhọ no evaọ iraro ahwo na kpobi,+ 32 elo+ nọ o ti si ebi no erẹwho na,+ ọ tẹ jẹ rrọ oruaro ahwo ra, Izrẹl.” 33 Eware nọ a be ta kpahe ọmọ na i te je gbe ọsẹ gbe oni riẹ unu. 34 Ofariẹ, Simiọn ọ tẹ lẹ olẹ eghale kẹ ae, ọ tẹ ta kẹ Meri oni ọmọ na nọ: “Rri! Ọmọ nana ọ te lẹliẹ ahwo buobu kie+ jẹ lẹliẹ ahwo buobu wariẹ kpama evaọ Izrẹl,+ ọ te jẹ jọ oka nọ a te ta ẹme wọso+ 35 (ẹhẹ, a ti duwu ọgbọdọ othethei họ owhẹ* lafi),+ re iroro nọ e rrọ udu ahwo buobu e ruẹsi dhesẹ oma via.”

36 Whaọ, ọruẹaro-aye jọ ọ jariẹ nọ a re se Anna, ọmọtẹ Fanuẹl ọrọ orua Asha. Aye nana ọ kpako no yọ ikpe ihrẹ ọvo ọ jọ kugbe ọzae riẹ nọ a rọo no, 37 ọ jọ aye-uku nọ ọ kpako te ikpe udhone-gbene no. Ọ jẹ hai kpohọ etẹmpol na ẹsikpobi, bi ru iruo ọrẹri te aso te uvo yọ ọ be siọ emuọriọ ba jẹ be lẹ elẹ ayare-ọgaga. 38 Evaọ auwa yena, ọ tẹ nya kẹle ae, o te mu Ọghẹnẹ họ eyere jẹ be ta ẹme kpahe ọmọ na kẹ ahwo kpobi nọ a be hẹrẹ esiwo Jerusalẹm.+

39 Fikiere nọ a ru eware kpobi wọhọ epanọ Uzi Jihova* o ta no,+ a te zihe kpohọ okpẹwho rai Nazarẹt, evaọ obọ Galili.+ 40 Ọmọ na ọ tẹ be rro jẹ be whẹro ze, ọ tẹ vọ avọ areghẹ, je bi wo ọjẹrehọ Ọghẹnẹ ẹsikpobi.+

41 Whaọ, ọsẹgboni riẹ a jẹ hai kpohọ Jerusalẹm kukpe kukpe kẹ ehaa Ọnyavrẹ na.+ 42 Nọ ọ jọ ikpe ikpegbivẹ, a te kpohọ ehaa na wọhọ epaọ uruemu rai.+ 43 Nọ edẹ ehaa na i re no nọ a je zihe kpo, ọmọ na Jesu ọ tẹ gbẹ daji Jerusalẹm, yọ ọsẹgboni riẹ a muẹrohọ họ. 44 Fikinọ a roro nọ ọ jọ udevie ahwo nọ a gbe je kpo na, a nya okpẹdoke soso taure a te ti mu ei họ ẹgwọlọ evaọ udevie imoni gbe egbẹrioma rai. 45 Nọ a be ruẹ e riẹ hẹ, a te zihe kpobọ Jerusalẹm a tẹ romatotọ gwọlọ iẹe. 46 Whaọ, nọ edẹ esa e vrẹ no, a te duku ei evaọ etẹmpol na nọ ọ keria kugbe iwuhrẹ na be gaviezọ kẹ ae jẹ be nọ ae enọ. 47 Rekọ u te je gbe ahwo kpobi nọ a jẹ gaviezọ kẹe unu fiki epanọ o wo otoriẹ te gbe iyo nọ ọ jẹ kẹ.+ 48 Nọ ọsẹgboni riẹ a ruẹ e riẹ u te gbe ai unu, oni riẹ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ọmọ, fikieme who je ru omai enẹ? Rri, mẹ avọ ọsẹ ra ma gwọlọ owhẹ bẹ no avọ awa.” 49 Rekọ ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Fikieme wha jẹ rọ gwọlọ omẹ? Kọ wha gbẹ riẹ nọ o gba omẹ họ nọ mẹ rẹ jọ uwou Ọsẹ mẹ?”+ 50 Rekọ, a wo otoriẹ ẹme nọ ọ jẹ ta kẹ ae na ha.

51 Kẹsena o te lele ai, a te zihe kpobọ Nazarẹt, yọ ọ ruabọhọ jẹ romakpotọ* kẹ ae.+ Ofariẹ, oni riẹ ọ jẹ nabi fi eme nana kpobi họ udu.+ 52 Jesu ọ tẹ be rro, yọ areghẹ riẹ o bi vihọ, o te je bi wo ọjẹrehọ evaọ obọ Ọghẹnẹ gbe ahwo.

3 Evaọ ukpe avọ ikpegbisoi esuo Taibiriọs Siza, okenọ Pọntiọs Pailet ọ jọ ọba Judia, Herọd*+ ọ jọ osu ubrotọ* Galili, Filip oniọvo riẹ ọ jọ osu ubrotọ Ituria gbe Trakonaitis, yọ Laesenias ọ jọ osu ubrotọ Abilini, 2 evaọ edẹ Anas olori izerẹ na gbe erọ Kayafas,+ ẹme Ọghẹnẹ o te bru Jọn+ ọmọzae Zẹkaraya ze evaọ obọ udhude.+

3 Fikiere ọ tẹ nya iwhre kpobi nọ e wariẹ Jọdan họ, bi whowho kpahe ame-ọhọ nọ o rrọ oka ekurẹriẹ rọkẹ erọvrẹ izieraha,+ 4 nwane wọhọ epanọ a kere evaọ obe Aizaya ọruẹaro na inọ: “Uvou ohwo jọ o be jọ obọ udhude na woro nọ: ‘Wha ruẹrẹ edhere Jihova* kpahe! Wha ru idhere riẹ liọ.+ 5 A rẹ lẹ ukiekpotọ kpobi di hrọ, je kporo ugbehru gbe ukpehru kpobi fihọ otọ praprarapra; a re ru idhere egẹgẹle na liọ hrọ, je ru idhere nọ e rrọ kothi kothi fihọ riẹriẹriẹ; 6 uwo kpobi o* te ruẹ esiwo Ọghẹnẹ.’”*+

7 Fikiere, o te mu ogbotu ahwo nọ a be nyabru ei ze te họ-ame na họ ẹta kẹ nọ: “Whai emọ eriwhẹ, ono ọ vẹvẹ owhai unu nọ wha dhẹ no ofu nọ ọ be tha na?+ 8 Fikiere, wha mọ ibi nọ i re dhesẹ ekurẹriẹ. Wha du jọ udu rai ta ha inọ, ‘Abraham họ ọsẹ mai.’ Keme mẹ be ta kẹ owhai nọ Ọghẹnẹ ọ rẹ sai zihe itho nana ruọ emọ kẹ Abraham. 9 Evaọ uzẹme, ewhe na ọ rrọ otọ ire na no. Fikiere, ure kpobi nọ o be mọ emamọ ubi hi, a ti koi fihọ otọ a ve gbolo iei fihọ erae.”+

10 Ogbotu na ọ tẹ jẹ nọe nọ: “Kọ eme u fo nọ ma re ru?” 11 Ọ tẹ kpahe kẹ ae nọ: “Jọ ohwo nọ o wo iwu ivẹ* ọ rehọ ọjọ kẹ ohwo nọ o wo ho, jọ ọnọ o wo emuore o ru epọvo na re.”+ 12 Makọ enọ i re mi osa-uzou dede e nyaze re a họ-ame,+ yọ a jẹ nọe nọ: “Owuhrẹ, kọ eme u fo nọ ma re ru?” 13 Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha re mi vrẹ unuigho osa-uzou nọ a fihọ họ.”+ 14 Epọvo na re, elakpa-ẹmo e jẹ nọe nọ: “Kọ eme u fo nọ ma re ru?” Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha mu kpokpo* ohwo ọvo ho hayo bọwo ohwo ọvo ota ha,+ rekọ jọ osa rai o da owhai ẹro.”

15 Whaọ ahwo na a je rẹro, yọ aikpobi a jẹ jọ udu rai roro kpahe Jọn inọ, “Kọ o sae jọ nọ ọye họ Kristi na?”+ 16 Jọn ọ tẹ kẹ uyo na, be ta kẹ ae kpobi nọ: “Mẹ be rọ ame họ owhai ame, rekọ ọnọ ọ ga vi omẹ ọ be nyaze, me te epanọ mẹ sae rọ rra ifi eviẹ riẹ hẹ.+ Ọ te rehọ ẹzi ọfuafo gbe erae rọ họ owhai ame.+ 17 O kru eshọvẹle riẹ nọ ọ rẹ rọ frẹ erara no ibi ekakọ họ obọ, re o ru oria riẹ nọ ọ rẹ jọ si ibi no igbe ekakọ na fihọ fuafo tẹtẹtẹ, re o je koko iwhiti na họ uwou nọ ọ rẹ jọ sẹro* eware, rekọ ọ te rehọ erae nọ a rẹ sai furie he rọ mahe ehọrọ na no.”

18 Jọn ọ kẹ ehrẹ efa buobu jẹ ruabọhọ whowho usi uwoma kẹ ahwo na. 19 Rekọ fikinọ Jọn ọ jẹ whọku Herọd osu ubrotọ na fiki Herodias, aye oniọvo riẹ, gbe fiki iruẹru imuomu kpobi nọ Herọd o ru, 20 Herọd o te je ru onana ba eware yena kpobi: Ọ kare Jọn fihọ uwou-odi.+

21 Whaọ, nọ ahwo na kpobi a jẹ họ-ame, Jesu ọ họ-ame re.+ Nọ Jesu ọ jẹ lẹ, odhiwu na o te rovie,+ 22 ẹzi ọfuafo na nọ ọ wọhọ epaọ erueruẹ o te no ehru ze kiemu ei, urru jọ u te do no obọ odhiwu ze inọ: “Whẹ yọ Ọmọzae mẹ, oyoyou mẹ na, mẹ jẹ owhẹ rehọ.”+

23 Nọ Jesu+ o mu iruo riẹ họ, ọ jọ oware wọhọ ikpe ọgba,+ yọ a rehọ e riẹ wọhọ

ọmọzae Josẹf,+

ọmọzae Hilai,

24 ọmọzae Matat,

ọmọzae Livae,

ọmọzae Mẹlkae,

ọmọzae Janai,

ọmọzae Josẹf,

25 ọmọzae Matatayas,

ọmọzae Emọs,

ọmọzae Nahum,

ọmọzae Ẹslae,

ọmọzae Nagai,

26 ọmọzae Mayat,

ọmọzae Matatayas,

ọmọzae Semein,

ọmọzae Josẹk,

ọmọzae Joda,

27 ọmọzae Joanan,

ọmọzae Risa,

ọmọzae Zerubabẹl,+

ọmọzae Shealtiẹl,+

ọmọzae Nirae,

28 ọmọzae Mẹlkae,

ọmọzae Addae,

ọmọzae Kosam,

ọmọzae Ẹlmedam,

ọmọzae Ẹr,

29 ọmọzae Jesu,

ọmọzae Ẹli-iza,

ọmọzae Jorim,

ọmọzae Matat,

ọmọzae Livae,

30 ọmọzae Simiọn,

ọmọzae Judas,

ọmọzae Josẹf,

ọmọzae Jonam,

ọmọzae Elayakim,

31 ọmọzae Milia,

ọmọzae Mena,

ọmọzae Matata,

ọmọzae Netan,+

ọmọzae Devidi,+

32 ọmọzae Jẹsi,+

ọmọzae Obẹd,+

ọmọzae Boaz,+

ọmọzae Salmọn,+

ọmọzae Nashọn,+

33 ọmọzae Aminadab,

ọmọzae Anae,

ọmọzae Hẹzrọn,

ọmọzae Pirẹz,+

ọmọzae Juda,+

34 ọmọzae Jekọp,+

ọmọzae Aiziki,+

ọmọzae Abraham,+

ọmọzae Tera,+

ọmọzae Nahọ,+

35 ọmọzae Sirọg,+

ọmọzae Riu,+

ọmọzae Pilẹg,+

ọmọzae Iba,+

ọmọzae Shila,+

36 ọmọzae Keanan,

ọmọzae Apakshad,+

ọmọzae Shẹm,+

ọmọzae Noa,+

ọmọzae Lemẹk,+

37 ọmọzae Mẹtusẹla,+

ọmọzae Enọk,

ọmọzae Jerẹd,+

ọmọzae Mahalalẹl,+

ọmọzae Keanan,+

38 ọmọzae Enọsh,+

ọmọzae Sẹt,+

ọmọzae Adam,+

ọmọ* Ọghẹnẹ.

4 Kẹsena Jesu, avọ ẹzi ọfuafo nọ ọ vọ riẹ oma, o te no Jọdan na, ẹzi na ọ tẹ jẹ kpọe evaọ udhude na+ 2 evaọ edẹ udhuvẹ, Ẹdhọ ọ tẹ jẹ dawo iẹe.+ Yọ ọ re oware ovo evaọ edẹ yena kpobi hi, fikiere nọ edẹ na i kuhọ no, ohọo u te je kpei. 3 Fikiere Ẹdhọ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Otẹrọnọ whẹ yọ ọmọ Ọghẹnẹ, ta kẹ utho nana re u zihe ruọ ukulu ebrẹdi.” 4 Rekọ Jesu ọ tẹ kpahe kẹe nọ: “A kere nọ, ‘Orọnikọ ẹkwoma ebrẹdi ọvo ohwo ọ rẹ rọ jọ uzuazọ họ.’”+

5 Ẹdhọ ọ tẹ rehọ iẹe kpohọ oria ukpehru jọ, o te dhesẹ ekwotọ-ivie akpọ na kpobi kẹe ẹsiẹvo.+ 6 Kẹsena Ẹdhọ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Mẹ te kẹ owhẹ udu-esuo nana kpobi avọ oruaro rai, keme a rehọ e riẹ kẹ omẹ no,+ yọ mẹ rẹ rehọ iẹe kẹ ohwo kpobi nọ u je omẹ. 7 Fikiere, otẹrọnọ who te kigwẹ gọ omẹ,* omariẹ kpobi o te jọ ora.” 8 Jesu ọ tẹ kpahe kẹe nọ: “A kere nọ, ‘Jihova* Ọghẹnẹ ra o gba owhẹ họ nọ whọ rẹ gọ, yọ ọye ọvo o gba owhẹ họ nọ who re ru iruo ọrẹri kẹ.’”+

9 Kẹsena ọ tẹ rehọ iẹe kpohọ Jerusalẹm, ọ tẹ rehọ iẹe dikihẹ ehru ugbẹhẹ nọ o wariẹ ehru etẹmpol na họ,* ọ tẹ ta kẹe nọ: “Otẹrọnọ whẹ yọ ọmọ Ọghẹnẹ, la no etenẹ fihọ otọ,+ 10 keme a kere nọ, ‘O ti jie uzi kẹ ikọ-odhiwu riẹ fiki ra, re a thọ owhẹ,’ 11 gbe nọ ‘A te rehọ abọ rai wọ owhẹ re whọ siọ owọ ra ba ekpehọ utho.’”+ 12 Jesu ọ tẹ kpahe kẹe nọ, “A kere nọ: ‘Whọ rẹ dawo Jihova* Ọghẹnẹ ra vievie he.’”+ 13 Fikiere nọ Ẹdhọ ọ dawo iẹe re no, ọ tẹ nyase iẹe ba bẹsenọ uvẹ ofa u re rovie fihọ.+

14 Whaọ ẹzi na ọ tẹ kpọ Jesu zihe ziọ Galili.+ Emamọ eme nọ a jẹ ta kpahe iẹe i te do ruọ iwhre kpobi nọ e wariẹ oyena họ. 15 Ofariẹ, o te muhọ ewuhrẹ evaọ isinagọgo* rai, yọ ahwo na kpobi a be ta eme ezi riẹ.

16 Kẹsena o te kpobọ Nazarẹt,+ ẹwho nọ a jọ yọrọ iẹe, yọ wọhọ epaọ uruemu riẹ evaọ ẹdẹ Ẹdijala, ọ tẹ ruọ isinagọgo,*+ ọ tẹ kpama dikihẹ re o se no Ikereakere na ze. 17 A tẹ rehọ uko-obe Aizaya ọruẹaro na kẹe, o te rovie uko-obe na, ọ tẹ ruẹ oria nọ a kere fihọ nọ: 18 “Ẹzi Jihova* ọ rrọ omẹ oma, keme o wholo omẹ re me whowho usi uwoma kẹ iyogbe. O vi omẹ re me woro obusino kẹ enọ a mu gbe ude-oruẹ kẹ enọ i tuaro, re mẹ rọ ufuoma kẹ enọ a bi kienyẹ,+ 19 re me whowho ukpe ọjẹrehọ Jihova.”*+ 20 Kẹsena o te kpiri uko-obe na, rehọ iẹe kẹ ọnọ ọ rẹ rẹrote eware na, ọ tẹ keria; ahwo kpobi nọ a rrọ isinagọgo* na a tẹ tẹrovi ei. 21 O te mu ae họ ẹta kẹ nọ: “Nẹnẹ na ikere nọ wha yo obọnana i rugba.”+

22 Ahwo na kpobi a te mu eme ezi họ ẹta kpahe iẹe, yọ eme iwoma nọ i bi no unu riẹ ze i te bi gbe ai unu,+ a tẹ be ta nọ: “Nọ ọmọzae Josẹf, o gbẹ rrọ ere?”+ 23 Fikiere ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha te siọ ẹme nana ba ẹta kpahe omẹ hẹ inọ, ‘Ọbo-imu, siwi omara. Jọ ẹwho ra ru eware nọ ma yo nọ whọ jọ obọ Kapaniọm ru na.’”+ 24 Fikiere ọ tẹ ta nọ: “Uzẹme mẹ be ta kẹ owhai inọ a rẹ jẹ ọruẹaro ọvuọvo rehọ evaọ ẹwho riẹ hẹ.+ 25 Wọhọ oriruo, uzẹme riẹ họ: Eyae-uku buobu e jọ Izrẹl evaọ edẹ Elaejah okenọ oso ọ rrọ họ evaọ ikpe esa gbe emerae ezeza, ohọo ogaga u te mu evaọ ẹkwotọ na soso.+ 26 Ghele na, a vi Elaejah bru eyae yena ọvuọvo ho, ajokpaọ aye-uku jọ nọ ọ jọ Zarefat evaọ ẹkwotọ Saedọn.+ 27 Ofariẹ, emoti buobu e jọ Izrẹl evaọ oke Elaesha ọruẹaro na; ghele na, o ru ọvuọvo rai fo ho,* ajokpaọ Neaman, ohwo Siria na.”+ 28 Eva e tẹ dha ahwo kpobi nọ a jọ isinagọgo* na nọ a je yo eme nana,+ 29 a tẹ kpama, a te kru rie vẹrẹ vẹrẹ kpohọ otafe okpẹwho na, a tẹ rehọ iẹe kpohọ ẹroro ugbehru nọ a bọ okpẹwho rai na fihọ, re a ruẹsi gele iei fihọ otọ. 30 Rekọ ọ tẹ nya udevie rai vrẹ siọ ae ba.+

31 O te kpobọ Kapaniọm, okpẹwho Galili. O te bi wuhrẹ ae evaọ Ẹdijala,+ 32 yọ oghẹrẹ nọ o je ro wuhrẹ gbe eware nọ o je wuhrẹ i je gbe ai unu,+ keme ọ jẹ ta ẹme avọ udu. 33 Whaọ, ọzae jọ nọ idhivẹri ọ jọ oma ọ jọ isinagọgo* na, ọzae na ọ tẹ rọ urru oruarua bo nọ:+ 34 “O! Eme ma wo kugbe owhẹ, Jesu ohwo Nazarẹt?+ Kọ whọ nyaze te raha omai no? Mẹ riẹ ohwo nọ whọ rrọ dẹẹ, Ọrẹri Ọghẹnẹ.”+ 35 Rekọ Jesu ọ tẹ whọku ei, inọ: “Fibo, re who noi oma ze!” Fikiere nọ idhivẹri na ọ rehọ ọzae na fotọ no evaọ udevie rai, o te noi oma ababọ oma nọ ọ nwa riẹ. 36 Onana u te gbe aikpobi unu, a te muhọ ẹta kẹ ohwohwo nọ: “Rri ẹgba nọ ọ rrọ ẹmeunu riẹ. Ọ be rọ udu gbe ogaga ta ẹme kẹ izi igbegbe na, i ve no ahwo oma!” 37 Fikiere usi riẹ u te je do ruọ oria kpobi evaọ iwhre nọ e wariẹ oyena họ.

38 Nọ o no isinagọgo* na no, o te kpobọ uwou Saemọn. Whaọ, oni-aye Saemọn ọ jẹ mọ ifiva egaga, a tẹ lẹe nọ o siwi ei.+ 39 Fikiere o te dikihẹ kẹle iẹe jẹ whọku ifiva na, ifiva na i te kpo. Ẹsiẹvo na ọ tẹ kpama be gbodibo kẹ ae.

40 Rekọ nọ ọre o je kiediwi, ahwo kpobi nọ a wo ahwo nọ a be mọ eyao sa-sa, a tẹ rehọ ae sei. Ọ tẹ rọ abọ kpahe ae omomọvo, o te siwi ae.+ 41 O le idhivẹri no ahwo buobu oma re, yọ i bi bo jẹ be ta nọ: “Whẹ họ Ọmọ Ọghẹnẹ.”+ Rekọ ọ vẹ whọku ae, ọ jẹ kẹ ae uvẹ ta ẹme he,+ keme a riẹ nọ ọye họ Kristi na.+

42 Rekọ, nọ oke o ke no, o te no etẹe, ọ tẹ nya kpohọ oria nọ u siomano.+ Ogbotu ahwo na a tẹ be gwọlọ iẹe, a te te oria nọ ọ jọ, a tẹ jẹ gwọlọ whaha iẹe re ọ siọ ae ba ẹnyaseba. 43 Rekọ ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “O gba omẹ họ nọ me re whowho usi uwoma Uvie Ọghẹnẹ kẹ ikpewho efa re, keme fiki onana a ro vi omẹ ze.”+ 44 Fikiere, ọ tẹ jẹ ta usi uwoma evaọ isinagọgo* nọ e rrọ Judia.

5 Oke jọ o jariẹ nọ ogbotu ahwo a jẹ gaviezọ kẹ Jesu nọ o je wuhrẹ ae ẹme Ọghẹnẹ, yọ o dikihẹ akotọ awa Gẹnesarẹt,*+ ogbotu na o te je tunyẹe. 2 Ọ tẹ ruẹ ekọ ivẹ nọ a thuru fihọ akotọ awa na, rekọ ikuori na i no eva rai no be wozẹ iriri rai.+ 3 Nọ ọ ruọ eva okọ na jọ, orọ Saemọn, ọ tẹ ta kẹe nọ o bi no okpa omojọ. Kẹsena ọ tẹ keria, o te mu ogbotu na họ ewuhrẹ evaọ okọ na. 4 Nọ o ku ẹme riẹ họ no, ọ tẹ ta kẹ Saemọn nọ: “Bi kpohọ oria udidi, re wha fi iriri rai họ ame.” 5 Rekọ Saemọn ọ tẹ ta kẹe nọ: “Owuhrẹ, ma daoma bẹ evaọ aso na soso, rekọ ma kpe oware ovo ho,+ rekọ me ti fi iriri na họ wọhọ epanọ whọ ta na.” 6 Whaọ, nọ a ru ere, a te kpe iyei buobu.* Iriri rai i te muhọ ẹbẹre.+ 7 Fikiere a tẹ rọ obọ se erivẹ rai nọ e jọ okọ ọdekọ na inọ a nyaze ti fiobọhọ kẹ ae, a tẹ nyaze, a tẹ kwa iyei vọ ekọ ivẹ na, te epanọ ekọ na i ro muhọ ezue. 8 Nọ Saemọn Pita ọ ruẹ onana, o te kigwẹ fihọ aro Jesu, be ta nọ: “Nyasiọ omẹ ba, Olori, keme mẹ yọ ọrahauzi.” 9 Keme ubu iyei nọ a kpe na o lẹliẹ akpọ gbe ọyomariẹ avọ enọ e jọ kugbei unu thesiwa, 10 ere ọvona o jọ kẹ Jemis avọ Jọn emezae Zẹbẹdi,+ enọ avọ Saemọn a gbe je kpe iyei. Rekọ Jesu ọ tẹ ta kẹ Saemọn nọ: “Whọ gbẹ dhozọ họ. No enẹna vrẹ whọ te hai mu ahwo ọkpokpọ.”+ 11 A te bi ekọ na zihe ziọ okpa, a tẹ nyasiọ eware kpobi ba, a te lele iei.+

12 Evaọ oke ofa nọ ọ jọ okpẹwho na jọ, rri! ọzae jọ nọ oti ọ vọ oma ọ jọ etẹe. Nọ ọ ruẹ Jesu, o te kigwẹ vovao tuotọ, ọ tẹ lẹe nọ: “Olori, o tẹ ruọ owhẹ, whọ sai ru omẹ fo.”+ 13 Fikiere nọ ọ rriẹ obọ, ọ tẹ rọ obọ tei, ọ tẹ ta nọ: “O ruọ omẹ! Jọ oma ra o fo.” Ẹsiẹvo na, oti na o te noi oma.+ 14 Kẹsena ọ tẹ vẹvẹ ọzae na unu inọ ọ vuẹ ohwo ọvo ho, jẹ ta nọ: “Rekọ nyai dhesẹ oma ra kẹ ozerẹ na, re who dhe idhe nọ a re ro ru owhẹ fo, nwane wọhọ epanọ Uzi Mosis o ta,+ re o jọ isẹri kẹ ae.”+ 15 Rekọ usi riẹ u te je do vrẹ ọvo, yọ ogbotu ahwo buobu a je kokohọ re a gaviezọ kẹe, re o je siwi eyao rai.+ 16 Rekọ, ẹsibuobu ọ jẹ hai kpohọ eria nọ i siomano nyae lẹ.

17 Evaọ ẹdẹ jọ nọ o je wuhrẹ, otu Farisi gbe enọ i re wuhrẹ ahwo Uzi na nọ i no iwhre kpobi nọ e rrọ Galili gbe Judia ze, je no Jerusalẹm ze a keria etẹe; yọ ogaga Jihova* o jọ kugbei nọ o re ro siwi ahwo.+ 18 Whaọ rri! ezae jọ e wọ ọzae jọ nọ okie o kie nọ ọ rrọ ehwa, yọ a jẹ gwọlọ epanọ a rẹ rọ wọe ruọ eva re a wọe fihọ aro Jesu.+ 19 Fikinọ a jẹ ruẹ oria nọ a rẹ rọ wọe ruọ eva ha fiki ogbotu na, a tẹ gadiẹ ruọ ehru uwou na, a tẹ rehọ oria nọ a bru eghogho fihọ rọ ẹmẹrera siobọno ehwa na fihọ udevie ahwo nọ a jọ aro Jesu. 20 Nọ ọ ruẹ ẹrọwọ rai, ọ tẹ ta nọ: “Ọzae, a rọ izieraha ra rọvrẹ owhẹ no.”+ 21 Fikiere, otu ikere-obe gbe otu Farisi na a te muhọ eroro inọ: “Nọ ono na nọ ọ be ta eme-aghọ? Ono ọ rẹ sae rọ izieraha rọvrẹ ohwo, u te no Ọghẹnẹ no?”+ 22 Fikinọ Jesu ọ riẹ oware nọ a bi roro, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Eme wha be jọ udu rai roro? 23 Ovẹ o mae lọhọ, re mẹ ta nọ, ‘A rọ izieraha ra rọvrẹ owhẹ no,’ hayo re mẹ ta nọ, ‘Kpama re whọ nya’? 24 Rekọ, re wha ruẹse riẹ nọ Ọmọ ohwo o wo udu nọ ọ rẹ rọ rehọ izieraha rọvrẹ ahwo evaọ otọakpọ na—” ọ tẹ ta kẹ ọzae nọ okie o kie na nọ: “Mẹ be ta kẹ owhẹ nọ, Kpama, wọ ehwa ra, re who kpobọ uwou ra.”+ 25 Fikiere ọ tẹ kpama evaọ iraro rai, wọ ehwa nọ o kiẹzẹ vẹre na, o te kpobọ uwou riẹ, bi jiri Ọghẹnẹ. 26 Akpọ o te gbe aikpobi unu, a te mu Ọghẹnẹ họ ejiri, a tẹ vọ avọ ọwhewhe, be ta nọ: “Ma ruẹ eware igbunu no nẹnẹ!”

27 Nọ onana o vrẹ no, ọ tẹ nyavrẹ, ọ tẹ ruẹ ọzae jọ nọ o re mi osa-uzou nọ a re se Livae* nọ ọ keria uwou nọ a rẹ jọ mi osa-uzou, ọ tẹ ta kẹe nọ: “Jọ olele mẹ.”+ 28 Ọ tẹ nyasiọ eware kpobi ba, ọ tẹ kpama, o te mu ei họ elele. 29 Kẹsena Livae o te se ehaa ilogbo kẹe evaọ uwou riẹ, yọ ibuobu nọ i re mi osa-uzou gbe amọfa a jọ kugbe ai jẹ re emu na.*+ 30 Fiki onana, otu Farisi gbe ikere-obe nọ e rrọ utu rai a tẹ be go be ta kẹ ilele riẹ nọ: “Fikieme wha bi ro lele enọ i re mi osa-uzou gbe erahaizi re jẹ da?”+ 31 Jesu ọ tẹ kpahe kẹ ae nọ: “Ahwo nọ oma rai o ga a gwọlọ ọbo-imu hu, rekọ enọ e be mọ e gwọlọ ọbo-imu.+ 32 Erahaizi mẹ nyaze ti se re a kurẹriẹ, orọnikọ ahwo okiẹrẹe he.”+

33 A tẹ ta kẹe nọ: “Ilele Jọn e rẹ siọ emuọriọ ba kẹse kẹse jẹ lẹ elẹ ayare-ọgaga, yọ ere ilele otu Farisi na i re ru re, rekọ ilele ra e rẹ re jẹ da.”+ 34 Jesu ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha sai ru egbẹnyusu ọva na siọ emuọriọ ba nọ ọva na ọ rrọ kugbe ae he, wha sai ru ere? 35 Rekọ edẹ e te tha nọ a rẹ te rehọ ọva+ na siọ ae ba; kẹsena a vẹ te siọ emuọriọ ba evaọ edẹ yena.”+

36 Ọ tẹ jẹ rehọ ọtadhesẹ jọ ta ẹme kẹ ae, inọ: “Ohwo ọvo o re bru ẹwẹ-ohọ no ewu ọkpokpọ ze o ve koi fihọ ewu anwae he. Otẹrọnọ o te ru ere, ẹwẹ-ohọ ọkpokpọ na ọ rẹ bẹre noi, keme ẹwẹ-ohọ ewu ọkpokpọ na avọ ọrọ anwae na e ga epọvo na ha.+ 37 Ofariẹ, ohwo ọvo o re ku enwaene ọkpokpọ fihọ eviẹ-udi anwae he. Otẹrọnọ o te ru ere, enwaene ọkpokpọ na u re ru eviẹ-udi na sa bẹre, enwaene na o ve hwẹ kufiẹ, eviẹ-udi na e vẹ raha no. 38 Ukpoye a re ku enwaene ọkpokpọ fihọ eviẹ-udi ekpokpọ. 39 Ohwo ọvo nọ ọ da enwaene anwae no nọ ọ rẹ gwọlọ ọkpokpọ ọ rrọ họ, keme ọ rẹ ta nọ, ‘Ọrọ anwae na o kiehọ.’”

6 Whaọ, nọ ọ jẹ nya idhu iwhiti vrẹ evaọ ẹdijala jọ, ilele riẹ i te mu iwhiti họ ẹkọrọ,+ be rọ abọ whẹriẹ ae jẹ be re.+ 2 Fiki onana, otu Farisi na jọ a tẹ ta nọ: “Fikieme wha bi ro ru oware nọ o wọso uzi Ẹdijala?”+ 3 Rekọ Jesu ọ tẹ kpahe kẹ ae nọ: “Kọ wha ri se oware nọ Devidi o ru okenọ ohọo u je kpei avọ ezae nọ e jọ kugbei?+ 4 Nọ ọ rọ ruọ eva uwou Ọghẹnẹ, a tẹ kẹe ebrẹdi nọ a ro mudhe kẹ Ọghẹnẹ* ọ tẹ re, ọ tẹ rehọ ejọ kẹ ezae nọ e jọ kugbei, onọ u fo nọ ohwo ọvo ọ rẹ re he ajokpaọ izerẹ na ọvo?”+ 5 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Ọmọ ohwo yọ Olori Ẹdijala na.”+

6 Evaọ ẹdijala+ ọfa, ọ tẹ ruọ isinagọgo* na, o te muhọ ewuhrẹ. Yọ ọzae jọ nọ obọze riẹ o ko* ọ jọ etẹe.+ 7 Otu ikere-obe na gbe otu Farisi na a te bi fiẹrohọ Jesu kiọkiọkiọ re a ruẹ sọ o ti siwi ohwo evaọ Ẹdijala, re a ruẹse ruẹ oware jọ nọ a re gu fihọ iẹe uzou. 8 Rekọ, ọ riẹ oware nọ a bi roro,+ fikiere ọ tẹ ta kẹ ọzae nọ obọ riẹ o ko* na nọ: “Kpama ze ti dikihẹ udevie na.” Ọ tẹ kpama, o te dikihẹ udevie na. 9 Kẹsena Jesu ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Jomẹ nọ owhai, Kọ u kiehọ re a jọ Ẹdijala ru oware uwoma manikọ oware enwoma, re a siwi uzuazọ* manikọ re a raha iẹe?”+ 10 Nọ o rri rai kpobi wariẹ no, ọ tẹ ta kẹ ọzae na nọ: “Rriẹ obọ ra.” Ọ tẹ rriẹ obọ na, obọ riẹ o tẹ ruẹrẹhọ. 11 Rekọ a te bi mu ofu ogheghẹ, a te mu ohwohwo họ ẹta kẹ oware nọ a re ru Jesu.

12 Evaọ ẹdẹ jọ o te kpobọ ugbehru nyae lẹ,+ ọ tẹ rọ aso na soso lẹ se Ọghẹnẹ.+ 13 Nọ oke o ke no, o te se ilele riẹ, ọ tẹ jọ udevie rai salọ ikpegbivẹ, enọ o se ikọ re.+ 14 Edẹ rai họ, Saemọn, ọnọ o mu odẹ kẹ nọ Pita, Andru oniọvo Pita, Jemis, Jọn, Filip,+ Batolomio, 15 Matiu, Tọmọs,+ Jemis ọmọzae Alfiọs, Saemọn nọ a re se “ohwo ajọwha na,” 16 Judas ọmọzae Jemis, gbe Judas Iskariọt ọnọ o zihe ruọ ovivie.

17 Tei te ae a tẹ ziọ otọ, o te dikihẹ oria opraprara, yọ ilele riẹ buobu e jọ etẹe, gbe ogbotu ahwo buobu nọ a no Judia gbe Jerusalẹm gbe ubrotọ Taya avọ Saedọn nọ e kẹle abade ze, enọ e nyaze ti yo ẹme riẹ re o je siwi eyao rai. 18 O tube siwi enọ izi igbegbe i je kpokpo dede. 19 Yọ ogbotu ahwo na kpobi a jẹ gwọlọ rọ obọ tei keme ogaga u je noi oma ze+ je siwi aikpobi.

20 Ọ tẹ kpare ovao rri ilele riẹ, o te muhọ ẹta nọ:

“Eva e were owhai enọ e rrọ iyogbe, keme whai wha wo Uvie Ọghẹnẹ.+

21 “Eva e were owhai enọ ohọo u bi kpe enẹna, keme eva e te vọ owhai.+

“Eva e were owhai enọ e be viẹ enẹna, keme wha te hwẹ.+

22 “Eva e were owhai evaọ oke kpobi nọ ahwo a te mukpahe owhai,+ gbe okenọ a te le owhai no oma+ jẹ la owhai eka jẹ raha odẹ rai inọ whai ahwo omuomu fiki Ọmọ ohwo. 23 Wha ghọghọ jẹ wereva gaga evaọ ẹdẹ yena, keme rri! osohwa rai o rrọ ruaro evaọ obọ odhiwu, keme ere ọvona esẹ-esẹ rai i je ru eruẹaro na.+

24 “Rekọ uye u te owhai enọ i fe,+ keme wha wo omosasọ rai kpobi no enẹna.+

25 “Uye u te owhai enọ e be re eva vọ enẹna, keme ohọo u ti kpe owhai.

“Uye u te owhai enọ e be hwẹ enẹna, keme wha ti weri jẹ viẹ.+

26 “Uye u te owhai nọ ahwo kpobi a tẹ be ta ẹme ezi rai,+ keme enẹ esẹ-esẹ rai i ru kẹ eruẹaro erue na.

27 “Rekọ mẹ be ta kẹ owhai nọ e be gaviezọ na nọ: Wha gbẹ hai you ewegrẹ rai, hai ru ewoma kẹ enọ i bi mukpahe owhai,+ 28 hae lẹ ẹro eghale kẹ enọ e bọwo owhai ehao, hae lẹ roro enọ e be la owhai eka.+ 29 Ohwo jọ ọ tẹ tehe owhẹ agba jọ, rehọ agba ọdekọ kẹe re; yọ ohwo jọ o te mi owhẹ ewu ehru ra no, rehọ ewu obeva ra kẹe re.+ 30 Ohwo kpobi nọ ọ be yare oware mi owhẹ, kẹe,+ yọ ohwo jọ o te gboro eware ra rehọ, whọ nyai mi eware na zihe he.

31 “Ofariẹ, nwane wọhọ epanọ wha gwọlọ nọ ahwo a ru kẹ owhai, wha ru epọvo na kẹ ae re.+

32 “Otẹrọnọ wha te you enọ i you owhai ọvo, didi erere o re te owhai? Keme makọ erahaizi dede i re you enọ i you rai.+ 33 Yọ otẹrọnọ enọ i bi ru ewoma kẹ owhai wha re ru ewoma kẹ, didi erere o re te owhai? Makọ erahaizi dede i re ru epọvo na re. 34 Yọ otẹrọnọ enọ wha rẹro nọ e te hwa zihe kẹ owhai wha re momo* kẹ, didi erere o re te owhai?+ Makọ erahaizi dede i re momo kẹ erahaizi re a ruẹse jọ obọrai wo wọhọ epanọ a kẹ rai. 35 Ukpoye, wha gbẹ hai you ewegrẹ rai, jẹ hai ru ewoma, jẹ hai momo kẹ ahwo ababọ irẹro inọ a te hwa zihe kẹ owhai;+ osohwa rai o te jọ ruaro, yọ wha te jọ emọ Ọnọ Ọ Mai Kpehru na, keme o bi ru ewoma kẹ enọ e kare uyere-ọghọ jẹ rrọ muomu.+ 36 Wha gbẹ hai wo ohrọ-oriọ, nwane wọhọ epanọ Ọsẹ rai o wo ohrọ-oriọ na.+

37 “Ofariẹ, wha siọ ahwo ẹdhọ ba egu, re a gbẹ rọ owhai gu ẹdhọ gbe he;+ wha siọ ahwo ba ebrukpe, re a gbe brukpe owhai gbe he. Wha hae rọvrẹ* amọfa, a te rọvrẹ* owhai.+ 38 Wha hae kẹ okẹ, ahwo a te kẹ owhai.+ A ti ku onọ a wawọ ziezi nọ a nyẹ je nuhu kugbe nọ o vọ kpọhọhwẹ fihọ ikpekpawọ rai. Keme epaọ owawọ nọ wha be rọ wawọ kẹ amọfa a te rọ wawọ kẹ owhai re.”

39 Kẹsena ọ tẹ jẹ rehọ ọtadhesẹ jọ ta ẹme kẹ ae, inọ: “Kọ otuaro ọ sai su otuaro? Aimava na a re kie ruọ ọgọdọ, o gbẹ rrọ ere?+ 40 Ọnọ a bi wuhrẹ* ọ rro vi owuhrẹ riẹ hẹ, rekọ ohwo kpobi nọ a wuhrẹ ziezi ọ rẹ jọ wọhọ owuhrẹ riẹ. 41 Kọ fikieme who bi ro rri orara nọ o rrọ ubiẹro oniọvo ra rekọ who bi muẹrohọ ubro-ure nọ o rrọ ubiẹro ra ha?+ 42 Ẹvẹ whọ rẹ ta kẹ oniọvo ra nọ, ‘Oniọvo, kẹ omẹ uvẹ re me si orara nọ o rrọ ubiẹro ra no,’ kpakiyọ whọ be ruẹ ubro-ure nọ o rrọ owhẹ ubiẹro ho? Whẹ ọviẹwẹ! Kaki si ubro-ure nọ o rrọ ubiẹro ra no, kẹsena whọ vẹ te ruẹ ude ziezi si orara nọ o rrọ ubiẹro oniọvo ra no.

43 “Keme emamọ ure ovo o rẹ mọ ekpehre ubi hi, yọ ekpehre ure ovo o rẹ mọ emamọ ubi hi.+ 44 Keme ubi nọ ure o mọ a re ro vuhu ure na.+ Wọhọ oriruo, ahwo a rẹ kọrọ ibi ifigi evaọ idhigbo ho, hayo kọrọ ibi-ure evaọ ure inwe he. 45 Emamọ ohwo ọ rẹ rehọ emamọ eware no emamọ eware nọ o kokohọ udu riẹ ze, rekọ ohwo omuomu ọ rẹ rehọ eware imuomu no eware imuomu nọ o kokohọ ze; keme eme ibuobu nọ e vọ udu na eye unu o rẹ ta via.+

46 “Kọ fikieme wha bi ro se omẹ ‘Olori! Olori!’ rekọ wha bi ru eware nọ mẹ be ta ha?+ 47 Ohwo kpobi nọ ọ nyabru omẹ ze nọ o bi yo eme mẹ nana je bi ru ai, mẹ te vuẹ owhai ohwo nọ ọ wọhọ:+ 48 Ọ wọhọ ọzae nọ ọ be bọ uwou nọ ọ tọ kodo ọ tẹ wọ otọhotọ na họ ehru utho. Fikiere nọ owhe o ku ze, ẹkporo ethẹ na ọ tẹ tehe uwou na rekọ o sai nuhu uwou na ha keme a bọ riẹ ziezi.+ 49 Evaọ abọdekọ riẹ, ohwo kpobi nọ o bi yo eme mẹ rekọ o bi ru ai hi+ ọ wọhọ ọzae nọ ọ bọ uwou fihọ otọ ababọ otọhotọ. Nọ ẹkporo ethẹ na ọ tehe iẹe, o tẹ nwani kie, yọ ọraha uwou na ọ jọ ruaro.”

7 Nọ ọ ta eme kpobi nọ ọ gwọlọ ta kẹ ahwo na no, ọ tẹ ruọ eva Kapaniọm. 2 Whaọ, ọrigbo oletu ogbaẹmo jọ nọ ọ jọ ghaghae kẹe, ọ jẹ mọ gaga yọ ọ kẹle uwhu no.+ 3 Nọ o yo kpahe Jesu, o te vi ekpako ahwo Ju na jọ bru ei re a lẹe nọ ọ nyaze ti siwi ọrigbo riẹ na. 4 A tẹ nyabru Jesu ze, a te mu ei họ ẹlẹ gaga nọ: “O te ohwo nọ who re ru onana kẹ, 5 keme o you orẹwho mai, yọ ọye ọ bọ isinagọgo* mai na.” 6 Fikiere Jesu o te lele ai. Rekọ okenọ ọ be kẹle uwou na no, yọ oletu ogbaẹmo na o vi ahwo no re a nyae ta kẹe nọ: “Ọga, who du nyaze he, keme me te ohwo nọ whọ rẹ nyaze uwou riẹ hẹ.+ 7 Oyejabọ nọ me ro rri omamẹ nọ me te ohwo nọ ọ rẹ nyabru owhẹ ze he na. Rekọ ta ẹme na ọvo, ẹyao odibo mẹ o ti kpo. 8 Keme mẹ omamẹ yọ ohwo nọ ọ rrọ otọ ahwo, me te je wo isoja nọ e rrọ otọ mẹ, yọ mẹ rẹ sae ta kẹ ọjọ nọ, ‘Nyavrẹ!’ ọ vẹ nyavrẹ, jẹ ta kẹ ọfa nọ, ‘Nyaze!’ ọ vẹ nyaze, jẹ ta kẹ ọrigbo mẹ nọ, ‘Ru onana!’ o ve ru ei.” 9 Nọ Jesu o yo eme nana, u te gbei unu, o te kuomarẹriẹ rri ogbotu ahwo nọ a je lele iei na, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Mẹ be ta kẹ owhai nọ, mẹ re jọ evaọ Izrẹl dede ruẹ ẹrọwọ ologbo otiọna ha.”+ 10 Nọ ahwo nọ o vi na a zihe te obọ uwou na, a tẹ ruẹ nọ ẹyao ọrigbo na o kpo no.+

11 U kri hi, o te kpohọ okpẹwho nọ a re se Nein, yọ ilele riẹ gbe ogbotu ahwo buobu a je lele iei. 12 Nọ ọ kẹle unuẹthẹ okpẹwho na no, ọ tẹ ruẹ ahwo nọ a jẹ wọ ọmọzae jọ nọ o whu no vrẹ, ọmọzae ọvo oni riẹ.* U te no ere no, aye-uku aye na ọ jọ.+ Ogbotu ahwo buobu nọ a no okpẹwho na ze a jọ kugbei re. 13 Nọ Olori na ọ kparo ruẹ e riẹ, ohrọ riẹ o tẹ re iẹe,+ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Whọ gbẹ viẹ hẹ.”+ 14 Fikiere Jesu ọ tẹ nya kẹle ehwa nọ a wọ ọmọzae na fihọ, ọ tẹ rọ obọ te ehwa na, enọ e wọ riẹ na i te dikihẹ. Ọ tẹ ta nọ: “Ọmoha, mẹ be ta kẹ owhẹ nọ, kpama!”+ 15 Ọmọzae nọ o whu no na ọ tẹ kpama keria je mu ẹme họ ẹta, Jesu ọ tẹ rehọ iẹe kẹ oni riẹ.+ 16 Ozọ u te mu aikpobi, a te mu Ọghẹnẹ họ ejiri, be ta nọ: “A rehọ ọruẹaro ologbo jọ mu no evaọ udevie mai,”+ gbe nọ, “Ọghẹnẹ ọ rẹriẹ ovao ku ahwo riẹ no.”+ 17 Usi oware nọ o ru na o tẹ vaha ruọ Judia soso gbe ewho kpobi nọ e wariẹ e riẹ họ.

18 Whaọ, ilele Jọn i gbiku eware nana kpobi kẹ Jọn.+ 19 Jọn o te se ilele ivẹ riẹ, o te vi ai re a nyae nọ Olori na nọ: “Kọ whẹ họ Ọnọ Ọ be Nyaze na,+ manikọ ma rẹro omọfa jọ?” 20 Nọ a nyabru Jesu ze, a tẹ ta nọ: “Jọn Ọhọahwo-Ame na o vi omai bru owhẹ ze te nọ owhẹ nọ, ‘Kọ whẹ họ Ọnọ Ọ be Nyaze na, manikọ ma rẹro omọfa?’” 21 Evaọ auwa yena, o siwi eyao ahwo buobu,+ makọ eyao egaga, o le izi imuomu no, yọ o ru ahwo buobu nọ a tuaro ruẹ ude. 22 Jesu ọ tẹ kẹ ae uyo nọ: “Wha nyae vuẹ Jọn eware nọ wha ruẹ je yo na: Enọ i tuaro i mu ude họ ẹruẹ no,+ enọ e ko e be nya, a bi ru emoti fo, enọ i diezọ i bi yo ẹme,+ a be kpare enọ i whu no ze, yọ a be ta usi uwoma na kẹ iyogbe.+ 23 Eva e were ọnọ ọ jọ oma mẹ ruẹ oware ovo nọ o rẹ wha ezoruẹ ze he.”+

24 Nọ enyukọ nọ Jọn o vi na e nyavrẹ no, Jesu o te mu ogbotu na họ ẹta kẹ kpahe Jọn nọ: “Eme wha kpobọ udhude nyai rri? Ukpoko* nọ ofou o bi fou?+ 25 Kọ eme wha nyai rri? Ọzae nọ o ku iwu elọlọhọ* họ?+ Whaọ, enọ i ku iwu eghaghae họ jẹ be reakpọ kuoma a rrọ iwou ivie. 26 Kọ eme wha ginẹ nyai rri? Ọruẹaro? Ẹhẹ, mẹ be ta kẹ owhai nọ, o vi ọruẹaro gheghe.+ 27 Ọnana họ ọnọ a kere kpahe nọ: ‘Rri! Me bi vi ọnyukọ mẹ karo kẹ owhẹ,* ọnọ ọ te ruẹrẹ edhere ra họ re whọ tẹ nyaze.’+ 28 Mẹ be vuẹ owhai nọ, evaọ usu ahwo nọ eyae i yẹ, ọnọ ọ rro vi Jọn ọ rrọ họ, rekọ ọnọ ọ mae kawo evaọ Uvie Ọghẹnẹ ọ rro vi ei.”+ 29 (Nọ ahwo na kpobi gbe enọ i re mi osa-uzou a yo onana, a tẹ ta nọ Ọghẹnẹ o kiẹrẹe, keme Jọn họ ọnọ ọ họ rai ame.+ 30 Rekọ otu Farisi na gbe enọ e riẹ Uzi na lafi a rri ohrẹ Ọghẹnẹ nọ a kẹ rai vo,+ nọ orọnọ Jọn ọ họ rai ame he na.)

31 “Kọ amono mẹ rẹ rehọ ahwo oge nana wawo, kọ amono a wọhọ?+ 32 A wọhọ emaha nọ e keria oria eki nọ e be ta kẹ ohwohwo nọ: ‘Ma kporo urete kẹ owhai, rekọ wha gbile he; ma viẹ gaga, rekọ wha viẹ hẹ.’ 33 Epọvo na re, Jọn Ọhọahwo-Ame na ọ nyaze, ọ be re ebrẹdi hayo da udi wọhọ ahwo edekọ họ,+ rekọ wha be ta nọ, ‘Idhivẹri ọ riẹe oma.’ 34 Ọmọ ohwo ọ nyaze be re jẹ da, rekọ wha be ta nọ: ‘Rri! Ọgba-ore gbe ọgba-udi ọ rrọ, ogbẹnyusu enọ i re mi osa-uzou gbe erahaizi!’+ 35 Oghẹrẹ kpobi kẹhẹ, emọ nọ areghẹ o yẹ* a rẹ rọ riẹ nọ o kiẹrẹe.”+

36 Whaọ, omọvo otu Farisi na ọ tẹ be lẹe nọ ọ ziọ uwou riẹ te re emu. Fikiere ọ tẹ ruọ uwou ohwo Farisi na ọ tẹ keria be re emu evaọ emẹjẹ. 37 Rri! Aye jọ nọ a riẹ wọhọ ọrahauzi evaọ okpẹwho na o te yo nọ ọ be re emu* evaọ uwou ohwo Farisi na, ọ tẹ rehọ ololo alabasta nọ udẹ nọ u re gbo ore awere o rrọ ze.+ 38 Nọ o kigwẹ họ emu Jesu, o te muhọ ẹviẹ, o te bi su irui-oviẹ riẹ fihọ awọ Jesu, ọ tẹ rehọ eto uzou riẹ ririe ai no. Ofariẹ, ọ nabe viọlọ awọ riẹ je ku udẹ nọ u re gbo ore awere na họ awọ riẹ. 39 Nọ ohwo Farisi nọ o zizie Jesu na ọ ruẹ onana ọ tẹ be jọ eva riẹ ta nọ: “Orọnọ ọzae nana ginọ ọruẹaro, ọ hae riẹ oghẹrẹ ohwo nọ aye nana nọ ọ be rọ obọ tei na ọ rrọ, inọ ọrahauzi.”+ 40 Rekọ Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Saemọn, me wo ẹme jọ nọ mẹ gwọlọ ta kẹ owhẹ.” Saemọn ọ tẹ ta nọ: “Owuhrẹ, tae ze!”

41 “Ezae ivẹ jọ e reosa ohwo jọ nọ o re momo igho kẹ ahwo; ọjọ ọ reosa dinariọs* egba isoi (500), ọdekọ kọ udhuvẹ-gbikpe. 42 Nọ a wo oware ovo nọ a sae rọ hwa osa na zihe he, ọ tẹ rọvrẹ aimava na riẹriẹriẹ. Kọ evaọ usu aimava na, ọvẹ ọ rẹ mai you rie?” 43 Saemọn ọ tẹ kẹ uyo nọ: “Me roro nọ ọnọ ọ mae rọvrẹ bu na.” Ọ tẹ ta kẹe nọ: “Who roro gba.” 44 Ọ tẹ rẹriẹ ovao ku aye na, ọ tẹ ta kẹ Saemọn nọ: “Kọ whọ be ruẹ aye nana? Nọ mẹ ruọ uwou ra, whọ kẹ omẹ ame wozẹ awọ mẹ hẹ. Rekọ aye nana o su irui-oviẹ riẹ ku awọ mẹ, ọ tẹ rehọ eto riẹ ririe ae. 45 Whọ viọlọ omẹ hẹ, rekọ aye nana, anwọ auwa nọ mẹ rọ nyaze na, ọ re siọ awọ mẹ ba ẹviọlọ họ. 46 Who ku udẹ fihọ uzou mẹ hẹ, rekọ aye nana o ku udẹ nọ u re gbo ore awere fihọ awọ mẹ. 47 Fiki onana, mẹ be ta kẹ owhẹ nọ, dede nọ izieraha riẹ e rrọ buobu,* a rehọ e rai rọvrẹ riẹ no+ keme o dhesẹ uyoyou ulogbo. Rekọ ọnọ a rọvrẹ kakao o re dhesẹ uyoyou kakao.” 48 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ aye na nọ: “A rọ izieraha ra rọvrẹ owhẹ no.”+ 49 Enọ a gbẹ jẹ re emu evaọ emẹjẹ na a te mu omoma rai họ ẹta kẹ nọ: “Nọ ono na nọ ọ be tubẹ rọ izieraha rọvrẹ ohwo?”+ 50 Rekọ ọ tẹ ta kẹ aye na nọ: “Ẹrọwọ ra o siwi owhẹ no;+ nya kpo tou.”

8 Nọ omoke jọ o vrẹ no, o te je no okpẹwho ruọ okpẹwho je no iwhre ruọ iwhre, be ta je whowho usi uwoma Uvie Ọghẹnẹ.+ Yọ Ikpegbivẹ na a jọ kugbei, 2 eyae jọ e jọ kugbei re, enọ o le izi imuomu no oma je siwi eyao rai: Meri nọ a je se Magdalini, ọnọ idhivẹri ihrẹ i no oma ze; 3 Joana+ aye Kuza, ọzae nọ ọ jẹ rẹrote eyero Herọd; Suzana; gbe eyae efa buobu, enọ e jẹ rehọ eyero obọrai gbodibo kẹ ae.+

4 Whaọ, nọ ogbotu ahwo buobu a kuomagbe enọ i no ikpewho sa-sa bru ei ze no, ọ tẹ rehọ ọtadhesẹ ta ẹme kẹ ae inọ:+ 5 “Ọkibi jọ ọ nyae kọ ibi riẹ. Epanọ ọ jẹ rọ kọ na, ejọ i te kie fihọ akotọ edhere, a te thihi ai nyaotọ, evra obọ ehru* e tẹ soro ae lọ no.+ 6 Ejọ i kie fihọ ehru utho, nọ e dhẹ ze, i te whu no fikinọ i wo ame he.+ 7 Efa i kie fihọ udevie idhigbo, nọ idhigbo na avọ ekakọ na e rro ze kugbe, idhigbo na e tẹ lẹliẹ ekakọ na ko no.+ 8 Rekọ ibi efa i kie fihọ emamọ otọ, nọ e dhẹ ze, e tẹ mọ ibi udhusoi (100) efa.”+ Nọ ọ ta eme nana no, ọ tẹ kpare urru ta nọ: “Jọ ọnọ o wo ezọ nọ o re ro yo, o yo.”+

9 Rekọ ilele riẹ e tẹ nọe otofa ọtadhesẹ nana.+ 10 Ọ tẹ ta nọ: “Whai họ enọ a kuvẹ re wha wo otoriẹ eware ididi ọrẹri Uvie Ọghẹnẹ na, rekọ rọkẹ ahwo edekọ na, etadhesẹ ọvo a rẹ rọ ta ẹme kẹ ae,+ re dede nọ a bi rri, a rẹ ruẹ hẹ, dede nọ a bi yo, a re wo otoriẹ hẹ.+ 11 Whaọ otofa ọtadhesẹ na ọna: Ibi na họ ẹme Ọghẹnẹ.+ 12 Ibi nọ i kie fihọ akotọ edhere na họ enọ i yo ẹme na, kẹsena Ẹdhọ ọ tẹ nyaze, ọ tẹ tọlọ ẹme na no udu rai no re a gbẹ rọwo re a siwi ai hi.+ 13 Ibi nọ i kie fihọ ehru utho na họ enọ i yo ẹme na, a tẹ rọ oghọghọ jẹe rehọ, rekọ a wo awọ họ. A rọwo ẹme na evaọ omoke jọ, rekọ nọ odawọ u te ai, a te kie.+ 14 Kpahe enọ i kie fihọ udevie idhigbo na, enana họ enọ i yo ẹme na, rekọ awaọruọ akpọ, efe,+ gbe omaweromẹ akpọ nana+ i te reghe ai, e tẹ lẹliẹ ẹme na ko no riẹriẹriẹ evaọ oma rai, ibi nọ a mọ e gbẹ sae who ho.+ 15 Kpahe enọ i kie fihọ emamọ otọ na, enana họ enọ e rehọ emamọ udu gaviezọ kẹ ẹme na,+ a te kru rie fihọ udu rai jẹ rehọ ithihakọ mọ ibi.+

16 “Ohwo ọvo ọ rẹ rọ ukpẹ tu ọ vẹ rọ oware ruru iei hayo fi ei họ otọ ehwa ha, rekọ o re fi ei họ ehru ọkpọ-edada ukpẹ re enọ e be ruọ uwou na a sae ruẹ elo na.+ 17 Keme oware ovo nọ a si no nọ o te fere via ha o rrọ họ hayo oware ovo nọ a nabe ko dhere nọ a te riẹ hẹ hayo nọ o te bẹre via ha o rrọ họ.+ 18 Fikiere, wha muẹrohọ epanọ wha be gaviezọ, keme ohwo kpobi nọ o wo a rẹ te kẹe efa kugbe,+ rekọ ohwo kpobi nọ o wo ho, a ti mi ei makọ onọ o roro nọ o wo na dede.”+

19 Whaọ oni riẹ avọ inievo-emezae+ riẹ a tẹ nyabru ei ze, rekọ a jẹ sai tei oma ha fiki ogbotu na.+ 20 Fikiere ahwo a tẹ ta kẹe nọ: “Oni ra avọ inievo-emezae ra a dikihẹ obọ otafe be gwọlọ ruẹ owhẹ.”21 Ọ tẹ kpahe kẹ ae nọ: “Oni mẹ gbe inievo-emezae mẹ họ ahwo nana nọ a bi yo ẹme Ọghẹnẹ je bi koko iei na.”+

22 Evaọ ẹdẹ jọ, tei te ilele riẹ a tẹ ruọ okọ, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Joma fa kpohọ abọdekọ awa na.” A te muhọ ebi vrẹ.+ 23 Rekọ epanọ a je ro bi vrẹ na, ọ tẹ wezẹ no. Ofou ọwhibo ọgaga o te muhọ efou evaọ awa na, ame o te bi kporo ruọ okọ na, te epanọ o rọ kẹle ezue.+ 24 Fikiere a tẹ nyae rọwo iẹe no owezẹ ze, be ta nọ: “Owuhrẹ, Owuhrẹ, ewhu ma rrọ na!” Fikiere ọ tẹ kpama, ọ tẹ whọku ofou gbe ẹkporo na, i te serihọ, oria kpobi o tẹ fọ rirẹ.+ 25 Kẹsena ọ tẹ nọ ae nọ: “Kọ ẹrọwọ rai ọ rrọ?” Rekọ ozọ u te mu ai gaga, akpọ o te gbe ai unu, a tẹ be ta kẹ ohwohwo nọ: “Oghẹrẹ ohwo vẹ ọna? Keme ọ rẹ ta ẹme kẹ ofou gbe ame na dede, i ve yoẹme kẹe.”+

26 A te bi kpahe ubrotọ ahwo Gẹrasa,+ onọ o rrọ abọdekọ Galili. 27 Nọ Jesu ọ ruọ okpa, ọzae jọ nọ idhivẹri e rrọ oma nọ o no okpẹwho na ze ọ tẹ nyabru ei. U kri no nọ o ri ku ewu họ họ, yọ ọ jẹ rria uwou ho rekọ oria nọ iki* e rrọ ọ jẹ rria.+ 28 Nọ ọ ruẹ Jesu, o te bo je kigwẹ fihọ aro riẹ, ọ tẹ rọ urru oruarua ta nọ: “Eme me wo kugbe owhẹ, Jesu Ọmọ Ọghẹnẹ nọ Ọ Mai Kpehru na? Mẹ lẹ owhẹ, whọ kẹ omẹ uye he.”+ 29 (Keme Jesu ọ jẹ ta kẹ ẹzi ogbegbe na nọ o no oma ọzae na ze. O kru rie unuẹse buobu no,*+ yọ ẹsibuobu a rọ egbregba kare abọ gbe awọ riẹ, a ve bi rou rie,* rekọ ọ vẹ sawo egbregba na no, idhivẹri na o ve ru ei dhẹ kpohọ eria nọ ahwo a rrọ họ.) 30 Jesu ọ tẹ nọe nọ: “Didi odẹ ra?” Ọ tẹ ta nọ: “Lijọn,”* keme idhivẹri nọ e ro riẹ oma e jọ buobu. 31 A tẹ ruabọhọ be lẹe nọ o le ai kpohọ ọgọdọ odidi na ha.+ 32 Whaọ, owa isi+ nọ o jọ buobu o jẹ re emu evaọ ugbehru na, fikiere izi igbegbe na e tẹ lẹe nọ ọ kẹ ae uvẹ ruọ isi na, ọ tẹ kẹ ae uvẹ nọ a ru ere.+ 33 Idhivẹri na i te no oma ọzae na, e tẹ ruọ isi na, owa isi na o tẹ họrọ ruọ oria nọ o galevi na kie fihọ awa na, e tẹ da ame whu. 34 Rekọ nọ enọ i je su isi na e ruẹ oware nọ o via na, a tẹ dhẹ, a tẹ niyẹrẹ na evaọ okpẹwho na gbe okegbe yena soso.

35 Kẹsena ahwo a tẹ nya lahwe re a ruẹ oware nọ o via na. A tẹ nyabru Jesu ze, a tẹ ruẹ ọzae nọ idhivẹri i no oma na nọ o ku ewu họ avọ iroro riẹ nọ e rrọ gbagba, yọ ọ keria gba Jesu, ozọ u te mu ai. 36 Enọ e ruẹ oware nọ o via na a te gbiku kẹ ae epanọ a ro siwi ọzae nọ idhivẹri e jọ oma na. 37 Kẹsena ogbotu ahwo nọ a zurie no ubrotọ ahwo Gẹrasa ze a tẹ ta kẹ Jesu nọ o no ẹwho rai no keme ozọ u je mu ai gaga. Ọ tẹ ruọ okọ re o no etẹe. 38 Ọzae nọ idhivẹri i no oma na ọ tẹ be lẹe inọ o re lele iei, rekọ ọ ta kẹe nọ ọ nya kpo, inọ:+ 39 “Nya kpo re whọ hai whowho oware nọ Ọghẹnẹ o ru kẹ owhẹ na.” Fikiere, ọ tẹ nyavrẹ be jọ okpẹwho na soso whowho oware nọ Jesu o ru kẹe.

40 Nọ Jesu o zihe te abọ obei, ogbotu ahwo na a te dede iei rehọ sasasa keme aikpobi a je rẹro riẹ.+ 41 Rekọ rri! ọzae jọ nọ a re se Jairọs ọ tẹ nyaze; ọzae nana ọ jọ omọvo enọ i wuzou evaọ isinagọgo* na. O te kigwẹ fihọ aro Jesu, o te mu ei họ ẹlẹ nọ ọ nyaze obọ uwou riẹ,+ 42 keme ọmọtẹ ọvo riẹ,* nọ ọ jọ oware wọhọ ikpe ikpegbivẹ, ọ mọ te uwhu no.

Epanọ Jesu ọ jẹ rọ nyavrẹ na, ogbotu ahwo na a te bi tunyẹe. 43 Whaọ aye jọ ọ jariẹ nọ o hwẹ azẹ+ te ikpe ikpegbivẹ soso no, yọ ohwo ọvo ọ re sai siwi ei hi.+ 44 Ọ tẹ nyaruọ emu Jesu, ọ tẹ rọ obọ te efọlefọ ewu ehru riẹ,+ ẹsiẹvo na azẹ nọ o je hwẹ na o te serihọ. 45 Fikiere Jesu ọ tẹ nọ nọ: “Ono ọ rọ obọ te omẹ na?” Nọ uvumọ ohwo ọ ta nọ ọye he, Pita ọ tẹ ta nọ: “Owuhrẹ, ogbotu ahwo na a wariẹ owhẹ họ je bi tunyẹ owhẹ.”+ 46 Rekọ Jesu ọ tẹ ta nọ: “Ohwo jọ ọ rọ obọ te omẹ, keme mẹ riẹ nọ ogaga+ u no omẹ oma.” 47 Nọ aye na ọ ruẹ nọ Jesu ọ riẹ oware nọ o ru na, ọ tẹ roma lahwe kigwẹ fihọ aro riẹ bi nuhu, ọ tẹ jọ iraro ahwo na kpobi gbiku oware nọ o lẹliẹ e riẹ rọ obọ tei gbe epanọ ẹyao riẹ o ro kpo ẹsiẹvo. 48 Rekọ Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ọmọtẹ, ẹrọwọ ra o siwi owhẹ no. Nya kpo tou.”+

49 Nọ ọ gbẹ jẹ ta ẹme na, ọzae jọ nọ o no obọ uwou ọnọ o wuzou evaọ isinagọgo* na ze, ọ tẹ ta nọ: “Ọmọtẹ ra o whu no; who gbe du kpokpo Owuhrẹ na ha.”+ 50 Nọ Jesu o yo onana, ọ tẹ ta kẹ Jairọs nọ: “Jọ ozọ u mu owhẹ hẹ, thakpi wo ẹrọwọ, ọ te zọ.”+ 51 Nọ o te uwou na, ọ kẹ ohwo ọvo uvẹ re o lele iei ruọ eva ha ajokpaọ Pita, Jọn, Jemis gbe ọsẹgboni ọmọtẹ na. 52 Rekọ ahwo na kpobi a jẹ viẹ jẹ be rọ abọ tehe igbama rai avọ uweri fiki ọmọ na. Jesu ọ tẹ ta nọ: “Wha gbẹ viẹ hẹ,+ keme o whu hu rekọ ọ be wezẹ.”+ 53 Fikiere a te mu ei họ ẹhwẹ avọ ẹkoko, keme a riẹ nọ o whu no. 54 Rekọ o te kru ọmọtẹ na obọ, o te sei nọ: “Ọmọ, kpama!”+ 55 Ẹzi+ riẹ ọ tẹ* wariẹ ruọ ẹe oma, ọ tẹ nwane kpama keria,+ Jesu ọ tẹ ta nọ a kẹ ọmọ na emu re ọ re. 56 Eva e tẹ were ọsẹgboni ọmọtẹ na gaga, rekọ ọ ta kẹ ae nọ a vuẹ ohwo ọvo oware nọ o via na ha.+

9 Kẹsena o te se Ikpegbivẹ na kokohọ, ọ tẹ kẹ ae ogaga gbe udu nọ a re ro le idhivẹri+ kpobi no je siwi eyao.+ 2 O te vi ai vrẹ re a nyai whowho Uvie Ọghẹnẹ, re a je siwi ahwo, 3 yọ ọ ta kẹ ae nọ: “Wha du wha oware ovuovo lele oma kpohọ erẹ na ha, makọ ubiọkpọ hayo ẹkpa emuore hayo ebrẹdi hayo ugho;* yọ wha rẹ wha iwu ivẹ* gbe he.+ 4 Rekọ evaọ oria kpobi nọ wha jọ ruọ eva uwou, wha jọ etẹe, re wha no etẹe vrẹ.+ 5 Yọ evaọ oria kpobi nọ ahwo a jọ dede owhai rehọ họ, nọ wha te bi no okpẹwho yena, wha tehe* ovu nọ ọ rrọ awọ rai no re o jọ isẹri kẹ ae.”+ 6 Kẹsena a tẹ nyavrẹ, a tẹ nya ẹkwotọ na duwu no iwhre ruọ iwhre, bi whowho usi uwoma na je bi siwi ahwo evaọ oria kpobi.+

7 Whaọ, Herọd* osu ubrotọ na* o yo kpahe oware kpobi nọ o jẹ via, eware e tẹ jariẹ aro gedegede gaga keme ahwo jọ a jẹ ta nọ Jọn ọ kparoma no uwhu ze na,+ 8 rekọ efa e jẹ ta nọ Elaejah o zihe ze no, yọ efa e be ta nọ omọvo eruẹaro anwae na ọ kparoma ze na.+ 9 Herọd ọ tẹ ta nọ: “Me bru Jọn uzou.+ Kinọ ono na me bi yo eware nana kpahe na?” Fikiere ọ tẹ jẹ daoma re ọ ruẹ e riẹ.+

10 Nọ ikọ na i zihe ze, a tẹ niyẹrẹ eware kpobi nọ a ru kẹ Jesu.+ Ọ tẹ ta kẹ ae nọ a lele iei, ae ọvo a te kpohọ okpẹwho jọ nọ a re se Bẹtsaida.+ 11 Rekọ nọ ogbotu ahwo na a riẹ obonọ ọ nya, a tẹ nyabru ei. O te dede ai rehọ sasasa, o te mu ai họ ẹta kẹ kpahe Uvie Ọghẹnẹ, o te je siwi enọ e jẹ mọ.+ 12 Whaọ oke u te muhọ ekpo. Ikpegbivẹ na e tẹ nyabru ei ze, a tẹ ta kẹe nọ: “Siobọno ogbotu na re a kpohọ iwhre gbe eria efa nọ e wariẹ onana họ nyae gwọlọ eria nọ a rẹ wezẹ gbe oware nọ a rẹ re, keme ahwo a be rria oria nana ha.”+ 13 Rekọ ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha kẹ ae oware nọ a rẹ re.”+ A tẹ ta nọ: “Ikulu ebrẹdi isoi, gbe imiyei ivẹ ọvo ma wo, ajokpanọ ma rẹ nyae dẹ emu kẹ ahwo nana kpobi.” 14 Ezae nọ e jọ etẹe i bu te oware wọhọ idu isoi (5,000). Rekọ ọ tẹ ta kẹ ilele riẹ nọ: “Wha ta kẹ ae nọ a keria ekueko, ẹko ọvuọvo oware wọhọ udhuvẹ-gbikpe.” 15 A te ru ere, aikpobi a tẹ keria. 16 Nọ ọ rehọ ebrẹdi isoi gbe imiyei ivẹ na, o te rri obọ odhiwu, ọ tẹ lẹ fihọ ae. Kẹsena o te bru ebrẹdi na ibribro, ọ tẹ be rehọ ae kẹ ilele na re a rehọ ae kẹ ogbotu na. 17 Ahwo na kpobi a tẹ re, eva e tẹ vọ ae, a tẹ kwa ewẹ nọ i kiọkọ koko, e vọ ikete ikpegbivẹ.+

18 Oke ofa nọ ọye ọvo ọ jọ oria jẹ lẹ, ilele na e tẹ nyabru ei ze, ọ tẹ nọ ae nọ: “Ono ogbotu na ọ be ta nọ mẹ rrọ?”+ 19 A tẹ kẹe uyo nọ: “Jọn Ọhọahwo-Ame na, rekọ efa e be ta nọ Elaejah, yọ efa e be ta nọ omọvo eruẹaro anwae na ọ kparoma ze na.”+ 20 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Kọ owhai, ono wha be ta nọ mẹ rrọ?” Pita ọ tẹ kẹ uyo nọ: “Whẹ họ Kristi na, ọnọ Ọghẹnẹ o vi ze.”+ 21 Kẹsena ọ tẹ vẹvẹ ae unu gaga inọ a ta kẹ ohwo ọvo kpahe onana ha,+ 22 rekọ ọ tẹ ta nọ: “O gba Ọmọ ohwo họ nọ ọ rẹ ruẹ uye eware buobu, yọ ekpako na, ilori izerẹ na, gbe otu ikere-obe na a te se iẹe, a ve ti kpei,+ rekọ evaọ ẹdẹ avọ esa a te kpare iẹe ze.”+

23 Kẹsena ọ tẹ be ta kẹ aikpobi nọ: “Otẹrọnọ ohwo jọ ọ gwọlọ lele omẹ, jọ ọ vro omobọ riẹ+ re ọ wọ ure-oja* riẹ kẹdẹ kẹdẹ, o ve lele omẹ ẹsikpobi.+ 24 Keme ohwo kpobi nọ ọ be gwọlọ siwi uzuazọ* riẹ, uzuazọ riẹ u ti vru, rekọ ohwo kpobi nọ uzuazọ* riẹ u vru fiki mẹ họ ọnọ ọ te wariẹ woi.+ 25 Evaọ uzẹme, didi ewoma o rẹ jọ kẹ ohwo otẹrọnọ o wo akpọ na soso rekọ ọ tẹ wha uye se omariẹ hayo uzuazọ riẹ u te vru?+ 26 Keme ohwo kpobi nọ oma o be vo fiki mẹ gbe fiki eme mẹ, oma ohwo yena o te vo Ọmọ ohwo okenọ ọ te nyaze evaọ oruaro riẹ gbe orọ Ọsẹ na gbe orọ ikọ-odhiwu erẹri na nọ e rrọ kugbei.+ 27 Rekọ uzẹme mẹ be ta kẹ owhai inọ, ejọ e rrọ nọ i dikihẹ etenẹ na nọ i ti whu vievie he ajokpanọ a ruẹ Uvie Ọghẹnẹ tao.”+

28 Evaọ uzẹme, nọ oware wọhọ edẹ eree e vrẹ no nọ ọ rọ ta eme nana, ọ tẹ rehọ Pita, Jọn, gbe Jemis kugbe oma, a tẹ gadiẹ kpohọ ehru ugbehru na nyae lẹ.+ 29 Epanọ ọ jẹ rọ lẹ na, ovao riẹ u te nwene, iwu riẹ e tẹ jọ fuafo je lo nwranwranwra. 30 Ẹsiẹvo na, ezae ivẹ i te je lele iei ta ẹme; Mosis avọ Elaejah. 31 Ezae nana e romavia avọ oruaro, a te mu ẹme họ ẹta kpahe ezihe vrẹ riẹ, onọ o ti rugba kẹle evaọ obọ Jerusalẹm.+ 32 Whaọ, owezẹ o vọ Pita avọ ilele ivẹ edekọ na aro, rekọ nọ aro rai ọ sasa ziezi no, a tẹ ruẹ Jesu evaọ oruaro riẹ+ gbe ezae ivẹ na nọ i dikihẹ kugbei. 33 Epanọ ezae ivẹ na e jẹ rọ nyase iẹe ba na, Pita ọ tẹ ta kẹ Jesu nọ: “Owuhrẹ, u woma nọ ma rọ rrọ etenẹ. Fikiere joma bọ iwou-udhu esa fihọ etenẹ, ọjọ rọkẹ owhẹ, ọjọ rọkẹ Mosis, ọjọ rọkẹ Elaejah.” Ọ riẹ ẹme nọ ọ jẹ ta na ha. 34 Rekọ epanọ ọ jẹ rọ ta eme nana, ẹgho ọ tẹ romavia, o te mu ai họ eruru. Nọ ẹgho na o ruru ai no, ozọ u te mu ai. 35 Kẹsena urru+ jọ u te do no ẹgho na ze, be ta nọ: “Ọnana họ Ọmọzae mẹ, ọnọ mẹ salọ.+ Wha gaviezọ kẹe.”+ 36 Epanọ urru na o jẹ rọ ta ẹme na, a tẹ ruẹ Jesu ọvo nọ o kiọkọ. Rekọ evaọ edẹ yena a ruru unu rai, a vuẹ ohwo ọvo eware nọ a ruẹ na ha.+

37 Okiokiọ riẹ nọ a nwrotọ no ugbehru na ze no, ogbotu ahwo buobu a tẹ nyabru ei ze.+ 38 Ọzae jọ ọ tẹ jọ udevie ogbotu na bo gaga inọ: “Owuhrẹ, mẹ be lẹ owhẹ nọ who rri ọmọzae mẹ keme ọye ọvo me yẹ.+ 39 Rri! ẹzi ogbegbe jọ o re kru ei, ẹsiẹvo na o ve bo, o ve ru ei kie ewawa avọ ivuhu nọ i re no unu riẹ ze, yọ udugaga o re ro noi oma nọ ọ tẹ nwae oma no. 40 Mẹ lẹ ilele ra inọ a le ẹzi ogbegbe na no, rekọ a sai ru ei hi.” 41 Jesu ọ tẹ ta nọ: “O oge nọ ọ kare ẹrọwọ jẹ vọ avọ uzioraha,+ ẹvẹ mẹ rẹ jọ kugbe owhai kri te je thihakọ kẹ owhai kri te? Rehọ ọmọzae ra na ziọ etenẹ.”+ 42 Rekọ, epanọ ọ jẹ rọ nyabru Jesu ze dede na, idhivẹri na ọ tẹ rehọ iẹe fa otọ, ru ei kie ewawa bi nuhu iei zighi zighi. Rekọ Jesu ọ tẹ whọku ẹzi ogbegbe na, o te siwi ọmọzae na, ọ tẹ rehọ iẹe kẹ ọsẹ riẹ. 43 Akpọ o te gbe aikpobi unu kpahe ogaga ulogbo Ọghẹnẹ.

Epanọ eware kpobi nọ o je ru i je ro gbe aikpobi unu na, ọ tẹ ta kẹ ilele riẹ nọ: 44 “Wha gaviezọ ziezi jẹ kareghẹhọ eme nana, keme a ti vivie Ọmọ ohwo họ obọ ahwo.”+ 45 Rekọ a wo otoriẹ ẹme nọ ọ jẹ ta na ha. Evaọ uzẹme, a ko riẹ dhere no ae re a siọ otoriẹ ẹme na ba ewo, yọ ozọ u je mu ai re a nọe kpahe ẹme nana.

46 Kẹsena avro ọ tẹ romavia evaọ udevie rai kpahe ohwo nọ ọ mae jọ udevie rai rro.+ 47 Nọ Jesu ọ riẹ oware nọ a be jọ udu rai roro, ọ tẹ rehọ ọmaha jọ dikihẹ abotọ riẹ, 48 ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Ohwo kpobi nọ o dede ọmaha nana rehọ fiki odẹ mẹ o dede omẹ rehọ re; yọ ohwo kpobi nọ o dede omẹ rehọ, o dede Ọnọ o vi omẹ ze rehọ re.+ Keme ohwo nọ o ru omariẹ wọhọ ọnọ ọ mae kawo evaọ udevie rai kpobi họ ọnọ ọ rrọ ruaro.”+

49 Jọn ọ tẹ ta kẹe nọ: “Owuhrẹ, ma ruẹ ohwo jọ nọ ọ jẹ rọ odẹ ra le idhivẹri no, yọ ma daoma re ma whaha iẹe keme ọ rrọ usu mai nọ i bi lele owhẹ na ha.”+ 50 Rekọ Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Wha whaha iẹe he, keme ohwo kpobi nọ ọ be wọso owhai hi ọ rrọ abọ rai.”

51 Nọ edẹ nọ a te rọ rehọ iẹe vrẹ kpohọ ehru e be kẹle no,*+ ọ tẹ gbaemu nọ o re kpobọ Jerusalẹm. 52 Fikiere, o te vi ilele riẹ jọ karo. A tẹ nyavrẹ, a tẹ ruọ eva iwhre ahwo Sameria jọ re a ruẹrẹ eware họ kẹe. 53 Rekọ ahwo iwhre na a dede Jesu rehọ họ+ keme ọ gba riẹ mu* nọ o re kpobọ Jerusalẹm. 54 Nọ Jemis avọ Jọn+ a ruẹ onana, a tẹ ta nọ: “Olori, kọ whọ gwọlọ nọ ma se erae no obọ odhiwu ze te mahe ae no?”+ 55 Rekọ o te kuomarẹriẹ whọku ae. 56 Fikiere a tẹ nya kpohọ iwhre ọfa.

57 Whaọ, epanọ a rọ jọ edhere jẹ nyavrẹ na, ohwo jọ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Me ti lele owhẹ kpohọ oria kpobi nọ whọ be nya.” 58 Rekọ Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Iruakọ i wo ighogho, evra obọ ehru* i wo iwou, rekọ Ọmọ ohwo o wo oria nọ ọ rẹ rehọ uzou riẹ kpahe he.”+ 59 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ọfa nọ: “Jọ olele mẹ.” Ọzae na ọ tẹ ta nọ: “Olori, kẹ omẹ uvẹ tao re mẹ nyai ki ọsẹ mẹ.”+ 60 Rekọ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Jọ enọ i whu no+ i ki enọ i whu no, rekọ nya re whọ jọ oria kpobi whowho Uvie Ọghẹnẹ.”+ 61 Ọfa ọ tẹ jẹ ta nọ: “Me ti lele owhẹ, Olori, rekọ kẹ omẹ uvẹ tao re mẹ nyai yere ahwo uviuwou mẹ inọ a jọ tou.” 62 Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ohwo kpobi nọ o kru ẹwhẹ no nọ o bi rri eware nọ e rrọ obemu+ o te kẹ Uvie Ọghẹnẹ hẹ.”+

10 Nọ eware nana e vrẹ no, Olori na ọ tẹ salọ ilele udhosa-gbikpe efa, o te vi ae imimava+ karo kpohọ okpẹwho gbe oria kpobi nọ ọyomariẹ ọ be te nya. 2 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Uzẹme, ivuẹvu na e rrọ ruaro, rekọ iruiruo na e rrọ kakao. Fikiere, wha lẹ Olori ivuẹvu na re o vi iruiruo ziọ ivuẹvu riẹ.+ 3 Wha nya! Rri! Me bi vi owhai vrẹ wọhọ igodẹ evaọ udevie ijera.+ 4 Wha wha ẹmẹkpa-ugho hayo ẹkpa emuore hayo eviẹ ọfa ha,+ yọ wha yere ohwo ọvo* evaọ edhere he. 5 Evaọ oria kpobi nọ wha jọ ruọ eva uwou, wha kake ta nọ: ‘Jọ udhedhẹ u te uwou nana.’+ 6 Otẹrọnọ ohwo nọ ọ gwọlọ udhedhẹ ọ rrọ etẹe, udhedhẹ rai u ti tei. Rekọ otẹrọnọ ohwo otiọye ọ gbẹ riẹ hẹ, udhedhẹ rai u ti zihe bru owhai. 7 Wha jọ uwou yena,+ wha re jẹ da eware nọ a kẹ owhai,+ keme oruiruo o te ọnọ a rẹ hwosa iruo riẹ kẹ.+ Wha kwa no uwou ruọ uwou hu.

8 “Ofariẹ, evaọ oria kpobi nọ wha jọ ruọ okpẹwho nọ a jọ dede owhai rehọ, wha re oware nọ a kẹ owhai, 9 wha siwi enọ e be jariẹ mọ jẹ ta kẹ ae nọ: ‘Uvie Ọghẹnẹ o kẹle owhai oma no.’+ 10 Rekọ evaọ oria kpobi nọ wha jọ ruọ okpẹwho a gbe dede owhai rehọ họ, wha rẹ nyaruọ iyẹrẹ ilogbo okpẹwho na wha vẹ ta nọ: 11 ‘Makọ ovu okpẹwho rai nọ ọ tamu awọ mai dede, ma voro i rie fihọ otọ re o jọ isẹri kẹ owhai.+ Rekọ, wha riẹ onana, inọ Uvie Ọghẹnẹ o kẹle no.’ 12 Mẹ be ta kẹ owhai nọ o te mae lọhọ kẹ Sọdọm evaọ ẹdẹ yena vi okpẹwho yena.+

13 “Uye u te owhẹ, Korazin! Uye u te owhẹ, Bẹtsaida! keme o hae jọ nọ eva Taya gbe Saedọn a jọ ru iruo igbunu nọ mẹ jọ eva rai ru na, a hai ti kurẹriẹ kri no avọ ehọ-ekpa* nọ a ku họ yọ a keria enwo.+ 14 Fikiere, o te mae lọhọ kẹ Taya gbe Saedọn vi owhai evaọ oziẹobro na. 15 Kọ whẹ Kapaniọm, a te kpare owhẹ kpobọ ehru? Obọ Uki* who ti kpohọ!

16 “Ohwo kpobi nọ ọ gaviezọ kẹ owhai ọ gaviezọ kẹ omẹ.+ Yọ ohwo kpobi nọ o rri owhai vo o rri omẹ vo re. Ofariẹ, ohwo kpobi nọ o rri omẹ vo o rri Ọnọ o vi omẹ ze vo re.”+

17 Kẹsena ilele udhosa-gbikpe na i te zihe ze avọ oghọghọ, be ta nọ: “Olori, makọ idhivẹri na dede i yoẹme kẹ omai nọ ma se odẹ ra.”+ 18 Jesu ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Mẹ be ruẹ Setan nọ o kie no+ wọhọ elo agbrara nọ o no ehru ze. 19 Rri! Mẹ kẹ owhai udu no nọ wha re ro thihi eraomuomu gbe ewhọhro-imuomu nyaotọ gbe onọ wha re ro fi ogaga ọwegrẹ na kparobọ,+ yọ oware ovo o te nwa owhai oma vievie he. 20 O make rrọ ere na, wha du ghọghọ fikinọ idhivẹri i yoẹme kẹ owhai hi, rekọ wha ghọghọ fikinọ a kere edẹ rai fihotọ no evaọ obọ idhiwu na.”+ 21 Evaọ auwa yena, ẹzi ọfuafo o te ru ei wereva gaga, ọ tẹ ta nọ: “Mẹ be jọ iraro ahwo jiri owhẹ, Ọsẹ, Olori odhiwu gbe otọakpọ, keme whọ nabe ko eware nana dhere no iwareghẹ gbe enọ e riẹ ikpebe,+ who te rovie ae via kẹ emaha. Ere o rrọ, O Ọsẹ, keme onana họ edhere nọ whọ jẹrehọ.+ 22 Ọsẹ mẹ ọ rehọ eware kpobi họ omẹ obọ no, yọ ohwo ọvo ọ riẹ Ọmọ na ha ajokpaọ Ọsẹ na, yọ ohwo ọvo ọ riẹ Ọsẹ na ha ajokpaọ Ọmọ na+ gbe ohwo kpobi nọ u je Ọmọ na nọ o re dhesẹ Ọsẹ na kẹ.”+

23 Ọ tẹ ta kẹ ilele na okenọ ae ọvo a jọ oria nọ: “Eva e were ahwo nọ ibiaro rai e be ruẹ eware nọ wha be ruẹ na.+ 24 Keme mẹ be ta kẹ owhai nọ, eruẹaro gbe ivie buobu e jẹ gwọlọ nọ a rẹ ruẹ eware nọ wha be ruẹ na, rekọ a ruẹ e rai hi,+ a jẹ gwọlọ nọ a re yo eme nọ wha bi yo na, rekọ a yo rai hi.”

25 Whaọ, rri! ọzae jọ nọ ọ riẹ Uzi na lafi ọ tẹ kpama dikihẹ re ọ dawo iẹe, ọ tẹ nọe nọ: “Owuhrẹ, eme o gwọlọ nọ me re ru re mẹ reuku uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ?”+ 26 Ọ tẹ ta kẹe nọ: “Eme a kere fihọ Uzi na? Ẹvẹ who wo otoriẹ Uzi na?” 27 Ọzae na ọ tẹ kẹ uyo nọ: “‘Whọ rẹ rehọ udu ra kpobi gbe uzuazọ* ra kpobi gbe ẹgba ra kpobi gbe iroro ra kpobi+ ro you Jihova* Ọghẹnẹ ra’ je you ‘ọrivẹ ra wọhọ omobọ ra hrọ.’”+ 28 Ọ tẹ ta kẹe nọ: “Whọ kẹ uyo na gba; gbẹ hai ru onana, who ti wo uzuazọ.”+

29 Rekọ fikinọ ọzae na ọ gwọlọ dhesẹ nọ o kiẹrẹe,+ ọ tẹ ta kẹ Jesu nọ: “Ginọ ono họ ọrivẹ mẹ?” 30 Jesu ọ tẹ kẹe uyo nọ: “Ọzae jọ o je no obọ Jerusalẹm ziọ otọ bi kpohọ Jẹriko, o te kie ruọ abọ igbulegbu, enọ i mi rie eware kpobi no kuhọ enwenọ ẹbẹba, a te kpei kuhọ ẹmẹwẹ gheghe, a tẹ nyase iẹe ba. 31 Whaọ, ozerẹ jọ ọ jẹ nya edhere yena ziọ otọ, rekọ nọ ọ ruẹ e riẹ, ọ tẹ nya abọdekọ edhere na vrẹ. 32 Epọvo na re, nọ ohwo Livae jọ o te oria na nọ ọ jẹ ruẹ e riẹ, ọ tẹ nya abọdekọ edhere na vrẹ. 33 Rekọ ohwo Sameria+ jọ nọ ọ jẹ rehọ edhere na kpohọ erẹ ọ tẹ nyaku ei, nọ ọ ruẹ e riẹ, ohrọ riẹ o tẹ re iẹe. 34 Fikiere ọ tẹ nya tei oma, o te ku ewhri gbe enwaene họ emela riẹ jẹ rehọ emehọ variẹ ae. Ọ tẹ wọe fihọ ehru eketekete riẹ, ọ tẹ rehọ iẹe ziọ umuwou jọ nọ erara i re wohọ, ọ tẹ rẹrotei. 35 Okiokiọ riẹ, ọ tẹ rehọ dinariọs* ivẹ rọ kẹ ọnọ ọ be rẹrote umuwou nọ erara i re wohọ na, ọ tẹ ta kẹe nọ: ‘Rẹrotei, yọ ugho ofa kpobi nọ whọ te raha, mẹ te hwae kẹ owhẹ nọ me te zihe ze.’ 36 Ọvẹ evaọ usu imasa na who roro nọ o ru omariẹ ọrivẹ+ kẹ ọzae nọ o kie ruọ abọ igbulegbu na?” 37 Ọ tẹ ta nọ: “Ọnọ o dhesẹ ohrọ-oriọ kẹe na.”+ Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Nya, re who ru epọvo na re.”+

38 Whaọ, nọ a jẹ nyavrẹ, ọ tẹ ruọ eva iwhre jọ. Aye jọ nọ a re se Mata+ o te dede iei rehọ ruọ uwou riẹ. 39 O wo oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ a re se Meri, ọnọ ọ keria aro Olori na jẹ gaviezọ kẹ eme nọ ọ jẹ ta.* 40 Rekọ Mata ọ romakẹ eware ibuobu nọ ọ jẹ ruẹrẹhọ kẹ Olori na. Fikiere ọ tẹ nyabru ei, ọ tẹ ta nọ: “Olori, kọ whọ be daezọ inọ oniọvo mẹ ọ nyasiọ omẹ ọvo ba bi ru eware? Ta kẹe nọ ọ nyaze ti fiobọhọ kẹ omẹ.” 41 Olori na ọ tẹ kẹe uyo nọ: “Mata, Mata, whọ be ruawa kpahe eware buobu. 42 Rekọ umutho eware ma gwọlọ, hayo ọvo dede. Meri ọ salọ abọ owoma,*+ yọ a te rehọ iẹe mi ei hi.”

11 Whaọ, Jesu ọ jọ oria jọ jẹ lẹ, nọ o kuhọ no, olele riẹ jọ ọ tẹ ta kẹe nọ: “Olori, wuhrẹ omai epanọ a rẹ lẹ, nwane wọhọ epanọ Jọn o wuhrẹ ilele riẹ na.”

2 Fikiere, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Oke kpobi nọ wha tẹ be lẹ, wha ta nọ: ‘Ọsẹ, jọ odẹ ra o jọ fuafo.*+ Jọ Uvie ra o ze.+ 3 Rehọ emu okpẹdoke mai kẹ omai kẹdẹ kẹdẹ wọhọ epanọ o gwọlọ nọ ma re wo.+ 4 Jẹ rehọ izieraha mai rọvrẹ omai,+ keme mai omamai ma be rọvrẹ ohwo kpobi nọ ọ reosa mai re;+ yọ who su omai ruọ odawọ họ.’”*+

5 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Ma rehọ iẹe nọ whai ọjọ o wo ogbẹnyusu, whọ tẹ nyabru ei evaọ udevie aso, whọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Ogbẹnyusu, momo ikulu ebrẹdi esa kẹ omẹ, 6 keme ogbẹnyusu mẹ jọ o no ugbothabọ ze te kpahe omẹ obọnana, yọ me wo uvumọ oware nọ mẹ rẹ rọ ghọe he.’ 7 Rekọ ogbẹnyusu ra na ọ tẹ jọ obeva uwou kpunu nọ: ‘Siọ omẹ ba ekpokpo. A kare ẹthẹ na no, yọ emọ mẹ i kiẹzẹ kugbe omẹ evaọ ehwa. Mẹ sae kpama kẹ owhẹ oware ovo ho.’ 8 Mẹ be ta kẹ owhai nọ, ọ gbẹ make rọ fiki egbẹnyusu nọ a rrọ kpama re ọ kẹe oware jọ họ, ọ te kpama jẹ kẹe oware kpobi nọ ọ gwọlọ fikinọ ọ gbaudu ruabọhọ+ bi kporo ẹthẹ na. 9 Fikiere, mẹ be ta kẹ owhai nọ, wha ruabọhọ ẹyare,+ a te kẹ owhai; wha ruabọhọ ẹgwọlọ, wha te ruẹ; wha ruabọhọ ekporo, a ti rovie kẹ owhai.+ 10 Keme ohwo kpobi nọ ọ be yare, a rẹ kẹe,+ ohwo kpobi nọ ọ be gwọlọ, ọ rẹ ruẹ, yọ ohwo kpobi nọ o bi kporo, a ti rovie kẹe. 11 Evaọ uzẹme, ọsẹ vẹ evaọ usu rai, otẹrọnọ ọmọzae riẹ ọ rẹ yare eri, ọ vẹ rehọ araomuomu kẹe viukpọ eri?+ 12 Hayo otẹrọnọ ọ yare eke-arifẹ, ọ vẹ rehọ ọwhọhro-omuomu kẹe? 13 Fikiere, otẹrọnọ whai nọ wha rrọ muomu, wha riẹ epanọ wha rẹ rehọ emamọ ekẹ kẹ emọ rai, ẹvẹ Ọsẹ na nọ ọ rrọ obọ odhiwu ọ rẹ rehọ ẹzi ọfuafo kẹ enọ e be yare iẹe te!”+

14 Oke ofa riẹ, o le idhivẹri nọ o ru ọzae jọ dienu noi oma.+ Nọ idhivẹri na o noi oma no, ọzae nọ o dienu na o te mu ẹme họ ẹta, u te gbe ogbotu na unu.+ 15 Rekọ ejọ rai e tẹ ta nọ: “Ogaga Beelzebọb,* osu idhivẹri na, o bi ro le idhivẹri na no.”+ 16 Rekọ, amọfa a jẹ gwọlọ dawo iẹe, a tẹ be ta kẹe nọ o dhesẹ oka jọ+ no odhiwu ze. 17 Fikinọ ọ riẹ iroro rai,+ ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Uvie kpobi nọ o be họre omobọ riẹ o rẹ raha no, yọ uwou kpobi nọ o be họre omobọ riẹ u re kie. 18 Epọvo na re, otẹrọnọ Setan ọ be họre omobọ riẹ, kọ ẹvẹ uvie riẹ o sai ro dikihẹ? Keme wha be ta nọ ogaga Beelzebọb me bi ro le idhivẹri no. 19 Otẹrọnọ ogaga Beelzebọb me bi ro le idhivẹri na no, kọ ogaga ono emezae rai a bi ro le ai no? Fiki onana ahwo obọrai a ti brukpe owhai. 20 Rekọ, otẹrọnọ ẹkwoma uziobọ Ọghẹnẹ+ me bi ro le idhivẹri na no, kiyọ Uvie Ọghẹnẹ o ginẹ vrẹ owhai no.+ 21 Nọ ọgba nọ ọ rọ ekwakwa ẹmo thoma ziezi o te bi rou* ighẹ riẹ, eyero riẹ e rẹ jọ gbẹsinẹdẹ. 22 Rekọ ohwo nọ ọ ga vi ei ọ tẹ wọ bru ei ze, o je fi ei kparobọ, ohwo yena ọ rẹ kwa ekwakwa ẹmo riẹ kpobi nọ o je fievahọ na vrẹ, ọ vẹ ghale eware nọ ọ kwa mi ei na kẹ amọfa. 23 Ohwo kpobi nọ ọ rrọ abọ mẹ hẹ yọ o mukpahe omẹ, yọ ohwo kpobi nọ o bi kuomagbe omẹ koko ahwo họ họ, o bi le ahwo no omẹ oma.+

24 “Nọ ẹzi ogbegbe o te no ohwo oma, ọ rẹ nya eria nọ ame ọ rrọ họ be gwọlọ oria eriosehọ, ọ gbẹ ruẹ hẹ, ọ vẹ ta nọ, ‘Me re zihe kpobọ uwou mẹ nọ mẹ kwa no na.’+ 25 Nọ o te te etẹe, ọ jẹ ruẹ nọ a hwere uwou na fihọ fuafo jẹ whẹ erru họ iẹe, 26 ọ vẹ nyavrẹ je zizie izi ihrẹ efa nọ i muomu vi ọyomariẹ kugbe oma, nọ a tẹ ruọ eva no, a vẹ be rria etẹe. Uyero ohwo yena uwhremu na u ve yoma vi epaọ ọsosuọ.”

27 Whaọ, epanọ ọ jẹ rọ ta eme nana, aye jọ evaọ ogbotu na ọ tẹ kpare urru ta kẹe nọ: “Eva e were edhede nọ whọ jọ eva riẹ gbe ivie nọ a rọ kuọ owhẹ!”+ 28 Rekọ ọ tẹ ta nọ: “Ijo, ukpoye, eva e were enọ i bi yo ẹme Ọghẹnẹ je bi koko iei!”+

29 Nọ ogbotu na o je kokohọ, o te muhọ ẹta nọ: “Oge nana yọ oge omuomu; ọ be gwọlọ oka, rekọ a te kẹe uvumọ oka ha ajokpaọ oka Jona.+ 30 Keme nwane wọhọ epanọ Jona+ ọ jọ oka kẹ ahwo Nanivi na, ere Ọmọ ohwo ọ te jọ kẹ oge nana re. 31 Ovie-aye obọ obọze ovatha-ọre+ avọ ahwo oge nana a te kparoma ze evaọ oke ẹdhoguo na, o ve ti brukpe ae, keme o no obọ oka otọakpọ na ze te gaviezọ kẹ eme areghẹ Solomọn. Rekọ rri! ohwo nọ ọ rro vi Solomọn ọ rrọ etenẹ.+ 32 Ahwo Nanivi avọ oge nana a te kparoma ze evaọ oke ẹdhoguo na, a ve brukpe oge nana, keme a kurẹriẹ nọ Jona o whowho ovuẹ Ọghẹnẹ kẹ ae.+ Rekọ, rri! ohwo nọ ọ rro vi Jona ọ rrọ etenẹ. 33 Ohwo ọ tẹ rọ ukpẹ tu o re fi ei họ oria nọ u siomano ho hayo otọ ekete* he, rekọ o re fi ei họ ehru ọkpọ-edada ukpẹ+ re enọ e be ruọ uwou na a sae ruẹ elo na. 34 Ukpẹ oma na họ ubiẹro ra. Ubiẹro ra o tẹ tọvi oware ovo,* oma ra soso u re lo,* rekọ ubiẹro ra o tẹ be re ihri,* oma ra u re muebi re.+ 35 Fikiere, wha yọroma re elo nọ ọ rrọ owhai oma o gbẹ jọ ebi hi. 36 Fikiere nọ oma ra soso u te bi lo nọ uvumọ abọ riẹ o gbe muebi hi, o re lo wọhọ epaọ okenọ ukpẹ o be kẹ owhẹ elo.”

37 Nọ ọ ta onana no, ohwo Farisi jọ o te zizie iei nọ ọ ziọ uwou riẹ te re emu. Ọ tẹ ruọ eva, ọ tẹ keria be re emu evaọ emẹjẹ. 38 Rekọ u gbe ohwo Farisi na unu nọ ọ ruẹ nọ ọ wozẹ* abọ họ taure a te ti mu emu họ ẹre.+ 39 Rekọ Olori na ọ tẹ ta kẹe nọ: “Whai otu Farisi, wha rẹ wozẹ uke egho gbe uke omodhe, rekọ obeva rai o vọ avọ uvou-uthei gbe emuemu.+ 40 Whai igheghẹ! Ohwo nọ o ru uke na o ru obeva na re, o gbẹ rrọ ere? 41 Rekọ wha rehọ eware nọ e rrọ obọ udu na kẹ ekẹ ohrọ,* wha vẹ te jọ fuafo evaọ eware kpobi. 42 Rekọ uye u te owhai otu Farisi, keme wha rẹ kẹ abọvo abakpe ọrọ mint gbe olugbo gbe oghẹrẹ ẹbe ọfa kpobi nọ a rẹ re,+ rekọ wha bi gbabọkẹ uvioziẹ gbe uyoyou Ọghẹnẹ! O gba owhai họ nọ wha re ru eware nana, rekọ orọnọ wha re gbabọkẹ eware edekọ na ha.+ 43 Uye u te owhai otu Farisi, keme wha rẹ gwọlọ keria egbara obaro* evaọ isinagọgo,* jẹ gwọlọ nọ ahwo a yere owhai evaọ eria eki!+ 44 Uye u te owhai, keme wha wọhọ iki* nọ a rẹ kaki rri mu hu,*+ nọ ahwo a rẹ nya ehru rai vrẹ yọ a rẹ riẹ hẹ!”

45 Omọvo enọ e riẹ Uzi na lafi ọ tẹ kpahe kẹe nọ: “Owuhrẹ, whọ be rọ eme nana nọ whọ be ta na la omai eka re.” 46 Kẹsena ọ tẹ ta nọ: “Uye u te owhai re, whai enọ e riẹ Uzi na lafi, keme wha re kru ewha egbẹgbẹdẹ họ ahwo uzou, rekọ whai omarai wha rẹ rehọ uziobọ rai te ai hi!+

47 “Uye u te owhai, keme wha be bọ iki* eruẹaro na, rekọ esẹ-esẹ rai họ enọ i kpe rai!+ 48 Ababọ avro, wha riẹ eware nọ esẹ-esẹ rai i ru, ghele na e be were owhai, keme ae a kpe eruẹaro na+ rekọ wha tẹ be bọ iki rai. 49 Oyejabọ nọ Ọghẹnẹ ọ rọ rehọ areghẹ riẹ ta re nọ: ‘Me ti vi eruẹaro gbe ikọ bru ai, yọ a ti kpe je kpokpo ejọ rai, 50 re azẹ eruẹaro kpobi nọ a kpe no emuhọ akpọ* na ze o ruẹse jọ uzou* oge nana,+ 51 no azẹ Ebẹle+ rite azẹ Zẹkaraya, ọnọ a kpe evaọ udevie agbada-idhe na avọ uwou* na.’+ Ẹhẹ, mẹ be ta kẹ owhai nọ, o te jọ uzou* oge nana.

52 “Uye u te owhai enọ e riẹ Uzi na lafi, keme wha si usiavẹ eriariẹ Ọghẹnẹ no. Whai omarai wha ruọ eva ha, yọ wha be whaha enọ e be ruọ eva!”+

53 Fikiere nọ o no etẹe no, otu ikere-obe na gbe otu Farisi na a te je su ruru iei jẹ be nọe enọ buobu, 54 bi fiẹrohọ iẹe sọ ọ te ta ẹme jọ nọ a re ro kru ei.+

12 Evaọ oke yena, nọ ogbotu ahwo nọ a bu te idu buobu a kokohọ no te epanọ a je ro thihi ohwohwo, o te mu ẹme họ ẹta ẹkwoma ilele riẹ nọ ọ kake ta kẹ nọ: “Wha muẹrohotọ kẹ ẹvi* otu Farisi na, koyehọ, eviẹhọ rai.+ 2 Rekọ oware ovo nọ a nabe ko dhere nọ o te bẹre via ha o rrọ họ, yọ oware ovo nọ u dhere nọ a te riẹ hẹ o rrọ họ.+ 3 Fikiere, ẹme kpobi nọ wha be jọ oria nọ u dhere ta, a ti yoi evaọ ẹgbede, yọ ẹme nọ wha be lẹlẹ ta evaọ iwou rai, a ti whowho iei evaọ ehru iwou. 4 Ofariẹ, mẹ be ta kẹ owhai egbẹnyusu mẹ+ inọ, wha dhozọ enọ i re kpe ugboma na ha, nọ a te ru ere no a gbẹ sai ru vrẹ ere he.+ 5 Rekọ me ti dhesẹ ọnọ wha rẹ dhozọ riẹ kẹ owhai: Wha dhozọ Ọnọ ọ rẹ sai kpe ugboma na je wo udu nọ o re ro gbolo iei fihọ Gehena.*+ Ẹhẹ, mẹ be ta kẹ owhai nọ, wha dhozọ Ọnana.+ 6 Ibiugho esese ivẹ* a be zẹ imuedi isoi, o gbẹ rrọ ere? Ghele na, ọvuọvo rai ọ rẹ thọrọ Ọghẹnẹ ẹro ho.*+ 7 Rekọ ọ tubẹ riẹ unu ibieto kpobi nọ e rrọ owhai uzou.+ Ozọ u mu owhai hi; wha ghare vi imuedi buobu.+

8 “Mẹ be ta kẹ owhai nọ, ohwo kpobi nọ ọ rọwo omẹ evaọ aro ahwo,+ Ọmọ ohwo ọ te rọwo iẹe re evaọ aro ikọ-odhiwu Ọghẹnẹ.+ 9 Rekọ ohwo kpobi nọ ọ se omẹ evaọ aro ahwo, mẹ te se iẹe evaọ aro ikọ-odhiwu Ọghẹnẹ.+ 10 Yọ ohwo kpobi nọ ọ be ta ẹme mukpahe Ọmọ ohwo, a te rọvrẹ riẹ, rekọ ohwo kpobi nọ ọ be ta eme-aghọ mukpahe ẹzi ọfuafo na a te rọvrẹ riẹ hẹ.+ 11 Nọ a tẹ rehọ owhai ziọ aro ogbotu ahwo,* ahwo egọmeti, gbe aro enọ i wo udu-esuo, wha du ruawa oghẹrẹ nọ wha te rọ ta ẹme he hayo ẹme nọ wha te ta ro gu ẹkẹ-unu rai hi hayo ẹme nọ wha te ta ha,+ 12 keme ẹzi ọfuafo na o ti wuhrẹ owhai evaọ auwa yena eme nọ wha rẹ ta.”+

13 Kẹsena ohwo jọ evaọ ogbotu na ọ tẹ ta kẹe nọ: “Owuhrẹ, ta kẹ oniọvo-ọmọzae mẹ re ọ ghale uku ọsẹ mai re ọvuọ ẹkẹ riẹ ọ rehọ.” 14 Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ọzae, ono ọ rehọ omẹ mu obruoziẹ hayo amiunugu evaọ udevie owhai imava?” 15 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha rovie aro rai fihọ jẹ yọroma kẹ oghẹrẹ uvou-uthei* kpobi+ keme ohwo ọ tẹ maki wo eware buobu, eware na e rẹ kẹe uzuazọ họ.”+ 16 Fikiere ọ tẹ rehọ ọtadhesẹ jọ ta ẹme kẹ ae, inọ: “Otọ ọdafe jọ u wou eware gaga. 17 Fikiere ọ tẹ be jọ udu riẹ roro nọ, ‘Kọ eme me re ru enẹna nọ me gbe wo oria ovo nọ me re koko ivuẹvu mẹ fihọ họ na?’ 18 Kẹsena ọ tẹ ta nọ, ‘Enẹ me ti ru:+ Me ti kporo iwou mẹ nọ mẹ rẹ jọ sẹro* eware na fihọ otọ, mẹ vẹ bọ enọ e rro vi ere, me ve ti koko ibi ekakọ mẹ kpobi gbe eware mẹ kpobi fihọ etẹe, 19 mẹ vẹ te ta kẹ omamẹ* nọ: “Who* wo emamọ eware buobu nọ who kokohọ no kẹ ikpe buobu nọ e be tha; whọ gbẹ lahiẹ oma ha, re, da, reakpọ kuoma.”’ 20 Rekọ Ọghẹnẹ ọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Ogheghẹ na, aso nana a ti mi owhẹ uzuazọ* ra no. Kọ ono o ti wo eware nọ who kokohọ na?’+ 21 Ere o rẹ jọ kẹ ohwo nọ o koko efe họ kẹ omariẹ rekọ nọ o fe evaọ obọ Ọghẹnẹ hẹ.”+

22 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ilele riẹ nọ: “Oyejabọ mẹ be rọ ta kẹ owhai nọ: Wha siọ awa ba ẹruọ kpahe uzuazọ* rai fiki oware nọ wha rẹ re hayo kpahe ugboma rai fiki oware nọ wha re kuhọ.+ 23 Keme uzuazọ* o ghare vi emu, yọ ugboma o ghare vi iwu. 24 Wha roro kpahe ekọlọbe: A rẹ kọ ibi hayo vu hu; a wo eru hayo uwou nọ a rẹ jọ sẹro eware he; ghele na, Ọghẹnẹ ọ be kuọ ae.+ Kọ wha gbẹ ghare gaga vi evra?+ 25 Ono evaọ usu rai ọ rẹ sae rọ fiki awaọruọ fi omoke* jọ ba uzuazọ riẹ? 26 Kọ otẹrọnọ wha sai ru oware okakao utioye he, kọ fikieme wha jẹ ruawa kpahe eware nọ i kiọkọ na?+ 27 Wha roro kpahe epanọ idodo obọ ẹwọ e be rọ rro: A re kporo udhu hayo ko iwu* hu; rekọ mẹ be ta kẹ owhai nọ makọ epanọ Solomọn o wo oruaro te na, ọ gọ ẹgọ woma te idodo nana ọvuọvo ho.+ 28 Whaọ otẹrọnọ Ọghẹnẹ ọ be gọ ododo obọ ẹwọ ẹgọ te enẹ, onọ o rrọ nẹnẹ odẹnotha a ve gbolo iei fihọ erae, kọ ọ gbẹ sae gọ owhai ẹgọ viere, whai nọ i wo ẹrọwọ ọkakao! 29 Fikiere, wha siọ awa ba ẹruọ kpahe oware nọ wha te re gbe oware nọ wha te da, wha siọ awaọruọ ọgaga ba;+ 30 keme enana kpobi họ eware nọ erẹwho akpọ na i bi le kiti kiti, rekọ Ọsẹ rai ọ riẹ nọ o roja re wha wo eware nana.+ 31 Ukpoye, wha ruabọhọ gwọlọ Uvie riẹ, o ti fi eware nana ba kẹ owhai.+

32 “Ozọ u mu owhai hi, uthuru okakao,+ keme o ruọ Ọsẹ rai no inọ ọ rẹ kẹ owhai Uvie na.+ 33 Wha zẹ eyero rai, re wha kẹ ekẹ ohrọ.*+ Wha ko emekpa ugho nọ e rẹ raha ha, koyehọ, efe nọ ọ rẹ raha ha evaọ obọ idhiwu na,+ oria nọ uvumọ oji ọ rẹ kẹle he, yọ uvumọ amara ọ rẹ jọ raha eware he. 34 Keme oria nọ efe rai ọ rrọ, etẹe udu rai o rẹ jọ re.

35 “Wha ku iwu họ re wha ruẹrẹ oma kpahe,*+ jọ ikpẹ rai e hai lo,+ 36 wha jọ wọhọ ezae nọ e be hẹrẹ olori rai nọ o kpohọ ehaa orọo,+ re nọ ọ tẹ nyaze je kporo ẹthẹ, a vẹ nwani rovie kẹe. 37 Eva e were erigbo yena nọ Olori rai ọ nyaze dihọ nọ i bi rou!* Uzẹme mẹ be ta kẹ owhai, o ti ku ewu iruo họ ọ vẹ ta kẹ ae nọ a keria re a re emu evaọ emẹjẹ, ọ vẹ nyaze te gbodibo kẹ ae. 38 Yọ otẹrọnọ ọ nyaze evaọ etoke iroi avọ ivẹ,* hayo makọ ọrọ avọ esa* o je di ae họ nọ a ruẹrẹ oma kpahe, eva e rẹ were ai! 39 Rekọ wha riẹ onana, o hae jọ nọ ọnọ o wo uwou na ọ riẹ auwa nọ oji na ọ te rọ nyaze, ọ hae kuvẹ hẹ re o kporo uwou riẹ ruọ eva.+ 40 Whai omarai wha ruẹrẹ oma kpahe re, keme evaọ auwa nọ wha roro ho, oye Ọmọ ohwo ọ te rọ nyaze.”+

41 Kẹsena Pita ọ tẹ ta nọ: “Olori, mai ọvo whọ be rehọ ọtadhesẹ nana ta ẹme kẹ na manikọ te ahwo kpobi re?” 42 Olori na ọ tẹ ta nọ: “Kọ ginọ ono họ orieyero* nọ a re fievahọ na, ọnọ o wo areghẹ* na, ọnọ Olori riẹ o ro mu inọ ọ rẹrote idibo uwou riẹ, re ọ hae kẹ ae emu rai evaọ ẹruoke?+ 43 Eva e were ọrigbo yena otẹrọnọ olori riẹ ọ nyaze di ei họ nọ o bi ru ere! 44 Uzẹme mẹ be ta kẹ owhai, ọ te rehọ iẹe mu ọnọ ọ rẹ rẹrote eyero riẹ kpobi. 45 Rekọ otẹrọnọ o via nọ ọrigbo yena ọ jọ udu riẹ be ta nọ, ‘Olori mẹ o lehie ẹnyaze no,’ o je muọ idibo ezae gbe erọ eyae na họ ekpe, jẹ be re jẹ da, jẹ da vrẹ oma,+ 46 olori ọrigbo yena ọ te nyaze evaọ ẹdẹ nọ o bi rẹro riẹ hẹ gbe auwa nọ ọ riẹ hẹ, ọ vẹ te kẹe uye nọ o mae ga kpaobọ je fi ei họ kugbe enọ i yoẹme he. 47 Kẹsena ọrigbo yena nọ o wo otoriẹ oreva olori riẹ rekọ nọ ọ ruẹrẹ oma kpahe he na hayo nọ o ru oware nọ ọ ta ha* na, a te fae eviaviẹ buobu.+ 48 Rekọ ọnọ o wo otoriẹ oreva olori riẹ hẹ, ghele na o ru eware nọ a rẹ rọ fae eviaviẹ, a te fae umutho eviaviẹ. Evaọ uzẹme, ohwo kpobi nọ a kẹ buobu, a te jọ obọ riẹ gwọlọ buobu, yọ ọnọ a ro mu ọnọ o wuzou eware buobu, a te jọ obọ riẹ gwọlọ buobu.+

49 “Mẹ nyaze ti tu erae họ otọakpọ na, kọ eme ọfa mẹ gbẹ gwọlọ otẹrọnọ erae na i muhọ ẹware no? 50 Evaọ uzẹme, me wo ame-ọhọ jọ nọ a be te họ omẹ, yọ idhọvẹ egaga e rrọ omẹ oma bẹsenọ u re rugba no!+ 51 Kọ wha bi roro nọ mẹ nyaze ti fi udhedhẹ họ otọakpọ na? Ijo, ukpoye mẹ be ta kẹ owhai nọ, ohẹriẹ.+ 52 Keme no enẹna vrẹ, ohẹriẹ o te jọ udevie imasoi nọ e rrọ uwou ovo, imasa e te wọso imava, imava e te wọso imasa. 53 A te wọso ohwohwo, ọsẹ ọ te wọso ọmọzae riẹ, ọmọzae ọ te wọso ọsẹ riẹ, oni ọ te wọso ọmọtẹ riẹ, ọmọtẹ ọ te wọso oni riẹ, oniọrọo ọ te wọso aye ọmọ riẹ, aye ọ te wọso oniọrọo riẹ.”+

54 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ogbotu na re nọ: “Nọ wha tẹ ruẹ ehru nọ o bi evaọ obọ ukiediwo-ọre, wha rẹ nwane ta nọ, ‘Okposo ọ be te rrọ,’ yọ ere o rẹ via. 55 Nọ wha tẹ ruẹ ofou nọ o bi fou no obọze ovatha-ọre ze, wha rẹ ta nọ, ‘Ẹrrorro ọgaga ọ te jariẹ,’ yọ ere o rẹ via. 56 Whai eviẹwẹ, wha riẹ oghẹrẹ nọ wha rẹ rọ kiẹ otọ epanọ otọakpọ gbe ovao ehru e rrọ, kọ ẹvẹ wha gbẹ rọ riẹ epanọ wha rẹ rọ kiẹ otọ uzedhe oke nana ha?+ 57 Kọ fikieme wha gbẹ be sai vuhu oware nọ u kiẹrẹe kẹ omarai hi? 58 Wọhọ oriruo, nọ whẹ avọ ohwo nọ o tu owhẹ ẹdhọ wha te bi kpobọ osu, nọ wha rrọ edhere na, daoma ruẹrẹ ẹme na họ kugbei re ọ siọ owhẹ ba ẹrehọ kẹ obruoziẹ na, obruoziẹ na ọ vẹ rehọ owhẹ kẹ alakpa okọto, o ve gbolo owhẹ fihọ uwou-odi.+ 59 Mẹ be ta kẹ owhẹ nọ, who ti no etẹe ze he bẹsenọ whọ rẹ rehọ ubiugho osese urere* ra rọ hwosa no.”

13 Evaọ oke yena, ahwo jọ nọ a jọ etẹe a tẹ vuẹe kpahe ahwo Galili nọ Pailet ọ rehọ azẹ rai gua idhe nọ ahwo na a je dhe. 2 Ọ tẹ kpahe kẹ ae nọ: “Kọ wha roro nọ ahwo Galili yena a mae rrọ erahaizi vi ahwo Galili efa kpobi fikinọ eware nana e via kẹ ae? 3 Mẹ be ta kẹ owhai nọ, ijo; rekọ wha gbe kurẹriẹ hẹ, ere ọvona whai kpobi wha ti whu re.+ 4 Hayo ahwo ikpegberee nọ uwou ukpehru Siloam u kie ruru kpe na, kọ wha roro nọ ae a mai yoma vi amọfa kpobi nọ a be rria Jerusalẹm? 5 Mẹ be ta kẹ owhai nọ, ijo; rekọ wha gbe kurẹriẹ hẹ, whai kpobi wha ti whu, wọhọ epanọ a whu na.”

6 Kẹsena ọ tẹ rehọ ọtadhesẹ nana ta ẹme, inọ: “Ọzae jọ ọ kọ ure ifigi fihọ ọgbọ riẹ, ọ tẹ nyaze be gwọlọ ubi evaọ ehru riẹ rekọ ọ ruẹ hẹ.+ 7 Ọ tẹ ta kẹ ọruẹrẹ-ọgbọ na nọ, ‘Anwọ ikpe esa ena mẹ be rọ nyaze te gwọlọ ubi evaọ ure ifigi nana, rekọ mẹ re ruẹ ubi ovo ho. Koi fihọ otọ! Kọ fikieme o jẹ raha otọ na kufiẹ?’ 8 Ọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Olori, nyase iẹe ba ukpe ọvo ofa re mẹ tọe wariẹ jẹ whẹ emaniọ fihọ iẹe. 9 Otẹrọnọ ọ mọ ubi evaọ obaro, yọ u woma; rekọ otẹrọnọ ọ gbẹ mọ họ, who ve koi fihọ otọ.’”+

10 Whaọ ọ jọ isinagọgo* jọ je wuhrẹ ahwo evaọ Ẹdijala. 11 Whaọ rri! aye jọ ọ jọ etẹe nọ ẹzi elọhoma ọ jọ oma* te ikpe ikpegberee no; yọ o zulẹ, ọ jẹ sai dikihẹ kpomavi vievie he. 12 Nọ Jesu ọ ruẹ e riẹ, ọ tẹ ta kẹe nọ: “Aye, ẹyao ra na o kpo no.”+ 13 Ọ tẹ rọ obọ kpahe iẹe, ọ tẹ nwani dikihẹ kpomavi, o te mu Ọghẹnẹ họ ejiri. 14 Rekọ eva e tẹ dha ọnọ o wuzou evaọ isinagọgo* na fikinọ Jesu o siwi ohwo evaọ Ẹdijala, ọ tẹ ta kẹ ogbotu na nọ: “Edẹ ezeza u fo nọ a re ro ru iruo;+ fikiere wha hae nyaze re o siwi owhai evaọ edẹ yena, orọnikọ evaọ ẹdẹ Ẹdijala ha.”+ 15 Rekọ Olori na ọ tẹ kpahe kẹe nọ: “Whai eviẹwẹ,+ kọ whai omomọvo ọ gbẹ be hae rra eruẹ hayo eketekete riẹ evaọ Ẹdijala o ve su ei vrẹ nyae da ame?+ 16 Kọ u gbe fo re a si aye nana nọ ọ rrọ ọmọtẹ Abraham, ọnọ Setan ọ be lahiẹ anwọ ikpe ikpegberee na no igbo nana evaọ ẹdẹ Ẹdijala?” 17 Whaọ nọ ọ ta eme nana, oma u te mu enọ e jẹ wọso ẹe kpobi họ ẹvo, rekọ ogbotu na soso a te muhọ ẹghọghọ fiki eware urirẹ nọ o ru.+

18 Fikiere, ọ tẹ ta nọ: “Eme Uvie Ọghẹnẹ o wọhọ, kọ eme mẹ sae rọ wawo iẹe? 19 O wọhọ ubi mọstad, onọ ọzae jọ ọ rehọ ọ tẹ kọe fihọ ọgbọ riẹ, o tẹ rro je zihe ruọ ure, evra obọ ehru e tẹ bọ iwou fihọ egha riẹ.”+

20 Ọ tẹ jẹ ta nọ: “Kọ eme mẹ sae rọ wawo Uvie Ọghẹnẹ? 21 O wọhọ ẹvi, onọ aye ọ gua kugbe eflawa nọ e rẹ vọ owawọ ilogbo* esa bẹsenọ u ro ru ukulu na soso fu.”+

22 O te je no okpẹwho ruọ okpẹwho, je no iwhre ruọ iwhre, bi wuhrẹ ahwo nọ ọ be nya kpobọ Jerusalẹm na. 23 Ọzae jọ ọ tẹ nọe nọ: “Olori, kọ ahwo nọ a ti siwi a rrọ kakao?” Ọ tẹ ta kẹ ogbotu na nọ: 24 “Wha dawo ẹgba rai kpobi re wha rehọ unuẹthẹ ohwahwa na ruọ eva,+ keme mẹ be ta kẹ owhai nọ, ibuobu e te gwọlọ ruọ eva rekọ a te sae ruọ eva ha. 25 Nọ ọnọ o wo uwou na ọ tẹ kpama nyae kare ẹthẹ na no, wha ti dikihẹ otafe bi kporo ẹthẹ na, be ta nọ, ‘Olori, rovie kẹ omai.’+ Rekọ ọ te ta kẹ owhai nọ: ‘Mẹ riẹ obonọ wha no ze he.’ 26 Kẹsena wha ve ti muhọ ẹta nọ, ‘Ma re jẹ da evaọ iraro ra, yọ who je wuhrẹ ahwo evaọ iko-ore ẹwho mai.’+ 27 Rekọ ọ te ta kẹ owhai nọ, ‘Mẹ riẹ obonọ wha no ze he. Wha no etenẹ no, whai irumuomu na kpobi!’ 28 Etẹe wha te jọ viẹ jẹ rowo akọ, nọ wha te ruẹ Abraham, Aiziki, Jekọp, gbe eruẹaro na kpobi evaọ Uvie Ọghẹnẹ, rekọ a gbolo owhai fihọ otafe.+ 29 Ofariẹ, ahwo a ti no obọ ovatha-ọre avọ ukiediwo-ọre ze, je no obọ ẹkpẹlobọ ovatha-ọre avọ obọze ovatha-ọre ze, a vẹ te keria re emu evaọ emẹjẹ evaọ Uvie Ọghẹnẹ. 30 Whaọ rri! otujọ nọ e rrọ erọ urere e te jọ erọ ọsosuọ, ejọ nọ e rrọ erọ ọsosuọ e te jọ erọ urere.”+

31 Evaọ auwa yena, otu Farisi na jọ a tẹ nyaze, a tẹ ta kẹe nọ: “Nyavrẹ, no etenẹ no keme Herọd ọ be gwọlọ owhẹ kpe.” 32 Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha nyae vuẹ uruakọ yena nọ, ‘Rri! Me bi le idhivẹri no ahwo oma je bi siwi ahwo nẹnẹ gbe odẹnotha, evaọ ẹdẹ avọ esa yọ me ru no.’ 33 Oghẹrẹ kpobi kẹhẹ, mẹ rẹ ruabọhọ onya mẹ nẹnẹ, odẹnotha gbe okiokiọ riẹ, keme o rẹ sae via ha* inọ a rẹ jọ oria ofa kpe ọruẹaro u te no evaọ Jerusalẹm no.+ 34 Jerusalẹm, Jerusalẹm, ọnọ o re kpe eruẹaro na jẹ rọ itho fi enọ a vi sei;+ unuẹse buobu mẹ jẹ gwọlọ koko emọ ra họ epanọ ovu o re koko emọ riẹ họ otọ ibekpe riẹ! Rekọ wha rọwo ho.+ 35 Rri! A nyasiọ uwou rai ba kẹ owhai no.+ Mẹ be ta kẹ owhai nọ, wha te gbẹ ruẹ omẹ ofa vievie he bẹsenọ wha rẹ ta nọ: ‘Oghale u te ọnọ ọ be rọ odẹ Jihova* nyaze!’”+

14 Evaọ oke ofa jọ, Jesu ọ tẹ nyae re emu evaọ uwou omọvo isu otu Farisi na jọ evaọ Ẹdijala, yọ ahwo nọ a jọ etẹe a je fiẹrohọ iẹe kiọkiọkiọ. 2 Whaọ rri! Ọzae jọ nọ o wo ẹyao ọsa* ọ jọ aro riẹ. 3 Fikiere Jesu ọ tẹ nọ enọ e riẹ Uzi na lafi gbe otu Farisi na nọ: “Kọ u fo re a siwi ohwo evaọ Ẹdijala manikọ u fo ho?”+ 4 Rekọ a fibo ọvo. Fikiere o te kru ọzae na, o te siwi ei, ọ tẹ vuẹe nọ o kpo. 5 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Ono evaọ usu rai na, otẹrọnọ ọmọzae riẹ hayo eruẹ riẹ o kie fihọ oza+ evaọ Ẹdijala nọ o re si ei noi ze ẹsiẹsiẹ hẹ?”+ 6 A sae kpahe fihọ onọ nana ha.

7 Nọ ọ ruẹ ahwo nọ a zizie na nọ a be nyae keria eria nọ e mai kpehru,+ ọ tẹ rehọ ọtadhesẹ jọ ta ẹme kẹ ae. Ọ ta kẹ ae nọ: 8 “Nọ ohwo jọ o te zizie owhẹ kpohọ ehaa orọo, whọ nyae keria oria nọ o mai kpehru hu.+ Ẹsejọhọ a zizie ohwo jọ re, ọnọ ọ rro vi owhẹ. 9 Kẹsena ọnọ o zizie owhẹ avọ ohwo yena ọ vẹ te nyaze te ta kẹ owhẹ nọ, ‘Kpama re ọzae nana ọ keria etẹe.’ Whọ vẹ te kpama avọ omovuọ nyae keria oria nọ o mai kpotọ. 10 Rekọ nọ a te zizie owhẹ, nyae keria oria nọ o mai kpotọ re okenọ ọnọ o zizie owhẹ ọ jẹ nyaze, ọ vẹ ta kẹ owhẹ nọ, ‘Ogbẹnyusu, kpama kpohọ oria okpehru.’ Kẹsena who ve ti wo ọghọ evaọ iraro erara efa nọ a zizie na kpobi.+ 11 Keme ohwo kpobi nọ ọ be kpare omariẹ kpehru a ti hrẹ riẹ kpotọ, yọ ohwo kpobi nọ ọ be rọ omariẹ kpotọ a te kpare iẹe kpehru.”+

12 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ọzae nọ o zizie i rie na nọ: “Nọ who te bi zizie ahwo kẹ ẹkeriotọ emuọriọ, who du zizie egbẹnyusu ra hayo inievo ra hayo imoni ra hayo erivẹ ra nọ e rrọ edafe he. O gbẹ rrọ ere he, a sai zizie owhẹ ẹdẹ jọ re, o vẹ te jọ edhere nọ a rọ hwa zihe kẹ owhẹ. 13 Rekọ nọ who te bi se ehaa, zizie iyogbe, enọ e ko, emo, gbe enọ i tuaro;+ 14 who ti wo evawere keme a wo oware ovo nọ a te rọ hwa zihe kẹ owhẹ hẹ. Keme a rẹ te hwosa kẹ owhẹ evaọ ẹkparomatha+ ikiẹrẹe na.”

15 Nọ omọvo enọ a zizie na o yo eme nana, ọ tẹ ta kẹe nọ: “Eva e were ọnọ ọ te re emu* evaọ Uvie Ọghẹnẹ.”

16 Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Ọzae jọ o se ehaa emuọriọ owọwọ ologbo,+ o te zizie ahwo buobu. 17 Nọ oke emuọriọ na u te, o te vi ọrigbo riẹ re ọ nyae ta kẹ enọ o zizie na nọ, ‘Wha nyaze, keme a ruẹrẹ eware kpobi họ no.’ 18 Rekọ aikpobi a te mu inoma họ egu.+ Ọrọ ọsosuọ ọ ta kẹe nọ, ‘Mẹ dẹ udhu jọ yọ o gwọlọ nọ mẹ rẹ nyai rri rie; ivie, mẹ te sae nyaze he.’ 19 Ọfa ọ tẹ ta nọ, ‘Mẹ dẹ iruẹ ikpe* yọ mẹ be nyai rri epanọ e rrọ; ivie, mẹ te sae nyaze he.’+ 20 Ọfa ọ tẹ jẹ ta nọ, ‘Mẹ nwane rọo obọ, fikiere mẹ te sae nyaze he.’ 21 Ọrigbo na ọ tẹ nyaze, ọ tẹ vuẹ olori riẹ eware nana. Eva e tẹ dha olori uwou na, ọ tẹ ta kẹ ọrigbo riẹ nọ, ‘Nya ovovẹrẹ kpobọ iyẹrẹ ilogbo gbe iyẹrẹ esese nọ e rrọ okpẹwho na re who se iyogbe gbe enọ e ko gbe enọ i tuaro gbe emo ze.’ 22 Nọ omoke jọ o vrẹ no, ọrigbo na ọ tẹ ta nọ, ‘Olori, me ru epanọ whọ ta na no, rekọ uwou na o re vọ ghele he.’ 23 Fikiere olori na ọ tẹ ta kẹ ọrigbo na nọ, ‘Nya kpobọ idhere na gbe imidhere na, whọ vẹ gba ahwo nọ whọ ruẹ họ re a nyaze, re uwou mẹ o ruẹse vọ.+ 24 Keme mẹ be ta kẹ owhai nọ, ohwo ọvo evaọ usu ahwo yena nọ a zizie vẹre na o ti dhunu te emu mẹ hẹ.’”+

25 Whaọ, ogbotu ahwo buobu a je lele iei, o te kuomarẹriẹ, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: 26 “Otẹrọnọ ohwo jọ ọ nyabru omẹ ze o gbe mukpahe* ọsẹ, oni, aye, emọ, inievo-emezae, gbe inievo-emetẹ riẹ hẹ, ẹhẹ, makọ uzuazọ* obọriẹ dede he,+ ọ sae jọ olele mẹ hẹ.+ 27 Ohwo kpobi nọ ọ wọ ure-oja* riẹ re o lele omẹ hẹ ọ sae jọ olele mẹ hẹ.+ 28 Wọhọ oriruo, ono evaọ usu rai na nọ ọ gwọlọ bọ uwou ukpehru ọ rẹ kake keria tao ho re o roro araha na sọ ugho riẹ u ti tei bọe re? 29 O gbẹ rrọ ere he, ọ sae wọ otọhotọ uwou na họ rekọ ọ sae bọe re he, kẹsena ahwo kpobi nọ a be ruẹ e riẹ a ve mu ei ẹkoko họ ese, 30 inọ: ‘Ọzae nana o mu uwou họ ẹbọ rekọ ọ sae bọe re he.’ 31 Hayo kọ ovie vẹ nọ ọ be nyae za ovie ọfa dhe evaọ ẹmo ọ rẹ kake keria tao ho re o lele ekiroro riẹ jiroro sọ ọ te sae rehọ egbaẹmo idu ikpe (10,000) họre ovie ọdekọ nọ ọ wha egbaẹmo idu udhe (20,000) ze te họre iẹe? 32 Otẹrọnọ ọ te sae họre iẹe he, nọ ovie ọdekọ na ọ gbẹ rrọ ugbothabọ na, o ve vi utu enyukọ nyae lẹe inọ ọ gwọlọ udhedhẹ. 33 Ere ọvona re, jọ wha riẹ vevẹ inọ ohwo kpobi evaọ usu rai nọ ọ kpairoro vrẹ* eyero riẹ kpobi hi ọ sae jọ olele mẹ hẹ.+

34 “Uzẹme riẹ họ, uwhei u woma. Rekọ otẹrọnọ uwhei u ku awere riẹ fiẹ, kọ eme a sae rọ wariẹ ru ei were?+ 35 U re wo iruo kẹ otọ na ha, yọ a sae rehọ iẹe ru emaniọ họ. Ahwo a re ku ei fiẹ. Jọ ọnọ o wo ezọ nọ o re ro yo, o yo.”+

15 Whaọ, enọ i re mi osa-uzou gbe erahaizi kpobi a je su wariẹe họ re a yo eme riẹ.+ 2 Yọ otu Farisi na gbe otu ikere-obe na a be go nọ: “Ọzae nana o re dede erahaizi rehọ je lele ae re emu.” 3 Kẹsena ọ tẹ rehọ ọtadhesẹ nana ta ẹme kẹ ae, inọ: 4 “Ọzae vẹ evaọ usu rai na o re wo igodẹ udhusoi (100), nọ ọvo jọ o je vru, ọ gbẹ nyasiọ udhone gbe ikpegbizii na ba udhude he re ọ nyae gwọlọ ọvo nọ o vru na bẹsenọ ọ rẹ ruẹ e riẹ?+ 5 Nọ ọ tẹ ruẹ e riẹ no ọ rẹ wọe fihọ ikoko riẹ, ọ vẹ ghọghọ. 6 Nọ o te te uwou, o ve se egbẹnyusu riẹ gbe ahwo nọ a gbẹ rrọ okegbe koko, be ta kẹ ae nọ: ‘Wha lele omẹ ghọghọ, keme mẹ ruẹ ogodẹ mẹ nọ o vru no.’+ 7 Mẹ be ta kẹ owhai nọ, ere ọvona a rẹ jọ obọ odhiwu ghọghọ fiki ọrahauzi ọvo nọ o kurẹriẹ+ viọ fiki ahwo ikiẹrẹe udhone gbe ikpegbizii nọ i du gwọlọ ekurẹriẹ hẹ.

8 “Hayo kọ aye vẹ o re wo ibiugho edrakma* ikpe, nọ ọvo jọ o je vru, ọ gbẹ rehọ ukpẹ tu je hwere uwou riẹ hẹ, ọ vẹ romatotọ gwọlọ iẹe bẹsenọ ọ rẹ ruẹ e riẹ? 9 Nọ ọ tẹ ruẹ e riẹ no, o re se egbẹnyusu riẹ* gbe enọ a gbẹ rrọ okegbe koko, inọ: ‘Wha lele omẹ ghọghọ, keme mẹ ruẹ ubiugho edrakma* mẹ nọ u vru vẹre no.’ 10 Mẹ be ta kẹ owhai nọ, ere ọvona re ikọ-odhiwu Ọghẹnẹ a rẹ ghọghọ fiki ọrahauzi ọvo nọ o kurẹriẹ.”+

11 Kẹsena ọ tẹ ta nọ: “Ọzae jọ o wo emezae ivẹ. 12 Ọrọ ọmaha ọ tẹ ta kẹ ọsẹ riẹ nọ, ‘Ọsẹ, rehọ ẹkẹ abọ nọ u fo nọ o re te omẹ evaọ eyero ra kẹ omẹ.’ Fikiere ọsẹ na ọ tẹ ghale eyero riẹ kẹ aimava na. 13 Nọ umutho edẹ jọ e vrẹ no, ọmọzae ọmaha na o te koko eware riẹ kpobi họ, o te kpohọ orẹwho ugbothabọ jọ, ọ tẹ jọ obei raha eyero riẹ kufiẹ fiki uzuazọ ofafariẹ* nọ o je yeri. 14 Nọ ọ raha eyero riẹ kpobi no, ohọo ogaga u te je mu evaọ orẹwho yena soso, akpọ ọ tẹ jẹ bẹe. 15 Ọ tubẹ nyae rọ oma da ohwo orẹwho yena jọ dede, ọnọ o fi rie họ idhu riẹ re ọ rẹrote isi.+ 16 Ọ jẹ gwọlọ nọ ọ rẹ re ibi ure karọb nọ isi na e jẹ re, rekọ ohwo ọvo ọ jẹ kẹe oware ovo ho.

17 “Nọ aro riẹ o te otọ no, ọ tẹ ta nọ, ‘Ọsẹ mẹ o wo ahwo buobu nọ ọ rehọ iruo nọ e be re eva vọ kiọkọ, yọ ohọo o be jọ etenẹ kpe omẹ whu! 18 Mẹ rẹ kpama mẹ vẹ nyabru ọsẹ mẹ, mẹ vẹ ta kẹe nọ: “Ọsẹ, mẹ thọ uzi mukpahe odhiwu gbe owhẹ. 19 Me gbe te ọnọ a re se ọmọzae ra ha. Rehọ omẹ wọhọ omọvo enọ whọ rehọ iruo.”’ 20 Fikiere ọ tẹ kpama, be nyabru ọsẹ riẹ. Nọ ọ gbẹ jọ ugbothabọ, ọsẹ riẹ ọ tẹ kparo ruẹ e riẹ, ohrọ riẹ o tẹ re iẹe, ọ tẹ dhẹ nya, ọ tẹ gbalọ iẹe,* ọ tẹ nabe viọlọ iẹe. 21 Ọmọzae na ọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Ọsẹ, mẹ thọ uzi mukpahe odhiwu gbe owhẹ.+ Me gbe te ọnọ a re se ọmọzae ra ha.’ 22 Rekọ ọsẹ na ọ tẹ ta kẹ erigbo riẹ nọ, ‘Ovẹrẹ! wha rehọ ewu othethei ze, ọnọ ọ mai woma, wha ku ei họ iẹe oma, wha fi ẹmẹro họ uziobọ riẹ je ku eviẹ họ awọ riẹ. 23 Wha rehọ ọmọ-eruẹ ọpoporiẹ na ze re, wha kpei, re ma re je ru ehaa, 24 keme ọmọzae mẹ nana o whu vẹre rekọ ọ wariẹ ziọ uzuazọ no;+ o vru vẹre rekọ a ruẹ e riẹ no.’ A te mu akpọ họ ẹre kuoma.

25 “Whaọ, ọmọzae ọkpako riẹ ọ jọ obọ udhu, nọ o je kpozi be kẹle uwou no, o te yo edo ile gbe ahwo nọ a bi gbile. 26 O te se omọvo idibo na jọ, ọ tẹ nọe oware nọ o be via. 27 Ọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Oniọvo ra o zihe ze no, ọsẹ ra o te kpe ọmọ-eruẹ ọpoporiẹ na fikinọ o te uwou oma kọkọ.’ 28 Rekọ eva e tẹ dhae ọ gbẹ rọwo ruọ eva ha. Kẹsena ọsẹ riẹ ọ tẹ nyabru ei ze, o te mu ei họ ẹlẹ. 29 Ọ tẹ kpahe kẹ ọsẹ riẹ nọ, ‘Rri! Anwọ ikpe buobu mẹ be rọ gbodibo kẹ owhẹ na yọ mẹ re ghẹmeeyo kẹ owhẹ ẹdẹvo ho, ghele na whọ re kẹ omẹ ọmọ ẹwe ẹdẹvo re mẹ avọ egbẹnyusu mẹ ma rọ reakpọ kuoma ha. 30 Rekọ nọ ọmọzae ra nana nọ ọ raha eyero ra kufiẹ* kugbe igberẹ no na o zihe ze, who te kpe ọmọ-eruẹ ọpoporiẹ na rọ kẹe.’ 31 Kẹsena ọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Ọmọzae mẹ, whọ rrọ kugbe omẹ ẹsikpobi, yọ eware kpobi nọ me wo era. 32 Rekọ u fo re ma ru ehaa jẹ ghọghọ, keme oniọvo ra o whu vẹre rekọ ọ wariẹ ziọ uzuazọ no; o vru vẹre rekọ a ruẹ e riẹ no.’”

16 Kẹsena ọ tẹ jẹ ta kẹ ilele riẹ nọ: “Ọdafe jọ o wo orieyero,* ọnọ a ta nọ ọ be raha eware riẹ kufiẹ. 2 Fikiere o te sei, ọ tẹ ta nọ, ‘Eme me bi yo kpahe owhẹ na? Rehọ okerefihotọ iruo ra kẹ omẹ, keme who gbe te ọnọ ọ rẹ rẹrote uwou na ha.’ 3 Orieyero na ọ tẹ ta kẹ omobọ riẹ nọ, ‘Eme me re ru obọnana, nọ olori mẹ o bi si omẹ no iruo orieyero no na? Mẹ goma te epanọ me re ro kporo udhu hu, yọ oma eware nọ a rẹ yare o rẹ vuọ omẹ. 4 Ẹhẹẹ! Mẹ riẹ oware nọ me ti ru, re nọ a te si omẹ no iruo orieyero na no, ahwo a ve ti dede omẹ rehọ fihọ iwou rai.’ 5 O te se enọ e reosa olori riẹ ọvuọvo, ọ tẹ ta kẹ ọrọ ọsosuọ nọ, ‘Ẹvẹ eware nọ whọ reosa olori mẹ i bu te?’ 6 Ọ tẹ ta nọ, ‘Owawọ* udhusoi (100) erọ ewhri olivi.’ Ọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Mi omẹ obe agrimeti ra whọ keria re who kere udhuvẹ-gbikpe fihọ iẹe vẹrẹ vẹrẹ.’ 7 Ọ tẹ jẹ ta kẹ ọfa nọ, ‘Kọ whẹ omara, ẹvẹ eware nọ whọ reosa rai i bu te?’ Ọ tẹ ta nọ, ‘Owawọ ilogbo udhusoi (100)* erọ iwhiti.’ Ọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Mi omẹ obe agrimeti ra re who kere udhone fihọ iẹe.’ 8 Olori riẹ o jiri orieyero na, dede nọ o kiẹrẹe he, fikinọ o ru oware areghẹ; keme emọ uyero-akpọ* nana a wo areghẹ vi emọ elo na evaọ oghẹrẹ nọ a bi ro yeri kugbe ahwo oge rai.+

9 “Ofariẹ, mẹ be ta kẹ owhai nọ: Wha rehọ efe nọ o kiẹrẹe he na ro mu egbẹnyusu kẹ omarai,+ re nọ itieye i te re no, a ve ti dede owhai rehọ ruọ eria ẹria ebẹdẹ bẹdẹ na.+ 10 Ohwo nọ ọ jọ oware osese dhesẹ nọ a re fievahọ iẹe ọ rẹ jọ ulogbo dhesẹ re nọ a re fievahọ iẹe, yọ ohwo nọ o kiẹrẹe he evaọ oware osese o re kiẹrẹe gbe he evaọ ulogbo. 11 Fikiere, otẹrọnọ wha re jọ efe nọ o kiẹrẹe he na dhesẹ nọ a re fievahọ owhai hi, ono o ti mu efe nọ o kiẹrẹe họ owhai obọ? 12 Yọ otẹrọnọ wha jọ oware omọfa dhesẹ nọ a re fievahọ owhai hi, ono ọ te kẹ owhai oware nọ o rẹ jọ ọrai?+ 13 Odibo ọvo ọ rẹ sae gbodibo kẹ ilori ivẹ hẹ, o re mukpahe ọjọ o ve you ọdekọ, hayo ọ rẹ talamu ọjọ ọ vẹ se ọdekọ. Wha sae jọ erigbo kẹ Ọghẹnẹ gbe Efe he.”+

14 Whaọ, otu Farisi enọ i you ugho, a jẹ gaviezọ kẹ eme nana kpobi, a te bi nye inwe họ iẹe.+ 15 Fikiere, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha rẹ jọ iraro ahwo dhesẹ nọ wha kiẹrẹe,+ rekọ Ọghẹnẹ ọ riẹ udu rai.+ Keme oware nọ ahwo a rri kpekpehru yọ oware otọtọ evaọ aro Ọghẹnẹ.+

16 “Uzi na gbe eme Eruẹaro na e jọ rite oke Jọn. No oke yena vrẹ, Uvie Ọghẹnẹ họ usi uwoma nọ a bi whowho, yọ oghẹrẹ ohwo kpobi ọ be daoma re ọ ruọ eva riẹ.+ 17 Evaọ uzẹme, o mae lọhọ re odhiwu gbe otọakpọ e vrẹ vi ẹmẹwẹ ubiẹme ovo evaọ Uzi na nọ u re rugba ha.+

18 “Ohwo kpobi nọ ọ se aye riẹ ọ jẹ rehọ aye ọfa ọ thọ uzi ẹnwae-obro, yọ ohwo kpobi nọ ọ rehọ aye nọ ọzae riẹ ọ se o bruẹnwae.+

19 “Ọdafe jọ ọ jariẹ nọ ọ jẹ hae rọ ehọ ogorurẹ gbe ehọ-elọlọhọ rọ gọ ẹgọ, yọ ọ be reakpọ kuoma kẹdẹ kẹdẹ. 20 Rekọ a jẹ hae wọ ọyare-eware jọ nọ a re se Lazarọs, ọnọ ela e vọ oma fihọ unuighẹ riẹ, 21 yọ ọ jẹ hae gwọlọ nọ ọ rẹ re eware nọ i bi kie no emẹjẹ ọdafe na fihọ otọ. Ẹhẹ, makọ erakọ dede e jẹ nyaze te lalọ ela riẹ. 22 Whaọ, nọ u te oke jọ, ọyare-eware na o te whu, ikọ-odhiwu e tẹ wọe vrẹ kpohọ abotọ* Abraham.

“Ọdafe na o te whu re, a te ki ei. 23 Nọ ọ jọ obọ Uki* kpare aro riẹ, avọ uye nọ ọ be ruẹ, ọ tẹ ruẹ Abraham evaọ ugbothabọ avọ Lazarọs nọ ọ rrọ abotọ* riẹ. 24 Fikiere o te bo nọ, ‘Abraham Ọsẹ, jọ ohrọ mẹ o re owhẹ, ta kẹ Lazarọs re o duwu ẹroro uziobọ riẹ họ ame re o su ei fihọ ẹrọo mẹ re oma mẹ u dhẹ, keme mẹ be reoja evaọ ebruerae nana.’ 25 Rekọ Abraham ọ tẹ ta nọ, ‘Ọmọ, kareghẹhọ nọ whọ reawere eware iwoma okenọ whọ jọ uzuazọ, rekọ Lazarọs ọ ruẹ uye eware iyoma. Rekọ enẹna, ọ be jọ etenẹ wo omosasọ, rekọ whọ be reoja. 26 U te no enana kpobi no, ọgọdọ ologbo ọ rrọ udevie mai avọ owhai, fikiere ahwo nọ a gwọlọ no obonẹ bru owhai ze a sai ru ei hi, yọ ahwo a sai no oborai bru omai ze gbe he.’ 27 Kẹsena ọ tẹ ta nọ, ‘Nọ o rrọ ere na, ọsẹ, mẹ be lẹ owhẹ nọ, vi ei kpobọ uwou ọsẹ mẹ, 28 keme me wo inievo-emezae isoi, re ọ ruẹsi se isẹri kẹ ae ziezi re a siọ oria olahiẹ nana ba ẹnyaze re.’ 29 Rekọ Abraham ọ tẹ ta nọ, ‘Mosis avọ Eruẹaro na a rrọ kugbe ae; jọ a gaviezọ kẹ enana.’+ 30 Ọ tẹ ta nọ, ‘Ijo, Abraham ọsẹ, otẹrọnọ ohwo jọ nọ o whu no ọ tẹ nyabru ai, a ti kurẹriẹ.’ 31 Rekọ ọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Otẹrọnọ a gbẹ gaviezọ kẹ Mosis+ gbe Eruẹaro na ha, ohwo jọ nọ o whu no ọ tẹ make kparoma bru ai a ti kurẹriẹ ghele he.’”

17 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ilele riẹ nọ: “Eware nọ e rẹ wha ezoruẹ ze e rẹ nyaze hrọ. Rekọ uye u te ọnọ ọ be wha eware yena ze! 2 O te mai woma kẹe otẹrọnọ a gba utho nọ a re ro wuhu eware fihọ iẹe uriohọ, a ve gbolo iei fihọ abade viukpenọ o re ru ọjọ evaọ usu esese nana zoruẹ.+ 3 Wha yọroma. Otẹrọnọ oniọvo ra o ru owhẹ thọ, whọku ei,+ o te kurẹriẹ, rọvrẹ riẹ.+ 4 Otẹrọnọ ọ tẹ maki ru owhẹ thọ isiahrẹ evaọ okpẹdẹ dede, o je zihe bru owhẹ ze isiahrẹ, be ta nọ, ‘Rọvrẹ omẹ, me ru thọ,’ whọ rẹ rọvrẹ riẹ hrọ.”+

5 Ikọ na e tẹ ta kẹ Olori na nọ: “Tua ẹrọwọ mai.”+ 6 Olori na ọ tẹ ta nọ: “Otẹrọnọ wha te wo ẹrọwọ nọ ọ make kawo wọhọ ubi mọstad, wha te ta kẹ ure emọlbẹri obiebi nana nọ, ‘Wolo no etenẹ kpobọ abade na!’ u ti yoẹme kẹ owhai.+

7 “Ono evaọ usu rai nọ o wo ọrigbo nọ o bi kporo udhu hayo rẹrote uthuru ọ rẹ ta kẹe okenọ o te no obọ ẹwọ ze nọ, ‘Ziọ etenẹ ovavo whọ keria te re emu’? 8 Ukpoye, ogbẹrọnọ ọ te ta kẹe nọ, ‘Ruẹrẹ oware jọ họ kẹ emu owọwọ mẹ, je ku eprọno họ re whọ gbodibo kẹ omẹ bẹsenọ mẹ rẹ re jẹ da no, kẹsiẹe whọ vẹ tẹ re jẹ da’? 9 O ti yere ọrigbo na fiki iruo nọ ọ kẹ riẹ nọ o ru na ha, manikọ o ti ru ere? 10 Ere ọvona re, nọ wha te ru eware kpobi nọ a kẹ owhai nọ wha ru no, wha vẹ ta nọ: ‘Mai yọ erigbo nọ i fioka ha. Onọ u fo nọ ma re ru, ma ru na.’”+

11 Nọ o je kpobọ Jerusalẹm, ọ tẹ jẹ nya udevie Sameria gbe Galili vrẹ. 12 Epanọ ọ jẹ rọ ruọ eva iwhre jọ na, ezae ikpe nọ e be mọ oti e tẹ ruẹ e riẹ, rekọ a dikihẹ ugbo.+ 13 A tẹ kpare unu rai ta nọ: “Jesu, Owuhrẹ, jọ ohrọ mai o re owhẹ!” 14 Nọ ọ ruẹ e rai, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha nyai dhesẹ oma rai kẹ izerẹ na.”+ Epanọ a jẹ rọ nya na, a te ru ae fo.+ 15 Nọ omọvo rai jọ ọ ruẹ nọ oti riẹ o kpo no, o te kuomarẹriẹ zihe, be rọ urru oruarua jiri Ọghẹnẹ. 16 O te kigwẹ vovao tuotọ evaọ aro Jesu bi yere iei. Yọ ohwo Sameria ọ jọ.+ 17 Jesu ọ tẹ nọ nọ: “Imakpe na a ru fo, o gbẹ rrọ ere? Kọ izii nọ i kiọkọ e rrọ? 18 Kọ omọfa o gbe zihe ze te kẹ Ọghẹnẹ oruaro u te no ọzae nana nọ ọ rrọ ohwo orẹwho ọfa na no?” 19 Kẹsena ọ tẹ ta kẹe nọ: “Kpama re who kpo; ẹrọwọ ra o siwi owhẹ no.”+

20 Nọ otu Farisi a nọe okenọ Uvie Ọghẹnẹ o te rọ ze,+ ọ tẹ kẹ ae uyo nọ: “Orọnikọ Uvie Ọghẹnẹ o be nyaze evaọ oghẹrẹ nọ ahwo kpobi a re ro muẹrohọ iẹe he; 21 hayo kọ ahwo a te ta ha inọ, ‘Rri ọna!’ hayo, ‘Ọ rrọ obei!’ Keme Uvie Ọghẹnẹ o rrọ udevie rai.”+

22 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ilele na nọ: “Edẹ e be tha nọ wha te gwọlọ ruẹ ẹdẹ ọvo jọ evaọ edẹ Ọmọ ohwo, rekọ wha te ruẹ e riẹ hẹ. 23 Yọ ahwo a te ta kẹ owhai nọ, ‘Rri, ọ rrọ obei!’ hayo, ‘Ọ rrọ etenẹ!’ Wha nya ha hayo dhẹ lele ai hi.+ 24 Keme nwane wọhọ epanọ elo egbrara o re lo no abọjọ ehru na ruọ abọ ọfa ehru na, ere Ọmọ ohwo+ ọ te jọ evaọ ẹdẹ riẹ.+ 25 Rekọ, o gba riẹ họ nọ ọ rẹ kake ruẹ uye eware buobu tao, oge nana ọ vẹ jẹ se iẹe.+ 26 Ofariẹ, nwane wọhọ epanọ o jọ evaọ edẹ Noa,+ ere o te jọ re evaọ edẹ Ọmọ ohwo:+ 27 a jẹ re, a jẹ da, ezae e jẹ rọo, yọ a jẹ rọ eyae kpohọ orọo bọo ẹdẹ nọ Noa ọ rọ ruọ eva okọ na,+ Owhe na ọ tẹ ze, o te kpe aikpobi no.+ 28 Ere ọvona re, o te wọhọ epanọ o via evaọ edẹ Lọt dẹẹ:+ a jẹ re, a jẹ da, a jẹ dẹ, a jẹ zẹ, a jẹ kọ, a jẹ bọ. 29 Rekọ ẹdẹ nọ Lọt o ro no Sọdọm, erae gbe isọ-ọre* i te no obọ odhiwu ze i te kpe aikpobi no.+ 30 Ere ọvona o te jọ evaọ ẹdẹ yena nọ Ọmọ ohwo ọ te romavia.+

31 “Evaọ ẹdẹ yena, jọ ohwo nọ ọ rrọ ehru uwou* rekọ nọ eyero riẹ e rrọ eva uwou na, ọ ziọ otọ te kwa ae he, ere ọvona re, ohwo nọ ọ rrọ obọ ẹwọ o re zihe bru eware nọ ọ nyaseba vievie he. 32 Wha kareghẹhọ aye Lọt.+ 33 Ohwo kpobi nọ ọ be gwọlọ siwi uzuazọ* riẹ, uzuazọ riẹ u ti vru, rekọ ohwo kpobi nọ uzuazọ riẹ u vru ọ te wariẹ woi.+ 34 Mẹ be ta kẹ owhai nọ, evaọ aso yena, imava e te jọ ehwa ọvo; a te rehọ ọvo vrẹ a vẹ nyasiọ ọdekọ ba.+ 35 Eyae ivẹ e te jọ oria ọvona bi wuhu eware; a te rehọ ọvo vrẹ a vẹ nyasiọ ọdekọ ba.” 36 *—— 37 Fikiere a tẹ kpahe kẹe nọ: “Olori, bovẹ?” Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Oria nọ ori ọ rrọ, etẹe igo i re kokohọ re.”+

18 Kẹsena ọ tẹ rehọ ọtadhesẹ jọ ta ẹme kẹ ae kpahe epanọ u ro fo re a hae lẹ kẹse kẹse, re a jẹ daoma ruẹ nọ o bẹ rai no ho,+ 2 ọ ta nọ: “Evaọ okpẹwho jọ, obruoziẹ jọ ọ jariẹ nọ ọ rẹ dhozọ Ọghẹnẹ hẹ, yọ ọ rẹ daezọ ohwo ọvo ho. 3 Aye-uku jọ ọ jọ okpẹwho yena re nọ ọ jẹ hae nyabru ei kẹse kẹse, be ta nọ, ‘Ruẹ nọ who bru uvioziẹ kẹ omẹ evaọ ẹdhọ nọ me wo kugbe ohwo ọdekọ na.’ 4 Evaọ omoke jọ, ọ jẹ daezọ họ, rekọ uwhremu na ọ tẹ ta kẹ omariẹ nọ, ‘Dede nọ mẹ be dhozọ Ọghẹnẹ hẹ jẹ be daezọ ohwo ọvo ho, 5 fikinọ aye-uku nana o bi kpokpo omẹ kẹse kẹse na, mẹ te ruẹ nọ me bru uvioziẹ kẹe re o gbe dhe ẹnyẹnyaze te lẹ omẹ dọ no ho.’”*+ 6 Kẹsena Olori na ọ tẹ ta nọ: “Wha yo ẹme nọ obruoziẹ na ọ ta dede nọ o kiẹrẹe he! 7 Evaọ uzẹme, kọ Ọghẹnẹ o gbe ti bruoziẹ kẹ ahwo riẹ nọ ọ salọ, enọ i bi bo sei te aso te uvo,+ yọ o bi wo odiri kẹ ae na?+ 8 Mẹ be ta kẹ owhai nọ, o ti bruoziẹ kẹ ae vẹrẹ vẹrẹ. Rekọ nọ Ọmọ ohwo ọ te nyaze, kọ ọ te ginẹ jọ otọakpọ na ruẹ ẹrọwọ nana?”*

9 Ọ tẹ jẹ rehọ ọtadhesẹ nana ta ẹme kẹ otujọ nọ i rri omarai nọ a kiẹrẹe je rri amọfa nọ a fioka ha: 10 “Ezae ivẹ jọ i kpobọ etẹmpol nyae lẹ, ọjọ ohwo Farisi, ọdekọ kọ ọnọ o re mi osa-uzou. 11 Ohwo Farisi na o te dikihẹ, o te muhọ ẹlẹ họ eva inọ, ‘O Ọghẹnẹ, me yere owhẹ nọ mẹ wọhọ amọfa kpobi hi—enọ i re fru amọfa re, enọ i kiẹrẹe he, ibruẹnwae—hayo wọhọ ọnana nọ o re mi osa-uzou na. 12 Mẹ rẹ siọ emuọriọ ba isiava ẹkpoka; mẹ rẹ kẹ abọvo abakpe ọrọ eware kpobi nọ me wo tobọ.’+ 13 Rekọ ọnọ o re mi osa-uzou na o dikihẹ ugbo, ọ jẹ gwọlọ kpare ovao rri ehru dede he, rekọ ọ jẹ tehe igbama riẹ be ta nọ, ‘O Ọghẹnẹ, rri omẹ aro,* mẹ yọ ọrahauzi.’+ 14 Mẹ be ta kẹ owhai nọ, nọ ọzae nana o zihe kpobọ uwou riẹ, ọ jọ aro Ọghẹnẹ kiẹrẹe vi ohwo Farisi yena.+ Keme ohwo kpobi nọ ọ be kpare omariẹ kpehru a ti hrẹ riẹ kpotọ, rekọ ohwo kpobi nọ ọ be rọ omariẹ kpotọ a te kpare iẹe kpehru.”+

15 Whaọ, ahwo a jẹ rehọ emọboba rai sei re ọ rọ obọ te ae, rekọ nọ ilele na e ruẹ onana, a te mu ae họ edoku.+ 16 Rekọ Jesu o te se emọboba na rehọ, inọ: “Wha vu emaha na wa re a nyabru omẹ ze, wha whaha ae he, keme Uvie Ọghẹnẹ o rrọ kẹ itieye na.+ 17 Uzẹme mẹ be ta kẹ owhai, ohwo kpobi nọ ọ jẹ Uvie Ọghẹnẹ rehọ wọhọ epaọ ọmaha ha, ọ sae ruọ Uvie na vievie he.”+

18 Omọvo isu na jọ ọ tẹ nọe nọ: “Owuhrẹ owoma, eme me re ru hrọ re mẹ reuku uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ?”+ 19 Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Fikieme who ro se omẹ owoma? Ohwo ọvo o woma ha ajokpaọ omọvo, Ọghẹnẹ.+ 20 Whọ riẹ ijaje na: ‘Who bruẹnwae he,+ who kpe ohwo ho,+ who tho uji hi,+ who se isẹri ọrue he,+ rọ ọghọ kẹ ọsẹ ra avọ oni ra.’”+ 21 Ọzae na ọ tẹ ta nọ: “Me bi koko izi nana kpobi anwọ emaha mẹ ze.” 22 Nọ Jesu o yo onana, ọ tẹ ta kẹe nọ, “Oware ovo jọ u gbe kiọkọ kẹ owhẹ: Zẹ eware kpobi nọ who wo re whọ ghale igho nọ whọ rọ zẹ ae kẹ iyogbe, who ve ti wo efe evaọ obọ idhiwu na; whọ vẹ nyaze te jọ olele mẹ.”+ 23 Nọ o yo eme nana, uweri ọ tẹ dae oma fia, keme o fe gaga.+

24 Jesu o te rri rie, ọ tẹ ta nọ: “O te jọ bẹbẹ gaga kẹ enọ i wo igho re a ruọ Uvie Ọghẹnẹ!+ 25 Evaọ uzẹme, o rẹ mae lọhọ re ekamẹle ọ nya eghogho ẹguede nọ a re ro ko eware lafi viọ ọdafe nọ ọ rẹ ruọ Uvie Ọghẹnẹ.”+ 26 Enọ i yo ẹme nana e tẹ ta nọ: “Kọ ono a te sai gine siwi?”+ 27 Ọ tẹ ta nọ: “Eware nọ ahwo a rẹ sai ru hu, Ọghẹnẹ ọ rẹ sai ru ae.”+ 28 Rekọ Pita ọ tẹ ta nọ: “Rri! Ma nyasiọ eware mai ba ma te lele owhẹ.”+ 29 Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Uzẹme mẹ be ta kẹ owhai, ohwo ọvo nọ ọ nyasiọ uwou hayo aye hayo inievo-emezae hayo ọsẹgboni hayo emọ ba fiki Uvie Ọghẹnẹ+ 30 nọ o ti wo ai isia buobu evaọ oke nana ha ọ rrọ họ, yọ evaọ uyero-akpọ* nọ o be tha na o ti wo uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.”+

31 Kẹsena o te se Ikpegbivẹ na họ akotọ, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Rri! Obọ Jerusalẹm ma be nya na, yọ eware kpobi nọ a rehọ eruẹaro na kere kpahe Ọmọ ohwo i ti rugba.*+ 32 Wọhọ oriruo, a te rehọ iẹe kẹ ahwo erẹwho na,+ a vẹ te rehọ iẹe jijehwẹ,+ a ti gboja kẹe je nwo eya ku ei.+ 33 Nọ a jẹ te fae no, a ve ti kpei,+ rekọ evaọ ẹdẹ avọ esa ọ te kparoma ze.”+ 34 Rekọ a wo otoriẹ eware nana ọvuọvo ho, keme a ko eme nana dhere ai, yọ a wo otoriẹ eware nọ ọ ta na ha.

35 Whaọ, nọ Jesu ọ be kẹle Jẹriko no, yọ ọzae jọ nọ o tuaro ọ keria akotọ edhere be yare eware.+ 36 Nọ o yo edo ogbotu ahwo nọ a be nyavrẹ, ọ tẹ be nọ oware nọ o be via. 37 A tẹ ta kẹe nọ: “Jesu ohwo Nazarẹt na ọ be nyavrẹ na!” 38 Fikiere o te bo nọ: “Jesu, Ọmọzae Devidi, jọ ohrọ mẹ o re owhẹ!” 39 Enọ e jọ obaro a te bi doku ei, be ta kẹe nọ o fibo, rekọ o te je bo ga viere inọ: “Ọmọzae Devidi, jọ ohrọ mẹ o re owhẹ!” 40 Kẹsena Jesu o te dikihẹ, ọ tẹ ta nọ a rehọ ọzae na sei. Nọ o tei oma no, Jesu ọ tẹ nọe nọ: 41 “Eme whọ gwọlọ nọ me ru kẹ owhẹ?” Ọ tẹ ta nọ: “Olori, jomẹ wariẹ mu ude họ ẹruẹ.” 42 Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Wariẹ mu ude họ ẹruẹ; ẹrọwọ ra o siwi owhẹ no.”+ 43 Ọ tẹ nwane wariẹ mu ude họ ẹruẹ, o te mu ei họ elele+ be kẹ Ọghẹnẹ oruaro. Nọ ahwo na kpobi a ruẹ onana, a te jiri Ọghẹnẹ.+

19 Kẹsena ọ tẹ ruọ eva Jẹriko, ọ tẹ be nya etẹe vrẹ. 2 Whaọ, ọzae jọ nọ a re se Zakiọs ọ jọ etẹe; ọ jọ ohwo ologbo nọ o re mi osa-uzou, yọ o fe. 3 Ọ jẹ daoma re ọ ruẹ ohwo nọ a bi se Jesu na, rekọ ọ jẹ sae ruẹ e riẹ fiki ogbotu na ha, keme ọ jọ kpẹkpẹe. 4 Fikiere ọ tẹ dhẹ kpobọ aro, ọ tẹ gadiẹ ure sikamọ* re ọ ruẹse ruẹ Jesu keme edhere yena ọ be te nyavrẹ. 5 Whaọ nọ Jesu o te oria na, o te rri ehru, ọ tẹ ta kẹe nọ: “Zakiọs, nwrotọ vẹrẹ vẹrẹ, keme nẹnẹ na, mẹ rẹ jọ uwou ra hrọ.” 6 Fikiere o te nwrotọ vẹrẹ vẹrẹ, ọ tẹ rọ oghọghọ dede iei rehọ evaọ uwou riẹ. 7 Nọ ahwo na a ruẹ onana, aikpobi a tẹ be go nọ: “Ọ kpahe uwou ọzae nọ ọ rrọ ọrahauzi.”+ 8 Rekọ Zakiọs ọ tẹ kpama, ọ tẹ ta kẹ Olori na nọ: “Rri! Olori, mẹ te rehọ abọvo eyero mẹ kẹ iyogbe, yọ oware kpobi nọ mẹ rọ ofruriọ* mi ohwo jọ, me ti zihe iei akuane.”+ 9 Fikiere Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Nẹnẹ na esiwo ọ ziọ uwou nana no keme ọmọzae Abraham ọ rrọ re. 10 Keme Ọmọ ohwo ọ nyaze te gwọlọ je siwi enọ i vru.”+

11 Epanọ a jẹ rọ gaviezọ kẹ eme nana, ọ tẹ rehọ ọtadhesẹ ọfa ta ẹme kẹ ae, keme ọ kẹle Jerusalẹm no yọ a je roro nọ Uvie Ọghẹnẹ o te romavia okioke yena.+ 12 Fikiere ọ tẹ ta nọ: “Ọzae jọ nọ o no orua ovie ze o kpohọ ẹkwotọ ugbothabọ+ jọ nyai wo ogaga uvie tobọ re o zihe ze. 13 Nọ o se erigbo ikpe riẹ jọ, ọ tẹ kẹ ae emaina* ikpe jẹ ta kẹ ae nọ, ‘Wha rehọ ai thueki bẹsenọ mẹ rẹ nyaze.’+ 14 Rekọ ahwo ẹwho riẹ a mukpahe iẹe, a te vi utu enyukọ lele iei re a ta nọ, ‘Ma gwọlọ nọ ọzae nana ọ jọ ovie mai hi.’

15 “Nọ o wo ogaga uvie* tobọ zihe ze no, o te se erigbo riẹ nọ ọ kẹ igho* na re ọ riẹ erere nọ a wo evaọ eki nọ a tho.+ 16 Fikiere ọrọ ọsosuọ ọ tẹ nyaze ọ tẹ ta nọ, ‘Olori, me wo erere emaina ikpe no emaina ra na ze.’+ 17 Ọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Whẹ kobiruo, emamọ ọrigbo! Fikinọ whọ jọ oware osese dhesẹ nọ a re fievahọ owhẹ na, wuzou ikpewho ikpe.’+ 18 Ọrọ avọ ivẹ ọ tẹ nyaze, be ta nọ, ‘Olori, me wo erere emaina isoi no emaina ra na ze.’+ 19 Ọ tẹ ta kẹ ọnana re nọ, ‘Whẹ omara, wuzou ikpewho isoi.’ 20 Rekọ ọfa ọ tẹ nyaze, be ta nọ, ‘Olori, emaina ra nọ mẹ rehọ ohọ variẹ si no ọna. 21 Rri, ozọ ra u je mu omẹ keme who re dhuaro; whọ rẹ rehọ onọ who fihọ oria ha, yọ who re vu onọ whọ kọ họ.’+ 22 Ọ tẹ ta kẹe nọ, ‘Ọrigbo omuomu, eme obọra me bi ro brukpe owhẹ. Whọ riẹ nọ me re dhuaro, inọ mẹ rẹ rehọ onọ me fihọ oria ha, je vu onọ mẹ kọ họ, o gbẹ rrọ ere?+ 23 Kọ fikieme who gbe fi ugho* mẹ họ obọ uwou-igho ho? Nọ mẹ nyaze na mẹ hae rehọ iẹe avọ isuo.’

24 “Fikiere ọ tẹ ta kẹ enọ i dikihẹ etẹe nọ, ‘Wha mi ei emaina na re wha rehọ iẹe kẹ ọnọ o wo emaina ikpe na.’+ 25 Rekọ a tẹ ta kẹe nọ, ‘Olori, o wo emaina ikpe!’— 26 ‘Mẹ be ta kẹ owhai nọ, ohwo kpobi nọ o wo a rẹ te kẹe efa kugbe, rekọ ọnọ o wo ho, a ti mi ei makọ onọ o wo na dede.+ 27 Ofariẹ, wha rehọ ewegrẹ mẹ nana nọ e gwọlọ nọ mẹ rẹ jọ ovie rai hi na ziọ etenẹ, re wha jọ aro mẹ kpe ai no.’”

28 Nọ ọ ta eme nana no, ọ tẹ ruabọhọ erẹ riẹ bi kpohọ Jerusalẹm. 29 Nọ ọ kẹle Bẹtfaji avọ Bẹtani no evaọ ugbehru nọ a re se Ugbehru Olivi,+ o te vi ilele ivẹ riẹ uwou,+ 30 inọ: “Wha kpohọ iwhre nọ wha be kparo ruẹ na, wha tẹ ruọ eva riẹ no, wha te ruẹ ọmọ eketekete nọ a thuru fihọ oria, ọnọ ohwo ọvo ọ re keria ha. Wha rra ufi noi re wha rehọ iẹe ziọ etenẹ. 31 Rekọ otẹrọnọ ohwo jọ ọ tẹ nọ owhai nọ, ‘Fikieme wha be rọ rrae?’ Wha rẹ ta nọ, ‘Olori na ọ gwọlọ e riẹ.’” 32 Fikiere enọ o vi na e tẹ nyavrẹ, a tẹ ruẹ e riẹ nwane wọhọ epanọ ọ ta kẹ ae na.+ 33 Rekọ epanọ a jẹ rọ rra ọmọ eketekete na, ahwo nọ a wo rie a tẹ nọ ae nọ: “Fikieme wha be rọ rra ọmọ eketekete na?” 34 A tẹ ta nọ: “Olori na ọ gwọlọ e riẹ.” 35 A te su ei se Jesu, a te fi iwu ehru rai họ ehru riẹ, a tẹ rehọ Jesu keria ehru riẹ.+

36 Nọ ọ be nyavrẹ na, a tẹ jẹ rehọ iwu ehru rai hwa edhere.+ 37 Nọ ọ nwane kẹle edhere nọ a re ro no Ugbehru Olivi no, ogbotu ilele na soso a te muhọ ẹghọghọ je bi jiri Ọghẹnẹ avọ urru oruarua fiki iruo igbunu kpobi nọ a ruẹ no, 38 be ta nọ: “Oghale u te ọnọ ọ rrọ Ovie nọ ọ be rọ odẹ Jihova* nyaze! Jọ udhedhẹ o jọ obọ odhiwu, yọ oruaro u te Ọnọ ọ rrọ obọ idhiwu na!”+ 39 Rekọ otu Farisi jọ nọ e jọ udevie ogbotu na a tẹ ta kẹe nọ: “Owuhrẹ, whọku ilele ra.”+ 40 Rekọ ọ tẹ kpahe kẹ ae nọ: “Mẹ be ta kẹ owhai nọ, otẹrọnọ ahwo nana a te fibo, itho na i ti bo via.”

41 Nọ ọ kẹle okpẹwho na no, o te rri okpẹwho na, ọ tẹ viẹ fiki riẹ,+ 42 be ta nọ: “Dodokọ nẹnẹ na, whọ riẹ eware nọ e rẹ wha udhedhẹ ze; rekọ a ko rai dhere no ibiaro ra.+ 43 Keme edẹ e be tha nọ ewegrẹ ra e te rehọ ire esiọsiọle di ogba wariẹ owhẹ, a ve ti ko owhẹ họ je gboja kẹ owhẹ* no ofẹ kpobi ze.+ 44 A te raha owhẹ avọ emọ ra nọ e rrọ eva ra muotọ,+ yọ a te jọ eva ra nyasiọ utho ba ehru utho ho+ keme who muẹrohọ oke nọ a rọ kiẹ owhẹ riwi hi.”

45 Kẹsena ọ tẹ ruọ eva etẹmpol na, o te mu enọ e jẹ zẹ eware họ ele ruọ otafe,+ 46 be ta kẹ ae nọ: “A kere nọ, ‘Uwou mẹ o te jọ uwou olẹ,’+ rekọ wha ru rie fihọ eghogho-utho iwhewheriwhe no.”+

47 Ọ tẹ ruabọhọ je wuhrẹ ahwo kẹdẹ kẹdẹ evaọ etẹmpol na. Rekọ ilori izerẹ na gbe otu ikere-obe na gbe enọ e viodẹ evaọ usu ahwo na a tẹ jẹ gwọlọ epanọ a re ro kpei no;+ 48 rekọ a ruẹ edhere ọvo nọ a re ro ru onana ha, keme ahwo na kpobi a je bigbae ẹsikpobi re a yo eme riẹ.+

20 Evaọ ẹdẹ jọ nọ o je wuhrẹ ahwo evaọ etẹmpol na je bi whowho usi uwoma na, ilori izerẹ na gbe otu ikere-obe na avọ ekpako na a tẹ nyaze, 2 a tẹ ta kẹe nọ: “Ta kẹ omai, udu vẹ who bi ro ru eware nana? Hayo ono ọ kẹ owhẹ udu nana?”+ 3 Ọ tẹ kpahe kẹ ae nọ: “Mẹ te nọ owhai onọ jọ re, wha vẹ kẹ omẹ uyo riẹ: 4 Bovẹ udu nọ Jọn ọ jẹ rọ họ ahwo ame u no ze, obọ odhiwu manikọ obọ ahwo?”* 5 A tẹ jẹ ta kẹ omoma rai nọ: “Otẹrọnọ ma tẹ ta nọ, ‘Obọ odhiwu,’ ọ te ta nọ, ‘Emejabọ wha gbẹ rọwo iẹe he?’ 6 Rekọ otẹrọnọ ma tẹ ta nọ, ‘Obọ ahwo,’ ahwo na kpobi a te rọ itho fi omai kpe, keme u mu rai ẹro nọ ọruẹaro Jọn ọ jọ.”+ 7 Fikiere a tẹ kẹ uyo nọ a riẹ ohwo nọ ọ kẹ riẹ udu hu. 8 Jesu ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Mẹ be vuẹ owhai udu nọ me bi ro ru eware nana gbe he.”

9 Kẹsena o te mu ọtadhesẹ nana họ ẹta kẹ ahwo na, inọ: “Ọzae jọ ọ kọ ọgbọ evaene,+ ọ tẹ rehọ iẹe kẹ enọ e rẹ rẹrotei, o te kpohọ erẹ evaọ orẹwho ọfa evaọ etoke krẹkri.+ 10 Nọ ezi nọ ibi na e rẹ rọ ware u te, o te vi ọrigbo jọ bru enọ e be rẹrote ọgbọ na re a kọrọ ibi ọgbọ na jọ kẹe. Rekọ enọ e be rẹrote ọgbọ na a te kpei, a te vi ei zihe ababọ.+ 11 Ọ tẹ wariẹ vi ọrigbo ọfa. A te kpe ọyena re je ru ei oma vo,* a te vi ei vrẹ ababọ. 12 Ọ tẹ wariẹ vi ọfa, ọrọ avọ esa; a tẹ jẹ nwa ọnana oma je gele iei fihọ otafe. 13 Fikiere ọnọ o wo ọgbọ evaene na ọ tẹ ta nọ, ‘Kọ eme u fo nọ me re ru? Me ti vi ọmọzae mẹ, oyoyou mẹ na.+ Ẹsejọhọ a te rọ adhẹẹ kẹ ọnana.’ 14 Nọ enọ e be rẹrote ọgbọ na a kparo ruẹ e riẹ, a tẹ ta kẹ ohwohwo nọ, ‘Ọnana họ ọreuku na. Wha joma kpei no re ukuoriọ na o ruẹsi zihe ruọ omai.’ 15 Fikiere a te gele iei no ọgbọ evaene na, a te kpei no.+ Kọ eme ohwo nọ o wo ọgbọ evaene na o ti ru ae? 16 Ọ te nyaze, o ve kpe enọ e be rẹrote ọgbọ na no, ọ vẹ rehọ ọgbọ evaene na kẹ amọfa.”

Nọ a yo onana, a tẹ ta nọ: “Othohwowa!” 17 Rekọ o te rri rai, ọ tẹ ta nọ: “Kọ eme họ otofa eme nana nọ a kere na, inọ: ‘Utho nọ ebebabọ na e se, oye u zihe ruọ utho ubienẹ nọ o mai wuzou* no na’?+ 18 Ohwo kpobi nọ o kie fihọ ehru utho yena o ti bru ibribro.+ Yọ ohwo kpobi nọ utho na u kie fihọ, o te pẹhẹ iẹe no.”

19 Otu ikere-obe na gbe ilori izerẹ na a tẹ gwọlọ epanọ a re ro mu ei evaọ auwa yena, rekọ a dhozọ ahwo na, keme a vuhumu nọ ae omarai o wo họ iroro nọ ọ rọ rehọ ọtadhesẹ na ta ẹme na.+ 20 Nọ a fiẹrohọ iẹe ziezi no, a te vi ahwo jọ nọ a lẹlẹ haya re a nyai ru wọhọ ahwo nọ a kiẹrẹe, re a ruẹse rọ ẹmeunu riẹ kru ei,+ a vẹ rọ ere rehọ iẹe kẹ otu egọmeti gbe ọba na. 21 A tẹ ta kẹe nọ: “Owuhrẹ, ma riẹ nọ whọ be ta je bi wuhrẹ eware kpobi gbagba, yọ who re dhesẹ ọriẹwẹ hẹ, rekọ who re wuhrẹ edhere Ọghẹnẹ wọhọ epanọ uzẹme na o rrọ: 22 Kọ u fo* re ma hwa osa-uzou kẹ Siza manikọ u fo ho?” 23 Rekọ o muẹrohọ nọ onọ ẹghẹ a be nọ na, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: 24 “Wha dhesẹ dinariọs* kẹ omẹ. Kọ uwoho gbe odẹ ono e riẹe?” A tẹ ta nọ: “Erọ Siza.” 25 Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Fikiere, wha hwa eware Siza zihe kẹ Siza,+ rekọ eware Ọghẹnẹ kẹ Ọghẹnẹ.”+ 26 Whaọ a sae rọ ẹmeunu riẹ kru ei evaọ iraro ahwo na ha, rekọ fikinọ uyo riẹ u gbe rai unu, a te fibo.

27 Rekọ otu Sadusi na jọ, enọ e rẹ ta nọ ẹkparomatha ọ rrọ họ+ a tẹ nyaze, a tẹ nọe nọ:+ 28 “Owuhrẹ, Mosis o kere kẹ omai nọ, ‘Otẹrọnọ oniọvo ohwo o whu, yọ o whu siọ aye ba, rekọ o yẹ ọmọ họ, oniọvo riẹ ọ rẹ rehọ aye na re ọ ruẹsi yẹ ọmọ kẹ oniọvo riẹ nọ o whu no na.’+ 29 Whaọ, inievo ihrẹ jọ e jariẹ. Ọrọ ọsosuọ o wo aye rekọ o whu ababọ ọmọ nọ o yẹ. 30 Fikiere ọrọ avọ ivẹ ọ tẹ rehọ aye na, 31 ọrọ avọ esa ọ tẹ jẹ rehọ iẹe re. Ere inievo ihrẹ na kpobi e rọ rehọ aye na; aikpobi a whu siọ aye na ba ababọ ọmọ nọ a yẹ. 32 Ukuhọ riẹ, aye na o te whu re. 33 Fikiere, evaọ ẹkparomatha na, ọvẹ ọ te rehọ aye na? Keme ọ jọ aye kẹ inievo ihrẹ na.”

34 Jesu ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Emọ uyero-akpọ* nana a rẹ rọo, yọ a rẹ rehọ ae kpohọ orọo, 35 rekọ enọ a kuenu kẹ no nọ a te ruọ uyero-akpọ nọ o be tha na je wo ẹkparomatha no uwhu ze a te rọo ho, hayo kọ a te rehọ ae kpohọ orọo ho.+ 36 Evaọ uzẹme, a te gbẹ sai whu ofa ha, keme a te wọhọ ikọ-odhiwu, yọ a te jọ emọ Ọghẹnẹ fikinọ a rrọ emọ ẹkparomatha na. 37 Rekọ Mosis dede o dhesẹ via inọ a te kpare enọ i whu no ze evaọ iku nọ o kere kpahe ure inwe nọ erae e jẹ jọ ware na, nọ o se Jihova* ‘Ọghẹnẹ Abraham gbe Ọghẹnẹ Aiziki gbe Ọghẹnẹ Jekọp.’+ 38 Ọ rrọ Ọghẹnẹ enọ i whu no ho, rekọ ọrọ enọ e rrọ uzuazọ, keme evaọ aro riẹ* aikpobi a rrọ uzuazọ.”+ 39 Otu ikere-obe na jọ e tẹ ta nọ: “Owuhrẹ, whọ riẹ ta.” 40 Keme a gbẹ sae gbaudu nọe uvumọ onọ họ.

41 Ọ tẹ nọ ae re nọ: “Ẹvẹ a rọ ta nọ Kristi yọ ọmọzae Devidi?+ 42 Keme Devidi omariẹ ọ ta evaọ obe Ilezi nọ, ‘Jihova* ọ ta kẹ Olori mẹ nọ: “Keria obọze mẹ 43 bẹsenọ me re ru ewegrẹ ra họ akpala nọ whọ rẹ rọ awọ ra kpahe.”’+ 44 Fikiere Devidi o se rie Olori; kọ ẹvẹ ọ rọ rrọ ọmọzae riẹ?”

45 Whaọ epanọ ahwo na kpobi a jẹ rọ gaviezọ na, ọ tẹ ta kẹ ilele riẹ nọ: 46 “Wha yọroma kẹ otu ikere-obe na nọ e rẹ gwọlọ ku iwu ithethei họ rọ nya wariẹ jẹ gwọlọ nọ ahwo a yere ai evaọ eria eki jẹ gwọlọ keria egbara obaro* evaọ isinagọgo* gbe eria nọ e mai kpehru evaọ ehaa,+ 47 enọ e rẹ re uvuhu họ eyae-uku oma,* jẹ lẹ elẹ ithethei ro dhesẹ oma. Ahwo nana a ti wo obrukpe nọ ọ mae ga.”*

21 Whaọ nọ ọ kpare ovao, ọ tẹ ruẹ edafe na nọ i bi fi ekẹ rai họ itehe okẹ unevaze na.+ 2 Kẹsena ọ tẹ ruẹ aye-uku oyogbe jọ nọ o fi ibiugho esese ivẹ* họ, enọ i wo emamọ aghare ọvo ho,+ 3 ọ tẹ ta nọ: “Uzẹme mẹ be ta kẹ owhai inọ aye-uku oyogbe nana o fihọ bu vi aikpobi na.+ 4 Keme evaọ usu enọ e da rai obọ fia aikpobi a jọ rehọ ze kẹ ekẹ, rekọ aye nana, avọ uvuhu nọ o riẹe oma, o fi onọ o wo kpobi evaọ uzuazọ riẹ họ.”+

5 Oke ofa nọ ahwo jọ a jẹ ta ẹme kpahe etẹmpol na, epanọ a rọ rehọ emamọ itho gbe eware nọ a ro mudhe kẹ Ọghẹnẹ whẹ erru họ iẹe,+ 6 ọ tẹ ta nọ: “Rọ kpahe eware nana nọ wha be ruẹ obọnana, edẹ e be tha nọ a te nyasiọ utho ovo ba ehru utho ho, a ti kporo aikpobi fihọ otọ.”+ 7 Kẹsena a tẹ nọe nọ: “Owuhrẹ, oke vẹ dẹẹ eware nana e te rọ via, kọ eme ọ te jọ oka oke nọ eware nana e te rọ via?”+ 8 Ọ tẹ ta nọ: “Wha muẹrohotọ re a siọ owhai ba esuthọ,+ keme ibuobu e te rọ odẹ mẹ nyaze, ta nọ, ‘Mẹ họ ọye,’ gbe nọ, ‘Oke na o kẹle no.’ Wha lele ai hi.+ 9 Ofariẹ, nọ wha te yo kpahe emo gbe ozighi,* jọ ozọ u mu owhai hi. Keme eware nana e rẹ via hrọ tao, rekọ ekuhọ na ọ te ze okioke yena ha.”+

10 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Orẹwho o te kpareso orẹwho,+ uvie o te kpareso uvie.+ 11 Etọ i ti nuhu gaga, yọ no oria ruọ oria ohọo u ti mu avọ ikpeyao nọ e te jọ;+ ahwo a te ruẹ eware idudu yọ eka ilogbo i ti no ehru ze.

12 “Rekọ taure eware nana kpobi e tẹ te via, ahwo a ti mu owhai je kpokpo owhai,+ a te rehọ owhai kpohọ isinagọgo* je fi owhai họ iwou-odi. A te rehọ owhai kpohọ aro ivie gbe eba fiki odẹ mẹ.+ 13 U ti rovie uvẹ nọ wha re ro se isẹri. 14 Fikiere, wha gbaemu evaọ udu rai inọ wha rẹ ruẹrẹ oghẹrẹ nọ wha ti ro gu ẹkẹ-unu rai kpahotọ họ,+ 15 keme mẹ te kẹ owhai eme nọ wha te ta gbe areghẹ nọ enọ e be wọso owhai kpobi a te sae zadhe hayo vro ho.+ 16 Ofariẹ, makọ esẹgbini, inievo, imoni, gbe egbẹnyusu a ti vivie owhai, yọ a ti kpe otu rai jọ,+ 17 yọ ahwo kpobi a ti mukpahe owhai fiki odẹ mẹ.+ 18 Rekọ ubioto ovo uzou rai dede u ti vru hu.+ 19 Wha te thihakọ, wha ti siwi uzuazọ rai.*+

20 “Rekọ, nọ wha tẹ ruẹ Jerusalẹm nọ egbaẹmo e wariẹ họ,+ wha riẹ nọ ọraha riẹ ọ kẹle no.+ 21 Kẹsena, jọ enọ e rrọ Judia a mu obọ igbehru na họ ẹdhẹ kpohọ,+ jọ enọ e rrọ eva riẹ a noi, yọ enọ e rrọ iwhre nọ e wariẹ e riẹ họ a ruọ eva riẹ hẹ, 22 keme edẹ nana yọ edẹ nọ Ọghẹnẹ ọ te rọ kẹ ahwo uye,* re eware kpobi nọ a kere na e ruẹsi rugba. 23 U ti yoma gaga kẹ eyae nọ i dihọ gbe enọ i wo emọ unuevie evaọ edẹ yena!+ Keme idhọvẹ egaga i ti te ẹkwotọ na, yọ a ti mu ofu kẹ ahwo nana. 24 A te rọ ọgbọdọ kpe ae je mu ae kpohọ igbo evaọ erẹwho na kpobi;+ yọ erẹwho* na i ti thihi Jerusalẹm nyaotọ bẹsenọ oke nọ a fihọ kẹ erẹwho* na o rẹ gba no.+

25 “Ofariẹ, eka e te jọ ọre, ọvẹre, gbe isi na, yọ evaọ otọakpọ na,+ erẹwho e te vohẹ keme a riẹ onọ a re ru hu fiki enuodo abade na avọ ofu riẹ. 26 Ahwo a ti kie ewawa fiki ozọ gbe irẹro eware nọ e te via evaọ otọakpọ na, keme egaga obọ idhiwu na i ti nuhu. 27 Kẹsena a vẹ te ruẹ Ọmọ ohwo+ nọ ọ be nyaze evaọ ẹgho avọ ogaga gbe oruaro ulogbo.+ 28 Rekọ nọ eware nana i te muhọ ẹvia no, wha dikihẹ kpomavi jẹ kpare uzou rai rri ehru keme esiwo rai ọ be kẹle no.”

29 Fikiere ọ tẹ rehọ ọtadhesẹ jọ ta ẹme kẹ ae, inọ: “Wha muẹrohọ ure ifigi gbe ire edekọ na kpobi.+ 30 Nọ e tẹ be whẹ ebe họ, wha rẹ ruẹ e riẹ kẹ omarai jẹ riẹ nọ ezi ivo ọ kẹle no. 31 Epọvo na re, nọ wha tẹ ruẹ eware nana nọ e be via, wha riẹ nọ Uvie Ọghẹnẹ o kẹle no. 32 Uzẹme mẹ be ta kẹ owhai inọ oge ọnana ọ te vrẹ vievie he bẹsenọ eware kpobi e rẹ via no.+ 33 Odhiwu gbe otọakpọ e te vrẹ, rekọ eme mẹ e te vrẹ vievie he.+

34 “Rekọ wha yọroma re emuọriọ obuobu gbe udi-oda ubuobu+ gbe awaọruọ uzuazọ+ e gbẹ rehọ udu rai no vievie he, onọ u re ru nọ ẹdẹ yena o re ro bru owhai ze idudhe 35 wọhọ epanọ agbefẹ+ o re mu oware idudhe na. Keme u ti kpomahọ ahwo kpobi nọ a be rria otọakpọ na soso. 36 Fikiere, wha jaja aro vi,+ wha hae lẹ olẹ ayare-ọgaga+ ẹsikpobi re wha sae va eware nana kpobi nọ e te seba ẹvia ha na abọ, jẹ sai dikihẹ aro Ọmọ ohwo.”+

37 Fikiere, evaọ oke uvo o re wuhrẹ evaọ etẹmpol na, rekọ aso o ve kpobọ ugbehru nọ a re se Ugbehru Olivi. 38 Ahwo na kpobi a vẹ nyabru ei ze obọ etẹmpol na evaọ irioke frifri re a yo eme riẹ.

22 Whaọ, Ehaa Ebrẹdi nọ Ọ Kare Ẹvi na, nọ a re se ehaa Ọnyavrẹ na,+ ọ be kẹle no.+ 2 Yọ ilori izerẹ na gbe otu ikere-obe na a jẹ gwọlọ edhere nọ o kiehọ nọ a re ro kpei,+ keme ozọ ahwo na u je mu ae.+ 3 Kẹsena Setan ọ tẹ ruọ eva Judas, ọnọ a se Iskariọt, ọnọ ọ jọ omọvo Ikpegbivẹ na,+ 4 ọ tẹ nyai lele ilori izerẹ gbe iletu etẹmpol na ta ẹme kpahe epanọ o re ro vivie iei kẹ ae.+ 5 Onana o tẹ were ae eva gaga, a tẹ rọwo nọ a rẹ kẹe igho isiliva.+ 6 Fikiere ọ tẹ rọwo, ọ tẹ be gwọlọ oke nọ u kiehọ nọ o re ro vivie iei ababọ ogbotu nọ ọ rẹ jariẹ.

7 Ẹdẹ Ehaa Ebrẹdi nọ Ọ Kare Ẹvi na o te te, ẹdẹ nọ o gbahọ nọ a rẹ rehọ arao Ọnyavrẹ na ro dhe idhe;+ 8 fikiere Jesu o te vi Pita avọ Jọn uwou inọ: “Wha nyae ruẹrẹ eware Ehaa Ọnyavrẹ na họ kẹ omai nọ ma te re.”+ 9 A tẹ nọe nọ: “Diẹse whọ gwọlọ nọ ma jọ ruẹrẹ eware họ?” 10 Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Rri! Nọ wha tẹ ruọ okpẹwho na, ọzae jọ nọ ọ wọ othẹ-ame ọ te nyaku owhai. Wha lele iei ruọ uwou nọ ọ te ruọ eva.+ 11 Wha vẹ ta kẹ ọnọ o wo uwou na nọ, ‘Owuhrẹ na ọ ta nọ ma nọ owhẹ nọ: “Diẹse ubruwou erara nọ mẹ avọ ilele mẹ ma sae jọ re emu Ọnyavrẹ na o rrọ?”’ 12 Ọzae yena o ve ti dhesẹ ubruwou ehru ulogbo jọ kẹ owhai, onọ a ruẹrẹ kpahe no. Wha ruẹrẹ eware họ etẹe.” 13 Fikiere a tẹ nya, a tẹ ruẹ eware nwane wọhọ epanọ ọ ta kẹ ae na, a tẹ ruẹrẹ eware họ kẹ Ehaa Ọnyavrẹ na.

14 Fikiere nọ auwa na o te, tei te ikọ na a tẹ keria wariẹ emẹjẹ họ.+ 15 Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “O rrọ omẹ oja gaga inọ mẹ rẹ re emu Ọnyavrẹ nana kugbe owhai taure mẹ tẹ ruẹ uye; 16 keme mẹ be ta kẹ owhai nọ, mẹ gbẹ te wariẹ re iẹe he bẹsenọ eware kpobi nọ i wobọ kugbei i re rugba no evaọ Uvie Ọghẹnẹ.” 17 Nọ o mi egho udi, ọ tẹ lẹ yere Ọghẹnẹ, ọ tẹ ta nọ: “Wha mi, wha wọe kẹ ohwohwo re omomọvo ọ jariẹ da, 18 keme mẹ be ta kẹ owhai nọ, no umuo enẹna vrẹ, mẹ gbẹ te wariẹ da udi nọ a rọ ubi-ure evaene ru hu bọo okenọ Uvie Ọghẹnẹ o te nyaze.”

19 Ofariẹ, ọ tẹ rehọ ebrẹdi,+ ọ tẹ lẹ yere Ọghẹnẹ, o te bru ei, ọ tẹ rehọ iẹe kẹ ae, inọ: “Onana u dikihẹ kẹ ugboma mẹ,+ onọ me ti siobọno fiki rai.+ Wha hai ru onana rọ kareghẹhọ omẹ.”+ 20 Epọvo na o ru kpahe egho na re nọ a re emu owọwọ na no, ọ ta nọ: “Egho nana o dikihẹ kẹ ọvọ ọkpokpọ+ na ẹkwoma azẹ mẹ,+ onọ o ti hwẹ fiki rai.+

21 “Rekọ rri! obọ ọnọ o bi ti vivie omẹ o rrọ kugbe omẹ evaọ emẹjẹ na.+ 22 Keme evaọ uzẹme, Ọmọ ohwo ọ be te nyasiọ owhai ba wọhọ epanọ a ta kpahotọ no;+ o make rrọ ere na, uye u te ohwo yena nọ o bi ti vivie iei na!”+ 23 Fikiere a tẹ be nọ omoma rai ọnọ ọ be te jọ udevie rai gine ru onana.+

24 Rekọ avro ọgaga ọ tẹ romavia re evaọ udevie rai kpahe ọnọ a rri nọ ọ mae rro.+ 25 Rekọ ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Ivie erẹwho na i re ru omarai ilori kẹ enọ a bi su, yọ a re se ahwo rai nọ a wo udu-esuo Ilorogu.+ 26 Rekọ wha rẹ jọ ere he.+ Ukpoye, jọ ọnọ ọ mae rro evaọ udevie rai ọ jọ wọhọ ọnọ ọ mae maha,+ yọ ọnọ ọ be kobaro ọ jọ wọhọ ọnọ ọ be gbodibo. 27 Kọ ono ọ mae rro, ọnọ ọ be re emu* manikọ ọnọ ọ be wọ emu ze?* Kọ ogbẹrọnọ ọnọ ọ be re emu?* Rekọ mẹ rrọ udevie rai wọhọ ọnọ ọ be wọ emu ze.*+

28 “Rekọ whai họ enọ e talamu omẹ+ evaọ edawọ mẹ;+ 29 yọ mẹ be re ọvọ uvie kugbe owhai, nwane wọhọ epanọ Ọsẹ mẹ ọ re ọvọ uvie+ kugbe omẹ na, 30 re wha ruẹse jọ emẹjẹ mẹ re jẹ da evaọ Uvie mẹ,+ jẹ keria egbara-uvie+ re wha bruoziẹ erua ikpegbivẹ Izrẹl.+

31 “Saemọn, Saemọn, rri! Setan ọ yare nọ ọ rẹ rehọ owhai kpobi re o voro owhai wọhọ iwhiti.+ 32 Rekọ mẹ lẹ olẹ ayare-ọgaga kpahe owhẹ no re ẹrọwọ ra ọ seba ewhrehe;+ nọ whọ tẹ nwani zihe ze no, bọ inievo ra ga.”+ 33 Kẹsena ọ tẹ ta kẹe nọ: “Olori, mẹ ruẹrẹ oma kpahe inọ me re lele owhẹ kpohọ uwou-odi je lele owhẹ whu.”+ 34 Rekọ ọ tẹ ta nọ: “Pita, mẹ be ta kẹ owhẹ nọ, bẹsenọ ọkpa o ti bo nẹnẹ na, whọ te vro isiasa nọ whọ riẹ omẹ hẹ.”+

35 Ọ tẹ jẹ ta kẹ ae nọ: “Okenọ me vi owhai vrẹ ababọ ẹmẹkpa-ugho gbe ẹkpa emuore gbe eviẹ,+ oware ovo o kare owhai hi, oware jọ o kare owhai?” A tẹ kẹ uyo nọ: “Ijo!” 36 Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Rekọ enẹna, jọ ọnọ o wo ẹmẹkpa-ugho ọ whae lele oma, ere ọvona re kpahe ẹkpa emuore, yọ ọnọ o wo ọgbọdọ họ jọ ọ zẹ ewu ehru riẹ re ọ dẹ ọjọ. 37 Keme mẹ be ta kẹ owhai nọ ẹme nọ a kere na o re rugba hrọ evaọ oma mẹ, inọ, ‘A kele i rie kugbe erahaizi.’+ Keme onana u bi rugba evaọ oma mẹ.”+ 38 Kẹsena a tẹ ta nọ: “Olori, rri! ma wo egbọdọ ivẹ.” Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “I te.”

39 Nọ o no etẹe, o te kpobọ Ugbehru Olivi wọhọ epanọ o jọ uruemu riẹ, yọ ilele na e nya lele iei re.+ 40 Nọ a te etẹe, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha hae lẹ re wha siọ odawọ ba ekie ruọ.”+ 41 Ọ tẹ nya họ obaro omojọ siọ ae ba, o te kigwẹ, o te muhọ ẹlẹ, 42 inọ: “Ọsẹ, o tẹ ruọ owhẹ, si egho nana no omẹ uzou. Ghele na, jọ oreva ra u rugba orọnikọ oreva mẹ hẹ.”+ 43 Kẹsena ukọ-odhiwu jọ o te no obọ odhiwu ze te romavia kẹe, ọ tẹ bọe ga.+ 44 Rekọ ọ jẹ rova gaga, ọ tẹ ruabọhọ olẹ ga viere;+ ẹroyẹ riẹ ọ tẹ wọhọ egẹ azẹ nọ i bi kie fihọ otọ. 45 Nọ ọ lẹ no, ọ tẹ nyabru ilele na, ọ tẹ ruẹ nọ a rrọ owezẹ, oma o rrọ rai no fiki uweri.+ 46 Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Fikieme wha be rọ wezẹ? Wha kpama re wha ruabọhọ olẹ, re wha siọ odawọ ba ekie ruọ.”+

47 Epanọ ọ gbẹ jẹ rọ ta ẹme na, rri! ogbotu ahwo a tẹ nyaze, yọ ọzae nọ a re se Judas, omọvo Ikpegbivẹ na ọye o su rai ze, ọ tẹ nyabru Jesu, ọ tẹ viọlọ iẹe.+ 48 Rekọ Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Judas, kọ ẹviọlọ who bi ro vivie Ọmọ ohwo?” 49 Nọ enọ e jọ kugbei a ruẹ oware nọ o be te via, a tẹ ta nọ: “Olori, kọ ma rọ ọgbọdọ họre ae?” 50 Omọvo rai jọ ọ tubẹ nawo ozọ obọze ọrigbo ozerẹ okpehru na no.+ 51 Rekọ Jesu ọ tẹ ta nọ: “Oyena u te no.” Ọ tẹ rọ obọ te ozọ na, o te siwi ei. 52 Kẹsena Jesu ọ tẹ ta kẹ ilori izerẹ na gbe iletu etẹmpol gbe ekpako nọ e nyaze ti mu ei na nọ: “Kọ wha rehọ egbọdọ gbe ekpọ* ze wọhọ ẹsenọ wha be gwọlọ ogbulegbu mu?+ 53 Nọ mẹ jẹ jọ kugbe owhai evaọ etẹmpol na kẹdẹ kẹdẹ,+ wha mu omẹ hẹ.+ Rekọ auwa rai ọna gbe orọ ogaga ebi.”+

54 Kẹsena a te mu ei, a te su ei vrẹ,+ a tẹ rehọ iẹe ziọ uwou ozerẹ okpehru na; rekọ Pita o je lele ai evaọ ugbo.+ 55 Nọ a koko erae họ udevie ighẹ na jẹ keria kokohọ, Pita ọ keria kugbe ai.+ 56 Rekọ nọ odibo-ọmọtẹ jọ ọ ruẹ e riẹ nọ ọ keria oria nọ elo erae na o bi jo lo mu ei, o te rri rie ziezi, ọ tẹ ta nọ: “Ọzae nana ọ jọ kugbei re.” 57 Rekọ ọ tẹ vro riẹ, ta nọ: “Aye na, mẹ riẹ ohwo yena ha.” 58 Nọ omoke jọ o vrẹ no, omọfa jọ ọ tẹ ruẹ e riẹ, ọ tẹ ta nọ: “Whẹ yọ omọvo rai jọ re.” Rekọ Pita ọ tẹ ta nọ: “Ọzae, mẹ yọ omọvo rai hi.”+ 59 Nọ oware wọhọ auwa ọvo ọ vrẹ no, ọzae ọfa jọ o te bi si ẹme na gaga inọ: “Ababọ avro, ọzae nana ọ jọ kugbei re, keme ohwo Galili ọ rrọ dẹẹ!” 60 Rekọ Pita ọ tẹ ta nọ: “Ọzae, mẹ riẹ oware nọ whọ be ta na ha.” Ẹsiẹvo na, epanọ ọ gbẹ jẹ rọ ta ẹme na, ọkpa o te bo. 61 Olori na ọ tẹ jẹlẹ ovao, o te rri Pita, Pita ọ tẹ kareghẹhọ ẹme Olori na, okenọ ọ ta kẹe nọ: “Taure ọkpa o te ti bo nẹnẹ na, whọ te vro omẹ isiasa.”+ 62 Ọ tẹ ruọ otafe, ọ tẹ viẹ gaga.

63 Whaọ ezae nọ i je rou* Jesu e tẹ jẹ rehọ iẹe jijehwẹ,+ be tehe iẹe;+ 64 nọ a ruru ovao riẹ, a tẹ be ta jẹ nọe nọ: “Ruẹaro! Ono ọ tehe owhẹ na?” 65 A ta eme-aghọ efa buobu kẹe.

66 Nọ oke o ke no, ogbẹgwae ekpako ahwo na, te ilori izerẹ gbe otu ikere-obe na a te kokohọ,+ a te su ei ruọ ọgwa Sanhẹdrin rai, a tẹ ta nọ: 67 “Otẹrọnọ whẹ họ Kristi na, ta kẹ omai.”+ Rekọ ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Mẹ tẹ make ta kẹ owhai dede, wha te rọwo iẹe vievie he. 68 Ofariẹ, otẹrọnọ mẹ tẹ nọ owhai onọ, wha te kẹ uyo ho. 69 Rekọ no umuo enẹna vrẹ, Ọmọ ohwo+ ọ te keria obọze ogaga Ọghẹnẹ.”+ 70 Nọ ọ ta ere, aikpobi a tẹ nọ nọ: “Koyehọ whẹ họ Ọmọ Ọghẹnẹ?” Ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Whai ọvo wha be tae na inọ mẹ họ ọye.” 71 A tẹ ta nọ: “Fikieme ma gbẹ rọ gwọlọ isẹri efa? Keme mai omamai ma jọ unu obọriẹ yoi no.”+

23 Fikiere ogbotu ahwo na kpobi a tẹ wọ, a te su ei bru Pailet.+ 2 A te mu eware họ egu fihọ iẹe uzou,+ inọ: “Ma ruẹ ọzae nana nọ ọ be raha orẹwho mai kuotọ, bi wuhrẹ nọ o thọ re a hwa osa-uzou kẹ Siza,+ be ta nọ ọyomariẹ họ Kristi ovie.”+ 3 Pailet ọ tẹ nọe nọ: “Kọ whẹ họ Ovie ahwo Ju na?” Ọ tẹ kẹ uyo nọ: “Whẹ ọvo whọ be tae na.”+ 4 Kẹsena Pailet ọ tẹ ta kẹ ilori izerẹ na gbe ogbotu na nọ: “Mẹ jọ oma ọzae nana ruẹ oruthọ ọvuọvo ho.”+ 5 Rekọ a te bi si ikẹ nọ: “Ọ be rọ iwuhrẹ riẹ wha ozighi họ ahwo oma evaọ Judia soso, muhọ no obọ Galili ze tubẹ ziọ obonẹ dede.” 6 Nọ Pailet o yo onana, ọ tẹ nọ sọ ọzae na yọ ohwo Galili. 7 Nọ ọ kiẹ via no inọ ubrotọ esuo Herọd+ o no ze, o te vi ei bru Herọd, ọnọ ọ jọ Jerusalẹm re evaọ edẹ yena.

8 Nọ Herọd ọ ruẹ Jesu, ọ tẹ ghọghọ gaga. Keme u kri no nọ ọ be rọ gwọlọ ruẹ Jesu keme o yo eware buobu kpahe iẹe no,+ yọ o je rẹro nọ ọ te ruẹ oware oka jọ nọ o ti ru. 9 Fikiere o te mu ei enọ buobu họ ẹnọ, rekọ ọ kẹ riẹ uyo ho.+ 10 Oke nana kpobi na yọ ilori izerẹ gbe otu ikere-obe na a je dhe ẹkpẹkpama, bi gu eware fihọ iẹe uzou avọ edo. 11 Kẹsena Herọd avọ isoja riẹ a tẹ jẹ rehọ iẹe zaharo,+ ọ tẹ rehọ iẹe jijehwẹ+ ẹkwoma ewu owowoma nọ o kuhọ iẹe, o te vi ei zihe bru Pailet. 12 Herọd avọ Pailet a te zihe ruọ egbẹnyusu evaọ ẹdẹdẹ yena, keme anwẹdẹ aimava a jẹ jẹ ohwohwo egrẹ.

13 Pailet o te se ilori izerẹ na, isu na gbe ahwo na koko, 14 ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Wha rehọ ohwo nana bru omẹ ze inọ ọ be bẹbẹ ahwo na họ kpareso egọmeti. Whaọ rri! mẹ kiẹ riẹ riwi evaọ iraro rai rekọ mẹ jọ oma ọzae nana ruẹ imuẹro eware nọ wha bi gu fihọ iẹe uzou na ha.+ 15 Makọ Herọd dede ọ jọ oma riẹ ruẹ oruthọ ọvuọvo gbe he, keme o vi rie zihe ze se omai, yọ rri! o ru oware ovo thọ nọ o ro fo uwhu hu. 16 Fikiere mẹ te kẹe uye,+ me ve siobọnoi.” 17 *—— 18 Rekọ ogbotu na soso a te bo nọ: “Kpe ọzae nana no,* re who siobọno Barabas kẹ omai!”+ 19 (A fi ọzae nana họ uwou-odi fikinọ o kuomagbe ahwo kpareso egọmeti evaọ okpẹwho na gbe fiki ohwo-okpe.) 20 Pailet ọ tẹ wariẹ ta ẹme kẹ ae, keme ọ gwọlọ siobọno Jesu.+ 21 Kẹsena a te muhọ ebo gaga inọ: “Kare iẹe fihọ ure! Kare iẹe fihọ ure!”*+ 22 Ọ tẹ ta kẹ ae orọ avọ isiasa nọ: “Fikieme? Didi oware uyoma ọzae nana o ru? Mẹ jọ oma riẹ ruẹ oruthọ ọvuọvo nọ o ro fo uwhu hu; fikiere mẹ te kẹe uye, me ve siobọnoi.” 23 Fikiere a tẹ kpare irru rai bi bo gaga viere, be ta nọ a kpei no,* fiki ubo rai Pailet ọ tẹ kezọ kẹ ae.+ 24 Fikiere Pailet ọ tẹ jiroro nọ a ru onọ a be yare na kẹ ae. 25 O te siobọno ọzae nọ a jẹ yare na kẹ ae, ọnọ a fihọ uwou-odi fiki ọkparesuọ gbe ohwo-okpe na, rekọ o te siobọno Jesu kẹ ai re a ru ei epanọ a gwọlọ na.

26 Whaọ, nọ a be rehọ iẹe vrẹ na, a te kru Saemọn, ohwo Sairini, ọnọ o je no iwhre jọ ze, a tẹ wọ ure-oja* na họ iẹe re ọ wọe lele Jesu.+ 27 Ogbotu ahwo buobu a je lele iei, te eyae nọ e be rọ abọ tehe igbama rai avọ uweri je bi kuenu oviẹ fiki riẹ. 28 Jesu ọ tẹ rẹriẹ ovao rri eyae na, ọ tẹ ta nọ: “Emetẹ Jerusalẹm, wha gbẹ viẹ fiki mẹ hẹ. Ukpoye, wha viẹ fiki omobọ rai gbe fiki emọ rai;+ 29 keme rri! edẹ e be tha nọ ahwo a te ta nọ, ‘Jọ eva e were eyae nọ e rrọ ega, idhede nọ i yẹ hẹ, gbe ivie nọ emọ i vie he!’+ 30 Kẹsena a ve ti mu igbehru na họ ẹta kẹ nọ, ‘Wha kie ruru omai!’ jẹ ta kẹ ikpehru na nọ, ‘Wha ruru omai!’+ 31 Otẹrọnọ a ru eware nana evaọ okenọ ure na o rọ rrọ bọbọbọ, kọ eme ọ te via okenọ u te whu no?”

32 A je su ezae ivẹ efa jọ nọ e rrọ igbulegbu nyai kpe re evaọ oria ovona.+ 33 Nọ a te oria nọ a re se Ukolo-Uzou,+ a tẹ jọ etẹe tehe iẹe fihọ ure na, yọ a tehe igbulegbu na fihọ abotọ riẹ, ọjọ obọze riẹ ọdekọ kọ ẹkpẹlobọ riẹ.+ 34 Rekọ Jesu ọ jẹ ta nọ: “Ọsẹ, rọvrẹ ai, keme a riẹ oware nọ a bi ru hu.” Ofariẹ, a ma ẹta rọ ghale iwu riẹ.+ 35 Yọ ahwo na a dikihẹ bi rri. Rekọ isu na i je nye inwe họ iẹe, be ta nọ: “O siwi amọfa; jọ o siwi omariẹ, otẹrọnọ ọye họ Kristi na, Ọnọ Ọghẹnẹ Ọ Salọ na.”+ 36 Makọ isoja na dede a jẹ rehọ iẹe jijehwẹ, nọ a nya kẹle iẹe a tẹ kẹe enwaene ogho,+ 37 be ta nọ: “Otẹrọnọ whẹ họ Ovie ahwo Ju, siwi omara.” 38 Yọ a kere eme fihọ ẹwẹ-akpala jọ nọ a tehe fihọ ehru ure na, inọ: “Ọna họ Ovie ahwo Ju na.”+

39 Kẹsena omọvo igbulegbu nọ a kare fihọ etẹe na o te mu eme iyoma họ ẹta kẹe,+ inọ: “Whẹ họ Kristi na, o gbẹ rrọ ere? Siwi omara gbe omai re!” 40 Ogbulegbu ọdekọ na ọ tẹ whọku ei, inọ: “Kọ whọ be dhozọ Ọghẹnẹ vievie he, nọ orọnọ obrukpe ọvona o te owhẹ na? 41 Rọkẹ omai, obrukpe na o fo, keme uye eware iyoma nọ ma ru ma be ruẹ na; rekọ ọzae nana o ru oware ovo thọ họ.” 42 Kẹsena ọ tẹ ta nọ: “Jesu, kareghẹhọ omẹ okenọ whọ tẹ ruọ Uvie ra no.”+ 43 Jesu ọ tẹ ta kẹe nọ: “Uzẹme mẹ be ta kẹ owhẹ nẹnẹ na, who ti lele omẹ jọ Aparadase.”+

44 Whaọ oke o jọ oware wọhọ auwa avọ ezeza,* ghele na ẹkwotọ na soso o te muebi rite auwa avọ izii,*+ 45 keme ọre na o fu; kẹsena ekọtini aruẹri na+ ọ tẹ jọ udevie bẹre duwu otọ.+ 46 Jesu ọ tẹ rọ urru oruarua bo nọ: “Ọsẹ, me mu ẹzi mẹ họ owhẹ obọ.”+ Nọ ọ ta onana no, o te whu.*+ 47 Nọ oletu ogbaẹmo na ọ ruẹ eware nọ e via na, o te mu Ọghẹnẹ họ ejiri inọ: “Ọzae nana ginọ ohwo okiẹrẹe.”+ 48 Nọ ogbotu ahwo kpobi nọ a kokohọ etẹe ti rri ughe a ruẹ eware nọ e via na, a te zihe kpo, be tehe igbama rai. 49 Yọ egbẹrioma riẹ kpobi i dikihẹ ugbo. Ofariẹ, eyae nọ i lele i rie no Galili ze a jọ etẹe, yọ a ruẹ eware nana.+

50 Whaọ rri! ọzae jọ ọ jariẹ nọ a re se Josẹf, omọvo Ogbẹgwae na, ọnọ ọ jọ emamọ ohwo nọ o kiẹrẹe.+ 51 (Ọzae nana ọ rọwo fihọ ẹgwae oyoma rai gbe oware nọ a ru na ha.) Ohwo Arimatia, okpẹwho ahwo Judia jọ, yọ ọ jẹ hẹrẹ Uvie Ọghẹnẹ. 52 Ọzae nana ọ nyabru Pailet, ọ tẹ yare nọ a rehọ ori Jesu kẹe. 53 Ọ tẹ wọ ori na fihọ otọ,+ ọ tẹ rehọ emamọ ohọ-olọlọhọ variẹ iẹe, ọ tẹ wọe fihọ uki* nọ ọ tọ fihọ utho,+ onọ a re wọ ohwo ọvo fihọ họ. 54 Whaọ o jọ ẹdẹ Omaruẹrẹ-Kpahe,+ yọ oke nọ Ẹdijala+ o re ro muhọ u bi te no. 55 Rekọ eyae nọ i lele i rie no Galili ze na a nya re, a te rri uki* na, a tẹ ruẹ epanọ a wọ ori riẹ fihọ,+ 56 a te zihe kpo nyae ruẹrẹ idẹ gbe eware efa nọ i re gbo ore awere họ. Rekọ a serihọ evaọ Ẹdijala+ na wọhọ epanọ ujaje na o ta.

24 Rekọ evaọ ẹdẹ ọsosuọ oka na,* a tẹ riọ kpobọ uki* na, yọ a wha eware nọ i re gbo ore awere nọ a ruẹrẹhọ na lele oma.+ 2 Rekọ a tẹ ruẹ nọ a ghelie utho na no unu uki* na no,+ 3 nọ a ruọ eva, a ruẹ ori Olori na Jesu hu.+ 4 Nọ onana u bi gbe ai unu na, rri! ezae ivẹ nọ i ku iwu enwranwra họ i te dikihẹ kẹle ae. 5 Ozọ u te mu eyae na, a te gbovao hotọ, fikiere ezae na e tẹ ta kẹ ae nọ: “Emejabọ wha be rọ gwọlọ ọnọ ọ rrọ uzuazọ evaọ udevie enọ i whu no?+ 6 Ọ rrọ etenẹ hẹ, a kpare riẹ no. Wha kareghẹhọ eme nọ ọ ta kẹ owhai okenọ ọ gbẹ jọ obọ Galili, 7 inọ a te rehọ Ọmọ ohwo kẹ erahaizi, a vẹ te kare iẹe fihọ ure kpe, ọ vẹ te kparoma evaọ ẹdẹ avọ esa.”+ 8 Kẹsena a tẹ kareghẹhọ eme riẹ,+ 9 a te zihe no obọ uki* na ze, a te gbiku eware nana kpobi kẹ Ikpegbọvo na gbe ahwo edekọ kpobi.+ 10 Eyae nana họ Meri Magdalini, Joana, gbe Meri oni Jemis. Yọ eyae edekọ nọ e jọ kugbe ae a je gbiku eware nana kẹ ikọ na re. 11 Rekọ eme nana e wọhọ eme igheghẹ rọkẹ ae, a gbẹ rọwo eme eyae na ha.

12 Rekọ Pita ọ tẹ kpama, ọ tẹ dhẹ kpobọ uki* na, nọ o ruwẹ no rri eva riẹ, ọ tẹ ruẹ emehọ ohọ-olọlọhọ na ọvo. Fikiere ọ tẹ nyavrẹ, ọye ọvo o te bi roro oware nọ o via na.

13 Rekọ evaọ ẹdẹ ọvo yena, imava rai jọ i je kpohọ iwhre jọ nọ a re se Emeọs, nọ o rehọ oware wọhọ emaele ihrẹ* thabọ no Jerusalẹm, 14 yọ a jẹ ta ẹme kẹ ohwohwo kpahe eware nana kpobi nọ e via na.

15 Whaọ epanọ a jẹ rọ ta ẹme je bi gbiku eware nana na, Jesu ọ tẹ romavia, o te bi lele ae nya, 16 rekọ ibiaro rai i vuhu ohwo nọ ọ rrọ họ.+ 17 Ọ tẹ nọ ae nọ: “Nọ didi eme whai imava wha bi si ikẹ kpahe ga tere evaọ edhere?” A te dikihẹ, yọ a vọ avọ ọkora. 18 Ọnọ a re se Kleopas ọ tẹ ta kẹe nọ: “Kọ whẹ yọ ọrara nọ ọye ọvo ọ be rria oria evaọ Jerusalẹm nọ whọ gbẹ rọ riẹ* eware nọ e jariẹ via evaọ edẹ nana ha?” 19 Ọ tẹ nọ ae nọ: “Didi eware?” A tẹ ta kẹe nọ: “Eware kpahe Jesu ohwo Nazarẹt na,+ ọruẹaro nọ ọ jọ aro Ọghẹnẹ gbe ahwo kpobi ru iruo igbunu jẹ ta eme nọ i wo ẹgba;+ 20 gbe epanọ ilori izerẹ gbe isu mai a rọ rehọ iẹe kẹ ahwo re a bruoziẹ uwhu kpei,+ a tẹ tehe iẹe fihọ ure. 21 Rekọ ma je rẹro nọ ọzae nana họ ọnọ o bi ti siwi Izrẹl.+ Yọ u te no eware nana no, nẹnẹ na họ ẹdẹ avọ esa anwẹnọ eware nana e rọ via na. 22 U te no ere no, eyae jọ evaọ udevie mai a ta eware nọ i gbe omai unu, keme a riọ kpobọ uki* na,+ 23 rekọ nọ a ruẹ ori riẹ hẹ, a tẹ nyaze be ta nọ a ruẹ ikọ-odhiwu jọ nọ e ta kẹ ae nọ ọ rrọ uzuazọ. 24 Kẹsena ejọ evaọ usu mai a te kpobọ uki* na,+ a tẹ ruẹ nọ epanọ eyae na e ta na o ginẹ rrọ, rekọ a ruẹ e riẹ hẹ.”

25 Fikiere ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “O whai igheghẹ nọ udu rai o be kake rọwo eware kpobi nọ eruẹaro na e ta ha! 26 Kọ u gbe fo re Kristi na ọ ruẹ uye eware nana+ re ọ sai wo oruaro riẹ?”+ 27 Nọ ọ rehọ eme Mosis muhọ jẹ ruọ eme Eruẹaro na kpobi,+ ọ tẹ fa otọ eware nọ a kere kpahe ọyomariẹ evaọ Ikereakere na kpobi kẹ ae.

28 Ukuhọ riẹ a tẹ nya kẹle iwhre nọ a je kpohọ, o te ru wọhọ ẹsenọ ọ gbẹ be nya họ obaro. 29 Rekọ a tẹ lẹe re ọ daji, be ta nọ: “Jọ kugbe omai keme owọwọ o joma te no, yọ oke u bi kpo no.” Fikiere, o te lele ae ruọ uwou re ọ jọ kugbe ae. 30 Epanọ o je ro lele ae re emu* na, ọ tẹ tọlọ ebrẹdi na, lẹ fihọ iẹe, bru ei, ọ tẹ be rehọ iẹe kẹ ae.+ 31 Fikiere aro rai i te rovie ziezi, a te vuhu iei; ẹsiẹvo na a gbẹ ruẹ e riẹ hẹ.+ 32 A tẹ be ta kẹ ohwohwo nọ: “Agbẹta nọ eme riẹ i ro duobọte omai udu gaga na nọ ọ jẹ ta ẹme kẹ omai evaọ edhere na, nọ ọ jẹ fa otọ Ikereakere na vevẹ kẹ omai na!” 33 A tẹ kpama evaọ auwa yena, a te zihe kpobọ Jerusalẹm, a tẹ ruẹ Ikpegbọvo na gbe enọ i kokohọ kugbe ae, 34 enọ e ta nọ: “Ababọ avro, a kpare Olori na ze no, yọ ọ romavia kẹ Saemọn!”+ 35 Kẹsena a te gbiku eware nọ e jọ edhere via na gbe epanọ a ro vuhu iei ẹkwoma ebrẹdi nọ o bru na.+

36 Epanọ a je ro gbiku eware nana na, o te dikihẹ udevie rai, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Jọ udhedhẹ u te owhai.”+ 37 Rekọ fikinọ a guegue yọ ozọ u je mu ae gaga, a te roro nọ ẹzi a jẹ ruẹ na. 38 Fikiere ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Fikieme wha be rọ rova, kọ emejabọ avro ọ rọ rrọ udu rai? 39 Wha rri abọ gbe awọ mẹ, re wha riẹ nọ mẹ wha be ruẹ na; wha rọ obọ te omẹ re wha ruẹ, keme ẹzi o re wo uwo gbe igbenwa ha wọhọ epanọ wha be ruẹ nọ me wo na.” 40 Nọ ọ ta eme nana no, o te dhesẹ abọ gbe awọ riẹ kẹ ae. 41 Rekọ nọ a jẹ rọwo ghele he fiki oghọghọ ogaga gbe epanọ u gbe rai unu te, ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Kọ wha jọ etẹe wo oware jọ nọ a rẹ re?” 42 Fikiere a tẹ rehọ emeri nọ a tọ rọ kẹe, 43 ọ tẹ rehọ iẹe, ọ tẹ re iẹe evaọ iraro rai.

44 Kẹsena ọ tẹ ta kẹ ae nọ: “Enana họ eme mẹ nọ mẹ ta kẹ owhai nọ mẹ gbẹ jọ kugbe owhai,+ inọ eware kpobi nọ a kere kpahe omẹ evaọ Uzi Mosis gbe evaọ eme Eruẹaro na gbe evaọ Ilezi na i re rugba hrọ.”+ 45 Kẹsena o te rovie iroro rai ziezi re a wo otoriẹ Ikereakere na,+ 46 ọ tẹ ta kẹ ae nọ, “Enẹ a kere: inọ Kristi na ọ te ruẹ uye, ọ vẹ te kparoma no uwhu ze evaọ ẹdẹ avọ esa,+ 47 yọ fiki odẹ riẹ, a ti whowho ovuẹ ekurẹriẹ nọ o rẹ wha erọvrẹ izieraha+ ze evaọ erẹwho na kpobi+—muhọ no Jerusalẹm vrẹ.+ 48 Wha re se isẹri eware nana.+ 49 Rri! Me ti vi oware nọ Ọsẹ mẹ ọ ya eyaa riẹ na se owhai. Rekọ, wha jọ okpẹwho na bẹsenọ wha re wo ogaga no obọ odhiwu ze no.”+

50 Kẹsena o te su ae vrẹ rite obọ Bẹtani, ọ tẹ kpare abọ riẹ kpehru, ọ tẹ lẹ olẹ eghale kẹ ae. 51 Epanọ ọ jẹ rọ lẹ olẹ eghale kẹ ae na, a tẹ rehọ iẹe siọ ae ba, a tẹ rehọ iẹe vrẹ kpobọ odhiwu.+ 52 A te guzou kpotọ kẹe, a te zihe kpohọ Jerusalẹm avọ oghọghọ ulogbo.+ 53 Yọ a jẹ jọ etẹmpol na ẹsikpobi bi jiri Ọghẹnẹ.+

Rri oria Otofa Eme.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “o te ti no obọ edhede oni riẹ ze.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “eruẹaruẹ.”

Hayo “iruo ẹgbede riẹ.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “oware ovo nọ Ọghẹnẹ.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “Oma mẹ kpobi o.” Evaọ Griki, “Saeki mẹ o.” Rri oria Otofa Eme.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Evaọ Griki, “ubi.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “osiwi nọ o wo ogaga.” Rri oria Otofa Eme, “Uzei.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Evaọ Griki, “jọ gaga evaọ ẹzi.”

Hayo “rroro.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “ahwo nọ ọ jẹrehọ.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Evaọ Griki, “ọmọzae kpobi nọ o rovie edhede na.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Evaọ Griki, “saeki ra.” Rri oria Otofa Eme.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “je yoẹme.”

Koyehọ, Herọd Antipas. Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “osu abọvo abane ẹkwotọ.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “ahwo-akpọ kpobi a.”

Hayo “ọnọ Ọghẹnẹ o ti ro siwi ahwo.”

Hayo “ewu ọfa.”

Hayo “gboro oware mi.”

Hayo “rawo.”

Hayo “ọmọzae.”

Hayo “gọ omẹ ẹsiẹvo.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “oria nọ o mai kpehru evaọ igbẹhẹ etẹmpol na.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “iwou-egagọ.”

Hayo “uwou-egagọ.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “uwou-egagọ.”

Hayo “o siwi ọvuọvo rai hi.”

Hayo “uwou-egagọ.”

Hayo “uwou-egagọ.”

Hayo “uwou-egagọ.”

Hayo “iwou-egagọ.”

Koyehọ, Abade Galili.

Evaọ Griki, “ko iyei buobu họ.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Livae yọ odẹ ọfa Matiu.

Hayo “a keria jẹ re emu evaọ emẹjẹ.”

Hayo “ebrẹdi udhesẹ.”

Hayo “uwou-egagọ.”

Hayo “okie o kie obọze riẹ.”

Hayo “okie o kie obọ.”

Evaọ Griki, “saeki.” Rri oria Otofa Eme.

Koyehọ, ababọ isuo.

Hayo “siobọno.”

Hayo “a ti siobọno.”

Hayo “Olele.”

Hayo “uwou-egagọ.”

Evaọ Griki, “ọmọ ọvo nọ oni riẹ o yẹ.”

Hayo “Okiara.”

Hayo “iwu iwoma.”

Evaọ Griki, “fihọ aro ovao ra.”

Hayo “eware nọ i no iruo areghẹ ze.”

Hayo “keria be re emu evaọ emẹjẹ.”

Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “e rrọ ruaro.”

Hayo “odhiwu.”

Hayo “iki ekareghẹhọ.”

Hayo o sae jọ nọ, “U kri no nọ o rrọ ọzae na oma.”

Hayo “rroro iei.”

Evaọ ogbaẹmo Rom anwae, lijọn yọ ẹko ogbaẹmo ọvo nọ u re wo isoja bu te umuo idu ene (4,000) rite idu ezeza (6,000).

Hayo “uwou-egagọ.”

Evaọ Griki, “ọmọ ọvo nọ o yẹ.”

Hayo “uwou-egagọ.”

Hayo “Ogaga uzuazọ riẹ o tẹ.”

Evaọ Griki, “isiliva.”

Hayo “ewu ọfa.”

Hayo “nuhu.”

Koyehọ, Herọd Antipas. Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “osu abọvo abane ẹkwotọ na.”

Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “saeki.” Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “saeki.” Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “e be gba no.”

Evaọ Griki, “ovao riẹ o tọvi.”

Hayo “odhiwu.”

Hayo “raha oke dikihẹ yere ohwo ọvo.”

Hayo “ehọ-ẹkporo.”

Hayo “Hades.” Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “saeki.” Rri oria Otofa Eme.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Rri Ẹme-Ofiba B14.

Evaọ Griki, “ẹme riẹ.”

Hayo “abọ nọ ọ mai woma.”

Hayo “a rri odẹ ra ọrẹri.”

Koyehọ, whọ kẹ omai uvẹ kie kẹ odawọ họ.

Odẹ ọfa nọ a se Setan.

Hayo “rroro.”

Hayo “ekete nọ a rẹ rọ wawọ eware.”

Hayo “be ruẹ vevẹ.” Evaọ Griki, “lọhọ.”

Hayo “o rẹ vọ avọ elo.”

Evaọ Griki, “u te yoma; rrọ muomu.”

Abọ ọwozẹ nana orọnikọ orọ abọ nọ i gine gbe he, rekọ uruemu ahwo Ju nọ a jẹ hai ro voro omarai.

Hayo “kẹ iyogbe ekẹ.” Rri oria Otofa Eme.

Hayo “nọ e mai woma.”

Hayo “iwou-egagọ.”

Hayo “iki ekareghẹhọ.”

Hayo “iki nọ a fi oka họ họ.”

Hayo “iki ekareghẹhọ.”

Onana u dhesẹ okenọ Adamu avọ Ivi a ro mu emọ họ eyẹ.

Hayo “a ruẹse nọe mi.”

Hayo “etẹmpol.”

Hayo “a te nọe mi.”

Koyehọ, iyisti nọ a re ro ru ebrẹdi nọ u re ru ei fu.

Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “Asariọn ivẹ.” Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “Ọghẹnẹ o re gbolaro kẹ ọvuọvo rai hi.”

Hayo o sae jọ nọ, “aro isinagọgo.” Koyehọ, iwou-egagọ.

Hayo “urusio oware omọfa.”

Hayo “rawo.”

Evaọ Griki, “saeki mẹ.” Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “Saeki, who.” Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “saeki.” Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “saeki.” Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “saeki.” Rri oria Otofa Eme.

Hayo “ikiubiti ọvo.” Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “thahe ilulu.”

Hayo “kẹ iyogbe ekẹ.” Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “Wha rehọ ohọ mu eku rai.”

Hayo “rroro.”

No oware wọhọ ighọjọ izii aso rite ighọjọ ikpegbivẹ aso. Rri eme-obotọ Mt 14:25.

No oware wọhọ ighọjọ ikpegbivẹ aso rite ighọjọ esa aso. Rri eme-obotọ Mt 14:25.

Hayo “ọnọ ọ rẹ rẹrote iruẹru uwou.”

Hayo “orimuo.”

Hayo “ru oreva riẹ hẹ.”

Evaọ Griki, “lẹptọn urere.” Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “uwou-egagọ.”

Hayo “ẹzi nọ o re ru ohwo ko ọ jọ oma.”

Hayo “uwou-egagọ.”

Evaọ Griki, “ewawọ siya.” Ilita 7.33 (6.66 dry qt) e rẹ vọ siya. Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “o rẹ kake via ha.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “ẹyao ọlọlọhọ,” ẹyao nọ o rẹ lẹliẹ oria jọ evaọ oma na sohọ hayo fu.

Evaọ Griki, “re ebrẹdi.”

Hayo “iruẹ ikpe nọ a gba ivivẹ.”

Hayo “you omẹ vi.”

Evaọ Griki, “saeki.” Rri oria Otofa Eme.

Rri oria Otofa Eme.

Hayo “o siobọno.”

Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “eyae nọ e rrọ egbẹnyusu riẹ.”

Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “igho eraha kufiẹ; owhọwhọhọ.”

Evaọ Griki, “o te kie fihọ uriohọ riẹ.”

Evaọ Griki, “re eyero ra muotọ.”

Hayo “ọnọ ọ rẹ rẹrote iruẹru uwou.”

Hayo “Owawọ ebate.” Ilita 22 (egalọno 5.81) e rẹ vọ ebate. Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “Owawọ kọr udhusoi.” Ilita 220 (200 dry qt) e rẹ vọ kọr. Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “oge.” Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “igbama.”

Hayo “Hades.” Rri oria Otofa Eme.

Evaọ Griki, “igbama.”

Isọ-ọre yọ oghẹrẹ ewẹ-itho jọ nọ e rẹ rrorro.

A jẹ hae bọ ehru iwou buobu praprarapra, yọ a jẹ hae jarai ru eware sa-sa.

Evaọ Griki, “saeki.” Rri oria Otofa Eme.

Rri Ẹme-Ofiba A3.

Hayo “dhe omẹ ẹbẹbọwo kpe no ho.”

Hayo “oghẹrẹ ẹrọwọ nana?” Evaọ Griki, “ẹrọwọ na?”

Hayo “jọ ohrọ mẹ o re owhẹ.”

Hayo “oge.” Rri oria Otofa Eme.

Hayo “rugba re no.”

Hayo “ifigi-emọlbẹri.”

Hayo “iwhayo.”

Emaina ahwo Griki o gbẹdẹ te egramo 340 (10.9 oz t), yọ a rri rie nọ u te edrakma udhusoi (100). Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “uvie na.”

Evaọ Griki, “isiliva.”

Evaọ Griki, “isiliva.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “jẹ kẹ owhẹ idhọvẹ.”

Hayo “ahwo-akpọ?”

Hayo “si ọghọ noi oma.”

Evaọ Griki, “uzou ubienẹ.”

Hayo “kiehọ.”

Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “oge.” Rri oria Otofa Eme.

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “rọkẹe.”

Rri Ẹme-Ofiba A5.

Hayo “nọ e mai woma.”

Hayo “iwou-egagọ.”

Evaọ Griki, “a rẹ re iwou eyae-uku muotọ.”

Hayo “nọ o mae gbẹdẹ.”

Evaọ Griki, “lẹpta ivẹ.” Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo “ẹvohẹ.”

Hayo “iwou-egagọ.”

Evaọ Griki, “wo saeki rai tobọ.” Rri oria Otofa Eme.

Hayo “edẹ orukele.”

Hayo “ahwo erẹwho.”

Hayo “ahwo erẹwho.”

Hayo “keria be re emu evaọ emẹjẹ.”

Hayo “ọnọ ọ be gbodibo.”

Hayo “keria be re emu evaọ emẹjẹ?”

Hayo “ọnọ ọ be gbodibo.”

Hayo “ekpọkọlọ.”

Hayo “rroro.”

Rri Ẹme-Ofiba A3.

Evaọ Griki, “Rehọ ọnana vrẹ.”

Hayo “Kare iẹe fihọ ure kpe!”

Hayo “kare iẹe fihọ ure.”

Rri oria Otofa Eme.

Koyehọ, oware wọhọ ighọjọ ikpegbivẹ uvo.

Koyehọ, oware wọhọ ighọjọ esa uvo.

Hayo “o te ku ẹwẹ urere riẹ.”

Hayo “uki ekareghẹhọ.”

Hayo “uki ekareghẹhọ.”

Ẹdẹ nana ma bi se Ẹdoka nẹnẹ na. Rọkẹ ahwo Ju, ẹdẹ yena ọ jọ ẹdẹ ọsosuọ oka na.

Hayo “uki ekareghẹhọ.”

Hayo “uki ekareghẹhọ.”

Hayo “uki ekareghẹhọ.”

Hayo “uki ekareghẹhọ.”

Oware wọhọ ikilomita 11. Evaọ Griki, “istediọmo 60.” Istediọmo ọvo o te imita 185 (606.95 ft). Rri Ẹme-Ofiba B14.

Hayo o sae jọ nọ, “Kọ whẹ ọvo họ ọrara nọ ọ rrọ Jerusalẹm nọ ọ riẹ.”

Hayo “uki ekareghẹhọ.”

Hayo “uki ekareghẹhọ.”

Hayo “o ro lele ae keria jẹ re emu evaọ emẹjẹ.”

    Ebe Isoko Kpobi (1992-2025)
    Noi No
    Rueva
    • Isoko
    • Vi Ei Se Omọfa
    • Ru Ei Fihọ Oghẹrẹ nọ O Were Owhẹ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Izi Kpahe Eroruiruo Evuẹ Na
    • Izi Oria Evuẹ Omobọ Ra
    • Esẹtini Oria Evuẹ Omobọ Ra
    • JW.ORG
    • Rueva
    Vi Ei Se Omọfa