Ukuoriọ Oghaghae Mai—Didi Otofa U Wo Kẹ Owhẹ?
“Wha nyaze, enọ Ọsẹ mẹ ọ ghale, wha te reuku uvie nọ a ruẹrẹ kẹ owhai nọ emuhọ akpọ na ze.”—MATIU 25:34.
1. Didi eware ahwo a reuku rai no?
AHWO-AKPỌ kpobi a wo oware nọ a reuku riẹ. Rọkẹ ejọ ukuoriọ na o sae jọ uzuazọ akpọriọ. Rọkẹ efa o rọ uzuazọ uvuhu. Evaọ ẹsejọ, ige nọ e vrẹ, fiki eware nọ e via ke ae hayo enọ a yo, a kpeze ukuoriọ ọrọ egrẹ kpahe uyẹ jọ se oge ọfa. Rekọ oware ovo jọ u wholo omai kpobi. Mai kpobi ma reuku uzioraha mi ọzae ọsosuọ na, Adamu. Ukuoriọ oyena o te ti su kpohọ uwhu.—Ọtausiwoma Na 9:2, 10; Ahwo Rom 5:12.
2, 3. Didi ukuoriọ Jihova o ru lọhọ kẹ emọ Adamu avọ Ivi evaọ oke ọsosuọ, kọ fikieme u gbe te ai obọ họ?
2 Jihova, wọhọ Ọsẹ oyoyou obọ odhiwu, ọ kake kẹ ahwo-akpọ ukuoriọ nọ o hẹrioma gaga no enana—uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ ẹgbagba evaọ Aparadase. A kẹ ọsẹ gbe oni ọsosuọ mai, Adamu avọ Ivi, emuhọ ọgbagba, nọ ọ kare uzioraha. Jihova Ọghẹnẹ ọ rehọ okogho Otọakpọ na kẹ ahwo-akpọ wọhọ okẹ. (Olezi 115:16) Ọ rehọ ọgbọ Idẹn na kẹ wọhọ oriruo epanọ akpọ na soso o ti zihe ro ọ tẹ jẹ rehọ obọdẹ iruo, ọrọ isiuru kẹ ọsẹ gbe oni ọsosuọ mai. A re ti yẹ emọ, rẹro te otọakpọ na gbe ekakọ avọ erao sa-sa riẹ, a vẹ kẹre iwhru Aparadase na te akpọ na soso. (Emuhọ 1:28; 2:8, 9, 15) Emọ rai a ti w’abọ evaọ onana. Ẹvẹ ukuoriọ nọ a sai kpeze se emọ rai u gbunu te!
3 Rekọ otẹrọnọ a te reawere enana kpobi, koyehọ Adamu avọ Ivi gbe emọ rai a re wo emamọ usu kugbe Ọghẹnẹ. A re you Jihova je yoẹme kẹe hrọ, rekọ Adamu avọ Ivi a dhesẹ ovuhumuo ho kẹ oware nọ Ọghẹnẹ ọ kẹ rai a tẹ ghẹmeeyo kẹ ujaje riẹ. A ku uwou Aparadase rai fiẹ gbe irẹro oruaro nọ Ọghẹnẹ o fihọ aro rai. Fikiere, a gbẹ sai kpeze enana se emọ rai hi.—Emuhọ 2:16, 17; 3:1-24.
4. Ẹvẹ ma sai ro wo ukuoriọ nọ Adamu o kufiẹ na?
4 Avọ ohrọ, Jihova ọ ruẹrẹ eware họ re emọ Adamu avọ Ivi a sai wo uvẹ nọ a re ro wo ukuoriọ nọ Adamu o kufiẹ na. Oghẹrẹ vẹ? Eva ẹruoke Ọghẹnẹ, Ọmọ obọ riẹ, Jesu Kristi, o fi uzuazọ ohwo-akpọ ogbagba riẹ h’otọ kẹ emọ Adamu. Kristi ọ tẹ rọ edhere nana dẹ ai kpobi. Rekọ, ukuoriọ na o nwani zihe ruọ ọrai hi. A gwọlọ emamọ edikihẹ kugbe Ọghẹnẹ, onọ a rẹ sai wo ẹkwoma ẹrọwọ nọ a re fihọ aghare idhe Jesu nọ ọ rẹ fa izieraha a vẹ jẹ rọ ẹmeoyo dhesẹ ẹrọwọ. (Jọn 3:16, 36; 1 Timoti 2:5, 6; Ahwo Hibru 2:9; 5:9) Kọ edhere uzuazọ ra o bi dhesẹ ovuhumuo kẹ ọruẹrẹfihọ ọyena?
Ukuoriọ nọ A rọ Ẹkwoma Abraham Kpeze
5. Ẹvẹ Abraham o ro dhesẹ ovuhumuo kẹ usu riẹ kugbe Jihova?
5 Nọ ọ be wha ẹjiroro riẹ haro kpahe otọakpọ na, Jihova ọ rehọ edhere obọdẹ yeri kugbe Abraham. Ọ kpọ ọzae ẹrọwọ ọyena re ọ kwa no orẹwho riẹ kpohọ ẹkwotọ nọ Ọghẹnẹ omariẹ o ti dhesẹ kẹe. Abraham ọ tẹ rehọ unevaze yoẹme. Nọ Abraham o te obei no, Jihova ọ tẹ ta nọ emọ Abraham, orọnikọ Abraham omariẹ hẹ, a te rọ otọ na reuku. (Emuhọ 12:1, 2, 7) Didi uruemu Abraham o dhesẹ? U no rie eva ze re ọ gọ Jihova evaọ oria kpobi gbe oghẹrẹ kpobi nọ Ọghẹnẹ ọ kpọ riẹ re ukuoriọ na u te emọ riẹ obọ. Abraham ọ gọ Jihova evaọ ẹkwotọ erara evaọ ikpe 100, bọo oke whu riẹ. (Emuhọ 12:4; 25:8-10) Kọ whọ hai ru ere? Jihova ọ ta nọ Abraham yọ “ogbẹnyusu” riẹ.—Aizaya 41:8.
6. (a) Eme Abraham o dhesẹ ẹkwoma unevaze riẹ re ọ rehọ ọmọ riẹ dheidhe? (b) Didi ukuoriọ oghaghae Abraham ọ sai kpeze se emọ riẹ?
6 Abraham ọ hẹrẹ ikpe buobu kẹ ọmọ riẹ, Aiziki, ọnọ o you gaga. Nọ ọmọzae na ọ rro t’ohwo no, Jihova ọ tẹ ta kẹ Abraham nọ ọ rehọ ọmọ na dheidhe kẹe. Abraham ọ riẹ hẹ inọ o bi ti dhesẹ oware nọ Ọghẹnẹ omariẹ o ti ru nọ ọ te rọ rehọ Ọmọ riẹ kẹ wọhọ ẹtanigbo; ghele na, o yoẹme jẹ te gwọlọ rehọ Aiziki dheidhe nọ ẹnjẹle Jihova ọ rọ daeji. (Emuhọ 22:9-14) Jihova ọ ta no vẹre inọ eyaa riẹ kẹ Abraham i ti rugba ẹkwoma Aiziki. Fikiere, o rọ vevẹ inọ Abraham o wo ẹrọwọ nnọ, o tẹ lọhọ Ọghẹnẹ ọ te kpare Aiziki no uwhu ze, dede nọ oware utioye o te via ẹdọvo ho. (Emuhọ 17:15-18; Ahwo Hibru 11:17-19) Fikinọ Abraham ọ tubẹ rehọ ọmọ riẹ gbogbọ họ, Jihova o te whowho nọ: “Evaọ [ubi] ra erẹwho akpọ na kpobi i je wo oghale.” (Emuhọ 22:15-18) Onana u te dhesẹ nọ Ubi nọ a fodẹ eva Emuhọ 3:15 na, Mesaya osiwi na, o ti no uyẹ Abraham ze. Ẹvẹ onana o rọ ukuoriọ oghaghae te nọ a re kpeze!
7. Ẹvẹ Abraham, Aiziki, gbe Jekọp a ro dhesẹ ovuhumuo kẹ ukuoriọ rai?
7 Abraham ọ riẹ otofa oware nọ Jihova o je ru evaọ oke oyena ha; yọ ere o jọ re kẹ ọmọ riẹ Aiziki gbe ọmọ-oruọmọ riẹ Jekọp, enọ i zihe ruọ ‘ereuku kugbei eva eyaa ọvo na.’ Rekọ aikpobi a fievahọ Jihova. A talamu uvumọ ivie ikpewho nọ e jọ ẹkwotọ na ha keme a jẹ gwọlọ oware nọ u woma viere—“ẹwho nọ o wo emamọ otọhotọ nọ Ọghẹnẹ ọ vo ọ fae jẹ bọ.” (Ahwo Hibru 11:8-10, 13-16) Ghele na, orọnikọ emọ Abraham kpobi a wo ovuhumuo aghare ukuoriọ nọ u no obọ Abraham ze na ha.
Ejọ nọ I Rri Ukuoriọ na Vo
8. Ẹvẹ Esọ o ro dhesẹ nọ o wo ovuhumuo ho kẹ aghare ukuoriọ riẹ?
8 Esọ, ọmọ ọkpako Aiziki, o kru ute-ọkpako riẹ ghaghae he. O wo ovuhumuo kẹ eware efuafo ho. Fikiere ẹdẹjọ nọ ohọo u kpe Esọ no, ọ tẹ zẹ ute-ọkpako riẹ kẹ oniọvo riẹ, Jekọp. Rọkẹ eme? Evaọ enwene kẹ emuore ebrẹdi gbe izuwo-awere! (Emuhọ 25:29-34; Ahwo Hibru 12:14-17) Orẹwho nọ a te rọ ẹkwoma riẹ ro ru eyaa Ọghẹnẹ kẹ Abraham gba na u ti no oma Jekọp ze, ọnọ Ọghẹnẹ o nwene odẹ riẹ kpohọ Izrẹl. Didi uvẹ ukuoriọ oyena u rovie fihọ kẹ ae?
9. Fiki ukuoriọ abọ-ẹzi rai, didi esiwo emọ Jekọp, hayo Izrẹl, a ruẹ?
9 Evaọ etoke ohọo jọ, Jekọp avọ uviuwou riẹ a tẹ kwa kpohọ Ijipti. A te ti vi je bu gaga eva etẹe, rekọ a te je zihe ruọ irigbo. Ghele na, ọvọ nọ Jihova ọ re kugbe Abraham ọ thọrọ e riẹ ẹro ho. Evaọ ẹruoke Ọghẹnẹ, o te siwi emọ Izrẹl no igbo ọ tẹ jẹ jae riẹ nnọ ọ te rehọ ae ziọ “otọ nọ ame-ivie gbe ọnyọ i je bi suẹ,” otọ nọ ọ yeyaa riẹ kẹ Abraham na.—Ọnyano 3:7, 8; Emuhọ 15:18-21.
10. Eva Ugbehru Saena, ikpeware efa vẹ e via kpahe ukuoriọ emọ Izrẹl?
10 Okenọ emọ Izrẹl a jọ edhere bi kpohọ Ẹkwotọ Eyaa na, Jihova o te koko ai họ eva Ugbehru Saena. Ọ tẹ jọ etẹe ta kẹ ae nọ: “Otẹrọnọ wha re ghine yo uru mẹ je koko ọvọ mẹ, wha rẹ te jọ efe-agheghọ rọ kẹ omẹ eva udevie erẹwho na kpobi; keme akpọ na kpobi ọ mẹ, wha rẹ te jọ rọ kẹ omẹ wọhọ uvie izerẹ gbe orẹwho Ọrẹri.” (Ọnyano 19:5, 6) Nọ ahwo na a rọ unevaze avọ unu-ovo rọwo onana no, Jihova ọ tẹ kẹ ae Uzi riẹ—oware nọ o ti ru kẹ amọfa ha.—Olezi 147:19, 20.
11. Evẹ họ eware eghaghae jọ nọ i kugbe ukuoriọ abọ-ẹzi ọrọ emọ Izrẹl na?
11 Ẹvẹ ukuoriọ abọ-ẹzi nọ orẹwho oyena o wo o rro te! A be gọ Ọghẹnẹ uzẹme ọvo na. O siwi rai no Ijipti ze a tẹ jẹ rọ ẹro ruẹ ikpeware okenọ a rọ Uzi na kẹ eva Ugbehru Saena. Ukuoriọ rai o wariẹ rro viere nọ a wo “okẹ ọteta Ọghẹnẹ” efa ẹkwoma eruẹaro na. (Ahwo Rom 3:1, 2) Jihova ọ rehọ e rai mu re a jọ isẹri riẹ. (Aizaya 43:10-12) Ubi Mesaya na o ti no orẹwho rai ze. Uzi na o riobọ kpohọ iẹe, o ti dhesẹ iẹe via, yọ u re fiobọhọ kẹ ae riẹ epanọ a gwọlọ e riẹ te. (Ahwo Galesha 3:19, 24) Ofariẹ, a te kẹ ai uvẹ re a gọ kugbe Ubi Mesaya ọyena wọhọ uvie izerẹ gbe orẹwho ọrẹri.—Ahwo Rom 9:4, 5.
12. Dede nọ a rueva Ẹkwotọ Eyaa na, eme emọ Izrẹl na a sae nyate he? Fikieme?
12 Evaọ orugba eyaa riẹ, Jihova o su emọ Izrẹl na ruọ Ẹkwotọ Eyaa na. Rekọ wọhọ epanọ Pọl ukọ na o ti ru ei vẹ uwhremu na, fiki ababọ ẹrọwọ rai, ẹkwotọ ọyena ọ ghinẹ jọ uzedhe “oria eriosehọ” họ. Wọhọ ẹko, a rueva “eriosehọ Ọghẹnẹ” hẹ keme a wo otoriẹ je ruiruo lele ẹjiroro ẹdẹ eriosehọ Ọghẹnẹ hẹ, onọ u muhọ no ẹma Adamu avọ Ivi ze.—Ahwo Hibru 4:3-10.
13. Fikinọ a wo ovuhumuo ukuoriọ abọ-ẹzi rai hi, eme Izrẹl wọhọ orẹwho a kufiẹ?
13 Izrẹl iwo ọ hae rehọ unu ogbagba ọrọ enọ i ti w’obọ kugbe Mesaya na evaọ Uvie obọ odhiwu riẹ ze wọhọ uvie izerẹ gbe orẹwho Ọrẹri. Rekọ a wo ovuhumuo kẹ ukuoriọ ọghaghae rai hi. Umutho okiọkotọ Izrẹl iwo ọvo a jẹ Mesaya na rehọ okenọ ọ nyaze. Fikiere, umutho rai ọvo a salọ kugbe uvie izerẹ nọ a ruẹaro riẹ na. A mi Izrẹl iwo Uvie na a tẹ rehọ iẹe “kẹ orẹwho nọ o rẹ mọ ibi riẹ.” (Matiu 21:43) Orẹwho vẹ oye?
Ukuoriọ Evaọ Obọ Idhiwu
14, 15. (a) Nọ Jesu o whu no, ẹvẹ erẹwho na a ro mu eghale họ ewo ẹkwoma “ubi” Abraham? (b) Eme u te ‘Izrẹl Ọghẹnẹ’ obọ wọhọ ukuoriọ?
14 Orẹwho nọ a rọ Uvie na kẹ họ ‘Izrẹl Ọghẹnẹ,’ Izrẹl abọ-ẹzi, ọnọ ilele Jesu Kristi 144,000 enọ a rọ ẹzi wholo a ru via. (Ahwo Galesha 6:16; Eviavia 5:9, 10; 14:1-3) Ejọ evaọ usu 144,000 na yọ emotọ ahwo Ju, rekọ ibuobu rai i no erẹwho Egedhọ ze. Evaọ edhere ọyena eyaa Jihova kẹ Abraham inọ ẹkwoma “ubi” riẹ erẹwho na kpobi a ti wo oghale u te muhọ erugba. (Iruẹru 3:25, 26; Ahwo Galesha 3:8, 9) Evaọ orugba ọsosuọ na, a rehọ ẹzi ọfuafo wholo ahwo erẹwho na Jihova Ọghẹnẹ ọ tẹ dẹ ae rehọ wọhọ emọ abọ-ẹzi, inievo Jesu Kristi. Fikiere, ae omarai a te zihe ruọ abọ avivẹ “ubi” oyena.—Ahwo Galesha 3:28, 29.
15 Taure o te ti whu, Jesu ọ tẹ rehọ ọvọ ọkpokpọ na mu kẹ ahwo Ju erọ orẹwho ọkpokpọ na, ọnọ ọ te rọ azẹ obọ riẹ ru fihọ uzi. Fiki ẹrọwọ nọ a fihọ idhe uzi oyena, a ti ru enọ ọ rehọ fihọ ọvọ ọyena fuafo “gbakiete.” (Ahwo Hibru 10:14-18) A ti “wo unuzou” a vẹ jẹ rọ izieraha rai vrẹ ai. (1 Ahwo Kọrint 6:11) Fikiere, evaọ edhere ọyena a rọ wọhọ epanọ Adamu ọ jọ taure ọ tẹ te thuzi. Rekọ, orọnikọ a be te rria aparadase otọakpọ họ. Jesu ọ ta nọ ọ be te ruẹrẹ oria họ kẹ ae evaọ obọ odhiwu. (Jọn 14:2, 3) A siobọno ẹruore otọakpọ rai re a ruẹsi wo ‘ukuoriọ nọ a ruẹrẹ kẹ ae evaọ idhiwu.’ (1 Pita 1:4) Eme a te jọ obei ru? Jesu o ru rie vẹ nọ: ‘Mẹ rehọ uvie mu kẹ owhai.’—Luk 22:29.
16. Didi iruo igbunu e rọ obaro kẹ Ileleikristi nọ a wholo na?
16 Enọ i ti lele Kristi su no obọ odhiwu ze na, a ti fiobọhọ si oka ọwọsuọ mukpahe esuo-okpehru Jihova kpobi no otọakpọ na no. (Eviavia 2:26, 27) Wọhọ abọ avivẹ ọrọ ubi abọ-ẹzi Abraham, a ti wo obọ evaọ ẹrehọ eghale uzuazọ evaọ ẹgbagba se ahwo erẹwho kpobi. (Ahwo Rom 8:17-21) Ẹvẹ ukuoriọ nọ a wo o ghare te!—Ahwo Ẹfẹsọs 1:16-18.
17. Didi abọ ukuoriọ rai Ileleikristi nọ a wholo na a be reawere riẹ nọ a gbẹ rọ otọakpọ na?
17 Dede na, orọnikọ ukuoriọ ilele Jesu nọ a wholo na kpobi o rrọ obaro ho. Evaọ edhere obọdẹ, Jesu o fiobọhọ kẹ ae riẹ Jihova, Ọghẹnẹ uzẹme ọvo na. (Matiu 11:27; Jọn 17:3, 26) Ẹkwoma ẹme gbe oriruo, o wuhrẹ i rai oware nọ u dhesẹ re a ‘fievahọ ỌNOWO na’ gbe oware nọ ẹmeoyo kẹ Jihova o kẹre te. (Ahwo Hibru 2:13; 5:7-9) Jesu ọ kẹ rai eriariẹ uzẹme na kpahe ẹjiroro Ọghẹnẹ jẹ kẹ ae imuẹro nnọ ẹzi ọfuafo na ọ te kpọ ae re a riotọ riẹ vọvọ viere. (Jọn 14:24-26) O dhesẹ kẹ ai epanọ Uvie Ọghẹnẹ u wuzou te. (Matiu 6:10, 33) Jesu ọ tẹ jẹ kẹ ae iruo nọ a re ro se isẹri je ru ilele ahwo evaọ Jerusalẹm, Judia, Sameria, je ri te ọnyaba akpọ na.—Matiu 24:14; 28:19, 20; Iruẹru 1:8.
Ukuoriọ Oghaghae kẹ Otu Obuobu
18. Edhere vẹ eyaa Jihova inọ erẹwho kpobi a ti wo oghale ẹkwoma “ubi” Abraham u bi ro rugba nẹnẹ?
18 O wọhọ nọ, a salọ unu ogbagba ọrọ Izrẹl abọ-ẹzi na, “uthuru okakao” ọrọ ereuku Uvie na no. (Luk 12:32) No ikpe buobu nọ e vrẹ na ze, Jihova ọ rẹriẹ ovao ku ekokohọ otu obuobu efa no erẹwho kpobi ze. Fikiere, eyaa Jihova kẹ Abraham inọ ẹkwoma “ubi” riẹ erẹwho na kpobi a ti wo oghale u bi rugba evaọ edhere ologbo. Avọ oghọghọ, enana nọ a ghale no na a be rọ udu kpobi gọ Jihova je vuhumu nọ esiwo rai o roma hwa ẹrọwọ nọ a re fihọ Omogodẹ Ọghẹnẹ, Jesu Kristi. (Eviavia 7:9, 10) Kọ who dede uzizie oruaro Jihova rehọ no re whọ jọ abọ ẹko ahwo evawere ọyena?
19. Ukuoriọ vẹ otu erẹwho nọ a be ghale obọnana a bi rẹro riẹ?
19 Didi ukuoriọ oghaghae Jihova ọ rọ kẹ enọ e rọ utu uthuru okakao na ha? Ijo, orọnikọ ukuoriọ evaọ obọ idhiwu hu. O rọ ukuoriọ nọ Adamu ọ hai kpeze se emọ riẹ—irẹro uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ evaọ ẹgbagba evaọ aparadase nọ ọ te kẹre te otọakpọ na soso. O te jọ akpọ nọ “uwhu o gbẹte jọ ofa ha, hayo kọ uweri hi, hayo oviẹ hẹ, hayo edada ọvuọvo ho.” (Eviavia 21:4) Koyehọ whẹ Ẹme Ọghẹnẹ nọ ọ kẹ ẹgba na o kpomahọ: “Rọ ẹroso ỌNOWO [na] who ru ewoma; ere whọ rẹ rọ jọ otọ na, who ve wo i. Eva e were owhẹ eva ỌNOWO, ọ te kẹ owhẹ ẹgwọlọ ra kpobi. Omoke kakao, iru-umuomu e gbẹ te jọ họ . . . Rekọ enọ e rọ oma kpotọ, e rẹ te rọ otọ na reuku; oma o rẹ te were ae evaọ omofọwẹ. Ikiẹrẹe e rẹ te rehọ otọ na reuku, a vẹ jẹ ria ae bẹdẹ.”—Olezi 37:3, 4, 10, 11, 29.
20. Ẹvẹ “igodẹ efa” na a be rọ reawere ukuoriọ abọ-ẹzi buobu erọ Ileleikristi nọ a wholo na?
20 “Igodẹ efa” erọ Jesu a wo ukuoriọ evaọ okegbe otọakpọ ọrọ Uvie obọ odhiwu na. (Jọn 10:16a) Dede nọ a te jọ obọ idhiwu hu, a bi kpeze ukuoriọ abọ-ẹzi buobu nọ enọ a wholo na a be reuku rai se ai. Fiki omodawọ otu enọ a wholo na, ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na,’ igodẹ efa na a ro wo otoriẹ eyaa eghaghae nọ e rọ Ẹme Ọghẹnẹ na. (Matiu 24:45-47; 25:34) Evaọ okugbe, enọ a wholo gbe igodẹ efa na a riẹ jẹ be gọ Ọghẹnẹ uzẹme ọvo na, Jihova. (Jọn 17:20, 21) Evaọ okugbe, a bi yere Ọghẹnẹ kẹ aghare ẹtanigbo izieraha ọrọ idhe Jesu. A be gọ kugbe wọhọ uthuru ovo evaọ otọ Othuru-Igodẹ ọvo, Jesu Kristi. (Jọn 10:16b) Aikpobi a rọ abọ okugbe-inievo uyoyou akpọ-soso ọvo. Aikpobi a wo uvẹ-ọghọ ọrọ ẹjọ Isẹri rọkẹ Jihova gbe Uvie riẹ. Ẹhẹ, whọ tẹ rọ odibo Jihova nọ ọ roma mudhe jẹ họ-ame no, enana kpobi e rọ evaọ ukuoriọ abọ-ẹzi ra.
21, 22. Ẹvẹ mai kpobi ma re ro dhesẹ nọ ma se ukuoriọ abọ-ẹzi mai gboja?
21 Ẹvẹ ukuoriọ abọ-ẹzi nana o ghare te kẹ owhẹ? Kọ who rri rie ghare te epanọ who ro ru eruo oreva Ọghẹnẹ họ oware nọ o mai wuzou evaọ uzuazọ ra? Wọhọ imuẹro oyena, kọ who bi yo ohrẹ Ẹme riẹ gbe ọrọ ukoko riẹ re who kpohọ iwuhrẹ ukoko Ileleikristi ẹsikpobi? (Ahwo Hibru 10:24, 25) Kọ ukuoriọ oyena o ghare kẹ owhẹ te epanọ whọ rẹ rọ ruabọhọ ẹgọ Ọghẹnẹ makọ ọbẹwẹ? Kọ ovuhumuo ra kẹe o ga te epanọ u re ro ru owhẹ whaha ẹdawọ ele edhere uzuazọ nọ whọ sai ro ku ei fiẹ?
22 Jọ mai kpobi ma rri ukuoriọ abọ-ẹzi nọ Ọghẹnẹ ọ k’omai na ghaghae. Nọ ma tẹro mai vi Aparadase nọ ọ rọ obaro na, j’oma w’obọ vọvọ evaọ uvẹ-ọghọ abọ-ẹzi nọ Jihova ọ be k’omai obọnana. Ẹkwoma izuazọ mai nọ ma rẹ ghinẹ bọ wariẹ usu mai kugbe Jihova, yọ ma be kẹ imuẹro ọrọ epanọ ukuoriọ nọ Ọghẹnẹ ọ k’omai o ghare te k’omai. Joma jọ usu enọ i bi whowho nọ: “Me re jiri owhẹ Ọghẹnẹ gbe Ovie mẹ, mẹ vẹ kpẹwẹ odẹ ra nebẹdẹ ri te bẹdẹ.”—Olezi 145:1.
Didi Uyo Whọ te Kẹ?
• O hae jọ nọ Adamu ọ romakpotọ kẹ Ọghẹnẹ, didi ukuoriọ ọ hai kpeze se omai?
• Ẹvẹ emọ Abraham a riwi ukuoriọ nọ o jọ kẹ ae?
• Eme ukuoriọ ilele Kristi nọ a wholo na u kugbe?
• Eme họ ukuoriọ otu obuobu na, kọ ẹvẹ a re ro dhesẹ nọ a ghine wo ovuhumuo kẹe?
[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 28]
Emọ Abraham a ruẹ eyaa ukuoriọ ọghaghae