A Fi Rai Họ Oria Rai Sa Rekiyọ A Re Thọrọ Ẹro Ho

PỌL ukọ na ọ tuduhọ ibe Ileleikristi riẹ awọ inọ: “Joma ru iruo ezi kẹ ahwo kpobi, onọ o mae ro kọ rọ kẹ otu nọ ọrọ ẹgba orọwọ na.” (Gal. 6:10) Ma gbe bi fi ohrẹ yena họ iruo nẹnẹ, jẹ be gwọlọ idhere sa-sa nọ ma re ro fi obọ họ kẹ ibe eg’Ọghẹnẹ mai. Ahwo jọ nọ u fo nọ ma re fi obọ họ kẹ ziezi họ inievo eghaghae mai nọ e kpako no, enọ e be rria iwou nọ a rẹ jọ rẹrote ekpako soso.

Uzẹme o ginẹ rrọ inọ evaọ erẹwho jọ, ahwo uviuwou họ enọ e rẹ rẹrote esẹgbini nọ e kpako no evaọ uwou rai. Rekọ, evaọ erẹwho efa a wo eria nọ a rẹ jọ rẹrote ahwo nọ e who no. Kọ ẹvẹ kpahe Ileleikristi nọ e kpako gaga no nọ e be rria eria itieye na? Eme họ ebẹbẹ rai? Eme u re fi obọ họ kẹ ae kru udu ga otẹrọnọ ahwo uviuwou rai a bi fi obọ họ kẹ ai hi? Ẹvẹ inievo nọ e rrọ ukoko na a sai ro fi obọ họ kẹ ai? Kọ irere vẹ i re te omai nọ ma te bi weze bru ai kẹse kẹse?

Ebẹbẹ nọ E Rrọ Iwou Ẹruorote

Nọ Ileleikristi nọ e kpako no a te kpohọ iwou ẹruorote nyae rria, yọ a zihe ruọ erara no evaọ ẹkwotọ ukoko ọfa. Ẹsejọhọ o te nwane ruọ inievo nọ e rrọ ẹkwotọ yena oma re a weze bru ai ẹsikpobi hi. U te no ere no, inievo nana avọ ahwo egagọ efa a be te gbẹ rria uwou ẹruorote na. Onana o rẹ sae lẹliẹ eware jọ bẹbẹ kẹ inievo mai nana nọ e kpako no na.

Wọhọ oriruo, evaọ eria jọ, a rẹ jọ iwou ẹruorote itieye na ru ichọche. Enọso jọ nọ o bi ru iruo evaọ eria itieye na ọ ta nọ: “A wọ Isẹri jọ nọ e kpako no nọ e be sae t’ẹme ziezi hi kpohọ ichọche no ababọ ẹnọ nọ a nọ rai sọ o te were ae re a wọ ae nya.” Ofariẹ, enọ i bi ru iruo evaọ iwou ẹruorote itieye na, a be hae rehọ ehaa ẹdẹ-eyẹ, Kresimesi, hayo Isita ro ru enọ a be rẹrote na eva were. A tubẹ kẹ Isẹri jọ nọ e be rria iwou ẹruorote itieye na emu nọ obruoziẹ-iroro rai o hae kẹ ae uvẹ re he no. (Iruẹru 15:29) Otẹrọnọ ma re weze bru inievo mai nọ e kpako no nọ e be rria eria itieye na kẹse kẹse, ma rẹ sai fi obọ họ kẹ ai fi ebẹbẹ itieye na kparobọ.

Epanọ Ukoko na O Sai ro Fi Obọ Họ

Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ na a je fi obọ họ kẹ enọ e kpako no nọ i wo ahwo uviuwou nọ e rẹ rẹrote ai hi. (1 Tim. 5:9) Epọvo na re, ekpako ukoko nẹnẹ a rẹ daoma re a ruẹ nnọ a fi obọ họ kẹ inievo nọ e kpako no nọ e be rria iwou ẹruorote nọ e rrọ ẹkwotọ rai.a Robert nọ ọ rrọ ọkpako ukoko, ọ ta nọ: “U re fi obọ họ re esẹro Ileleikristi a weze bru enọ e kpako no re a ruẹ oghẹrẹ nọ a rrọ re a jẹ lẹ kugbe ai. U fo re inievo nọ e rrọ ukoko na a daoma fi obọ kẹ ahwo otiọye na.” Ma tẹ be ruẹrẹ oke fihọ nọ ma re ro weze bru enọ e kpako no na, yọ ma bi dhesẹ nọ ma riẹ epanọ u wuzou te evaọ aro Jihova re a rẹrote enọ e gwọlọ obufihọ.—Jem. 1:27.

Ekpako na a rẹ sai ru ọruẹrẹfihotọ nọ ahwo ukoko na a re ro fi obọ họ kẹ inievo nọ e rrọ iwou ẹruorote na. Robert o muẹrohọ oria nọ o jọ gwọlọ obufihọ, ọ ta nọ, “U fo re ma tuduhọ inievo itieye nọ e kpako no na awọ re a hai kpohọ iwuhrẹ otẹrọnọ a sai ru ere.” Rekọ, rọkẹ enọ e sai te obọ Ọgwa Uvie he, ekpako ukoko a rẹ sai ru ọruẹrẹfihotọ ọfa. Jacqueline, ọnọ ọ vrẹ ikpe udhone no jẹ be mọ ọnyokpa-enwa, ọ rẹ jọ ifonu gaviezọ kẹ eme nọ a be jọ obọ ewuhrẹ ta. Ọ ta nọ: “U re fi obọ họ kẹ omẹ gaga nọ me te bi yo eme nọ a be jọ obọ ewuhrẹ ta evaọ okenọ a bi ru iwuhrẹ na. Oware ovo o riẹ hẹ nọ o rẹ whaha omẹ onana!”

Otẹrọnọ Oleleikristi nọ ọ kpako no ọ gbẹ sae jọ ifonu gaviezọ kẹ iwuhrẹ na ha, ekpako ukoko na a rẹ sai ru re a rekọdo eme na ro sei. Oniọvo nọ ọ be te rehọ ekasẹte nọ a rekọdo eme fihọ na ro sei na ọ sae rehọ uvẹ yena lele ei gbiku nọ o rẹ tuduhọ iẹe awọ. Ọkpako ukoko jọ ọ ta nọ: “Ma tẹ be hai gbiku kpahe inievo nọ e rrọ ukoko na rọ kẹ enọ e kpako no, o rẹ lẹliẹ ae riẹ nọ a se rai gb’ahwo.”

Lele Ai Ta Ẹme

Ma riẹ inọ o rẹ ginẹ jọ oware idhọvẹ kẹ ibuobu nọ e kpako no na re a kwa kpohọ iwou ẹruorote. Onana o rẹ whae ze nọ ejọ i re ro muoma họ. Rekọ, ma tẹ kaki weze bru inievo mai nọ e kpako no nọ e kwa kpohọ iwou ẹruorote jẹ kẹ ae imuẹro inọ ma te hai weze ze, onana u ti fi obọ họ kẹ ae wariẹ wo oghọghọ gbe ududhomẹno.—Itẹ 17:22.

Otẹrọnọ inievo nọ e kpako gaga no a gbẹ be kaki wo otoriẹ eware he, a bi yo ẹme te he, hayo a wo oghẹrẹ ẹbẹbẹ ọfa jọ nọ u bi ru ei bẹbẹ re a lele amọfa t’ẹme, ejọ e rẹ sai ku ei họ inọ u w’otọ họ re a weze bru ai. Rekọ, ma tẹ be daoma weze bru rai ẹsikpobi dede nọ o rrọ bẹbẹ re a t’ẹme kugbe ai, u re dhesẹ inọ ma be rọ “adhẹẹ” kẹ ibe inievo mai. (Rom 12:10) Otẹrọnọ oniọvo nọ ọ kpako no ọ gbẹ be sae kareghẹhọ eware tere he, ma rẹ sae tuduhọ iẹe awọ re o gbiku k’omai kpahe eware nọ ọ rọ ẹro ruẹ evaọ okenọ ọ jọ ọmaha hayo epanọ o ro kurẹriẹ ziọ ukoko na. Kọ otẹrọnọ o bi gbiku na jẹhọ, eme who re ru? Roma totọ gaviezọ, yọ o tẹ lọhọ, ta eme ivẹ hayo esa jọ kẹe nọ who roro nọ ọ gwọlọ ta, hayo ruẹrẹ ẹme na họ kẹe re whọ tuduhọ iẹe awọ inọ ọ jọ etẹe gbiku na haro. Otẹrọnọ ọ gbẹ be riẹ iku na gbe he hayo ẹme ọ rẹ bẹe ẹta yọ o rrọ bẹbẹ re a wo otoriẹ eme riẹ, ma rẹ sae daoma re ma wo otoriẹ ẹme nọ ọ gwọlọ ta ẹkwoma edo-uvo riẹ nọ ma re muẹrohọ ziezi.

Otẹrọnọ ọ gbẹ be sae ta ẹme no unu ze vievie he, idhere efa e riẹ nọ ma rẹ rọ t’ẹme kugbei. Ọkobaro oke-kpobi jọ nọ a re se Laurence, ọ jẹ hai weze bru oniọvo jọ nọ a re se Madeleine ọnọ ọ kpako te ikpe udhone no nọ ọ gbẹ be sae t’ẹme he. Laurence o gbiku oghẹrẹ nọ ọ jẹ hai ro lele oniọvo nana t’ẹme: “Nọ ma tẹ be lẹ, me re kru Madeleine obọ. Nọ ma be lẹ na yọ ọ be nware obọ mẹ ẹmẹrera jẹ mahe aro kẹ omẹ be rọ enẹ dhesẹ ovuhumuo kẹ uyoyou nọ me you rie.” Ma te kru obọ inievo mai nọ e kpako no na, jẹ gbalọ ae h’oma ziezi o rẹ were ae oma gaga.

Iweze Ra I re Fi Obọ Họ

Who te bi weze bru enọ e kpako no ẹsikpobi, o rẹ sae whae ze nọ a rẹ rọ rẹrote ai viere. Danièle nọ ọ be hai weze bru Isẹri nọ e rrọ iwou ẹruorote anwọ ikpe 20 na, o muẹrohọ inọ, “Enọ i bi ru iruo evaọ iwou ẹruorote a tẹ ruẹ inọ a be hai weze bru ọkpako jọ ze kẹse kẹse, kọ ọye a rẹ mae rẹrote.” Robert, ọnọ ma fodẹ ẹsejọ na, ọ ta nọ: “Enọ i bi ru iruo evaọ iwou ẹruorote a rẹ mae gaviezọ kẹ ohwo nọ ọ be hai weze ze kẹse kẹse. O vẹrẹ hẹ re a rehọ ọghọ otiọye na kẹ ohwo nọ ọ rẹ rọ ọthobọ weze ze.” Nọ o rọnọ ahwo nọ e be hai weze ziọ iwou ẹruorote na te ruẹ esẹ hayo ini rai nọ e kpako no a re jiri enọ e be rẹrote ekpako na ha na, o rẹ were ai nọ who te yere ai evaọ okenọ who weze nya. Ofariẹ, ma te mu ogbẹnyusu kugbe iruiruo na, a te daoma re a whaha oware nọ o wọso egagọ Osẹri nana nọ a be rẹrote na.

Ma sai mu ogbẹnyusu kugbe iruiruo na ẹkwoma obọ nọ ma re fihọ kẹ ai ru emeware jọ. Evaọ eria jọ, fikinọ iruiruo nọ i wo ona ziezi e riẹ hẹ, a gbẹ be sae rẹrote enọ e who no na ziezi hi. Rébecca nọ ọ rrọ enọso, ọ ta nọ: “Uye o rẹ bẹ omai gaga evaọ oke emu. Fikiere, u re woma re a weze ze evaọ oke emuọriọ na re a lele omai fi obọ họ kẹ ohwo jọ re emu.” U re fo re ma nọ iruiruo na idhere nọ ma sai ro fi obọ họ.

Ma te bi weze kpohọ iwou ẹruorote itieye na kẹse kẹse, ma te riẹ oghẹrẹ obufihọ nọ oniọvo jọ ọ gwọlọ, ma vẹ rọ unevaze ru ẹgwọlọ yena gba nọ ma te mi ahwo nọ a rrọ etẹe ru iruo uvẹ no. Wọhọ oriruo, ma rẹ sae rọ ifoto enọ o you whẹ erru fihọ ubruwou riẹ hayo eware nọ emaha a drọ nọ ma rẹ tamu igbẹhẹ uwou na. Ma te wo ọdawẹ kẹ oniọvo jọ, ma rẹ sae wha ewu hayo eware wọhọ edha gbe idẹ ro sei. Otẹrọnọ a wo oria jọ nọ a re jo serihọ evaọ obọ otafe, ma rẹ sae rehọ oniọvo mai na ruọ otafe re ọ rehọ ofou. Laurence, ọnọ ma fodẹ no ẹsejọ na, ọ ta nọ: “Madeleine ọ jẹ hai rẹro iweze mẹ koka koka. Mẹ tẹ wha emaha lele oma ze, o re kpo ehwẹ ku agba, ovao riẹ o vẹ sasa!” Obufihọ itieye na e rẹ wha evawere se enọ e be rria iwou ẹruorote.—Itẹ 3:27.

Irere nọ I re no Iweze Itieye na Ze

Eweze bru ọnọ ọ kpako no kẹse kẹse o rẹ sae dhesẹ inọ “uyoyou [mai] ghinọ emamọ.” (2 Kọr. 8:8) Evaọ edhere vẹ? O rẹ sae k’omai uye nọ ma tẹ be ruẹ oniọvo nọ owho o be lahiẹ. Laurence o muẹrohọ inọ: “Oke ọsosuọ nọ me te weze bru Madeleine, oghẹrẹ nọ owho o be lahiẹ iẹe o jẹ hae lẹliẹ omẹ viẹ nọ me te t’uwou. Rekọ me te ti vuhumu inọ olẹ nọ ma rẹ lẹ kẹse kẹse u re ru udu kie omai vi ma vẹ sae tuduhọ amọfa awọ.” Anwọ ikpe buobu Robert o bi ro weze bru oniọvo jọ nọ a re se Larry, ọnọ ọ be mọ ẹyao iriẹ-oma nọ o rẹ lẹliẹ awọ lọhọ ohwo jẹ lẹliẹ abọ riẹ nuhu zighi zighi. Robert ọ ta nọ: “Ẹyao nana o lahiẹ Larry te epanọ me gbe bi wo otoriẹ uvumọ ẹme nọ o bi no unu riẹ ze he. Rekọ, oke kpobi nọ me te kuomagbei lẹ, mẹ rẹ ruẹ nọ o gbe wo ẹrọwọ.”

Okenọ ma te weze bru ibe eg’Ọghẹnẹ nọ e kpako no, nọ ma bi fi obọ họ kẹ ae na yọ ma bi wo erere. O rẹ k’omai udu jẹ bọ ẹrọwọ mai ga nọ ma tẹ ruẹ nọ inievo nana a gba riẹ mu inọ a rẹ siọ Jihova ba ha dede nọ a be rria kugbe ahwo egagọ sa-sa. Ọwhọ nọ a gbẹ rọ gwọlọ re emu abọ-ẹzi dede nọ a gbe bi yo ẹme hayo ruẹ-ude te he, o rẹ kareghẹhọ omai inọ “fiki ebrẹdi ọvo ohwo ọ rẹ rọ zọ họ, rekọ fiki kẹme kẹme nọ ọ via no unu Ọghẹnẹ ze.” (Mat. 4:4) Emeware jọ nọ e rẹ were enọ e kpako no, wọhọ ehwẹ ọmaha hayo emu nọ a lele i rai re o rẹ kareghẹhọ omai inọ u fo re ma wo edẹro. Uyoyou nọ a wo kẹ Ọghẹnẹ u re fi obọ họ k’omai rehọ eware nọ e mai wuzou karo.

Evaọ uzẹme, ukoko na soso u re wo erere no obọ nọ ma re fihọ kẹ enọ e kpako no ze. Ẹvẹ o rọ rrọ ere? O rọ ere keme enọ ighilawọ rai e lọhọ no a rẹ rẹroso uyoyou nọ inievo na a ti dhesẹ kẹ ae, fikiere onana o rẹ kẹ enọ e rrọ ukoko na kpobi uvẹ nọ a re ro dhesẹ ororokẹ. Nọ o rrọ ere na, mai kpobi ma re rri ẹruorote enọ e kpako no wọhọ edhere jọ nọ ma rẹ rọ gbodibo kẹ ohwohwo o tẹ make rọnọ ma te rẹrote ai etoke krẹkri. (1 Pita 4:10, 11) Ekpako ukoko a tẹ kobaro evaọ onana, u ti fi obọ họ kẹ amọfa nọ a rrọ ukoko na ruẹ nnọ onana yọ abọjọ egagọ mai nọ ma re rri vo ho. (Izik. 34:15, 16) Ma tẹ be rọ unevaze gbe uyoyou fi obọ họ kẹ inievo Ileleikristi mai nọ e kpako no, yọ ma bi dhesẹ kẹ ae nọ a re thọrọ omai ẹro ho!

[Oruvẹ-obotọ]

[Eme nọ a fi ẹgba họ nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 28]

“Enọ i bi ru iruo evaọ iwou ẹruorote a tẹ ruẹ inọ a be hai weze bru ọkpako jọ ze kẹse kẹse, kọ ọye a rẹ mae rẹrote”

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]

Olẹ nọ u no udu ze o rẹ sai fi obọ họ kẹ ibe Osẹri nọ ọ kpako no wariẹ wo ududhomẹno

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 26]

Eme nọ i re dhesẹ ọdawẹ e rẹ bọ ibe Oleleikristi nọ ọ kpako no ga