Ẹdẹ Oke Rọkẹ Isase Gbe Uwuhrẹ

‘Wha dẹ uvẹ oke na kẹ oma rai, keme edẹ na i re yoyoma.’—AHWO ẸFẸSỌS 5:16.

1. Fikieme o jẹ rọ oware areghẹ re ma ghale oke mai, kọ eme oghẹrẹ nọ ma be rehọ oke mai ruiruo u re dhesẹ kpahe omai?

A TA riẹ nnọ “re a salọ oke họ re a siọ oke ba ẹraha.” Ohwo nọ ọ rẹ ruẹrẹ oke họ kẹ eware nọ ọ gwọlọ ru ọ rẹ ruẹ nọ oke na u te kiọkọ. Solomọn Ovie owareghẹ na o kere nọ: “Koware koware kpobi ọvuọ ezi riẹ, jegbe koware koware kpobi eva otọ akpọ na ọvuọ oke riẹ.” (Ọtausiwoma Na 3:1) Unuoke ovona mai kpobi ma wo; epanọ ma rehọ e riẹ ruiruo ri yọ ẹdhọ mai. Eware nọ ma rọ karo jegbe oghẹrẹ nọ ma ghale oke mai fihọ u re dhesẹ eware nọ e mae ghare evaọ udu mai via.—Matiu 6:21.

2. (a) Evaọ Ovuẹ riẹ obọ Ugbehru na, eme Jesu ọ ta kpahe ẹgwọlọ abọ-ẹzi mai? (b) Didi ọkiẹriwo omobọ ohwo o fo?

² O rọ ọgbahọ k’omai re ma rehọ oke rọ re emu jẹ wezẹ keme a yẹ omai avọ ẹgwọlọ nana. Rekọ ẹvẹ kpahe ẹgwọlọ abọ-ẹzi mai? Ma riẹ nọ ma rẹ ko ai re. Evaọ Ovuẹ riẹ obọ Ugbehru na, Jesu o whowho nọ: “Eva e were enọ i se ẹgwọlọ abọ-ẹzi rai gboja.” (Matiu 5:3, NW ) Oye jabọ nọ ‘ọrigbo nọ o wo ẹrọwọ avọ areghẹ na’ a be rọ kareghẹhọ omai ẹsikpobi epanọ u wuzou te re ma raha oke fihọ isase gbe uwuhrẹ Ebaibol na. (Matiu 24:45) Ẹsejọhọ whọ riẹ epanọ onana u wuzou te rekọ whọ rẹ sai roro nọ who wo oke kẹ uwuhrẹ hayo ese Ebaibol na ha. Otẹrọ ere, joma kiẹ idhere gbe oghẹrẹ nọ ma sai ro ru uvẹ evaọ uzuazọ mai kẹ isase Ẹme Ọghẹnẹ, uwuhrẹ omobọ-ohwo, gbe eroro riwi.

Ẹgwọlọ Oke Rọkẹ Isase gbe Uwuhrẹ Ebaibol

3, 4. (a) Didi ohrẹ Pọl ukọ na ọ kẹ kpahe eroruiruo oke mai, kọ eme onana u kugbe? (b) Eme Pọl o bi dhesẹ nọ ọ hrẹ omai nọ ma ‘dẹ uvẹ oke na kẹ oma mai’?

³ Fiki oke nọ ma be ria na, u fo re mai kpobi ma kezọ kẹ eme Pọl ukọ na: “Wha fiẹrohọ otọ enẹna eva onya rai, o jọ wọhọ igheghẹ hẹ rekọ iwoareghẹ, wha [dẹ uvẹ oke na kẹ oma rai], keme edẹ na i re yoyoma. Fikiere wha jọ wọhọ igheghẹ hẹ, rekọ wha riẹ otọ epanọ oreva Ọnowo na o rọ.” (Ahwo Ẹfẹsọs 5:15-17) Uzẹme, ohrẹ nana u duobọ te k’abọ k’abọ izuazọ mai wọhọ Ileleikristi nọ e roma mudhe no, kugbe ẹgwọlọ oke kẹ olẹ, uwuhrẹ omobọ ohwo, iwuhrẹ ukoko, gbe obọ nọ ma re wo vọvọ evaọ ẹta “usiuwoma uvie na.”—Matiu 24:14; 28:19, 20.

⁴ O rọ bẹbẹ kẹ idibo Jihova buobu nẹnẹ re a ru isase Ebaibol gbe uwuhrẹ fihọ edhere uzuazọ rai. U re vevẹ, ma rẹ sai fi auwa ọfa kugbe okpẹdoke mai na ha, fikiere ohrẹ Pọl na u bi dhesẹ oware ofa jọ. Evaọ Griki, ẹme na ‘dẹ uvẹ oke na’ u dhesẹ oke nọ a rẹ dẹ no eware efa ze. Evaọ Expository Dictionary riẹ, W. E. Vine ọ kẹ riẹ otofa “eroruiruo oke nọ ma nyaku vọvọ, uvẹ kpobi nọ a re ro ruiruo ziezi, keme uvẹ jọ o tẹ vrẹ ohwo no, a rẹ sai zihe iei ze he.” No eme ze hayo diẹse ma rẹ sae jọ dẹ uvẹ oke na rọkẹ isase gbe uwuhrẹ Ebaibol?

Ma rẹ Rehọ Eware nọ E Mae r’Oja Karo Hrọ

5. Fikieme gbe ẹvẹ ma re ro “muẹrohọ eware nọ e mae r’oja”?

⁵ U te no iruẹru okọ mai no, ma wo eware abọ-ẹzi buobu nọ ma re ru. Wọhọ idibo Jihova nọ e roma mudhe no, ma rẹ “jọ owhreze iruo Ọnowo na.” (1 Ahwo Kọrint 15:58) Fiki onana, Pọl ọ tẹ hrẹ Ileleikristi evaọ Filipai re a “muẹrohọ eware nọ e mae r’oja.” (Ahwo Filipai 1:10, NW ) Onana u dhesẹ nọ ma rẹ rehọ eware nọ e mae r’oja karo. Jọ eware abọ-ẹzi e karo kẹ eware iwo ẹsikpobi. (Matiu 6:31-33) Ghele na, ma gwọlọ owowa re evaọ erugba ewha-iruo abọ-ẹzi mai. Ẹvẹ ma be ghale oke mai fihọ eware sa-sa erọ uzuazọ Oleleikristi mai? Esẹro ọnyawariẹ a niyẹrẹ nọ evaọ usu ‘eware nọ e mae r’oja’ nọ Oleleikristi o re muẹrohọ na, a be hai gbabọkẹ uwuhrẹ omobọ ohwo gbe isase Ebaibol.

6. Eme ẹdẹ uvẹ oke na o gwọlọ nọ a tẹ t’ẹme te iruo okọ mai hayo erọ uwou?

⁶ Wọhọ epanọ ma ruẹ no na, ẹdẹ uvẹ oke na o gwọlọ “eroruiruo oke kpobi nọ ma nyaku vọvọ” gbe “uvẹ kpobi nọ a re ro ruiruo ziezi.” Fikiere otẹrọnọ uruemu isase gbe uwuhrẹ Ebaibol mai i kiehọ te he, u re woma re ma ru ẹkiẹriwo omobọ mai re ma ruẹ epanọ ma be raha oke mai. Otẹrọnọ iruo okọ mai e be rehọ oke mai gaga, be rehọ oke gbe ẹgba mai bu hrọ, joma fi ẹme na họ olẹ se Jihova. (Olezi 55:22) Ma rẹ sai ru inwene nọ e rẹ k’omai oke viere kẹ eware nọ e mae r’oja nọ e whobọhọ egagọ Jihova, je kugbe uwuhrẹ gbe isase Ebaibol. A ta riẹ gbagba nnọ iruo aye i re re he. Fikiere inievo-emetẹ Ileleikristi a rẹ rọ eware nọ e r’oja karo re je fi oke họ rọkẹ isase Ebaibol gbe uvi uwuhrẹ.

7, 8. (a) Eghẹrẹ ọ iruẹru vẹ a rẹ sae dẹ oke no ze kẹ isase gbe uwuhrẹ? (b) Eme họ ẹjiroro oma-urusasa, kọ ẹvẹ ẹkareghẹhọ onana o sai ro fiobọhọ k’omai rehọ eware nọ e mae r’oja karo?

⁷ Evaọ oma riẹ kpobi, mai kpobi ma rẹ sae dẹ oke rọkẹ uwuhrẹ no eware nọ i wuzou tere he ze. Ma rẹ sae nọ oma mai nọ, ‘Bro oke mẹ be raha ro se emagazini hayo ebe-usi erọ akpọ, ro rri ighe etẹlivisiọne, rọ kezọ kẹ ile, hayo be rọ zaro? Kọ mẹ be jọ aro kọmputa raha oke vi oke nọ me bi ro se Ebaibol na?’ Pọl ọ ta nọ: “Wha jọ wọhọ igheghẹ hẹ, rekọ wha riẹ otọ epanọ oreva Ọnowo na o rọ.” (Ahwo Ẹfẹsọs 5:17) Etẹlivisiọne nọ a bi ro ruiruo thọthọ yọ ugogo ẹjiroro jọ nọ Isẹri buobu a gbẹ be rọ raha oke ziezi rọkẹ uwuhrẹ omobọ rai gbe isase Ebaibol ha na.—Olezi 101:3; 119:37, 47, 48.

⁸ Ahwo jọ a rẹ ta nọ a rẹ sai wuhrẹ ẹsikpobi hi, inọ a gwọlọ arozaha ọ oma-urusasa jọ. Nọ onana o rọ uzẹme na, o rẹ sai woma re ma roro kpahe oke nọ ma be raha ro serihọ ma vẹ rehọ iẹe wawo oke nọ ma be raha ro wuhrẹ je se Ebaibol na. Iyẹrẹ riẹ e sai gbunu. Dede nọ arozaha ọ oma-urusasa gbe eriosehọ e rọ ziezi, a re ru ai evaọ okenọ u fo. Ẹjiroro rai họ re e jaja omai oma kẹ iruẹru abọ-ẹzi. Ighe etẹlivisiọne gbe arozaha ividio buobu e rẹ lẹliẹ oma lọhọ ohwo, rekọ isase gbe ewuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ o rẹ kẹ omosasọ gbe ọbọga.—Olezi 19:7, 8.

Epanọ Otujọ A ro Ru Uvẹ kẹ Ewuhrẹ

9. Eme họ irere nọ i re no elele ohrẹ nọ o rọ omobe Ẹkiẹriwo Ikereakere na Kẹdẹ Kẹdẹ—1999 na ze?

⁹ Eme nọ e karo evaọ omobe Ẹkiẹriwo Ikereakere na Kẹdẹ Kẹdẹ ọrọ 1999 na e ta nọ: “O rẹ k’erere gaga otẹrọnọ a re se ikere okpẹdẹ na gbe ọkpahefihọ riẹ no omobe onana ze evaọ ohiohiẹ. O te j’owhẹ oma wọhọ ẹsenọ Jihova, Owuhrẹ Ologbo na, ọ be rehọ ithubro riẹ rọwo owhẹ no owezẹ ze. A jọ eruẹaruẹ ta kpahe Jesu Kristi wọhọ nnọ o bi wo erere no ithubro Jihova ze k’ohiohiẹ k’ohiohiẹ: ‘Kohiohiẹ kohiohiẹ Jihova ọ rẹ rọwo omẹ ze, o re rovie ezọ mẹ, re me yo wọhọ enọ a wuhrẹ.’ Ithubro itieye na e kẹ Jesu ‘ẹrọwo-unu otu nọ a wuhrẹ’ re ọ riẹ epanọ ọ ‘sae rọ ẹme-unu ta udu họ awọ ọnọ oma o rọ no.’ (Aiz. 30:20; 50:4; Mat. 11:28-30) Re whọ rọwo ze kẹ ohrẹ ẹruoke no Ẹme Ọghẹnẹ ze k’ohiohiẹ k’ohiohiẹ orọnikọ u ti fiobọhọ k’owhẹ thihakọ ebẹbẹ ra ọvo ho rekọ o rẹ k’owhẹ ‘ẹrọwo-unu otu nọ a wuhrẹ’ re who fiobọhọ kẹ amọfa.”a

10. Ẹvẹ ejọ i bi ro ru uvẹ kẹ isase gbe uwuhrẹ Ebaibol, kọ avọ irere vẹ?

¹⁰ Ileleikristi buobu a bi lele ohrẹ nana evaọ ese ikere okpẹdẹ na gbe ọkpahefihọ riẹ gbe ẹkwoma ese Ebaibol na hayo eruo ewuhrẹ evaọ irioke. Evaọ France ọkobaro ẹrọwọ jọ ọ rẹ kparoma irioke kpobi ọ vẹ rehọ iminiti 30 ro se Ebaibol na. Eme o fiobọhọ kẹe ru onana evaọ ikpe na kpobi? Ọ ta nọ: “Me wo ọwhọ, yọ mẹ rẹ talamu omaa isase mẹ makọ oware nọ o via kpobi!” Makọ etoke nọ ma jọ ẹdẹ na salọ kpobi, oware nọ u wuzou họ ma rẹ talamu omaa mai. René Mica, ọnọ o ruiruo ọkobaro vrẹ ikpe 40 no evaọ Europe gbe North Africa, ọ ta nọ: “No anwọ 1950 ze o rọ ute mẹ re me se Ebaibol na n’oka duoka k’ukpe k’ukpe, yọ me se rie re no asia 49. Mẹ rehọ e riẹ nọ onana yọ edhere nọ mẹ rẹ rọ yọrọ usu okpekpe kugbe Ọnọma omẹ. Eroro kpahe Ẹme Ọghẹnẹ u fiobọhọ kẹ omẹ wo otoriẹ uvi-ẹdhoguo Jihova gbe ekwakwa riẹ efa woma viere no yọ o rọ ehri ogaga nọ a re gbiku riẹ hẹ.”b

‘Emuore Eva Ẹruoke’

11, 12. (a) Didi “emu” abọ-ẹzi “odibo oruọzewọ” na ọ rọ kẹ no? (b) Ẹvẹ a rọ rehọ “emu” na kẹ no evaọ ẹruoke?

¹¹ Wọhọ epanọ emuore oke kpobi o re fiba omokpokpọ na, omaa ẹsikpobi ọrọ uwuhrẹ gbe isase Ebaibol u re fiba omokpokpọ abọ-ẹzi. Evaọ Usiuwoma Luk, ma re se eme Jesu na: “Kọ ono họ odibo oruọzewọ avọ areghẹ, nọ, olori riẹ o fihọ nọ o ri uwou riẹ, re oke ute ọ rehọ emu kẹ ae na?” (Luk 12:42) Anwọ ikpe nọ i bu vi 120 ze na, ‘emuore ẹruoke’ ọrọ abọ-ẹzi o bi no Uwou-Eroro Na ze, gbe ebe efa nọ a bi kporo no Ebaibol na ze.

¹² Muẹrohọ eme na “oke ute.” Evaọ ẹruoke, ‘Owuhrẹ Ologbo’ mai, Jihova, ẹkwoma Ọmọ riẹ gbe utu ọrigbo na, ọ kpọ ahwo riẹ no evaọ ẹme iwuhrẹ gbe uruemu. O wọhọ ẹsenọ ma kokohọ bi yo urru jọ nọ o be ta k’omai nọ: “ ‘Ọnana họ edhere na, wha nya e,’ okenọ wha ri obọze hayo ẹkpẹlobọ.” (Aizaya 30:20, 21) Ofariẹ, nọ ahwo a tẹ be roma totọ se Ebaibol na gbe ebe efa kpobi nọ a kere no Ebaibol ze na, udu rai o rẹ ta kẹ ae ẹsikpobi nọ eme nọ e riẹ na ae a be tae kẹ dẹẹ. Ẹhẹ, ohrẹ gbe ọkpọvio Ọghẹnẹ e be nyaze evaọ ẹruoke k’omai, i ve fiobọhọ k’omai whaha edawọ hayo jiroro areghẹ.

Bọ Emamọ Uruemu ọ Ẹkuọ Oma Na

13. Evẹ jọ họ ekpehre uruemu ọ ẹkuọ oma na evaọ abọ-ẹzi?

¹³ Re ma wo erere vọvọ no “emu” otiọye nọ a be rọ kẹ evaọ ẹruoke na ze, u fo re ma bọ emamọ uruemu ọ ẹkuọ oma na. U wuzou re ma wo omaa isase Ebaibol ẹsikpobi gbe uwuhrẹ omobọ-ohwo, ma vẹ jẹ talamu omaa na. Kọ who wo emamọ uruemu ọ ẹkuọ oma na evaọ abọ-ẹzi gbe etoke uwuhrẹ omobọ ra? Hayo kọ whọ rẹ dhẹ obe nọ a roma totọ ruẹrẹhọ k’omai na duwu ọvo, be re emu evaọ edikihẹ, wọhọ odẹme, hayo tube vo emuọriọ dede? Ekpehre uruemu ọ ẹkuọ oma na evaọ abọ-ẹzi o lẹliẹ otu jọ rọ deghedeghe no evaọ orọwọ na—tube kieno ukoko na no dede.—1 Timoti 1:19; 4:15, 16.

14. Fikieme o jẹ rọ erere re ma roma totọ se uzoẹme nọ o make wọhọ nọ ma riẹ no vẹre?

¹⁴ Ahwo jọ a re roro nọ a riẹ igogo iwuhrẹ na no gbe nnọ orọnikọ uzoẹme kpobi o rẹ t’ẹme ọkpokpọ họ. Fikiere uwuhrẹ gbe ekpohọ iwuhrẹ ẹsikpobi e r’oja te re he. Rekọ, Ebaibol na o dhesẹ nọ u fo re a kareghẹhọ omai eware nọ ma wuhrẹ no vẹre. (Olezi 119:95, 99; 2 Pita 3:1; Jud 5) Wọhọ epanọ emamọ otherẹbẹ ọ rẹ rehọ ugogo ekwakwa evo na there oghoghẹrẹ emu ọwewere na, utu ọrigbo na ọ be rehọ emamọ emu abọ-ẹzi rọ kẹ evaọ idhere sa-sa. Makọ evaọ izoeme nọ e ta ẹme ọvo na unuẹse buobu no, igogo eme jọ e rẹ jariẹ nọ i fo nọ e rẹ vrẹ omai hi. Uzẹme ẹme na họ oware nọ ma re wo no obe nọ ma bi se ze o roma hwa unuoke gbe oma nọ ma dawo fihọ ewuhrẹ obe na.

Irere Abọ-Ẹzi Rono Isase gbe Uwuhrẹ Ze

15. Ẹvẹ isase gbe uwuhrẹ Ebaibol na u re ro fiobọhọ k’omai jọ uvi egbodibo Ẹme Ọghẹnẹ?

¹⁵ Irere nọ ma re wo no isase gbe uwuhrẹ Ebaibol na ze i re buobu. U re fiobọhọ k’omai nyate owha-iruo Ileleikristi mai jọ, koyehọ, re mai omomọvo ọ jọ ‘oriruo nọ ọ rẹ dhẹ omovuọ họ, nọ ọ rẹ yọrọ ẹme uzẹme na ziezi.’ (2 Timoti 2:15) Epanọ ma se je wuhrẹ Ebaibol na te, ere iroro Ọghẹnẹ e rẹ vọ idu mai te. Kẹsena, wọhọ Pọl, ma vẹ sae rehọ Ikereakere na ‘jiroro kugbe ahwo, dhesẹ otofa’ uzẹme igbunu ẹjiroro Jihova via. (Iruẹru 17:2, 3) Ona uwuhrẹ mai o vẹ te nyaharo viere, ẹmeọta gbe ohrẹ mai i ve je wo ọbọga abọ-ẹzi viere.—Itẹ 1:5.

16. Evaọ idhere omobọ-ohwo vẹ ma re ro wo erere no isase gbe uwuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ ze?

¹⁶ Fibae, oke nọ a rẹ raha kiẹ Ẹme Ọghẹnẹ riwi u re fiobọhọ k’omai kpọ uzuazọ mai lele idhere Jihova viere. (Olezi 25:4; 119:9, 10; Itẹ 6:20-23) O rẹ bọ ekwakwa abọ-ẹzi mai, wọhọ omarokpotọ, oruọzewọ, gbe evawere ga. (Iziewariẹ 17:19, 20; Eviavia 1:3) Nọ ma te fi eriariẹ nọ ma wo no isase gbe uwuhrẹ Ebaibol na ze h’iruo, ma rẹ reawere ẹgba ẹzi Ọghẹnẹ evaọ uzuazọ mai viere, ma ve ti dhesẹ ibi ẹzi na viere evaọ iruẹru mai kpobi.—Ahwo Galesha 5:22, 23.

17. Ẹvẹ ewoma isase gbe uwuhrẹ Ebaibol omobọ mai u re kpomahọ usu mai kugbe Jihova?

¹⁷ Mai wuzou, oke nọ ma rẹ dẹ no iruẹru efa ze kẹ isase gbe uwuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ o rẹ lẹliẹ usu mai kugbe Ọghẹnẹ kpekpe viere. Pọl ọ lẹ re ibe Ileleikristi riẹ a “vọ avọ ẹriẹ oreva [Ọghẹnẹ] evaọ areghẹ ẹzi gbe otọ-oriẹ, re [a] yeri uzuazọ, nọ u fo rọ kẹ Ọnowo na, onọ o rẹ weriẹe.” (Ahwo Kọlọsi 1:9, 10) Epavo na, re ma “yeri uzuazọ, nọ u fo rọ kẹ Ọnowo na,” ma rẹ “vọ avọ ẹriẹ oreva riẹ evaọ areghẹ ẹzi gbe otọ-oriẹ.” U re vevẹ, re ma wo eghale Jihova o roma hwa epanọ isase gbe uwuhrẹ Ebaibol omobọ mai i woma te.

18. Didi eghale e rẹ jọ emai nọ ma te lele eme Jesu nọ a kere fihọ Jọn 17:3 na?

¹⁸ “Onana họ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ, re a riẹ owhẹ nọ whẹ ọvo họ uvi Ọghẹnẹ, gbe Jesu Kristi ọnọ who vi.” (Jọn 17:3) Oyena yọ Ikereakere jọ nọ Isẹri Jihova a re se gaga ro fiobọhọ kẹ amọfa ro wo ovuhumuo epanọ ewuhrẹ Ẹme Ọghẹnẹ u wuzou te. Epọvo na u wuzou te re ma sei kẹ omobọ mai re. Ẹruore mai ọrọ ẹrria ebẹdẹ bẹdẹ o roma hwa ẹrro evaọ eriariẹ mai kpahe Jihova gbe kpahe Ọmọ riẹ, Jesu Kristi. Yọ dai roro oware nọ oyena u dhesẹ. Ewuhrẹ mai kpahe Jihova u wo umuo ho—yọ ma ti wuhrẹ kpahe iẹe bẹdẹ bẹdẹ!—Ọtausiwoma Na 3:11; Ahwo Rom 11:33.

[Oruve-oboto]

Enọ Ọkiẹkpemu

• Eme edhere nọ ma be rehọ oke mai ro ruiruo u re dhesẹ via?

• Iruẹru vẹ ma rẹ sae dẹ oke noze rọkẹ isase gbe ewuhrẹ Ebaibol na?

• Fikieme ma je muẹrohọ emuọriọ abọ-ẹzi mai?

• Didi irere i re no isase gbe uwuhrẹ Ikereakere na ze?

[Iwoho no e rro ewe-obe avo 29]

Isase gbe ewuhrẹ Ebaibol na ẹsikpobi u re fiobọhọ k’omai “yọrọ ẹme uzẹme na ziezi”

[Iwoho no e rro ewe-obe avo 31]

Ekpọmu iruẹru efa evaọ uzuazọ ugigidi mai kugbe ilale eware abọ-ẹzi o rẹ kẹ irere buobu