‘Enọ I Wo Evezi’ A Bi Kurẹriẹ

‘Enọ i wo evezi kẹ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ kpobi e tẹ rọwo.’—IRUẸRU 13:48.

1, 2. Eme Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ a ru kpahe eruẹaruẹ Jesu inọ a re ti whowho emamọ usi na evaọ otọakpọ na kpobi?

A RẸ jọ obe Iruẹru Ikọ Na ruẹ ikuigbe isiuru ọrọ iruo nọ Ileleikristi ọsosuọ a ru evaọ orugba eruẹaruẹ Jesu inọ a ti whowho emamọ usi Uvie na evaọ otọakpọ na soso. (Mat. 24:14) Etausiuwoma ọwhọ a fi oriruo h’otọ kẹ enọ e be te rọ kpahe ae kpobi. Fiki usiuwoma nọ ilele Jesu a rehọ ọwhọ ta evaọ Jerusalẹm, idu ahwo buobu, enọ i kugbe “otu izerẹ buobu,” a te zurie ruọ ukoko ikpe-udhusoi ọsosuọ na.—Iruẹru 2:41; 4:4; 6:7.

² Imishọnare ikpe-udhusoi ọsosuọ a fiobọhọ kẹ ahwo buobu kurẹriẹ ruọ Egagọ-Ileleikristi. Wọhọ oriruo, Filip o kpohọ Sameria, oria nọ ogbotu ahwo buobu a jọ gaviezọ kẹ eme riẹ. (Iruẹru 8:5-8) Pọl ọ rehọ ahwo sa-sa gboma kpohọ eria buobu je whowho ovuẹ na evaọ eria wọhọ Saiprọs, abọjọ Esia Minor, Masidonia, Grisi, gbe Itali. Ahwo Ju gbe erọ Griki buobu a kurẹriẹ evaọ ewho nọ ọ jọ ta usiuwoma. (Iruẹru 14:1; 16:5; 17:4) Taitọs ọ ta usiuwoma evaọ Kriti. (Tait. 1:5) Pita ọ jẹ ta usiuwoma evaọ Babilọn, yọ okenọ o kere ileta ọsosuọ riẹ, oware wọhọ ukpe 62 rite 64 C.E., yọ ahwo a riẹ kpahe iruo Ileleikristi na ziezi no evaọ Pọntọs, Galesha, Kapadosia, Esia, gbe Bithinia. (1 Pita 1:1; 5:13) Oke yena o jọ oke omawere. Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ yena a wo ọwhọ iruo na te epanọ ewegrẹ rai a rọ ta inọ a gale “akpọ uzou viotọ” no.—Iruẹru 17:6; 28:22.

3. Iyẹrẹ vẹ enọ i bi whowho emamọ usi Uvie na nẹnẹ a bi wo, kọ onana o wha evawere s’owhẹ?

³ Evaọ oke mai na re, ukoko Ileleikristi na o wo ẹvi ologbo no. Kọ whọ gbẹ be hai wo uduotahawọ nọ who te se iyẹrẹ ẹgbukpe Isẹri Jihova jẹ ruẹ ẹvi nọ o bi no iruo na ze evaọ akpọ na soso? Kọ eva e gbẹ were owhẹ nọ whọ riẹ inọ iwhowho Uvie a ru ebe-iwuhrẹ Ebaibol nọ i bu vi ima ezeza evaọ etoke ukpe-iruo 2007 na? Ofariẹ, unu ahwo nọ a kpohọ Ekareghẹhọ uwhu Jesu Kristi evaọ ukpe n’ukpo na u dhesẹ inọ ahwo nọ a bu te oware wọhọ ima ikpe nọ e rrọ Isẹri Jihova ha, a dhesẹ isiuru kpahe emamọ usi na te epanọ a rọ ziọ Ekareghẹhọ obọdẹ nana. Onana u dhesẹ inọ iruo e gbẹ v’otọ k’omai.

4. Amono a be jẹ ovuẹ Uvie na rehọ?

⁴ Nẹnẹ, wọhọ epanọ o jọ evaọ ikpe-udhusoi ọsosuọ na, ‘enọ i wo evezi kẹ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ kpobi’ a be jẹ ovuẹ uzẹme na rehọ. (Iruẹru 13:48) Jihova o bi se ahwo otiọye na ziọ ukoko riẹ. (Se Hagai 2:7.) Didi uruemu u fo nọ ma re wo kpahe odibọgba Oleleikristi na re ma sae jọ iruo ivuẹvu na w’obọ vọvọ?

Ta Usiuwoma na Ababọ Ọriẹwẹ

5. Oghẹrẹ ahwo vẹ Jihova o re rri aro?

⁵ Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ a riẹ inọ “Ọghẹnẹ ọ [rrọ ọriẹwẹ hẹ], rekọ evaọ korẹwho korẹwho ọnọ ọ jarae dhẹe o je ru onọ ukiẹrẹe ọ rẹ rehọ iẹe.” (Iruẹru 10:34, 35) Ohwo nọ ọ gwọlọ wo emamọ usu kugbe Jihova o re fi ẹrọwọ họ idhe ẹtanigbo Jesu. (Jọn 3:16, 36) Yọ o rrọ oreva Jihova inọ “ahwo kpobi a wo usiwo, re a ze te riẹ uzẹme na.”—1 Tim. 2:3, 4.

6. Eme enọ i bi whowho ovuẹ Uvie na a rẹ whaha, kọ fikieme?

⁶ O rẹ thọ re enọ i bi whowho emamọ usi na a rri ahwo jọ inọ a te jẹ emamọ usi na rehọ họ fiki uyẹ rai, epanọ a kparo te evaọ akpọ, eriwo afe oma rai, egagọ nọ a rrọ, hayo eware efa jọ. Dai roro: Kọ eva e were owhẹ inọ ohwo nọ ọ kake ta usiuwoma k’owhẹ o dhesẹ omagbẹre he? Fikiere, joma wha ovuẹ nọ o rẹ kẹ uzuazọ na se ohwo kpobi nọ ọ gwọlọ gaviezọ.—Se Matiu 7:12.

7. Fikieme ma gbe gu enọ ma be ta usiuwoma kẹ ẹdhọ họ?

⁷ Jihova ọ rehọ Jesu mu Oguẹdhọ no, fikiere, ma wo udu nọ ma re ro gu ohwo ọvo ẹdhọ họ. Onana u gine fo keme, wo ohẹriẹ no Jesu, “ẹro-ọruẹ, hayo a tanọ” ma re ro bruoziẹ, rekọ Jesu ọ rẹ sae riẹ oware nọ o rrọ eva ohwo.—Aiz. 11:1-5; 2 Tim. 4:1.

8, 9. (a) Oghẹrẹ ohwo vẹ Sọl ọ jọ re o te ti kurẹriẹ? (b) Eme ekurẹriẹ Pọl ukọ na u wuhrẹ omai?

⁸ U kri no nọ oghẹrẹ ahwo kpobi a bi ro kurẹriẹ ze te gọ Jihova. Uvi oriruo jọ họ Sọl ohwo Tasọs, ọnọ a te riẹ uwhremu na wọhọ Pọl ukọ na. Sọl, ohwo Farisi, ọ wọso Ileleikristi gaga. Fikinọ ọ jọ eva riẹ roro inọ Ileleikristi na yọ eg’Ọghẹnẹ uzẹme he, o te je kpokpo ai. (Gal. 1:13) Evaọ eriwo ohwo-akpọ, Sọl ọ rẹ sai zihe ruọ Oleleikristi hi. Rekọ, Jesu ọ jọ oma riẹ ruẹ oware uwoma jọ, ọ tẹ salọ iẹe re o ru iruo obọdẹ jọ. Sọl o te ti zihe ruọ omọvo enọ e mai wo ọwhọ evaọ ukoko Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ na.

⁹ Eme ma wuhrẹ no oriruo Pọl ukọ na ze? O sae jọnọ utu ahwo jọ a rrọ ẹkwotọ mai nọ a be wọso usiuwoma ota mai. Dede nọ ma rẹ sai roro inọ ohwo ọvo evaọ usu rai ọ sai ti kurẹriẹ hẹ, ma rẹ ta usiuwoma kẹ ai ghele. Ẹsejọ ohwo nọ who roro ho ọ te gaviezọ. Iruo mai họ ma rẹ ta usiuwoma na kẹ ahwo kpobi ‘ababọ eriosehọ.’—Se Iruẹru 5:42.

Eghale I ti Te Enọ E Ta Usiuwoma na ‘Ababọ Eriosehọ’

10. Fikieme ma gbẹ rọ siọ usiuwoma ba ẹta kẹ ahwo nọ a re muozọ họ? Kẹ oriruo jọ nọ whọ riẹ.

¹⁰ Eriwo afe oma o rẹ sae viẹ ohwo họ. Wọhọ oriruo, Isẹri Jihova a je wuhrẹ Ebaibol kugbe Ignacioa okenọ ọ jọ uwou-odi evaọ orẹwho jọ nọ o rrọ obọ South America. Ahwo a jẹ dhozọ riẹ fiki ofu ọkpoo nọ ọ jẹ hai mu. Fikiere, enọ a gbẹ jọ uwou-odi a tẹ zẹ eware kẹ amọfa nọ a rrọ uwou-odi na, Ignacio a jẹ hai ro ye osa na otẹrọnọ a be rọ hwa ha. Rekọ, nọ Ignacio o bi wo ẹnyaharo abọ-ẹzi je bi fi eware nọ o wuhrẹ họ iruo na, ohwo ugbarugba nana o te ti zihe ruọ ohwo odhedhẹ. A gbẹ jẹ rehọ iẹe ye esa ha, rekọ eva e jẹ were Ignacio inọ uzẹme Ebaibol na gbe ẹzi Ọghẹnẹ i nwene i rie no. Eva e were riẹ re inọ iwhowho-uvie nọ e daoma wuhrẹ obe kugbei a ru ere ababọ omagbẹre.

11. Fikieme ma re ro zihe bru ahwo kẹse kẹse?

¹¹ Ẹjiroro jọ nọ ma re ro zihe bru ahwo nọ ma ta usiuwoma kẹ vẹre họ, uruemu gbe uyero rai o rẹ sai nwene, yọ ere o be ginẹ via. O sae jọ nọ anwọ okenọ ma rọ ta usiuwoma kẹ ae, okpẹyao o kie ejọ no, a si ejọ no iruo no, hayo ohwo jọ o whu ku ai no. (Se Ọtausiuwoma Na 9:11.) Ebẹbẹ akpọ e rẹ sae lẹliẹ ahwo jọ roro gaga kpahe obaro akpọ rai. Eware itieye na e rẹ sae lẹliẹ ohwo nọ ọ jẹ wọso iruo mai vẹre nọ ọ jẹ gaviezọ. Fikiere, ma rẹ ta usiuwoma na kẹ ohwo kpobi evaọ oke kpobi nọ u kiehọ.

12. Ẹvẹ ma re rri ahwo nọ ma be ta usiuwoma kẹ, kọ fikieme?

¹² Mai ahwo-akpọ ma rẹ gwọlọ rehọ fiki omọvo bru kpe ahwo uyẹ jọ soso. Rekọ, Jihova ọ rrọ ere he. O re muẹrohọ uruemu uwoma omomọvo. (Se 1 Samuẹle 16:7.) Joma daoma ru epọvo na evaọ odibọgba mai. Iriruo buobu i dhesẹ inọ erere ọ riẹ nọ ma tẹ rọ omamọ ẹro rri ohwo kpobi nọ ma be ta usiuwoma kẹ.

13, 14. (a) Eme o lẹliẹ ọkobaro jọ rehọ ẹro oyoma rri aye jọ nọ ọ nyaku evaọ usiuwoma? (b) Eme ma rẹ sai wuhrẹ no oriruo nana ze?

¹³ Ẹdẹjọ nọ Sandra, oniọvo nọ ọ rrọ ọkobaro, ọ jọ usiuwoma evaọ ẹwho jọ evaọ obọ Caribbean, ọ tẹ nyaku Ruth, ọnọ ọ rehọ oma riẹ kpobi kẹ ehaa ẹwho riẹ. Isiava soso a rehọ Ruth mu ovie-aye ọrọ ehaa orẹwho na. O dhesẹ isiuru gaga kpahe usiuwoma nọ Sandra ọ ta, fikiere tei te Sandra a te fi oke họ nọ a re ro wuhrẹ Ebaibol. Sandra ọ ta nnọ: “Nọ mẹ nya ruọ uwou riẹ, mẹ tẹ ruẹ uwoho ulogbo jọ nọ Ruth ọ jọ gẹgọ ehaa na avọ eware buobu nọ a ro ru ei ọghọ. Me roro thọ inọ ohwo nọ a riẹ t’enẹ nọ ọ rehọ oma riẹ kpobi kẹ ehaa ẹwho na ọ sai ti wo isiuru kẹ usiuwoma na ha. Fikiere, mẹ tẹ kpairoro vrẹ riẹ.”

¹⁴ Oke jọ o vrẹ no, Ruth ọ tẹ ziọ ewuhrẹ evaọ Ọgwa Uvie, yọ nọ ewuhrẹ na ọ fa no, ọ tẹ nọ Sandra nọ, “Eme whọ gbẹ be rọ nyaze ti wuhrẹ obe kugbe omẹ hẹ?” Sandra o te wounu kẹe jẹ ta kẹe inọ a te wariẹ mu uwuhrẹ na họ. Ruth o te wo ẹnyaharo ziezi, si iwoho ehaa riẹ kpobi no uwou, o te mu obọ họ ewo evaọ iruẹru ukoko na kpobi, jẹ rehọ oma riẹ mudhe kẹ Jihova. Sandra ọ tẹ te ruẹ inọ eriwo nọ o wo kpahe Ruth vẹre o thọ.

15, 16. (a) Eme o no usiuwoma nọ owhowho-uvie jọ ọ ta kẹ omoni riẹ ze? (b) Eme u je fo re ma ta usiuwoma kẹ imoni mai makọ oghẹrẹ nọ uzuazọ rai o rrọ kẹhẹ?

¹⁵ Ibuobu nọ e ta usiuwoma kẹ imoni rai no a wo emamọ iyẹrẹ no re, makọ evaọ okenọ o wọhọ nọ a sai ti kurẹriẹ hẹ. Roro kpahe oriruo Joyce oniọvo jọ nọ ọ rrọ obọ America. Ọzae nọ ọ rehọ oniọvo riẹ vẹre o kpohọ ega unuẹse buobu no anwọ oke uzoge riẹ ze. Joyce ọ ta nọ “Ahwo a jẹ ta nọ o fioka ha fikinọ ọ jẹ hae zẹ imu egaga, je tho uji, gbe eware iyoma efa nọ o je ru. Ghele enana kpobi mẹ ta usiuwoma kẹe ikpe 37.” Ithihakọ nọ o ro fiobọhọ kẹe o wha irere ze nọ Isẹri Jihova a mu ei Ebaibol họ ewuhrẹ kugbe, o te ti ru inwene gaga evaọ uzuazọ riẹ. Kẹle na, nọ ọ kpako te ikpe 50 no, ọzae nana ọ tẹ te họ-ame evaọ okokohọ ubrotọ nọ a ru evaọ obọ California, U.S.A. Joyce ọ ta nọ: “Mẹ ghọghọ te epanọ ame o ro su no omẹ aro ze. Eva e were omẹ gaga inọ mẹ kpairoro vrẹ riẹ hẹ.”

¹⁶ Ẹsejọhọ who re wo ehoo re whọ ta usiuwoma kẹ imoni ra jọ fiki oghẹrẹ uzuazọ nọ a bi yeri. Ghele na, ehoo otiọye na o whaha Joyce he nọ ọ gbẹ rọ ta usiuwoma kẹ ọzae nọ ọ rehọ oniọvo riẹ vẹre he. Whaọ, ẹvẹ ohwo ọ rẹ rọ riẹ oware nọ o rrọ udu omọfa? O sae jọnọ ohwo na ọ be ginẹ rehọ eva riẹ kpobi gwọlọ egagọ uzẹme. Fikiere, fiobọhọ kẹe re ọ sae gwọlọ iẹe tobọ.—Se Itẹ 3:27.

Omamọ Obe nọ A Re Ro Wuhrẹ Ebaibol

17, 18. (a) Eme iyẹrẹ nọ i bi no akpọ na kpobi ze i dhesẹ kpahe epanọ obe Ebaibol Wuhrẹ na o woma te? (b) Anwẹnọ whọ be rọ rehọ obe nana wuhrẹ ahwo na, emamọ iyẹrẹ vẹ who wo no?

¹⁷ Iyẹrẹ nọ i bi no erẹwho sa-sa ze i dhesẹ inọ ahwo buobu nọ a wo evezi a be gwọlọ nọ a rehọ obe Ebaibol Wuhrẹ na ro ru uwuhrẹ Ebaibol kugbe ai. Penni, oniọvo-ọmọtẹ jọ nọ ọ rrọ ọkobaro evaọ obọ America, ọ rehọ obe nana mu iwuhrẹ Ebaibol buobu họ. Imava jọ nọ e kpako no enọ i kru ichọche gaga a jọ usu ahwo nọ ọ rehọ obe nana mu uwuhrẹ họ kugbe. Penni ọ riẹ oghẹrẹ nọ a be te rehọ iwuhrẹ nọ e rrọ obe Ebaibol Wuhrẹ na ha. Ghele na, o kere nọ, “Fiki edhere ovevẹ olọlọhọ nọ a ro kere obe na, o jọ lọlọhọ kẹ ae re a rọwo nnọ eware nọ a je wuhrẹ na uzẹme ababọ avro hayo evedha.”

¹⁸ Pat, owhowho-uvie jọ nọ ọ rrọ obọ Britain, o mu Ebaibol họ ewuhrẹ kugbe aye jọ nọ ẹmo o le no orẹwho Esia jọ ze. Aye na ọ dhẹ no orẹwho riẹ okenọ isoja a mu ọzae gbe emọ riẹ siẹe ba, yọ ọ gbẹ ruẹ e rai ofa ha. Uzuazọ riẹ o jọ ọza, a mahe uwou riẹ muotọ, yọ ezae e gba riẹ du. Enana kpobi i ru rie roro nọ akpọ riẹ o re no, yọ unuẹse buobu ọ jiroro nọ o re thuru whu. Rekọ, uwuhrẹ Ebaibol o lẹliẹ e riẹ wo ẹruore. Pat o kere nọ: “Eme gbe etadhesẹ nọ e rrọ obe Ebaibol Wuhrẹ na i duobọte aye na udu fikinọ e rẹ lọlọhọ.” Aye na o wo ẹnyaharo kpata kpata, zihe ruọ owhowho-uvie, ọ tẹ ta nọ ọ gwọlọ họ-ame evaọ okokohọ nọ ọ be tha. Oghọghọ riẹ o rro kẹhẹ re ma fiobọhọ kẹ ahwo evezi riẹ ẹruore nọ ọ rrọ Ikereakere na je rri rie ghaghae!

“Je Oma Oware Uwoma Uruo O rọ Omai Hi”

19. Fikieme iruo usiuwoma ota na o jẹ kpata gaga?

¹⁹ Joma hai fiba omodawọ mai kẹdẹ kẹdẹ keme oke nọ ma wo nọ ma rẹ rọ ta usiuwoma na je ru ilele u bi dhe ẹkẹkao. Idu ahwo buobu nọ e gwọlọ riẹ kpahe Ọghẹnẹ a bi kurẹriẹ kukpe kukpe fiki usiuwoma ota mai. Ghele na, “ẹdẹ ologbo ỌNOWO na ọ kẹle i no,” onana u dhesẹ nọ enọ e re riẹ Ọghẹnẹ gbe ẹjiroro riẹ hẹ “a be họrọ ruọ uwhu.”—Zef. 1:14; Itẹ 24:11.

20. Eme o rẹ jọ ọtamuo mai omomọvo?

²⁰ Ma rẹ sai gbe fiobọhọ kẹ ahwo otiọye na. Rekọ re ma sai ru onana, o roja re ma raro kele Ileleikristi ikpe-udhusoi ọsosuọ na, enọ i “seri uwuhrẹ Jesu Kristi họ họ.” (Iruẹru 5:42) Lele oriruo rai ẹkwoma ithihakọ nọ who re wo ghelọ okpẹtu, ẹromuhọ ‘ona ewuhrẹ’ ra, gbe usiuwoma nọ whọ rẹ ta kẹ ahwo kpobi ababọ ọriẹwẹ! “Je oma oware uwoma uruo o rọ omai hi,” keme ma te thihakọ, ma ti wo eghale buobu no obọ Ọghẹnẹ ze.—2 Tim. 4:2; se Ahwo Galesha 6:9.

[Oruvẹ-obotọ]

Ẹvẹ Whọ te k’Uyo?

• Amono a bi kurẹriẹ fiki usiuwoma na?

• Eme ma gbe wo iroro na ha inọ ahwo jọ a ti kurẹriẹ hẹ?

• Nọ ma be rehọ obe Ebaibol Wuhrẹ na wuhrẹ ahwo na, irere vẹ ma bi wo?

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 13]

Idu ahwo buobu nọ i wo evezi a bi kurẹriẹ

[Iwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 15]

Eme ma rẹ sai wuhrẹ no ekurẹriẹ Pọl ukọ na ze?

[Uwoho nọ e rrọ ẹwẹ-obe avọ 16]

Enọ i bi whowho emamọ usi na a re wo iroro na ha inọ ahwo jọ a ti kurẹriẹ hẹ