Ðe-wezuu caɣʋ nɛ ɖɛ-Ɛsɔ sɛtʋ kpɛlɩkʋʋ takayaɣ taa tɔm kɩñɩnɩtʋ
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
1er-7 JUILLET
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ KEƔSI 57-59
Yehowa wɛɛkɩɣ mba pakaɖɩɣnɩ ɛ-samaɣ yɔ pa-ɖʋtʋ
bt220-221 § 14-15
«Piwolo pɩtalɩ tɛtʋ hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩkɩlɩ posuu yɔ kɩ-taa»
14 Etiyɛɛnɩ lɩzɩ aseɣɖe nɛ abalɩtʋ pʋcɔ nɛ e-koyindinaa kʋʋ-ɩ. (Tʋma 6:5; 7:54-60) «Nazɩm sɔsɔm» lɩ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ, tɔmkpɛlɩkɩyaa kpeekpe mɩzɩ Yuudee nɛ Samaarii ageeta taa nɛ pɩkazɩ apostoloowaa ɖeke. Paa mbʋ yɔ, patiyele labʋ aseɣɖe lɩzʋʋ tʋmɩyɛ. Filiipu wobi Samaarii nɛ esusi «Krɩstʋ yɔɔ tɔm» nɛ pɩlʋlɩ pee kɩbana. (Tʋma 8:1-8, 14, 15, 25) Bibl heyiɣ-ɖʋ ɖɔɖɔ se: «Mba kʋñɔŋ ŋgʋ kɩtalɩ Etiyɛɛnɩ yɔ kiyeba nɛ pamɩzɩ ɖama yɔ, powolo ɖooo Fenisii, Siiprɩ nɛ Antɩyɔɔsɩ; ɛlɛ Yuuda mba ɖeke posusaɣ tɔm. Ɛlɛ pa-taa nabɛyɛ, mba palɩnɩ Siiprɩ nɛ Siirɛɛnɩ yɔ, pɔkɔɔ Antɩyɔɔsɩ nɛ papaɣzɩ yɔɔdɩnʋʋ mba pɔyɔɔdʋʋ Grɛɛkɩ yɔ, nɛ posusuu Kɩbaɣlʋ Yesu tɔm kɩbandʋ.» (Tʋma 11:19, 20) Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa, nazɩm yeba nɛ Kewiyaɣ tɔm yɛlɩ.
15 Ða-alɩwaatʋ taa, pɩlabɩ mbʋ ɖɔɖɔ Iniyɔɔ Soviyetiiki ajɛɛ taa. Kɔzɩ kɔzɩ pɩnzɩ 1950 waa taa pakpa Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa kudokiŋ sakɩyɛ nɛ pɛlɛɣzɩ-wɛ tɛtʋ nɛ powoni-wɛ Siiberii. Powokaɣni-wɛ lona ndɩ ndɩ taa, mbʋ yebina nɛ tɔm kɩbandʋ wɛɛ yɛlʋʋ yɔɔ ɛjaɖɛ sɔsɔyɛ nɖɩ ɖɩ-taa. Aseɣɖe Tɩnaa mba, pa-taa sakɩyɛ taapɩzɩɣ se pɛwɛɛnɩ liidiye nɖɩ pɩpɔzʋʋ se pɔɖɔmnɩ nʋmɔʋ kilomɛtanaa 10000 nɛ powolo posusi tɔm kɩbandʋ peeɖe yɔ. Ɛlɛ komina maɣmaɣ kpaɣ-wɛ nɛ kiwoni ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-hɔɔlɩŋ ndɩ ndɩ taa. Koobu nɔɔyʋ yɔɔdaa se: «Komina ñʋndɩnaa maɣmaɣ yebina nɛ toovenim tɔm talɩ laŋa kɩbana tɩnaa kudokiŋ sakɩyɛ Siiberii taa.»
Fezuu taa ñɩm
«Ɩɖɔkɩ mɩ-tɩ kpam, pɩtaacɛŋɛsɩ-mɩ»
16 Ñaɣ pana nɛ ŋwɛɛnɩ laŋɩyɛ nɖɩ ɖɩkam camɩyɛ yɔ. Wiyaʋ Daviid yɔɔdaa se ɛnʋ ɛɛkaɣ yebu Yehowa sɔɔlʋʋ kpa. Ete hendu se: «Ma-laŋɩyɛ kam camɩyɛ, Oo Ɛsɔ.» (Keɣ. 57:7) Ða ɖɔɖɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛnɩ laŋɩyɛ nɖɩ ɖɩkam camɩyɛ nɛ ɖɩtaɣ Yehowa liu kiya. (Kalɩ Keɣa 112:7.) Mbʋ kaasɩnɩnɩ Bob weyi ɛ-tɔm ɖɩyɔɔdaa nɛ pɩɖɛɛ yɔ. Ðɔkɔtɔ heyi-i se pakaɣ sɩʋ calɩm pɩ-cɔlɔ nɛ ye pɩkɔm nɛ pɩpɔzɩ se palabɩnɩ-pʋ tʋmɩyɛ lɛ paalabɩna lɛ, ecosi kpaagbaa se ye panawa se pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se paɖʋ ɛnʋ calɩm yɔ, ɖɩnɛ ɛnʋ lɩɣ ɖɔkɔtɔ ŋgʋ kɩ-taa kpaagbaa. Pʋwayɩ Bob yɔɔdaa se: «Mantaapɩtɩɣ mbʋ mankaɣ labʋ yɔ pɩ-yɔɔ kpa, nɛ sɔɔndʋ taakpaɣ-m nɛ mbʋ pɩpɩzɩɣ nɛ pɩtalɩ-m yɔ.»
17 Bob pɩzaa nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ kpam mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛɛtɛm kpaɣʋ lɩmaɣzɩyɛ ɖooo lɔŋ se ɛkaɣ wobu pɩ-yɔɔ nɛ ɛɖɔkɩ ɛ-tɩ kpam pʋcɔ nɛ ewoki ɖɔkɔtɔ tɛ. Kajalaɣ lɛ, ɛɛsɔɔlɩ siŋŋ se eyele nɛ Yehowa taa la leleŋ. Nabʋlɛ lɛ, tɔm ndʋ Bibl nɛ ɖɛ-ɛgbɛyɛ takayɩsɩ yɔɔdʋʋ pɩlɩɩnɩ ɛzɩma wezuu nɛ calɩm pɛkɛ pʋyʋ kiɖeɖeu yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, ɛkpaɣ alɩwaatʋ nɛ ɛkpɛlɩkɩ-tʋ camɩyɛ. Nabudozo lɛ, ɛ-taa kaatɛma se ye ɛɖɔm nʋmɔʋ ŋgʋ Yehowa wɩlɩɣ-ɩ yɔ kɩ-taa yɔ, ɛkaɣ hiɣu wazasɩ nzɩ sɩwɛɣ tam yɔ. Paa kala wena ɖɩkatɩɣ yɔ, ɖa ɖɔɖɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩwɛɛnɩ laŋɩyɛ nɖɩ ɖɩkam camɩyɛ yɔ.
8-14 JUILLET
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ KEƔSI 60-62
Yehowa haɣ-ɖʋ pɛɛyɛ, ɛkandɩyɩɣ ɖɔ-yɔɔ nɛ eyeki se ɖɩka camɩyɛ
it-2 1089 § 9
Tilimiye
Palabɩnɩ-ɖɩ tʋmɩyɛ nɛ pɩsɩŋnɩ nabʋyʋ. Mba pataɣ liu Yehowa nɛ pañaŋɩ-ɩ yɔ, pɛwɛ pɛɛyɛ sɔsɔɖɛ taa. Daviid te hendu se: «Ŋkɛ man-ɖɩjɔzɩyɛ, tilimiye ɖoŋ ñɩnɖɛ nɖɩ ɖɩkandɩyɩɣ mɔ-yɔɔ se koyindu etaahiɣ-m yɔ.» (Ke 61:3) Mba panɩɣ Yehowa hɩɖɛ tɔbʋʋ, pataɣ-ɖɩ liu, payaɣ-wɛ nɛ hɩɖɛ nɖɩ nɛ pacakɩ wezuu ŋgʋ kɩɖʋʋ-ɩ hɩɖɛ yɔ, pɩtɩpɔzɩ se sɔɔndʋ ɛkpa-wɛ; mbʋ pʋyɔɔ yɔ «Yehowa hɩɖɛ kɛ tilimiye ɖoŋ ñɩnɖɛ. Ðɩ-tɛɛ ɛyʋ siɣsiɣ tʋ seɣ nɛ ewoki nɛ pɩkandɩyɩɣ ɛ-yɔɔ.»—Adu 18:10; kpaɣ tʋ nɛ ŋmaɣzɩna 1Sa 17:45-47.
it-2 1061 § 3
Kizinziku
Bibl hɔɔlɩŋ lɛɛŋ taa ɖɔɖɔ lɛ, palabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm piye «kizinziku» nɛ pɩsɩŋnɩ nabʋyʋ. Ɛyʋ nɔɔyʋ kizinziku pɩzɩɣ nɛ pɩkɛ ɖɩhɛzɩyɛ lone yaa lone nɖɩ ɖɩkandɩyɩɣ ɛ-yɔɔ yɔ. (Kiɖ 18:1) Agɔma mʋʋ sɔnzɩ nzɩ sɩɩwɛ Bibl alɩwaatʋ taa yɔ sɩ-yɔɔ lɛ, ye nɔɔyʋ ɛmʋ agɔma e-kizinziku tɛɛ yɔ, agɔma mba papɩzɩɣ nɛ pataa liu se ɛcɔŋnɩ pɔ-yɔɔ camɩyɛ nɛ ɛha-wɛ ñamtʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ-wɛ yɔ. Pʋyɔɔ lɛ, Natʋ 7:15 yɔɔdʋʋ se Ɛsɔ «kaɣ posuu e-kizinziku» samaɣ sɔsɔɔ yɔɔ yɔ, pɩwɩlɩɣ se ɛkandɩyɩɣ kɔ-yɔɔ nɛ ɛcɔnɩ kɔ-yɔɔ nɛ kɛwɛɛ pɛɛyɛ taa. (Ke 61:3, 4) Izaayii yɔɔdɩ ɛzɩma Siyɔŋ ŋgʋ kɩsɩŋnɩ Ɛsɔ halʋ yɔ kɩñɔɔzʋʋ kɩ-tɩ se pʋcɔ nɛ kɩlʋlɩ piya yɔ pɩ-tɔm. Peheyi halʋ ɛnʋ se: «Walɩsɩ ñe-kizinziku lone.» (Iza 54:2) Pʋyɔɔ lɛ, ɛwalɩsɩ lone nɖɩ ɖɩ-taa ɛkaɣ kandɩyʋʋ e-piya yɔɔ yɔ.
w02 15/4 16 § 14
Ɛsɔ ha-ɖʋ paɣtʋ se pɩwazɩ-ɖʋ
14 Ɛsɔ paɣtʋ ɛɛlɛɣzɩɣ, pʋyɔɔ lɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtaa-tʋ liu. Ðɩwɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa wɛtʋ lɛɣzɩɣ lɛɛ lɛɛ yɔ, ɛlɛ Yehowa kɛ kaaʋ ŋgʋ kɩkam camɩyɛ nɛ kɩwɛ kpaɣnɩ tam tam nɛ piwolo tam tam yɔ. (Keɣa 90:2) Ɛyɔɔdɩ ɛ-maɣmaɣ ɛ-tɔm se: «Mɛkɛnɩ Yehowa; maalɛɣzɩɣ.» (Malakii 3:6) Ɛsɔ paɣtʋ ndʋ tɩwɛ Bibl taa yɔ, ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtaa-tʋ liu kiya; tɩɩlɛɣzɩɣ ɛzɩ ɛyaa lɩmaɣza lɛɣzʋʋ ɛzɩ kañɩŋa ŋga helim kpakɩɣ yɔ. (Yakubu 1:17) Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Pɩnzɩ nzɩ sɩɖɛwa yɔ sɩ-taa, lɔŋsɩnɖaa tasɩ lɔŋ se ye pafalɩsɩɣ piya lɛ, pɩwɛɛ se paha-sɩ nʋmɔʋ nɛ sɩla mbʋ sɩsɔɔlaa yɔ; ɛlɛ pʋwayɩ lɛ pa-taa nabɛyɛ lɛɣzɩ lɩmaɣza nɛ petisi se lɔŋ tasʋʋ mbʋ pɩtɩmʋna. Ɛjaɖɛ yɔɔ paɣtʋ nɛ lɔŋ tasʋʋ wɛɛ nɛ pɩlɛɣzɩɣ yem ɛzɩ helim makʋʋ nɛ piwoki nɛ pɩkɔŋ yɔ. Ɛlɛ Yehowa tɔm ñaalɛɣzɩɣ. Pɩlakɩ pɩnzɩ mɩnɩŋ sakɩyɛ yɔ Bibl tasɩ lɔŋ pɩlɩɩnɩ ɛzɩma pafalɩsɩ piya nɛ sɔɔlɩm yɔ pɩ-yɔɔ. Apostoloo Pɔɔlɩ mawa se: «Mɩ caanaa lɛ, ɩtaawɛɛ nɛ ɩɖʋʋ mi-piya ɖɩwɩzɩyɛ, ɛlɛ iwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɩcɔnɩ sɩ-yɔɔ nɛ pɩla nɔɔ kʋɖʋmaɣ nɛ lɔŋ sɩɣzʋʋ nɛ paɣʋ mbʋ pɩlɩnɩ Yehowa cɔlɔ yɔ.» (Efɛɛzɩ mba 6:4) Ðɩtɩlʋʋ se ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩtaa Yehowa paɣtʋ liu yɔ, pɩɩhɛzɩɣ ɖa-laŋɩyɛ yaa we? Paɣtʋ ndʋ tɩɩlɛɣzɩɣ!
Fezuu taa ñɩm
w06 1/6 11 § 6
Keɣsi takayaɣ naalɛ ñɩŋga taa lɩmaɣza sɔsɔna
Keɣa 62:11. Ɛsɔ ɖoŋ ɛɛlɩɣnɩ ɖoŋ hiɖe naɖɩyɛ taa. Ɛ-maɣmaɣ ɛkɛnɩ ɖoŋ hiɖe. «Ɛsɔ tɩnɩ ɖoŋ.»
15-21 JUILLET
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ KEƔSI 63-65
«Ñɔ-sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ wɛ ɖeu nɛ pɩkpaɖɩ wezuu»
w01 15/10 15-16 § 17-18
Akaɣ pɩzʋʋ nɛ ɛyasɩ-ɖʋ nɛ Ɛsɔ sɔɔlɩm?
17 Ɛsɔ sɔɔlɩm mʋ ñɩm siŋŋ ñɛ-ɛsɩndaa yaa we? Pɩlakɩ-ŋ ɛzɩ Daviid yɔ? Ɛmawa se: «Ñɔ-sɔɔlɩm siɣsiɣ ñɩmbʋ wɛ ɖeu nɛ pɩkpaɖɩ wezuu, pʋyɔɔ lɛ, mo-ndomee kaɣ-ŋ sam. Mbʋ yebina nɛ mankaɣ-ŋ sam me-wezuu kpeekpe; ña-hɩɖɛ taa mankaɣ kpazʋʋ me-nesi.» (Keɣa 63:3, 4) Toovenim taa lɛ, ɛzɩ nabʋyʋ wɛɛ se ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩha-ɖʋ nɛ pɩcɛzɩ sɔɔlɩm nɛ taabalɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛ ɖa nɛ Ɛsɔ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ? Kɩɖaʋ nakʋyʋ yɔ: Ɛzɩ pɩkɩlɩɣ ɖeu se ɖɩwɛɛnɩ tʋmɩyɛ nɖɩ ɖɩ-taa pɛhɛyɩɣ-ɖʋ liidiye sakɩyɛ yɔ, ɛlɛ ɖɩfɛyɩnɩ maɣzɩm taa laŋhɛzɩyɛ nɛ taa leleŋ weyi ɛlɩɣnɩ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ nɖɩ ɖɩwɛ ɖa nɛ Ɛsɔ ɖɛ-hɛkʋ taa yɔ? (Luka 12:15) Paaheyi Krɩstʋ mba nabɛyɛ se ye palɩzaa se paayeki Yehowa sɛʋ yɔ, pakʋʋ-wɛ. Mbʋ kaatalɩnɩ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa sakɩyɛ Nazɩ mba salakanaa taa Caama you II ñɩŋgʋ alɩwaatʋ taa. Ðo-koobiya mba, pa-taa sakɩyɛ lɩzaa se pɛwɛɣ Ɛsɔ sɔɔlɩm taa paa pɩpɔzʋʋ se pakʋ-wɛ yɔ. Mba pɔɖɔkʋʋ pa-tɩ kpam Ɛsɔ sɔɔlɩm taa yɔ, pa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se Ɛsɔ kaɣ-wɛ haʋ cee wayɩ kɩbaŋʋ ŋgʋ kɩwɛɣ tam yɔ, nɛ pɩkɛ mbʋ ɛjaɖɛ ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɖɩha-ɖʋ yɔ. (Maarɩkɩ 8:34-36) Ɛlɛ nabʋyʋ tɔm cɛyaa nɛ pɩkpaɖɩ wezuu maatɛŋ.
18 Pɩkɛ toovenim se ye ɛyʋ ɛtɩñɔɔnɩ Yehowa yɔ, ɛɛpɩzɩɣ nɛ ɛcaɣ wezuu tam; ɛlɛ ɖɩkpaɣ se ɛyʋ wɛnɩ waɖɛ se ɛcaɣ wezuu nɛ pɩɖaɣlɩ siŋŋ; maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma e-wezuu caɣʋ wɛɣ ye ɛtɩñɔɔnɩ Yehowa yɔ. Ðe-wezuu caɣʋ ɛɛwɛɣnɩ tɔbʋʋ nɩʋ nɛ kɩɩwɛɣnɩ kaɖʋwa nakɛyɛ siŋŋ. Yehowa ɖʋ ɛ-samaɣ tʋmɩyɛ kɩbanɖɛ naɖɩyɛ kɛdɛzaɣ kɩyakɩŋ ɛnɛ ɩ-taa. Ye mbʋ, ɖa-taa pɩzɩɣ nɛ pɩtɛ se alɩwaatʋ ndʋ Yehowa haɣ-ɖʋ wezuu maatɛŋ yɔ, ɛɖʋʋ-ɖʋ ɖɔɖɔ tʋma kɩbana wena pɩwɛɛ se ɖɩla nɛ wondu kɩbandʋ ndʋ ɖɩkpɛlɩkɩ tɩ-tɔm yɔ tɩha-ɖʋ taa leleŋ yɔ. (Eklezɩyasɩtɩ 3:11) Pɩnzɩ kudokiŋ sakɩyɛ nzɩ ɖɩkaɣ caɣʋ wezuu cee wayɩ yɔ sɩ-taa, paa ɖɩkpaɣ alɩwaatʋ ɛzɩma nɛ ɖɩkpɛlɩkɩ tɔm Yehowa yɔɔ yɔ, ɖɩɩkaɣ pɩzʋʋ kpa nɛ ɖɩtɩlɩ ‘Ɛsɔ ñɩm nɛ ɛ-lɔŋsɩnɖɛ nɛ ɛ-sɩmtʋ cukaŋ’ tɩŋa.—Roma mba 11:33.
«Ɩha sɛtʋ paa mbʋ lɛ, pɩ-yɔɔ»
Kɔzɩ kɔzɩ lɛ, pɩmʋnaa se ɖɩwɩlɩ Ɛsɔ ɖɛ-ɛsɩmɩyɛ. Pɩtʋʋ fɛyɩ se nabʋyʋ taa ŋmaɣzɩɣ fezuu taa nɛ tomnaɣ yɔɔ kʋjɔŋ sakɩyɛ weyi ɛlabɩ-ŋ nɛ eɖiɣni-ŋ labʋ yɔ ɩ-yɔɔ. (Wp. 8:17, 18; Tʋma 14:17) Taamaɣzɩ Ɛsɔ camɩyɛ lakasɩ yɔɔ yem, ɛlɛ kpaɣ alɩwaatʋ natʋyʋ nɛ ŋmaɣzɩ wazasɩ sakɩyɛ nzɩ Ɛsɔ kɔnɩ ña nɛ ñɛ-ɛyaa kʋsɔɔlaa yɔ sɩ-yɔɔ. Ye ŋmaɣzɩɣ kʋjɔŋ weyi ña-Lɩzɩyʋ lakɩ-ŋ yɔ ɩ-yɔɔ yɔ, pɩkaɣ yebu nɛ ŋwɩlɩ-ɩ ñɛ-ɛsɩmɩyɛ nɛ pɩkpaɖɩ nɛ ŋɖiɣzina se ɛsɔɔlɩ-ŋ siŋŋ nɛ ñɔ-tɔm kɛdɩnɩ-ɩ nɛ pɩkpaɖɩ.—1 Yohanɛɛsɩ 4:9.
w15 1/10 28 § 7
Ðɩmaɣzɩɣ fezuu taa wondu yɔɔ tam
7 Pɩpɔzʋʋ pana ñaɣʋ siŋŋ pʋcɔ nɛ ɛyʋ pɩzɩ nɛ ɛka ɛ-lɩmaɣza mbʋ ɛkalɩɣ yɔ pɩ-yɔɔ. Pʋyɔɔ pɩcɛyaa se ŋñɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ pɩtɩnɩ-ŋ yɔ nɛ lone nɖɩ ɖɩ-taa pisum ɖiɣ ɖiɣ yɔ nɛ nabʋyʋ fɛyɩ se pɩkɛzɩ ña-lɩmaɣza yɔ nɛ ŋmaɣzɩ mbʋ ŋkalɩɣ yɔ pɩ-yɔɔ. Keɣa maɖʋ Daviid maɣzaɣ Yehowa yɔɔ ɖoo taa, alɩwaatʋ ndʋ ɛwɛ ɛ-ñalʋʋ yɔɔ yɔ. (Keɣ. 63:6) Yesu kaatalɩ pilim ɛlɛ ɛlɩzaɣ lona wena a-taa pisum ɖiɣ ɖiɣ yɔ nɛ ɛmaɣzɩɣ nɛ ɛtɩmɩɣ.—Luka 6:12.
w09 15/7 16 § 6
Ðɩmaɣzɩnɩ Yesu—Ðɩwɩlɩ tɔm nɛ sɔɔlɩm
6 Ðɩyɔɔdʋʋ mbʋ ɖɩsɔɔlaa yɔ pɩ-tɔm nɛ taa leleŋ. Alɩwaatʋ ndʋ ɖɩyɔɔdʋʋ mbʋ pɩkɛdɩnɩ-ɖʋ yɔ pɩ-tɔm yɔ, ɖɩyɔɔdʋʋnɩ taa leleŋ nɛ kpekpeka, nɛ pɩnaɣ ɖɔ-yɔɔdaɣ nɛ ɖa-lakasɩ taa. Tɔm ndʋ tɩkɛ toovenim kɔzɩ kɔzɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩyɔɔdʋʋ ɛyaa mba ɖɩsɔɔlɩ-wɛ yɔ pɔ-tɔm yɔ. Ðoŋ ɖoŋ lɛ, piseɣtiɣ-ɖʋ se ɖɩkɛdɩ lalaa ɛyaa mba ɖɩsɔɔlɩ-wɛ yɔ pɔ-tɔm. Ðɩsaŋ-wɛ, ɖɩɖʋʋ-wɛ hɩɖɛ, nɛ ɖɩlʋkɩ pɔ-yɔɔ. Ðɩlakɩ mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩsɔɔlaa se lalaa ɛsɔɔlɩ-wɛ nɛ pɔsɔɔlɩ ɖɔɖɔ pɛ-wɛtʋ kɩbandʋ ɛzɩ ɖa-maɣmaɣ yɔ.
Fezuu taa ñɩm
w07 15/11 15 § 6
Ŋkɛ ɛyʋ weyi ɛhɛzɩɣ lalaa laŋa yɔ?
Pɩwɛ kɛlɛʋ se pɔyɔkɩ kuduyuu, ɛlɛ pɩfɛyɩ kɛlɛʋ se pama kɩfalʋʋ. Kuduyuu yɔɔ toovenim tɔm ndʋ titukuuni ɖɔɖɔ ɖɔ-yɔɔdaɣ. Ða-tɩŋa payɩ ɖɩtɩtalɩ pilim, nɛ pʋyɔɔ lɛ ɖɩwɛnɩ ɛjandʋ nɛ picoɖuu-ɖʋ. Wiyaʋ Salomɔɔ yɔɔdaa se: «Ɛyʋ siɣsiɣ tʋ nɔɔyʋ fɛyɩ tɛtʋ yɔɔ nɛ ɛlakɩ kɩbandʋ paa ɛzɩmtaa nɛ ɛɛlakɩ kɩdɛkɛdɩm kaaʋ.» (Eklezɩyasɩtɩ 7:20) Pɩwɛ kɛlɛʋ se ɖɩna nɔɔyʋ ɛjandʋ nɛ ɖɩyɔɔdɩ tɔm kɩdɛkɛdɩtʋ ndʋ tiyeki nɛ pitibi-i yɔɔɔ yɔ. (Keɣa 64:2-4) Ɛlɛ pɩsa nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩyɔɔdʋʋ tɔm ndʋ tɩhɛzɩɣ laŋɩyɛ yɔ lɛ, pɩpɔzʋʋ se ɖɩwɛɛ lɛɣtʋ.
22-28 JUILLET
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ KEƔSI 66-68
Yehowa sɩlɩɣ ɖa-sʋʋtʋ paa kɩyakʋ ŋgʋ
Ɛzɩma Yehowa cosuu ɖa-adɩma yɔɔ?
15 Ðoŋ ɖoŋ lɛ, Yehowa ɛɛtɩŋɩɣnɩ nʋmɔŋ weyi ɩwɛ piti yɔ ɩ-yɔɔ nɛ ecosuu ɖa-adɩma yɔɔ. Ɛlɛ, ɛzɩma ecosuu a-yɔɔ yɔ, pɩkɛ mbʋ ɖeyi ɖeyi pɩpɔzʋʋ-ɖʋ se pɩsa nɛ ɖiwolo pɩ-yɔɔ nɛ ɖɩwɛɛ siɣsiɣ ɛ-ɛsɩndaa yɔ. Pʋyɔɔ lɛ, tɩlɩ cɔnʋʋ nɛ ŋnaɣ ɛzɩma Yehowa cosuu ña-adɩma yɔɔ yɔ. Payaɣ koobu halɩñɩnʋ nɔɔyʋ se Yoko. Pɩlakaɣ-ɩ ɛzɩ Yehowa eecosuu ɛ-adɩma yɔɔ yɔ, ɛlɛ pʋwayɩ lɛ ɛpaɣzɩ maʋ mbʋ mbʋ ɛpɔzɩ Yehowa yɔ takayaɣ nakɛyɛ taa. Alɩwaatʋ natʋyʋ wayɩ lɛ, ɛɖaɣnɩ cɔnʋʋ takayaɣ ŋga ka-taa nɛ eɖiɣzina se Yehowa cosi ɛ-adɩma hɔɔlʋʋ sɔsɔʋ yɔɔ nɛ halɩ ecosi adɩma wena ɛɛlaba nɛ ɛsɔɔ a-yɔɔ yɔ a-taa naayɛ yɔɔ. Pɩpɔzʋʋ se ɖoŋ ɖoŋ lɛ, ɖɩkpakɩɣ alɩwaatʋ nɛ ɖɩmaɣzɩɣ nɛ ɖɩnaɣ ɛzɩma Yehowa wɛɛ nɛ ecosuu ɖa-adɩma yɔɔ yɔ.—Keɣa 66:19, 20.
w10 1/12 23 § 6
Wɩlɩ se ŋmaɣzɩɣ lʋlɩyʋ weyi e-ɖeke ɛcɔŋnɩnɩ e-piya yɔɔ yɔ ɛ-yɔɔ
Yehowa fezuu ɖiyaa nɛ pama hendu kiɖeɖetu yaa Keɣsi nzɩ Izrayɛɛlɩ mba teɣaɣ pɛ-Ɛsɔ sɛtʋ alɩwaatʋ taa yɔ. Maɣzɩ nɛ ŋna ɛzɩma pɩkpazaɣ ɖoŋ Izrayɛɛlɩ taa lelaa nɛ piya nzɩ sɩfɛyɩnɩ caanaa yɔ alɩwaatʋ ndʋ peteɣaɣ hendu ndʋ nɛ pɩtɔzʋʋ-wɛ se Yehowa kɛnɩ «pa-caa» nɛ «pɔ-tɔm hʋyʋ» nɛ ɛkaɣ pa-ñʋʋ yabʋ yɔ. (Keɣsi 68:5; 146:9) Ða ɖɔɖɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖiheyi lʋlɩyʋ weyi ɛcɔŋnɩ e-piya yɔɔ e-ɖeke yɔ tɔm ndʋ tɩpɩzɩɣ nɛ tɩkpazɩ-ɩ ɖoŋ halɩ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ. Payaɣ ɖoyo nɔɔyʋ se Ruth nɛ e-ɖeke cɔŋnɩnɩ e-piya yɔɔ. Kɩyakʋ nakʋyʋ caja kɩbanʋ nɔɔyʋ heyi Ruth tɔm natʋyʋ; nɛ paa pɩlabɩ pɩnzɩ 20 mbʋ yɔ yɔ ɛlɛ tɔzʋʋ tɩ-yɔɔ nɛ taa leleŋ. Eheyi-i se: «Ŋwɛɛ nɛ ŋcɔŋnɩ ña-pɩyalaa 2 mba pɔ-yɔɔ camɩyɛ kpem. Ðɔkɩ mbʋ kpam.» Ruth yɔɔdaa se: «Tɔm ndʋ eheyi-m yɔ tɩkpazɩ-m ɖoŋ pɩdɩɩfɛyɩ.» Toovenim taa lɛ, «tɔm ndʋ pɔyɔɔdʋʋnɩ nɔɔ kɩbaŋa yɔ tɩkɛnɩ wezuu tɩʋ» nɛ tɩpɩzɩɣ nɛ tɩkpazɩ lʋlɩyʋ weyi ɛcɔŋnɩ e-piya yɔ e-ɖeke yɔ ɖoŋ nɛ pɩcɛzɩ ɛzɩma ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩmaɣzɩ yɔ. (Aduwa 15:4) Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋmaɣzɩ nɛ ŋna ɖoŋ kpazʋʋ tɔm ndʋ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋheyi lʋlɩyʋ weyi ɛcɔŋnɩ e-piya yɔɔ e-ɖeke yɔ?
w09 1/4 31 § 1
Piya nzɩ sɩfɛyɩnɩ caa yɔ sɩ-caa
‘ƐSƆ kɛ piya nzɩ sɩfɛyɩnɩ caa yɔ sɩ-caa, ɛ-ɖɩjaɣyɛ kiɖeɖeye taa.’ (Keɣa 68:5) Mayaɣ kanɛ ka-taa tɔm kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ lɔŋ kɩbaŋ nɩɩyɩ Yehowa yɔɔ; ɛnɩ yɔ: ɛmaɣzɩɣ mba pɛwɛ kɩcɛyɩm taa yɔ pa-kɩcɛyɩm yɔɔ. Paɣtʋ ndʋ ɛɛcɛlɩ Izrayɛɛlɩ mba yɔ tɩwɩlaɣ kpayɩ kpayɩ se ɛmaɣzɩɣ piya nzɩ sɩ-lʋlɩyʋ nɔɔyʋ sɩba yɔ sɩ-yɔɔ. Ejipiti Lɩʋ 22:22-24 taa pacalɩ yɔɔdʋʋ piya nzɩ sɩfɛyɩnɩ caa yɔ sɩ-tɔm Bibl taa; iyele nɛ ɖɩtazɩ masɩ nzɩ sɩ-taa.
Yehowa wɛɛ nɛ ɛsɩɣnɩ-ŋ se pɩɖɔmnɩ-ŋ camɩyɛ
17 Kalɩ Keɣa 40:5. Weyi ɛkpaɣ pʋʋ nakʋyʋ yɔ, ɛ-kaɖʋwa lɛ se ɛtalɩ kɩ-ñʋʋ taa. Ɛlɛ lona sakɩyɛ wɛ nʋmɔʋ taa, wena a-taa ɛpɩzɩɣ nɛ ɛsɩŋ nɛ ɛcɔnɩ mbʋ pɩwɛ kajʋka yɔ. Mbʋ ɖɔɖɔ, kpakɩɣ alɩwaatʋ ɖoŋ ɖoŋ nɛ ŋmaɣzɩɣ ɛzɩma Yehowa wɛɛ nɛ eyeki nɛ pɩɖɔŋnɩ-ŋ camɩyɛ kala alɩwaatʋ taa yɔ pɩ-yɔɔ. Paa evemiye nɖɩ ɖɩ-ɖɩdɛnɖɛ lɛ, pɔzɩ ña-tɩ tɔm tʋnɛ: ‘Hɔɔlʋʋ ŋgʋ taa mana Yehowa wazaɣ sɔnɔ? Paa kaɖɛ nɖɩ ɖɩ-taa mɛwɛɛ yɔ ɖɩtɩsɩɩ tɩnaɣ yɔ, ɛzɩma Yehowa wɛɛ nɛ ɛsɩɣnɩ-m se mɔnɖɔkɩ ma-laŋɩyɛ?’ Maɣzɩ nɛ ŋna se ŋpɩzɩɣ nɛ ŋɖiɣzini mbʋ Yehowa laba nɛ ɛsɩnɩ-ŋ yɔ pɩ-taa kʋɖʋm na.
Fezuu taa ñɩm
w06 1/6 10 § 5
Keɣsi takayaɣ naalɛ ñɩŋga taa lɩmaɣza sɔsɔna
Keɣa 68:18—Mba kɛ «kʋjɔŋ weyi ɩkɛ ɛyaa yɔ»? Pɩɩkɛ ɛyaa mba Izrayɛɛlɩ mba kaakpawa nɛ papɩsɩ-wɛ yomaa alɩwaatʋ ndʋ poyowaɣni koyindinaa se pamʋ Lidaʋ Tɛtʋ yɔ pa-taa nabɛyɛ. Pʋwayɩ lɛ, paɖʋ ɛyaa mba tʋmɩyɛ se pasɩɣnɩ Leevi mba pa-tʋmɩyɛ taa.—Ɛsɩdrasɩ 8:20.
29 JUILLET–4 AOÛT
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ KEƔA 69
Tɔm ndʋ Keɣa 69 kaayɔɔdaa pɩlɩɩnɩ Yesu wezuu caɣʋ yɔɔ?
w11 15/8 11 § 17
Paaɖaŋ Mesiya
17 Pakaɣ paɖʋʋ Mesiya ŋgʋ ɛtɩla kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ. (Keɣ. 69:4) Yesu yɔɔdɩ pɩ-tɔm nɛ Yohanɛɛsɩ ma-tʋ. Ɛyɔɔdaa se: «Ye mantaala [ɛyaa] hɛkʋ taa tʋma wena wiɖiyi nɔɔyʋ tɩlabɩta yɔ, pataawɛɛnɩ kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ; ɛlɛ lɛɛlɛɛyɔ pana-m nɛ papaɖɩ-m, nɛ papaɖɩ ɖɔɖɔ man-Caa. Ɛlɛ pɩlabɩ mbʋ se pɩsa nɛ tɔm ndʋ paama pa-Paɣtʋ taa yɔ tɩla: “Papaɖɩ-m ŋgʋ mantɩlabɩ-wɛ nabʋyʋ.”» (Yohanɛɛsɩ 15:24, 25) Ðoŋ ɖoŋ lɛ ye pɔyɔɔdɩ «Paɣtʋ» tɔm yɔ, Masɩ kpeekpe tɔm pañɩnɩɣ yɔɔdʋʋ. (Yohanɛɛsɩ 10:34; 12:34) Evaŋgilimwaa taa kɛdɛsɩ wɩlɩɣ se ɛyaa kaapaɖɩ Yesu, kɔzɩ kɔzɩ Yuuda Ɛsɔ sɛtʋ ñʋndɩnaa. Pɩtasɩ lɛ Krɩstʋ yɔɔdaa se: «Ɛjaɖɛ fɛyɩnɩ lɩmaɣzɩyɛ naɖɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩpaɖɩ-mɩ yɔ; ɛlɛ ma lɛ ɖɩpaɖɩɣ-m, mbʋ pʋyɔɔ yɔ malɩzɩɣ aseɣɖe ɖɩ-yɔɔ se ɖɩ-tʋma kɛ kɩdɛkɛda.»—Yohanɛɛsɩ 7:7.
w10 15/12 8 § 7-8
Wɛɛ kpekpeka toovenim Ɛsɔ sɛtʋ taa
7 Yesu wezuu caɣʋ taa ɛlabɩ lakasɩ nasɩyɩ nɛ sɩwɩlɩ kaɣlaa se ɛwɛ kpekpeka siŋŋ. Ɛlabɩ tʋmɩyɛ nɖɩ ɛ-Ɛsɔ sɛtʋ tʋmɩyɛ ɖɩbazɩyɛ alɩwaatʋ taa, pɩnaɣ 30 tɛ Paska alɩwaatʋ taa. Yesu nɛ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa powobi Yeruzalɛm nɛ pana templo taa «ɛyaa mba pɛpɛdaɣ naŋ nɛ heŋ nɛ ahoo yɔ, nɛ liidiye yɔkɩyaa pacaɣ pe-kpelisi yɔɔ.» Ɛbɛ Yesu laba nɛ ɛzɩma pitukuni ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa?—Kalɩ Yohanɛɛsɩ 2:13-17.
8 Mbʋ Yesu laba nɛ tɔm ndʋ ɛyɔɔdɩ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa yɔ, pɩtɔzɩ ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa natʋ tɔm ndʋ tɩwɛ Daviid keɣa nakɛyɛ taa yɔ tɩ-yɔɔ; tɩtɔŋ se: «Kpekpeka ŋga mɛwɛnɩ ña-ɖɩɣa yɔɔ yɔ, keseliti-m.» (Keɣ. 69:9) Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, mbʋ Yesu laba yɔ pɩpɩzaɣ se pɩkɔnɩ kaɖɛ siŋŋ. Tɔm lɛ se templo taa ñʋndɩnaa, pʋ-tɔbʋʋ se cɔjɔnaa, takayɩsɩ mayaa, nɛ ɛyaa lalaa ɖʋwaɣnɩ nesi mulum lakasɩ tadɩyɛ nɖɩ palakaɣ peeɖe yɔ. Alɩwaatʋ ndʋ Yesu kuli mulum tadɩyɛ nɖɩ ɖɩ-yɔɔ nɛ ɛñaɣ pana se ɛɖɩzɩ-ɖɩ yɔ, ɛɛwɛɛ nɛ ɛkaɖɩɣnɩ Ɛsɔ sɛtʋ ñʋndɩnaa mba paawɛ alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa yɔ. Ɛ-tɔmkpɛlɩkɩyaa maɣzɩ ɛ-lakasɩ nzɩ sɩ-yɔɔ camɩyɛ lɛ pana ‘kpekpeka ŋga ɛwɛnɩ Ɛsɔ ɖɩɣa yɔɔ yɔ,’ pʋ-tɔbʋʋ se ‘kpekpeka ŋga ɛwɛnɩ toovenim Ɛsɔ sɛtʋ yɔɔ yɔ’ kpayɩ kpayɩ. Ɛlɛ ye pɔtɔm se ɛyʋ wɛ kpekpeka yɔ pʋ-tɔbʋʋ lɛ suwe? Tʋkaɣ nakɛyɛ wɛ kpekpeka wɛnʋʋ nɛ nabʋyʋ labʋ kpɛdɛyɛ pɛ-hɛkʋ taa?
g95 22/10 31 § 4
Ye ɛyʋ laŋɩyɛ ɛpʋʋtaa yɔ pɩpɩzɩɣ piyele nɛ ɛsɩ na?
Ɛyaa nabɛyɛ yɔɔdʋʋ se Yesu laŋɩyɛ kaapʋʋtaa, nɛ mbʋ piiyeba nɛ ɛsɩ yɔ pɩ-taa nabʋyʋ lɛ; nɛ paayɔɔdɩ pɩ-tɔm ɛzʋnɔ: «Tʋtʋ pʋʋtɩ ma-laŋɩyɛ, nɛ heŋ fɛyɩ waʋ.» (Keɣa 69:20) Ɛzɩ pɩwɛɛ se ɖɩkpaɣ tɔm ndʋ piye piye ɛzɩ pɔyɔɔdʋʋ-tʋ yɔ? Hɔɔlʋʋ nakʋyʋ taa lɛ ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩkpaɣ-tʋ mbʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ñɩɣtʋ ndʋ tɩɖɛwa pʋcɔ nɛ Yesu sɩkɩ yɔ tɩ-taa, ɛnɩɣaɣ siziŋ siŋŋ tomnaɣ taa nɛ maɣzɩm taa. (Maatiyee 27:46; Luka 22:44; Ebree mba 5:7) Pɩtasɩ lɛ, pɩtɩla ɛzɩma Yesu laŋɩyɛ kaapʋʋtaa yɔ mbʋ yebina nɛ ɛsɩba nɛ pɩtɛ nɛ pɔsɔbɩ-ɩ kɩgbɛzɛŋ lɛ, «calɩm nɛ lɩm» lɩna. Ye ñamɩyɛ yaa calɩm hosaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ ɛyawa yɔ, calɩm pɩzɩɣ nɛ pɩlɩɩ nɛ pɩsʋʋ laŋɩyɛ pɔɔyʋʋ taa yaa huyuu ŋgʋ kihuuzuu ñamɩyɛ yɔɔ yɔ kɩ-taa; nɛ lɩm wɛ huyuu ŋgʋ kɩ-taa. Ye pɩ-taa nabʋyʋ ɛtʋlɩ pɔʋ yɔ pɩpɩzɩɣ nɛ piyele nɛ «calɩm nɛ lɩm» lɩɩ ɛzɩ pɩɩlabʋ Yesu hɔɔlʋʋ taa yɔ.—Yohanɛɛsɩ 19:34.
it-2 600
Sɔtʋ ñɩyʋʋ
Paayɔɔdaa se tɔɔnaɣ lone taa lɛ, pakaɣ cɛlʋʋ Mesiya «sɔtʋ.» (Ke 69:21) Tɔm ndʋ tɩlaba pʋcɔ nɛ Yesu sɩkɩ. Pʋcɔ nɛ pakamɩ-ɩ lɛ paha-ɩ vɛɛ ŋgʋ kɩ-taa pesidi kɔyɛ nɖɩ ɖɩwɛ ñaŋ yɔ; pañɩnaɣ se pɩsɩnɩ-ɩ nɛ ɛtaakɩlɩ nɩʋ wɩzasɩ, ɛlɛ ɛɖɩŋ-ɖɩ lɛ ekizi se ɛɛñɔʋ. Maatiyee yɔɔdaɣ ɛzɩma natʋ tɔm ndʋ tɩlaba yɔ pɩ-tɔm lɛ, ɛlabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm piye kholê (fiel) (Maatiyee 27:34); tɔm piye nɖɩ ɖɔɖɔ palabɩnɩ tʋmɩyɛ Septante taa Keɣa 69:21 taa. Ɛlɛ Maarɩkɩ tɛ Evaŋgilim ñalabɩnɩ tʋmɩyɛ miiri (Mak 15:23), nɛ piyeba nɛ nabɛyɛ maɣzɩɣ se «sɔtʋ ñɩyʋʋ» yaa «fiel» kaakɛ «miiri.» Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩkɛ ɖɔɖɔ se fiel nɛ miiri kaawɛ sɔtʋ kɔyɛ nɖɩ ɖɩ-taa.
Fezuu taa ñɩm
w99 15/1 18 § 11
Tɩmɩɣ nɛ ŋkpazɩɣ nesi siɣsiɣ ñɩnzɩ nɛ ɛsɔdaa
11 Alɩwaatʋ ndʋ ɛyaa sakɩyɛ tɩmɩɣnɩ Yehowa yɔ, patɩmɩɣ se pɔpɔzɩ nabʋyʋ na; ɛlɛ sɔɔlɩm mbʋ ɖɩwɛɛnɩ Yehowa yɔɔ yɔ, pɩwɛɛ se piseɣti-ɖʋ nɛ ɖɩsɛɛ-ɩ se ɛlabaɣ lɛ nɛ ɖɩsamɩ-ɩ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtɩmɩɣ ɖa-tɩ yɔɔ nɛ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtɩmɩɣ samaɣ ɛsɩndaa yɔ. Pɔɔlɩ mawa se: «Ɩtaanɩɣzɩ nabʋyʋ yɔɔ, ɛlɛ paa mbʋ pɩ-taa lɛ, ɩtɩŋnɩ adɩma nɛ tenduu yɔɔ, pɩkpɛndɩnɩ sɛtʋ nɛ iyele nɛ Ɛsɔ tɩlɩ mbʋ ɩpɔzʋʋ yɔ; nɛ Ɛsɔ tɛ laŋhɛzɩyɛ nɖɩ ɖɩcɛzɩ tɔm taa nɩʋ lɛɣtʋ tɩŋa yɔ, ɖɩkaɣ tɩŋnʋʋ Krɩstʋ Yesu yɔɔ nɛ ɖɩɖaŋ mɩ-laŋa yɔɔ nɛ mɩ-maɣzɩm yɔɔ.» (Filiipi mba 4:6, 7) Pɩtasɩnɩ adɩma wena ɖɩlakɩ nɛ ɖitendiɣ nɛ ɖɩpɔzʋʋ Yehowa mbʋ ɖɩsɔɔlaa yɔ lɛ, pɩwɛɛ ɖɔɖɔ se ɖɩwɩlɩ-ɩ ɖɛ-ɛsɩmɩyɛ fezuu taa nɛ tomnaɣ yɔɔ wazasɩ nzɩ eyeki nɛ ɖihikiɣ yɔ sɩ-yɔɔ. (Aduwa 10:22) Keɣa maɖʋ te hendu se: «Wɩlɩ Ɛsɔ ñɛ-ɛsɩmɩyɛ se pɩkɛnɩ ña-kɩlaʋ, nɛ ŋɖɔ ɖɔɖɔ ɖuutu ndʋ ŋɖuuni Kɩlɩm yɔ tɩ-yɔɔ.» (Keɣa 50:14) Nɛ hendu natʋyʋ taa Daviid labɩ adɩma kɩbana anɛ: «Mankaɣ teu samtʋ hendu Ɛsɔ hɩɖɛ, nɛ mankaɣ-ɩ wɩlʋʋ ɛsɩmɩyɛ nɛ mɛnɖɛyɩnɩ-ɩ.» (Keɣa 69:30) Pɩɩwɛɣ ɖeu se ɖa ɖɔɖɔ ɖɩlakɩ mbʋ alɩwaatʋ ndʋ ɖɩtɩmɩɣ ɖa-tɩ yɔɔ nɛ samaɣ ɛsɩndaa yɔ?
5-11 AOÛT
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ KEƔSI 70-72
‘Ɩkɛdɩ kpaɖʋʋ ŋgʋ kɩkɔŋ yɔ’ Ɛsɔ ɖoŋ tɔm
w99 1/9 18 § 17
Piya evelisi, ɩfalɩsɩ ɖoŋ weyi ɩwɛna se ɩnɩɩ tɔm taa yɔ!
17 Pɩsa nɛ ɩtaatɔlɩ Sataŋ kpacanaa taa lɛ, pɩkaɣ pɔzʋʋ se ifeŋiɣ paa ɛzɩmtaa; nɛ nabʋyʋ taa pɩpɩzɩɣ nɛ pɩpɔzɩ se ɩwɛɛ abalɩtʋ siŋŋ. Nabʋyʋ taa ɩpɩzɩɣ iɖiɣzina se mɩ-lɩmaɣza wɛ ndɩ nɛ mɩ-ɖaɣʋnaa nɛ ɛyaa lalaa ñɩna. Keɣa maɖʋ Daviid tɩmaa se: «Ñɛkɛnɩ me-lidaʋ, hayɩ Kɩbaɣlʋ Kɩlɩm Yehowa; manta-ŋ liu kpaɣnɩ ɖooo me-evebitu taa. Oo Ɛsɔ, ŋwɩlɩ-m tɔm kpaɣnɩ ɖooo me-evebitu taa, nɛ halɩ nɛ sɔnɔ mantiyele susuu ñe-piti tʋma tɔm.» (Keɣa 71:5, 17) Pasɩm Daviid se ɛwɛ abalɩtʋ siŋŋ. Ɛlɛ ɛzɩmtaa ɛñaɣ pana nɛ ɛwɛɛnɩ abalɩtʋ ndʋ? E-evebitu taa! Pʋcɔ nɛ Daviid nɛ Gooliyaatɩ poyou lɛ Daviid wɩlaa se ɛwɛ abalɩtʋ siŋŋ alɩwaatʋ ndʋ ɛkandɩyaɣ ɛ-caa kpɩna yɔɔ yɔ; alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa ɛɛkʋ mʋʋzʋʋ nɛ kpemtɔɔyaɣ. (1 Samɩyɛɛlɩ 17:34-37) Ɛlɛ, wɛtʋ ndʋ tɩ-taa payɩ Daviid labɩ abalɩtʋ yɔ, Yehowa ɛcɛlaɣ samtʋ; ɛyaɣaɣ-ɩ se ‘e-lidaʋ kpaɣnɩ ɖooo e-evebitu taa.’ Daviid taɣaɣ liu Yehowa paa ɛzɩmtaa nɛ mbʋ sɩnɩnɩ-ɩ nɛ ɛlʋbɩnɩ kala wena payɩ ɛkataa yɔ. Mɩ ɖɔɖɔ ɩkaɣ naʋ se ye ɩtaɣ Yehowa liu yɔ, ɛkaɣ-mɩ haʋ abalɩtʋ nɛ ɖoŋ nɛ ‘ɩwa ɛjaɖɛ.’—1 Yohanɛɛsɩ 5:4.
g04 8/10 23 § 3
Wɛtʋ ndʋ pɩpɔzʋʋ se ɖɩwɛɛnɩ akpadɩyaa yɔɔ?
Keɣa maɖʋ tɩmaa se: «Taalɔ-m ma-akpadɩyɩtʋ taa; taayebi-m alɩwaatʋ ndʋ mon-ɖoŋ tɛŋ yɔ.» (Keɣa 71:9) Ɛsɔ ‘ɛɛlɔʋ’ ɛ-sɛyaa mba pɛwɛ siɣsiɣ yɔ halɩ pɩkpɛndɩnɩ alɩwaatʋ ndʋ pamaɣzɩɣ se paatasɩɣ wazʋʋ nabʋyʋ yɔ. Pɩtaalakɩ keɣa maɖʋ ɛzɩ Yehowa lɔ-ɩ yɔ; ɛlɛ ɛɛnawa se pɩcɛyaa se ɛtaa liu ɛ-Mayʋ nɛ pɩkɩlɩ, kɔzɩ kɔzɩ alɩwaatʋ ndʋ ɛwɛɛ nɛ ɛkpadɩyɩɣ yɔ. Weyi ɛwɛ siɣsiɣ yɔ, Yehowa wazɩɣ-ɩ pɩ-yɔɔ nɛ ewoki pɩ-yɔɔ nɛ ɛsɩɣnɩ-ɩ e-wezuu caɣʋ kpeekpe taa. (Keɣa 18:25) Ðoŋ ɖoŋ lɛ ɛtɩŋɩɣnɩ ɖo-koobiya Krɩstʋ mba yɔɔ nɛ ɛlakɩ mbʋ.
w14 1/1 23 § 4-5
Sɛɛ Yehowa pʋcɔ nɛ kʋñɔŋ alɩwaatʋ talɩ
4 Ye ŋlabʋ sɔsɔ yɔ pɩlabɩ pɩnzɩ sakɩyɛ yɔ, pɩtʋʋ fɛyɩ se ŋwɛnɩ lɛɣtʋ siŋŋ nɛ ŋpɩzɩɣ nɛ ŋpɔzɩ ña-tɩ tɔm kɩcɛyɩtʋ tʋnɛ: ‘Lɛɛlɛɛyɔ ɛbɛ mankaɣ labɩnʋʋ ɖoŋ weyi ɩkazɩ-m yɔ?’ Ye ŋkɛ Krɩstʋ tʋ weyi eleɖi toovenim taa yɔ, ŋwɛnɩ waɖɛ nɖɩ lalaa fɛyɩna yɔ. Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkpɛlɩkɩ piya evelisi mbʋ ŋsɩm Yehowa yɔɔ yɔ. Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋheyi lalaa taa leleŋ weyi ŋhiɣ Ɛsɔ sɛtʋ taa yɔ nɛ pɩkpazɩ-wɛ ɖoŋ. Wiyaʋ Daviid tɩmaa se Ɛsɔ ɛha-ɩ waɖɛ nɛ ɛpɩzɩ nɛ ɛla mbʋ. Ɛmawa se: «Oo Ɛsɔ, ŋwɩlɩ-m tɔm kpaɣnɩ ɖooo me-evebitu taa . . . Paa mankpadɩyaa nɛ ma-ñʋʋ hʋlʋmɩ yɔ, Oo Ɛsɔ, taalɔ-m. Yele nɛ mɛnkɛdɩ kpaɖʋʋ ŋgʋ kɩkɔŋ yɔ ño-ɖoŋ tɔm nɛ mba payɩ pakaɣ kɔm nɛ ɛsɩndaa yɔ ño-hoɖe tɔm.»—Keɣ. 71:17, 18.
5 Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋwɩlɩ lalaa lɔŋsɩnɖɛ nɖɩ ŋpɩzaa nɛ ŋhiɣ pɩnzɩ sakɩyɛ Ɛsɔ sɛtʋ taa yɔ? Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋyaa koobiya piya evelisi ña-ɖɩɣa nɛ ña nɛ wɛ ɩmʋ helim nɛ ɩkpazɩ ɖama ɖoŋ. Ŋpɩzɩɣ nɛ ŋla ɖʋtʋ nɛ ña nɛ wɛ ɩlɩɩ tɔm susuu nɛ ŋwɩlɩ-wɛ taa leleŋ weyi ŋhikiɣ Yehowa sɛtʋ taa yɔ? Eliihu kaayɔɔdɩ caanaʋ taa se: «Sɔsɔtʋ ɛyɔɔdɩ, pɩnzɩ sakɩyɛ ɩyɔɔdɩ lɔŋsɩnɖɛ tɔm.» (Yɔɔb 32:7) Apostoloo Pɔɔlɩ kaaheyi koobiya halɩñɩma mba papɩ fezuu taa yɔ se patɩŋnɩ pɔ-yɔɔdaɣ nɛ pa-lakasɩ yɔɔ nɛ pakpazɩ lalaa ɖoŋ. Ɛmawa se: «Halaa mba pasʋtʋyaa yɔ . . . pɛkɛ ɛyaa mba pawɩlɩɣ mbʋ pɩwɛ ɖeu yɔ.»—Tiiti 2:3.
Fezuu taa ñɩm
it-1 825
Efraatɩ
Tɛtʋ ndʋ paha Izrayɛɛlɩ mba yɔ tɩ-kamasɩ. Alɩwaatʋ ndʋ Yehowa ɖʋ ɛgbɛyɛ nɛ Abraham yɔ eheyi-i se ɛkaɣ cɛlʋʋ ɛ-lʋlʋʋ taa mba ɛjaɖɛ nɖɩ ɖɩ-kamasɩ kpakɩɣnɩ «Ejipiti pɔɔ nɛ piwolo pɩtalɩ pɔɔ sɔsɔɔ, pʋ-tɔbʋʋ se Efraatɩ pɔɔ» yɔ. (Kiɖ 15:18) Yehowa tasɩ labʋ tamaɣ ŋga Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ pʋwayɩ. (Ejl 23:31; Wp 1:7, 8; 11:24; Yoz 1:4) 1 Kroniiki 5:9 wɩlɩɣ se pʋcɔ nɛ Daviid paɣzɩ kewiyitu tɔɔʋ lɛ, Rubɛɛnɩ lʋlʋʋ taa mba nabɛyɛ walɩsɩ pa-ɖɩjaɣyɛ «piwolo pɩtalɩ ɖooo Efraatɩ Pɔɔ cɔlɔ kañɩmbusuu ɖɩbazɩyɛ.» Ye ɛyʋ ɛkʋyɩnɩ «Galaadɩ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ» se ewoki Efraatɩ nɔɔ yɔ, ɛlakɩ kilomɛtanaa ɛzɩ 800 mbʋ yɔ. (1Kr 5:10) Nɛ pɩtɩla pɩwɩlɩɣ se Rubɛɛnɩ lʋlʋʋ taa mba kaawalɩsɩ pe-egeetiye kpaɣnɩ Galaadɩ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa nɛ piwolo pɩtalɩ Siirii kañɩmbusuu kpɛnzɩ yɔɔ; kañɩmbusuu ŋgʋ kiwoba nɛ kɩtalɩ Efraatɩ yɔ. (Ðɩkalɩɣ Da taa se: «piwolo pɩtalɩ kañɩmbusuu kpɛnzɩ, Efraatɩ Pɔɔ hɔɔlʋʋ taa»; Md ñɔyɔɔdaa se: «piwolo pɩtalɩ kañɩmbusuu kpɛnzɩ nzɩ siwoba nɛ sɩtalɩ Efraatɩ yɔ»; Jé yɔɔdaa se: «kañɩmbusuu ŋgʋ kɩpaɣzaa nɛ kiwolo kɩsɩɩnɩ Efraatɩ Pɔɔ yɔ.») Ye mbʋ, tamaɣ ŋga Yehowa kaalaba yɔ pɩwɛ ɛzɩ kalaba Daviid nɛ Salomɔɔ kewiyitu tɔɔʋ alɩwaatʋ taa. Alɩwaatʋ ndʋ tɩ-taa lɛ Izrayɛɛlɩ tɔkaɣ kewiyitu Arameya egeetiye nɖɩ ɖɩwɛ Zobaa taa yɔ ɖɩ-yɔɔ nɛ piyeba nɛ Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ walɩ nɛ pɩtalɩ Efraatɩ kidiilimiŋ; nɛ pɩtʋʋ fɛyɩ se pɩɩwɛ mbʋ kɔ-hɔɔlʋʋ ŋgʋ kɩwɛnɩ Siirii hayo kiŋ yɔ. (2Sa 8:3; 1Aw 4:21; 1Kr 18:3-8; 2Kr 9:26) Efraatɩ Pɔɔ hɩɖɛ kaasɛwa; pʋ-yɔɔ lɛ, payaɣ-kɛ ɖoŋ ɖoŋ se «Pɔɔ.»—Yoz 24:2, 15; Ke 72:8.
12-18 AOÛT
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ KEƔSI 73-74
Nɛ ye ɖɩɖʋʋ ɛsɩyɛ mba paasɛɣ Ɛsɔ yɔ pɔ-yɔɔ?
‘Yehowa yakɩ pɩɖɛmwaa ñʋʋ’
14 Leevi tʋ nɔɔyʋ manɩ Keɣa 73. Ye mbʋ, ɛɛwɛnɩ waɖɛ sɔsɔɖɛ nɛ ɛlakɩ tʋmɩyɛ lone nɖɩ ɖɩ-taa pɛsɛɣaɣ Yehowa yɔ ɖɩ-taa. Paa mbʋ yɔ, pɩtalɩ e-wezuu caɣʋ alɩwaatʋ natʋyʋ taa lɛ, pitibi-i yɔɔɔ siŋŋ. Ɛbɛ yɔɔ? Mbʋ pʋyɔɔ yɔ, ɛpaɣzɩ sʋsʋʋ kañatʋ tɩnaa nɛ tɩ kpazɩyaa. Pɩtɩkɛ pa-kɩdɛkɛdɩm yebina nɛ ɛsʋsʋʋ-wɛ, ɛlɛ pɩlakaɣ-ɩ ɛzɩ pɩwɛɛ nɛ piɖeɣni-wɛ yɔ. (Keɣ. 73:2-9, 11-14) Pɩɩwɛ ɛzɩ pɩɖɔŋaɣnɩ-wɛ camɩyɛ yɔ; paakɛ ñɩm tɩnaa, panɩɣ leleŋ pe-wezuu caɣʋ taa nɛ pataanɩɣzɩɣ nabʋyʋ yɔɔ. Leevi tʋ ɛnʋ ɛna mbʋ lɛ, pitibi-i yɔɔɔ siŋŋ nɛ ɛyɔɔdɩ se: «Toovenim taa lɛ, falaa mɔnɖɔkɩ ma-laŋɩyɛ kele kele, nɛ falaa mansaŋ me-nesi se pɩwɩlɩ se mantɩɖɔɔ wɛɛ.» Pɩwɩlɩɣ kpayɩ kpayɩ se pɩpɩzaɣ se piyele nɛ eyele Yehowa sɛʋ.
‘Yehowa yakɩ pɩɖɛmwaa ñʋʋ’
15 Kalɩ Keɣa 73:16-19, 22-25. Leevi tʋ ɛnʋ ‘ɛsʋ Ɛsɔ kooka kiɖeɖeɣa sɔsɔɔ taa.’ Ɛwɛ peeɖe Yehowa sɛyaa lalaa hɛkʋ taa lɛ, ɛ-laŋɩyɛ hɛɛ, ɛmaɣzɩ camɩyɛ nɛ ɛtɩmɩ wɛtʋ ndʋ tɩ-taa ɛwɛɛ yɔ tɩ-yɔɔ. Piyeba nɛ ɛpaɣzɩ naʋ se pɩkɛnɩ kɩmɛlɛndʋ se ɛwɛɛnɩ lɩmaɣza ana; lɩmaɣza ana apɩzɩɣ ayele nɛ ɛ nɛ Yehowa pa-taabalɩyɛ cɛ. Ɛnɩ pɩ-taa ɖɔɖɔ se kañatʋ tɩnaa wɛ «tɛtʋ ndʋ tituu yɔ tɩ-yɔɔ» nɛ «pɔ-tɔm kaɣ tɛm tuda nɛ pɩla sɔɔndʋ kpem!» Pɩɩwɛɛ se Leevi tʋ ɛnʋ ɛwɛɛnɩ Yehowa lɩmaɣza nɛ pɩsa nɛ eyele sʋsʋʋ ɛyaa kɩdɛkɛdaa nɛ pɩtaatasɩ-ɩ tibu yɔɔɔ. Ɛlabɩ mbʋ lɛ, ɛɖaɣnɩ hiɣu laŋhɛzɩyɛ nɛ ɛ-taa wɛɛ leleŋ. Ɛyɔɔdaa se: «Me-liu fɛyɩ nabʋyʋ tɛtʋ yɔɔ nɛ pɩtasɩnɩ [Yehowa].»
16 Lɔŋ weyi pɩkpɛlɩkɩɣ-ɖʋ yɔ. Ðɩtaasʋsɩ ɛyaa kɩdɛkɛdaa mba pɩwɛ ɛzɩ piɖeɣni-wɛ yɔ kpa. Pɛfɛyɩ taa leleŋ taa siŋŋ, nɛ taa leleŋ ɛnɩ eeleɖiɣ. Paakaɣ caɣʋ wezuu tam tam. (Ekl. 8:12, 13) Ye ɖɩsʋsʋʋ-wɛ yɔ, pitiki-ɖʋ yɔɔɔ nɛ pɩkɔnɩ-ɖʋ kaɖɛ fezuu taa. Pʋyɔɔ lɛ, ye wiɖiyi ŋpaɣzɩ wɛnʋʋ lɩmaɣza wena Leevi tʋ kaawɛna yɔ a-ɖɔndɩ yɔ, la ɛzɩ ɛɛlabʋ yɔ. Ðɔ lɔŋ weyi Ɛsɔ tasɩɣ-ŋ nɛ sɔɔlɩm yɔ ɩ-yɔɔ, nɛ ŋɖʋ taabalɩyɛ nɛ ɛyaa lalaa mba palakɩ Yehowa sɔɔlɩm yɔ. Ye ŋsɔɔlɩ Yehowa nɛ pɩkpaɖɩ pɩtɩŋa yɔ, ŋkaɣ hiɣu taa leleŋ siŋŋ. Nɛ ŋkaɣ wɛʋ «wezuu siŋŋ» nʋmɔʋ taa.—1 Tim. 6:19.
w14 1/4 8 § 5
Maɣzɩnɩ Moyizi Tisuu
5 Ɛzɩma ŋpɩzɩɣ nɛ ŋkaɖɩnɩ ‘kɩwɛɛkɩm leleŋ nɩʋ weyi eeleɖiɣ yɔ’? Taasɔɔ kpa se leleŋ weyi ɛyʋ nɩɣ kɩwɛɛkɩm labʋ taa yɔ, eeleɖiɣ. Yele nɛ tisuu sɩnɩ-ŋ nɛ ŋna se «ɛjaɖɛ ɖiɣni ɖɛʋ nɛ ɖɩ-sɔɔlɩm ɖɔɖɔ.» (1 Yoh. 2:15-17) Maɣzɩ mbʋ pɩkaɣ talʋʋ mba pekizaa se paakpiɖiɣ pa-kɩwɛɛkɩm yɔɔ yɔ, pɩ-yɔɔ nɛ ŋna. Pɛwɛ «tɛtʋ ndʋ tituu yɔ tɩ-yɔɔ . . . pɔ-tɔm kaɣ tɛm tuda nɛ pɩla sɔɔndʋ kpem!» (Keɣ. 73:18, 19) Alɩwaatʋ ndʋ pɩtakɩɣ-ŋ se ŋla kɩwɛɛkɩm yɔ, pɔzɩ ña-tɩ se: «Ɛbɛ mɔnsɔɔlaa se pɩtɛmnɩ-m cee wayɩ?»
w13 15/2 25-26 § 3-5
Taayele nɛ nabʋyʋ ɖɩɣ-ŋ nʋmɔʋ se ŋtaahiɣ samtʋ
3 Keɣa maɖʋ kaayɔɔdaa se ɛ-taa tɛma se Yehowa kaɣ ɖɔkʋʋ e-nesi kɩbanzɩ nɛ eɖiyi-i nɛ ewoni-i samtʋ siŋŋ taa. (Kalɩ Keɣa 73:23, 24.) Ɛzɩma Yehowa lakɩ mbʋ? Yehowa ɖiyiɣ ɛ-sɛyaa mba pɛwɛnɩ tɩ luzuu yɔ nɛ ewokini samtʋ taa; nɛ nʋmɔŋ ndɩ ndɩ yɔɔ ɛtɩŋɩɣna nɛ ɛɖʋʋ-wɛ hɩɖɛ. Ɛsɩɣnɩ-wɛ nɛ panɩɣ ɛ-sɔɔlɩm taa. (1 Kɔr. 2:7) Ɛhaɣ waɖɛ mba pewelisiɣ ɛ-tɔm nɛ pañaŋɩ-ɩ yɔ se taabalɩyɛ kɩbanɖɛ ɛwɛɛ ɛ nɛ wɛ pɛ-hɛkʋ taa.—Yak. 4:8.
4 Pɩtasɩ lɛ, Yehowa ɖʋzɩ ɛ-sɛyaa nesi tɛɛ tɔm susuu tʋmɩyɛ nɛ ɛwɩlɩ se ɛɖʋʋ-wɛ hɩɖɛ. (2 Kɔr. 4:1, 7) Nɛ tɔm susuu tʋmɩyɛ nɖɩ, ɖɩkɔŋnɩ-ɖʋ samtʋ. Mba patɩŋɩɣnɩ tɔm susuu tʋmɩyɛ yɔɔ nɛ pasaŋ Yehowa nɛ peyeki ɖɔɖɔ nɛ pɩwazɩɣ ɛyaa lalaa yɔ Yehowa labɩ-wɛ tamaɣ se: «Mba paɖʋʋ-m hɩɖɛ yɔ, mankaɣ-wɛ ɖʋʋ hɩɖɛ.» (1 Sam. 2:30) Mba palakɩ mbʋ yɔ pɛwɛɣnɩ hɩɖɛ kɩbanɖɛ Yehowa ɛsɩndaa, nɛ pɩtʋʋ fɛyɛ se Ɛsɔ sɛyaa lalaa yɔɔdʋʋ pɔ-yɔɔ tɔm kɩbandʋ.—Adu. 11:16; 22:1.
5 Ɛyaa mba ‘pataɣ Yehowa liu nɛ patɩŋɩɣ ɛ-nʋmɔʋ yɔ,’ ɛbɛ ɖaŋ-wɛ cee wayɩ? Bibl labɩ-wɛ tamaɣ se: ‘Yehowa kaɣ-wɛ kpazʋʋ se tɛtʋ ɛpɩsɩ pa-ñɩm. Alɩwaatʋ ndʋ paɖɩzɩɣ kañatʋ tɩnaa yɔ, pakaɣ naʋ.’ (Keɣ. 37:34) Pakaɣ-wɛ ɖʋʋ hɩɖɛ pʋ-tɔbʋʋ se pahaɣ-wɛ wezuu maatɛŋ.—Keɣ. 37:29.
Fezuu taa ñɩm
it-2 132
Leviyataŋ
Keɣa 74 kɛdɩɣ ɛzɩma Ɛsɔ yabɩ ɛ-samaɣ ñʋʋ yɔ pɩ-tɔm; nɛ kalɩtʋ 13 nɛ 14 yɔɔdʋʋ ɛzɩma eholi Izrayɛɛlɩ Ejipiti mba nesi tɛɛ yɔ pɩ-tɔm. Masɩ sɩnɛ sɩ-taa, palabɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm loyaɣ «teŋgu taa coojonaa» (héb.: thanninim, pluriel de tannin) nɛ «Leviyataŋ» tɔm pɔyɔɔdʋʋ; pɩtɩla yɔ Leviyataŋ ñʋŋ tɔyɩtʋʋ wɩlɩɣ ɛzɩma pawabɩ Farawɔɔ nɛ ɛ-sɔɔjanaa nɛ pɔtɔyɩtɩ-wɛ alɩwaatʋ ndʋ Izrayɛɛlɩ mba lɩɣaɣ Ejipiti yɔ pɩ-tɔm na. Tɔm loyaɣ «Leviyataŋ ñʋŋ» lone taa lɛ, Arameya kʋnʋŋ taa Targumwaa labɩnɩ tʋmɩyɛ tɔm loyaɣ «Farawɔɔ tɛ ɛyaa ɖoŋ tɩnaa.» (Kpaɣ-tʋ nɛ ŋmaɣzɩnɩ Eze 29:3-5, ɖenɖe pakpaɣ Farawɔɔ nɛ pamaɣzɩnɩ «teŋgu taa coojo sɔsɔ» weyi ɛwɛ lemisi hɛkʋ taa yɔ; kalɩ ɖɔɖɔ Eze 32:2.) Izaayii 27:1 taa pɩwɛ ɛzɩ Leviyataŋ (LXX, «ɖʋmanʋʋ sɔsɔʋ») sɩŋnɩ kewiyaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ yaa ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ nɖɩ ɖɩwɛnɩ ɖoŋ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ yɔ, nɛ paya ɖɩ-ñʋʋdʋ se «ɖʋm» nɛ «ɖʋmanʋʋ sɔsɔʋ.» (Nat 12:9) Natʋ tɔm ndʋ tɩyɔɔdʋʋ ɛzɩma paɖaɣnɩɣ ñɔɔzʋʋ Izrayɛɛlɩ ɛjaɖɛ yɔ pɩ-tɔm; ye mbʋ alɩwaatʋ ndʋ pɔyɔɔdaa se Yehowa ‘kɛzɩ ɛ-lɩmaɣza nɛ Leviyataŋ yɔɔ’ yɔ, pɩtɩla yɔ pitukuuni ɖɔɖɔ Babilɔɔnɩ. Paa mbʋ yɔ Izaayii 27:12, 13 yɔɔdʋʋ ɖɔɖɔ Asiirii nɛ Ejipiti pɔ-tɔm. Ye mbʋ, pɩtʋʋ fɛyɩ se Leviyataŋ sɩŋnɩ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ ɛgbɛyɛ naɖɩyɛ yaa kewiyaɣ sɔsɔɔ nakɛyɛ ŋga kakaɖɩɣnɩ Yehowa nɛ ɛ-sɛyaa yɔ.
19-25 AOÛT
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ KEƔSI 75-77
Ɛbɛ yɔɔ pɩtɩpɔzɩ se ŋwɛɛnɩ tɩ kpazʋʋ?
Yʋsɩ tʋkaɣ ŋga kɛwɛ Yehowa sɛyaa nɛ mba paasɛɣ-ɩ yɔ pɛ-hɛkʋ taa yɔ
4 Pɔɔlɩ yɔɔdaa se ɛyaa kaɣ nɩnʋʋ pa-tɩ ɖeke nɛ pakaɣ wɛʋ liidiye lazaɣ sɔsɔɔ nɛ pɩtɛ lɛ, ɛyɔɔdɩ ɖɔɖɔ se pakaɣ wɛnʋʋ agʋnda, pakaɣ pa-tɩ kpazʋʋ, nɛ tɩ kpazʋʋ kaɣ suu pa-taa. Ɛyaa wɛɣnɩ wɛtʋ tʋnɛ alɩwaatʋ ndʋ pamaɣzɩɣ se pɛ-lɛɣtʋ, pe-keɖeɣa, pɔ-tɔnʋʋ taa alaafɩya yaa lone nɖɩ pɛwɛna yɔ ɖɩ-yɔɔ lɛ, pakɩlɩ ɛyaa lalaa yɔ. Ɛyaa mba pɛwɛnɩ wɛtʋ tʋnɛ yɔ, pañɩnɩɣ se ɛyaa lalaa ɩɖɛyɩɣ-wɛ nɛ pasaŋ-wɛ. Lɔŋsɩnɖʋ nɔɔyʋ yɔɔdɩ ɛyʋ weyi ɛwɛnɩ tɩ kpazʋʋ yɔ ɛ-yɔɔ se: «Altaaru cikpeluu nakʋyʋ wɛ ɛ-laŋɩyɛ taa nɛ eluŋuu kɩ-tɛɛ nɛ ɛsɛɣ ɛ-tɩ.» Nabɛyɛ yɔɔdʋʋ se tɩ kpazʋʋ fɛyɩ ɖeu kpem nɛ halɩ ɛyʋ weyi ɛwɛnɩ tɩ kpazʋʋ yɔ, ɛtɩsɔɔlɩ ɛyaa lalaa mba pɛwɛnɩ wɛtʋ ndʋ yɔ.
5 Ðɩɩpɩtɩɣ se Yehowa paɖɩɣ ɛyaa mba pɛwɛnɩ tɩ kpazʋʋ yɔ. Ɛpaɖɩɣ «ɛsa wena akpazɩɣ a-tɩ yɔ.» (Adu 6:16, 17) Tɩ kpazʋʋ yeki nɛ ɛyʋ posini Ɛsɔ. (Keɣ. 10:4) Tɩkɛnɩ Eleeu wɛtʋ. (1 Tim. 3:6) Ɛlɛ pɩlabɩ pʋtɔdɩyɛ se halɩ Yehowa sɛyaa siɣsiɣ tɩnaa nabɛyɛ kɔm nɛ pɔtɔlɩ tɩ kpazʋʋ kpaca taa. Yuuda wiyaʋ Uziya kaaɖɔm siɣsiɣ Ɛsɔ ɛsɩndaa pɩnzɩ sakɩyɛ. Ɛlɛ Bibl heyiɣ-ɖʋ se: «Ɛlɛ, ɛtɩɩkpa ɖoŋ lɛ, ɛ-laŋɩyɛ kpazɩ ɖɩ-tɩ nɛ pɩkɔnɩ-ɩ asɛyʋʋ, nɛ ɛla mbʋ pɩfɛyɩ siɣsiɣ ɛ-Ɛsɔ Yehowa ɛsɩndaa yɔ nɛ ɛsʋʋ Yehowa templo taa se ɛsɔ ŋgee tɩlaaɖɩ miŋ, ŋgee tɩlaaɖɩ altaaru yɔɔ.» Pʋwayɩ ɖɔɖɔ lɛ, Wiyaʋ Ezekiyaasɩ tɔlɩ kpaca kʋɖʋmʋʋ ŋgʋ kɩ-taa, ɛlɛ pɩlabɩ ɖeu se ɛkɔm nɛ eluzi ɛ-tɩ.—2 Kro. 26:16; 32:25, 26.
w06 15/7 11 § 2
Keɣsi takayaɣ naadozo nɛ naanza ñɩŋga taa lɩmaɣza sɔsɔna
Keɣa 75:4, 5, 10; pɩ-tɛɛ tɔm—Tɔm piye «hɩlʋʋ» tɔbʋʋ lɛ suwe? Kpɩnɛ hɩŋ kɛ ɖi-you wonuu ŋgʋ kɩwɛ ɖoŋ yɔ. Ye mbʋ, tɔm piye «hɩlʋʋ» sɩŋnɩ ɖoŋ. Yehowa kpazɩɣ ɛ-sɛyaa hɩŋ, ɛkpazɩɣ-wɛ, ɛlɛ ‘ɛsɛtɩɣ kañatʋ tɩnaa hɩŋ.’ Papaɣ-ɖʋ se ‘ɖɩtaakpazɩ ɖa-hɩŋ ɛsɔdaa’ nɛ pʋ-tɔbʋʋ lɛ se ɖɩtaawɛnɩ cajayɛ yaa tɩ kpazʋʋ. Yehowa kpazɩɣnɩ ɛyaa, ye mbʋ tʋma nɛ wala wena pahaɣ-ɖʋ ɛgbɛyɛ taa yɔ pɩwɛɛ se ɖɩkpaɣ-yɛ se Yehowa hanɩ-ɖʋ.—Keɣa 75:7.
Fezuu taa ñɩm
w06 15/7 11 § 3
Keɣsi takayaɣ naadozo nɛ naanza ñɩŋga taa lɩmaɣza sɔsɔna
Keɣa 76:10—Ɛzɩma «ɛyʋ pana» pɩzɩɣ nɛ akɔnɩ samtʋ Yehowa? Alɩwaatʋ ndʋ Yehowa haɣ nʋmɔʋ nɛ ɛyaa kɔʋ-ɖʋ nɛ pana mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩkɛ ɛ-sɛyaa yɔ, pɩpɩzɩɣ nɛ pɩlʋlɩ pee kɩbana. Kala wena payɩ ɖɩkatɩɣ yɔ apɩzɩɣ nɛ afalɩsɩ-ɖʋ hɔɔlɩŋ nɩɩyɩ taa. Yehowa haɣ nʋmɔʋ se ɖɩtɔɔ kʋñɔŋ ye ɛnawa se piyeki nɛ pɩfalɩsɩ-ɖʋ yɔ. (1 Pɩyɛɛrɩ 5:10) ‘Ɛyʋ pana Ɛsɔ canɩɣnɩ ɛ-tɩ.’ Nɛ ye ɖɩtɔɔ kʋñɔŋ nɛ piyele nɛ ɖɩsɩ yɔ pɩsaŋ Yehowa? Pɩpɩzɩɣ nɛ pɩsamɩ-ɩ mbʋ pʋyɔɔ yɔ mba pana ɛzɩma ɖɩɖɔkɩ ɖe-siɣsiɣ wɛtʋ yɔ papɩzɩɣ nɛ paha-ɩ samtʋ.
26 AOÛT–1er SEPTEMBRE
ÑƖM MBƲ PƖWƐ ƐSƆTƆM TAA YƆ KEƔA 78
Izrayɛɛlɩ mba tɩɖɔkɩ pe-siɣsiɣ wɛtʋ—pa-kɩɖaʋ kpɛlɩkɩɣ-ɖʋ lɔŋ
w96 1/12 29-30
«Ɩtɔzʋʋ kajalaɣ kɩyakɩŋ yɔɔ»—Ɛbɛ yɔɔ?
Pɩlabɩ pʋtɔdɩyɛ se ɖoŋ ɖoŋ lɛ Izrayɛɛlɩ mba lakaɣ kɩwɛɛkɩm nabʋyʋ, mbʋ lɛ se pɔsɔʋ mbʋ pɩlaba nɛ pɩɖɛɛ yɔ pɩ-yɔɔ. Ɛbɛ lɩ pɩ-taa? Bibl yɔɔdaa se: «Patakɩ Ɛsɔ tam sakɩyɛ, palaba nɛ Izrayɛɛlɩ tɛ Kiɖeɖeu wɛɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa. Patɩtɔzɩ e-ɖoŋ yɔɔ, patɩtɔzɩ kɩyakʋ ŋgʋ eholi-wɛ koyindu nesi tɛɛ yɔ kɩ-yɔɔ.» (Keɣa 78:41, 42) Pɔsɔ Yehowa paɣtʋ yɔɔ nɛ pɩtɛmna se ɛkɔm nɛ ɛlɔ-wɛ.—Maatiyee 21:42, 43.
Keɣa maɖʋ ha-ɖʋ kɩɖaʋ kɩbaŋʋ siŋŋ. Ɛmawa se: «Mankaɣ tɔzʋʋ Yah tʋma yɔɔ; mankaɣ tɔzʋʋ piti lakasɩ nzɩ ŋlabɩ ɖooo lɔŋ yɔ sɩ-yɔɔ. Mankaɣ maɣzʋʋ ña-tʋma tɩŋa yɔɔ nɛ mamaɣzɩ ɖɔɖɔ ña-lakasɩ yɔɔ.» (Keɣa 77:11, 12) Ye ɖɩtɔzʋʋ ɛzɩma ɖɩsɛ Yehowa siɣsiɣ nɛ pɩɖɛɛ yɔ nɛ ɛzɩma ɛwɩlɩ-ɖʋ sɔɔlɩm yɔ pɩ-yɔɔ yɔ, piseɣtiɣ-ɖʋ, pɩkpazɩɣ-ɖʋ ɖoŋ, nɛ piyeki nɛ ɖɩwɛɛnɩ ɛsɩmɩyɛ. Pɩtasɩ lɛ, ye ‘ɖɩtɔzʋʋ kajalaɣ kɩyakɩŋ yɔɔ’ yɔ, pɩpɩzɩɣ pɩsɩnɩ-ɖʋ nɛ ɖɩwɛɛ ɖoŋ alɩwaatʋ ndʋ pɩnɩ-ɖʋ yɔ nɛ pɩpɩzɩɣ piseɣti-ɖʋ nɛ ɖɩla ɖo-ɖoŋ ɖeɖe nɛ ɖɩɖɔkɩ ɖe-siɣsiɣ wɛtʋ kpam.
w06 15/7 17 § 16
‘Ðɩkpa ɖa-tɩ nɛ amida’
16 Alɩwaatʋ ndʋ ɖimidiɣ yɔ ɖɩkaŋ ɖa-lɩmaɣza ɖa-maɣmaɣ nɛ kala wena ɖɩkatɩɣ yɔ a-yɔɔ nɛ ɖɩsɔʋ wazasɩ nzɩ ɖihikiɣ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩkɛ Yehowa Aseɣɖe Tɩnaa yɔ sɩ-yɔɔ. Pɩsa nɛ ɖɩkpa ɖa-tɩ nɛ amida lɛ, pɩcɛyaa se ɖɩmaɣzɩɣ wazasɩ nzɩ ɖihikiɣ yɔ sɩ-yɔɔ ɖoŋ ɖoŋ. Kɩɖaŋ nɩɩyɩ yɔ: Pɩkɛnɩ ɖa-taa paa weyi lɛ wazaɣ sɔsɔɔ se payaa-ɩ nɛ Yehowa hɩɖɛ. (Izaayii 43:10) Ðɩpɩzɩɣ ɖɩñaɣ pana nɛ taabalɩyɛ kɩbanɖɛ wɛɛ ɖa nɛ ɩ ɖɛ-hɛkʋ taa, nɛ paa ɛzɩmtaa ɖɩpɩzɩɣ nɛ ɖɩyɔɔdɩnɩ-ɩ mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɛkɛ «adɩma Welisiyu.» (Keɣa 65:2; Yakubu 4:8) Ðe-wezuu caɣʋ wɛnɩ tɔbʋʋ nɩʋ, mbʋ pʋyɔɔ yɔ ɖɩnɩ ɛjaɖɛ kpeekpe yɔɔ kewiyitu kɩkɩlɩtʋ tɔɔʋ tɔm taa camɩyɛ nɛ ɖɩtɔzʋʋ se waɖɛ pɩkɛnɩ-ɖʋ se ɖɩɖɔkɩ ɖa-cɩŋgɩlɩm wɛtʋ Ɛsɔ ɛsɩndaa. (Aduwa 27:11) Ðɩpɩzɩɣ nɛ ɖisusi Kewiyaɣ tɔm kɩbandʋ ɖoŋ ɖoŋ. (Maatiyee 24:14) Tisuu mbʋ ɖɩwɛnɩ Yesu kɩhɛyʋʋ pʋ-ñʋʋ taa kɩlaʋ yɔɔ yɔ, piyeki se ɖɩwɛɛnɩ ɛhʋyɛ kele kele ñɩnɖɛ. (Yohanɛɛsɩ 3:16) Ðihikiɣ wazasɩ nzɩ paa kaɖɛ nɖɩ ɖɩkatɩɣ yɔ.
w11 1/7 10 § 3-4
Ɛzɩ Yehowa pɩzɩɣ ɛwɛɛ taa leleŋ taa yaa laŋwɛɛkɩyɛ taa?
Keɣa maɖʋ yɔɔdaa se: «Tam ɛzɩma patɩkaɖɩnɩ-ɩ kañɩmbusuu taa.» (Keɣa 78:40) Mayaɣ ŋga katɩŋ pʋwayɩ yɔ kɔsɔzaa se: «Patakɩ Ɛsɔ tam sakɩyɛ.» (kalɩtʋ 41) Taasɔɔ se keɣa maɖʋ ɖiɣni yɔɔdʋʋ ɛzɩma pakʋyaɣ Yehowa yɔɔ ɖoŋ ɖoŋ yɔ pɩ-tɔm na. Poholi-wɛ Ejipiti nɛ pɛwɛɛ kañɩmbusuu taa nɛ pitileɖi lɛ, papaɣzɩ wɛnʋʋ wɛtʋ kɩdɛkɛdɩtʋ ndʋ. Samaɣ kaapaɣzɩ midinuu Yehowa nɛ kɔpɔzʋʋ se ɛzɩ ɛsɔɔlaa se ɛcɔnɩ kɔ-yɔɔ nɛ ɛkaɣ pɩzʋʋ nɛ ɛla mbʋ. (Kɩgalʋʋ 14:1-4) Bibl taa tazʋʋ takayaɣ nakɛyɛ yɔɔdaa se papɩzɩɣ nɛ pɛɖɛzɩ tɔm loyaɣ tam ɛzɩma «patɩkaɖɩnɩ-ɩ» se tam ɛzɩma «peyeba nɛ pa-laŋa sʋʋ kpɩzɩŋ nɛ pekizi se paawelisiɣni Ɛsɔ» yaa ‘peheyi Ɛsɔ se «aayɩ.»’ Ɛlɛ, alɩwaatʋ ndʋ Yehowa samaɣ kpiɖaɣ yɔ ɛ-pʋtɔdɩyɛ naʋ kaatuyi-i nɛ ekpeɣ-kɛ ka-kɩwɛɛkɩm. Ɛlɛ pʋwayɩ lɛ, paɖaɣnɩɣ kaɖɩnʋʋ Yehowa nɛ palakɩ lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ, pataayeki lakasɩ kɩdɛkɛdɩsɩ labʋ.—Keɣa 78:10-19, 38.
Ɛzɩma Yehowa samaɣ lɛɣzaɣ nabʋyʋ taa nɛ kakaɖɩɣnɩ-ɩ yɔ, ɛzɩma pɩlakaɣ-ɩ? Keɣa 78:40 yɔɔdʋʋ se: «Paɖʋ-ɩ ɖɩwɩzɩyɛ.» Bibl nakʋyʋ ɖɛzɩ tɔm loyaɣ ŋga se peyekaɣ nɛ «ɛwɛɣ laŋwɛɛkɩyɛ taa.» Bibl taa tazʋʋ takayaɣ nakɛyɛ yɔɔdaa se: «Cɩnɛ lɛ, tɔm ndʋ tɩ-tɔbʋʋ lɛ se Ebree mba kaawɛɛ nɛ palakɩ mbʋ piyeki nɛ ɛnɩɣ siziŋ yɔ, ɛzɩ kaañamtʋ nɛ ñʋʋ taa ɖoŋ pɩɣa lakʋʋ yɔ.» Pɩɣa ŋga kaañaŋ yɔ ka-lakasɩ yeki nɛ ka-lʋlɩyaa niɣ siziŋ, mbʋ ɖɔɖɔ Izrayɛɛlɩ mba kaañamtʋ lakasɩ yeba nɛ «Izrayɛɛlɩ tɛ Kiɖeɖeu wɛɛ laŋwɛɛkɩyɛ taa [yaa nɩɩ siziŋ].»—Kalɩtʋ 41.
Fezuu taa ñɩm
w06 15/7 11 § 4
Keɣsi takayaɣ naadozo nɛ naanza ñɩŋga taa lɩmaɣza sɔsɔna
Keɣa 78:24, 25; pɩtɛɛ tɔm—Ɛbɛ yɔɔ paya maana se «ɛsɔdaa tɔɔnaɣ» nɛ «Ɛsɔ tiyiyaa kpɔnɔ»? Tɔm ndʋ tɩ-taa natʋyʋ ɛɛwɩlɩɣ se maana kɛ Ɛsɔ tiyiyaa tɔɔnaɣ. Paya-kɛ se «ɛsɔdaa tɔɔnaɣ» mbʋ pʋyɔɔ yɔ kalɩnɩ ɛsɔdaa. (Keɣa 105:40) Ɛsɔ tiyiyaa, pʋ-tɔbʋʋ se «ɛyaa ɖoŋ tɩnaa», ɖɩjaɣyɛ wɛ ɛsɔdaa; pʋyɔɔ lɛ tɔm loyaɣ «Ɛsɔ tiyiyaa kpɔnɔ» pɩzɩɣ nɛ pɩwɩlɩ se pɩkɛ kpɔnɔ ŋgʋ Ɛsɔ weyi ɛ-ɖɩjaɣyɛ wɛ ɛsɔdaa yɔ ɛhaɣ yɔ. (Keɣa 11:4) Pɩtɩla ɖɔɖɔ yɔ pɩwɩlɩɣ se Yehowa tɩŋnɩ tiyiyaa yɔɔ nɛ ɛha maana Izrayɛɛlɩ mba.