Mabuku Marĩa Magwetetwo Thĩinĩ wa “Kabuku ka Mũcemanio wa Ũtũũro na Ũtungata”

Mabuku Marĩa Magwetetwo Thĩinĩ wa “Kabuku ka Mũcemanio wa Ũtũũro na Ũtungata”

JULAĨ 8-14

MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI THABURI 60-62

Jehova nĩ Atũgitagĩra na Agatũteithia Kwĩhanda

it-2 1118 kĩb. 7

Nyũmba Ndaya na Igũrũ

Ũrĩa Ĩhũthĩrĩtwo na Njĩra ya Mũhaano. Arĩa mehokaga Jehova marĩ na wĩtĩkio harĩ we na makamwathĩkĩra nĩ makoragwo na ũgitĩri mũnene. O ta ũrĩa Daudi aaugire, “wee [Jehova] nĩwe rĩũrĩro rĩakwa, nyũmba ndaya na igũrũ na nũmu ĩrĩa ĩngitagĩra kuuma harĩ thũ.” (Thb 61:3) Andũ arĩa moĩ kĩrĩa rĩĩtwa rĩa Jehova rĩrũgamĩrĩire, makarĩhoka, na makarĩtetera marĩ ehokeku, matiagĩrĩirũo gwĩtigĩra. Gĩtũmi nĩ tondũ, “rĩĩtwa rĩa Jehova nĩ nyũmba ndaya na igũrũ na nũmu. Mũndũ mũthingu atengʼeraga akaingĩra thĩinĩ wayo akona ũgitĩri.”—Thi 18:10; ringithania 1Sa 17:45-47.

it-2 1084 kĩb. 8

Hema

“Hema” ningĩ nĩ ĩhũthĩrĩtwo na njĩra ĩngĩ ya mũhaano maandĩko-inĩ matiganĩte. Hema ya mũndũ yarĩ handũ ha kũhurũka na kwĩgitĩra kuumana na riũa na heho. (Kĩa 18:1) Nĩ ũndũ wa ũndũire ũrĩa warĩ kuo wĩgiĩ kũnyitana ũgeni, ageni nĩ meerĩgagĩrĩra atĩ mangĩanyitirũo ũgeni hema-inĩ ya mũndũ, nĩ mangĩarũmbũirio na maheo gĩtĩo. Kwoguo rĩandĩko rĩa Kũguũrĩrio 7:15 rĩkiuga atĩ Ngai “nĩ agaatambũrũkia hema yake igũrũ” rĩa andũ a kĩrĩndĩ kĩrĩa kĩnene, rĩkoragwo rĩkĩaria ũhoro wa kũheo ũgitĩri na kũrũmbũiyo. (Thb 61:3, 4) Isaia nĩ aagwetire ũrĩa Zayuni, ũrĩa ũrũgamĩrĩire mũtumia wa Ngai, aagĩrĩirũo kwĩhaarĩria nĩ ũndũ wa ciana iria angĩagĩire. Eerirũo ũũ: “Aramia handũ harĩa hema yaku ĩrĩ.” (Isa 54:2) Ũguo nĩ kuuga atĩ aagĩrĩirũo kwaramia handũ harĩa ciana ciake ingĩagĩire na ũgitĩri.

w02 4/15 16 kĩb. 14

Mawatho ma Ngai Makoragwo Marĩ ma Gũtũguna

¹⁴ Watho wa Ngai ndũcenjagia. Mahinda-inĩ maya maritũ tũratũũra, Jehova akoragwo ahaana ta rwaro rwa ihiga rwa gũtũteithia kwĩhanda, tondũ we akoretwo kuo kuuma tene nginya tene. (Thaburi 90:2) Aaugire ũũ igũrũ rĩake: “Niĩ nĩ niĩ Jehova; niĩ ndigarũrũkaga.” (Malaki 3:6) Ithimi cia Ngai iria irĩ thĩinĩ wa Bibilia nĩ cia kwĩhokeka biũ, tondũ itikaraga igĩcenjagia ta mawoni ma andũ. (Jakubu 1:17) Kwa ngerekano, ihinda-inĩ rĩa mĩaka mĩingĩ, ataaramu a meciria maaugaga atĩ ciana ciagĩrĩire kũrerũo itekũigĩrũo mawatho maingĩ, no thutha-inĩ amwe nĩ maagarũrĩire makiuga atĩ nĩ maahĩtĩtie nĩ kũheana ũtaaro ũcio. Mawoni ma andũ a thĩ megiĩ ũndũ ũcio maikaraga magĩcenjagia ta marahurutwo nĩ rũhuho. No Kiugo kĩa Jehova gĩticenjagia. Ihinda-inĩ rĩa mĩaka mĩingĩ, Bibilia nĩ ĩheanĩte ũtaaro wĩgiĩ ũrĩa ciana ingĩrerũo na njĩra ya wendo. Mũtũmwo Paulo aandĩkire ũũ: “Inyuĩ maithe-rĩ, mũtikarakaragie ciana cianyu, no thiĩi na mbere gũcirera mũgĩcirũngaga na mũgĩcitaaraga na njĩra ya Jehova.” (Aefeso 6:4) Nĩ tũkenaga mũno nĩ kũmenya atĩ no twĩhoke ithimi cia Jehova, tondũ iticenjagia.

Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ

w06 6/1 11 kĩb. 6

Matemo Kuuma Ibuku rĩa Kerĩ rĩa Thaburi

62:11. Ngai ndabataraga hinya kuuma kũrĩ kĩndũ kĩngĩ kana mũndũ ũngĩ. We mwene nĩwe kĩhumo kĩa hinya. ‘Hinya nĩ wake.ʼ

JULAĨ 15-21

MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI THABURI 63-65

‘Wendo Waku Mwĩhokeku nĩ Mwega Gũkĩra Muoyoʼ

w01 10/15 15-16 kĩb. 17-18

Nũũ Ũngĩtũtigithũkania na Wendo wa Ngai?

¹⁷ Wee wonaga wendo wa Ngai ũrĩ wa bata na gĩkĩro kĩrĩkũ? Hihi nĩ ũwonaga ta ũrĩa Daudi aawonaga? Aaugire ũũ: “Tondũ wendo waku mwĩhokeku nĩ mwega gũkĩra muoyo-rĩ, mĩromo yakwa nĩ ĩrĩkũgoocaga. Ngũtũũra ngũgoocaga matukũ mothe ma ũtũũro wakwa; ndĩrĩambararagia moko makwa na igũrũ ngakaĩra rĩĩtwa rĩaku.” (Thaburi 63:3, 4) Hihi nĩ harĩ kĩndũ thĩ ĩno ĩngĩtũhe kĩngĩkorũo kĩrĩ kĩega gũkĩra kwendwo nĩ Ngai na gũkorũo na ũrata mũrũmu hamwe nake? Kwa ngerekano-rĩ, hihi gũthingata wĩra mũnene nĩ kwega gũkĩra gũkorũo na thayũ wa meciria na gĩkeno kĩrĩa kiumanaga na kũgĩa na ũrata wa hakuhĩ na Ngai? (Luka 12:15) Akristiano amwe manerũo mathuure gũkaana Jehova kana kũũragwo. Ũguo nĩguo gwathiire harĩ Aira a Jehova aingĩ arĩa maarĩ kambĩ-inĩ cia kũnyarirĩrũo cia Nazi hĩndĩ ya Mbaara ya Kerĩ ya Thĩ. Arĩa maakaanire wĩtĩkio wao maarĩ anini mũno, no aingĩ ao maathuurire gũtũũra wendo-inĩ wa Ngai, na nĩ meehaarĩirie gũkua kũngĩabataranirie. Andũ arĩa matũũraga wendo-inĩ wa Ngai marĩ ehokeku, no makorũo na ma atĩ nĩ akaamahe muoyo wa tene na tene, ũrĩa tũtangĩheo nĩ thĩ ĩno. (Mariko 8:34-36) No nĩ harĩ ũndũ ũngĩ makĩria ma kũgĩa na muoyo wa tene na tene.

¹⁸ O na gũtuĩka tũtingĩhota gũtũũra tene na tene tũtarĩ na Jehova-rĩ, ta wĩcirie ũrĩa tũngĩiguaga tũritũhĩirũo nĩ ũtũũro tũtarĩ na Mũũmbi witũ. Ũtũũro witũ ndũngĩkoragwo na muoroto. Jehova nĩ aheete andũ ake wĩra wa kũruta matukũ-inĩ maya ma kũrigĩrĩria, na nĩ ũtũmaga maigue makenete. Kwoguo no tũkorũo na ma atĩ rĩrĩa akaahingia muoroto wake na atũhe muoyo wa tene na tene, tũgaakorũo na maũndũ maingĩ mega na ma gũcanjamũra ma kwĩruta na gwĩka. (Kohelethu 3:11) Ĩndĩ o na tũngĩgathuthuria maũndũ ihinda rĩa mĩaka ngiri nyingĩ atĩa, gũtirĩ hĩndĩ tũgaataũkĩrũo biũ nĩ ũrikĩru wa “ũtonga wa Ngai . . . , o na ũmenyo na ũũgĩ wake.”—Aroma 11:33.

w09 7/15 16 kĩb. 6

Wĩgerekanie na Jesu na Njĩra ya Kũrutana Ũrĩ na Wendo

⁶ Nĩ tũkenagĩra kwaria ũhoro wa maũndũ marĩa twendete. Rĩrĩa tũraria ũhoro wa ũndũ twendete kuuma ngoro, twaragia tũkenete na tũkoneka tũrĩ acanjamũku. Nĩ tũcanjamũkaga o na makĩria rĩrĩa tũraria ũhoro wa mũndũ twendete. Tũiguaga tũkĩhĩahĩa kwĩra arĩa angĩ maũndũ marĩa tũĩ megiĩ mũndũ ũcio. Nĩ tũmũgaathagĩrĩria, tũkamũtĩithia, na tũkamũtetera. Twĩkaga ũguo tondũ nĩ twendaga arĩa angĩ makenio nĩ mũndũ ũcio na ngumo ciake o ta ithuĩ.

Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ

w07 11/15 15 kĩb. 6

Hihi nĩ Ũcanjamũraga Arĩa Angĩ?

Nĩ ũndũ mũhũthũ kũmomora nyũmba gũkĩra gwaka. Ũhoro ũcio wa kũmomora na gwaka no ũhũthĩke nginya harĩ mĩario itũ. Tondũ tũtirĩ akinyanĩru, ithuothe nĩ tũhĩtagia na nĩ tũrĩ mawathe. Mũthamaki Suleimani aaugire ũũ: “Gũtirĩ mũndũ mũthingu thĩinĩ wa thĩ wĩkaga o maũndũ mega hingo ciothe na akaga kwĩhia o na rĩ.” (Kohelethu 7:20) Ti ũndũ mũritũ kuona mahĩtia ma mũndũ ũrĩa ũngĩ na kũmũmomora na ciugo cia kũmũtuurithia. (Thaburi 64:2-4) No kwaria ciugo cia gwaka nĩ kũbataraga kwĩrutanĩria.

JULAĨ 22-28

MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI THABURI 66-68

Jehova nĩ Atũkuuagĩra Mũrigo Witũ o Mũthenya

w10 12/1 23 kĩb. 6

Rũmbũyagia Aciari Arĩa Mareraga Ciana Marĩ Aiki

Jehova nĩ aatongoririe andũ na roho wake mandĩke nyĩmbo iria ikoragwo thĩinĩ wa thaburi, iria Aisiraeli maainaga hĩndĩ ya ũthathaiya. Ta wĩcirie ũrĩa atumia a ndigwa a Isiraeli na ciana iria itaarĩ maithe maaiguaga mekĩrĩtwo ngoro makĩina ciugo icio ciatongoretio nĩ roho! Nĩ ciamaririkanagia atĩ Jehova nĩwe warĩ “ithe” wao na nĩwe “ũtuagĩra ciira” andũ ta acio, na atĩ nĩ angĩamaheire ũteithio. (Thaburi 68:5, kohoro ka magũrũ-inĩ; 146:9) O na ithuĩ no twĩre mũciari ũrarera ciana arĩ wiki ciugo cia kũmwĩkĩra ngoro, na no atũũre aciririkanaga ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ. Kwa ngerekano, mũciari ũmwe ũreraga ciana arĩ wiki wĩtagwo Ruth, nĩ aririkanaga ciugo eerirũo nĩ mũthuri ũmwe mĩaka 20 mĩhĩtũku. Aamwĩrire ũũ: “Nĩ ũrerutanĩria mũno kũrera ariũ aku erĩ. Thiĩ na mbere o ũguo.” Ruth aaugire ũũ: “Ndaiguire ciugo icio ciake ciahutia ngoro mũno.” Hatarĩ nganja, “ciugo cia tha [nĩ] ciĩkagĩra mũndũ hinya,” na no ciĩkĩre ngoro mũciari ũrarera ciana arĩ wiki o na gũkĩra ũrĩa tũngĩciria. (Thimo 15:4, The Holy Bible in Gĩkũyũ Language) Hihi no wĩcirie ciugo cia gwĩkĩra ngoro ũngĩra mũciari ũrarera ciana arĩ wiki?

w09 4/1 31 kĩb. 1

Ithe wa Arĩa Matarĩ Maithe

“ITHE wa arĩa matarĩ maithe, . . . nĩ Ngai, o ũcio ũrĩ gĩikaro-inĩ gĩake gĩtheru.” (Thaburi 68:5) Ciugo icio itongoretio nĩ roho itũrutaga ũndũ wa mwanya wĩgiĩ Jehova Ngai, atĩ nĩ arũmbũyagia mabataro ma arĩa matarĩ hinya. Watho ũrĩa aaheire Aisiraeli nĩ wonanagia ũrĩa arũmbũyagia ciana iria ikuĩrĩirũo nĩ mũciari. Reke tũthuthurie rĩandĩko rĩa Thama 22:22-24, rĩrĩa rĩgwetete “mwana ũtarĩ ithe” riita rĩa mbere thĩinĩ wa Bibilia.

Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ

w06 6/1 10 kĩb. 5

Matemo Kuuma Ibuku rĩa Kerĩ rĩa Thaburi

68:18—Nĩa maarĩ “arũme marĩ ta iheo”? Nĩ arũme amwe harĩ arĩa maanyitirũo mĩgwate rĩrĩa Aisiraeli meegwatagĩra Bũrũri wa Kĩĩranĩro. Thutha-inĩ arũme acio nĩ meerirũo mateithagĩrĩrie Alawii wĩra-inĩ wao.—Ezara 8:20.

JULAĨ 29–AGOSTI 4

MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI THABURI 69

Ũrĩa Maũndũ Marĩa Meekĩkire Ũtũũro-inĩ wa Jesu Maarathĩtwo Thĩinĩ wa Thaburi 69

w10 12/15 8 kĩb. 7-8

Koragwo na Kĩyo Harĩ Ũthathaiya wa Ma

⁷ Nĩ harĩ ũndũ wekĩkire ũtũũro-inĩ wa Jesu wonanagia wega ũrĩa aarĩ na kĩyo. Kwarĩ kĩambĩrĩria-inĩ kĩa ũtungata wake, hĩndĩ ya Pasaka ya mwaka wa 30 M.M. Jesu na arutwo ake maathiĩte Jerusalemu, na thĩinĩ wa hekarũ magĩkora “arĩa meendagia ngʼombe na ngʼondu na ndutura, na arĩa maakũũranagia mbeca maikarĩire itĩ ciao.” Jesu eekire atĩa, na ũndũ ũcio wahutirie arutwo ake atĩa?—Thoma Johana 2:13-17.

⁸ Ũndũ ũrĩa Jesu eekire na akiuga hĩndĩ ĩyo, nĩ waririkanirie arutwo ciugo ici cia ũrathi ikoragwo thaburi-inĩ ĩmwe ya Daudi: “Kĩyo kĩa nyũmba yaku nĩ kĩndĩte.” (Thab. 69:9) Nĩkĩ? Tondũ Jesu nĩ aabatarire kwĩingĩria ũgwati-inĩ nĩguo eke ũndũ ũrĩa eekire. Athĩnjĩri-Ngai, andĩki-watho, na andũ angĩ arĩa maarũgamagĩrĩra maũndũ hekarũ-inĩ, nĩo meetĩkĩrĩtie biacara cia ũtunyani ciĩkagĩrũo kuo. Kwoguo rĩrĩa Jesu aamaumbũranirie na akĩharagania biacara ciao, nĩ gũũkĩrĩra ookagĩrĩra atongoria a ndini a hĩndĩ ĩyo. Ũndũ ũcio nĩ watũmire arutwo meyonere wega atĩ Jesu aarĩ na ‘kĩyo kĩa nyũmba ya Ngai,’ kana kĩyo kĩa ũthathaiya wa ma. No hihi kĩyo nĩ kĩĩ? Hihi nĩ ngũrani na mĩtũkĩ?

g95 10/22 31 kĩb. 4

Hihi Mũndũ no Akue nĩ Ũndũ wa Gũthuthĩka Ngoro?

Andũ amwe maugaga atĩ ũndũ ũmwe watũmire Jesu Kristo akue nĩ gũthuthĩka ngoro. Kwarathĩtwo ũũ ũhoro-inĩ wake: “Ngoro yakwa nĩ ĩthuthĩkĩte nĩ ũndũ wa kũnyũrũrio, na kĩronda kĩu gĩtingĩhona.” (Thaburi 69:20) Hihi ciugo icio ciagĩrĩire gũtaũkĩka o ũguo irauga? No itaũkĩke ũguo, tondũ mathaa maigana ũna Jesu atanakua, aarĩ na ruo rũingĩ rwa mwĩrĩ na rwa ngoro. (Mathayo 27:46; Luka 22:44; Ahibirania 5:7) Ningĩ no kũhoteke atĩ aarĩ na kĩronda kĩa biũ kĩa ngoro, na nĩkĩo gĩatũmire aume “thakame na maĩ” rĩrĩa aathecirũo na itimũ akua. Ngoro ĩngĩkorũo na kĩronda, kana mũkiha mũnene wa thakame ũtuĩke, thakame no ĩthiĩ gĩthũri-inĩ kana gĩcunjĩ-inĩ gĩkoragwo na maĩ kĩrĩa gĩthiũrũrũkĩirie ngoro. Na mũndũ angĩthecwo gĩthũri-inĩ kana gĩcunjĩ-inĩ kĩu, angiuma kĩndũ kĩhaana “thakame na maĩ.”—Johana 19:34.

it-2 650

Mũmera Ũrĩ na Thumu

Kwarathĩtwo atĩ Mesia nĩ angĩkaaheo “mũmera ũrĩ na thumu” handũ ha irio. (Thb 69:21, kohoro ka magũrũ-inĩ) Ũndũ ũcio wekĩkire rĩrĩa Jesu Kristo aaheirũo ndibei ĩtukanĩtio na maĩ ma nyongo atanacuurio mũtĩ-inĩ, no thutha wa kũmĩcama, akĩrega kũmĩnyua tondũ no kũhoteke aaheagwo nĩgetha anyihanyihĩrũo nĩ ruo. Mathayo nĩ aandĩkire ũrĩa ũrathi ũcio wahingire thĩinĩ wa Mathayo 27:34, na aahũthĩrire kiugo gĩa Kĩngiriki kho·leʹ (maĩ ma nyongo), na nokĩo kĩhũthĩrĩtwo rĩandĩko-inĩ rĩa Thaburi 69:21 thĩinĩ wa Septuagint ya Kĩngiriki. No Injiri ya Mariko ĩgwetaga manemane (Mar 15:23), na ũndũ ũcio ũtũmĩte andũ amwe mauge atĩ ‘mũmera ũcio ũrĩ thumuʼ kana “maĩ ma nyongo” nĩ “manemane.” Ũhotekeku ũngĩ nĩ atĩ kĩrĩa Jesu aaheirũo anyue kĩarĩ na maĩ ma nyongo na manemane.

Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ

w99 1/15 18 kĩb. 11

Oyagai Moko Manyu Matheru na Igũrũ Mũkĩhoya

¹¹ Andũ aingĩ mahoyaga o rĩrĩa marenda kĩndũ, no wendo witũ harĩ Jehova Ngai nĩ wagĩrĩirũo gũtũtindĩka kũmũcokeria ngatho na kũmũgooca mahoya-inĩ maitũ kĩũmbe na rĩrĩa tũrahoya tũrĩ mbere ya andũ. Paulo aandĩkire ũũ: “Mũtigatangĩkage nĩ ũndũ o na ũrĩkũ, no maũndũ-inĩ mothe menyithagiai Ngai maũndũ marĩa mũbataraga kũgerera mahoya na mathaithana o hamwe na gũcokia ngatho; naguo thayũ wa Ngai ũrĩa ũkĩrĩte ũtaũku wothe nĩ ũrĩgitagĩra ngoro cianyu na ũhoti wanyu wa gwĩciria kũgerera Kristo Jesu.” (Afilipi 4:6, 7) Kwoguo, hamwe na gũthaithana na kũhoya maũndũ marĩa tũrabatara, nĩ twagĩrĩirũo gũcokeria Jehova ngatho nĩ ũndũ wa irathimo cia kĩĩroho na cia kĩĩmwĩrĩ iria atũheete. (Thimo 10:22) Mwandĩki wa Thaburi aainire ũũ: “Cokia ngatho irĩ igongona rĩaku harĩ Ngai, na ũhingie mĩĩhĩtwa yaku kũrĩ Ũrĩa ũrĩ Igũrũ Mũno.” (Thaburi 50:14) Na rwĩmbo-inĩ rũmwe Daudi aainire akĩhoya, aagwetire ciugo ici cia bata: “Nĩ ngũina nyĩmbo ngooce rĩĩtwa rĩa Ngai, na nĩ ngũmũtũũgĩria ngĩmũcokagĩria ngatho.” (Thaburi 69:30) Githĩ o na ithuĩ to twĩkage ũguo rĩrĩa tũrahoya twĩ ithuiki kana tũrĩ mbere ya andũ?

AGOSTI 5-11

MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI THABURI 70-72

‘Menyithia Rũciaro Rũrĩa Rũroka’ Ũhoro wa Hinya wa Ngai

w99 9/1 18 kĩb. 17

Andũ Ethĩ, Menyeriai Ũhoti Wanyu wa Gwĩciria!

¹⁷ Nĩguo mwĩtheme mĩtego ya Shaitani, nĩ mwagĩrĩirũo gũikara mwĩhũgĩte, na rĩmwe nĩ mũrĩbataraga ũmĩrĩru mũnene. Gĩtũmi nĩ tondũ kũrĩ hĩndĩ mũrĩkoraga mũtiretĩkanĩria maũndũ na andũ a riika rĩanyu, o hamwe na andũ arĩa angĩ thĩinĩ wa thĩ. Daudi aahoire akiuga ũũ: “Wee Jehova Mwathani Ũrĩa Mũnene nĩwe kĩĩrĩgĩrĩro gĩakwa; ndũire ngwĩhokete kuuma ndĩ o mũnyinyi. Atĩrĩrĩ Ngai, ũtũire ũndutaga kuuma ndĩ o mũnyinyi, na nginya rĩu thiaga o na mbere kũmenyithania mawĩra maku ma magegania.” (Thaburi 71:5, 17) Daudi nĩ oĩkaine nĩ ũndũ wa ũmĩrĩru wake. No hihi aaũkũririe rĩ? Arĩ o mwĩthĩ. O na atanoraga Goliathu, nĩ oonanĩtie ũmĩrĩru mũnene na njĩra ya kũgitĩra ndũũru cia ithe, akĩũraga mũrũthi na nduba. (1 Samueli 17:34-37) No Daudi nĩ aacokeirie Jehova rũgooco nĩ ũndũ wa ũmĩrĩru ũrĩa aarĩ naguo akiuga: “Ndũire ngwĩhokete kuuma ndĩ o mũnyinyi.” Nĩ ũndũ wa Daudi kwĩhoka Jehova, nĩ aahotire kũngʼethanĩra na igerio o rĩothe aacemanirie narĩo. O na inyuĩ andũ ethĩ mwehoka Jehova, nĩ arĩmũheaga ũmĩrĩru na hinya ũrĩa mũrabatara nĩguo ‘mũtoorie thĩ.ʼ—1 Johana 5:4.

g04 10/8 23 kĩb. 3

Twagĩrĩirũo Kũrũmbũyania Atĩa na Andũ Arĩa Akũrũ?

Mwandĩki wa Thaburi aahoire ũũ: “Ndũkanandiganĩrie rĩrĩa ngaakũra; ndũkanandige rĩrĩa ngaakorũo itarĩ na hinya.” (Thaburi 71:9) Ngai ‘ndatiganagĩriaʼ ndungata ciake njĩhokeku o na rĩrĩa ciona ta itangĩhũthĩka rĩngĩ. Mwandĩki wa Thaburi ti kuona oonaga ta aatiganĩirio nĩ Jehova, no eendaga kuonania atĩ nĩ aamenyaga nĩ aabataraga kwĩhoka Mũũmbi wake o na makĩria o ũrĩa aathiaga agĩkũraga. Jehova nĩ ateithagia andũ arĩa makoragwo na wĩhokeku ta ũcio ũtũũro-inĩ wao wothe. (Thaburi 18:25) Kaingĩ amateithagia kũgerera Akristiano arĩa angĩ.

Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ

it-1 768

Farati

Mũhaka wa Gĩcigo Kĩrĩa Aisiraeli Maagaĩirũo. Thĩinĩ wa Kĩrĩkanĩro kĩrĩa Ngai aagĩire na Iburahimu, aamwĩrire atĩ angĩaheire mbeũ ya Iburahimu bũrũri “kuuma rũũĩ-inĩ rwa Misiri nginya rũũĩ-inĩ rũrĩa rũnene, nĩruo rũũĩ rwa Farati.” (Kĩa 15:18) Nĩ aacokerire kĩĩranĩro kĩu harĩ rũrĩrĩ rwa Isiraeli. (Tham 23:31; Gũc 1:7, 8; 11:24; Jos 1:4) Rĩandĩko rĩa 1 Maũndũ ma Matukũ ma Tene 5:9 riugaga atĩ mbere ya wathani wa Daudi, andũ amwe a rũciaro rwa Rubeni maaramirie gĩcigo kĩao “nginya harĩa werũ wambĩrĩirie Rũũĩ-inĩ rwa Farati.” No tondũ Rũũĩ rwa Farati rwĩ kilomita ta 800 kuuma Gileadi mũndũ agĩthiĩ “mwena wa irathĩro wa Gileadi,” no kũhoteke ciugo icio cionanagia atĩ Arubeni maaramirie gĩcigo kĩao mwena wa irathĩro wa Gileadi nginya mũthia-inĩ wa Werũ wa Siria, ũrĩa ũthiĩte na mbere nginya rũũĩ-inĩ rwa Farati. (Bibilia imwe ciugaga ũũ: “O nginya itonyero-inĩ rĩa werũ mwena ũyũ wa Farati” na “o nginya kĩambĩrĩria-inĩ kĩa werũ ũrĩa ũthirĩire rũũĩ-inĩ rwa Farati.”) Kwoguo kũroneka atĩ kĩĩranĩro kĩa Jehova kĩahingirio biũ riita rĩa mbere hĩndĩ ya wathani wa Daudi na Suleimani. Gĩtũmi nĩ tondũ hĩndĩ ĩyo, mĩhaka ya gĩcigo kĩa Isiraeli yakinyĩte ũthamaki-inĩ wa Aaramu wa Zoba, kwoguo gĩgĩkorũo gĩkinyĩte rũteere-inĩ rwa Farati, gĩcigo-inĩ kĩrĩa gĩatuĩkanĩirie mwena wa rũgongo wa Siria. (2Sa 8:3; 1Ath 4:21; 1Ma 18:3-8; 2Ma 9:26) Nĩ ũndũ wa ũrĩa Rũũĩ rwa Farati ruoĩkaine, kaingĩ rwetagwo o “Rũũĩ.”—Jos 24:2, 15; Thb 72:8.

AGOSTI 12-18

MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI THABURI 73-74

Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ

it-2 240

Leviathani

Thaburi 74 ĩtaaragĩria ũrĩa Ngai aahonokirie andũ ake, na mĩhari ya 13 na 14 ĩkoragwo ĩkĩaria na njĩra ya mũhaano ũhoro wĩgiĩ ũrĩa aahonokirie Isiraeli kuuma harĩ Misiri. Mĩhari-inĩ ĩyo, ciugo “nyamũ nene cia iria-inĩ” na “Leviathani” irarĩrĩria ũndũ ũmwe, nakuo kũhehenjwo kwa mĩtwe ya Leviathani no kũhoteke kuonanagia ũrĩa Firauni na mbũtũ yake maatooririo rĩrĩa Aisiraeli maaumaga Misiri. Maandĩko metagwo Aramaic Targums mahũthĩrĩte ciugo “arĩa marĩ hinya a Firauni” handũ-inĩ ha “mĩtwe ya Leviathani.” (Ringithania na Ezk 29:3-5, harĩa Firauni aringithanĩtio na “nyamũ . . . nene ya iria-inĩ” ĩrĩ tũrũũĩ-inĩ twa Nailo; ningĩ rora Ezk 32:2.) Rĩandĩko rĩa Isaia 27:1 rĩgwetete Leviathani ĩkĩrũgamĩrĩra ũthamaki ũrĩ thĩinĩ wa thĩ yothe, na ũrĩa wathanaga etĩtwo “ndamathia” na “nyoka.” (Kũg 12:9) Ũrathi ũcio ũkoniĩ gũcokio kwa Aisiraeli, kwoguo ũkĩaria ũhoro wa Jehova ‘kwerekeria meciriaʼ harĩ Leviathani nĩ kuuga nginya Babuloni. No mĩhari ya 12 na 13 ĩgwetaga nginya Ashuri na Misiri. Kwoguo no tuuge atĩ ũrathi-inĩ ũcio Leviathani ĩrũgamĩrĩire ũthamaki ũrĩ thĩinĩ wa thĩ yothe ũrĩa ũũkagĩrĩra Jehova na athathaiya ake.

AGOSTI 19-25

MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI THABURI 75-77

Twagĩrĩirũo Gwĩthema Kwĩgana Nĩkĩ?

w06 7/15 11 kĩb. 2

Matemo Kuuma Ibuku rĩa Gatatũ na rĩa Kana rĩa Thaburi

75:4, 5, 10, kohoro ka magũrũ-inĩ—Kiugo “rũhĩa” kĩrũgamĩrĩire kĩĩ? Hĩa cia nyamũ nĩ irĩ hinya mũno. Kwoguo kiugo “rũhĩa” nĩ kĩhũthagĩrũo na njĩra ya mũhaano kũrũgamĩrĩra hinya kana ũhoti. Jehova nĩ atũũgagĩria hĩa cia andũ ake akamambararia, no nĩ aniinaga hĩa cia andũ arĩa aganu. Bibilia ĩtũheaga mũkaana ĩgatwĩra “mũtigatũũgĩrie rũhĩa rwanyu na igũrũ,” ĩkĩenda kuonania atĩ tũtiagĩrĩirũo gũkorũo na mwĩtĩo. Tondũ Jehova nĩwe ũtũũgagĩria andũ, twagĩrĩirũo kuona atĩ mĩeke yothe ya ũtungata kĩũngano-inĩ yumaga kũrĩ we.—Thaburi 75:7.

Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ

w06 7/15 11 kĩb. 3

Matemo Kuuma Ibuku rĩa Gatatũ na rĩa Kana rĩa Thaburi

76:10—Nĩ na njĩra ĩrĩkũ “marakara ma andũ” mangĩtũma Jehova agoocwo? Rĩrĩa Ngai areka andũ merekerie marakara mao harĩ ithuĩ tondũ tũrĩ ndungata ciake, no kũgĩe na maumĩrĩro mega. Moritũ o mothe tũngĩcemania namo no matũrũnge. Jehova etĩkagĩria tũnyamarĩke na gĩkĩro kĩrĩa mĩnyamaro ĩyo ĩgũtũmenyeria kwagagĩria ũmũndũ witũ. (1 Petero 5:10) ‘Nĩ egemagia na matigari ma marakaraʼ ma andũ. Ĩ tũngĩnyamarĩka nginya tũkue? Ũndũ ũcio o naguo no ũgoocithie Jehova tondũ arĩa matuona tũgĩkirĩrĩria tũrĩ ehokeku mahota kwambĩrĩria kũgooca Ngai.

AGOSTI 26–SEPTEMBA 1

MŨTHITHŨ KUUMA KIUGO-INĨ KĨA NGAI THABURI 78

Kwaga Wĩhokeku kwa Aisiraeli nĩ Kĩonereria gĩa Gũtũhe Mũkaana

w96 12/1 29-30

Twagĩrĩirũo ‘Kũririkanaga Matukũ Marĩa ma Tene’ Nĩkĩ?

Ũndũ wa kĩeha nĩ atĩ kaingĩ Aisiraeli nĩ maagũaga mehia-inĩ ma kũriganĩrũo. Maumĩrĩro maarĩ marĩkũ? “Nĩ maageragia Ngai maita maingĩ, na magatũma Ũrĩa Mũtheru wa Isiraeli anyitwo nĩ kĩeha. Matiaririkanaga hinya wake, mũthenya ũrĩa aamahonokirie kuuma harĩ thũ.” (Thaburi 78:41, 42) Mũthia-inĩ, nĩ ũndũ wa kũriganĩrũo nĩ maathani ma Jehova, nĩ maaregirũo nĩwe.—Mathayo 21:42, 43.

Mwandĩki wa Thaburi nĩ aatũigĩire kĩonereria kĩega. Aandĩkire ũũ: “Nĩ ngũririkana mawĩra ma Ja; nĩ ngũririkana ciĩko ciaku cia magegania iria wekire tene. Na nĩ ngwĩcũrania igũrũ rĩgiĩ mawĩko maku mothe na ndĩcũranie ũhoro wa maũndũ marĩa wĩkĩte.” (Thaburi 77:11, 12) Gwĩcũrania ũrĩa twanatungatĩra Jehova tũrĩ ehokeku na ũrĩa aneka maũndũ ma gũtuonia wendo, no gũtwĩkĩre ngoro, gũtũhe hinya wa gũthiĩ na mbere, na gũtũteithie gũkorũo na ngatho. Ningĩ, ‘kũririkana matukũ marĩa ma teneʼ no gũtũteithie kweheria mĩnoga ĩrĩa tũngĩkorũo nayo, gũtũtindĩke gũthiĩ na mbere gwĩka ũrĩa wothe tũngĩhota na gũkirĩrĩria tũrĩ ehokeku.

w06 7/15 17 kĩb. 16

Wĩthemage ‘Kũnugunaʼ

¹⁶ Kũnuguna gũtũmaga tũige meciria maitũ harĩ ithuĩ ene na mathĩna maitũ, tũkariganĩrũo nĩ irathimo iria tũkenagĩra tũrĩ Aira a Jehova. Nĩguo tũtoorie mwerekera wa gũteta, twagĩrĩirũo kũigaga irathimo icio meciria-inĩ maitũ hĩndĩ ciothe. Kwa ngerekano, o ũmwe witũ arĩ na mweke wa mwanya wa gwĩtanio na rĩĩtwa rĩa Jehova. (Isaia 43:10) No tũhote kũgĩa na ũrata wa hakuhĩ hamwe nake, na nĩ tũhotaga kwaria na “Mũigua wa mahoya” hĩndĩ o yothe. (Thaburi 65:2; Jakubu 4:8) Ũtũũro witũ nĩ ũkoragwo na muoroto tondũ nĩ tũtaũkĩirũo nũũ ũrĩ na kĩhooto gĩa gwathana, na tũkaririkana atĩ gũtũũria wĩkindĩru witũ harĩ Ngai nĩ mweke wa mwanya. (Thimo 27:11) Nĩ tũkoragwo na mweke wa kũnyitanĩra wĩra-inĩ wa kũhunjia ũhoro mwega wa ũthamaki. (Mathayo 24:14) Gũkorũo na wĩtĩkio harĩ igongona rĩa ũkũũri rĩa Jesu Kristo nĩ gũtũteithagia gũkorũo na thamiri theru. (Johana 3:16) Icio nĩcio irathimo iria tũkenagĩra gũtekũmakania maũndũ marĩa tũrabatara gũkirĩrĩria.

Kũmaatha Maũndũ ma Bata Maandĩko-inĩ

w06 7/15 11 kĩb. 4

Matemo Kuuma Ibuku rĩa Gatatũ na rĩa Kana rĩa Thaburi

78:24, 25; kohoro ka magũrũ-inĩ—Nĩ kĩĩ gĩtũmaga maana metwo “ngano ya igũrũ” na “mũgate wa araika”? Ciugo icio itionanagia atĩ maana maarĩ irio cia araika. Maarĩ “ngano ya igũrũ” na njĩra ya atĩ maaumaga igũrũ. (Thaburi 105:40) Tondũ araika, kana “arĩa marĩ hinya,” maikaraga igũrũ, no kũhoteke ciugo “mũgate wa araika” cionanagia atĩ maana maaheanagwo nĩ Ngai, ũrĩa ũikaraga igũrũ. (Thaburi 11:4) Ningĩ no kũhoteke Jehova nĩ aahũthĩrire araika kũhe Aisiraeli maana.