តើផែនដីយើងអាចនៅស្ថិតស្ថេរឬទេ?
ខ្យល់អាកាស
យើងត្រូវការខ្យល់មិនមែនគ្រាន់តែសម្រាប់ដកដង្ហើមប៉ុណ្ណោះទេ។ ខ្យល់ជួយការពារផែនដីពីកាំរស្មីព្រះអាទិត្យដែលអាចបង្កឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់។ ប្រសិនបើគ្មានខ្យល់ទេ នោះធ្វើឲ្យសីតុណ្ហភាពនៅផែនដីចុះត្រជាក់ខ្លាំង។
កត្តាដែលបង្ខូចខ្យល់អាកាស
ខ្យល់ពុលអាចបំផ្លាញជីវិតនៅផែនដី។ យោងទៅតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានរៀបរាប់ថា មានមនុស្សភាគតិចណាស់ដែលមានខ្យល់បរិសុទ្ធសម្រាប់ដកដង្ហើម។
ខ្យល់ពុលអាចបង្កឲ្យមានជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើម មហារីកសួត និងជំងឺបេះដូងជាដើម។ ខ្យល់ពុលបានធ្វើឲ្យមនុស្សជាង៧លាននាក់ស្លាប់មុនអាយុជារៀងរាល់ឆ្នាំ។
ផែនដីបានត្រូវបង្កើតឲ្យនៅស្ថិតស្ថេរ
ផែនដីយើងបានត្រូវបង្កើតមកឲ្យមានសមត្ថភាពធ្វើឲ្យខ្យល់បរិសុទ្ធសម្រាប់ភាវរស់ទាំងឡាយនៅលើផែនដី។ ផែនដីអាចធ្វើដូច្នេះកាន់តែល្អប្រសើរជាង ពេលមនុស្សយកចិត្តទុកដាក់ថែទាំបរិស្ថាន។ សូមពិចារណាឧទាហរណ៍មួយចំនួន។
មនុស្សជាច្រើនស្គាល់ថាព្រៃឈើមានសមត្ថភាពស្រូបយកឧស្ម័នកាបូនឌីអុកស៊ីតពីខ្យល់អាកាស។ ប៉ុន្តែពួកគេមិនសូវដឹងទេថា ព្រៃកោងកាងដែលដុះនៅក្បែរមាត់សមុទ្រមានសមត្ថភាពប្រសើរជាងនោះទៅទៀត ដោយសារវាអាចស្រូបយកឧស្ម័នកាបូនឌីអុកស៊ីតច្រើនជាងព្រៃត្រូពិចដល់ទៅប្រាំដង។
យោងតាមការស្រាវជ្រាវថ្មីៗបង្ហាញថា មានសារាយសមុទ្រធំៗខ្លះដែលមិនគ្រាន់តែស្រូបយកឧស្ម័នកាបូនឌីអុកស៊ីតពីបរិយាកាសប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏យកវាទៅកប់ចោលដែរ។ សារាយនោះមានប្លោកតូចៗពេញទៅដោយខ្យល់ដែលធ្វើឲ្យវាអណ្ដែតចេញឆ្ងាយពីឆ្នេរទៅកណ្ដាលសមុទ្រ។ ក្រោយមកប្លោកតូចៗទាំងនោះក៏បែក ហើយសារាយដែលពោរពេញទៅដោយឧស្ម័នកាបូនឌីអុកស៊ីតក៏លិចទៅបាតសមុទ្រ ហើយកប់នៅទីនោះអស់ជាច្រើនសតវត្សរ៍។
ផែនដីរបស់យើងមានសមត្ថភាពធ្វើឲ្យខ្យល់ក្នុងបរិយាកាសលែងមានជាតិពុល។ នេះបានត្រូវសឲ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ក្នុងអំឡុងកូវីដ-១៩ពេលមានការបិទខ្ទប់។ ក្នុងឆ្នាំ២០២០ ពេលរោងចក្របិទទ្វារ ហើយមនុស្សមិនសូវប្រើយានជំនិះច្រើនដូចពីមុន នោះគុណភាពខ្យល់បានល្អប្រសើរជាងយ៉ាងឆាប់រហ័ស។ «របាយការណ៍អំពីគុណភាពខ្យល់នៅទូទាំងពិភពលោកឆ្នាំ២០២០» បានបញ្ជាក់ថា នៅប្រទេសជាង៨០ភាគរយដែលគេបានស្រាវជ្រាវ មានខ្យល់បរិសុទ្ធជាងក្នុងអំឡុងពេលមានការបិទខ្ទប់។
អ្វីដែលមនុស្សព្យាយាមធ្វើ
ការធ្វើដំណើរដោយជិះកង់អាចជួយកាត់បន្ថយការបំពុលខ្យល់
រដ្ឋាភិបាលបានស្នើទៅក្រុមហ៊ុនឧស្សាហកម្មផ្សេងៗឲ្យកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នពុល។ ដំណាលគ្នានោះ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រក៏ព្យាយាមស្រាវជ្រាវរកវិធីថ្មីៗដើម្បីកាត់បន្ថយឧស្ម័នពុលដែរ។ ជាឧទាហរណ៍ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រប្រើមីក្រុបដើម្បីបំលែងសារធាតុពុលផ្សេងៗទៅជាអ្វីដែលមិនបង្កឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់។ អ្នកជំនាញបានលើកទឹកចិត្តមនុស្សឲ្យកាត់បន្ថយកុំប្រើប្រាស់ថាមពលច្រើនពេកក្នុងផ្ទះរបស់ពួកគេ និងលើកទឹកចិត្តឲ្យមនុស្សដើរឬជិះកង់ជាជាងប្រើយានជំនិះ។
រដ្ឋាភិបាលខ្លះបានផ្ដល់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋនូវចង្ក្រានដែលជួយកាត់បន្ថយខ្យល់ពុល ប៉ុន្តែមនុស្សជាច្រើននៅតែមិនអាចទិញចង្ក្រានបែបនោះទេ
ប៉ុន្តែការធ្វើដូច្នេះប៉ុណ្ណោះគឺមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ យើងត្រូវធ្វើច្រើនជាងនោះទៀត។ នេះស្របទៅតាមភ័ស្តុតាងដែលបានបញ្ជាក់ក្នុងរបាយការណ៍ឆ្នាំ២០២២ ដែលបានរៀបចំដោយស្ថាប័ននិងអង្គការផ្សេងៗនៅទូទាំងពិភពលោក ដែលរួមមានអង្គការសុខភាពពិភពលោក និងធនាគារពិភពលោក។
របាយការណ៍នេះបានរៀបរាប់ថា នៅឆ្នាំ២០២០ ប្រមាណមួយភាគបីនៃមនុស្សនៅទូទាំងពិភពលោកបានប្រើបច្ចេកវិទ្យា និងចម្អិនម្ហូបអាហារដោយប្រើប្រាស់អ្វីដែលបំពុលខ្យល់។ នៅកន្លែងជាច្រើន មានមនុស្សតិចណាស់ដែលមានលទ្ធភាពអាចទិញចង្ក្រានថ្មី ឬប្រើប្រភេទហ្គាសដែលមិនសូវបង្ខូចបរិស្ថាន។
យើងអាចមានសេចក្ដីសង្ឃឹម អ្វីដែលគម្ពីរចែង
«ព្រះយេហូវ៉ាជាព្រះដ៏ពិត . . . លោកជាអ្នកបង្កើតមេឃ ហើយ . . . លោកលាតសន្ធឹងផែនដី និងបង្កើតរបស់សព្វសារពើនៅលើនោះ លោកផ្ដល់ខ្យល់ដង្ហើមដល់មនុស្សទាំងឡាយ ហើយផ្ដល់កម្លាំងជីវិតដល់អ្នកដែលដើរនៅផែនដីដែរ»។—អេសាយ ៤២:៥
ព្រះបានបង្កើតខ្យល់ដែលយើងដកដង្ហើម និងវដ្ដធម្មជាតិដែលសម្អាតខ្យល់ ហើយលោកមានឫទ្ធានុភាពគ្មានកម្រិតនិងសេចក្ដីស្រឡាញ់ចំពោះមនុស្សជាតិ។ ដូច្នេះគឺសមហេតុសមផលឲ្យយើងជឿថា លោកនឹងបំបាត់អ្វីដែលបង្ខូចខ្យល់ មែនទេ? សូមមើលអត្ថបទ«ព្រះសន្យាថាផែនដីយើងនឹងនៅស្ថិតស្ថេរ»។