ការខ្លាចមនុស្សស្លាប់ជាការនិយមទូទៅ
ថ្ងៃបានលិចជាយូរមកហើយ។ អ្នកកំពុងតែត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញដោយយឺតជាងមុនៗបន្ដិច។ កាលដែលអ្នកដើរកាត់កន្លែងបញ្ចុះសព បេះដូងរបស់អ្នកក៏ចាប់ផ្ដើមលោតរឹតតែញាប់ឡើងៗ។ ដោយសារភាពស្ងប់ស្ងាត់នៃយប់ដ៏ងងឹត សូម្បីតែសំឡេងអ្វីដ៏តូចមួយក៏អ្នកឮដែរ។ មួយរំពេចនោះ អ្នកឮសំឡេងពីចំងាយ សូរស្រួយៗហើយគួរឲ្យព្រឺក្បាល។ អ្នកក៏ដើរកាន់តែលឿនឡើង—ជីពចររបស់អ្នកក៏លោតកាន់តែញាប់ដែរ—កាលដែលអ្នកដើរឆ្ពោះទៅរកទីការពារនៃផ្ទះរបស់អ្នក។
តើអ្នកធ្លាប់ពិសោធអារម្មណ៍ដ៏រសាប់រសល់ទេ នៅពេលដែលអ្នកនៅឯកន្លែងបញ្ចុះសព ឬនៅជិតនោះ? បើធ្លាប់មែន ប្រហែលជាលទ្ធិសាសនាមួយដែលនិយមទូទៅក្នុងពិភពលោក មានឥទ្ធិពលលើអ្នកហើយ—ដែលថា វិញ្ញាណនៃមនុស្សស្លាប់អាចជួយឬក៏ធ្វើទុក្ខដល់មនុស្សរស់។
ទំនៀមទំលាប់នៃជំនឿឆ្វេងជាច្រើនបានលូតលាស់ឡើង ជាលទ្ធផលនៃជំនឿដែលថា មនុស្សស្លាប់ត្រូវការជំនួយពីមនុស្សរស់ ឬថាពួកគេអាចធ្វើទុក្ខដល់មនុស្សរស់ បើសិនជាមិនធ្វើឲ្យគេស្ងប់ចិត្តទេនោះ។ ជាឧទាហរណ៍ ក្នុងប្រទេសអាមេរិកឡាតាំងខ្លះ មនុស្សជាច្រើនមានទំលាប់សង់ខ្ទមតូចមួយដែលមានឈើឆ្កាង នៅកន្លែងដែលបុគ្គលម្នាក់បានស្លាប់ពីគ្រោះថ្នាក់។ ពួកគេអុជទៀនហើយដាក់ផ្កានៅទីនោះ ដើម្បីសម្ដែងការចាប់អារម្មណ៍ឬដើម្បីជួយព្រលឹង ឬវិញ្ញាណនៃបុគ្គលដែលបានស្លាប់នោះ។ ក្នុងករណីខ្លះ របាយការណ៍អំពីការឆ្លើយនឹងសេចក្ដីអធិស្ឋាន«តាមបែបអស្ចារ្យ»ត្រូវបានផ្សាយសុសសាយ ដើម្បីឲ្យមនុស្សចាប់ផ្ដើមទៅកន្លែងអានីមីតាជាញឹកញាប់ ដែលជាខ្ទមតូចមួយសំរាប់ព្រលឹងឬវិញ្ញាណនៃបុគ្គលដែលបានស្លាប់។ នៅទីនោះ ពួកគេធ្វើម៉ាណឌាសឬសេចក្ដីសន្យាថា បើសិនជាបុគ្គលដែលបានស្លាប់នោះនឹងជួយពួកគេឲ្យសម្រេចឬទទួលអ្វីមួយ—ប្រហែលជាធ្វើឲ្យជាតាមបែបអស្ចារ្យ—ពួកគេនឹងសម្ដែងកតញ្ញូធម៌របស់គេ តាមវិធីដ៏ពិសេសវិញ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត គេបានរាយការណ៍មកថា ព្រលឹងនៃមនុស្សស្លាប់ចេញមកនៅពេលយប់ងងឹត ធ្វើឲ្យពួកអ្នកដែលនៅទីនោះភ័យខ្លាចយ៉ាងរន្ធត់។ គេច្រើនតែនិយាយថា ពួកព្រលឹងបែបនោះជាភីនណានដូដែលមករំខានពួកមនុស្សរស់ ដោយសារតែព្រឹត្ដិការណ៍នៅអតីតកាលទាំងឡាយ។
នៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន មនុស្សខំខ្នះខ្នែងធ្វើឲ្យ«ពួកវិញ្ញាណ»នៃមនុស្សស្លាប់ស្ងប់ចិត្ត។ ពួកគេធ្វើបុណ្យយ៉ាងឧឡារិក ថ្វាយយញ្ញបូជា និយាយពាក្យលួងលោម—ដើម្បីខំប្រឹងរារាំងការពារពីការសងសឹកនៃពួកវិញ្ញាណនៃមនុស្សស្លាប់។ គេបានគិតថា បើគេធ្វើឲ្យពួកវិញ្ញាណស្ងប់ចិត្តទៅ ជាលទ្ធផលនឹងមានរង្វាន់និងប្រសិទ្ធិពរជាច្រើនដល់ពួកអ្នកនៅរស់។
របាយការណ៍មួយពីប្រទេសអាហ្វ្រិកថ្លែងថា៖ «មនុស្សជាច្រើនជឿថា គ្មានព្រឹត្ដិការណ៍ណាកើតឡើងដោយ‹ខ្លួនឯងឬដោយធម្មជាតិឡើយ។ ឧប្បត្ដិហេតុណាក៏ដោយ—ថ្វីបើជាការឈឺ អន្តរាយ ការពុំអាចបង្កើតកូន ការពិបាកខាងសេដ្ឋកិច្ច ការធ្លាក់ភ្លៀងឬកំដៅថ្ងៃហួសហេតុ ការមានគ្រោះថ្នាក់ បាក់បែកគ្រួសារ សេចក្ដីស្លាប់—ពួកគេបានគិតថា ត្រូវបានបណ្ដាលមកដោយពួកវិញ្ញាណដែលមើលមិនឃើញ ដែលមានឫទ្ធិបារមីអធិធម្មជាតិ»។ របាយការណ៍មួយទៀតចែងថា៖ «មនុស្សជាច្រើនជឿថា វិញ្ញាណរបស់ពួកជីដូនជីតារបស់គេ មានលំនៅក្នុងស្ថានសួគ៌ ហើយតែងតែមើលមកជនរស់នៅលើផែនដីជានិច្ច។ គេជឿថា ពួកជីដូនជីតារបស់គេមានឫទ្ធិបារមីអធិធម្មជាតិ ដែលអាចប្រើសំរាប់ឲ្យពរនិងការពារបងប្អូនរបស់គេឬធ្វើទុក្ខទោសដល់ពួកគេ ស្រេចទៅលើរបៀបដែលបងប្អូនរបស់គេគោរព ឬមិនអើពើដល់មនុស្សស្លាប់»។
ប៉ុន្តែ តើមតិបែបនេះសមស្របទៅតាមនឹងពាក្យបន្ទូលរបស់ព្រះទេ? តើលោកអ្នកមានទស្សនៈយ៉ាងណាដែរ?
[រូបភាពនៅទំព័រ៤]
«អានីមីតា»នៅក្នុងប្រទេសឈិលី