អត្ថបទអំពីក្របទស្សនាវដ្ដី
តើនេះពិតជាបានកើតឡើងមែនឬ?
នៅរដូវស្លឹកឈើលាស់ ឆ្នាំ៣៣ គ.ស. លោកយេស៊ូពីក្រុងណាសារ៉ែតបានត្រូវគេកាត់ទោសប្រហារជីវិត។ លោកត្រូវគេចោទប្រកាន់ថាជាអ្នកបំបះបំបោរ ត្រូវគេធ្វើទារុណកម្មយ៉ាងសាហាវ និងត្រូវគេដំដែកគោលព្យួរលើបង្គោល។ លោកបានស្លាប់ដោយឈឺចុកចាប់ខ្លាំងបំផុត។ ប៉ុន្តែ ព្រះបានប្រោសលោកយេស៊ូឲ្យរស់ឡើងវិញ ហើយ៤០ថ្ងៃក្រោយមកលោកបានទៅស្ថានសួគ៌។
កំណត់ហេតុដ៏អស្ចារ្យនេះមកពីសៀវភៅដំណឹងល្អទាំងបួនក្នុងបទគម្ពីរគ្រិស្តសាសនិកជាភាសាក្រិច ដែលគេស្គាល់ជាទូទៅថាគម្ពីរសញ្ញាថ្មី។ តើព្រឹត្ដិការណ៍ទាំងនោះពិតជាបានកើតឡើងមែនឬ? នេះជាសំណួរសំខាន់មួយដែលយើងចង់ដឹង។ បើរឿងនោះមិនបានកើតឡើងទេ នោះជំនឿរបស់គ្រិស្តសាសនិកគឺឥតប្រយោជន៍ ហើយសេចក្ដីសង្ឃឹមអំពីជីវិតដែលគ្មានទីបញ្ចប់ក្នុងសួនឧទ្យានគឺគ្រាន់តែជាការស្រមើស្រមៃប៉ុណ្ណោះ។ (កូរិនថូសទី១ ១៥:១៤) ផ្ទុយទៅវិញ បើព្រឹត្ដិការណ៍ទាំងនេះពិតជាបានកើតឡើងមែន នោះលោកអ្នករួមទាំងមនុស្សទាំងអស់នឹងមានអនាគតដ៏ភ្លឺស្វាង។ ដូច្នេះ តើកំណត់ហេតុក្នុងសៀវភៅដំណឹងល្អគឺជារឿងពិតឬរឿងប្រឌិត?
ហេតុការណ៍ពិត
សៀវភៅដំណឹងល្អខុសគ្នាពីសៀវភៅរឿងព្រេង ពីព្រោះសំណេរនៃសៀវភៅដំណឹងល្អមានព័ត៌មានយ៉ាងត្រឹមត្រូវនិងយ៉ាងល្អិតល្អន់។ ជាឧទាហរណ៍ សៀវភៅដំណឹងល្អគឺពោរពេញទៅដោយឈ្មោះនៃទីកន្លែងផ្សេងៗ ដែលមនុស្សអាចទៅទស្សនាបាននៅសព្វថ្ងៃនេះ។ បន្ថែមទៀត សៀវភៅដំណឹងល្អបានរៀបរាប់អំពីមនុស្សដែលមានពិតក្នុងប្រវត្ដិសាស្ត្រ ហើយពួកប្រវត្ដិវិទូបានផ្ដល់ទីសំអាងថាពិតជាមានមនុស្សទាំងនោះមែន។—លូកា ៣:១, ២, ២៣
ប្រវត្ដិវិទូមួយចំនួននៅសតវត្សរ៍ទី១និងទី២បានសរសេរអំពីលោកយេស៊ូ។a ការរៀបរាប់ក្នុងសៀវភៅដំណឹងល្អអំពីវិធីដែលគេសម្លាប់លោកយេស៊ូ គឺស្របគ្នានឹងវិធីកាត់ទោសប្រហារជីវិតរបស់ជនជាតិរ៉ូមនៅសម័យនោះ។ បន្ថែមទៅទៀត កំណត់ហេតុផ្សេងៗក្នុងសៀវភៅដំណឹងល្អបានត្រូវសរសេរយ៉ាងចំៗនិងដោយឥតលាក់លៀម សូម្បីតែការប្រព្រឹត្តមិនល្អរបស់ពួកសាវ័កខ្លះរបស់លោកយេស៊ូក៏បានត្រូវកត់ទុកដែរ។ (ម៉ាថាយ ២៦:៥៦; លូកា ២២:២៤-២៦; យ៉ូហាន ១៨:១០, ១១) ទីសំអាងទាំងអស់នេះបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា អ្នកសរសេរសៀវភៅដំណឹងល្អជាមនុស្សស្មោះត្រង់ ហើយបានកត់ទុកព័ត៌មានយ៉ាងត្រឹមត្រូវអំពីលោកយេស៊ូ។
ចុះការប្រោសលោកយេស៊ូឲ្យរស់ឡើងវិញ ជារឿងពិតឬ?
មនុស្សជាទូទៅទទួលស្គាល់ថាលោកយេស៊ូធ្លាប់រស់នៅហើយបានស្លាប់ទៅវិញ តែអ្នកខ្លះសង្ស័យចំពោះការប្រោសលោកយេស៊ូឲ្យរស់ឡើងវិញ។ សូម្បីតែពួកសាវ័ករបស់លោកក៏មិនបានជឿសេចក្ដីរាយការណ៍ដំបូងដែរ ពេលដែលគេប្រាប់ពួកគាត់ថាលោកយេស៊ូបានរស់ឡើងវិញហើយ។ (លូកា ២៤:១១) ប៉ុន្តែ ពួកគាត់លែងសង្ស័យទៀត ដោយសារនៅពេលផ្សេងៗគ្នាពួកគាត់និងអ្នកកាន់តាមឯទៀតបានឃើញលោកយេស៊ូក្រោយពីលោកបានត្រូវប្រោសឲ្យរស់ឡើងវិញ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ នៅពេលមួយទៀតមានមនុស្សជាង៥០០នាក់បានឃើញលោកយេស៊ូដោយផ្ទាល់ភ្នែក។—កូរិនថូសទី១ ១៥:៦
ទោះបីពួកអ្នកកាន់តាមលោកយេស៊ូអាចត្រូវគេចាប់ខ្លួននិងសម្លាប់ក៏ដោយ ពួកគេនៅតែមានចិត្តក្លាហានក្នុងការប្រកាសប្រាប់ដល់មនុស្សទាំងអស់ថាលោកយេស៊ូបានត្រូវប្រោសឲ្យរស់ឡើងវិញ។ ពួកគេថែមទាំងប្រកាសប្រាប់ដល់ពួកអ្នកដែលបានប្រហារជីវិតលោកយេស៊ូទៀតផង។ (សកម្មភាព ៤:១-៣, ១០, ១៩, ២០; ៥:២៧-៣២) បើពួកអ្នកកាន់តាមលោកយេស៊ូមិនជឿជាក់ថាលោកយេស៊ូពិតជាបានត្រូវប្រោសឲ្យរស់ឡើងវិញទេ តើពួកគេជាច្រើននាក់សុខចិត្តប្រថុយជីវិតដើម្បីប្រកាសប្រាប់អំពីរឿងនោះឬ? ហេតុការណ៍ពិតអំពីការប្រោសលោកយេស៊ូឲ្យរស់ឡើងវិញបានធ្វើឲ្យគ្រិស្តសាសនាមានឥទ្ធិពលមកលើពិភពលោកតាំងពីពេលនោះរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។
កំណត់ហេតុក្នុងសៀវភៅដំណឹងល្អអំពីមរណភាពរបស់លោកយេស៊ូនិងការប្រោសលោកឲ្យរស់ឡើងវិញ មានលក្ខណៈផ្សេងៗដែលបញ្ជាក់ថាកំណត់ហេតុទាំងនេះគឺជារឿងពិតនិងត្រឹមត្រូវតាមប្រវត្ដិសាស្ត្រ។ បើលោកអ្នកអានកំណត់ហេតុទាំងនេះដោយយកចិត្តទុកដាក់ នោះលោកអ្នកនឹងជឿជាក់ថាព្រឹត្ដិការណ៍ទាំងនេះពិតជាបានកើតឡើងមែន។ ពេលលោកអ្នកយល់អំពីមូលហេតុដែលរឿងនោះបានកើតឡើង លោកអ្នកនឹងជឿជាក់កាន់តែខ្លាំងលើកំណត់ហេតុទាំងនោះ។ អត្ថបទបន្ទាប់នឹងពន្យល់អំពីរឿងនេះ។
a ប្រវត្ដិវិទូឈ្មោះថាស៊ីថឹស ប្រហែលជាកើតនៅឆ្នាំ៥៥ គ.ស. បានសរសេរថា៖ «គ្រិស្តដែលជាដើមកំណើតនៃឈ្មោះ[គ្រិស្តសាសនិក] បានត្រូវគេធ្វើទារុណកម្មយ៉ាងសាហាវក្នុងកណ្ដាប់ដៃរបស់ប៉ុនទាសពីឡាត ដែលជាអភិបាលខេត្តរបស់យើងក្នុងរាជ្យរបស់ទីប៊ើរ»។ ម្យ៉ាងទៀត ព្រឹត្ដិការណ៍អំពីលោកយេស៊ូបានត្រូវកត់ទុកដោយប្រវត្ដិវិទូឈ្មោះសូតតុននាស (សតវត្សរ៍ទី១) ប្រវត្ដិវិទូជនជាតិយូដាឈ្មោះយ៉ូសេហ្វឺស (សតវត្សរ៍ទី១) និងអភិបាលស្រុកប៊ីធូនាឈ្មោះប្ល៉ាយនី (ដើមសតវត្សរ៍ទី២)។