សំណួរពីយុវវ័យ
តើចាំបាច់មានវិន័យគ្រួសារឬទេ?
តើប្អូនពិបាកធ្វើតាមវិន័យគ្រួសារទេ? អត្ថបទនេះនឹងជួយប្អូនឲ្យដឹងរបៀបនិយាយជាមួយឪពុកម្ដាយអំពីរឿងនេះ។
ទស្សនៈត្រឹមត្រូវ
គេច្រើននិយាយថា៖ ពេលបែកផ្ទះ ប្អូនមិនចាំបាច់ធ្វើតាមវិន័យឬច្បាប់ទៀតទេ។
ការពិត៖ ទោះជាប្អូនបែកផ្ទះក៏ដោយ នៅតែមានវិន័យឬច្បាប់ដែលប្អូនត្រូវគោរពតាម។ ជាឧទាហរណ៍ បើប្អូនធ្វើការ ប្អូនត្រូវធ្វើតាមវិន័យរបស់ថៅកែ បើប្អូនជួលផ្ទះប្អូនត្រូវធ្វើតាមវិន័យម្ចាស់ផ្ទះ។ ហើយក្នុងនាមជាពលរដ្ឋម្នាក់ ប្អូនក៏ត្រូវគោរពតាមរដ្ឋាភិបាលដែរ។ ប្អូនដាញែលដែលមានអាយុ១៩ឆ្នាំ បានរៀបរាប់ថា៖«ខ្ញុំគិតថាយុវវ័យដែលមិនចេះគោរពតាមវិន័យគ្រួសារ នឹងជួបការពិបាកពេលគាត់ចេញទៅរស់នៅខ្លួនឯង»។
គម្ពីរចែងថា៖ ‹ចូរស្ដាប់បង្គាប់រដ្ឋាភិបាលនិងពួកអាជ្ញាធរ›។ (ទីតុស ៣:១) ការគោរពតាមវិន័យដែលឪពុកម្ដាយដាក់ឲ្យ គឺជាវិធីលត់ដំខ្លួនដ៏ល្អសម្រាប់អ្វីដែលប្អូននឹងប្រឈមមុខពេលប្អូនធំពេញវ័យ។
អ្វីដែលប្អូនអាចធ្វើ៖ សូមរកមើលចំណុចល្អពីវិន័យផ្សេងៗ។ ប្អូនយេរេមី បានរៀបរាប់ថា៖«វិន័យដែលឪពុកម្ដាយខ្ញុំដាក់ឲ្យ ពិតជាបានជួយខ្ញុំឲ្យចេះជ្រើសរើសមិត្តភក្តិ និងចេះប្រើពេលវេលាដោយឈ្លាសវៃ។ វិន័យទាំងនោះក៏ជួយខ្ញុំកុំឲ្យចំណាយពេលច្រើនពេកទៅលើការមើលទូរទស្សន៍និងលេងហ្គេមវីដេអូ ហើយជួយខ្ញុំឲ្យចេះរកធ្វើសកម្មភាពណាដែលមានប្រយោជន៍ជាង។ ក្នុងចំណោមសកម្មភាពទាំងនោះ មានសកម្មភាពខ្លះខ្ញុំនៅតែចូលចិត្តរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ»។
អ្វីដែលប្អូនគួរធ្វើ
ចុះបើវិន័យមួយដែលពួកគាត់ដាក់ឲ្យ មិនសូវសមហេតុសមផល? ជាឧទាហរណ៍ ប្អូនថាម៉ារ៉ា បានរៀបរាប់ថា៖«ប៉ាម៉ាក់ខ្ញុំអនុញ្ញាតឲ្យខ្ញុំធ្វើដំណើរទៅលេងប្រទេសក្រៅ តែពេលខ្ញុំត្រឡប់មកវិញ ពួកគាត់មិនឲ្យខ្ញុំបើកឡានទៅលេងក្រុងមួយក្បែរផ្ទះទេ សូម្បីតែវាមានចម្ងាយត្រឹមតែ២០នាទីប៉ុណ្ណោះ!»។
បើប្អូនមានកាលៈទេសៈស្រដៀងនេះ តើខុសទេបើនិយាយជាមួយពួកគាត់អំពីវិន័យនោះ? ការនិយាយគឺមិនខុសទេ! តែអ្វីដែលសំខាន់គឺត្រូវដឹងថាគួរនិយាយជាមួយពួកគាត់នៅពេលណា និងតាមរបៀបណា។
គួរនិយាយពេលណា? ប្អូនអាមេនដាបានរៀបរាប់ថា៖«ពេលឪពុកម្ដាយឃើញថាយើងតែងតែមានទំនួលខុសត្រូវនិងធ្វើឲ្យពួកគាត់ទុកចិត្ត នោះយើងស្រួលសុំពួកគាត់ឲ្យបន្ធូរវិន័យណាមួយដែលគាត់បានដាក់ឲ្យយើង»។
ប្អូនដេរៀ បានរៀបរាប់ថា៖«ដោយសារម៉ាក់ខ្ញុំឃើញថាខ្ញុំតែងតែស្ដាប់បង្គាប់គាត់ នោះពេលខ្ញុំសុំគាត់បន្ធូរវិន័យដែលគាត់ដាក់ឲ្យខ្ញុំ គាត់ព្រមគិតអំពីសំណើនោះ»។ សូមចាំថា ដើម្បីទទួលបានការទុកចិត្ត ប្អូនត្រូវសឲ្យឃើញថាប្អូនគួរឲ្យទុកចិត្តមែន មិនមែនទាមទារការទុកចិត្តពីពួកគាត់ទេ។
ការរស់នៅជាមួយឪពុកម្ដាយដែលគ្មានវិន័យឬច្បាប់ទម្លាប់ត្រឹមត្រូវ នោះប្រៀបដូចជាយន្តហោះព្យាយាមចុះចត តែមិនបានធ្វើតាមច្បាប់ចរាចរណ៍ក្នុងការហោះហើរ
គម្ពីរចែងថា៖«ចូរធ្វើតាមបញ្ញត្តិរបស់ឪពុកកូន ហើយកុំបោះបង់ចោលពាក្យទូន្មានរបស់ម្ដាយកូនឡើយ»។ (សុភាសិត ៦:២០) បើប្អូនតែងតែធ្វើតាមការដាស់តឿននេះ ប្អូននឹងទទួលការទុកចិត្តពីឪពុកម្ដាយ ហើយមានទីសំអាងជាក់លាក់ក្នុងការនិយាយជាមួយពួកគាត់។
គួរនិយាយរបៀបណា? ប្អូនស្ទីវើន បានរៀបរាប់ថា៖«ការនិយាយជាមួយឪពុកម្ដាយដោយស្លូតបូតនិងដោយគោរព គឺប្រសើរជាងរអ៊ូរទាំឬស្រែកដាក់គាត់»។
ប្អូនដេរៀដែលបានរៀបរាប់នៅខាងដើម ក៏បានយល់ស្របនឹងចំណុចនេះដែរ។ គាត់និយាយថា៖«ពេលខ្ញុំប្រកែកជាមួយម្ដាយខ្ញុំ គឺគ្មានប្រយោជន៍ទាល់តែសោះ។ គាត់មិនបន្ធូរវិន័យដែលគាត់ដាក់ឲ្យទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ គាត់បែរជាដាក់កម្រិតកាន់តែខ្លាំងថែមទៀត»។
គម្ពីរចែងថា៖ «មនុស្សល្ងីល្ងើបញ្ចេញកំហឹងរបស់ខ្លួនមកទាំងអស់ ប៉ុន្តែ អ្នកដែលមានប្រាជ្ញាចេះទប់អារម្មណ៍របស់ខ្លួនជានិច្ច»។ (សុភាសិត ២៩:១១) ការចេះទប់ចិត្តនឹងមានប្រយោជន៍ច្រើនណាស់ មិនគ្រាន់តែនៅផ្ទះប៉ុណ្ណោះទេ តែក៏នៅសាលារៀន កន្លែងធ្វើការ និងកន្លែងផ្សេងទៀតដែរ។
អ្វីដែលប្អូនអាចធ្វើ៖ សូមគិតមុននិយាយ។ បើប្អូនផ្ទុះកំហឹង ទំនុកចិត្តដែលពួកគាត់មានចំពោះប្អូនអាចបាត់បង់ទៅ។ ហេតុនេះហើយ គម្ពីរចែងថា៖«មនុស្សដែលមិនរហ័សខឹង ជាមនុស្សមានសមត្ថភាពវែកញែកខ្ពស់»។—សុភាសិត ១៤:២៩