-
ការនិយាយស្ទាត់ មានបែបបទជាការសន្ទនា និងការបន្លឺសូរស័ព្ទវិធីបង្កើនសមត្ថភាពនិយាយនឹងបង្រៀន
-
-
[សំណួរសម្រាប់អត្ថបទសិក្សា]
-
-
ការរៀបចំសាច់រឿងនៃសុន្ទរកថាឲ្យទាក់ទងគ្នាវិធីបង្កើនសមត្ថភាពនិយាយនឹងបង្រៀន
-
-
ចំណុចហាត់រៀនទី១១
ការរៀបចំសាច់រឿងនៃសុន្ទរកថាឲ្យទាក់ទងគ្នា
១ សុន្ទរកថាដែលមានសាច់រឿងទាក់ទងគ្នា គឺងាយស្ដាប់ងាយយល់សំរាប់អ្នកស្ដាប់។ ប៉ុន្តែ បើគោលចំណុចនៃសាច់រឿងមិនទាក់ទងគ្នាវិញ នោះមិនយូរប៉ុន្មាន អ្នកស្ដាប់នឹងលែងប្រុងស្មារតី។ យ៉ាងច្បាស់ណាស់ នេះគឺជារឿងមួយដែលយើងត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ជាទីបំផុត ពេលយើងរៀបចំសុន្ទរកថា។ ដូច្នេះ ការ«ប្រើពាក្យភ្ជាប់ឲ្យសាច់រឿងទាក់ទងគ្នា»ជាលក្ខណៈមួយដែលត្រូវរួមបញ្ចូលលើប័ណ្ណឱវាទសំរាប់ការហាត់និយាយ ដែលយើងត្រូវពិនិត្យមើលឲ្យបានដិតដល់។
២ ការរៀបចំសាច់រឿងនៃសុន្ទរកថាឲ្យទាក់ទងគ្នា មានន័យថា យើងរៀបចំគោលចំណុចនិមួយៗឲ្យជាប់គ្នាហូរហែ ដើម្បីបញ្ជាក់ពីគោលរឿងតែមួយដែលសមហេតុសមផល។ ជួនកាលយើងអាចរៀបចំចំណុចនានាតាមលំដាប់លំដោយ។ ប៉ុន្តែ ក្នុងសុន្ទរកថាភាគច្រើន មានផ្នែកផ្សេងៗដែលមិនមែនជាចំណុចដែលជាប់គ្នាតាមលំដាប់លំដោយប៉ុណ្ណោះទេ ដូច្នេះយើងត្រូវតែធ្វើឲ្យចំណុចនោះជាប់គ្នាវិញ។ ក្នុងករណីនេះ ការរៀបចំសាច់រឿងឲ្យទាក់ទងគ្នា តម្រូវឲ្យយើងប្រើពាក្យដែលធ្វើឲ្យចំណុចនិមួយៗជាប់គ្នាយ៉ាងហូរហែ។ បើមានគំនិតណាដ៏ពិបាកយល់ ដោយសារយើងចង់ប្ដូរទស្សនៈ ឬចង់និយាយសំដៅទៅលើគ្រាផ្សេងទៀត នោះយើងគួរប្រើពាក្យឬឃ្លាដើម្បីបង្ហាញនូវរបៀបដែលចំណុចថ្មីទាក់ទងនឹងចំណុចដែលយើងទើបតែបានពិគ្រោះហើយ។ បើធ្វើដូច្នេះ យើងអាចបង្គ្រប់គំនិតបាន។ នេះគឺជាការប្រើពាក្យភ្ជាប់ឲ្យសាច់រឿងទាក់ទងគ្នា។
៣ ជាឧទាហរណ៍ ពាក្យផ្ដើម តួសេចក្ដី និងសេចក្ដីបញ្ចប់ គឺជាផ្នែកផ្សេងគ្នាក្នុងសុន្ទរកថា។ ប៉ុន្តែ យើងត្រូវធ្វើឲ្យផ្នែកទាំងនេះជាប់ទាក់ទងគ្នាដោយប្រើពាក្យភ្ជាប់។ បន្ថែមទៅទៀត យើងក៏ត្រូវធ្វើឲ្យគោលចំណុចផ្សេងៗទាក់ទងគ្នាដែរ ជាពិសេសបើគោលចំណុចនោះមិននិយាយចំៗនឹងសាច់រឿង។ ឬជួនកាលយើងត្រូវភ្ជាប់តែប្រយោគឬវគ្គប៉ុណ្ណោះទេ។
៤ ការប្រើពាក្យភ្ជាប់ឃ្លា: តាមធម្មតា យើងអាចធ្វើឲ្យគោលគំនិតនិមួយៗទាក់ទងគ្នាបាន ដោយប្រើពាក្យឬឃ្លាភ្ជាប់។ មានពាក្យភ្ជាប់ឃ្លាខ្លះដូចជា៖ ម្យ៉ាងទៀត បន្ថែមទៅទៀត ដូចគ្នាដែរ មួយវិញទៀត ស្រដៀងគ្នានេះ ដូច្នោះ បើដូច្នេះ ដូច្នោះហើយ អ៊ីចឹង ហេតុនេះ យ៉ាងនេះ ហេតុដូច្នេះហើយ ហេតុនេះហើយបានជា អាស្រ័យហេតុនេះ មូលហេតុនេះហើយ ផ្ទុយទៅវិញ រួចហើយ ក្រោយមក បន្ទាប់មក ប៉ុន្តែ ក៏ប៉ុន្តែ យ៉ាងណាក៏ដោយ ម្យ៉ាងវិញទៀត និងយ៉ាងណាមិញជាដើម។ ពាក្យទាំងនេះអាចភ្ជាប់ឃ្លានិងវគ្គបានយ៉ាងល្អ។
៥ ប៉ុន្តែ ពេលហាត់លក្ខណៈនេះនៃការនិយាយ គឺមានអ្វីដែលត្រូវធ្វើច្រើនជាងមិនគ្រាន់តែប្រើពាក្យភ្ជាប់ស្រួលៗដូចខាងលើនេះប៉ុណ្ណោះទេ។ ជួនណាយើងក៏គួរប្រើវិធីភ្ជាប់គំនិតផង ដើម្បីនាំអ្នកស្ដាប់ឲ្យយល់នូវទំនាក់ទំនងនៃគោលគំនិតជាមួយនឹងសាច់រឿង។ វិធីធ្វើនេះគឺដោយប្រើឃ្លាមួយឲ្យភ្ជាប់គំនិត ឬយើងក៏អាចបន្ថែមគំនិតដែលនឹងធ្វើឲ្យសាច់រឿងជាប់គ្នាបានហូរហែជាង។
៦ វិធីមួយដែលយើងអាចភ្ជាប់គោលគំនិតឬគោលចំណុចជាមួយគ្នា គឺដោយធ្វើឲ្យការពន្យល់នៃចំណុចមុន រួមជាផ្នែកនៃការចាប់ផ្ដើមពន្យល់នូវចំណុចជាបន្ទាប់។ តាមធម្មតា យើងធ្វើដូច្នេះពេលដែលយើងផ្សព្វផ្សាយពីផ្ទះមួយទៅផ្ទះមួយ។
៧ ម្យ៉ាងទៀត យើងមិនគ្រាន់តែភ្ជាប់ចំណុចណាដែលមានតៗគ្នាប៉ុណ្ណោះទេ តែជួនកាលយើងក៏គួរភ្ជាប់ចំណុចខ្លះជាមួយចំណុចឯទៀតដែលនៅឆ្ងាយពីគ្នាដែរ។ ជាឧទាហរណ៍ យើងចង់ធ្វើឲ្យសេចក្ដីបញ្ចប់នៃសុន្ទរកថាជាប់ទាក់ទងនឹងសេចក្ដីផ្ដើម។ ប្រហែលជាយើងបានប្រាប់អំពីចំណុចណាមួយឬរឿងប្រៀបប្រដូចជាក់លាក់ណាមួយនៅពេលផ្ដើមសេចក្ដី។ ក្រោយមក ក្នុងសេចក្ដីបញ្ចប់វិញ យើងក៏ចង់លើកបញ្ជាក់ហើយពន្យល់អំពីចំណុចនោះម្ដងទៀត ដើម្បីជំរុញទឹកចិត្ត ឬបង្ហាញថែមទៀតថា រឿងប្រៀបប្រដូចឬគំនិតនោះទាក់ទងជាមួយនឹងគោលបំណងនៃសុន្ទរកថាយ៉ាងណា។ ការបញ្ជាក់ឡើងវិញនូវចំណុចណាមួយនៃរឿងប្រៀបប្រដូចឬគំនិតនោះ គឺជារបៀបធ្វើឲ្យសាច់រឿងទាក់ទងគ្នា។
៨ ការភ្ជាប់សាច់រឿងសមស្របតាមអ្នកស្ដាប់: តើយើងត្រូវរៀបចំសាច់រឿងនៃសុន្ទរកថាឲ្យទាក់ទងគ្នាច្រើនប៉ុនណា? នេះគឺអាស្រ័យលើអ្នកស្ដាប់។ នេះមិនបានសេចក្ដីថា អ្នកស្ដាប់ខ្លះឥតត្រូវការពាក្យភ្ជាប់សាច់រឿងនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកស្ដាប់ខ្លះត្រូវការពាក្យភ្ជាប់ច្រើនជាង ដោយសារពួកគេមិនសូវដឹងថា គំនិតណាត្រូវទាក់ទងគ្នានោះ។ ជាឧទាហរណ៍ ស្មរបន្ទាល់ព្រះយេហូវ៉ាតែងប្រើបទគម្ពីរដែលចែងអំពីទីបញ្ចប់នៃរបបលោកីយ៍ដ៏អាក្រក់នេះ ថាទាក់ទងនឹងបទគម្ពីរដែលចែងអំពីព្រះរាជាណាចក្ររបស់ព្រះ។ ប៉ុន្តែ ចំពោះអ្នកខ្លះដែលចាត់ទុកព្រះរាជាណាចក្រគ្រាន់តែជាអ្វីដែលមានក្នុងគំនិតឬមានក្នុងចិត្តប៉ុណ្ណោះ នោះគាត់ពុំអាចយល់នូវទំនាក់ទំនងគ្នានៃសាច់រឿងនេះទេ។ ដូច្នេះហើយយើងត្រូវប្រើគំនិតថែមទៀតដែលបង្ហាញ
-