Әм Чь Һин Дьбьн жь Пʹехәмбәртийа Аԛуб, йе кӧ Бәр Мьрьне бу—Пʹара 2

1. Ве готареда әме чь шеԝьр кьн?

ПЕШИЙА мьрьна Аԛуб, кӧрʹед ԝи дора ԝи тʹоп бун у рʹьнд гӧһ данә гьлийед ԝийи пашьн. Готара пешийа веда әм пеһʹәсийан, ԝәки Аԛуб кӧрʹед хԝә Рʹубен, Шьмһʹун, Леԝи у Щьһударʹа чь готьбу. Ве готареда әме бьвиньн кӧ Аԛуб һʹәйшт кӧрʹед хԝәйи дьнрʹа, демәк Зәбулон, Исахар, Дан, Гад, Ашер, Нәфтәли, Усьв у Бьнйаминрʹа чь готьбу у әм дькарьн жь гьлийед ԝи чь дәрса һин бьн.a

ЗӘБУЛОН

2. Аԛуб дәрһәԛа Зәбулонийа чь гот, у гьлийед ԝи ча һатьнә сери? (Дәстпебун 49:13) (Ӧса жи бьньһерʹьн чаргошә.)

² Бьхунә Дәстпебун 49:13. Аԛуб гот ԝәки зарʹед Зәбулон ԝе бакӧре Әʹрде Создайи бьжин, демәк кʹеләка бәʹре. Паши 200 сал зедәтьр, Зәбулони әʹрде хԝә стандьн. Әʹрде ԝан ортʹа Бәʹра Щәлиле у Бәʹра Навбәреда бу. Муса пʹехәмбәрти кьрьбу, ԝәки бәрәка Зәбулон ԝе «ша бә» (Ԛануна Дӧщари 33:18). Мәʹнийа ве йәке дьбәкә әԝ бу, кӧ ԝана бона шьхӧле арш-вершийе һеса дькарьбун бьгьһижьн ԝан дӧ бәʹра. Чь жи һәбә, мәʹнийа Зәбулонийа һәбу кӧ ша бьн.

3. Сәва кӧ әм шабуна хԝә ӧнда нәкьн, әм гәрәке дина хԝә бьдьнә чь?

³ Әм чь дәрса һин дьбьн? Әм кʹидәре бьжин у дәрәщед әʹмьре мә чь бьн жи, мәʹнийед мә һәнә кӧ әм шабуна хԝә ӧнда нәкьн. Сәва ве йәке әм гәрәке бона тьштед кӧ бал мә һәнә, рʹази бьн (Зәбур 16:6; 24:5). Ле йазьх, щарна мәрʹа дьһа һеса йә дина хԝә бьдьнә тьштед кӧ щәм мә тʹӧнә нә. Ләма жи ԝәрә әм ԛәԝате бьдьнә хәбате, ԝәки дәрәщед хԝәда дина хԝә бьдьнә тьштед баш (Галати 6:4).

ИСАХАР

4. Аԛуб дәрһәԛа Исахар чь гот, у гьлийед ԝи ча һатьнә сери? (Дәстпебун 49:14, 15) (Ӧса жи бьньһерʹьн чаргошә.)

⁴ Бьхунә Дәстпебун 49:14, 15. Аԛуб пʹайе Исахар да, чьмки әԝ мина һʹәйԝанәки кӧ баред гьран һьлдьдә, йәки хирәт у сәрхԝә бу. Ӧса жи Аԛуб гот, ԝәки Исахар ԝе әʹрдәки баш бьстинә. Бь рʹасти жи һәма ӧса ԛәԝьми. Бәрәка Исахар бәр Чʹәме Урдӧне әʹрдәки бәрдар станд (Йешу 19:22). Хенщи ве йәке кӧ әԝана бона әʹбура хԝә гәләк дьхәбьтин, ԝана аликʹари дьда бәрәкед дьн жи (1 Пʹадшати 4:7, 17). Бәрәка Исахар һазьр бу тʹәви бәрәкед дьн һьмбәри дьжмьна шәрʹ бькә, мәсәлә рʹожед Бараке Һʹакьм у Дәбора пʹехәмбәрда (Һʹакьмти 5:15).

5. Чьма әм гәрәке һәр тьшти бькьн, сәва кӧ хирәт бьн?

⁵ Әм чь дәрса һин дьбьн? Чаԝа кӧ Йаһоԝа хирәта бәрәка Исахар ԛимәт дькьр, әԝ хирәта мә жи ԛимәт дькә (Ԝаиз 2:24). Мәсәлә, бьдә бәр чʹәʹве хԝә кӧ бьред мә бона щьвате чьԛас кʹар дькьн (1 Тимотʹейо 3:1). Рʹаст ә әԝана мина бәрәка Исахар шәрʹ накьн, ле әԝана гәләк хирәт дькьн ԝәки хушк-бьра жь тьштед кӧ дькарә зьраре бьдә баԝәрийа ԝан, бьпʹарезьн (1 Корьнтʹи 5:1, 5; Щьһуда 17-23). Ӧса жи, әԝана бона һеланкьрьна щьвате бь дьл у щан готаред хԝәш һазьр дькьн (1 Тимотʹейо 5:17).

ДАН

6. Бәрәка Дан чь щабдари стандьбу? (Дәстпебун 49:17, 18) (Ӧса жи бьньһерʹьн чаргошә.)

⁶ Бьхунә Дәстпебун 49:17, 18. Аԛуб гот ԝәки Дан мина мәʹрәки йә, йе кӧ һьмбәри дьжмьнед кӧ жь ԝи мәзьнтьр ьн, шәрʹ дькә, мәсәлә һьмбәри һәспәки у сийаре ԝи. Бь рʹасти жи Дан бәрәкәкә мерхас бу, кʹижан кӧ һьмбәри дьжмьнед Исраеле шәрʹ дькьр. Гава мьләте Исраеле бәрбь Әʹрде Создайи дьчу, бәрәка Дан «пәйрʹа чаԝа пьштгьре һʹәму зома» дьчу у ԝана дьпʹараст (Жьмар 10:25). Рʹаст ә щьмәʹте нәдьдит кӧ бәрәка Дан сәва ԝан чь дькьр, ле щабдарийа ԝан гәләк фәрз бу.

7. Әм һьндава һәр шьхӧле, кӧ бона Йаһоԝа дькьн, гәрәке чаԝа бьн?

⁷ Әм чь дәрса һин дьбьн? Дьбәкә тӧ шьхӧләки дьки, ле ӧса те кʹьфше те бежи тʹӧ кәс ве йәке навинә. Мәсәлә шьхӧле тʹәмьзкьрьн у хԝәйкьрьна Ода Щьвате, йан жи чахе ԝәʹде Щьватед Мәзьн щурʹә-щурʹә шьхӧла дьки. Һәрге ӧса йә, тʹӧ щар бир нәкә ԝәки Йаһоԝа хирәта тә дьвинә у һәр шьхӧле кӧ тӧ бона ԝи дьки, ԛимәт дькә, илаһи һәрге тӧ ви шьхӧли жь бо ве йәке дьки, чьмки Йаһоԝа һʹәз дьки, нә кӧ сәва ве йәке кӧ кәсед дьн пʹайе тә бьдьн (Мәтта 6:1-4).

ГАД

8. Чьма дьжмьнед Исраелерʹа һеса бу һʹьщуми сәр бәрәка Гад бькьн? (Дәстпебун 49:19) (Ӧса жи бьньһерʹьн чаргошә.)

⁸ Бьхунә Дәстпебун 49:19. Аԛуб пʹехәмбәрти кьр ԝәки ԛачах ԝе һʹьщуми сәр Гад бькьн. Зедәтьри 200 сал шунда, бәрәка Гад рʹоһьлата Чʹәме Урдӧне, демәк незики синоре ԝәлате дьжмьна щиԝар бу. Ләма жи бона дьжмьна һеса бу һʹьщуми сәр ԝан бькьн. Ле диса жи бәрәка Гад хԝәст ԝедәре щи-ԝар бә, чьмки әв щи бона кәрийед ԝан баш бу (Жьмар 32:1, 5). Ча те кʹьфше, мәрьвед жь бәрәка Гад мерхас бун. Ӧса жи әԝана баԝәр бун, ԝәки Йаһоԝа ԝе али ԝан бькә кӧ әʹрде хԝә жь дьжмьна бьпʹарезьн. Бь гәләк сала ԝана әскәред хԝә дьшандьн, ԝәки али бәрәкед дьн бькьн кӧ әʹрдед жь алийе дьнә Чʹәме Урдӧне зәфт кьн (Жьмар 32:16-19). Әԝана баԝәр бун кӧ гава жь мала хԝә дур бьн жи, Йаһоԝа ԝе малбәтед ԝан бьпʹарезә. Йаһоԝа мерхаси у хирәта ԝан кʹәрәм кьр (Йешу 22:1-4).

9. Һәрге әм хԝә бьсперьнә Йаһоԝа, әв йәк ԝе ча сәр сафикьрьнед мә һʹӧкӧм бькә?

⁹ Әм чь дәрса һин дьбьн? Сәва кӧ әм бькарьбьн ԝәʹде тәнгасийа Йаһоԝа Хԝәдерʹа хьзмәт кьн, әм гәрәке бәрдәԝам кьн хԝә бьсперьнә Йаһоԝа (Зәбур 37:3). Иро гәләк хушк-бьред мә һазьр ьн гәләк тьшт жь хԝә кем кьн, ԝәки сәр проектед авакьрьне бьхәбьтьн, һәрʹьн щийед ӧса, кʹидәре мьзгинван һьндьк ьн йан бона Йаһоԝа шьхӧлед дьн бькьн. Бь ви щурʹәйи әԝана нишан дькьн, ԝәки хԝә дьсперьнә Йаһоԝа. Әԝана баԝәр ьн, ԝәки Йаһоԝа ԝе һәртʹьм бона ԝан хәм бькә (Зәбур 23:1).

АШЕР

10. Бәрәка Ашер гәрәке чь бькьра, ле нәкьр? (Дәстпебун 49:20) (Ӧса жи бьньһерʹьн чаргошә.)

¹⁰ Бьхунә Дәстпебун 49:20. Аԛуб пʹехәмбәрти кьр, ԝәки бәрәка Ашер ԝе бәрдар бә. Бь рʹасти һәма ӧса жи ԛәԝьми. Әʹрдед кӧ ԝанрʹа һатьнә дайине гәләки бәрдар бун (Ԛануна Дӧщари 33:24). Ӧса жи һәрема ԝан кʹеләка Бәʹра Навбәре бу, незики бажаре Сайдайе, кӧ бь сайа арш-вершийе гәләк дәԝләти бу. Ле бәрәка Ашер әԝ Кәнани, йед кӧ сәр әʹрде ԝан дьжитьн, дәрнәхьстьн (Һʹакьмти 1:31, 32). Ԝәхт шунда ԝана хирәта хԝәйә бона һʹәбандьна Йаһоԝа ӧнда кьр, дьԛәԝьмә жь бо һәбуна ԝанә мәзьн йан жь бо һʹӧкӧме Кәнанийайә хьраб. Гава Бараке Һʹакьм әскәр дьгәрʹийан ԝәки һьмбәри ордийед Кәнанийа шәрʹ бькьн, Ашерийа али ԝи нәкьрьн. Ләма жи ԝана нәдит кӧ Йаһоԝа «бәр ава Мәгиддойе» ча али Исраелийа кьр (Һʹакьмти 5:19-21, ИМ). Бона Ашерийа чьԛас шәрм бу кӧ Барак у Дәборайе стьрана хԝәда, йа кӧ жь бина бәр Хԝәде бу, готьн, ԝәки Ашери бәр дәве бәʹре хԝәрʹа вала рʹуньштьбун (Һʹакьмти 5:17).

11. Чьма әм гәрәке ньһерʹандьна рʹаст һьндава һәбуке хԝәй кьн?

¹¹ Әм чь дәрса һин дьбьн? Әм дьхԝазьн жь дьл Йаһоԝарʹа хьзмәт кьн. Ләма жи әм гәрәке ньһерʹандьна дьнйайе сәр һәбуке инкʹар кьн (Мәтʹәлок 18:11). Һәмьки пʹәрә мәрʹа лазьм ьн, ле әм нафькьрьн кӧ пʹәрә дьһа фәрз ә, нә кӧ хьзмәтийа Йаһоԝарʹа (Ԝаиз 7:12; Ибрани 13:5). Әм ԝәʹдә у ԛәԝата хԝә бона тьштед кӧ бь рʹасти мәрʹа нәлазьм ьн, хәрщ накьн. Дәԝса ве йәке, әм чь жь дәсте мә те дькьн, ԝәки дьле Йаһоԝа ша кьн, чьмки әм заньн кӧ һәрге әм амьн бьминьн, әԝе ахьрийеда әʹмьрәки гәләк хԝәш бьдә мә (Зәбур 4:8).

НӘФТӘЛИ

12. Гьлийед Аԛуб йед кӧ әԝи Нәфтәлирʹа гот, дьԛәԝьмә ча һатьнә сери? (Дәстпебун 49:21) (Ӧса жи бьньһерʹьн чаргошә.)

¹² Бьхунә Дәстпебун 49:21. Аԛуб гот, ԝәки Нәфтәли «хԝәйе готьнед гӧл у нурә». Дьбәкә әԝ гьлийед Аԛуб дәрһәԛа ве йәке бун, кӧ Иса ча хәбәр дьда ԝәʹде хьзмәтийа хԝәйә сәр әʹрде. Иса бажаре Кәпәрнаһумеда, йа кӧ һәрема Нәфтәлийеда бу, гәләк ԝәхт дәрбаз дькьр. Ләма жи Иса әԝ бажар ча «бажаре хԝә» һʹәсаб дькьр (Мәтта 4:13; 9:1; Йуһʹәнна 7:46). Ишайа дәрһәԛа Иса пʹехәмбәрти кьрьбу, ԝәки щьмәʹта Зәбулон у Нәфтәли «ԝе рʹонайикә мәзьн бьвинә» (Ишайа 9:1, 2, ИМ). Бь сайа тьштед кӧ әԝи һин дькьрьн, Иса бу «рʹонайа рʹаст, йа кӧ һʹәму щурʹә мәрьварʹа рʹонайе дьдә» (Йуһʹәнна 1:9).

13. Әм ча дькарьн бь хәбәрдана хԝә дьле Йаһоԝа ша кьн?

¹³ Әм чь дәрса һин дьбьн? Бона Йаһоԝа фәрз ә, кӧ әм чь дьбежьн у ча дьбежьн. Гәло әм ча дькарьн бь ‹готьнед гӧл у нур› хәбәр дьн? Мәсәлә, әм гәрәке һәртʹьм рʹастийе бежьн (Зәбур 15:1, 2). Хенщи ве йәке, әм дькарьн пе хәбәрдана хԝә мәрьва ԛәԝи кьн. Дәԝса кӧ бь зедәйи дина хԝә бьдьнә кемасийед ԝан у бькьнә кӧтә-кӧт, ԝәрә әм дина хԝә бьдьнә кьред ԝанә баш у бона ве йәке пʹайе ԝан бьдьн (Әфәси 4:29). Ӧса жи әм дькарьн нет хԝәрʹа дайньн, ԝәки бьбьнә һостә ве йәкеда кӧ ча хәбәрдане дәстпекьн, у ӧса дьһа зедә мәщал ԝе мәрʹа вәбьн, ԝәки әм шәʹдәтийе бьдьн.

УСЬВ

14. Гьлийед Аԛуб дәрһәԛа Усьв ча һатьнә сери? (Дәстпебун 49:22, 26) (Ӧса жи бьньһерʹьн чаргошә.)

¹⁴ Бьхунә Дәстпебун 49:22, 26. Аԛуб бе шьк кӧрʹе хԝә Усьврʹа гәләк фьрнаԛ дьбу. Йаһоԝа әԝ жь нав бьред ԝи бьжарт у щабдарийед мәхсус да ԝи. Аԛуб әԝ ча ‹чʹьԛьле хԝәйибәр› нав кьр, ле хԝәха ча бахәк бу у Усьв жи «чʹьԛьле» ԝи бахи бу. Усьв кӧрʹе Аԛубейи пешьн бу жь Рʹаһеле, кʹижане кӧ әԝи гәләк һʹәз дькьр. Ләма жи әԝи гот, ԝәки мьлкʹе кӧрʹе ԝийи пешьн, Рʹубен, ԝе Усьврʹа бе дайине (Дәстпебун 48:5, 6; 1 Дирок 5:1, 2). Гава дӧ кӧрʹед Усьв, Әфрайим у Мьнашә, ча дӧ бәрәкед башԛә мьлкʹе хԝә стандьн, гьлийед Аԛуб һатьнә сери (Дәстпебун 49:25; Йешу 14:4).

15. Усьв ча хԝә да кʹьфше, гава рʹасти нәһәԛийе һат?

¹⁵ Аԛуб ӧса жи гот, ԝәки Усьв «тәʹл кьрьн, гӧлә авитьне, тиркәвана кʹин ажотьне» (Дәстпебун 49:23). Бь ван гьлийа, Аԛуб бәʹса бьред Усьв кьр, йед кӧ чʹәʹвнәбарийа ԝи кьрьн у жь бо ԝан Усьв рʹасти гәләк тәнгасийа һат. Ле Усьв бьред хԝә нәфрʹәт нәкьр у Йаһоԝа сущдар нәкьр. Аԛуб ӧса гот: «Кәване ԝи сәр зора хԝә ма, зәндед дәста чʹил гьртьнә» (Дәстпебун 49:24). Гава нәһәԛи ль Усьв дьһатә кьрьне, әԝи хԝә дьспартә Йаһоԝа. Хенщи ве йәке кӧ әԝи бахшандә бьред хԝә, әԝи бь дьловани бона ԝан хәм кьр жи (Дәстпебун 47:11, 12). Чәтьнайед кӧ рʹасти Усьв һатьн, али ԝи кьрьн ԝәки әԝ бьбә мәрьвәки дьһа баш (Зәбур 105:17-19). Ахьрийеда әԝ һазьр бу бона ве йәке, кӧ Йаһоԝа щабдарийа гәләк фәрз бьдә ԝи.

16. Гава әм рʹасти щерʹьбандьна тен, әм ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә Усьв?

¹⁶ Әм чь дәрса һин дьбьн? Ԝәрә әм нәһельн, ԝәки чәтьнайи мә жь Йаһоԝа Хԝәде йан жь хушк-бьра дур хьн. Бир нәкә кӧ Йаһоԝа дькарә изьне бьдә, ԝәки баԝәрийа мә бе щерʹьбандьне (Ибрани 12:7). Бь сайа ве йәке, әм дькарьн һʹӧнӧред ӧса ча дьлрʹәʹми у бахшандьне нав хԝәда пешда биньн (Ибрани 12:11). Һәрге әм мина Усьв сәбьре бьдьнә кʹьфше, Йаһоԝа ԝе мә жи хәлат кә.

БЬНЙАМИН

17. Пʹехәмбәртийа дәрһәԛа Бьнйамин, ча һатә сери? (Дәстпебун 49:27) (Ӧса жи бьньһерʹьн чаргошә.)

¹⁷ Бьхунә Дәстпебун 49:27. Аԛуб пʹехәмбәрти кьр, ԝәки әскәред бәрәка Бьнйамин ԝе мина гӧра бьн, демәк ԝе гәләк мерхас бьн (Һʹакьмти 20:15, 16; 1 Дирок 12:2). «Сьбәһе зу», демәк гава пʹадшатийа Исраеле саз бу, Шаԝул, йе кӧ жь бәрәка Бьнйамин бу, бу пʹадше пешьн. Әԝи мьԛабьли Фьлистийа бь мерхаси шәрʹ дькьр (1 Самуйел 9:15-17, 21). «Еваре», демәк гәләк сал шунда, Әстәра Жьн-пʹадша у Мордокʹайе Сәрокԝәзир, йед кӧ жь бәрәка Бьнйамин бун, Империйа Фарьсада щьмәʹта Исраеле жь кʹӧтакьрьне хьлаз кьрьн (Әстәр 2:5-7; 8:3; 10:3).

18. Әм ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә амьнийа бәрәка Бьнйамин?

¹⁸ Әм чь дәрса һин дьбьн? Гава пʹехәмбәртийа Аԛуб һатә сери у Шаԝул, йе кӧ жь бәрәка Бьнйамин бу, бу пʹадша, бе шьк Бьнйамини ве йәкерʹа гәләк ша бун. Ле паше, Йаһоԝа пʹадшати да дәсте Даԝьд, йе кӧ жь бәрәка Щьһуда бу. Диса жи бәрәка Бьнйамин пьшта ԝи гьртьн (2 Самуйел 3:17-19). Гәләк сал шунда, гава дәһ бәрәк мьԛабьли бәрәка Щьһуда рʹабун, бәрәка Бьнйамин бь амьни пьштгьрийа Щьһуда у пʹадшед кʹьфшкьри дькьрьн, йед кӧ жь хәза Даԝьд бун (1 Пʹадшати 11:31, 32; 12:19, 21). Ԝәрә әм жи бь амьни пьшта ԝан бьгьрьн, кʹижана кӧ Йаһоԝа кʹьфш дькә, ԝәки рʹебәрийа хьзмәткʹаред ԝи бькьн (1 Тʹесалоники 5:12).

19. Гьлийед Аԛубә пашьн бона мә һʹәмуйа чьрʹа керһати нә?

¹⁹ Әм дькарьн жь гьлийед Аԛубә пашьн гәләк дәрса һин бьн. Гава әм лекʹолин дькьн кӧ пʹехәмбәртийед ԝи ча һатьнә сери, баԝәрийа мә һьндава ве йәке кӧ пʹехәмбәртийед дьн жи ԝе бенә сери, дьһа ԛәԝи дьбә. Ӧса жи, әв йәк кӧ кӧрʹед Аԛуб ча һатьнә кʹәрәмкьрьне, али мә дькә фәʹм кьн кӧ әм ча дькарьн дьле Йаһоԝа Хԝәде ша кьн.