Интелекта Чекьри ԝе Зийане йан Кʹаре Бинә?—Кʹьтеба Пироз Чь Дьбежә?

Ԝан пашԝәхтийа, сәрԝеред дьнйайе, зандар у технолож фькьред хԝә готьн дәрһәԛа ԛәԝата интелекта чекьри (Artificial Intelligence, AI). Рʹаст ә ԝана дьгот дәрһәԛа кʹара ве интелекте, ле ӧса жи дина хԝә дане кӧ әв йәк дькарә зийане бинә, чьмки мәрьв дькарьн әв нәрʹаст бьдьнә хәбате.

• «Иро интелекта чекьри йәк жь техноложийед лапә ԛәԝи йә, нета кʹижани әԝ ә, кӧ жийина мәрийа дьһа баш кә . . . Хенщи ԝе йәке, әв интелект дькарә зийане бьдә бехофийе, мафед мәрьва, у информасийа конфиденсийал, һьм жи әԝ дькарә итʹбари у баԝәрийа мәрьва һьндава демократийайе ӧнда кә».—Камала Һарис, висе президента Дәԝләтед Йәкбуйи, 4 Гӧлане, 2023.

• Кʹома һʹәмдьнйайейә дохдьра у експертед сахләмхԝәйкьрьне бь рʹебәрийа Фредерик Федерспил ньвисин: «Рʹаст ә интелекта чекьри соз дьдә кӧ ԝе проблемед сьһʹәт-ԛәԝатева гьредайи сафи кә, ле әԝ ӧса жи дькарә зийане бьдә сьһәʹт-ԛәԝат у һʹалхԝәшийа мәрьва».—Готара кӧ 9 Гӧлане, 2023, BMJ Global Healtha һатьбу дәрхьстьне.

• «Интелекта чекьри ида дькарә бьбә һащәта бона бәлакьрьна информасийа ԛәлп. Зутьрәке әв хәбата мәрийарʹа жи дькарә зийане бьдә. Технолож дьбежьн ԝәки ахьрийеда әв йәк дькарә зийанәкә мәзьн инсанәтерʹа жи бинә».—The New York Times, 1 Гӧлане, 2023.

Ԝәʹдә шунда ԝе бе кʹьфше кӧ интелекта чекьри ԝе кʹаре бинә йан зийане. Ле Кʹьтеба Пироз чь дьбежә?

Чьма мәрьв техноложийед ӧса дәрдьхьн, кӧ ньзаньн әв ԝе зийане йан кʹаре биньн

Кʹьтеба Пироз дьбежә кӧ мәрьв нькарьн сәд сәләфи пешда бьзаньбьн, һәла техноложийа ԝан ԝе кʹаре бинә йан зийане у мәʹнийа ве йәке жи шьровәдькә.

1. Һәла һе ԝи чахи жи гава нетед мәрьва баш ьн, йәкә әԝана нькарьн пешда бьвиньн, кӧ кьред ԝан дькарьн чь зийане биньн.

   • «Рʹе һәйә кӧ мерьврʹа рʹаст хӧйа дькә, ле хьлазийа ԝе рʹийа мьрьне йә» (Мәтʹәлок 14:12).

2. Мәрьв нькарә контрол бькә, һәла йед дьн ԝе чекьрьна ԝи алийе башда йан хьрабда бьдьнә хәбате.

   • «Әзе [хәбата хԝә] йе кӧ пьшти мьнрʹа те бьһельм. Кʹи занә кʹа ԝе шәһрәза [сәрԝахт] йан беаԛьл бә? Диса жи ԝе ль сәр һәр тьшти рʹуне кӧ мьн ль дьнйайе бь кʹәд у шәһрәзайи дәст хьст» (Ԝаиз 2:18, 19, ИМ).

Әв йәк кӧ мәрьв ньзаньн ԝәки чекьрьна дәсте ԝан ԝе чь ахьри бинә, нишан дькә, кӧ әԝана һʹәԝще рʹебәрийа Әʹфьрандаре хԝә нә.

Әм дькарьн чьда баԝәр бьн

Әʹфьрандаре мә соз дьдә, кӧ әԝе тʹӧ щар нәһелә ԝәки мәрьв йан техноложийәк әʹрде йан инсанәте кʹӧта кә.

• «Дьнйа абадин дьсәкьнә» (Ԝаиз 1:4).

• «Рʹасте ль әʹрде ԝар бьн у һәр-һәйе ԝе сәр бьжин» (Зәбур 37:29).

Бь сайа Кʹьтеба Пироз Әʹфьрандаре мә рʹебәрийе дьдә мә, чь кӧ ԝе әʹдьлайе у бехофийе ахьрийеда бинә. Сәва кӧ һе зедә пебьһʹәсьн дәрһәԛа ԝе йәке кӧ Кʹьтеба Пироз чь дьбежә, бьхуньн готар «Гәло Ребәрийа Баш бона Жийина Бәхтәԝар Һәйә?» у «Һевийа Баш бона Рожа Сьбе».