BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • nwt Mateo 1:1-28:20
  • Mateo

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Mateo
  • Baibolo wa Binembelo bya Ntanda Ipya
Baibolo wa Binembelo bya Ntanda Ipya
Mateo

MAMBO AWAMA ANEMBELE MATEO

1 Uno ye buku waamba* pe Yesu Kilishitu,* mwana wa kwa Davida,+ mwana wa kwa Abalahama:+

 2 Abalahama wasemene Izaka;+

Izaka wasemene Yakoba;+

Yakoba wasemene Yuda+ ne baana bakwabo;

 3 Yuda wasemene Peleze ne Zela+ mwi Tamala;

Peleze wasemene Hezelona;+

Hezelona wasemene Lama;+

 4 Lama wasemene Aminadaba;

Aminadaba wasemene Nashona;+

Nashona wasemene Samona;

 5 Samona wasemene Boaza mwi Lehaba;+

Boaza wasemene Obeda mwi Luta;+

Obeda wasemene Yese;+

 6 Yese wasemene mfumu Davida.+

Davida wasemene Solomone+ mwi muka Uliya;

 7 Solomone wasemene Lehoboma;+

Lehoboma wasemene Abiya;

Abiya wasemene Asa;+

 8 Asa wasemene Yehoshafwata;+

Yehoshafwata wasemene Yeholama;+

Yeholama wasemene Uzaya;

 9 Uzaya wasemene Yotamo;+

Yotamo wasemene Ahaza;+

Ahaza wasemene Hezekiya;+

10 Hezekiya wasemene Manase;+

Manase wasemene Amonyi;+

Amonyi wasemene Yosiya;+

11 Yosiya+ wasemene Yekoniya+ ne baana bakwabo kimye Bayudea kyo bebatwajile mu Babilona.+

12 Byo bebatwajile mu Babilona, Yekoniya wasemene Shalachele;

Shalachele wasemene Zelubabele;+

13 Zelubabele wasemene Abeuda;

Abeuda wasemene Eliakima;

Eliakima wasemene Azola;

14 Azola wasemene Zadoki;

Zadoki wasemene Akima;

Akima wasemene Eleuda;

15 Eleuda wasemene Eleaza;

Eleaza wasemene Matana;

Matana wasemene Yakoba;

16 Yakoba wasemene Yosefwa, mwatawanji Maliya inanji Yesu,+ utelwa’mba Kilishitu.+

17 Bisemi byonse kutendekela pe Abalahama kufika pe Davida byajinga 14; kabiji kufuma pe Davida kufika kimye kyo bebatwajile ku Babilona nabyo byajinga 14; kabiji kufuma kimye kyo bebatwajile ku Babilona kufika kwi Kilishitu byajinga 14.

18 Kusemwa kwa kwa Yesu Kilishitu kwajinga bino. Inanji aye Maliya byo bamwipangwizhe kwi Yosefwa, kyatainwe’mba waimita na mupashi*+ wazhila saka bakyangye kwisongola. 19 Nangwa byonkabyo, Yosefwa mwatawanji byo ajinga waoloka, kechi wakebelenga kumulengesha bumvu ku bantu ne, wakebelenga kumukana mu bufyamfya.+ 20 Bino byo alangulukilenga pa bino bintu, malaika wa Yehoba* wamwekele kwi aye mu kiloto ne kumwambila’mba: “Yosefwa, mwana wa kwa Davida, kange uchine kutwala Maliya mukazhobe ku nzubo ne, mambo awa ye aimita wamwimita na mupashi wazhila.+ 21 Ukasema mwana wa mulume kabiji ukamutumbe’mba Yesu,*+ mambo aye ukapulusha bantu ku bundengamambo bwabo.”+ 22 Abino byonse byamwekele’mba kifike akya kyaambile Yehoba* mwi ngauzhi wanji, amba: 23 “Talai! Kisungu ukemita ne kusema mwana wa mulume kabiji bakamutumba’mba Imanuele,”+ kulumbulula’mba, “Lesa Uji Ne Atweba.”+

24 Byo abuukile pa tulo, Yosefwa waubile monka mwamukambizhizhe malaika wa Yehoba* ne kumusenda mukazhanji ku nzubo. 25 Pano bino, kechi wilaajile nanji ne, kufikatu ne kimye kyo asemene mwana wa mulume+ ne kumutumba’mba Yesu.+

2 Yesu byo asemekelwe mu Betelema+ wa mu Yudea mu moba a mfumu Heloda,*+ bashayuka ba tubangabanga baishile ku Yelusalema kufuma ku Musela, 2 ne kushikisha’mba: “Mfumu wa Bayudea wasemwa uji pi?+ Mambo twaji kumona kabangabanga kanji kimye kyo twajinga ku Musela, kabiji twaiya namba tumulambile.”* 3 Mfumu Heloda byo aumvwine kino, wazhingijile bingi pamo ne bantu bonse ba mu Yelusalema. 4 Byo akonkenye pamo bañanga bakatampe ne banembeshi, wibashikishe kwafwainwe kusemekelwa Kilishitu.* 5 Abo bamubuujile’mba: “Mu Betelema+ wa mu Yudea, mambo bino byo byanembele ngauzhi amba: 6 ‘Obewa Betelema wa mu kyalo kya Yuda, kechi wi muzhi mucheche mu babitumbafumu ba mu Yuda ne, mambo mwi obewa mo mukafuma mfumu ukafunganga bantu bami bena Isalela.’”+

7 Kepo Heloda ebechile bashayuka ba tubangabanga ku mbaji ne kwibashikisha kimye kyamwekejilemo kabangabanga. 8 Byo ebatumine kuya ku Betelema, wibambijile’mba: “Yainga mukakebe bulongo kuji uno mwana, kabiji umvwe mwamutaana, mwafwainwa kubwela kuno na kumbuula pa kuba’mba ne amiwa nkayeko na kumulambila.” 9 Byo baumvwine bibabuujile mfumu, batatwile kuya, ponkapo kabangabanga ko bamwene ku Musela+ katangijileko poso ne byo kaimene peulu ya nzubo mwajinga mwana. 10 Pa kumona kabangabanga basekejile bingi. 11 Byo batwelele mu nzubo, bataaine mwana saka aji ne inanji aye Maliya, kabiji byo bafukamine, bamulambijile.* Kepo bakasulwile mafukuta abo ne kumupa bya bupe bya ngolode ne binunka bulongo ne mola. 12 Bino na mambo a kuba Lesa wibajimwineko mu kiloto+ kubula kubwela kwi Heloda, bapichile jishinda jingi pa kubwela ku kyalo kyabo.

13 Byo bayile, malaika wa Yehoba* waishile kwi Yosefwa mu kiloto+ ne kumwambila’mba: “Imana, usende mwana ne inanji munyemene ku Ijipita, mukekalenga konkakwa poso nkakubuule, mambo Heloda usakutendeka kukeba uno mwana kuba’mba amwipaye.” 14 Ponkapotu Yosefwa waimene bufuku ne kusenda mwana ne inanji kuya ku Ijipita. 15 Waikelenga konkakwa kufikatu ne kimye kyafwile Heloda. Kino kyafikizhe akya kyaambile Yehoba* mwi ngauzhi wanji amba: “Namwichile mwanami kufuma mu Ijipita.”+

16 Heloda byo amwene’mba bamubepa ku bashayuka ba tubangabanga, wazhingijile bingi kabiji wakambizhe kwipaya baana bonse ba balume ba bacheche ba mu Betelema ne mu bijiiji byonse, kutendekela pa ba myaka ibiji ne kubwela panshi kwesakana na kimye kyo bamubuujilemo bashayuka ba tubangabanga.+ 17 Kino kyafikizhe akya kyaambile ngauzhi Yelemiya amba: 18 “Jiwi jaumvwanyikile mu Lama ja kujila majila ne mabingo akatampe. Lechela+ ye wajijilenga baana banji, kabiji kechi waswile kumutekenesha ne, mambo bafwa.”+

19 Heloda byo afwile, malaika wa Yehoba* waishile kwi Yosefwa mu kiloto+ saka aji mu Ijipita, 20 ne kumwambila’mba: “Imana usende mwana ne inanji ubwele mu kyalo kya Isalela, mambo aba bakebelenga bumi* bwa mwana bafwa.” 21 Ponkapo waimene ne kusenda mwana ne inanji kubwela mu kyalo kya Isalela. 22 Bino byo aumvwine’mba Akeleusa waswana shanji aye Heloda kabiji ubena kulama mu Yudea, wachiine kuyako. Kabiji byo bamujimwineko kwi Lesa mu kiloto,+ wayile na kukekala mu nyaunda ya mu Ngalilea.+ 23 Byo afikile waikele mu muzhi watelwanga’mba Nazala,+ kuba’mba kifike akya kyaambile bangauzhi amba: “Bakamutela’mba, mwina Nazala.”*+

3 Mu oa moba, Yoano+ Mubatizhi waishile saka asapwila+ mungye mu Yudea, 2 ne kwamba’mba: “Lapilai, mambo Bufumu bwa mwiulu bwafwenya pepi.”+ 3 Uno ye yewa ye baambilepo kwi ngauzhi Isaya+ amba: “Kuji ubena kubijika mungye amba: ‘Nengezhezhai jimo jishinda ja Yehoba!* Ololai mashinda anji.’”+ 4 Yoano wavwalanga kivwalo kya boya bwa ngamela ne mushipi wa kiseba mu lubunda wanji.+ Kabiji wajanga nzhiye ne buki.+ 5 Kepo bantu ba mu Yelusalema ne bonse ba mu Yudea ne mu mapunzha onse ajinga pepi na Yodano baishilenga kwi aye,+ 6 kabiji wibabatizhenga* mu Mukola wa Yodano+ saka basolola mambo abo patoka.

7 Byo amwene Bafaliseo ne Basadusea+ bavula saka beya ko abatizhenga, wibambijile’mba: “Anweba baana ba bipiji,+ ñanyi wimujimunako amba munyeme bukaji bubena kwiya?+ 8 Onkao mambo, mweshainga bipangwa bimwesha kulapila. 9 Kange mulangulukenga mu michima yenu amba, ‘Tuji na shetu Abalahama’ ne.+ Amiwa nemwambila namba, Lesa wakonsha kwalula ano mabwe kwikala baana ba kwa Abalahama. 10 Kapasa bekatula kala ku mizhazhi ya bichi. Kichi kyonse kibula kupanga bipangwa byawama, bakekitema ne kwikitaya mu mujilo.+ 11 Amiwa nemubatizha mu mema na mambo a kuba mwalapila,+ pakuba awa ubena kundondela wankila bulume, kabiji kechi nakonsha kumuvuula makwabilo anji ne.+ Aye ukemubatizha anweba na mupashi+ wazhila ne na mujilo.+ 12 Fosholo wanji wa kululwilako uji mu kuboko kwanji, kabiji ukatokesha bulongo kipujilo kyanji ne kulonga wichi mu butala, pakuba makunzhi ukeasoka mu mujilo+ ye bakonsha kubula kuzhimya.”

13 Kabiji Yesu wafumine ku Ngalilea kwiya ku Yodano kwi Yoano, pa kuba’mba bamubatizhe kwi aye.+ 14 Pakuba Yoano wamukanyijile’mba: “Anweba yenu mwafwainwa kumbatizha, nanchi mwaiya kwi amiwa amba nemubatizhe nyi?” 15 Yesu wamukumbwile’mba: “Leka kikale byonka bino, mambo kitufwainwa kufikizha akya kyakeba Lesa.” Kepo alekele kumukanya. 16 Yesu byo abatizhiwe, ponkapo watuntukile mu mema; ne jiulu jashinkukile,+ kabiji Yoano wamwene mupashi wa Lesa saka ekila pe aye nobe nkunda.+ 17 Ponkapo ne jiwi jafumine mwiulu+ amba: “Uno ye Mwanami+ ye natemwa, mo mmwena lusekelo.”+

4 Yesu byo bamutwajile mungye ku mupashi, Diabola+ waishile na kumweseka.+ 2 Byo azhikilwe na nzala moba 40 mute ne bufuku, wafwile nzala. 3 Kabiji wa kumweseka+ waishile ne kumwambila’mba: “Umvwe wi mwana Lesa, ambila ano mabwe aluke ke bashinkwa.” 4 Pakuba aye wamwambijile’mba: “Kyanembwa’mba: ‘Muntu kechi ukamwena bumi mu kajo konkatu ne, poso ne mu byambo bifuma mu kanwa ka Yehoba.’”*+

5 Kepo Diabola amutwajile mu muzhi wazhila,+ ne kumwikazha peulu ya jikonka ja nsakwa ya nzubo ya Lesa+ 6 ne kumwambila’mba: “Umvwe wi mwana Lesa, itaye panshi mambo kyanembwa’mba: ‘Aye ukakambizha bamalaika banji na mambo a obewa,’ ne abo, ‘Bakakusenda mu maboko abo, pa kuba’mba ukabule kwikozha kulu kobe ku jibwe.’”+ 7 Yesu wamwambijile’mba: “Kyanembwa jikwabo amba: ‘Kechi wafwainwa kweseka Yehoba* Lesa wobe ne.’”+

8 Kabiji Diabola wamukanjizhe pa mutumba mwine walepesha ne kumumwesha bufumu bonse bwa pano pa ntanda ne lukumo lwabo.+ 9 Kabiji wamwambijile’mba: “Abye byonse nsakukupa umvwe umfukamine ne kumpopwela.” 10 Kepo Yesu amwambijile’mba: “Fuma papo Satana! Mambo kyanembwa’mba: ‘Wafwainwa kupopwelatu Yehoba* Lesa wobe+ ne kumwingijila aye yenka kwapwa.’”+ 11 Kepo Diabola amushile,+ ne bamalaika baishile na kumukwasha.+

12 Byo aumvwine’mba Yoano bamukwata,+ wayile ku Ngalilea.+ 13 Kabiji byo afumine ku Nazala, wayile na kwikala mu Kapenama+ kwipi na kalunga ka mema mu bijiiji bya Zebuluna ne Nafitali, 14 pa kuba’mba kifike akya kyaambile ngauzhi Isaya amba: 15 “Obewa kyalo kya Zebuluna ne kyalo kya Nafitali, muji kwipi na mukwakwa waya ku kalunga ka mema, bushiya bwa Yodano, mu Ngalilea mwikala bisaka bya bantu! 16 Bantu bajinga mu mfishi bamwene kyeya kikatampe, ne boba bajinga mu kimvule kileta lufu, kyeya+ kibasamijile.”+ 17 Kufumatu kyokya kimye, Yesu watendekele kusapwila ne kwamba’mba: “Lapilai, mambo Bufumu bwa mwiulu bwafwenya pepi.”+

18 Byo apichilenga ku musezho wa Kalunga ka Ngalilea, wamwene bankasa ne kolo babiji, Shimona watelwanga’mba Petelo+ ne Andeleo saka bata makonde mu kalunga ka mema, mambo bakwatanga masabi.+ 19 Aye wibambijile’mba: “Ndondelai, kabiji nsakwimwalula ke ba kukwata bantu.”+ 20 Ponkapotu bashile makonde abo kebamulondele.+ 21 Byo aendeleko pacheche, wamwene bankasa ne kolo bakwabo babiji, Yakoba mwana wa kwa Zebede ne Yoano nkasanji.+ Bajinga pamo na shabo Zebede mu bwato saka banunga makonde abo, ne abo wibechile.+ 22 Ponkapotu bashile bwato ne shabo kabiji bamulondejile.

23 Kepo apitañenenga monse mu Ngalilea+ na kufunjisha mu mashinagoga abo,+ saka asapwila mambo awama a Bufumu ne kubuka misango yonse ya bikola ne ya bulema mu bantu.+ 24 Kabiji wayile nkuwa monse mu Silya, kabiji bamuletejilenga bajinga na bikola ne misongo yapusana pusana,+ ne bajinga na bandemona,+ ne ba kishimu+ ne bantu ba kalepu, ne abo wibabukilenga. 25 Onkao mambo, mabumba akatampe amulondejilenga kufuma ku Ngalilea ne ku Ndekapoli* ne ku Yelusalema ne ku Yudea ne ku bushiya bwa Yodano.

5 Pa kumona mabumba, wakanjijile pa mutumba; kabiji byo aikele, baana banji ba bwanga baishile kwi aye. 2 Ponkapo watatwile kwibafunjisha’mba:

3 “Bo ba lusekelo aba baji na muchima wa kukeba kuyuka Lesa,+ mambo Bufumu bwa mwiulu bo bwabo.

4 “Bo ba lusekelo aba bajila, mambo bakebatekenesha.+

5 “Bo ba lusekelo aba bakooka michima,*+ mambo bakaswana ntanda.+

6 “Bo ba lusekelo aba baji na nzala ne kilaka+ kya kukeba bololoke, mambo bakekuta.+

7 “Bo ba lusekelo aba baji na lusa,+ mambo nabo bakebobila lusa.

8 “Bo ba lusekelo aba baji na michima yatoka,+ mambo bakamona Lesa.

9 “Bo ba lusekelo aba bakeba mutende,*+ mambo bakebatela’mba baana ba Lesa.

10 “Bo ba lusekelo aba bo bamanyika na mambo a bololoke,+ mambo Bufumu bwa mwiulu bo bwabo.

11 “Mwi ba lusekelo umvwe bantu bemwambila mwenga,+ kwimumanyika+ ne kwimubepela mu misango yonse ya bubi na mambo a amiwa.+ 12 Sekelai ne kusangalala,+ mambo mfweto yenu ya mwiulu yabaya,+ mambo byo byo bamanyikilenga ne bangauzhi bajingako anweba saka mukyangye kusemwa.+

13 “Anweba mwi mukele+ wa pano pa ntanda, kabiji umvwe mukele wasamuka, bakamutobesha byepi? Waluka ke watu kabiji ke wa kutayatu pangye+ ne kumunyantaula ku bantu.

14 “Anweba mwi kyeya kya pano pa ntanda.+ Muzhi uji peulu ya mutumba kechi wakonsha kufyama ne. 15 Bantu kechi bambula lampi ne kumubika munshi ya ntumbe* ne, bino bamubika pa kya kutulapo lampi pa kuba’mba bonse baji mu nzubo bekale mwatoka.+ 16 Byonkabyo, kyeya kyenu kimweke ku bantu bonse,+ kuba’mba bamone mingilo yenu yawama+ ne kutumbijika Shenu wa mwiulu.+

17 “Kange mulanguluke’mba naishile na konauna Mizhilo nangwa byambo bya Bangauzhi ne. Kechi naishile na kwibyonauna ne, poso na kwibifikizha.+ 18 Kine nemwambila namba, jiulu ne ntanda bikapita, pakuba kafwako ka kyambo nangwa kamo ka mu Mizhilo kakapitatu ne, poso bintu byonse bikafike.+ 19 Onkao mambo, yense ukazhilululapo mukambizho umo pa ino mikambizho icheche ne kufunjisha bakwabo kubula kwiilondela, bakamutela’mba ye mucheche mu Bufumu bwa mwiulu. Pakuba yense wiilama ne kwiifunjisha, bakamutela’mba ye mukatampe mu Bufumu bwa mwiulu. 20 Nemwambila namba, umvwe bololoke bwenu bwabula kukila bwa banembeshi ne Bafaliseo,+ kechi mukatwela mu Bufumu bwa mwiulu ne.+

21 “Anweba mwaumvwine byo baambile kala amba: ‘Kechi wafwainwa kwipayañana ne,+ mambo yense wipayañana bakamutwala ku kije.’+ 22 Pano bino, amiwa nemwambila namba, yense ubuukila bukaji+ mulongo wanji, bakamutwala ku kije; kabiji yense wambila mulongo wanji mwenga bakamutwala ku Kije Kikatampe; pakuba awa waamba’mba, ‘Obewa wi kinchatu!’ bakamutaya mu Ngehena* ya mujilo.+

23 “Kabiji umvwe ke ulete mulambo wobe ku kya kusokelapo bitapisho+ kabiji wavuluka’mba uji na mambo na mulongo wobe, 24 sha konka mulambo wobe. Patanshi kapwane na mulongo wobe apa bino ubwele ulambule mulambo wobe.+

25 “Pwana bukiji na muntu ye uji nanji na mambo byo ukiji nanji mu jishinda, pa kuba’mba abule kukutwala ku mutonyi kabiji mutonyi naye abule kukutwala ku muota ne kukutaya mu kaleya.+ 26 Kine nakwambila namba, kechi ukafumamo bukiji ne, posotu ukapane mali* obe onse.

27 “Anweba mwaumvwine byo baambile kala amba: ‘Kechi wafwainwa kuba bukende ne.’+ 28 Bino amiwa nemwambila namba, yense utajisha mwanamukazhi+ kya kuba watendeka kumukumbwa, wauba nanji kala bukende monka mu muchima wanji.+ 29 Umvwe jiso jobe ja kilujo jibena kukutuntwisha, jilobolemo ne kwijitaya.+ Mambo kyawama kinungwa kimo kya mubiji wobe konaika kukila mubiji wobe yense kumutaya mu Ngehena.*+ 30 Kabiji umvwe kuboko kobe kwa kilujo kubena kukutuntwisha kuchibeko ne kwikutaya.+ Mambo kyawama kinungwa kimo kya mubiji wobe konaika kukila mubiji yense kumutaya mu Ngehena.*+

31 “Kabiji baambile kala amba: ‘Yense ukakana mukazhanji, wafwainwa kumupa kyete kya kwipala.’+ 32 Nangwa byonkabyo, amiwa nemwambila namba, yense ukakana mukazhanji pa kubula mambo a bulalelale* wamulengela kwikala mu kizumba kya kuba bukende kabiji awa wasongola mwanamukazhi ye bakana, wauba bukende.+

33 “Kabiji anweba mwaumvwine byo baambile kala amba: ‘Kechi mwafwainwa kuchipa ne kubula kwikifikizha ne,+ bino mwafwainwa kufikizha kwi Yehoba* akya kyo mwachipile.’+ 34 Nangwa byonkabyo, nemwambila namba: Kange muchipenga ne,+ nangwa kuchipa saka mutongola mwiulu ne, mambo jo jitanda ja Lesa; 35 nangwa kuchipa saka mutongola ntanda ne, mambo po po anyanta maulu anji;+ nangwa kuchipa saka mutongola Yelusalema ne, mambo ye muzhi wa Mfumu mukatampe.+ 36 Kechi mwafwainwa kuchipa na kutongola mutwe wenu ne, mambo kechi mwakonsha kwalula lusuki umo kwikala utoka nangwa ufiita ne. 37 ‘Ee’ wenu ekale ee, ne ‘Ine’ wenu ekale ine,+ mambo kyonse kyanungwa ku bibye kifuma kwi aye mubi.+

38 “Anweba mwaumvwine byo baambile kala amba: ‘Wasaba mukwabo jiso naye kumusaba jiso ne wazokola mukwabo jiino naye kumuzokola jiino.’+ 39 Pano bino, nemwambila namba: Kange mulwe na muntu mubi ne, bino yense wimupuma ku jibuta ja kilujo mupai ne ja kipiko.+ 40 Kabiji inge muntu ubena kukeba kwimutwala ku kije wimwangata kivwalo kya mukachi, mupai ne kivwalo kya peulu;+ 41 kabiji umvwe awa uji na luusa wimwambila kwenda nanji museke umo, yai nanji miseke ibiji. 42 Muntu wimulomba kintu mupai, kabiji kange mutane yewa ukeba kukongola* ne.+

43 “Anweba mwaumvwine byo baambile kala amba: ‘Wafwainwa kutemwa mukwenu+ ne kushikwa mulwanyi wobe.’ 44 Pakuba amiwa nemwambila namba: Temwainga balwanyi benu+ ne kulombelako boba bemumanyika,+ 45 pa kuba’mba mwikale baana ba Shenu wa mwiulu,+ mambo aye usamisha kyeya pa bantu bonse babi ne bawama, kabiji unokesha mvula pa bonse baoloka ne babula koloka.+ 46 Mambo inge mwatemwatu bonka bemutemwa, ñanyi bintu byo mukamwenamo?+ Nanchi basonkeshi nabo kechi boba byonka bino nenyi? 47 Kabiji inge mwimunatu balongo benu bonka, abya mwibakila bantu bakwabo nyi? Nanchi ne bantu ba mu bisaka bya bantu nabo kechi boba byonka bino nenyi? 48 Mwafwainwa kwikala balumbuluka, byonka biji Shenu wa mwiulu.+

6 “Kange mumweshenga mingilo yenu ya bololoke ku meso a bantu amba bemumone ne;+ mambo umvwe kemube bino, Shenu wa mwiulu kechi ukemufweta ne. 2 Byonkabyo, pa kupana bya bupe* kechi mwafwainwa kuvumya ntolompita byonka byuba bakamfutumfutu mu mashinagoga ne mu mikwakwa amba bantu bebatote ne. Kine nemwambila namba, batambwila jimo mfweto yabo. 3 Pakuba anweba pa kupana bya bupe kechi muleke kuboko kwenu kwa kipiko kuyuke bibena kuba kuboko kwa kilujo ne, 4 pa kuba’mba bya bupe byenu bibule kuyukanyikwa. Shenu umona byafyamika po po akemufweta.+

5 “Kabiji pa kulomba, kange mulombenga byonka bilomba bakamfutumfutu ne,+ mambo batemwa kwimana na kulomba mu mashinagoga ne pa mansanga a mikwakwa ikatampe amba bebamone ku bantu.+ Kine nemwambila namba, batambwila jimo mfweto yabo. 6 Bino pa kulomba, twelai mu kibamba mwa bunke, kabiji inge mwashinkako ku kibelo, lombai kwi Shenu ubula kumweka.+ Kabiji Shenu umona byafyamika ukemufweta. 7 Pa kulomba, kange mwambengatu bintu bimo byonka byuba bantu ba mu bisaka bikwabo ne, mambo abo balanguluka’mba Lesa ukebomvwa pa kubwezhabwezhapo byambo byabo. 8 Onkao mambo, kechi mwikale byonka byo baji ne, mambo Shenu wayuka bintu byo mukeba+ saka mukyangye ne kumulomba.

9 “Byonkabyo, mwafwainwa kulombanga bino amba:+

“‘Tata wetu wa mwiulu, jizhina jenu+ jizhile.+ 10 Bufumu bwenu bwiye.+ Kyaswa muchima wenu+ kyubiwe pano pa ntanda, byonka byo kibena kubiwa mwiulu.+ 11 Mwitupe kajo ketu ka lelo;+ 12 kabiji mwitulekeleko mambo* etu byonka byo twibalekelako mambo aba betulenga mambo.*+ 13 Tukwashai pa kuba’mba tubule kuponena mu lweseko,+ kabiji tupokololai kwi aye mubi.’+

14 “Mambo umvwe saka mwibalekelako bantu mambo, Shenu wa mwiulu naye ukemulekelako mambo;+ 15 pakuba inge mwabula kwibalekelako bantu mambo o bemulenga, ne aye Shenu wa mwiulu kechi ukemulekelako mambo enu ne.+

16 “Pa kuzhikilwa na nzala,+ kange mwikale na bulanda byonka byo boba bakamfutumfutu ne, mambo abo baleka kwiwamisha ku meso* amba bantu bebamone’mba babena kuzhikilwa na nzala.+ Kine nemwambila namba, batambwila jimo mfweto yabo. 17 Bino anweba pa kuzhikilwa na nzala, mwafwainwa kowa ku meso ne kwishinga manyi ku mutwe, 18 pa kuba’mba mubule kumweka ku bantu amba mubena kuzhikilwa na nzala, bino kanatu kwi Shenu ubula kumweka. Shenu umona byafyamika po po akemufweta.

19 “Lekai kwibikila nsabo pano pa ntanda+ paji tunzumbulu ne kabuwa byonauna, paji bangivi batwela mu mazubo ne kwiba. 20 Pakuba bikai nsabo yenu mwiulu+ mwabula tunzumbulu ne kabuwa byonauna,+ kabiji mubula kutwela bangivi ne kwiba. 21 Mambo konka kuji nsabo yenu, ne muchima ko ko akekala.

22 “Lampi wa mubiji jo jiso.+ Byonkabyo, umvwe jiso jenu jazanzatu pa kintu kimo* ne mubiji wenu yense ukekala mu kyeya. 23 Pakuba inge jiso jenu jiji na lwiso,*+ ne mubiji wenu yense ukekala mu mfishi. Onkao mambo, umvwe kyeya kiji mwi anweba kyaikala nobe mfishi, kine ayo mfishi ikakilamo kubaya!

24 “Kafwako muntu wakonsha kwingijila bankambo babiji ne; mambo ukatemwapo umo ne kushikwa mukwabo,+ nangwa kukookela umo ne kukana mukwabo. Kechi mwakonsha kwingijila Lesa ne Nsabo pa kimye kimo ne.+

25 “Onkao mambo, nemwambila namba: Kilekai kubambisha michima+ pa bumi* bwenu na byo mukaja nangwa na byo mukatoma nangwa na byo mukavwala.+ Nanchi bumi* kechi bwanema kukila kajo ne mubiji kukila bya kuvwala nenyi?+ 26 Talai bañonyi;+ kechi babyala nkunwa, kunowa nangwa kulonga mu matala ne, pano bino, Shenu wa mwiulu wibajiisha. Nanchi anweba kechi mwanema kwibakila nenyi? 27 Ñanyi mwi anweba pa kubambisha muchima wakonsha kunungako kyubichi* umo ku bumi bwanji?+ 28 Kabiji mambo ka o mubambishisha muchima na bya kuvwala? Langulukai pa maluba a mungye byo akoma; kechi engila mwingilo nangwa kupikula bisapi ne; 29 pakuba nemubuula namba, nangwatu Solomone+ mu lukumo lwanji lonse kechi wavwajile pamo nobe maluba ne. 30 Pano inge Lesa wiivwika byonkabye nsono ya mungye, ikalatu moba acheche kabiji beisoka na mujilo, nanchi kechi wafwainwa kwimuvwika anweba baji na kalwitabilo kacheche nenyi? 31 Onkao mambo, kange mubambishenga michima+ ne kwamba’mba, ‘Lelo tusakuja ka?’ nangwa’mba, ‘Tusakutoma ka?’ nangwa’mba, ‘Tusakuvwala ka?’ ne.+ 32 Mambo bino byonse byo bintu bikebesha bantu ba mu bisaka bikwabo. Shenu wa mwiulu wayuka’mba mwibikeba bino bintu byonse.

33 “Onkao mambo, twajijilai na kukeba Bufumu patanshi ne bololoke bwanji, ne bino bintu byonse bikemubikilwapo.+ 34 Byonkabyo, kange mubambishenga michima na mambo a juba ja kesha ne,+ mambo juba ja kesha jikekala na bijikila byajo. Juba jonse jiji na makatazho ajo.

7 “Kilekai kuzhachisha bakwenu+ pa kuba’mba bakabule kwimuzhachisha; 2 mambo monka mo muzhachishisha bakwenu, ne anweba mo mo bakemuzhachishisha,+ kabiji kyonka kipimo kyo mupiminako bakwenu, ne anweba kyo kyo bakemupiminako.+ 3 Mambo ka o utajila kakibalabala kaji mu jiso ja mulongo wobe kwa kubula patanshi kumona mwamba uji mu jiso jobe?+ 4 Nangwa wakonsha kwambila byepi mulongo wobe amba, ‘Leka nkupepule kakibalabala kaji mu jiso jobe,’ bino obewa saka uji na mwamba mu jiso jobe? 5 Obewa kamfutumfutu! Patanshi akifumya mwamba uji mu jiso jobe, apa bino umone bulongo bya kupepula kakibalabala kaji mu jiso ja mulongo wobe.

6 “Kange mupane kintu kyazhila ku bakabwa ne, nangwa kutayila bankumba mabwe a mangalite ne,+ pa kuba’mba babule kwibanyantaula ne kwimwalukila ne kwimutabaula.

7 “Lombainga, bakemupa;+ kebainga, mukekitaana; konkonshainga, bakemushinkwilako;+ 8 mambo yense ulomba,+ utambula, ukeba, wikitaana ne ukonkonsha naye bamushinkwilako. 9 Ñanyi mwi anweba uba umvwe mwananji wamulomba shinkwa, wamupa jibwe? 10 Nangwa umvwe wamulomba jisabi, wamupa muloolo? 11 Onkao mambo, nangwa kya kuba mwi babi mwayuka kupana byawama ku baana benu, ko kuba’mba Shenu wa mwiulu ukakilapo kupana byawama+ ku boba bamulomba!+

12 “Onkao mambo, bintu byonse byo mukeba’mba bantu bemubile, ne anweba mwafwainwa kwibobilabyo.+ Mambo muno mo mwayila Mizhilo ne byambo bya Bangauzhi.+

13 “Twelai pa kibelo kyakepa,+ mambo kibelo kyabaya ne jishinda jabaya bitwala ku lonaiko, kabiji bayamo bo bavula; 14 pakuba kibelo kyakepa ne jishinda jakatazha kwendamo, jitwala ku bumi kabiji bejitaana bachechetu.+

15 “Jimukai na bangauzhi ba bubela+ beya kwi anweba mu biseba bya mikooko,+ bino mu michima yabo yo misuka ikaji.+ 16 Mukebayukila ku bipangwa byabo. Nanchi bantu bapa mañanzañanza nangwa makuyu ku miba nyi?+ 17 Byonkabyo, kichi kyawama kipanga bipangwa byawama, pakuba kichi kyatama kipanga bipangwa byatama.+ 18 Kichi kyawama kechi kyakonsha kupanga bipangwa byatama ne, kabiji kichi kyatama kechi kyakonsha kupanga bipangwa byawama ne.+ 19 Kichi kibula kupanga bipangwa byawama bekitema ne kwikitaya mu mujilo.+ 20 Kine bano bantu mukebayukila ku bipangwa byabo.+

21 “Kechi bonse bañambila’mba, ‘Nkambo, Nkambo,’ bakatwela mu Bufumu bwa mwiulu ne, kana yenka uba kyaswa muchima wa Tata wa mwiulu ye ukatwelamo.+ 22 Pa joja juba, bavula bakañambila’mba: ‘Nkambo, Nkambo,+ nanchi kechi twaawilenga mu jizhina jenu ne kupanga bandemona kwingijisha jizhina jenu nenyi? Kabiji nanchi kechi twaubilenga mingilo ya kukumya mu jizhina jenu nenyi?’+ 23 Ponkapo nkebambila namba: ‘Kechi nemuyuka ne! Fumai papo, anweba muba byatama!’+

24 “Onkao mambo, yense umvwa bino byambo byami ne kwibilama, ukekala nobe muntu wa maana washimikile nzubo yanji pa jibwe.+ 25 Kabiji mvula wanokele ne mikwe yapomokejile konka, ne kinkunkwila kyapupijile pa nzubo, bino kechi yapumukile ne, mambo wiishimikile pa jibwe. 26 Pakuba yense umvwa bino byambo byami ne kubula kwibilama, ukekala nobe muntu wabula maana washimikile nzubo yanji pa busenga.+ 27 Kabiji mvula wanokele ne mikwe yapomokejile konka, ne kinkunkwila kyapupijile pa nzubo+ kabiji yapumukile ne konaikatu yonse shata.”

28 Yesu byo apwishishe kwamba bino, jibumba jakuminye bingi mo afunjishishenga,+ 29 mambo wibafunjishenga na luusa,+ kupusanako na banembeshi babo.

8 Byo akunkulukile pa mutumba, jibumba jikatampe jamulondejile. 2 Ponkapo kwaishile muntu wa mbumba ne kumulambila* amba: “Nkambo umvwe mwaswa, mbukai.”+ 3 Byo atanyikile kuboko kwanji, wamukwachile ne kumwambila’mba: “Naswa! Bukwa.”+ Ponkapotu, mbumba yanji yapwile.+ 4 Kepo Yesu amwambijile’mba: “Kange ubuulepo muntu nangwa umo ne,+ bino yanga ukemweshe ku bañanga,+ ne kupana bupe monka mwaambila Mizhilo ya Mosesa,+ pa kuba’mba kikale kishiino kwi abo.”

5 Byo atwelele mu Kapenama, mukulumpe wa bashilikale waishile ko aji, ne kumusashijila+ 6 amba: “Nkambo, kalume wami walaalatu mu nzubo, wakolwa kikola kya kalepu, kabiji wamanama bingi.” 7 Aye wamwambijile’mba: “Umvwe mfike konka, nsakumubuka.” 8 Mukulumpe wa bashilikale wakumbwile’mba: “Nkambo, amiwa kechi nafwainwa kya kuba’mba anweba mutwele mu nzubo yami ne, ambaitu byambo, ne kalume wami usakubukwa. 9 Mambo ne amiwa nji na bakulumpe bantangijila, kabiji nji na bashilikale bo ntangijila, ñambila umo namba, ‘Yanga!’ naye uya, mukwabo namba, ‘Iya!’ naye wiya, kabiji ñambila kalume wami namba, ‘Uba kikye!’ naye wikyuba.” 10 Yesu byo aumvwine bino, wakuminye bingi ne kwambila bonse bamulondejilenga amba: “Nemwambila namba, kafwako nangwa umo mu Isalela ye nataanamo uji na lwitabilo lukatampe nobe luno ne.+ 11 Bino nemubuula kine namba, bavula bakeya kufuma ku musela ne ku muzhika ne kwikala ku tebulu ne Abalahama, Izaka ne Yakoba mu Bufumu bwa mwiulu;+ 12 pakuba baana ba mu Bufumu, Lesa ukebataya pangye mu mfishi. Mo mo bakajijilanga ne kushenka ku meno.”+ 13 Kepo Yesu aambijile mukulumpe wa bashilikale amba: “Yanga. Kyubiwe monka mwayila lwitabilo lobe.”+ Kabiji mu kyonkakya kimye kalume wanji wakosele.+

14 Kabiji Yesu byo atwelele mu nzubo ya kwa Petelo, wataaine bako ba bakazhi ba kwa Petelo+ saka balaala mambo bakolelwe kikola kya mashika.+ 15 Byo ebakwachile ku kuboko,+ mashika apwile kabiji baimene batendeka ne kumunengezhezha kajo. 16 Pa kufika mabanga, bantu bamuletejilenga bantu bavula bajinga na bandemona; ne kupanga bapashi batama na kyambotu kabiji wabukile bonse bajinga na bikola, 17 pa kuba’mba kifike akya kyaambile ngauzhi Isaya amba: “Aye wasendele bikola byetu kabiji wasendele misongo yetu.”+

18 Yesu byo amwene jibumba jamuzhokolokele, wakambizhe baana banji ba bwanga kwabukila bushiya.+ 19 Kabiji munembeshi umo waishile ko aji ne kumwambila’mba: “Mufunjishi, nsakwimulondelanga konse ko mubena kuya.”+ 20 Bino Yesu wamwambijile’mba: “Balubwala baji na mimbwa ne bañonyi nabo baji na binsa, pakuba Mwana muntu kechi ujipo ne na pa kushakamina mutwe ne.”+ 21 Kepo mwana wa bwanga mukwabo aishile kwi aye ne kumwambila’mba: “Nkambo, patanshi nswishai ngye nkazhiike batata.”+ 22 Yesu wamwambijile’mba: “Ndondelenga, leka bafu bazhiike bafu babo bene.”+

23 Byo akanjijile mu bwato, baana banji ba bwanga bamulondejile.+ 24 Ponkapo pabukile kipupu kikatampe pa kalunga ka mema, kya kuba ne bwato kebukebe kuloba na mambo a manyaki; bino aye saka alaala.+ 25 Bamubushishe ne kumwambila’mba: “Nkambo, tupulushai, tusakufwa!” 26 Wibambijile’mba: “Mambo ka o mwaubila moyo, anweba baji na kalwitabilo kacheche?”+ Ponkapo aye waimene ne kukajipila luvula ne kalunga ka mema, pabwela pauba ne nzoo.+ 27 Kabiji bano banabalume bakuminye bingi ne kwamba’mba: “Nanchi uno muntu wa mutundu ka? Luvula ne kalunga ka mema nabyo bibena kumukookela.”

28 Byo aabukijile bushiya mu kibunji kya Bangadalene, bantu babiji bajinga na bandemona bafumine ku bilende,* bamusambakene.+ Bashinchile bingi, onkao mambo kafwako nangwa umo wakonshanga kupita mu joja jishinda ne. 29 Ponkapo babijikile’mba: “Nanchi mubena kukeba ka kwi atweba, anweba Mwana Lesa?+ Nanchi mwaiya kuno na kwitumanyika+ kimye kyatongolwa saka kikyangye kufika nyi?”+ 30 Palepako byobya kufuma po bajinga, pajinga bankumba bavula bajiilenga.+ 31 Byonkabyo, bandemona batatwile kumusashijila’mba: “Umvwe mwitupange, mwitutume tutwele mu bankumba.”+ 32 Kabiji wibambijile’mba: “Yainga!” Ne abo bafuminemo ne kuya na kutwela mu bankumba, kabiji bankumba bonse bakunkulukile lubilo ne kwitaya mu kalunga ka mema ne kufwila mu mema. 33 Bino aba bajishishenga bankumba banyemene, kabiji byo bayile mu muzhi, bakabulañene bintu byonse, kubikapotu ne kyokya kyamwekejile bantu bajinga na bandemona. 34 Bantu bonse ba mu muzhi baishile na kumutundaila Yesu, kabiji byo bamumwene bamusashijile amba afumemo mu mpunzha yabo.+

9 Byo akanjijile mu bwato, waabukile ne kuya mu muzhi wanji.+ 2 Ponkapo, bantu bamuletejile mwanamulume wakolelwe kalepu saka alaala pa kamwanya. Byo amwene lwitabilo lwabo, Yesu waambijile wa kalepu amba: “Kwakamwa ne, mwanami! mambo obe alekelwa.”+ 3 Banembeshi bamo beambijilenga mu lwabo amba: “Awe muntu ubena kuba mwenga Lesa.” 4 Yesu byo ayukile byo balangulukilenga, wibashikishe’mba: “Mambo ka o mubena kulangulukila bintu byatama mu michima yenu?+ 5 Nanchi kyepi kyapela, kwamba’mba, ‘Mambo obe alekelwa’ nyi, inyi amba, ‘Imana wende’?+ 6 Bino pa kuba’mba muyuke’mba, Mwana muntu bamupa luusa pano pa ntanda lwa kulekela bantu mambo—” waambijile wa kalepu amba: “Imana, senda kamwanya kobe uyenga ku nzubo yobe.”+ 7 Ne aye waimene kaye ne ku nzubo yanji. 8 Mabumba byo amwene kino, aubile bingi moyo, kabiji atumbijikile Lesa yenka wapaine luno luusa ku bantu.

9 Kabiji Yesu byo afuminenga kokwa, wamwene mwanamulume wa jizhina ja Mateo saka aikala po basonkesha misonko ne kumwambila’mba: “Ndondelenga.” Ponkapo waimene keamulondele.+ 10 Kimye kikwabo, byo ajiilenga* mu nzubo, kwaishile basonkeshi ne bandengamambo ne kutatula kujiila* pamo ne Yesu ne baana banji ba bwanga.+ 11 Byo bamwene kino, Bafaliseo baipwizhe baana banji ba bwanga amba: “Mambo ka mufunjishi wenu o ajiila pamo na basonkeshi ne bandengamambo?”+ 12 Byo ebomvwine na kwamba bino, wibambijile’mba: “Bantu batuntulu kechi bakeba shayuka wa michi ne, poso aba bakolwa.+ 13 Yainga mukafunde kino mo kyatala: ‘Amiwa nkeba lusa, kechi kitapisho ne.’+ Naishile na kwita bandengamambo kechi bantu baoloka ne.”

14 Kepo baana ba bwanga ba kwa Yoano baishile ko aji ne kumushikisha’mba: “Mambo ka atweba ne Bafaliseo o tuzhikilwa na nzala pakuba baana benu ba bwanga kechi bazhikilwa na nzala ne?”+ 15 Yesu wibepwizhe’mba: “Nanchi balunda ba musongoshi bakonsha kujila umvwe kya kuba musongoshi+ bakiji nanji nyi? Bino moba akafika kimye musongoshi kyo bakamufumyako kwi abo,+ ne abo po po bakazhikilwa na nzala. 16 Kafwako muntu wakonsha kutupika kikamba kya katataka pa kivwalo kya peulu kya kala ne, mambo kikamba kya katataka kitondobola kivwalo ne patabuka pabayilako.+ 17 Kabiji bantu kechi balonga binyu bya bintonto mu mafukuta a biseba a kala ne. Mambo umvwe bauba bino, mafukuta asabika ne binyu bichika ne konaika. Bino bantu balonga binyu bya bintonto mu mafukuta a biseba a katataka kabiji byonse bibiji kechi byonaika ne.”

18 Byo akibabuujilenga bino bintu, kwaishile ntangi wamusolomokele ne kumulambila* ne kwamba’mba: “Mwanami wa mukazhi pa kino kimye kampe wafwa ne kala, nangwa byonkabyo, twayai mukamukwate maboko enu, ne aye usakusanguka.”+

19 Ponkapo Yesu waimene keamulondele pamo na baana banji ba bwanga. 20 Kabiji kunyuma yanji kwaishile mwanamukazhi wajinga na kikola kya kupita mashi pa myaka 12,+ waishile kunyuma yanji ne kukwata ku nsenkebele ya kivwalo kyanji kya peulu,+ 21 mambo waambile mu muchima wanji amba: “Umvwe nkwatetu ku kivwalo kyanji, nsakubukwa.” 22 Yesu waalulukile, kabiji byo amumwene wamwambijile’mba: “Kwakamwa ne, mwanami, lwitabilo lobe lwa kulengela kubukwa.”+ Ponkapotu uno mwanamukazhi wabukilwe.+

23 Byo afikile ne kutwela mu nzubo ya uno ntangi, wamwene bavumya mimpempe saka bemba nyimbo ya majila ne jibumba saka jiwowakana,+ 24 Yesu wibambijile’mba: “Lupukaimo, mambo uno kashimbi kechi wafwa ne, walaalatu tulo.”+ Byo baumvwine bino, batendekele kumuseka ne kumwendeleka. 25 Jibumba byo jalupukilemo, watwelele ne kumukwata ku kuboko,+ ne uno kashimbi wabuukile.+ 26 Kabiji nkuwa ya kino kyo aubile yakumbene mu yoya mpunzha yonse.

27 Yesu byo afuminenga kokwa, banabalume babiji bampofu+ bamulondejilenga, saka babijika’mba: “Anweba Mwana Davida, tubilai lusa.” 28 Byo atwelele mu nzubo, aba bampofu baishile ko aji, kabiji Yesu wibashikishe’mba: “Nanchi muji na lwitabilo kuba’mba nakonsha kuba kino nyi?”+ Ne abo bamukumbwile’mba: “Ee, Nkambo.” 29 Kepo ebakwachile pa meso+ ne kwibambila’mba: “Kyubiwe monka mwayila lwitabilo lwenu.” 30 Ne meso abo alabile. Kabiji Yesu wibakambizhe kyakosa amba: “Kange mubuulepo muntu nangwa umotu ne.”+ 31 Bino abo byo balupukilemo, babulañene mu yoya mpunzha yonse akya kyo ebobijile.

32 Byo bafuminengako, ponkapo bantu bamuletejile mwanamulume kamaama wajinga na ndemona;+ 33 kabiji byo amupangilemo ndemona, uno kamaama watatwile kwamba.+ Kabiji mabumba akuminye bingi ne kwamba’mba: “Mu Isalela mukyangye kumwekapo kintu kya uno mutundu.”+ 34 Bino Bafaliseo baambilenga’mba: “Uno muntu upanga bandemona na bulume bwa mukulumpe wa bandemona.”+

35 Kabiji Yesu wapitañenenga mu mizhi yonse ikatampe ne icheche na kufunjisha mu mashinagoga ne kusapwila mambo awama a Bufumu ne kubuka bikola byapusana pusana ne bulema bwapusana pusana.+ 36 Byo amwene mabumba wiobijile lusa,+ mambo basubakene ne kupelelwa nobe mikooko yabula kafunga.+ 37 Kepo aambijile baana banji ba bwanga amba: “Mwingilo wa kunowa wabaya, pakuba ba mingilo bakepa.+ 38 Onkao mambo, lombai Mwine mwina mwingilo wa kunowa atume ba mingilo mu mwingilo wanji wa kunowa.”+

10 Kabiji waichile baana banji ba bwanga 12 ne kwibapa luusa lwa kupanga bapashi batama,+ kubuka bikola byapusana pusana ne bulema bwa misango ne misango.

2 Ano o mazhina a batumwa 12:+ Shimona watelwanga’mba Petelo+ ne Andeleo+ bajinga bankasa ne kolo; Yakoba ne Yoano+ nabo bajinga bankasa ne kolo baana ba kwa Zebede; 3 Filipa ne Batolomo;+ Tomase+ ne Mateo+ musonkeshi; Yakoba mwana Alefesa; Tadeusa; 4 Shimona Kananiya;* ne Yudasa Isakaliota yenka wamusolwele.+

5 Yesu watumine bano batumwa 12 ne kwibapa ino mikambizho amba:+ “Kange muye ku bantu ba mu bisaka bikwabo nangwa kutwela mu muzhi wa bena Samaliya ne;+ 6 pakuba anweba yainga ku mikooko yalubilamo ya bena Isalela.+ 7 Kabiji byo musakuyanga musapwilenga amba: ‘Bufumu bwa mwiulu bwafwenya pepi.’+ 8 Kabukai bakolwa,+ kasangulai bafu, ne kubuka baji na mbumba ne kupanga bandemona. Mwatambwiletu kyatu, ne anweba panaitu kyatu. 9 Kange musende mali a ngolode nangwa a siliva nangwa a mukuba mu bikwama byenu ne,+ 10 nangwa kusenda fukuta wa kajo nangwa bivwalo bibiji* nangwa makwabilo nangwa kamama ne,+ mambo yense wa mwingilo bamupa kajo.+

11 “Mu muzhi yense mukatampe ne mucheche ye mukatwelamo, mukakebemo muntu wafwainwa ne kwikala monka poso mwafumamo.+ 12 Umvwe mwatwela mu nzubo, imunai mwina nzubo. 13 Umvwe nzubo yafwainwa, mutende wenu ekalemo;+ kabiji inge kechi yafwainwa ne, mutende wenu emubwelele. 14 Yense ukabula kwimutambwila nangwa kuteleka ku byambo byenu, pa kufumako ku yoyo nzubo nangwa muzhi, mukakunte lukungu ku maulu enu.+ 15 Kine nemwambila namba, bantu ba mu mizhi ya Sodoma ne Gomola+ bakebobila lusa lukatampe mu Juba ja Kije kukila yewo muzhi.

16 “Umvwai! Mbena kwimutuma nobe mikooko mu misuka; onkao mambo, jimukai nobe miloolo ne kukooka muchima nobe bankunda.+ 17 Jimukai na bantu; mambo bakemutwala mu bije+ ne kwimututawila+ mu mashinagoga abo.+ 18 Kabiji bakemutwala ku biloolo ne ku bamfumu+ na mambo a amiwa, kuba’mba mwibasapwile abo ne ba mu bisaka bikwabo.+ 19 Nangwa byonkabyo, byo bakemufikizha kokwa, kange mukakamwe byo mukamba ne, mambo bakemubula byo mukamba mu kyokya kimye;+ 20 mambo akya kikambanga kechi anweba ne, bino mupashi wa Shenu ye ukemukwasha kwamba.+ 21 Kabiji kolo nangwa nkasa ukasolola mukwabo amba bamwipaye, kabiji shanji ukasolola mwananji amba bamwipaye, baana nabo bakalukilamo bansemi babo ne kwibasolola amba bebepaye.+ 22 Kabiji bantu bonse bakemushikwa na mambo a jizhina jami,+ pakuba awa ukachinchika* kufika ne ku mpelo ukapuluka.+ 23 Umvwe bemumanyika mu muzhi umo, nyemenai mu muzhi mukwabo;+ mambo kine nemwambila namba, saka mukyangye kupwisha kusapwila mu mizhi yonse ya Isalela, Mwana muntu ukafika.

24 “Mwana wa bwanga kechi wakila mufunjishi wanji ne, nangwa muzha kechi wakila nkambo yanji ne.+ 25 Kyamufwainwa mwana wa bwanga kwikala byonka biji mufunjishi wanji, ne muzha naye kwikala byonka biji nkambo yanji.+ Umvwe bantu bamutela mwina nzubo amba Belezebuba,*+ nanchi ba mu nzubo yanji nabo kechi bakebatela byonka bino nenyi? 26 Onkao mambo, kange mwibachine ne, mambo kafwako kintu kyo bazhikapo kikabula kuzhikulwa ne, kabiji kafwako kyafyamika kikabula kuyukanyikwa ne.+ 27 Kintu kyonse kyo nemubuula mu mfishi, mwikyambe pa mute kabiji akya kyo bemunongotwela, mwikisapwile ku bonse.+ 28 Kabiji kange muchine aba bepayatu mubiji, bino bakankalwa kwipaya mweo*+ ne; pakuba chinai yewa wakonsha konauna byonse, mweo ne mubiji mu Ngehena.*+ 29 Nanchi tubwalula tubiji kechi tupotwa na kajali* kamo ka muwayawaya nenyi? Pakuba kafwako nangwa kamo kaponena panshi kwa kubula Shenu kuyuka ne.+ 30 Nangwatu nsuki ya ku mitwe yenu beibala yonse. 31 Onkao mambo, kuchina ne; mambo mwanema kukila bisamba bya bwalula.+

32 “Yense ungitaba pa meso a bantu,+ ne amiwa nkamwitaba ku meso a Batata ba mwiulu.+ 33 Pakuba yense unkana pa meso a bantu, ne amiwa nkamukana ku meso a Batata ba mwiulu.+ 34 Kange mulanguluke’mba naishile kuleta mutende pano pa ntanda ne; pakuba naishile kuleta mpoko kechi mutende ne.+ 35 Naishile kwabanya muntu na shanji kabiji mwana wa mukazhi na inanji, mulokazhi naye na muko wanji wa mukazhi.+ 36 Kine, balwanyi ba muntu bakekala bonka ba mu nzubo yanji. 37 Yense watemwa bashanji nangwa bainanji kukila byo antemwa amiwa kechi wafwainwa kwikala mwanami wa bwanga ne; kabiji yense watemwa mwananji wa mulume nangwa wa mukazhi kukila byo antemwa amiwa kechi wafwainwa kwikala mwanami wa bwanga ne.+ 38 Kabiji yense ubula kuswa kusenda kichi* kyanji kya lumanamo ne kubula kundondela, kechi wafwainwa kwikala mwanami wa bwanga ne.+ 39 Yense ukeba kupulusha mweo* wanji ukamutaya, pakuba awa utaya mweo* wanji na mambo a amiwa, ukamupulusha.+

40 “Yense wimutambwila, untambwila ne amiwa, ne yense untambwila, utambwila ne yewa wantumine.+ 41 Kabiji yense utambwila ngauzhi na mambo a kuba’mba ye ngauzhi ukatambula mfweto ya ngauzhi,+ ne utambwila muntu waoloka na mambo a kuba’mba ye waoloka ukatambula mfweto ya waoloka. 42 Muntu yense upapo tuno twana twatucheche mema a kutoma na mambo a kuba’mba ye mwana wa bwanga, kine nemubuula namba, kechi ukabula kutambula mfweto yanji ne.”+

11 Yesu byo apwishishe kupana mikambizho ku baana banji ba bwanga 12, wayile na kufunjisha ne kusapwila mu mizhi yabo.+

2 Yoano wajinga mu kaleya,+ byo aumvwine nkuwa ya mingilo ya kwa Kilishitu, watumineko baana banji ba bwanga+ 3 na kumushikisha’mba: “Nanchi yenu twatengejilenga nyi, inyi kukeya muntu ungi?”+ 4 Yesu wibakumbwile’mba: “Bwelai mukamubuule Yoano bintu byonse byo mwaumvwa ne kumona:+ 5 Bampofu babena kumona,+ balemana babena kwenda, ba mbumba+ nabo babena kubukwa, bashinka matwi babena kumvwa, bafu nabo babena kusangulwa, kabiji bayanji nabo babena kusapwilwa mambo awama.+ 6 Ye wa lusekelo awa ubula kwituntula na mambo a amiwa.”+

7 Bano byo bafuminepo, Yesu watendekele kwamba pe Yoano ku mabumba amba: “Ñanyi kintu kyo mwayile na kumona mungye?+ Nanchi jitete jo balelwile ku mwela nyi?+ 8 Nanchi mwayile na kumona ka? Mwanamulume wavwajile kivwalo* kyalelema nyi? Ine, aba bavwala bivwalo byalelema, bekala mu mazubo a bamfumu. 9 Mambo ka o mwayijileko? Na kumona ngauzhi nyi? Ee, kine nemubuula namba, aye wanemene kukila bakwabo bangauzhi.+ 10 Uno ye yewa ye banembelepo’mba: ‘Umvwa! Mbena kutuma muluwe wami kulutwe yobe,* ukakunengezhezha jimo jishinda jobe!’+ 11 Kine nemwambila namba, pa bonse basemwa ku banabakazhi, kafwako nangwa umo wakila Yoano Mubatizhi ne, bino awa mucheche mu Bufumu bwa mwiulu ye wamukila.+ 12 Kufumatu mu moba a Yoano Mubatizhi kufika ne lelo, bantu babena kukeba na mukoyo Bufumu bwa mwiulu, kabiji aba bebukebesha bebutaana.+ 13 Mambo Bangauzhi baambilenga ne Mizhilo yaambilenga kufikatu ne kimye kya kwa Yoano;+ 14 kabiji umvwe mwaswa kwikitambula, aye ye ‘Elaija ye baambilengapo amba ukeya.’+ 15 Uji na matwi a kumvwa omvwe.

16 “Nanchi kino kisemi nsakwikyesakanya ku bañanyi?+ Kiji nobe baana ba bacheche baji pa kisankanyi na kubijika bakwabo, 17 amba: ‘Twaji kwimwimbila mumpempe, pakuba anweba kechi mwaji kuzha ne; twaji kujila mabingo, bino anweba kechi mwaji kumvwa bulanda ne.’ 18 Byonkabyo, Yoano naye byo aishile kechi wajanga nangwa kutoma ne, bino bantu bamwambijilenga amba, ‘Uji na ndemona.’ 19 Mwana muntu waishile na kuja ne kutoma,+ bino bantu bamwambila’mba, ‘Talai! Uno muntu kiji kabiji kitomi, mulunda wa basonkeshi ne bandengamambo.’+ Pano bino, maana amwekela mu bintu byaoloka byuba* muntu.”+

20 Na mambo a kubula kulapila, watatwile kwibanenauna bantu ba mu mizhi mo aubijile mingilo ya kukumya yavula amba: 21 “Malwa enu anweba ba mu Kolazeni! Malwa enu anweba ba mu Beteseda! mambo aya mingilo ya kukumya yamwekele mwi anweba umvwe yo yamwekele ne mu boba ba mu Tila ne mu Shidona, bantu inge balapijile kala ne kwinyinga bisapi bya majila ne kwipukula mu buto.+ 22 Bino kine nemwambila namba, bakebobila lusa lukatampe ba mu Tila ne mu Shidona mu Juba ja Kije kukila anweba.+ 23 Ne anweba ba mu Kapenama,+ nanchi muketumbijika kufika mwiulu nyi? Bakemutwala mu Kilende;*+ mambo mingilo ya kukumya yo mwamwene umvwe yo yamwekele ne mu boba ba mu Sodoma, inge ko bakiji ne lelo jino. 24 Bino kine nemwambila namba, lukabisho lwa muzhi wa Sodoma lukakepa bingi kukila lwenu mu Juba ja Kije.”+

25 Pa kyokya kimye Yesu waambile’mba: “Nemutota patoka anweba Tata, Nkambo wa mwiulu ne ntanda, mambo mwafile bino bintu ku ba maana ne ba milangwe ne kwibisolola ku baana ba bacheche.+ 26 Kine anweba Tata, mambo bino byo byo mwakebelenga. 27 Batata bampa bintu byonse,+ kabiji kafwako wayuka bulongo Mwana ne, poso abo bene Batata;+ kafwako wayuka Batata ne, poso yenka Mwana ne yense Mwana ye akeba kumusolwelabo.+ 28 Iyai ko nji, anweba bonse bakooka ne kunemenwa, ne amiwa nkemukokolosha. 29 Sendai kikonkoji kyami ne kufunda kwi amiwa, mambo nekimote kabiji nakooka muchima,+ ne anweba* mukakokoloka. 30 Mambo kikonkoji kyami kyapeela,* ne kipe kyami kyapeela.”

12 Pa kyokya kimye, Yesu wapichilenga mu majimi a wichi pa juba ja Sabado. Baana banji ba bwanga bafwile nzala kabiji batatwile kuchimauna mitwe ya wichi ne kuja.+ 2 Bafaliseo byo bamwene kino, bamwambijile’mba: “Tala! Baana bobe ba bwanga babena kuba kintu kyafwainwa kubula kubiwa pa juba ja Sabado.”+ 3 Bino aye wibepwizhe’mba: “Nanchi kechi mwatangapo kala pa byaubile Davida kimye aye ne banabalume bo ajinga nabo kyo bafwile nzala nenyi?+ 4 Ne byo atwelele mu nzubo ya Lesa ne byo bajiile bashinkwa ba kupana kwi Lesa,+ bintu byo afwainwe kubula kuja aye ne bo ajinga nabo, kanatu bañanga bonka nyi?+ 5 Nangwa kechi mwatangapo kala mu Mizhilo amba mu moba a Sabado, bañanga baingijilanga mu nzubo ya Lesa bazhilulwilenga juba ja Sabado kwa kubula kwibapamo mambo nenyi?+ 6 Kine nemubuula namba muntu wakila nzubo ya Lesa uji pano.+ 7 Bino umvwe mwaumvwine mwatala kino amba, ‘Amiwa nkeba lusa+ kechi kitapisho ne,’+ inge kechi mwazhachisha babula mambo ne. 8 Mambo Mwana muntu ye Nkambo wa Sabado.”+

9 Byo afumineko, wakatwelele mu nshinagoga, 10 ponkapo kwaishile mwanamulume wajinga na kuboko kwapapa!*+ Onkao mambo bamushikishe’mba, “Nanchi kijitu bulongo kubuka muntu pa juba ja Sabado nyi?” baubile kino pa kuba’mba bamuzhachishe.+ 11 Aye wibashikishe’mba: “Inge muji na mukooko umo, ne yewo mukooko waponena mu kimbo pa juba ja Sabado, ñanyi mwi anweba wakonsha kubula kumutuntulamo?+ 12 Muntu wanema bingi kukila mukooko! Onkao mambo, kijitu bulongo kuba kintu kyawama pa juba ja Sabado.” 13 Ponkapo waambijile yewa mwanamulume amba: “Tanyika kuboko kobe.” Ne aye wikutanyikile ne kuboko kwaikele ke kutuntulu byonka byajinga kukwabo. 14 Bino Bafaliseo bayile pangye na kumumvwañena amba bamwipaye. 15 Yesu byo ayukile kino, wafumineko. Bavula bamulondejile+ kabiji wibabukile bonse. 16 Bino wibakambizhe kyakosa kubula kumusolola ku bantu,+ 17 kuba’mba kifike akya kyaambiwe kupichila mwi ngauzhi Isaya amba:

18 “Talai! Kalume wami+ ye nasala, ye natemwa, kabiji mo mmwena* lusekelo!+ Nabika mupashi wami pe aye,+ ne aye ukabuula bisaka bya bantu jishinda jaoloka ja kubilamo bintu. 19 Aye kechi ukatoboka+ nangwa kutama muteto ne, kabiji kafwako ukomvwa jiwi janji mu mikwakwa ikatampe ne. 20 Jitete jafyotoka kechi ukejichimuna ne, nangwa muzhinge ufutumuka kechi ukamuzhimya ne,+ poso akafikizhe bunchibamambo bwaoloka. 21 Kine, bisaka bya bantu bikaketekela mu jizhina janji.”+

22 Kepo bamuletejile mwanamulume wajinga na ndemona, wajinga mpofu kabiji kamaama, ne kumubuka wamubukile, kya kuba uno kamaama watatwile kwamba ne kumona. 23 Mabumba onse akuminye bingi ne kutatula kwamba’mba: “Nanchi uno kechi ye mwana Davida nenyi?” 24 Bafaliseo byo baumvwine kino, baambile’mba: “Uno muntu upanga bandemona na bulume bwa kwa Belezebuba,* mukulumpe wa bandemona.”+ 25 Byo ayukile milanguluko yabo, wibambijile’mba: “Bufumu bonaika umvwe bene benabo bealukamo, kabiji muzhi nangwa nzubo yonaika umvwe bene mulwabo bealukamo. 26 Byonkabyo, umvwe Satana upangamo Satana, ko kuba’mba wialukilamo mwine; pano nga bufumu bwanji bukakosa byepi? 27 Kabiji umvwe amiwa mpanga bandemona na bulume bwa kwa Belezebuba, nga baana benu bapanga bandemona na bulume bwa kwa ñanyi? O ene mambo, o bakemuzhachishisha. 28 Bino umvwe mpanga bandemona na bulume bwa mupashi wa Lesa, ko kuba’mba Bufumu bwa Lesa bwaiya kwi anweba kwa kubula kuyuka.+ 29 Nanchi muntu wakonsha kutwela mu nzubo ya kilobo ne kumwangata bipe kwa kubula patanshi kukimukasa nyi? Inge wauba bino po po akonsha kwangata bipe bya mu nzubo yanji. 30 Yense wabula ku lubaji lwami ye mulwanyi wami, ne yense ubula kukonkanya pamo ne amiwa upalañanya.+

31 “Pa mambo a kino, nemwambila namba, bantu bakebalekelako mambo onse ne mwenga yense, pakuba awa uba mwenga mupashi kechi bakamulekelako mambo ne.+ 32 Muntu yense unena Mwana muntu, bamulekelako mambo;+ pakuba awa uba mwenga mupashi wazhila kechi bakamulekelako mambo mu buno bwikalo* nangwa mu bobwa bukeya ne.+

33 “Anweba mwakonsha kulengela kichi kuwama ne bipangwa byakyo kuwama, nangwa kutamisha kichi ne bipangwa byakyo kumo, mambo kichi bekiyukila ku bipangwa byakyo.+ 34 Anweba baana ba bipiji,+ mwakonsha kwamba byepi bintu byawama byo muji babi? Mambo kanwa kamba monka mwavujila biji mu muchima.+ 35 Muntu wawama wamba bintu byawama byonka biji mu muchima wanji, pakuba mubi wamba byatama byonka biji mu muchima wanji.+ 36 Kine nemwambila namba, bantu bakatotolola+ pa Juba ja Kije, pa byambo byonse byatu byo bamba; 37 mambo bakemubingisha na byambo byenu kabiji na byambo byenu byonka bakemuzhachisha.”

38 Pa kumukumbula, banembeshi ne Bafaliseo bamo bamwambijile’mba: “Mufunjishi, tumweshaipo kiyukilo.”+ 39 Aye wibambijile’mba: “Kisemi kibi kabiji kya bankende* kikebatu kumona kiyukilo, bino kechi bakekimwesha kiyukilo ne, kana kyonka kya ngauzhi Yona.+ 40 Byonkatu Yona byo aikele munda mwa jisabi jikatampe moba asatu mute ne bufuku,+ ne Mwana muntu naye ukekala moba asatu mute ne bufuku mu kilende.+ 41 Bena Ninevwa bakasangulwa pamo na kino kisemi mu juba ja kije kabiji bakamwesha’mba bano bantu bazhatwa, mambo abo balapijile byo ebasapwijile Yona.+ Bino muntu wakila Yona uji ponka pano.+ 42 Mfumu wa mukazhi wa ku kabeta ka ku bulenge ukasangulwa pamo na kino kisemi mu juba ja kije kabiji ukamwesha’mba bano bantu bazhatwa, mambo aye wafumine kwapela ntanda kwiya na kumvwa maana a kwa Solomone.+ Bino muntu wakila Solomone uji ponka pano.+

43 “Umvwe mupashi watama wafuma mu muntu, upitañana mu bisanzangala na kukeba pa kukokolokela kabiji ukankalwa kwipataana.+ 44 Kabiji wamba’mba, ‘Nsakubwela mu nzubo yami mo nafumine,’ kabiji byo afika, wataana nzubo kafwamo ujimo ne, bino beipyanga ne kwiiwamisha. 45 Kabiji uya ne kukechilapo mipashi ikwabo itanu na ibiji yakilamo kutama, kabiji itwela ne kwikala monka; ne uno muntu utaminako kukila byo ajinga kala.+ Byo byo kikekala ne ku kino kisemi kyatama.”

46 Byo akyambilenga ku mabumba, bainanji ne bankasanji+ baimene pangye na kukeba kwisamba nanji.+ 47 Muntu umo wamwambijile’mba: “Bainenu ne bankasenu baimana pangye bakeba kwisamba nenu.” 48 Yesu wamukumbwile awa waambilenga nanji amba: “Bamama ne bankasami bo bañanyi?” 49 Byo atanyikijile kuboko ku baana banji ba bwanga, waambile’mba: “Abo bo bamama ne bankasami!+ 50 Mambo yense uba kyaswa muchima wa Batata ba mwiulu, ye nkasami wa mulume, ye nyenga yami kabiji bo bamama.”+

13 Pa joja juba Yesu wafumine ku nzubo, kabiji wakekele ku kalunga ka mema. 2 Ne mabumba akatampe aishile ko ajinga, kabiji aye wakanjijile mu bwato ne kwikala, ne jibumba jonse jaimene ku kitulu.+ 3 Kepo ebambijile bintu byavula mu bishimpi+ amba: “Njimi umo wayile na kukusa nkunwa.+ 4 Byo akushilenga, nkunwa imo yaponejile kunsa ya jishinda, ne bañonyi baishile na kwiija.+ 5 Ikwabo yaponejile pa kibangabwe pabujile maloba avula, kabiji ponkapotu yamenene mambo kechi pajinga maloba avula ne.+ 6 Bino mute byo asamine, wiisokele, kabiji yaumine na mambo a kubula kwikizha mizhazhi. 7 Ikwabo yaponejile mu miba, kabiji miba yakomene ne kwiitatankanya.+ 8 Pakuba ikwabo yaponejile pa mushiji wawama, kabiji yatatwile kupanga bipangwa, imo yapangile 100, ikwabo 60 ne ikwabo 30.+ 9 Uji na matwi omvwe.”+

10 Baana banji ba bwanga baishile kwi aye ne kumushikisha’mba: “Mambo ka o mwibambila mu bishimpi?”+ 11 Aye wibakumbwile’mba: “Kwi anweba kimufwainwa kukwatakanya abya byafyamika byazhila+ bya Bufumu bwa mwiulu, pakuba kwi abo kechi kibafwainwa ne. 12 Mambo yense uji na bintu, bakamubikilapo ne bikwabo, kabiji ukekala na byavula; pakuba awa wabulabyo, bakamwangata ne kyo aji nakyo.+ 13 O ene mambo o nebambila mu bishimpi; mambo kutala batala bino kechi bamona ne, kabiji kuteleka bateleka bino kechi bomvwa nangwa kukwatakanya ne.+ 14 Kabiji bungauzhi bwa kwa Isaya bubena kwibafikila. Bwaamba’mba: ‘Kumvwa mukomvwa, bino kechi mukakwatakanya ne, kabiji kutala mukatala bino kechi mukamona ne.+ 15 Mambo michima ya bano bantu yakosa, kabiji bomvwa na matwi abo, bino kechi batako muchima ne, kabiji bazhinzhibala, kuba’mba babule kumona na meso abo ne kumvwa na matwi abo ne kukwatakanya na michima yabo ne, kabiji kechi babwela kuba’mba nebabuke ne.’+

16 “Bino meso enu atokwa mambo amona ne matwi enu nao mambo omvwa.+ 17 Kine nemwambila namba, bangauzhi bavula ne bantu baoloka bakebelenga kumona bintu byo mubena kumona,+ pano bino, kechi bebimwene ne, ne kumvwa bintu byo mubena kumvwa, bino kechi bebyumvwine ne.

18 “Pano umvwai mwatala kino kishimpi kya muntu wakushile nkunwa.+ 19 Umvwe muntu waumvwa mambo a Bufumu ne kwiakwatakanya ne, mubi+ wiya ne kwangatamo mambo o bakushile mu muchima wanji; uno muntu uji nobe yoya nkunwa yo bakushile kunsa ya jishinda.+ 20 Aya yakushilwe pa kibangabwe, ke muntu umvwa mambo a Bufumu ne kwiatambula na lusekelo.+ 21 Bino na mambo a kubula kwikizha mizhazhi, ukosatu pa kimye kicheche, kabiji pa kwiya bya malwa nangwa lumanamo na mambo a ano mambo, ponkapotu uleka kwietabila. 22 Ne aya yo bakushile mu miba, ye muntu umvwa ano mambo, bino na mambo a bya kutabataba bya mu buno bwikalo+ ne bulume bwa bujimbijimbi buji na bunonshi byonauna ano mambo, ne kuleka kupanga bipangwa.+ 23 Kabiji aya yakushilwe pa mushiji wawama, ke muntu umvwa mambo a Bufumu ne kwiakwatakanya kabiji upanga bipangwa, umo 100, mukwabo 60, ne mukwabo 30.”+

24 Wibelele kishimpi kikwabo amba: “Bufumu bwa mwiulu buji nobe muntu wakushile nkunwa yawama mu bujimi bwanji. 25 Bantu byo balaajile, mulwanyi wanji waishile ne kukusamo nseku* mu wichi ne kufuma wafumineko. 26 Nenge ya luntembela byo yakomene ne kusema, nseku nayo yamenene. 27 Ponkapo bakalume ba mwina nzubo baishile ne kumwambila’mba, ‘Nkambo, nanchi kechi mwakushile nkunwa yawama mu bujimi bwenu nenyi? Pano nga nseku yaiyamo byepi?’ 28 Aye wibakumbwile’mba, ‘Mulwanyi ye wauba bino.’+ Bakalume bamushikishe’mba, ‘Nanchi mukeba’mba tuye tukeisekulemo nyi?’ 29 Aye wibakumbwile’mba, ‘Ine; kuchina’mba pa kufumyamo nseku, mwakeya kuyokwela kumo na wichi. 30 Bilekai bikomene pamo kufika kimye kya kunowa, kabiji pa kunowa, nkambila ba kunowa namba: Patanshi ifumyaimo nseku ne kwiikasa bikuta bikuta kuba’mba mwiisoke; apa bino mubungizhe wichi ne kumulonga mu butala bwami.’”+

31 Kabiji wibelele kishimpi kikwabo amba: “Bufumu bwa mwiulu buji nobe luchacha wa masitate wabyajile muntu umo mu bujimi bwanji.+ 32 Ye luchacha wakepesha pa nchacha yonse, bino ukoma kukila bijimwa bikwabo ne kwikala kichi, kya kuba bañonyi beya na kwikala ku misampi yakyo.”

33 Wibelele kishimpi kikwabo amba: “Bufumu bwa mwiulu buji nobe mbizho mwanamukazhi yo atolele ne kwiivwangankanya na fulaulo wa bipimo bikatampe bisatu, ne muvuba yense watutumukile.”+

34 Bino byonse Yesu wibyambile ku mabumba mu bishimpi. Kine, kechi waambanga nabo kwa kubula bishimpi ne,+ 35 kuba’mba kifike akya kyaambiwe kupichila mwi ngauzhi amba: “Nkambanga mu bishimpi; kabiji nkasapwila bintu byafyamika kufumatu ku ntendekelo.”*+

36 Byo aambijile mabumba kuya, aye watwelele mu nzubo. Baana banji ba bwanga baishile ne kumwambila’mba: “Tulumbulwilai mwatala kishimpi kya nseku yo bakushile mu bujimi.” 37 Aye wibambijile’mba: “Muntu wakushile nkunwa yawama ke Mwana muntu; 38 bujimi po pano pa ntanda.+ Kabiji nkunwa yawama, bo baana ba mu Bufumu, pakuba nseku bo baana ba kwa yewa mubi,+ 39 ne mulwanyi wakushilemo nseku ke Diabola. Kabiji kunowa ke kimye kya ku mpelo ya buno bwikalo,* ne ba kunowa bo bamalaika. 40 Onkao mambo, byonkatu nseku byo beibungizha pamo ne kwiisoka mu mujilo, byo byo kikekala ne ku mpelo ya buno bwikalo.*+ 41 Mwana muntu ukatuma bamalaika banji, ne abo bakafumyamo bintu byonse bya kwituntulako mu Bufumu bwanji ne bantu boba byatama, 42 kabiji bakebataya mu kisha kya mujilo.+ Mo mo bakajilanga ne kushenka ku meno. 43 Pa kyokya kimye, baoloka bakasama nobe juba+ mu Bufumu bwa Shabo. Uji na matwi a kumvwa omvwe.

44 “Bufumu bwa mwiulu buji nobe kintu kya buneme kyo bafya mu bujimi, muntu kyo atuluka ne kwikifya; kabiji na mambo a lusekelo, uya na kupotesha byonse byo aji nabyo ne kupota bobwa bujimi.+

45 “Kabiji Bufumu bwa mwiulu buji nobe mupoteshi wayile na kukeba bamangalite bawama. 46 Byo ataaine mangalite umo ufwa mali avula, ponkapotu wayile ne kupotesha bintu byonse byo ajinga nabyo ne kumupota.+

47 “Kabiji Bufumu bwa mwiulu buji nobe bukonde bo batele mu kalunga ka mema mwafwile masabi a mitundu yonse. 48 Bukonde byo bwayujile bebukokejile ku kitulu, kabiji byo baikele panshi, basajilemo awama+ ne kwiabika mu bitumbe, pakuba atama+ beatayile. 49 Bino byo byo kikekala ne ku mpelo ya buno bwikalo.* Bamalaika bakeya ne kusalamo baoloka mu batama 50 kabiji batama bakebataya mu kisha kya mujilo. Mo mo bakajilanga ne kushenka ku meno.

51 “Nanchi mwakwatakanya mwatala bino byonse nyi?” Abo bamukumbwile’mba: “Ee mwane.” 52 Kepo ebambijile’mba: “Byonkabyo, mufunjishi yense ye bafunjisha pa mambo a Bufumu bwa mwiulu uji nobe mwina nzubo, usolola bintu bipya ne bya kala mu butala bwanji mo alamina bya buneme.”

53 Yesu byo apwishishe kwamba bino bishimpi, wafumineko. 54 Kabiji byo afikile mu muzhi wanji,+ watatwile kwibafunjisha mu nshinagoga yabo, kya kuba bakuminye bingi ne kwamba’mba: “Nanchi uno muntu wafunjijile kwepi ano maana ne ino mingilo ya kukumya?+ 55 Nanchi kechi ye mwana kalipentala nenyi?+ Nanchi inanji kechi bamutela’mba Maliya, ne bankasanji kechi bo ba Yakoba, Yosefwa, Shimona ne Yudasa nenyi?+ 56 Ne banyenga yanji bonse nanchi kechi tuji nabo monka muno nenyi? Nanchi kwepi uno muntu ko afunjile bino bintu byonse?”+ 57 Onkao mambo, batendekele kwituntula na mambo a aye.+ Bino Yesu wibambijile’mba: “Ngauzhi bamunemeka ku bantu bangi kechi ku bantu ba mu muzhi mo ekala ne ku ba mu nzubo yanji ne.”+ 58 Kabiji kechi waubileko mingilo ya kukumya yavula ne, na mambo a kuba kechi bajinga na lwitabilo ne.

14 Pa kyokya kimye, Heloda ntangi wa nkambi, waumvwine nkuwa ya kwa Yesu+ 2 kabiji waambijile bakalume banji amba: “Uno ye Yoano Mubatizhi. Bamusangula mu bafu, o ene mambo o a bena kubila ino mingilo ya kukumya.”+ 3 Heloda* wakwachile Yoano kabiji wamukashile ne kumutaya mu kaleya na mambo a kwa Helodyasa muka Filipa kolojanji.+ 4 Mambo Yoano wamwambijilenga amba: “Kizhila kumusongola amba ekale mukazhenu.”+ 5 Nangwa kya kuba wakebelenga kumwipaya, wachiine jibumba na mambo a kuba bamutelanga amba ngauzhi.+ 6 Bino byo bavulukilenga juba ja kusemwa kwa kwa Heloda,+ mwana wa mukazhi wa kwa Helodyasa wazhile ne kusangajika bingi muchima wa kwa Heloda+ 7 kya kuba wachipile’mba usakumupa kyonse kyo asakukeba. 8 Byo bamubuujile kwi inanji, waambile’mba: “Bampe mutwe wa kwa Yoano pa nsanyi ikatampe yaselebala.”+ 9 Nangwa kya kuba mfumu waumvwine bulanda, na mambo a luchipo lwanji lo achipile ne na mambo a benyi bo ajiilenga* nabo, wakambizhe’mba bamupe. 10 Ponkapo wibatumine, ne Yoano bamuchibile mutwe monka mu kaleya. 11 Baletele mutwe wanji pa nsanyi ikatampe yaselebala ne kupa kamwale, kepo naye amutwajile kwi inanji. 12 Ponkapo baana banji ba bwanga baishile ne kufumya mubiji wanji ne kukamuzhiika; kabiji bayile ne na kubula Yesu. 13 Yesu byo aumvwine kino, wafumineko kaye ne na bwato ku mpunzha kwalepa kwa bunke. Bino mabumba byo ayukile kino, amulondejile panshi kufuma mu mizhi.+

14 Byo afikile ku kitulu, wamwene jibumba jikatampe, wibobijile lusa,+ kabiji wabukile bakolwa babo.+ 15 Pa kufika mabanga, baana banji ba bwanga baishile ne kumwambila’mba: “Kuno ku mpunzha ko tuji kwalepa kabiji bwaila kala; ambilai mabumba abwele, kuba’mba baye mu mizhi na kwipotela kajo.”+ 16 Pakuba Yesu wibambijile’mba: “Kechi bafwainwa kuya ne; bapai kajo.” 17 Abo bamwambijile’mba: “Atweba tujitu na bashinkwa batanu ne masabi abiji kwapwa.” 18 Aye wibambijile’mba: “Ndetelai kuno.” 19 Kabiji wakambizhe mabumba kwikala pa nsono. Ponkapo washikwile bashinkwa batanu ne masabi abiji, byo atajile mwiulu, walombele+ ne kutebaula bashinkwa ne kwibapana ku baana banji ba bwanga, ne baana banji ba bwanga bebapaine ku mabumba. 20 Onkao mambo, bonse bajiile ne kwikuta, kabiji batolawile bibese byashajilepo, byayujile mu bitumbe 12.+ 21 Aba bajiile bajinga banabalume nobe 5,000, kubikapo banabakazhi ne baana babacheche.+ 22 Ponkapo wakambizhe baana banji ba bwanga kutangilako na bwato kuya ku bushiya, aye saka akyambila mabumba amba ayenga.+

23 Byo aambijile mabumba kuya, wayile ku mutumba bunke bwanji na kulomba.+ Wajingatu konkakwa bunke kufikatu ne byo bwaijile. 24 Pa kikye kimye, bwato bwajinga palepa bingi na kitulu, manyaki saka ebakatazha na mambo a luvula wapupilenga kufumina kulutwe yabo. 25 Byo kyafikile pa kilo kya buna bufuku,* aye waishile ko bajinga saka enda pa kalunga ka mema. 26 Byo bamumwene saka enda pa kalunga ka mema, baana ba bwanga baumvwine bingi moyo ne kwamba’mba: “Kino ke kimonwamonwa!” Kabiji batamine miteto na mambo a moyo. 27 Ponkapo Yesu wibambijile’mba: “Chinchikai! Yami iye; kuba moyo ne.”+ 28 Petelo wamukumbwile’mba: “Nkambo, umvwe yenu iye, ñambilai ngiye ko muji saka ñenda pa mema.” 29 Ne aye wamwambijile’mba: “Iya!” Ponkapo Petelo wafumine mu bwato ne kwenda pa mema kuya kwajinga Yesu. 30 Bino byo amwene luvula, waumvwine moyo. Kabiji byo atendekele kwibila, wabijikile’mba: “Nkambo, mpulushai!” 31 Ponkapo Yesu watanyikile kuboko ne kumukwata ne kumwambila’mba: “Obewa wa kalwitabilo kacheche, mambo ka o waji kuzhinaukila?”+ 32 Byo bakanjijile mu bwato, ne luvula wikilekele. 33 Kepo bonse bajinga mu bwato bamulambijile* ne kwamba’mba: “Kine mwi Mwana Lesa.” 34 Kabiji baabukile bushiya ne kufika mu Ngenesaleta.+

35 Byo bamuyukile, banabalume ba ku yoya mpunzha batumine jiwi monse mu kyalo, ne bantu bamuletejile bonse bakolwa. 36 Kabiji bamusashijilenga amba bakwatekotu ku nsenkebele ya kivwalo kyanji kya peulu,+ ne bonse bakwachileko, babukilwe.

15 Kabiji Bafaliseo ne banembeshi+ bafumine ku Yelusalema kwiya kwi Yesu na kumushikisha’mba: 2 “Mambo ka baana bobe ba bwanga o babujila kulondela bisho bya bashakulu? Abo kechi bowa ku maboko pa kuja kajo ne.”+

3 Aye wibakumbwile’mba: “Mambo ka o mulengulwila mukambizho wa Lesa na mambo a bisho byenu?+ 4 Lesa waambile’mba, ‘Nemeka bashobe ne bainobe,’+ kabiji ‘Yense wambila bashanji nangwa bainanji byatama* bafwainwa kumwipaya.’+ 5 Bino anweba mwamba’mba, ‘Yense wambila bashanji nangwa bainanji amba: “Kintu kyo mwaketekela kutambula kwi amiwa, ke bupe bwa kupana kwi Lesa,”+ 6 kechi wafwainwa kukwasha bashanji ne.’ Onkao mambo, anweba mwapeezha mambo a Lesa na mambo a bisho byenu.+ 7 Anweba bakamfutumfutu, Isaya waawile kine pe anweba byo aambile’mba:+ 8 ‘Bano bantu bannemekatu na byatunwa byabo, pano bino, michima yabo iji kwalepa ne amiwa. 9 Bampopwela kyatu, mambo bafunjisha mafunjisho a bantu.’”+ 10 Kepo aichile jibumba ne kwibambila’mba: “Umvwai ne kukwatakanya kino:+ 11 Kintu kitwela pa kanwa kechi kyo kizhilulula muntu ne, kana akya kifuma pa kanwa kanji kyo kimuzhilulula.”+

12 Baana banji ba bwanga baishile ne kumwambila’mba: “Nanchi mwayuka’mba Bafaliseo baji kuzhingila pa byo mwaji kwamba nyi?”+ 13 Aye wibakumbwile’mba: “Kichi kyonse kyabujile kujimba Batata ba mwiulu bakekizhulapo. 14 Balekai bekalenga. Mambo bo bantangi bampofu. Umvwe mpofu watangijila mpofu mukwabo bonse baponena mu kimbo.”+ 15 Petelo wamwambijile’mba: “Tulumbulwilai mwatala kino kishimpi.” 16 Yesu waambile’mba: “Nanchi ne anweba kechi mwaumvwa mo kyatala nenyi?+ 17 Nanchi kechi mwayuka’mba bintu byonse bitwela pa kanwa bipita munda apa bino byaya mu kyolonyi nenyi? 18 Pakuba bintu byonse bilupuka pa kanwa, bifuma mu muchima kabiji byo bizhilulula muntu.+ 19 Mambo mu muchima mo mufuma milanguluko yatama,+ kwipayañana, bukende, bulalelale,* bwivi, bubela ne mwenga. 20 Bino byo bintu bizhilulula muntu; pakuba kuja kwa kubula kowa* ku maboko kechi kuzhilulula muntu ne.”

21 Yesu byo afumineko, wayile mu Tila ne mu Shidona.+ 22 Kabiji mwanamukazhi mwina Fenesha waishile kufuma mu yonkaya mpunzha ne kubijika’mba: “Nkambo, anweba Mwana Davida ngubilai lusa. Mwanami wa mukazhi bamumanyika bingi ku ndemona.”+ 23 Bino aye kechi wamukumbwile ne. Onkao mambo, baana banji ba bwanga baishile ne kumwambila’mba: “Mwambilai abwelemo, mambo ubena kwitulondela na kwitubijika.” 24 Aye waambile’mba: “Amiwa kechi bantumine ku bonse ne, kana ku mikooko yaeleka ya kisaka kya Isalela.”+ 25 Bino mwanamukazhi waishile ne kumulambila,* ne kwamba’mba: “Nkambo, nkwashai!” 26 Aye wamwambijile’mba: “Kechi kyawama kushikula kajo ka baana ne kupa twana twa kabwa ne.” 27 Mwanamukazhi waambile’mba: “Ibyo Nkambo, pano bino twana twa kabwa tuja bukuku bupona ku tebulu wa bankambo yato.”+ 28 Kepo Yesu amukumbwile’mba: “Obewa mwanamukazhi, uji na lwitabilo lukatampe; kyubiwe monka mo wakebela.” Kabiji pa kyonkakya kimye mwananji wa mukazhi wabukilwe.

29 Yesu byo afumineko, wayile kwipi na Kalunga ka Mema ka Ngalilea,+ kabiji wakanjijile pa mutumba ne kwikala ponka. 30 Ne mabumba akatampe aishile ko aji, ne kuleta bantu balemana, bo balemeka, bampofu, bakamaama ne bakwabotu, kabiji bebatujile ku maulu anji, ne aye wibabukile.+ 31 Kabiji jibumba jakuminye bingi pa kumona bakamaama kebambe ne bo balemekele bakosa, balemana kebende, ne bampofu kebamone, kabiji batumbijikile Lesa wa Isalela.+

32 Yesu waichile baana banji ba bwanga ne kwibambila’mba: “Nejumvwina bingi lusa jibumba+ mambo ke moba asatu o naikala nabo kabiji kafwako kyo bajapo ne. Kechi nkeba kwibaleka baye na nzala* ne, mambo bakonsha kutembuka mu jishinda.”+ 33 Bino baana banji ba bwanga bamwambijile’mba: “Kwepi mu ino mpunzha iji kwalepa ko tusakutaana bashinkwa ba kujisha jino jibumba jonse?”+ 34 Yesu wibashikishe’mba: “Muji na bashinkwa banga?” Bamukumbwile’mba: “Batanu na babiji ne tumasabi tucheche.” 35 Byo aambijile jibumba kwikala panshi, 36 washikwile bashinkwa batanu na babiji ne tumasabi, kabiji byo alombele, wibatebawile ne kwibapana ku baana banji ba bwanga, ne baana banji ba bwanga bebapaine ku mabumba.+ 37 Kabiji bonse bajiile ne kwikuta, ne kusenda bitumbe* bikatampe bitanu na bibiji byayujile bibese byashajilepo.+ 38 Kabiji aba bajiile, bajinga banabalume 4,000 kwa kubula kubajilako banabakazhi ne baana ba bacheche. 39 Ponkapo byo aambijile jibumba kuya, wakanjijile mu bwato ne kuya mu nyaunda ya Mangadana.+

16 Bafaliseo ne Basadusea bamusolomokele ne kumweseka amba ebamweshepo kiyukilo kya mwiulu.+ 2 Aye wibambijile’mba: “Umvwe kyafika mabanga anweba mwamba’mba, ‘Kukakya bulongo, mambo jiulu jachila,’ 3 kabiji lukelo amba, ‘Kusakwikala mashika ne mvula, mambo jiulu jachila ne kufinda.’ Mwayuka kulumbulula bimweka jiulu, bino biyukilo bya ano moba mukankalwa kwibilumbulula. 4 Kisemi kibi kabiji kya bankende* kikebatu kumona kiyukilo, bino kafwako kiyukilo kyo bakekimwesha ne,+ kana kyonka kya kwa Yona.”+ Byo apwishishe kwamba wayile ne kwibasha.

5 Baana ba bwanga baabukile bushiya kabiji balubileko kusenda bashinkwa.+ 6 Yesu wibambijile’mba: “Saka mulaba ne kujimuka na mbizho ya Bafaliseo ne Basadusea.”+ 7 Ponkapo beambijilenga bene mulwabo amba: “Kechi twaji kusenda bashinkwa ne.” 8 Yesu byo ayukile kino, wibashikishe’mba: “Mambo ka o mubena kwambila’mba bashinkwa mufwabo, anweba ba kalwitabilo kacheche? 9 Ne luno mukyangye kumvwisha mo kyatala nyi, kabiji nanchi kechi mubena kuvuluka bashinkwa batanu bajiile bantu 5,000 ne bitumbe bikatampe byavula byo mwasendele nenyi?+ 10 Nangwa bashinkwa batanu na babiji bajiile bantu 4,000 ne bitumbe* byavula bikatampe byo mwasendele nenyi?+ 11 Mambo ka o mwabujila kuyuka’mba kechi nabaambenga ne anweba pa bashinkwa ne? Pano bino jimukai na mbizho ya Bafaliseo ne Basadusea.”+ 12 Kepo bayukile’mba wibambijile kwikala bajimuka kechi na mambo a mbizho ya bashinkwa ne, bino na mambo a mafunjisho a Bafaliseo ne Basadusea.

13 Byo aishile mu manyaunda a mu Kesalea Filipai, Yesu washikishe baana banji ba bwanga amba: “Bantu bamba’mba Mwana muntu ñanyi?”+ 14 Bamukumbwile amba: “Bamo bamba’mba, Yoano Mubatizhi,+ bakwabo amba Elaija,+ bakwabo nabo amba Yelemiya nangwa amba umo wa mu bangauzhi.” 15 Aye wibepwizhe’mba: “Nga anweba muntela’mba yami ñanyi?” 16 Shimona Petelo wamukumbwile’mba: “Anweba mwi Kilishitu,+ Mwana Lesa mumi.”+ 17 Yesu wamwambijile’mba: “Watokwa, obewa Shimona mwana wa kwa Yona, mambo kechi bantu bakusolwela kino ne, poso bonka Batata baji mwiulu.+ 18 Kabiji nakwambila namba: Obewa wi Petelo,+ kabiji pa jonka jino jibwe+ po po nkashimikila kipwilo kyami, kabiji binzhilo bya Kilende* kechi bikakonsha kwikishinda ne. 19 Nkakupa makii a Bufumu bwa mwiulu, kabiji kyo ukakasa pano pa ntanda ne mwiulu bekikasa kala, kabiji kyo ukakasulula pano pa ntanda ne mwiulu bekikasulula kala.” 20 Kepo akambizhe baana banji ba bwanga amba kechi bafwainwa kubuulako muntu nangwa umo amba aye ye Kilishitu ne.+

21 Kufumatu kyokya kimye, Yesu watatwile kulumbulwila baana banji ba bwanga amba, wafwainwa kuya ku Yelusalema na kumumanyika kyabaya bingi ku bakulumpe ne ku bañanga bakatampe ne ku banembeshi kabiji bakamwipaya, kabiji pa juba ja busatu bakamusangula.+ 22 Ponkapo Petelo wamutwajile ku mbaji ne kumukanya amba: “Kwakamwa ne, Nkambo; kino kechi kikemumwekela ne.”+ 23 Byo aalulukile wamwambijile Petelo amba: “Pichila kunyuma yami, Satana! Obewa wi kya kwituntulako kyami, mambo ulanguluka milanguluko ya bantu kechi ya Lesa ne.”+

24 Kepo Yesu aambijile baana banji ba bwanga amba: “Umvwe muntu ukeba kundondela, ekane mwine ne kusenda kichi* kyanji kya lumanamo kabiji andondelenga.+ 25 Mambo awa ukeba kupulusha bumi* bwanji ukebwela, pakuba yense wela bumi* bwanji na mambo a amiwa ukebutaana.+ 26 Kine, muntu wakonsha kumwenamo ka inge watambula ntanda yonse, bino waela bumi* bwanji?+ Nangwa ñanyi kintu muntu kyo akonsha kupana kya kupulusha bumi* bwanji?+ 27 Mambo Mwana muntu ukeya mu lukumo lwa Shanji na bamalaika banji, ne aye ukafweta bantu monka mwayila byubilo byabo.+ 28 Kine nemwambila namba, mwi anweba baimana pano, bamo kechi bakafwa ne, poso patanshi bakamone Mwana muntu saka eya mu Bufumu bwanji.”+

17 Byo papichile moba atanu na jimo, Yesu wasendele Petelo, Yakoba ne Yoano nkasanji ne kuya nabo kwa bunke ku mutumba walepa.+ 2 Ne aye waalukile ku meso abo; kilungi kyanji kyasamine nobe juba ne bivwalo byanji byatokeletu too nobe kyeya.+ 3 Ponkapo bamwene Mosesa ne Elaija saka besamba nanji. 4 Kepo Petelo aambijile Yesu amba: “Nkambo, kituwamina kwikala ponka pano. Umvwe mukeba, nsakupopa matente asatu, imo yenu, ikwabo ya kwa Mosesa ne ikwabo ya kwa Elaija.” 5 Byo akyambilenga, ponkapo jikumbi jatokatu too jibavwetele, kabiji jiwi jafumine mu jikumbi amba: “Uno ye Mwanami ye natemwa, mo mmwena lusekelo.+ Mumvwinai.”+ 6 Baana banji ba bwanga byo baumvwine bino, baponene kinkuvumene kabiji baumvwine bingi moyo. 7 Kabiji Yesu waishile ko bajinga, kabiji byo ebakwachile, wibambijile’mba: “Imanai. Kange mube moyo ne.” 8 Byo bainwine mitwe, kafwako nangwa umo ye bamwene ne, pashajiletu Yesu. 9 Byo bafuminenga ku mutumba, Yesu wibakambizhe’mba: “Kange mubuulepo muntu nangwa umotu kino kimwesho ne, poso Mwana muntu akasangulwe mu bafu.”+

10 Bino baana banji ba bwanga bamwipwizhe’mba: “Pano mambo ka banembeshi o bambila’mba, Elaija wafwainwa kwiya patanshi?”+ 11 Aye wibakumbwile’mba: “Elaija kine ubena kwiya kabiji ukabwezha bintu byonse.+ 12 Nangwa byonkabyo, amiwa nemwambila namba, Elaija waishile kala, kabiji bantu kechi bamuyukile ne, bino bamubile kyo bakebelenga.+ Ne Mwana muntu naye byo byo bakamumanyika.”+ 13 Kepo baana banji ba bwanga bayukile’mba, waambilenga pe Yoano Mubatizhi.

14 Byo bafikile ku jibumba,+ kwaishile mwanamulume kwi aye, kabiji byo afukamine, wamwambijile’mba: 15 “Nkambo, mubilai lusa mwanami wa mulume, mambo uji na kishimu kabiji wakolwa. Javula uponena mu mujilo ne mu mema.+ 16 Naji kumuleta ku baana benu ba bwanga, bino abo baji kukankalwa kumubuka.” 17 Yesu waambile’mba: “Anweba kisemi kyabula lwitabilo kabiji kyabula koloka,+ bimye binga byo nkekala nenu? Bimye binga byo nkemulekelako mambo? Muletai kuno.” 18 Ponkapo Yesu wamukajipijile ndemona, kabiji wafuminemo mwi aye, ne kalombwana wabukilwe pa kyonkakya kimye.+ 19 Kepo baana banji ba bwanga baishile ku mbaji kwi Yesu ne kumwipuzha’mba: “Mambo ka atweba o twaji kukankelwa kumupangamo?” 20 Aye wibakumbwile’mba: “Mambo a kalwitabilo kenu kacheche. Kine nemwambila namba, inge mwaikala na lwitabilo nobe luchacha wa masitate, mukambila uno mutumba amba, ‘Fuma papo uye popa,’ ne aye ukafumapo, kabiji kafwako kintu kyo mukakankalwa kuba ne.”+ 21 *——

22 Byo bapwijile pamo mu Ngalilea, Yesu po po ebambijile’mba: “Mwana muntu bakamusolola ne kumupana mu maboko a bantu,+ 23 kabiji bakamwipaya, ne kusangulwa pa juba ja busatu.”+ Ne baana banji ba bwanga baubile bingi bulanda.

24 Byo bafikile mu Kapenama, banabalume batambwilenga mali a madilakima* abiji a musonko baishile kwi Petelo ne kumwipuzha’mba: “Nanchi mufunjishi wenu kechi upana mali a madalika abiji a musonko nenyi?”+ 25 Aye wibakumbwile’mba: “Ee.” Kabiji byo atwelele mu nzubo, Yesu watendekejilepo kwamba nanji amba: “Shimona, walangulukapo’mba ka? Nanchi bamfumu ba pano pa ntanda batambula misonko ku bañanyi? Ku baana babo nyi, inyi ku bantu bangi?” 26 Byo akumbwile’mba: “Ku bantu bangi,” Yesu wamwambijile’mba: “Ko kuba’mba nanchi baana kechi bafwainwa kupana misonko ne. 27 Bino pa kuba’mba tubule kwibatuntwisha,+ yanga ku kalunga ka mema, ukatayepo kanda, kabiji utole jisabi jitanshi jo usakuloba, byo usakwijasamika mu kanwa, usakutaanamo jali* ja muwayawaya ja siliva. Usende ukebape, umpaineko amiwa ne obe mwine.”

18 Pa kyonkakya kimye, baana ba bwanga baishile kwi Yesu ne kumushikisha’mba: “Ñanyi mukulumpe mu Bufumu bwa mwiulu?”+ 2 Ponkapo waichile mwana mucheche ne kumwimika mukachi kabo 3 ne kwamba’mba: “Kine nemwambila namba, inge mwabula kupimpula byubilo byenu ne kwikala nobe baana ba bacheche,+ kechi mukatwelamo mu Bufumu bwa mwiulu ne.+ 4 Onkao mambo, yense ukepelula nobe uno mwana mucheche, ye mukulumpe mu Bufumu bwa mwiulu;+ 5 kabiji yense utambwila mwana mucheche mu jizhina jami, untambwila ne amiwa. 6 Pakuba yense utuntwisha umo wa mu bano baana ba bacheche baitabila mwi amiwa, kyamufwainwa kumukashila mu nshingo jibwe ja kupelelako jizhokolosha mbongolo ne kumutaya pa kalunga ka mema.+

7 “Malwa obe obewa ntanda mambo ulengela bantu kwituntula! Ibyo kuba’mba bya kwituntulako bikeya, bino malwa anji awa muntu mukeshila kya kwituntulako! 8 Umvwe kuboko nangwa kulu kobe kwakutuntwisha, kuchibeko ne kwikutaya.+ Kyawama kutambula bumi saka walemana kukila kwikala na maboko abiji nangwa maulu abiji ne kukutaya mu mujilo wa myaka.+ 9 Kabiji inge jiso jobe jakutuntwisha, jilobolemo ne kwijitaya. Kyawama kutambula bumi na jiso jimo kukila kwikala na meso abiji ne kukutaya mu mujilo wa Ngehena.*+ 10 Mwafwainwa kumona’mba kechi mwalengulula bano bantu baji nobe baana ba bacheche ne, mambo kine nemubuula namba, bamalaika babo ba mwiulu kimye kyonse bamona kilungi kya Batata ba mwiulu.+ 11 *——

12 “Mwalangulukapo’mba ka? Umvwe muntu uji na mikooko 100 kabiji paeleka umo,+ nanchi kechi ukasha aya 99 pa mitumba, ne kuya na kukeba awa umo waeleka nenyi?+ 13 Kabiji inge wamutaana, kine nemubuula namba usekela bingi kukila pa yoya 99 yabula kweleka. 14 Ne Batata* ba mwiulu kechi bakeba nangwa umotu wa mu bano bantu baji nobe baana ba bacheche konaika ne.+

15 “Kabiji umvwe mulongo wobe wakulenga mambo, yanga ukamubuule* mambo o akulenga.+ Umvwe wakumvwa, ko kuba’mba wabwezha mulongo wobe mu jishinda jawama.+ 16 Bino umvwe wakana kukumvwa, wafwainwa kusendapo muntu umo nangwa babiji, kuba’mba na byambo* bya bakamonyi babiji nangwa basatu mambo alumbuluke.+ 17 Umvwe wabula kwibomvwa, buula kipwilo. Kabiji inge wabula kumvwina kipwilo, ekale kwi obewa nobe wa mu bisaka bikwabo+ nangwa nobe musonkeshi.+

18 “Kine nemwambila namba, bintu byonse byo mukakasa pano pa ntanda ne mwiulu bebikasa kala, kabiji byonse byo mukakasulula pano pa ntanda ne mwiulu bebikasulula kala. 19 Kine nemubuula ne jikwabo namba, inge bantu babiji pano pa ntanda baitabunzhanya kulomba kintu kyonse kyanema, Batata ba mwiulu bakebapakyo.+ 20 Ponse paji babiji nangwa basatu bapwila mu jizhina jami,+ ne amiwa nji nabo.”

21 Kepo Petelo aishile na kumushikisha’mba: “Nkambo, bimye binga byo nafwainwa kulekelako mambo mukwetu wandenga mambo? Jitanu na jibiji nyi?” 22 Yesu wamukumbwile’mba: “Nakubuula namba, kechi bimye bitanu na bibiji ne, kana bimye 77.+

23 “O ene mambo, Bufumu bwa mwiulu o bakonsha kwibupashañenya ku mfumu wakebelenga bazha banji kubwezha nkongole yanji. 24 Byo atatwile kupitulukamo nabo, bamuletejile muntu umo wajinga na nkongole ya matalenta 10,000.* 25 Na mambo a kuba wakankelwe kubwezha ino nkongole, nkambo yanji wakambizhe’mba, aye mwine, mukazhanji, baana banji ne bintu byanji byonse bebipoteshe ne kubwezha nkongole.+ 26 Bino uno muzha wafukamine panshi ne kumulambila* saka amba’mba, ‘Akintekenyai, nkemubwezhezha bintu byenu byonse.’ 27 Nkambo yanji byo amubijile lusa, wamukasulwile ne kumulekelako nkongole yanji.+ 28 Bino uno muzha byo alupukile wataaine mukwabo muzha wajinga na nkongole yanji ya mali a mandenali* 100, wamukwachile ne kumufina pa nshingo saka amwambila’mba, ‘Mbwezhezhe nkongole yami.’ 29 Mukwabo muzha wafukamine panshi ne kumusashijila’mba, ‘Akintekenye, nkakubwezhezha nkongole yobe.’ 30 Bino aye kechi waswile ne, wayile na kukashisha mukwabo mu kaleya amba kanatu akabwezhe nkongole yo ajinga nayo. 31 Bazha bakwabo byo bamwene kyo aubile, baubile bingi bulanda, kabiji bayile na kumulobela kwi nkambo yabo pa bintu byonse byamwekele. 32 Kepo nkambo yanji amwichile ne kumwambila’mba: ‘Obewa muzha mubi, amiwa nakulekejileko nkongole yami byo wansashijile. 33 Nanchi kechi wafwainwe kumubila lusa muzha mukwenu byonka byo nakubijile lusa nenyi?’+ 34 Byonkabyo, nkambo yanji wazhingijile bingi ne kumupana ku baota, amba kanatu akabwezhe nkongole yonse. 35 Ne Batata ba mwiulu byo byo bakemuba ne anweba,+ inge mwabula kulekelako mambo balongo benu na muchima wenu yense.”+

19 Yesu byo apwishishe kwamba bino bintu, wafumineko ku Ngalilea ne kuya ku mipaka ya Yudea bushiya bwa Yodano.+ 2 Mabumba akatampe amulondejile kabiji wibabukijile konkakwa.

3 Kepo Bafaliseo baishile na kumweseka kabiji bamushikishe’mba: “Nanchi kijitu bulongo mwanamulume kukana mukazhanji pa mambo onsetu nyi?”+ 4 Aye wibakumbwile’mba: “Nanchi kechi mwatangapo kuba’mba, kufumatu ku ntendekelo, awa wibalengele, walengele mwanamulume ne mwanamukazhi+ 5 ne kwamba’mba: ‘Na mambo a kino, mwanamulume ukasha bashanji ne bainanji ne kulamachila ku mukazhanji ne abo bakekala ke mubiji umo’ nenyi?+ 6 Onkao mambo, kechi bakiji babiji ne, bino ke mubiji umo. Onkao mambo, akya kyasambakanya Lesa, muntu kechi ekyabanye ne.”+ 7 Abo bamushikishe’mba: “Pano mambo ka Mosesa o akambizhe mwanamulume kupa mukazhanji kyete kya kumupala kumwesha’mba wamukana?”+ 8 Aye wibakumbwile’mba: “Na mambo a kukosa kwa michima yenu, Mosesa kyo kyo emuswishishe kukana bakazhi benu,+ pano bino, kechi byo byo kyajinga ku ntendekelo ne.+ 9 Nemwambila namba, yense ukana mukazhanji pa kubula mambo a bulalelale* ne kusongola mukwabo, wauba bukende.”+

10 Baana ba bwanga bamwambijile’mba: “Umvwe masongola byo byo aji, kyawamatu ne kubula kusongola.” 11 Aye wibambijile’mba: “Kechi bonse bakonsha kuba byobyo mu bwikalo bwabo ne, kana boba baji na kino kya bupe.+ 12 Bamo kechi basongola ne, mambo basemwatu bantungu, bakwabo na mambo a kwibalemeka ku bantu, pakuba kuji boba babula kusongola na mambo a Bufumu bwa mwiulu. Awa wakonsha kwikala byonka bino, obe byonkabyo.”+

13 Kabiji bamuletejile baana ba bacheche kuba’mba ebatenteke maboko ne kwibalombelako, bino baana ba bwanga bebakajipijile.+ 14 Bino Yesu wibambijile’mba: “Balekai baana ba bacheche, kange mwibakanye kwiya kwi amiwa ne, mambo Bufumu bwa mwiulu bo bwa bantu baji nobe bano.”+ 15 Kabiji wibatentekele maboko ne kufumako.

16 Ponkapo muntu umo waishile ne kumushikisha’mba: “Mufunjishi, ñanyi kintu kyawama kyo nafwainwa kuba pa kuba’mba nkekale na bumi bwa myaka ne myaka?”+ 17 Aye wamukumbwile’mba: “Mambo ka o ubena kunshikisha pa kintu kyawama?+ Mambo kujitu muntu umo wawama kwapwa. Umvwe ukeba kupuluka wafwainwa kulamanga mikambizho.”+ 18 Uno muntu wamushikishe’mba: “Ñanyi mikambizho?” Yesu wamukumbwile’mba: “Kechi wafwainwa kwipayañana ne,+ kechi wafwainwa kuba bukende ne,+ kechi wafwainwa kwiba ne,+ kechi wafwainwa kwikala kamonyi wa bubela ne,+ 19 nemeka bashobe ne bainobe,+ ne kutemwa mukwenu byonka byo witemwa obe mwine.”+ 20 Uno nsongwalume wamwambijile’mba: “Abino bintu byonse nebilama; ñanyi kintu kikwabo kyo nafwainwa kuba?” 21 Yesu wamwambijile’mba: “Umvwe ukeba kwikala walumbuluka, kapoteshe bipe byobe byonse ne kupana mali ku bayanji, kabiji ukekala na nsabo mwiulu;+ apa bino wiye undondelenga.”+ 22 Uno nsongwalume byo aumvwine kino, waubile bingi bulanda, mambo wajinga na bintu byavula.+ 23 Kepo Yesu aambijile baana banji ba bwanga amba: “Kine nemwambila namba, kikakatazha bingi nonshi kutwela mu Bufumu bwa mwiulu.+ 24 Kabiji nemwambila jikwabo namba, kyapeela ngamela kupita mu jiso ja nguya kukila nonshi kutwela mu Bufumu bwa Lesa.”+

25 Baana ba bwanga byo baumvwine kino, bakuminye bingi ne kwamba’mba: “Nanchi kine ñanyi wakonsha kupuluka?”+ 26 Byo ebatajishe, Yesu wibambijile’mba: “Ku bantu kyakatazha, pakuba kwi Lesa bintu byonse kechi byakatazha ne.”+

27 Kepo Petelo aambile’mba: “Talai! Twasha bintu byonse ne kwimulondela; pano ñanyi bintu byo tukamwenamo?”+ 28 Yesu wibakumbwile’mba: “Kine nemwambila namba, pa kukalenga jibiji bintu, kimye Mwana muntu kyo akekala pa jitanda janji ja lukumo, anweba mwandondela mukekala pa matanda 12 na kuchibila mambo bisaka 12 bya Isalela.+ 29 Kabiji yense washa nzubo, bakolojanji nangwa bankasanji ba balume, banyenga yanji, bashanji, bainanji, baana nangwa majimi na mambo a jizhina jami, ukatambula byavula kufika ku kitota kukila pa bibye kabiji ukekala na bumi bwa myaka ne myaka.+

30 “Bino bavula batanshi bo bakapelako, kabiji bapelako bo bakekala batanshi.+

20 “Bufumu bwa mwiulu buji nobe mwina nzubo wakelejile lukelo na kukeba ba mingilo ba kwingila mu bujimi bwanji bwa miñanzañanza.+ 2 Byo aumvwañene nabo kwibafweta ndenali* umo pa juba, wibatumine kuya mu bujimi bwanji bwa miñanzañanza. 3 Kabiji byo ayile pa jiola* ja busatu, wamwene bakwabo saka baimanatu pa kisankanyi kwa kubula mingilo; 4 wibambijile’mba, ‘Ne anweba yainga mu bujimi bwa miñanzañanza kabiji nsakwimupa kimufwainwa.’ 5 Ponkapo ne abo bayile. Kabiji wayile jikwabo pa jiola* ja butanu na bumo ne pa jiola* ja butanu na buna ne kuba kintutu kimo. 6 Jiola* ja bu 11 byo jafikile, aye wayile ne kutaana bakwabo baimana imanatu kabiji wibashikishe’mba, ‘Mambo ka o mwaimenatu juba jonse kwa kubula mingilo?’ 7 Abo bamukumbwile’mba, ‘Mambo kafwako witupapo mingilo ne.’ Aye wibambijile’mba, ‘Ne anweba yainga mu bujimi bwa miñanzañanza.’

8 “Byo kyafikile ke mabanga, mwina bujimi bwa miñanzañanza waambijile kalama wanji amba, ‘Ita bonse ba mingilo ne kwibapa mfweto yabo,+ kutatwila na waji kupelako kufika ku mutanshi.’ 9 Aba banabalume batatwile kwingila pa jiola ja bu 11 byo baishile, batambwile ndenali* umo umo. 10 Batanshi byo baishile, balangulukile’mba abo basakutambula avula, bino nabo batambwile ndenali* umo umo. 11 Byo batambwile, batatwile kwijizhanya ku mwina nzubo 12 amba, ‘Bano banabalume baji kwingilatu jiola jimo; bino mwitupatu mfweto yaesakana pamo ne abo, atweba saka twaingila juba jonse mu mute wazonga!’ 13 Bino aye wamwambijile umo amba, ‘Obewa mukwetu, kafwako kyatama kyo nakuba ne. Nanchi kechi twaji kumvwañana’mba nsakukufweta ndenali* umo nenyi?+ 14 Tambula wobe uyenga. Mbena kukeba kupa wapelako yonka yo watambulapo. 15 Nanchi kechi nji na luusa lwa kuba kyo mbena kukeba na bintu byami nenyi? Inyi jiso jobe jauba lwiso* na mambo a kuba nawama?’*+ 16 Byonkabyo, bapelako bakekala batanshi, ne batanshi bakapelako.”+

17 Byo bayilenga ku Yelusalema, Yesu watwajile baana ba bwanga 12 ku mbaji mu jishinda ne kwibambila’mba:+ 18 “Talai! Tubena kuya ku Yelusalema kabiji Mwana muntu bakamupana ku bañanga bakatampe ne ku banembeshi. Abo bakamuzhachisha amba bamwipaye+ 19 ne kumupana ku bantu ba mu bisaka bikwabo, kuba’mba bakamwendelekenga ne kumututaula ne kumwipayila pa kichi;+ kabiji pa juba ja busatu bakamusangula.”+

20 Kepo muka Zebede+ aishile pamo na baana banji ba balume kwi Yesu ne kumulambila* ne kumulombapo kintu kimo.+ 21 Wamushikishe’mba: “Ñanyi kintu kyo mubena kukeba?” Aye wamukumbwile’mba: “Ambilai bano baana bami ba balume babiji bakekale umo ku kilujo kyenu, mukwabo ku kipiko kyenu mu Bufumu bwenu.”+ 22 Yesu wakumbwile’mba: “Kechi mwayuka kyo mubena kulomba ne. Nanchi mwakonsha kutomamo mu katomeno ko nsakutomamo nyi?”+ Abo bamukumbwile’mba: “Ee twakonsha.” 23 Aye wibambijile’mba: “Kine mu katomeno kami musakukatomamo,+ bino kwikala ku kilujo nangwa ku kipiko kyami kechi yami mpana ne, bino kya boba bo banengezhezha jimo kwi Batata.”+

24 Bakwabo jikumi byo baumvwine kino, bebazhingijile bano bankasa ne kolo.+ 25 Bino Yesu wibechile ne kwibambila’mba: “Mwayuka’mba bamfumu ba bisaka bya bantu bobila bunkambo bantu babo kabiji bebalama bibi ku babinemanga.+ 26 Anweba kange mwikale bino ne;+ bino yense ukeba kwikala mukulumpe wenu, wafwainwa kwikala wa mwingilo wenu,+ 27 ne yense ukeba kwikala mutanshi mwi anweba wafwainwa kwikala muzha wenu.+ 28 Byonkatu Mwana muntu byo aishile, kechi waishile’mba bamwingijile ne, poso amba ebengijile+ ne kupana bumi* bwanji kwikala bukuzhi bwa kukuula bavula.”+

29 Byo bafuminenga mu Yeliko, jibumba jikatampe jamulondejile. 30 Ponkapo banabalume bampofu babiji baikele kunsa ya mukwakwa, baumvwine’mba Yesu ubena kupita kabiji babijikile’mba: “Nkambo, tubilai lusa, anweba Mwana wa kwa Davida!”+ 31 Bino jibumba jibakajipijile ne kwibambila kuzhindamapo; pakuba abo bakizhizhemo ne kukizhamo na kubijika’mba: “Nkambo, tubilai lusa, anweba Mwana wa kwa Davida!” 32 Ponkapo Yesu waimene, kabiji wibechile ne kwibashikisha’mba: “Ñanyi kintu kyo mubena kukeba’mba nemubile?” 33 Abo bamukumbwile’mba: “Nkambo, tulabishai meso.” 34 Byo ebobijile lusa, Yesu wibakwachile mu meso,+ ponkapotu batatwile kumona, kebamulondele ne kumulondela.

21 Byo bafikile kwipi na Yelusalema, baimene mu Betefaji ku Mutumba wa Maolivi, ne Yesu watumine baana ba bwanga babiji,+ 2 ne kwibambila’mba: “Yainga mu yewa muzhi ye mubena kumona, kabiji musakutaana mbongolo ye bakasa ne mwananji. Mwibakasulule ne kwibaleta kwi amiwa. 3 Umvwe muntu wimwipuzha, mwafwainwa kumukumbula’mba, ‘Nkambo ubena kwibakeba.’ Ponkapo ne aye usakwimupabo.”

4 Kino kyaubiwe pa kuba’mba kifike akya kyaambiwe kupichila mwi ngauzhi amba: 5 “Mwambilai mwana wa mukazhi Ziona, amba: ‘Tala! Mfumu wobe ubena kwiya kwi obewa,+ wakoka muchima,+ saka aikala pa mbongolo, ee kine pa mwana mbongolo mulume, mwana wa nyama usenda bipe.’”+

6 Byonkabyo, baana ba bwanga bayile ne kuba byonka bibakambizhe Yesu.+ 7 Baletele mbongolo ne mwananji pamo, kabiji babikilepo ne bivwalo byabo bya peulu, ne aye waikele ponka.+ 8 Bavula mu jibumba baanshikilenga bivwalo byabo bya peulu mu mukwakwa,+ kabiji bakwabo bachimawinenga misampi ya bichi ne kwiisanshika mu mukwakwa. 9 Kabiji mabumba atangijileko kulutwe yanji ne boba bamulondejilenga mu nyuma babijikilenga’mba: “Twalomba’mba, mupulushai Mwana wa kwa Davida!+ Watokwa awa wiya mu jizhina ja Yehoba!*+ Twalomba’mba, mupulushai, anweba muji mwiulu mwine!”+

10 Byo afikile mu Yelusalema, mu muzhi monse mwalukuchile saka bamba’mba: “Nanchi uno ye ñanyi?” 11 Mabumba aambilenga’mba: “Uno ke ngauzhi Yesu,+ wafuma ku Nazala mu Ngalilea!”

12 Yesu watwelele mu nzubo ya Lesa ne kupangamo bonse bapoteshenga ne bapotelenga bintu mu nzubo ya Lesa, kabiji wapinwine matebulu a bapimpwilenga mali ne bipona bya bapoteshenga bankunda.+ 13 Wibambijile’mba: “Kyanembwa’mba, ‘Nzubo yami ikatelwa’mba nzubo ya milombelo,’+ pakuba anweba mwiyalula ke jiyengo ja tupondo.”+ 14 Kabiji bampofu ne balemana baishile kwi aye mu nzubo ya Lesa, ne aye wibabukile.

15 Bañanga bakatampe ne banembeshi byo bamwene mingilo ya kukumya yo aubile ne bakalombwana byo babijikilenga mu nzubo ya Lesa amba, “Twalomba’mba, mupulushai Mwana wa kwa Davida!”+ bazhingijile bingi+ 16 ne kumwipuzha’mba: “Nanchi ubena kumvwa bano byo babena kwamba nyi?” Yesu wibakumbwile’mba: “Ee. Nanchi kechi mwatangapo amba, ‘Mwalengela tunwa twa baana babacheche ne balukeke kwimutota’ nenyi?”+ 17 Byo ebashile, wafumine mu muzhi ne kuya ku Betani kabiji ko ko akalaajile.+

18 Lukelo byo abwelelenga mu muzhi, wafwile nzala.+ 19 Wamwene kichi kya mukuyu kunsa ya jishinda ne kuya konka, bino kafwako byo ataaineko ne, wataainekotu mabuula onka,+ kabiji wikyambijile’mba: “Kechi ukapangapo bipangwa jibiji ne.”+ Ne uno mukuyu waumine ponkapotu. 20 Baana ba bwanga byo bamwene kino, bakuminye bingi ne kumwipuzha’mba: “Mambo ka uno mukuyu o aumina ponkapotu?”+ 21 Yesu wibakumbwile’mba: “Kine nemwambila namba, umvwe muji na lwitabilo ne kubula luzhinauko, kechi mukobatu byonka byo nauba na uno mukuyu ne, bino inge mwaambila ne uno mutumba amba, ‘Fuma papo uye mu kalunga ka mema,’ kikobiwa byonkabyo.+ 22 Kabiji bintu byonse byo mukalombanga, umvwe mwaikala na lwitabilo, mukebitambula.”+

23 Byo atwelele mu nzubo ya Lesa, bañanga bakatampe ne bakulumpe baishile kwi aye kimye kyo afunjishenga ne kumwipuzha’mba: “Nanchi wafumya pi luusa lo ubilamo bino bintu? Kabiji ñanyi wakupele luno luusa?”+ 24 Yesu wibakumbwile’mba: “Ne amiwa nsakwimwipuzhako kintu kimo. Umvwe mumbuule, ne amiwa nsakwimubuula ko mfumya luusa lo ngubilamo bino bintu: 25 Nga lubatizhilo lwa kwa Yoano lwafumine pi? Mwiulu inyi, inyi ku bantu?” Pakuba abo batendekele kwisamba mulwabo amba: “Inge twambe’mba, ‘Lwafumine mwiulu,’ aye usakwitwambila’mba, ‘Mambo ka o mwabujile kumwitabila?’+ 26 Bino inge twambe’mba, ‘Lwafumine ku bantu,’ twachina jibumba, mambo bonse bayuka’mba Yoano ngauzhi.” 27 Kepo abo bamukumbwile Yesu amba: “Kechi twayuka ne.” Ne aye wibambijile’mba: “Ne amiwa kechi nemubuule ko mfumya luusa lo ngubilamo bino bintu ne.

28 “Mwalangulukapo amba ka? Muntu umo wajinga na baana babiji. Wayile ku mutanshi ne kumwambila’mba, ‘Mwanami, yanga ukengile mu bujimi bwa miñanzañanza.’ 29 Aye wamukumbwile’mba, ‘Kechi nsakuya ne,’ bino pa kupitapo kimye walangulukilepo jikwabo kabiji wayile. 30 Byo ayile ku wa bubiji, wamwambijile kintutu kimo. Aye wamukumbwile’mba, ‘Nsakuya mwane,’ bino kechi wayile ne. 31 Pa bano babiji, wepi waubile kyaswa muchima wa shanji?” Abo bakumbwile’mba: “Mutanshi.” Yesu wibambijile’mba: “Kine nemwambila namba basonkeshi ne bapite batangilako kulutwe yenu mu Bufumu bwa Lesa. 32 Mambo Yoano waishile kwi anweba mu jishinda ja bololoke, bino kechi mwamwitabijile ne. Pakuba basonkeshi ne bapite bamwitabijile,+ bino anweba nangwa kya kuba mwamwene kino, kechi mwapimpwile milanguluko yenu ne kumwitabila ne.

33 “Umvwai kino kishimpi kikwabo: Kwajinga mwina bujimi umo, wajimine bujimi bwa miñanzañanza+ ne kupishako luvimba kabiji wapoyile mwa kufiina binyu ne kushimikako kyamba;+ kepo ashijile banjimi ne kuya ku kyalo kingi.+ 34 Byo kyafikile kimye kipilamo bipangwa, watumine bakalume banji kuya ku banjimi na kusendapo bipangwa byanji. 35 Bino banjimi bakwachile bakalume banji, umo bamupumine, mukwabo bamwipayile, ne mukwabo bamwashile mabwe.+ 36 Kabiji watumine bakalume bakwabo bavula kukila jibumba jitanshi, bino nabo bebobile kintutu kimo.+ 37 Kyapeleleko wibatumijile mwananji ne kwamba’mba, ‘Mwanami bakamunemeka.’ 38 Ponkapo bano banjimi byo bamwene mwana, baumvwañene mu lwabo amba, ‘Uno ye nswanyi.+ Twayai tumwipaye ne kumwangata bya buswanyi byanji!’ 39 Byonkabyo, bamukwachile ne kumutaya kwapela bujimi bwa miñanzañanza ne kumwipaya.+ 40 Onkao mambo, mwina bujimi bwa miñanzañanza pa kwiya, ukeboba byepi bano banjimi?” 41 Abo bamukumbwile’mba: “Na mambo a kuba babi, ukebonauna kyatama bingi kabiji ukapana bujimi bwanji bwa miñanzañanza ku banjimi bakwabo, bakamuletelanga bipangwa umvwe byapya.”

42 Yesu wibambijile’mba: “Nanchi kechi mwatangapo mu Binembelo amba, ‘Jibwe jo balengulwile bantungi, jaikala ke jibwe jikatampe ja pa jikonka,*+ kabiji amba jafuma kwi Yehoba,* ne kuba’mba kyo kya kukumya kwi atweba nenyi’?+ 43 O ene mambo, o nemwambila namba, bakemwangata Bufumu bwa Lesa ne kwibupana ku kisaka kipanga bipangwa. 44 Kabiji muntu uponena pa jino jibwe ukasansakana.+ Ne yense ye jikaponena, jikamuvingakanya.”+

45 Bañanga bakatampe ne Bafaliseo byo baumvwine bishimpi byanji, bayukile’mba ubena kwamba pe abo.+ 46 Nangwa kya kuba bakebelenga kumukwata, bachiine mabumba, mambo bantu bamuyukile’mba ngauzhi.+

22 Kabiji Yesu wibelele bishimpi jibiji amba: 2 “Bufumu bwa mwiulu bakonsha kwibupashañanya ku mfumu wanengezhejile mwananji wa mulume kijiilo kya masongola.+ 3 Kabiji watumine bazha banji kuya na kwita bantu bo baichile ku kijiilo kya masongola, bino kafwako waswile kwiyako ne.+ 4 Watumineko bazha bakwabo ne kwibambila’mba, ‘Kabuulai bonse bo naita amba: “Nanengezha kajo ka mute, baipaya bañombe ne banyama banuna, ne byonse banengezha kala. Iyai ku kijiilo kya masongola.”’ 5 Bino abo kechi bateleko muchima ne, umo wayile ku bujimi bwanji, mukwabo naye ku busulu bwanji;+ 6 pakuba aba bashajilepo, bakwachile bazha banji, kabiji bebamanyikile ne kwibepaya.

7 “Mfumu wazhingijile bingi, ne kutuma mazhita anji kuya na kwipaya boba bambanzhi ne kusoka muzhi wabo.+ 8 Ponkapo waambijile bazha banji amba, ‘Kijiilo kya masongola bekinengezha kala, bino aba bo naichile kechi bafwainwa ne.+ 9 Onkao mambo, yainga mu mikwakwa ya mu muzhi, yense ye musakutaana mumwite eye na kutanwa ku kijiilo kya masongola.’+ 10 Byonkabyo bano bazha bayile mu mikwakwa na kwita bonse bo bataaine, babi ne bawama; kabiji mu kibamba mwaikejile kijiilo kya masongola, mwayujile boba bajiilenga.*

11 “Mfumu byo atwelele na kumona benyi, wataainemo muntu wabujile kuvwala kivwalo kya masongola. 12 Wamushikishe’mba, ‘Obewa mukwetu, Waji kutwela byepi muno kwa kubula kuvwala kivwalo kya masongola?’ Aye wakankamenetu. 13 Kepo mfumu aambijile bakalume banji amba, ‘Mukasai ku maboko ne ku maulu kabiji mumutaye pangye mu mfishi. Akwa ko ko akekala na kujila ne kushenka ku meno.’

14 “Mambo baitwa bo bavula, pakuba bo basala bo bacheche.”

15 Kabiji Bafaliseo bayile na kumumvwañena kuba’mba bamutaane na mambo mu ñambilo yanji.+ 16 Onkao mambo, bamutumijile baana babo ba bwanga pamo na baana ba bwanga ba kwa Heloda+ ne kwamba’mba: “Mufunjishi, twayuka’mba mwi ba kishinka, mufunjisha jishinda ja Lesa mu bukine kabiji kechi mulomba bukwasho ku muntu ne, mambo anweba kechi mutala ku bilungi bya bantu ne. 17 Pano tubuulai, mwalangulukapo’mba ka? Nanchi kijitu bulongo kupana nangwa kubula kupana musonko kwi Kesala nyi?” 18 Bino Yesu byo ayukile milanguluko yabo yatama, wibambijile’mba: “Mambo ka o mubena kungesekela anweba bakamfutumfutu? 19 Mmweshai jali ja muwayawaya ja musonko.” Bamuletejile ndenali* umo. 20 Wibashikishe’mba: “Akye kipashañano ne byambo bijipo bya kwa ñanyi?” 21 Abo bamukumbwile’mba: “Bya kwa Kesala.” Kepo ebambijile’mba: “Panai bintu bya kwa Kesala kwi Kesala, kabiji bintu bya kwa Lesa, kwi Lesa.”+ 22 Byo baumvwine kino, bakuminye bingi, kabiji bamushile ne kuya.

23 Pa joja juba, Basadusea bakananga amba kafwako lusanguko,+ baishile kwi aye ne kumushikisha’mba:+ 24 “Mufunjishi, Mosesa waambile’mba: ‘Umvwe mwanamulume wafwa kwa kubula kusemapo baana, nkasanji wafwainwa kuswana bukwe yanji ne kusemena baana mu jizhina ja kolojanji.’+ 25 Mwi atweba mwajinga bankasa ne kolo batanu na babiji. Mutanshi wasongwele kabiji wafwile kwa kubula kusemenamo baana, bino nkasanji wamuswaine muka kolojanji. 26 Abino byo byo kyamwekele ne ku wa bubiji ne ku wa busatu, kufikatu ne ku wa butanu na bubiji. 27 Kyapeleleko ne mwanamukazhi naye wafwile. 28 Pano bano batanu na babiji pa kusanguka, ñanyi ukekala mwina mukazhi? Mambo bonse bamusongwele.”

29 Yesu wibakumbwile’mba: “Anweba mwaya mungi, mambo kechi mwayuka Binembelo nangwa bulume bwa Lesa ne;+ 30 mambo mu lusanguko banabalume nangwa banabakazhi kechi bakasongola nangwa kusongolwa ne, bino bakekala nobe bamalaika ba mwiulu.+ 31 Pa mambo a kusangula bafu, nanchi kechi mwatangapo kala Lesa byo emwambijile’mba: 32 ‘Amiwa yami Lesa wa Abalahama, Lesa wa Izaka kabiji Lesa wa Yakoba nenyi’?+ Aye kechi ye Lesa wa bafu ne, ke wa bomi.”+ 33 Pa kumvwa kino, mabumba akuminye bingi pa byo afunjishenga.+

34 Bafaliseo byo baumvwine’mba Basadusea wibashinkisha bulaka, bakonkene pamo. 35 Kepo umo mwi abo, mufunjishi wa Mizhilo, amwesekele kupichila mu kumushikisha’mba: 36 “Mufunjishi, nanchi mukambizho mukatampe wa mu Mizhilo ye wepi?”+ 37 Aye wamukumbwile’mba: “‘Wafwainwa kutemwa Yehoba* Lesa wobe na muchima wobe yense, ne na mweo* wobe yense ne na maana obe onse.’+ 38 Uno ye mukambizho mukatampe kabiji ye mutanshi. 39 Wa bubiji wapasha uno, ke uno: ‘Wafwainwa kutemwa mukwenu byonka byo witemwa obe mwine.’+ 40 Pa ino mikambizho ibiji, po paimena Mizhilo yonse ne byambo byaawile Bangauzhi.”+

41 Bafaliseo byo bakonkene pamo, Yesu wibashikishe’mba:+ 42 “Nanchi mulangulukapo amba ka pe Kilishitu? Ye mwana ñanyi?” Bamukumbwile’mba: “Mwana wa kwa Davida.”+ 43 Aye wibepwizhe’mba: “Davida byo atangijilwe na mupashi,+ mambo ka o amutelejile’mba Nkambo, ne kwamba’mba, 44 ‘Yehoba* waambijile Nkambo yami amba: “Ikala ku kuboko kwami kwa kilujo, poso nkabike balwanyi bobe munshi ya maulu obe”’?+ 45 Umvwe Davida umutela’mba, Nkambo, pano waikala byepi mwananji?”+ 46 Kafwako nangwa umo wakonsheshe kumukumbula ne, kabiji kufumatu pa joja juba kafwako nangwa umo wamushikishepo ne.

23 Kabiji Yesu waambijile jibumba ne baana banji ba bwanga amba: 2 “Banembeshi ne Bafaliseo bepa bene kifulo kya kwa Mosesa. 3 Onkao mambo, bintu byonse byo bemubuula, byubai ne kwibilama, pano bino, kange mubenga byo boba ne, mambo abo bambatu, bino kechi boba bintu byo bamba ne.+ 4 Bakasa bipe byanema ne kwibitwika pa bipuzhi bya bantu,+ pakuba abo bene kechi bakeba kukwatakotu nangwa na munwe ne.+ 5 Mingilo yonse yo boba, beyuba amba bantu bebamone,+ mambo babayisha tubokoshi* to bavwala mo babika binembelo amba twibazhikijile,+ kabiji ne kulepesha nsenkebele ya bivwalo byabo.+ 6 Batemwa bingi kwikala pa bipona byo balamina benyi ku bijiilo bya mabanga ne pa bipona bya kulutwe* mu mashinagoga+ 7 ne kukeba kwibemuna mu bisankanyi ne kwibatela’mba Labi.* 8 Bino anweba kechi mwafwainwa kutelwa’mba Labi ne, mambo mujitu na Mufunjishi umo,+ ne anweba bonse mwi balongo na balongo. 9 Kabiji kechi mwafwainwa kwita muntu nangwa umo pano pa ntanda amba tata ne, mambo kwi anweba kujitu Shenu umo,+ yenka uji mwiulu. 10 Nangwa kutelwa’mba bantangi ne, mambo mujitu na Ntangi umo, aye Kilishitu. 11 Bino mukulumpe mwi anweba wafwainwa kwikala wa mwingilo.+ 12 Yense witumbijika mwine bakamupelula,+ pakuba yense wipelula mwine bakamutumbijika.+

13 “Malwa enu anweba banembeshi ne Bafaliseo, bakamfutumfutu! mambo mwashinkila bantu kibelo kya Bufumu bwa mwiulu; mambo anweba bene kechi mutwelamo ne, kabiji mukanya ne bonse bakeba kutwelamo.+ 14 *——

15 “Malwa enu anweba banembeshi ne Bafaliseo, bakamfutumfutu!+ mambo mulalankanya kalunga ka mema ne ntanda na kukeba muntu amba mumwalule ke Muyudea, kabiji umvwe waaluka, mumulengela kuya mu Ngehena* bimye bibiji kukila anweba.

16 “Malwa enu anweba bantangi bampofu,+ mwamba’mba, ‘Umvwe muntu pa kuchipa keatongole nzubo ya Lesa, kechi kyatama ne; bino umvwe pa kuchipa keatongole ngolode ya mu nzubo ya Lesa, wafwainwa kwikifikizha akyo kyo achipa.’+ 17 Anweba babilubi ne bampofu! Nanchi kyepi kyanema, ngolode nyi, inyi nzubo ya Lesa yonka yazhijika ngolode? 18 Kabiji mwamba’mba, ‘Umvwe muntu pa kuchipa keatongole kya kusokelapo bitapisho, kechi kyatama ne; bino umvwe pa kuchipa keatongole kya bupe kijipo, wafwainwa kwikifikizha akyo kyo achipa.’ 19 Anweba bampofu! Nanchi kyepi kyanema, kya bupe nyi, inyi kya kusokelapo bitapisho kizhijika kya bupe? 20 Onkao mambo, yense utongola kya kusokelapo bitapisho pa kuchipa utongola ne bintu byonse bijipo; 21 kabiji yense utongola nzubo ya Lesa pa kuchipa utongola ne yewa wikalamo;+ 22 ne yense utongola mwiulu pa kuchipa utongola jitanda ja Lesa ne yewa waikala ponka.

23 “Malwa enu anweba banembeshi ne Bafaliseo, bakamfutumfutu! mambo mupana bya bujikumi bya tubijimwa twa minti ne anisi ne kamuni,+ bino mwalengulula bine byanema bya mu Mizhilo, ko kuba amba bololoke,+ lusa+ ne bukishinka. Bino bintu bemukambizhe kwibipana, bino kechi kulengulula bololoke, lusa ne bukishinka ne.+ 24 Anweba bantangi bampofu,+ mwatemwa kususa tubyakolwa,+ pakuba ngamela mumumina!+

25 “Malwa enu anweba banembeshi ne Bafaliseo, bakamfutumfutu! mambo mwatemwa kovwa pangye ya katomeno ne ya muchiba,+ bino mukachi saka mwayula lwiso+ ne kubula kwikanya.+ 26 Obewa Mufaliseo mpofu, patanshi akyovwa mukachi ka katomeno ne muchiba, kuba’mba pangye yabyo napo patoke.

27 “Malwa enu anweba banembeshi ne Bafaliseo, bakamfutumfutu!+ mambo muji nobe bilende byo bashinga mpemba,+ bimweka bulongo pangye bino mukachi saka mwayula bikupa bya bafu ne bintu byonse byatama. 28 Ne anweba byo byo muji, pangye mumweka nobe mwaoloka ku bantu, bino mu michima yenu saka mwayula bukamfutumfutu ne bubi.+

29 “Malwa enu anweba banembeshi ne Bafaliseo, bakamfutumfutu!+ mambo mushimika bilende bya bangauzhi ne kuwamisha bilende* bya bantu baoloka,+ 30 ne kwamba’mba, ‘Umvwe twajingako mu moba a bashakulu betu, inge kechi twakwatankene nabo mu kwichila mashi a bangauzhi ne.’ 31 Onkao mambo, anweba bene mubena kwishinawina’mba mwi baana ba boba baipayile bangauzhi.+ 32 Byonkabyo, pwishai mingilo yashile bashakulu benu.

33 “Anweba miloolo, baana ba bipiji,+ mukapuluka byepi lukabisho lwa Ngehena?*+ 34 Na mambo a kino, mbena kwimutumina bangauzhi+ ne bantu ba maana ne bafunjishi bafunjisha pa mvula bantu.+ Bamo mukebepaya+ ne kwibepayila pa bichi, bakwabo mukebapuma+ mu mashinagoga enu ne kwibamanyika+ mu mizhi yenu, 35 pa kuba’mba mashi a bonse baoloka o baichijile pano pa ntanda e mushinkamane, kufumatu ku mashi a muntu waoloka aye Abela+ kufika ne ku mashi a kwa Zekaliya mwana wa kwa Balakiya, yenka ye mwaipayijile pakachi ka nzubo yazhila ne kya kusokelapo bitapisho.+ 36 Kine nemwambila namba, bino bintu byonse bikafikila kino kisemi.

37 “Yelusalema, Yelusalema, obewa wipaya bangauzhi ne kwasa mabwe boba bo bakutumina.+ Nakebeshe bingi kukonkanya pamo baana bobe, byonka kyaje byo akonkenya pamo twana twanji mu byapi! Bino obewa kechi wakebele kino ne.+ 38 Talai! Nzubo yenu beikana ne kwimushilayo.*+ 39 Nemwambila namba, kechi mukammona kufuma luno ne, poso byo mukamba’mba, ‘Watokwa awa wiya mu jizhina ja Yehoba!’”*+

24 Yesu byo afuminenga ku nzubo ya Lesa, baana banji ba bwanga baishile kwi aye amba bamumweshe bishimikwa bya nzubo ya Lesa. 2 Aye wibakumbwile’mba: “Nanchi kechi mubena kwibimona bino bintu byonse nenyi? Kine nemwambila namba, kafwako jibwe jikashala pa jibwe jikwabo jo bakabula kutaya panshi ne.”+

3 Byo aikele pa Mutumba wa Maolivi, baana ba bwanga baishile kwi aye ku mbaji ne kumushikisha’mba: “Tubuulai, bino bintu bikamweka ñanyi kimye, kabiji kiyukilo kya kwikalapo kwenu*+ ne kya mpelo ya buno bwikalo kyo kyepi?”*+

4 Yesu wibakumbwile’mba: “Jimukai kuchina’mba muntu wakemutwala mungi,+ 5 mambo bantu bavula bakeya mu jizhina jami ne kwamba’mba, ‘Amiwa yami Kilishitu,’ kabiji bakatwala bavula mungi.+ 6 Mukomvwanga makondo ne nkuwa ya makondo. Kechi mwafwainwa kwakamwa ne, mambo bino bintu byafwainwa kumweka, mpelo saka ikyangye kufika.+

7 “Mambo kisaka kikalukuka kisaka kikwabo ne bufumu bukalukuka bufumu bukwabo,+ kabiji kukekala bipowe bya nzala+ ne bitentanshi kuku ne kuku.+ 8 Bino bintu byonse yo ntatwilo ya bisanso.

9 “Bantu bakemumanyika+ ne kwimwipaya,+ kabiji bakemushikwa ku bisaka byonse bya bantu na mambo a jizhina jami.+ 10 Kabiji bavula bakasha lwitabilo ne kwisolola bene na bene ne kwishikwa bene na bene. 11 Bangauzhi ba bubela bavula bakeya kabiji bakatwala bavula mungi;+ 12 kabiji na mambo a kuvujilako kwa bubi, butemwe bwa bavula bukakepa. 13 Pakuba awa ukachinchika* kufika ne ku mpelo, ye ukapuluka.+ 14 Kabiji ano mambo awama a Bufumu bakeasapwila pano pa ntanda ponse kwikala bukamonyi ku bisaka byonse bya bantu,+ apa bino mpelo ikafike.

15 “Onkao mambo, byo mukamona kya bunya kileta lonaiko kyaambilepo ngauzhi Danyela kyaimana mwazhila+ (awa utanga akayuke mo kyatala), 16 kepo aba bonse baji mu Yudea bakatendeke kunyemena ku mitumba.+ 17 Muntu uji pa musemi wa nzubo kange akekile kuya na kusenda bintu byanji mu nzubo ne, 18 kabiji muntu uji mu bujimi kange akabwele na kusenda kivwalo kyanji kya peulu ne. 19 Kikatamina bingi banabakazhi bakekala na memi ne boba bakamishanga baana mu oa moba! 20 Lombainga kuba’mba kunyema kwenu kechi kukekale mu kimye kya mashika nangwa pa juba ja Sabado ne; 21 mambo kukekala malwa akatampe,+ akyangye kumwekapo kala kufumatu ku ntendekelo ya pano pa ntanda kufika ne buji lelo, kabiji kechi akamwekapo jibiji ne.+ 22 Kabiji aa moba umvwe bakabule kwiakepeshako, kafwako muntu ukapuluka ne; bino na mambo a basalwa aa moba bakeakepeshako.+

23 “Kabiji umvwe muntu wimwambila’mba, ‘Monai! Kilishitu uno,’+ nangwa’mba, ‘Awa uji kokwa!’ kange muketabile ne.+ 24 Mambo Bakilishitu ba bubela ne bangauzhi ba bubela+ bakeya ne kuba biyukilo bikatampe ne bya kukumya kuba’mba batwale bantu mungi,+ inge kyakonsheka ne boba basalwa pamo. 25 Umvwai! nemujimwina jimo. 26 Umvwe bantu bemwambila’mba, ‘Uji mu kiselebwa,’ kange mukayeko ne; Nangwa’mba, ‘Uji mu bibamba bya mukachi,’ kange mukaswe ne.+ 27 Byonkatu kubesha kwa mvula byo kubeshesha ku musela ne kumwekela ku muzhika, ne kwikalapo* kwa Mwana muntu byo byo kukekala.+ 28 Konse kuji mibiji ya bafwa, ne bampungu ko ko bakakonkena.+

29 “Malwa a mu oa moba inge apwa, juba jikaluka ke mfishi+ ne ñondo naye kechi ukasamisha kyeya ne, kabiji tubangabanga tukapona mwiulu ne bintu bya mwiulu biji na bulume bikatenkena.+ 30 Kepo kiyukilo kya Mwana muntu kikamweka mwiulu, ne mikoka yonse ya bantu ikala pano pa ntanda ikatama miteto,+ kabiji ikamona Mwana muntu+ saka eya mu makumbi a mwiulu na bulume ne na lukumo lukatampe.+ 31 Kabiji ukatuma bamalaika banji na kuvuma kukatampe kwa ntolompita, ne abo bakakonkanya pamo basalwa banji kufuma ku luvula luna lwa ntanda ne konse kwapela jiulu.+

32 “Pano funjilaiko ku kino kishimpi kya kichi kya mukuyu: Umvwe misampi yakyo yatendeka kukoma ne kusapuka mabuula, muyuka’mba mayoo aji pepi.+ 33 Byonkabyo, ne anweba umvwe mwamona bino bintu byonse, yukai’mba Mwana muntu ujitu pepi, ponka pa bibelo.+ 34 Kine nemwambila namba, kino kisemi kechi kikapita ne, poso bino bintu byonse bikamweke. 35 Jiulu ne ntanda bikapita, pakuba byambo byami kechi bikapita ne.+

36 “Pa mambo a joja juba ne kimye kafwako wayuka ne,+ nangwatu bamalaika ba mwiulu, nangwatu Mwana, kana bene Batata.+ 37 Byonkatu byo kyajinga mu moba a kwa Nowa,+ byo byo kikekala ne pa kwikalapo* kwa Mwana muntu.+ 38 Mambo mu oa moba Muyulo saka akyangye kwiya, bantu bajiilenga ne kutoma, basongwelenga ne kusongolwa, kufikatu ne kimye Nowa kyo atwelele mu bwato,+ 39 kabiji kechi bateleko muchima ne, kufikatu ne kimye Muyulo kyo aishile ne kwibalobeshatu bonse shata,+ bino byo byo kikekala ne pa kwikalapo kwa Mwana muntu. 40 Banabalume babiji bakekala mu bujimi; umo bakamusenda, mukwabo bakamusha. 41 Banabakazhi babiji bakapelanga pa mpelo; umo bakamusenda, mukwabo bakamusha.+ 42 Onkao mambo, labainga ne kukenkenta, mambo kechi mwayuka juba Nkambo yenu jo akeshilamo ne.+

43 “Kabiji yukai kino amba: Umvwe mwina nzubo wayukile kilo* kyaishijilepo ngivi,+ inge walabilenga ne kukenkenta kabiji inge kechi walekele ngivi watwela mu nzubo ne.+ 44 Byonkabyo, ne anweba inengezhezhai jimo,+ mambo Mwana muntu ukeya pa kimye kyo mwabula kuketekela.

45 “Nanchi kalume wa kishinka kabiji wa maana ye ñanyi, nkambo yanji ye atongwele kutalanga pa ba mu nzubo yanji amba ebapenga kajo pa kimye kyafwainwa?+ 46 Watokwa awa kalume umvwe pa kwiya nkambo yanji wamutaana na kuba bino!+ 47 Kine nemwambila namba, ukamutongola kutalanga pa bintu byanji byonse.

48 “Bino umvwe awa kalume watama waamba mu muchima wanji amba, ‘nkambo yami wabanda,’+ 49 kabiji watatula kupuma bakalume bakwabo, kaje ne kutoma na bitomi, 50 nkambo wa yewa kalume ukeya pa juba jo abula kuketekela ne pa kimye kyo abula kuyuka,+ 51 kabiji ukamukabisha bingi ne kumutaya ku mpunzha kuji bakamfutumfutu. Akwa ko ko akekala na kujila ne kushenka ku meno.+

25 “Bufumu bwa mwiulu bakonsha kwibupashañanya ku bakamwale jikumi basendele malampi+ ne kuya na kutundaila musongoshi.+ 2 Batanu bajinga bakosama, pakuba bakwabo batanu bajinga na maana.+ 3 Aba bakosama basendele malampi abo, bino kechi basendelepo manyi akwabo ne, 4 pakuba aba ba maana basendelepo manyi akwabo mu tumilondo ne malampi abo. 5 Na mambo a kuba musongoshi wabanjile kwiya, bonse batatwile kukunuka ne kuponena mu tulo. 6 Pakachi ka bufuku, kwaishile mbila ya kuba’mba: ‘Musongoshi waiya! Yainga mumutundaile.’ 7 Kepo bakamwale bonse baimene ne kunengezha malampi abo.+ 8 Aba babula maana baambijile aba ba maana amba, ‘Tupepoi manyi, mambo malampi etu katatakatu azhime.’ 9 Aba ba maana bakumbwile’mba: ‘Inge twimupe, kampe kechi tusakwikala na afikilamo a kwingijisha atweba ne anweba ne. Yainga ku bapotesha mukapote.’ 10 Byo bayilenga na kupota, musongoshi wafikile. Bakamwale benengezhezhe bayile nanji ku kijiilo kya masongola+ kabiji bashinkile ne kinzhilo. 11 Kepo bakamwale bakwabo baishile ne kwamba’mba, ‘Musongoshi, Musongoshi, tushinkwilaiko!’+ 12 Aye wibakumbwile’mba, ‘Kine nemwambila namba, kechi nemuyuka ne.’

13 “Onkao mambo, labainga ne kukenkenta,+ mambo kechi mwayuka juba nangwa kimye ne.+

14 “Mambo Bufumu bwa mwiulu bujitu nobe muntu wajinga pepi kuya ku kyalo kingi waichile bakalume banji ne kwibashila bintu byanji.+ 15 Umo wamupele matalenta* atanu, mukwabo abiji, kabiji mukwabo talenta umo kwesakana na bulume bwabo, ne kuya wayile ku kyalo kingi. 16 Ponkapo awa watambwile matalenta atanu wayile na kwiengijisha kabiji wamwenejilemo akwabo atanu. 17 Byonkabyo, ne yewa watambwile abiji wamwenejilemo akwabo abiji. 18 Pakuba awa watambwile talenta umo wayile na kukapoya panshi ne kuzhiika wazhiikile mali* a nkambo yanji.

19 “Byo papichile moba avula, nkambo wa bano bakalume waishile na kumona byo baingijishe mali o ebashijile.+ 20 Ponkapo awa watambwile matalenta atanu waishile ne kuletelapo matalenta akwabo atanu, ne kwamba’mba, ‘Nkambo, mwampele matalenta atanu; pano monai namwenamo matalenta akwabo atanu.’+ 21 Nkambo yanji wamwambijile’mba: ‘Wauba bulongo, obewa kalume wawama kabiji wa kishinka! Wajinga wa kishinka mu bintu bicheche. Nsakukutongola kutalanga pa bintu byavula.+ Sekela pamo ne amiwa nkambo yobe.’+ 22 Ne yewa watambwile matalenta abiji waishile ne kuletelapo matalenta akwabo abiji, ne kwamba’mba, ‘Nkambo, mwampele matalenta abiji; pano monai namwenamo matalenta akwabo abiji.’+ 23 Nkambo yanji wamwambijile’mba: ‘Wauba bulongo, obewa kalume wawama kabiji wa kishinka! Wajinga wa kishinka mu bintu bicheche. Nsakukutongola kutalanga pa bintu byavula. Sekela pamo ne amiwa nkambo yobe.’

24 “Kabiji kalume watambwile talenta umo, waishile ne kwamba’mba: ‘Nkambo, nayukile namba, anweba mwi muntu wakatazha kabiji munowa po mwabujile kubyala ne kubungizha pamo kajo ko mwabujile kululula.+ 25 Onkao mambo, naubile moyo kabiji nayile na kuzhiika talenta wenu panshi. Sendai talenta wenu we.’ 26 Nkambo yanji wamukumbwile’mba: ‘Obewa kalume watama kabiji wa muleele, nanchi kechi wayukile kuba’mba nanowene po nabujile kubyala, ne kubungizha pamo kajo ko nabujile kululula nenyi? 27 Wafwainwe kutwala mali* ami ku kipao, ne amiwa pa kwiya inge neatambwijile pamo na nsubu.

28 “‘Onkao mambo, mwangatai talenta mupe yewa uji na matalenta jikumi.+ 29 Mambo yense uji na bintu, bakamubikilapo ne bikwabo, kabiji ukekala na byavula. Pakuba awa wabulabyo, bakamwangata ne kyo aji nakyo.+ 30 Mutayai pangye mu mfishi uno kalume watu. Akwa ko ko akekala na kujila ne kushenka ku meno.’

31 “Kimye Mwana muntu+ kyo akeya mu lukumo lwanji pamo na bamalaika bonse,+ ukekala pa jitanda ja lukumo lwanji. 32 Bisaka byonse bya bantu bikeya ko aji, ne aye ukebabanya muntu umo ku muntu mukwabo, byonkatu kafunga byo abanya mikooko ne bambuzhi. 33 Ukafungila mikooko+ ku kuboko kwanji kwa kilujo, pakuba bambuzhi ukebafungila ku kipiko kyanji.+

34 “Kepo Mfumu akambila baji ku kilujo kyanji amba: ‘Iyai, anweba bo bapesha kwi Batata, swanai Bufumu bo bemunengezhejile ku ntendekelo ya ntanda. 35 Nafwile nzala mwampele bya kuja; nafwile kilaka mwampele bya kutoma. Najinga mwenyi mwantambwijile;+ 36 najinga na bwamba* mwamvwikile.+ Nakolelwe mwandamine. Najinga mu kaleya mwaishile na kumpempula.’+ 37 Kepo baoloka bakamukumbula’mba: ‘Nkambo, kwepi ko twimumwene saka mwafwa nzala ne kwimupa bya kuja, nangwa saka mwafwa kilaka ne kwimupa bya kutoma?+ 38 Kwepi ko twimumwene bwenyi ne kwimutambwila, nangwa na bwamba ne kwimuvwika? 39 Kwepi ko twimumwene saka mwakolwa nangwa saka muji mu kaleya ne kwiya na kwimupempula?’ 40 Aye Mfumu ukebakumbula’mba, ‘Kine nemwambila namba, byonkatu byo mwaubijile umo wa mu bano balongo bami bacheche, byo byo mwangubijile ne amiwa.’+

41 “Kepo akambila aba bakekala ku kipiko amba: ‘Fumai ko nji+ anweba mwafingwa, yainga mu mujilo wa myaka+ ye banengezhezha Diabola ne bamalaika banji.+ 42 Mambo nafwile nzala kechi mwampele bya kuja ne; kabiji nafwile kilaka, bino kechi mwampele bya kutoma ne. 43 Najinga mwenyi kechi mwantambwijile ne; najinga na bwamba kechi mwamvwikile ne; nakolelwe kabiji najinga mu kaleya, kechi mwandamine ne.’ 44 Kepo bakamukumbula’mba: ‘Nkambo, kwepi ko twimumwene saka mwafwa nzala ne kilaka nangwa ko mwajinga mwenyi nangwa na bwamba nangwa kukolwa nangwa mu kaleya, ne atweba ne kwimukwasha ne?’ 45 Aye ukebakumbula’mba, ‘Kine nemwambila namba, byonkatu byo mwabujile kubila umo wa mu bano balongo bami bacheche, byo byo mwabujile kungubila ne amiwa.’+ 46 Bano bakafwa lufu lwa myaka,+ pakuba baoloka bakekala na bumi bwa myaka ne myaka.”+

26 Kabiji Yesu byo apwishishe kwamba bino byonse, waambijile baana banji ba bwanga amba: 2 “Mwayuka’mba kwashalatu moba abiji kwikala na Kijiilo kya Lupitailo,+ kabiji Mwana muntu bakamupana’mba bakamwipayile pa kichi.”+

3 Pa kyokya kimye, bañanga bakatampe ne bakulumpe bakonkene mu kipango kya nzubo ya ñanga mwine mukatampe, watelwanga’mba Kaifasa,+ 4 kabiji baumvwañene’mba+ bakwate Yesu mu bujimuku ne kumwipaya. 5 Pano bino, baambilenga’mba: “Kechi twafwainwa kumukwata pa juba ja kijiilo ne, pa kuba’mba bantu bakabule kuleta kiwowo.”

6 Yesu byo ajinga mu Betani mu nzubo ya kwa Shimona wajinga na mbumba kala,+ 7 mwanamukazhi waishile kwi aye na kamulondo ka alabasita ka manyi anunka bulongo apotwa mali avula, kabiji watendekele kumwitulwila pa mutwe saka abena kuja.* 8 Baana ba bwanga byo bamwene kino, bazhingijile ne kwamba’mba: “Mambo ka a kwionawina bibye? 9 Mambo baji kufwainwa kwiapotesha na mali avula ne kwiapana ku bayanji.” 10 Yesu byo ayukile kino, wibambijile’mba: “Mambo ka o mubena kumukatezha uno mwanamukazhi? Aye wangubila kintu kyawama. 11 Mambo bayanji mwikala nabo kimye kyonse,+ pakuba amiwa kechi nkekalanga nenu moba onse ne.+ 12 Byo aji kwitulwila ano manyi anunka bulongo pa mubiji wami, waji kuba bino kuba’mba anengezhezhe jimo bya kunzhiika.+ 13 Kine nemwambila namba, konse ko bakasapwila ano mambo awama pano pa ntanda ponse, ne kino kyauba uno mwanamukazhi bakekyambanga mu kumuvuluka.”+

14 Ponkapo umo wa mu batumwa Jikumi na Babiji, aye Yudasa Isakaliota,+ wayile ku bañanga bakatampe+ 15 ne kwibashikisha’mba: “Musakumpa ka umvwe nemusolweleye?”+ Abo bamwambijile kumupa mali a siliva 30.+ 16 Onkao mambo, kufumatu pa kyokya kimye, wakebelenga jishinda jawama ja kumusolwelamo.

17 Pa juba jitanshi ja kijiilo kya Bashinkwa Babula Mbizho,+ baana banji ba bwanga baishile kwi Yesu ne kumushikisha’mba: “Kwepi ko mwakeba’mba twimunengezhezhe kwa kujiila Kijiilo kya Lupitailo?”+ 18 Waambile’mba: “Yainga mu muzhi kwi kananga mumwambile’mba, ‘Mufunjishi waamba’mba: “Kimye kyami kya kufwa kyafika kala; nsakujiila Kijiilo kya Lupitailo na baana bami ba bwanga mu nzubo yenu.”’” 19 Byonkabyo, baana ba bwanga baubile monka mwibambijile Yesu ne kunengezha Kijiilo kya Lupitailo.

20 Byo kyafikile ke mabanga,+ waikele na baana ba bwanga 12+ ku tebulu. 21 Byo bajiilenga, waambile’mba: “Kine nemwambila namba, umo pe anweba usakunsolola.”+ 22 Pa kumvwa kino, baubile bingi bulanda, kabiji bonse batendekele kwipuzha’mba: “Nkambo, nanchi amiwa nyi?” 23 Aye wibakumbwile’mba: “Yenka ye mbena kuja nanji nsanyi imo ye usakunsolola.+ 24 Kya kine, Mwana muntu basakumwipaya byonka byo kyanembwa pe aye, pano bino, malwa anji+ awa muntu usakusolola Mwana muntu!+ Inge kyawamine uno muntu ne kubula kusemwa.”+ 25 Yudasa wajinga pepi kumusolola wamukumbwile’mba: “Labi, nanchi amiwa nyi?” Yesu wamukumbwile’mba: “Obewa mwine yobe waamba.”

26 Byo bajiilenga, Yesu washikwile shinkwa kabiji byo apwishishe kulomba, wamutebawile+ ne kumupana ku baana banji ba bwanga, ne kwibambila’mba: “Tambulai, muje. Uno ubena kwimenako mubiji wami.”+ 27 Kabiji byo ashikwile katomeno, walombele ne kwibapa ne kwamba’mba: “Tomaimo anweba bonse,+ 28 mambo kano kabena kwimenako ‘mashi ami+ a lulayañano,’+ akechikila bavula+ kuba’mba mambo abo akalekelwe.+ 29 Bino nemwambila namba: Kechi nkatoma jibiji bino binyu ne, poso aja juba jikafike jo nkatoma nenu binyu bya katataka mu Bufumu bwa Batata.”+ 30 Byo bapwishishe kwimba nyimbo ya kutota* Lesa, bayile ku Mutumba wa Maolivi.+

31 Kepo Yesu ebambijile’mba: “Anweba bonse musakwituntula na mambo a kisakummwekela bufuku buno, mambo kyanembwa’mba: ‘Nkatapa kafunga, ne jitanga ja mikooko jikapalañenamo.’+ 32 Bino byo nkasangulwa, nkatangilako ku Ngalilea.”+ 33 Pakuba Petelo wamwambijile’mba: “Nangwa kya kuba bonse basakwituntula na mambo a kisakwimumwekela, amiwa kechi nsakwituntula ne!”+ 34 Yesu wamwambijile’mba: “Kine nakwambila namba, bonka buno bufuku shikombwe saka akyangye kukokola, usakunkana jisatu.”+ 35 Petelo wamwambijile’mba: “Inge kufwa tusakufwila pamo, kechi nsakwimukana nangwa pachechetu ne.”+ Ne baana ba bwanga bakwabo nabo baambile kintutu kimo.

36 Kepo Yesu ayile nabo ku mpunzha itelwa’mba Ngesemani,+ ne kwambila baana ba bwanga amba: “Ikalai pano, nakiya kokwa na kulomba.”+ 37 Byo asendele Petelo ne baana babiji ba kwa Zebede, watendekele kuba bulanda ne muchima wamukatezhe bingi.+ 38 Kepo ebambijile’mba: “Amiwa* naumvwa bingi bulanda nsaka ne kufwa. Shalai ponka pano mulabenga ne kukenkenta pamo ne amiwa.”+ 39 Byo aendeleko pacheche byobya, wafukamine wakunyika kilungi ne kulomba’mba:+ “Tata, umvwe kyakonsheka, kano katomeno+ kampitaile. Bino kechi na kyaswa muchima wami ne, poso kyaswa muchima wenu.”+

40 Byo abwelele kwajinga baana ba bwanga wataaine balaala, kabiji waambijile Petelo amba: “Nanchi kechi mwakonsha kutwajijila kulaba ne kukenkenta pamo ne amiwa nangwatu pa jiola jimo nenyi?+ 41 Labainga ne kukenkenta+ ne kutwajijila na kulomba,+ pa kuba’mba mubule kuponena mu lweseko.+ Kine muchima wakebesha, pakuba mubiji wakooka.”+ 42 Kabiji wayile ja bubiji na kulomba ne kwamba’mba: “Tata, umvwe kechi kyakonsheka kuba’mba kano katomeno kampitaile ne, bino amba kanatu ntome, kyaswa muchima wenu kyubiwe.”+ 43 Byo abwelele jibiji wibataaine balaala, mambo bajinga na tulo. 44 Kabiji byo ebashile, wayile na kulomba ja busatu, ne kwamba kintutu kimo. 45 Kepo abwelele ku baana ba bwanga ne kwibambila’mba: “Pa kino kimye kyanema, anweba mwalaala na kukokoloka! Umvwai! Kimye kyafwenya pepi kuba’mba Mwana muntu bamusolole ne kumupana mu maboko a bandengamambo. 46 Imanai, twayai tuyenga. Talai! Wa kunsolola ujitu pepi.” 47 Byo akyambilenga, ponkapo Yudasa wa mu batumwa Jikumi na Babiji waishile kwi aye na jibumba jikatampe jasendele mapoko ne tukonkolo, jo batumine ku bañanga bakatampe ne bakulumpe.+

48 Aye wa kumusolola wibabuujile kiyukilo amba: “Yenka ye nsakufyompa, ye iye; mumukwate.” 49 Kabiji byo ayile kwi Yesu wamwambijile’mba: “Mutende mwane, Labi!” kepo amufyompele. 50 Bino Yesu wamwipwizhe’mba: “Obewa mukwetu, waiya na kuba ka kuno?”+ Kepo baishile na kukwata Yesu ne kumukasa. 51 Kabiji ponkapo umo wajinga ne Yesu wasomwene mpoko yanji ne kukopola kutwi kwa kalume wa ñanga mwine mukatampe.+ 52 Yesu wamwambijile’mba: “Bwezha mpoko yobe mu kikwa,+ mambo bonse basenda mpoko bakafwa ku mpoko.+ 53 Nanchi mubena kulanguluka’mba nakonsha kukankalwa kulomba Batata amba bantumine mazhita a bamalaika kukila pa 12 pa kino kimye nyi?+ 54 Pano nga Binembelo byaamba’mba bintu bikobiwa mu jino jishinda, byakonsha kufika byepi?” 55 Pa kyonkakya kimye, Yesu waambijile mabumba amba: “Nanchi mwaji kwiya na mapoko ne na tukonkolo na kunkwata nobe kapondo nyi? Pa juba pa juba, natanwanga mu nzubo ya Lesa na kufunjisha,+ bino kechi mwaishile na kunkwata ne.+ 56 Abino byonse byamweka pa kuba’mba bifike abya byanembele* bangauzhi.”+ Kepo baana ba bwanga bonse bamushile ne kunyema.+

57 Aba bamukwachile Yesu, bamutwajile kwi Kaifasa+ ñanga mwine mukatampe, konka kwakonkene banembeshi ne bakulumpe.+ 58 Bino Petelo wamulondejilenga katwezhimina, kufikatu ne ku kipango kya ñanga mwine mukatampe, byo atwelele mukachi, waikele na ba mingilo ba ku nzubo kuba’mba amone kisakumumwekela.+

59 Bañanga bakatampe ne kije kyonse kya Saniedilini bakebelenga byambo bya bubela bya kushiina Yesu pa kuba’mba bamwipaye.+ 60 Bino bakankelwe, nangwa kya kuba baletele bakamonyi ba bubela bavula.+ Kabiji kwaishile babiji 61 ne kwamba’mba: “Uno muntu waambile’mba, ‘Amiwa nakonsha kukundula nzubo ya Lesa ne kwiishimika mu moba asatu.’”+ 62 Ponkapo ñanga mwine mukatampe waimene ne kumwambila’mba: “Nanchi kechi ukeba kukumbula nenyi? Usakwambapo’mba ka pa bino bintu byo babena kukushiina bano bantu?”+ 63 Bino Yesu wazhindaminetu nzoo.+ Onkao mambo, ñanga mwine mukatampe wamwambijile’mba: “Nakuchipisha mu jizhina ja Lesa mumi namba witubuule umvwe wi Kilishitu, Mwana Lesa!”+ 64 Yesu wamwambijile’mba: “Anweba bene yenu mwaamba. Bino nemwambila namba: Kufuma lelo mukamona Mwana muntu+ saka aikala ku kuboko kwa kilujo kwa bulume+ kabiji saka eya mu makumbi.”+ 65 Kepo ñanga mwine mukatampe atabwile kivwalo kyanji kya peulu ne kwamba’mba: “Waamba mwenga! Ñanyi bishiino bikwabo byo tusakukeba ku bakamonyi? Mwaumvwa mwenga ye aamba. 66 Musakwambapo amba ka?” Abo bakumbwile’mba: “Wafwainwa kufwa.”+ 67 Kepo bamushipijile mate ku meso+ ne kumwimba makofi.+ Bakwabo bamuzhangawilemo mapi ku meso,+ 68 ne kumwambila’mba: “Aula kwi atweba, obewa Kilishitu. Ñanyi wakupuma?”

69 Petelo byo aikele pangye mu kipango, nsongwakazhi wa mwingilo waishile kwi aye ne kwamba’mba: “Ne anweba mwajinga ne Yesu mwina Ngalilea!”+ 70 Bino aye wakaine pa meso a bonse amba: “Amiwa kechi nayuka kyo ubena kwambapo ne.” 71 Byo ayile ku kazubo ka pa kibelo, nsongwakazhi mukwabo wamumwene ne kubuula boba bajingapo amba: “Awe muntu wajinga ne Yesu mwina Nazala.”+ 72 Wakaine jikwabo ne kuchipa’mba: “Amiwa kechi namuyuka uno muntu ne!” 73 Byo papichiletu kakimye kacheche, aba bo aimene nabo baishile ne kumwambila Petelo amba: “Kwambatu kine, ne obewa wi mwananji wa bwanga, mambo mulaka* wobe wakusolola.” 74 Kepo atatwile kwifingisha ne kuchipa amba: “Amiwa kechi namuyuka uno muntu ne!” Ponkapo shikombwe wakokwele. 75 Petelo wavulukile byamwambijile Yesu amba: “Shikombwe saka akyangye kukokola, usakunkana jisatu.”+ Kabiji walupukile pangye ne kujila kya kine kine.

27 Byo bwakile lukelo, bañanga bakatampe bonse ne bakulumpe baumvwañene kuba’mba bepaye Yesu.+ 2 Byo bamukashile, bamutwajile kwi kitumbafumu Pilato.+

3 Yudasa yenka wamusolwele, byo amwene’mba Yesu bafuukulapo kumwipaya, kyamukolele bingi ku muchima kabiji wabwezhezhe mali a siliva 30 ku bañanga bakatampe ne bakulumpe,+ 4 ne kwamba’mba: “Nalenga mambo byo nasolwele muntu wabula mambo.” Abo bamwambijile’mba: “Ao mambo obe. Obe mwine usakuyuka bya kuba!”* 5 Ponkapo watayile mali a siliva panshi mu nzubo ya Lesa ne kuya. Kepo ayile na kwikujika.+ 6 Bino bañanga bakatampe batolawile mali a siliva ne kwamba’mba: “Kechi kyawama kwiabika mu kipao kyazhila ne, mambo ke mali a mashi.” 7 Byo besambilepo, baingijishe ano mali kupotamo bujimi bwa mbumbi kwikala bwa kuzhiikamo benyi. 8 Onkao mambo, buno bujimi butongolwa’mba Bujimi bwa Mashi+ kufikatu ne lelo. 9 Kepo kyafikile akya kyaawile ngauzhi Yelemiya amba: “Bashikwile mali a siliva 30 o bafuukwijile muntu, bena Isalela bamo o batongwele kumupotesheshapo, 10 kabiji beengijishe kupotamo bujimi bwa mbumbi monka mwankambizhizhe Yehoba.”*+

11 Yesu byo aimene kwi kitumbafumu, kitumbafumu wamwipwizhe’mba: “Nanchi obewa wi Mfumu wa Bayudea nyi?” Yesu wamukumbwile’mba: “Anwe bene yenu mwaamba.”+ 12 Bino byo bamupelengamo mambo ku bañanga bakatampe ne bakulumpe, aye kechi wibakumbwile ne.+ 13 Kepo Pilato amwipwizhe’mba: “Nanchi kechi ubena kumvwa bintu byavula byo babena kukushiina nenyi?” 14 Bino aye kechi wamukumbwile ne, waubiletu nzoo, kya kuba kitumbafumu wakuminye bingi.

15 Pa kijiilo kya lupitailo kyonse, kitumbafumu wakasululangapo kaili yense ye bakebanga ku jibumba.+ 16 Pa kyonkakya kimye, kwajinga mbanzhi ye bakashile ye batelanga’mba, Balabasa. 17 Onkao mambo, byo bakonkene pamo, Pilato wibepwizhe’mba: “Wepi ye mubena kukeba’mba nemukasulwile, Balabasa nyi, inyi Yesu ye batela’mba Kilishitu?” 18 Mambo Pilato wayukile’mba kichima kyo kibalengejile kumuleta kwi aye. 19 Kabiji byo aikele pa kipona kya kuchibilapo mambo, mukazhanji watumine mawi amba: “Kange mumukatazhe awo muntu waoloka ne, mambo naji kumanama bingi lelo mu kiloto na mambo a aye.” 20 Bino bañanga bakatampe ne bakulumpe bakambizhe jibumba amba bebape Balabasa,+ bino amba Yesu bamwipaye.+ 21 Kabiji kitumbafumu wibepwizhe’mba: “Pa bano babiji, wepi ye mubena kukeba’mba nemukasulwile?” Abo bakumbwile’mba: “Balabasa.” 22 Pilato wibepwizhe’mba: “Pano nsakuba byepi na Yesu utelwa’mba Kilishitu?” Bonse baambile’mba: “Mukobekai pa kichi!”*+ 23 Aye wibepwizhe’mba: “Mambo ka? Ñanyi kintu kyatama kyo auba?” Abo bakizhizhemo ne kukizhamo na kubijika’mba: “Mukobekai pa kichi!”+

24 Byo amwene’mba bantu kechi babena kumvwa ne, babena kuwowakanatu, Pilato watolele mema ne kowa ku maboko jibumba saka jimonako kabiji wibambijile’mba: “Amiwa nafumamo mu mambo a mashi a uno muntu. Ano mambo emushinkamane anwe bene.” 25 Kabiji bantu bonse baambile’mba: “Mashi anji etushinkamane atweba ne baana betu.”+ 26 Kepo ebakasulwijile Balabasa, kabiji wakambizhe’mba Yesu bamuzhipaule+ ne kumupana amba bamwipayile pa kichi.+

27 Kepo bashilikale ba kwa kitumbafumu basendele Yesu ne kumutwala ku nzubo ya kitumbafumu ne kukonkanya bashilikale bonse kwi aye.+ 28 Bamuvuujile bivwalo byanji ne kumuvwika kivwalo kyachijisha,+ 29 kabiji balukile munchinya wa miba ne kumuvwika ku mutwe ne kumupa jitete mu kuboko kwanji kwa kilujo. Byo bamufukamijile, batatwile kumwendeleka ne kwamba’mba: “Mutende* mwane, anweba Mfumu wa Bayudea!” 30 Kabiji bamushipijile mate+ ne kumwangata jitete ne kutendeka kumupumajo ku mutwe. 31 Byo balekele kumwendeleka, bamuvuujile kivwalo ne kumuvwika bivwalo byanji bya peulu ne kumutwala na kumupopa pa kichi.+

32 Byo bayilenga, bataaine mwanamulume mwina Kilene wa jizhina ja Shimona. Uno muntu bamukambizhe kumusendelako kichi* kyanji kya lumanamo.+ 33 Byo bafikile ku mpunzha yatelwanga’mba Ngolongota, ko kuba’mba, Mpunzha ya Kiboyongolo,+ 34 bamupele binyu byo bavwangileko byalula amba atome;+ bino byo atompelepo wakaine kwibitoma. 35 Byo bamupopele pa kichi, baabene bivwalo byanji kupichila mu kuta bubale,+ 36 kabiji baikele konka saka bamusopa. 37 Banembele ne kiyukilo kya mambo o bamupelemo kyo babikile peulu ya mutwe wanji amba: “Uno ye Yesu Mfumu wa Bayudea.”+

38 Kepo tupondo tubiji betukobekele pamo ne aye pa bichi, kamo ku kilujo ne kakwabo ku kipiko kyanji.+ 39 Kabiji bantu bapichilenga bamwambijilenga mwenga+ saka benauna mitwe yabo+ 40 ne kwamba’mba: “Obewa waambanga’mba, wakonsha kukundula nzubo ya Lesa ne kwiishimika mu moba asatu,+ ipulushe obe mwine! Umvwe wi mwana Lesa, fuma popo pa kichi* kya lumanamo!”+ 41 Ne bañanga bakatampe, banembeshi ne bakulumpe nabo bamwendelekelenga ne kumwambila’mba:+ 42 “Wapulushanga bakwabo; bino wakankalwa kwipulusha aye mwine! Aye ye Mfumu wa bena Isalela;+ mulekai afume pa kichi* kya lumanamo ne atweba tusakumwitabila. 43 Waketekela mwi Lesa; umvwe Lesa wamutemwa; lekai amupulushe,+ mambo waambile’mba, ‘Amiwa yami Mwana Lesa.’”+ 44 Ne tupondo to bamukobekele nato pa bichi, twamwendelekelenga.+

45 Pa jiola* ja butanu na bumo, kwaishile mfishi mu kyokya kyalo kyonse kufikatu ne pa jiola* ja butanu na buna.+ 46 Byo kyafikile nobe pa jiola ja butanu na buna, Yesu wabijikile’mba: “Eli, Eli, lama sabakatani?” ko kuba’mba, “Lesa wami, Lesa wami, mambo ka o mwanshila bunke?”+ 47 Byo baumvwine bino, bamo baimene konka, batendekele kwamba’mba: “Uno muntu ubena kwita Elaija.”+ 48 Ponkapo umo mwi abo wanyemene lubilo kuya na kutola kimvwambai ne kwikitumpa mu binyu byasasa ne kwikisomeka ku jitete ne kumupa amba atome+ 49 Pakuba bakwabo baambilenga’mba: “Mulekai! Tumone inge Elaija usakwiya na kumupulusha.” 50 Kabiji Yesu wabijikile jikwabo ne kufwa wafwile.+

51 Ponkapo kipembe kya mu nzubo yazhila+ kyaabenepo pakachi+ kufuma peulu kufika panshi,+ kabiji kwaishile kitentanshi kikatampe ne mabwe alajikile. 52 Ne bilende* byashinkukile ne mibiji yavula ya bazhijikwa bafwile kala yazhiikukile 53 (ne bantu bafumine ku bilende kimye Yesu kyo asangukile, batwelele mu muzhi wazhila), ne bantu bavula beimwene. 54 Bino mukulumpe wa bashilikale ne boba basopelenga Yesu byo bamwene kitentanshi ne bintu byamwekelenga, baumvwine bingi moyo ne kwamba’mba: “Kine uno wajinga Mwana Lesa.”+

55 Kabiji banabakazhi bavula baimene palepa byobya saka batala, bonka balondejilenga Yesu kufuma ku Ngalilea na kumwingijila;+ 56 pa bano pajinga Maliya Mangadala ne Maliya inanji Yakoba ne Yosesa ne inabo baana ba kwa Zebede.+

57 Byo kyafikile ke mabanga, kwaishile nonshi wafumine ku Alimatea wa jizhina ja Yosefwa, yenka waikele ke mwana wa bwanga wa kwa Yesu.+ 58 Uno muntu wayile kwi Pilato na kulomba mubiji wa kwa Yesu.+ Kepo Pilato akambizhe’mba bamupeye.+ 59 Yosefwa wasendele mubiji ne kumupombakanya mu kisapi kyatoka kyawama kya linenyi,+ 60 ne kumubika mu kilende* kyanji kya katataka+ kyo asongele mu jibwe. Kabiji byo aalumwijileko jibwe jikatampe ku kibelo kya kilende,* wafumineko. 61 Bino Maliya Mangadala ne Maliya mukwabo baikele ku kilende.+

62 Juba jalondejilepo pa kupwisha kunengezha Sabado,+ bañanga bakatampe ne Bafaliseo bakonkene pamo kwi Pilato, 63 ne kumwambila’mba: “Anweba nkambo, twavuluka bintu byaambile yewa mujimbijimbi saka akiji mumi amba, ‘Pa juba ja busatu nkasanguka.’+ 64 Onkao mambo, kambizhai kuba’mba kilende bekisopenga kufikatu ne pa juba ja busatu, pa kuba’mba baana banji ba bwanga bakabule kumwibamo+ ne kwambila bantu amba, ‘Wasanguka mu bafu!’ Kabiji buno bujimbijimbi bwapelako bukakilamo kutama kukila butanshi.” 65 Pilato wibambijile’mba: “Sendai bakasopa. Muye nabo bakasopenga kilende.” 66 Onkao mambo, bayile na kushinkishako jibwe ku kilende ne kubikako bakasopa.

28 Juba ja Sabado byo japwile, byo bwayilenga na kukya pa juba jitanshi mu mulungu, Maliya Mangadala ne Maliya mukwabo bayile ku kilende.+

2 Kwajinga kitentanshi kikatampe, mambo malaika wa Yehoba* wafumine mwiulu ne kwalumunako jibwe, kabiji waikele ponka.+ 3 Wamwekelenga nobe kubesha kwa mvula, ne bivwalo byanji byatokeletu too nobe mabebe.+ 4 Na mambo a kumuchina, aba basopelenga kilende baumvwine bingi moyo ne kwikala nobe bafwa.

5 Bino malaika waambijile banabakazhi amba: “Kuba moyo ne, nayuka namba mubena kukeba Yesu ye baipayijile pa kichi.+ 6 Aye kechi uji kuno ne, mambo bamusangula kala, monka mo aambijile.+ Iyai, monai po alaajile. 7 Pelawizhai kabuulai baana banji ba bwanga amba bamusangula kala mu bafu, kabiji watangilako kala ku Ngalilea.+ Mukamumona konkakwa. Umvwai byo nemubuula.”+

8 Onkao mambo, byo bafumineko bukiji ku kilende,* saka baji na moyo ne na lusekelo lukatampe, bayile lubilo na kubuula baana banji ba bwanga.+ 9 Ponkapo Yesu wibasambakene ne kwibemuna’mba: “Mutende mwane!” Ne abo bafikile pepi ne kumukwata ku maulu ne kumulambila.* 10 Kepo Yesu ebambijile’mba: “Kwakamwa ne! Yainga mukabuule balongo bami kuba’mba baye ku Ngalilea kabiji bakammona konkakwa.”

11 Byo bakiyilenga, bakasopa bamo+ bayile mu muzhi ne kubuula bañanga bakatampe bintu byonse byamwekele. 12 Bano bonse byo bakonkene pamo na bakulumpe ne kumvwañana, bapele bashilikale mali avula a siliva 13 ne kwibabuula’mba: “Mwambe’mba, ‘Baana banji ba bwanga baji kwiya bufuku ne kumwibamo mubiji saka twalaala.’+ 14 Kabiji umvwe kitumbafumu omvwe kino, atweba tusakwisamba* nanji, kabiji anweba kange mwakamwe ne.” 15 Onkao mambo, basendele mali a siliva ne kubila monka mo bebabuujile, kabiji bino byambo byakumbene mu Bayudea kufika ne lelo jino.

16 Nangwa byonkabyo, baana ba bwanga 11 bayile ku Ngalilea+ ku mutumba konka Yesu ko ebambijile amba koko bakasambakena.+ 17 Byo bamumwene, bamulambijile,* bino bamo bazhinaukilenga. 18 Yesu waishile ko baji ne kwibambila’mba: “Lesa wampa luusa lonse pa bintu bya mwiulu ne bya pano pa ntanda.+ 19 Onkao mambo, yainga na kufunjisha bantu ba mu bisaka byonse bya bantu+ kwikala ke baana bami ba bwanga, ne kwibabatizha+ mu jizhina ja Tata ne ja Mwana ne ja mupashi wazhila, 20 ne kwibafunjisha kulama bintu byonse byo nemukambizha.+ Kabiji yukai’mba nji nenu moba onse kukafikatu ne ku mpelo ya buno bwikalo.”*+

Nangwa’mba “wa kisemi mwafumine.”

Nangwa’mba “Mesiasa; Mushingwa.”

Nangwa’mba “ngovu ingila.”

Pa bimye 237 byo jitanwamo, pano po patanshi mu Binembelo bya Kingiliki bya Bwina Kilishitu patanwa jizhina ja Lesa, ja Yehoba, mu uno Baibolo. Monai bya Kulumbulula A5.

Jaesakana na jizhina ja Kihebelu ja kuba’mba Yeshua, nangwa Yoshua, jilumbulula’mba “Yehoba ye Lupulukilo.”

Monai bya Kulumbulula A5.

Monai bya Kulumbulula A5.

Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “kukunyika bilungi.”

Nangwa’mba “Mesiasa; Mushingwa.”

Nangwa’mba “kukunyika kilungi.”

Monai bya Kulumbulula A5.

Monai bya Kulumbulula A5.

Monai bya Kulumbulula A5.

Nangwa’mba “mweo.”

Kampe kufuma ku kyambo kya Kihebelu kya kuba’mba “musele.”

Monai bya Kulumbulula A5.

Nangwa’mba “wibatumpilenga; wibebizhenga.”

Monai bya Kulumbulula A5.

Monai bya Kulumbulula A5.

Monai bya Kulumbulula A5.

Nangwa’mba “Kibunji kya Mizhi Jikumi.”

Nangwa’mba “bakimote.”

Nangwa’mba “ba mutende.”

Nangwa’mba “ntumbe ya kupiminako.”

Mpunzha ko basokelanga bintu byatama pangye ya Yelusalema. Monai Mutanchi.

Mu Kingiliki, “makwadilanyi apelako.” Monai bya Kulumbulula B14.

Monai Mutanchi.

Monai Mutanchi.

Mu Kingiliki, poneya. Monai Mutanchi.

Monai bya Kulumbulula A5.

Ko kuba’mba, kukongola kwa kubula nsubu.

Nangwa’mba “kupa balanda bupe.” Monai Mutanchi.

Ko kuba’mba, nkongole.

Ko kuba’mba, nkongole.

Nangwa’mba “kechi batako maana ku mmwekelo yabo ne.”

Nangwa’mba “jimona bulongo.” Mu Kingiliki, “jijitu.”

Mu Kingiliki, “jatama; jibi.”

Nangwa’mba “myeo.”

Nangwa’mba “mweo.”

Monai bya Kulumbulula B14.

Nangwa’mba “kukunyika kilungi.”

Nangwa’mba “bilende bya kivuluko.”

Nangwa’mba “kwikala kya kusendalala ku tebulu.”

Nangwa’mba “kwikala kya kusendalala ku tebulu.”

Nangwa’mba “kukunyika kilungi.”

Nangwa’mba “wa mukoyo.”

Nangwa’mba “bivwalo bikwabo.”

Nangwa’mba “uchinchika.”

Jizhina jo beta Satana, mfumu, nangwa’mba ntangi, wa bandemona.

Nangwa’mba “bumi.”

Monai Mutanchi.

Mu Kingiliki, “asaliona.” Monai bya Kulumbulula B14.

Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “bumi.”

Nangwa’mba “bumi.”

Nangwa’mba “kivwalo kyawamisha?”

Mu Kingiliki, “ku meso obe.”

Nangwa’mba “bintu bifumamo.”

Nangwa’mba “Hadesi,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “myeo yenu.”

Nangwa’mba “kyapeela kusenda.”

Nangwa’mba “kalepu.”

Nangwa’mba “mweo wami uji na.”

Jizhina jo beta Satana.

Nangwa’mba “kino kisemi.” Monai Mutanchi, “Bwikalo.”

Nangwa’mba “kyabula bukishinka.”

Nangwa’mba “bincha.”

Nangwa, “ntendekelo ya pano pa ntanda.”

Nangwa’mba “kisemi.” Monai Mutanchi, “Bwikalo.”

Nangwa’mba “kisemi.” Monai Mutanchi, “Bwikalo.”

Nangwa’mba “kisemi.” Monai Mutanchi, “Bwikalo.”

Ko kuba’mba, Heloda Antipasa. Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “kwikala kya kusendalala ku tebulu.”

Ko kuba’mba, ku ma 3 koloko ku makya, kufika pa kusela juba ku ma 6 koloko lukelo.

Nangwa’mba “kukunyika kilungi.”

Nangwa’mba “mwenga.”

Mvuzho ya kyambo kya Kingiliki kya poneya. Monai Mutanchi.

Ko kuba’mba, kubula kwitokesha mwayila mizhilo.

Nangwa’mba “kukunyika kilungi.”

Nangwa’mba “bazhikilwe na nzala.”

Nangwa’mba “bitumbe bya kusendelamo.”

Nangwa’mba “kyabula bukishinka.”

Nangwa’mba “bitumbe bya kusendelamo.”

Nangwa’mba “Hadesi,” ko kuba’mba, kilende kya bantu bonse. Monai Mutanchi.

Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “mweo.”

Nangwa’mba “mweo.”

Nangwa’mba “mweo.”

Nangwa’mba “mweo.”

Monai bya Kulumbulula A3.

Mu Kingiliki, “Madilakima abiji.” Monai bya Kulumbulula B14.

Monai bya Kulumbulula B14.

Monai Mutanchi.

Monai bya Kulumbulula A3.

Nangwa, “bashenu.”

Mu Kingiliki, “ ukamukajipile pa.”

Mu Kingiliki, “kanwa.”

Matalenta a siliva 10,000 aesakene pamo na mandenali 60,000,000. Monai bya Kulumbulula B14.

Nangwa’mba “kukunyika kilungi.”

Monai bya Kulumbulula B14.

Mu Kingiliki, poneya. Monai Mutanchi.

Monai bya Kulumbulula B14.

Ko kuba’mba, ku ma 9 koloko lukelo.

Ko kuba’mba, ku ma 12 koloko mute.

Ko kuba’mba, ku ma 3 koloko mute.

Ko kuba’mba, ku ma 5 koloko mabanga.

Monai bya Kulumbulula B14.

Monai bya Kulumbulula B14.

Monai bya Kulumbulula B14.

Mu Kingiliki, “jatama; jibi.”

Nangwa’mba “nempanyi.”

Nangwa’mba “kukunyika kilungi.”

Nangwa’mba “mweo.”

Monai bya Kulumbulula A5.

Mu Kingiliki, “mutwe wa pa jikonka.”

Monai bya Kulumbulula A5.

Nangwa’mba “kwikala kya kusendalala ku tebulu.”

Monai bya Kulumbulula B14.

Monai bya Kulumbulula A5.

Monai Mutanchi.

Monai bya Kulumbulula A5.

Nangwa’mba “babayisha mfilaketele yabo.”

Nangwa’mba “byawamisha.”

Nangwa’mba “Mufunjishi.”

Monai bya Kulumbulula A3.

Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “bilende bya kivuluko.”

Monai Mutanchi.

Nangwa, “imushajila ke masalatu.”

Monai bya Kulumbulula A5.

Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “kisemi.” Monai Mutanchi, “Bwikalo.”

Nangwa’mba “uchinchika.”

Monai Mutanchi.

Monai Mutanchi.

Nangwa’mba “kine kimye kya bufuku.”

Talenta wa Bangiliki waesakene na makilogalamu 20.4. Monai bya Kulumbulula B14.

Mu Kingiliki, “siliva.”

Mu Kingiliki, “siliva.”

Nangwa’mba “kubula bya kuvwala.”

Nangwa’mba “kwikala kya kusendalala ku tebulu.”

Nangwa’mba “nyimbo; masalamo.”

Nangwa’mba “mweo wami.”

Nangwa’mba “binembelo.”

Nangwa’mba “ñambilo.”

Nangwa’mba “Ao ke mambo obe.”

Monai bya Kulumbulula A5.

Nangwa’mba “Mwipayilai pa kichi!”

Nangwa’mba “Totai.”

Monai Mutanchi.

Monai Mutanchi.

Monai Mutanchi.

Ko kuba’mba, ku ma 12 koloko mute.

Ko kuba’mba, ku ma 3 koloko mute.

Nangwa’mba “bilende bya kivuluko.”

Nangwa’mba “kilende kya kivuluko.”

Nangwa’mba “kilende kya kivuluko.”

Monai bya Kulumbulula A5.

Mu Kingiliki, “kilende kya kivuluko.”

Nangwa’mba “kukunyika bilungi.”

Nangwa’mba “kumwitabisha.”

Nangwa’mba “kukunyika kilungi.”

Nangwa’mba “kisemi.” Monai Mutanchi, “Bwikalo.”

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu