Baana Byo Bakeba Ku Bansemi Babo
NSEMI yense wamulume ne wamukazhi ubapo kintu kimo kyanema bingi. Bonse bobatu ku iwe kwafuma ka kintu kamo, kumukwabo nako kwafuma kakwabo. Tuno tubintu twikalatu ke kamo munda mwa nsemi wamukazhi ne kulengeka ke mwana. Kyo kine kintu bantu kyo bobilatu inge mwana wasemwa ke bambe amba akye “ke kintu kya kukumya.”
Aku mwana usemwatu, bansemi ba yewo mwana bekala bingi na mutembo, kabiji monka muyila na kukomena mwana mutembo nanji mo monka. Baana bakebewa bukwasho kimye kyo babena kukoma mu maana, mu milanguluko, mu byubilo, ne ku mupashi.
Pa kuba’mba mwana akome bulongo, kikebewa bingi kumutemwa ku bansemi banji. Nangwa kya kuba kyanema bingi bansemi kwambila mwanabo amba na kutemwa, pano bino abuno butemwe bukebewa kwibumwesha. Kwambatu kine, baana bakebewa kwibafunjisha. Bakebewa kwibabula mwakwikela. Pa kuba’mba mube bino byonse kikebewa kutendeka baana saka bakijitu bacheche. Umvwe ne kwibafunjisha ne, bakonsha kutendeka kuba bintu byabula kufwainwa.
Mu Baibolo mo muji mafunde awama a kufunjisha baana. Mu ano mafunjisho mufuma bintu byawama bingi. Umvwe baana ke bafunde ano mafunjisho po po bakonsha kuyuka amba byo babena kufunda kechi byambo bya bantu ne, ke byambo byaamba Mulenga wabo, Shabo wa mwiulu. Kino kilengela kunemeka byambo byaambiwa mu Baibolo.
Baibolo wakambizha bansemi kufunjisha baana babo. Pano bino monka muya na kukomena baana, bansemi kibakatazha bingi kufunjisha baana babo. Uno buku wa Fundai ku Mufunjishi Wayukisha, wanembelwa kuba’mba akwashenga bansemi pa kufunjisha baana babo. Bansemi bakonsha kutangila pamo na mwanabo byambo biji mu uno buku. Kabiji uno buku wawama bingi mambo ulengela bakyanyike kwisamba na ubena kwibatangilako.
Uno buku wanembelwa mu jishinda ja kuba mwana saka akumbula. Muji mepuzho avula bingi aipuzhiwa. Umvwe mwafika paji bwipuzho, ko bwapelela kuji kakishilwa (—). Kano kakishilwa kabena kumwesha’mba mwafwainwa kukitulumanako ne kupembela mwana wakumbula. Baana bakebewa saka bambapo. Umvwe ne kuba saka bambapo ne, kuba batako muchima ne.
Kabiji ano mepuzho akemukwashanga kuyuka bibena kulanguluka mwana. Kimo kimye mwana wakonsha kukumbulatu mikumbu ingi ingitu. Pano bino byambo byanembwa panyuma ya bwipuzho ke bya kukwasha mwana mu ndangulukilo.
Kabiji mu uno buku muji bipikichala kukila pa 230. Pa bino bipikichala paji ne byambo bya kulengela mwana kwamba bintu byo amona ne byatangiwa. Onkao mambo mwafwainwa kumwena pamo bino bipikichala na mwana. Bikwasha bingi mambo byaamba pa lufunjisho lwafunjiwa.
Umvwe awo mwana wayuka kutanga, mwambilai atangishenga nenuwa saka muteleka. Inge ke atange kimye kyonse, po po akomvwisha byambo biji mu uno buku kabiji bikamufika pa muchima. Pa kuba’mba mwipwiluluke na mwanenu, kimye kyonse mwafwainwa kutangilanga pamo uno buku.
Mu moba a kunyumakwe baana kechi baumvwanga byambo byatama, nabiji byambo byaamba pa bulalelale, mipashi, ne bintutu bikwabo byatama byonka byo kibena kubiwa ano moba ne. Onkao mambo kikebewa kwibazhikijila. Mu uno buku mo muji byambo byakonsha kwibazhikijila mambo kechi wapita mu mbaji ne. Pano bino, kyanema bingi kuba’mba baana bamuyuke Yehoba Lesa, Nsulo ine kufuma Maana. Yesu, Mufunjishi Wayukisha naye ukwasha bantu kuba bino. Twaketekela kuba’mba kine uno buku usakwimukwasha bingi mu bwikalo bwenu ne kisemi kyenu, mambo umvwe ke mu mutokeshe Yehoba pa muchima mukobilwa bibusa.