Bukumotu Makatazho
Onse Akapwe!
Mu bwikalo bwenu kampepo mwakishikishapo kala’mba, ‘Mambo ka nanchi makatazho kyo avujila bibye?’ Pa myaka yavula yapitapo, bantu bamanama bingi na mambo a makondo, buyanji, bya malwa, nshiji, kubela, ne lufu. Pa myaka kitota yapitapo bantu bapita bingi mu makatazho. Nanchi ano makatazho onse akapwa nyi?
Kitekenesha bingi kuyuka’mba ano makatazho bukumotu akapwe! Mambo a Lesa, Baibolo, aamba’mba: “Babi bakekala ke kafwako. . . Pakuba bakimote bakaswana ntanda. Kabiji bakasangalela mu kuvula kwa mutende.” Moba anga? Watwajijila’mba “Baoloka bakaswana ntanda, ne kwikalamo myaka ne myaka.”—Masalamo 37:10, 11, 29.
Panyuma ya kuba Lesa wafumyapo bubi ne makatazho, ntanda ikekala paladisa. Bantu pano popo bakekalanga bwikalo bwawama kabiji bwa lusekelo myaka ne myaka. Mambo a Lesa aambila jimo amba: “[Lesa] ukashimuna mipolo yonse ku meso abo; ne lufu kechi lukekalako jibiji ne; nangwa mabingo, nangwa kujila, nangwa misongo kechi bikekalako jibiji ne.”—Lumwekesho 21:4.
Mu yoya ntanda ipya, bafu nabo bakasangulwa ne kwikala na bumi jibiji mambo kyanembwa’mba: “Kukekala lusanguko lwa baoloka ne babula koloka.” (Byubilo 24:15) O ene mambo Yesu o aambijile yewa kapondo walapijile ne kwitabila mwi aye amba: ‘Ukekala ne amiwa mu Paladisa.’—Luka 23:43.
Makatazho Atendekele Byepi?
Lesa wakebelenga’mba bantu bekalenga bwikalo bwawama, pano nga mambo ka o aswishishe makatazho? Mambo ka o aswishisha makatazho kimye kyabaya bibye?
Kimye Lesa kyo alengele ba Adama ne Evwa, wibalengele na mibiji ne milanguluko yalumbuluka. Wibabikile mu bujimi bwa paladisa ne kwibapa mwingilo wawama wa kwingila. Baibolo ushimuna’mba: “Lesa wibimwene byonsetu byo alengele, kabiji byonsetu byaji byawamishatu.” (Ntendekelo 1:31) Umvwe bakokejile Lesa, inge basemene baana balumbuluka, kabiji ntanda yonse umvwe yaikele ke paladisa mwakwikala bantu myaka ne myaka mu mutende ne lusekelo.
Lesa walengele ba Adama ne Evwa mu jishinda jawama bingi mambo bajinga na lūsa lwa kwifuukwila bintu. Kechi bajinga nobe minkinyi ibula kulanguluka ne. Nangwa byonkabyo, pa kuba’mba bekale balusekelo, bafwainwe kutwajijila na kwingijisha lūsa lwabo lwa kwifuukwila bintu mu jishinda jawama, ne kukokela mizhilo ya Lesa. Lesa waambile’mba: “Amiwa ne Yehoba Lesa wenu, yenka wimufunjisha’mba mukamwenemo byawama, kabiji wimutangijila mu jishinda jo mwafwainwa kuyamo.” (Isaya 48:17) Kubula kwingijisha bulongo lūsa lwa kwifuukwila bintu mwakonsheshe kufuma bya malwa, mambo bantu kechi balengelwe’mba bakelamenga abo bene kwakubula Lesa kwibalama ne. Baibolo waamba’mba: ‘Muntu mwine na maana anji kechi wakonsha kusalulula jishinda jawama kuyamo ne, aye mwine muntu kechi uji na bulume bwa kwenda monka mwafwainwa ne.’—Yelemiya 10:23.
Kya bulandatu ke kya kuba’mba, bansemi betu batanshi balangulukile’mba bakonsha kwilama abo bene kwakubula buntangi bwa Lesa kabiji amba bakonsha kwikalatu bulongo. Pano bino, byo bakaine buntangi bwa Lesa, Lesa walekele kwibatangijila kabiji baikele ke bambulwakoloka. Batendekele kumanama, kabiji kyafuminemo bakotele ne kufwa bafwile. Byo tuji baana babo, twaswana bundengamambo ne lufu.—Loma 5:12.
Bumfumu—O Mambo Ene Akatampe
Mambo ka Lesa o abujiletu konauna ba Adama ne Evwa wabwela walenga ne bantu bakwabo? Mambo bumfumu bwa Lesa bwa pa bilengwa byonse, ko kuba’mba, lūsa lwanji lwa kulama lwazhinaukilwe. Bwipuzho bwajinga bwa kuba’mba, Ñanyi uji na lūsa lwa kulama, kabiji bukalama bwa kwa ñanyi bwawama? Kabiji kunungapo, Nanchi bantu bakonsha kwilamatu bulongo abo bene kwa kubula bukalama bwa Lesa nyi? Lesa wapaine kimye kyabaya kuba’mba bantu belamenga abo bene, kabiji kino kyakonsheshe kumweshatu patoka kana bantu bakonsha kwikala bulongo umvwe Lesa ke ebalame nangwa abo bene kwilama. Pakebewenga kupita kimye kyabaya kuba’mba bantu beseke makafulumende apusana pusana, misango yonse ya bwikalo, ne bupopweshi kwakubula buntangi bwa Lesa.
Ki ka kyafumamo? Mu myaka yonse ya bwikalo bwa bantu kyamwekatu patoka’mba bantu babena kupita bingi mu makatazho. Myaka kitota yapitapo, kyamwekatu patoka amba bantu babena kupita mu lumanamo lwabaya bingi kukilatu ne kala. Mamilyonyi a bantu baipaiwe mu nkondo ya kibiji ya ntanda yonse. Bantu kukila pa 100 milyonyi baipaiwa mu makondo. Bumbanzhi ne bukapondo byauba ne wo. Kwingijisha bizhima kwasampukila ne pakatele. Bikola bisambuzhana na mambo a bulalelale byakumbanatu ntanda yonse. Pa mwaka pa mwaka bantu nobe kajo babena kufwa na mambo a nzala ne bikolatu. Bisemi ne bwikalo bwawama byaonaika bingi konse konsetu. Kafwako kafulumende wa bantu wakonsha kupwisha ano makatazho ne. Kafwakotu nangwa umo wa kipwishapo kala bukote, kubela, nangwa lufu ne.
Bwikalo bwa bantu ano moba bujitu byonka byo kyaambijilwe jimo mu Baibolo. Mambo a Lesa amweshatu patoka kuba’mba “mu moba akapelako” a buno bwikalo “kukeya bimye byakatazha.” Kabiji byonka byaambile Baibolo, ‘bantu batama ne ba bujimbijimbi babena kutaminakotu.’—2 Timoti 3:1-5, 13.
Bukumotu Makatazho Akapwe
Bino bintu byonse bibena kumwesha’mba kimye kyo bebaswisha bantu kuba’mba belamenga abo bene bukumotu kikapwe. Kyamwekatu patoka amba bantu kechi bakonsha kwilama abo bene kwakubula bukalama bwa Lesa ne. Bukalama bwa Lesa bo bonkatu bwakonsha kuleta mutende, lusekelo, butuntulu bwa mubiji bwawama, ne bumi bwa myaka ne myaka. Onkao mambo, katatakatu bubi ne makatazho byaswishiwa na Yehoba bikapwe. Bukumotu Lesa akakuule bantu bonse kupichila mukonauna buno bwikalo bonse bubi.
Bungauzhi bwa mu Baibolo bwaamba’mba: “Mu moba a boba bamfumu [bukalama bwa bantu bubena kulama ano moba] aye Lesa wa mwiulu ukaleta bufumu [bwa mwiulu] bo bakabula konauna. . . . Bukalalaula buno bufumu bonse [makafulumende ajipo] ne kwibupwishatu shata! pakuba abo bukekala myaka ne myaka.” (Danyela 2:44) Kutumbijika bumfumu bwa Yehoba nangwa amba lūsa lwanji lwa kulama kupichila mu Bufumu bwa mwiulu, kyo kishina kine kya lufunjisho lwa mu Baibolo. Byo aambilenga pa kiyukilo kine kikatampe kya ‘moba apelako,’ Yesu waambile’mba: “Ano mambo awama a bufumu akasapwilwa panopantanda ponse mwa kwibashimwina ba mu mikoka yonse ya bantu; bino ke ku mpelo.”—Mateo 24:14.
Mpelo byo ikafika, bañanyi bakapuluka? Baibolo wakumbula’mba: “Baoloka bakekala mu ntanda, kabiji ne balumbuluka bakakelwa monka. Bino babi bakebafumyamo mu ntanda, ne ba bongozhi nabo bakebangatamo.” (Byambo bya Mana 2:21, 22) Baoloka ke boba bafunda kyaswa muchima wa Yehoba ne kwikyuba. Yesu waambile’mba: “Buno bo bumi bwa myaka, namba bemuyuke anweba, Lesa yenka wa kine, ne Yesu Kilishitu ye mwatumine.” (Yoano 17:3) Ee, ‘panopantanda pa bena kupita . . . , pa kuba aye uba kyaswa muchima wa Lesa ukekala myaka ne myaka.’—1 Yoano 2:17.
Binembelo byo twaingijisha byafuma mu Buku wa Lesa wa Kikaonde. Pa kinembelo umvwe panembwa NW, kibena kulumbulula’mba abyo byambo byatuntululwa kufuma mu Baibolo wa New World Translation of the Holy Scriptures—With References.