BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • od Kitango 9 pp. 87-104
  • Mashinda a Kusapwilamo Mambo Awama

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Mashinda a Kusapwilamo Mambo Awama
  • Bakwatankana Kuba Kyaswa Muchima wa Yehoba
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • KUSAPWILA KU NZUBO KU NZUBO
  • KUKEBA BANTU BAFWAINWA
  • KUBWELAKO
  • KUFUNJISHA BANTU BAIBOLO
  • KUKWASHA BANTU BAKEBA KUFUNDA PE LESA KWIYA MU JIBUMBA JA YEHOBA
  • KWINGIJISHA MABUKU ALUMBULULA BAIBOLO
  • BUSAPWISHI BWA KUSHUKILWA
  • NYAUNDA
  • KUKWATANKANA PA KUSAPWILA BANTU BA MILAKA YONSE
  • BUSAPWISHI BWA JIBUMBA
  • Kutendeka Kusapwila Bantu Bamba Mulaka Ungi
    Mwingilo Wetu wa Bufumu—2009
  • Umvwe Mwina Nzubo Wamba Mulaka Ungi
    Mwingilo Wetu wa Bufumu—2008
  • Bya Kwingijila Pamo Bulongo mu Nyaunda mo Bamba Milaka Yavula
    Mutanchi wa Kupwila kwa—Bwikalo ne Mwingilo Wetu wa Bwina Kilishitu January 2018
  • Saka Mukyangye Kutendeka Kusapwila, Mwafwainwa Kuyuka Mulaka Wamba Muntu
    Mwingilo Wetu wa Bufumu—2012
Monai Bikwabo
Bakwatankana Kuba Kyaswa Muchima wa Yehoba
od Kitango 9 pp. 87-104

KITANGO 9

Mashinda a Kusapwilamo Mambo Awama

YESU byo ajinga musapwishi wa mambo awama wabambakana, walengejile baana banji ba bwanga kufunjila kwi aye. Wayanga ku bantu na kwibafunjisha mu mazubo abo ne mu mapunzha mwatanwanga bantu bavula. (Mat. 9:35; 13:36; Luka 8:1) Yesu wasapwilanga bantu, kufunjisha baana banji ba bwanga ku mbaji ne kusapwila mabumba akatampe. (Mako 4:10-13; 6:35-44; Yoa. 3:2-21) Washukilwanga kimye kyafwainwa kwambilamo byambo bya lutundaiko ne luketekelo. (Luka 4:16-19) Nangwatu pa kimye kyo akebanga kukokoloka, aye kechi walekanga kusapwila ne. (Mako 6:30-34; Yoa. 4:4-34) Umvwe twatanga mashimikila a mu mwingilo wa kwa Yesu anembelwe na lutangijilo lwa mupashi wazhila, nanchi kechi kitutundaika kumulondela nenyi? Kine tutundaikwa bingi byonkatu byatundaikilwe batumwa.—Mat. 4:19, 20; Luka 5:27, 28; Yoa. 1:43-45.

2 Akimonai mashinda engijisha bena Kilishitu lelo jino pa kwingila mwingilo watendekele Yesu Kilishitu pepi na myaka 2,000 yapitapo.

KUSAPWILA KU NZUBO KU NZUBO

3 Byo tuji Bakamonyi ba kwa Yehoba, twayuka buneme bwa kusapwila mambo awama a Bufumu ku nzubo ku nzubo. Kusapwila ku nzubo ku nzubo jo jishinda jo twaingijisha pa myaka yavula. Kusapwila kwingijisha jino jishinda kwitukwasha kusapwila bantu bavula kabiji mwafuma bintu byawama bingi. (Mat. 11:19; 24:14) Mwingilo wa kusapwila ku nzubo ku nzubo ke jishinda jawama bingi ja kumwesheshamo byo twatemwa Yehoba ne bakwetu.—Mat. 22:34-40.

4 Kusapwila ku nzubo ku nzubo kechi jishinda ja katataka jatendeka Bakamonyi ba kwa Yehoba ne. Mutumwa Paulo waambile pa byo afunjishenga mu mazubo a bantu. Pa kulumbulula mwingilo wanji ku bakalama ba mu Efisesa, waambile’mba: “Kufumatu juba jitanshi jo naishile mu kibunji kya Asha, . . . kechi nalekele kwimubuula bintu byanema nangwa kuleka kwimufunjisha . . . ku nzubo ku nzubo ne.” Mu jino jishinda ne mu mashinda akwabotu, Paulo ‘washimwijile bulongo Bayudea ne Bangiliki kuba’mba bafwainwa kulapila ne kwalulukila kwi Lesa ne kwitabila mwi Nkambo yetu Yesu.’ (Byu. 20:18, 20, 21) Pa kyokya kimye, bamfumu ba bena Loma batundaikilenga kupopwela bankishi, kabiji bantu bavula ‘baakaminwenga balesa.’ Onkao mambo, bantu bafwainwe kupelawizha kukeba “Lesa walengele ntanda ne byonse bijimo,” yenka “ubena kubuula bantu bonse konse konse kuba’mba bafwainwa kulapila.”—Byu. 17:22-31.

5 Twafwainwa kwingila bukiji bukiji mwingilo wa kusapwila mambo awama ku bantu, mambo mpelo ya buno bwikalo bwatama ijitu pepi. Byo twayuka kino, kitulengela kwibikishako kwingila na ngovu. Kafwako jishinda jikwabo jakila jino ja kusapwila ku nzubo ku nzubo jaingila bulongo pa kimye kyabaya kukebelamo bantu baji na kilaka kya kukeba bukine ne. Jingila bingi bulongo ne lelo jino, byonkatu byo jaingijile mu moba a kwa Yesu ne a batumwa.—Mako 13:10.

6 Nanchi mwingila papelela bulume bwenu mu mwingilo wa ku nzubo ku nzubo nyi? Umvwe ibyo, yukai’mba Yehoba umvwa bingi bulongo. (Ezi. 9:11; Byu. 20:35) Mwingilo wa ku nzubo ku nzubo kechi wapeela ne. Mwakonsha kukooka nangwa kampe bemupa kusapwila mu nyaunda muji bantu bavula babula kukeba kuteleka. Kabiji kafulumende wakonsha ne kukanya mwingilo wetu. Kampe muji na bumvu kabiji kimukatazha bingi kutendeka kwisamba na bantu bo mwabula kuyuka. Onkao mambo, kimye kyo mubena kuya mu mwingilo wa ku nzubo ku nzubo mwakonsha kwikala na bijikila. Kange mulefulwe ne. (Lupu. 4:10-12) Byo mubena kupitamo kechi byapusana na bibena kupitamo balongo benu baji mu mapunzha akwabo ne.

7 Yesu walayile baana banji ba bwanga amba: “Yukai’mba nji nenu moba onse kukafikatu ne ku mpelo ya buno bwikalo.” (Mat. 28:20) Uno mulaye witutundaika bingi mu mwingilo wa kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga. Ne atweba twakonsha kwamba byonka byaambile mutumwa Paulo amba: “Bintu byonse nji na ngovu ya kwibyuba na mambo a yewa umpa bulume.” (Fili. 4:13) Ingijilainga pamo na kipwilo byo kyanengezha kusapwila ku nzubo ku nzubo. Inge saka mwingila na bakwenu, bakemutundaika ne kwimukwasha. Lombai bukwasho bwa kushinda mikiika yonse yo mwakonsha kupitamo, ne kwibikishako byo muji musapwishi wa mambo awama.—1 Yoa. 5:14.

8 Byo musapwila bantu mambo awama, kimukwasha kwamba pa “luketekelo lo muji nalo.” (1 Pe. 3:15) Mukayuka lupusano luji pa boba baketekela mu Bufumu bwa Lesa ne babula luketekelo. (Isa. 65:13, 14) Mukekala na lusekelo pa kuyuka’mba mwakookela mukambizho wa kwa Yesu wa kuba’mba “kyeya kyenu kimweke.” Kusapwila kwimulengela kukwasha bantu kuyuka Yehoba ne bukine bukebalengela kwikala na bumi bwa myaka ne myaka.—Mat. 5:16; Yoa. 17:3; 1 Timo. 4:16.

9 Bipwilo binengezha kuba’mba bingilengako mwingilo wa ku nzubo ku nzubo ku mpelo ya mulungu ne mukachi ka mulungu. Mu mapunzha mukatazha kutaana bantu pa mazubo mute, bipwilo bimo binengezha kusapwila mabanga. Inge bantu bamo mwabula kwibataanapo lukelo, mwakonsha kwibataana pa mazubo abo mute nangwa mabanga.

KUKEBA BANTU BAFWAINWA

10 Yesu wakambizhe baana banji ba bwanga ‘kukebamo’ bantu bafwainwa. (Mat. 10:11) Yesu kechi waingilangatu mwingilo wa ku nzubo ku nzubo pa kuba’mba ataane bantu bakeba kumvwa mambo awama ne. Waingilanga ne busapwishi bwa kushukilwa konse ko atananga bantu. (Luka 8:1; Yoa. 4:7-15) Batumwa nabo basapwilanga bantu ku mapunzha apusana pusana.—Byu. 17:17; 28:16, 23, 30, 31.

Ne atweba tusapwila mambo awama a Bufumu ku bantu bonse

11 Lelo jino, ne atweba tusapwila mambo awama a Bufumu ku bantu bonse. Kino kibena kulumbulula kulondela jishinda jaingijishanga Yesu ne batumwa banji pa kufunjisha bantu kwikala baana ba bwanga ne kuyuka bwikalo bwa bantu baji mu nyaunda yetu ne kimye kyo batanwa pa mazubo. (1 Ko. 7:31) Basapwishi basapwila bingi bulongo ku bantu batanwa mu mapunzha a busulu. Busapwishi bwa mu mukwakwa bwenda bingi bulongo mu byalo byavula, byonka byo kikala pa kusapwila mu mapunzha mo bawamisha mukokolokela bantu, mo bemikila myotoka nangwa konse kwakonsha kutanwa bantu. Bipwilo bimo byalenga matebulu nangwa bintutu bikwabo pa kutanchika mabuku mu nyaunda yabyo. Kabiji ofweshi wa musampi wakonsha kunengezha mutanchi wa kusapwila mu mizhi ikatampe mutanwa bantu bavula, kwingijisha basapwishi mu bipwilo byapusana pusana. Mu jino jishinda, bantu babula kutanwa pa mazubo, bakonsha kwibasapwila mambo awama ku mapunzha akwabo.

12 Inge twataana bantu bakeba kufunda Baibolo pa mapunzha patanwa bantu bavula, twakonsha kwibapa buku. Pa kuba’mba mukatwajijile kwisamba nabo, mwafwainwa kutambula keyala wabo, ne kunengezha kubwelako kabiji mwafwainwa ne kwibabuula kuya pa jw.org, nangwa kwibabuula kipwilo kiji kwipi na ko bekela. Mwakonsha kutaana’mba kusapwila mu mapunzha mutanwa bantu bavula ke jishinda jimo jawama ja kubayishishamo mwingilo wenu.

13 Nangwa byonkabyo, kusapwila mambo awama kechi ye mwingilo ye bapatu bena Kilishitu lelo jino ne. Inge mukeba kwingila bulongo mwingilo wa kukwasha bantu kutambwila bukine butangijila ku bumi, mwafwainwa kubwelangako javula ku bantu bakeba kufunda bukine kuba’mba bakonshe kwikala bena Kilishitu bafikilamo.

KUBWELAKO

14 Yesu waambijile baana banji ba bwanga amba: “Mukekala bakamonyi bami . . . monse mwapela ntanda.” (Byu. 1:8) Kabiji wibabuujile ne kuba’mba: “Onkao mambo, yainga na kufunjisha bantu ba mu bisaka byonse bya bantu kwikala ke baana bami ba bwanga, . . . ne kwibafunjisha kulama bintu byonse byo nemukambizha.” (Mat. 28:19, 20) Kubwela ku bantu bo mwasapwijileko kuleta bingi lusekelo mu mwingilo wa Yehoba. Bantu bamwesheshe lusekelo mu mambo awama kimye kitanshi kyo mwibafwakashijile, bakonsha kutemwa bingi kwimutambwila jibiji. Kwisamba nabo byambo bikwabo bya mu Baibolo kwakonsha kukosesha lwitabilo lwabo mwi Lesa ne kwibakwasha kwikala na muchima wa kukeba kuyuka Lesa. (Mat. 5:3) Umvwe mwanengezha bulongo ne kubwelako pa kimye kyafwainwa, mwakonsha kutendeka kufunjisha muntu Baibolo pa nzubo. Kutendeka kufunjisha muntu Baibolo ko kukemulengelanga kubwelako. Kechi tubyalatu nkunwa ya bukine kwapwa ne, bino twafwainwa ne kwiitekezhanga.—1 Ko. 3:6.

15 Bamo kibakatazha bingi kubwelako. Kampe mwayuka bingi bya kutendeka mwisambo mwipi pa kusapwila mambo awama. Kabiji mutemwa bingi kubwela ku bantu bo mwasapwijile. Mwakonsha kwakamwa bingi kubwela ku muntu ye mwisambile nanji biji mu Baibolo. Kunengezha bulongo kukemukwasha bingi. Ingijishainga byo tufunda pa kupwila kwa mukachi ka mulungu. Kampe mwakonsha ne kwambilapo musapwishi umo wayuka kufunjisha kuya nenu.

KUFUNJISHA BANTU BAIBOLO

16 Filipa byo esambilenga na muntu waalukile Muyudea watangilenga Mambo a Lesa, wamwipwizhe’mba: “Nanchi mwayuka bintu byo mubena kutanga nyi?” Uno muntu wakumbwile’mba: “Nakonsha kwibiyuka byepi kwa kubula muntu wa kundumbulwila?” Jishimikila ja mu Baibolo mu Byubilo kitango 8 jitubuula’mba kutendekela pa kino Kinembelo kyatangilenga uno muntu, Filipa “wamusapwijile mambo awama aamba pe Yesu.” (Byu. 8:26-36) Kechi twayuka kimye Filipa kyo aikele na uno muntu ne, bino Filipa walumbulwile mambo awama kya kuba uno muntu waitabijile ne kwamba’mba abatizhiwe. Waikele ke mwana wa bwanga wa kwa Yesu Kilishitu.

17 Bantu bavula lelo kechi bayuka byaamba Baibolo ne. Onkao mambo, kyawama bingi kubwelako bimye byavula na kwibafunjisha pa milungu yavula, bañondo, mwaka nangwa kukilapotu saka bakyangye kwikala na lwitabilo lwakosa ne kufikilamo kubatizhiwa. Bino kutekanya ne byo mukwasha bantu bakishinka kwikala baana ba bwanga kwimuletela mfweto byonka byaambile Yesu amba: “Mu kupana mufuma lusekelo lukatampe kukila mu kutambula.”—Byu. 20:35.

18 Kwambatu kishinka, kikemupelela bingi kufunjisha bantu Baibolo kwingijisha buku umo ye banengezha kufunjishamo bantu Baibolo. Inge ke mwingijishe mikambizho yo tufunda pa kupwila kwa mukachi ka mulungu ne kwingijilanga pamo na balongo ne banyenga bayuka kufunjisha, mukayuka bya kufunjisha bulongo bantu Baibolo ne kwibakwasha kwikala baana ba bwanga ba kwa Yesu Kilishitu.

19 Inge kechi mwayuka bya kutendeka kufunjisha bantu Baibolo ne, buulaipo kalama umo nangwa Kamonyi mukwenu wayuka kufunjisha bantu Baibolo. Mashinda aji mu Mutanchi wa Kupwila kwa Bwikalo ne Mwingilo kabiji o bamwesha pa kupwila nao akonsha kwimukwasha. Ketekelai mwi Yehoba ne kulombapo pa kintu kyo mubena kukeba. (1 Yoa. 3:22) Onkao mambo, inge kyakonsheka ibikilai kikonkwanyi kya kutaanapo muntu wa kufunjisha Baibolo kuvwanga pa bonse bo mufunjisha Baibolo mu kisemi kyenu. Inge saka mufunjisha bantu Baibolo, lusekelo lwenu lwa mu mwingilo lukabayilako.

KUKWASHA BANTU BAKEBA KUFUNDA PE LESA KWIYA MU JIBUMBA JA YEHOBA

20 Umvwe twakwasha bantu kuyuka Yehoba Lesa kabiji baikala baana ba bwanga ba kwa Yesu Kilishitu, bekala mu jibumba ja Lesa. Bafunda Baibolo bakakomenako mu lwitabilo ne kuyuka byavula inge twibakwasha kuyuka jibumba ja Yehoba ne kukwatankana najo. Kyanema bingi kwibafunjisha kuba bino. Mavidyo ne buloshuwa wa kuba’mba Bañanyi Babena Kuba Kyaswa Muchima wa Yehoba Lelo Jino? bamunengezha kukwasha bantu. Byambo bimo biji mu Kitango 4 kya uno buku nabyo byakonsha kukwasha bingi.

21 Inge mwatendeka kufunjisha muntu Baibolo, mwafwainwa kumukwasha kuyuka’mba Yehoba ubena kwingijisha jibumba janji pa kuba’mba mwingilo wa kusapwila bamwingile pano pa ntanda lelo jino. Mulumbulwilai buneme bwa mabuku akwasha bantu kufunda Baibolo ne kulumbulula byo beanemba ne kwiasampanya ntanda yonse ku ba mingilo bepana kwi Lesa. Mwitai kuya nenu ku kupwila pa Nzubo ya Bufumu. Mulumbulwilai kupwila byo kwikala ne kumuyukisha ku balongo ne banyenga. Kabiji mwafwainwa kumukwasha kuyuka Bakamonyi bakwenu pa kubuñana ne pa kushonkena. Bimye bikwabo mwafwainwa kumuleka mwine kwimwena bantu ba Yehoba byo bamwesha butemwe, kayukilo ka bena Kilishitu ba kine. (Yoa. 13:35) Inge muntu ubena kufunda bukine wayuka jibumba ja Yehoba, ukafwenya kwipi ne Yehoba.

KWINGIJISHA MABUKU ALUMBULULA BAIBOLO

22 Bena Kilishitu batanshi basapwilanga na mukoyo Mambo a Lesa. Bakopololanga Binembelo bya kwingijisha abo bene ne bya kwingijisha pa kufunjisha mu kipwilo. Batundaikanga bakwabo kutanga Mambo a Lesa a bukine. Mabuku o banembanga na maboko ajingatu acheche kabiji beanemekele bingi. (Kolo. 4:16; 2 Timo. 2:15; 3:14-17; 4:13; 1 Pe. 1:1) Lelo jino, Bakamonyi ba kwa Yehoba bengijisha mashinda a katataka a kupulinchilamo ma Baibolo avula ne mabuku a kukwasha pa kufunda Baibolo. Abino byavwangamo matalakiti, mabuloshuwa, mabuku ne Byamba bya Usopa ne Labainga biji mu milaka yavula.

23 Pa kusapwila bantu mambo awama, ingijishainga mabuku akonsha kwibakwasha pa kufunda Baibolo anengezha jibumba ja Yehoba. Kuyuka byo mwamwenamo pa kutanga ne kufunda mabuku a Bakamonyi ba kwa Yehoba, kukemulengela kwibikako kwiapana ku bantu.—Hebe. 13:15, 16.

24 Bantu bavula babena kwingijisha Intaneti pa kuba’mba bataane byambo byo babena kukeba. Onkao mambo, kununga pa mabuku alumbulula Baibolo, kingijisho kyanema kusampenyamo mambo awama ke keyala wetu wa jw.org. Bantu mwaya ntanda bakonsha kwingijisha makompyuta kutanga nangwa kuteleka ku Baibolo ye batangila jimo nangwa mabuku alumbulula Baibolo aji mu milaka yavula. Aba bakankazhama kwisamba ne atweba nangwa bekala mu mapunzha mo babula kwisamba javula na Bakamonyi ba kwa Yehoba, bakonsha kuyuka bintu byo twaitabilamo inge baya pa keyala wa jw.org ku mazubo abo.

25 Onkao mambo, kimye kyonse tubuula bantu keyala wetu wa jw.org. Umvwe muntu waipuzha bwipuzho pa bintu byo twaitabilamo, twakonsha kwingijisha foni nangwa kompyuta kumumwesha mukumbu ponkapotu. Inge twasambakana muntu wamba mulaka ungi kubikakotu ne mulaka wa kwingijisha maboko, twakonsha kumubuula kuya pa Keyala wetu kuba’mba ataane Baibolo ne mabuku alumbulula Baibolo mu mulaka wanji. Basapwishi bavula bengijisha mavidyo aji pa Keyala wetu kutendekelamo mwisambo wa mu Baibolo.

BUSAPWISHI BWA KUSHUKILWA

26 Yesu waambijile bantu batelekelenga ku byambo byanji amba: “Anweba mwi kyeya kya pano pa ntanda. . . . Byonkabyo, kyeya kyenu kimweke ku bantu bonse, kuba’mba bamone mingilo yenu yawama ne kutumbijika Shenu wa mwiulu.” (Mat. 5:14-16) Bano baana ba bwanga bamwesheshe mashinda a Lesa pa kulondela Yesu waambile’mba: “Amiwa nekyeya kya pano pa ntanda.” Yesu washile mwa kulondela bena Kilishitu kuba’mba “kyeya kya bumi” kisame kuba’mba bonse bomvwa bamwenemo byawama.—Yoa. 8:12.

27 Kabiji twafwainwa kulondela byaingijilenga mutumwa Paulo. (1 Ko. 4:16; 11:1) Byo akijinga mu Atene, wasapwijilenga moba onse bantu batanwanga pa kisankanyi. (Byu. 17:17) Bena Kilishitu ba mu Filipai balondejile byo aingilanga. Na mambo a kino, Paulo wibanembejile’mba babena kwikala “mu kisemi kyatama kabiji kyaluwankana,” mo babena “kusama nobe byeya pano pa ntanda.” (Fili. 2:15) Ne atweba lelo jino twakonsha kusamisha bukine bwa Bufumu mu byambo ne mu byubilo byetu kimye kyonse kyo tusapwila bantu mambo awama. Ibyo kuba’mba byubilo byetu byawama ne kwikala bakishinka kwakonsha kulengela bakwetu kumona’mba twapusanako na ba pano pa ntanda. Nangwa byonkabyo, umvwe twibasapwila mambo awama, bakayuka ene mambo o twapusenako na bantu bakwabo.

28 Bantu ba Yehoba bavula basapwila mambo awama ku bantu mo bengijila makito, pa sukulu, inge baji pa lwendo nangwa kuji konse ko baji. Inge tuji pa lwendo, twafwainwa kusapwila bo tuji nabo mu motoka. Atweba bonse pa muntu pa muntu, twafwainwa kupimpula mwisambo pa kuba’mba twisambe na muntu pe Lesa. Twayai twinengezhenga kwisamba na bantu kimye kyonse.

29 Kiketutundaika bingi inge saka tuvuluka’mba tubena kutota Mulenga wetu ne kuleta munema pa jizhina janji. Kabiji twakonsha kukwasha bantu ba michima ya kishinka kuyuka Yehoba, pa kuba’mba nabo bamwingijile ne kwikala na luketekelo lwa bumi lwiya pa kwikala na lwitabilo mwi Yesu Kilishitu. Kwibikako kwa uno mutundu kutokesha Yehoba ku muchima kabiji wikumona’mba mwingilo wazhila.—Hebe. 12:28; Lum. 7:9, 10.

NYAUNDA

30 Yehoba ubena kukeba’mba tusapwile mambo awama a Bufumu mwaya ntanda yonse, monse mu mataunyi ne mu mizhi. Pa kuba’mba kino kyubiwe, bipwilo ne bantu bengijila mu mapunzha aji kwalepa bebapa manyaunda mwa kwingijila kufuma ku ofweshi wa musampi. (1 Ko. 14:40) Abino Lesa byobyo atangijile bakalume banji kunengezha mwingilo mu myaka kitota kitanshi. (2 Ko. 10:13; Nga. 2:9) Mwingilo wa kusapwila mambo awama a Bufumu byo abena kuyilako palutwe mu ano moba a kupelako, mubena kufuma bintu byawama bingi bipwilo byo bibena kunengezha bulongo nyaunda mwa kwingijila.

31 Kalama wa mwingilo ye utala pa uno mwingilo. Nkwasho mu kipwilo wakonsha kwabanya nyaunda mwa kwingijila. Kuji mitundu ibiji ya nyaunda, nyaunda ya jibumba ne nyaunda mwa kwingijila musapwishi. Inge kuji nyaunda icheche, bakalama ba mabumba bakekala na manyaunda mwa kusapwila basapwishi baji mu jibumba. Kabiji inge kuji nyaunda yabaya, musapwishi yense wakonsha kutambula nyaunda yanji mwa kwingijila.

32 Musapwishi uji na nyaunda mwa kwingijila wakonsha kuya na kwingijilamo inge kafwako mutanchi wa kusambakana kwa kuya mu mwingilo nangwa inge wakankalwa kusambakana pamo na jibumba mo aji. Basapwishi bamo batambula nyaunda iji kwipi na ko bengijila ne kusapwila konkakwa pa kimye kya pachaile nangwa inge bakotoka. Bisemi bimo bitambula manyaunda mwa kwingijila aji kwipi na ko bekala. Kabiji basapwila monka bimye bimo mabanga. Kwikala na nyaunda ya bunke iji kipikipi kwakonsha kukwasha musapwishi kwingijisha bulongo kimye mu mwingilo wa mu bujimi. Nangwa byonkabyo, manyaunda a pa muntu pa muntu bakonsha ne kwiengijisha ku busapwishi bwa jibumba. Inge mukeba kwikala na nyaunda ya kyenu kyenu, mwakonsha kwambila kalume wa nyaunda.

33 Inge kalama wa jibumba watambula nyaunda ya jibumba nangwa musapwishi watambula nyaunda ya kyanji kyanji, muntu watambula yoyo nyaunda wafwainwa kusapwila bantu bonse bekala mu yoyo mpunzha. Inge banengezha kwingijila mu nyaunda yonse, bafwainwa kulondela mizhilo ya kyalo izhikijila bantu pa kunengezha bya kusapwila. Kalama wa jibumba nangwa musapwishi watambula nyaunda wafwainwa kwibikako kupwisha kwingijilamo pa bañondo bana. Inge wapwisha kwingijilamo, wafwainwa kubuula kalume utala pa nyaunda. Kwesakana na biji bintu, kalama wa jibumba nangwa musapwishi kampe wakonsha kwikala na yoyo nyaunda ne kwingijilamo jikwabo nangwa kwiibwezha ku kalume utala pa nyaunda.

34 Umvwe bonse mu kipwilo bakwatankana, bakonsha kwingijila bulongo mu nyaunda yonse. Kabiji twakonsha ne kuchinuzhuka kwingijila mu mpunzha imo basapwishi babiji nangwa kukilapo. Kuba bino kwakonsha kuzhingijisha bantu bo tusapwilako mu yoyo nyaunda. Inge twauba bino, tukamwesha’mba tulangulukilako balongo betu ne bantu baji mu nyaunda.

KUKWATANKANA PA KUSAPWILA BANTU BA MILAKA YONSE

35 Muntu yense wafwainwa kufunda pe Yehoba Lesa, pa Mwananji ne pa Bufumu. (Lum. 14:6, 7) Tukeba kukwasha bantu ba milaka yonse kwita pa jizhina ja Yehoba kuba’mba bakapuluke ne kwikala na byubilo bya bena Kilishitu. (Loma 10:12, 13; Kolo. 3:10, 11) Ñanyi makatazho ekalako pa kusapwila mambo awama mu nyaunda mo bamba milaka yavula? Twakonsha kuba byepi na ano makatazho pa kuba’mba tukwashe bantu bavula kumvwa mambo a Bufumu mu mulaka ye bayukisha?—Loma 10:14.

36 Manyaunda beabanya monka mwayila milaka. Onkao mambo, mu mapunzha mo bamba milaka yavula, bipwilo biji na basapwishi bamba milaka yapusana pusana bakonsha kusapwilanga bantu bamba yoyo milaka. Inge kyaikala bino, kyakonsha kuwama basapwishi mu kipwilo kimo kusapwilanga bantu bamba mulaka wingijisha kipwilo mo baji. Kino kyavwangamo ne bimye bya mikwekele ya kwita bantu yubiwa pa mwaka pa mwaka. Pano bino, pa kusapwila ku mpunzha kutanwa bantu bavula ne busapwishi bwa kushukilwa, basapwishi bakonsha kwamba na muntu yense ne kumupa buku mu mulaka yeakeba.

37 Bimye bimo, bipwilo bingijisha mulaka mukwabo kechi byakonsha kimye kyonse kusapwilanga mu nyaunda iji kwalepa ne. Inge kyaikala bino, bakalama ba mwingilo mu bipwilo biji mu ino nyaunda, bafwainwa kwisamba kuba’mba bayuke byo bafwainwa kwingila bulongo mu yoyo nyaunda yonse. Kino kikakwasha bantu bonse kumvwa mambo a Bufumu kabiji kikalengela bantu bavula kubula kwingijila pa nzubo imo.—Maana 15:22.

38 Twafwainwa kuba byepi inge twataana muntu pa nzubo wamba mulaka ye twabula kuyuka? Kechi twafwainwa kulanguluka’mba basapwishi bamba mulaka wanji bakamufwakesha ne. Basapwishi bamo bafunda bya kutendeka mwisambo mwipi mu mulaka wa bantu bo bataana javula mu nyaunda yabo. Twakonsha kumwesha muntu byo akonsha kutanga nangwa kukopolola mabuku mu mulaka wanji pa keyala wetu wa jw.org nangwa kumwambila’mba tukamuletela mabuku mu mulaka wanji.

39 Inge muntu ubena kukeba kufunda, twafwainwa kwambila musapwishi wakonsha kumukwasha mu mulaka ye omvwa. Kabiji twafwainwa kumubuula kipwilo kiji pa bwipi kingijisha mulaka wanji. Umvwe ukeba’mba akamonañane na muntu wamba mulaka wanji, twafwainwa kumubuula bya kunemba keyala wanji pa jw.org. Ofweshi wa musampi naye ukakeba kuyuka musapwishi wikela kwipi, jibumba nangwa kipwilo kiji kwipi pa kuba’mba batwajijile kumukwasha.

40 Twafwainwa kutwajijila kufwakesha muntu wakebesha kufunda bukine kufikatu ne kimye kyo aketubuula’mba kuji watendeka kwiya wamba mulaka wanji. Bimye bimo ofweshi wa musampi ukabuula bakulumpe mu kipwilo amba bakankalwa kutaana muntu wamba mulaka wa yewo muntu. Inge kyaikala bino, twafwainwa kutwajijila kukomesha lusekelo lwa mwina nzubo. Umvwe kyakonsheka, twakonsha kutatula kufunda nanji Baibolo, kampe kwingijisha buku wa mu mulaka wanji. Inge saka twingijisha bulongo bipikichala ne kumwambila mwine kutanga binembelo byo bamwesha, ukayuka mafunjisho atanshi a mu Baibolo. Umo wa mu kisemi wayuka kwamba bulongo mulaka wanji kabiji wayuka ne mulaka ye bengijisha mu yoyo mpunzha wakonsha kumutuntulwilanga.

41 Pa kuba’mba tukwashe muntu ukebesha kufunda bukine kwiya mu jibumba ja Lesa, twafwainwa kumwita ku kupwila nangwa kya kuba kechi wakonsha kumwenamo pakatampe mu majashi ne. Inge ke batange binembelo, twakonsha kumukwasha kwibitaana kwingijisha Baibolo wa mu mulaka wanji inge po aji. Kupwanañena pamo na bakwabo mu kipwilo kwakonsha kumutundaika ne kumukwasha kwikala na bulunda bwakosa ne Lesa.

42 Kajibumba: Mu kajibumba mwikala basapwishi bamba mulaka mukwabo kabiji bafwainwa kusapwila ku bantu bamba yenkawo mulaka, nangwa kya kuba kechi muji mukulumpe nangwa nkwasho wafikilamo kutangijila kupwila mu yewo mulaka ne. Ofweshi wa musampi wafwainwa kuswisha kipwilo kutangijilanga kano kajibumba umvwe:

  1. (1) Mu nyaunda ya kipwilo muji bantu bamba yewo mulaka ubula kwingijisha kipwilo.

  2. (2) Mu kipwilo muji basapwishi bayuka yewo mulaka nangwa bafwainwa kufunda yewo mulaka.

  3. (3) Jibumba ja bakulumpe jaswa kutangijilanga kano kajibumba ne kwikanengezhezha kusapwila mu yewo mulaka.

Inge jibumba ja bakulumpe jikeba kutangijilanga kajibumba kamba mulaka mukwabo, jafwainwa kwisamba na kalama wa mwanzo. Kalama wa mwanzo wafwainwa kuyukapo bipwilo bimo muji basapwishi basapwila bantu bamba yewo mulaka. Kabiji wafwainwa kwibabuula kipwilo kyafwainwa kutangijilanga kano kajibumba. Inge kipwilo kyafwainwa kutangijila kano kajibumba kyayukanyikwa, bakulumpe mu kino kipwilo bafwainwa kunembela Dipatimenti Utala pa Bibena Kwenda Mwingilo kuba’mba kyo ki-katangijilanga kano kajibumba.

43 Mabumba: Ofweshi wa musampi wafwainwa kuswisha kipwilo kutangijilanga jibumba ja mu mulaka mukwabo inge:

  1. (1) Mu nyaunda ya kipwilo muji bantu bakeba kufunda bukine mu yewo mulaka kabiji inge basapwishi bakavula.

  2. (2) Muji basapwishi bacheche bamba yewo mulaka nangwa babena kufunda yewo mulaka.

  3. (3) Mu kipwilo muji mukulumpe nangwa nkwasho wafwainwa kutangijila kupwila kwa mulungu ne mulungu nangwatu kumo mu yewo mulaka, nabiji jashi ja mvula bantu nangwa Lufunjisho lwa Kyamba kya Usopa.

Umvwe kipwilo kyafikilamo kutangijila jino jibumba, bakulumpe mu kipwilo bakanembela ofweshi wa musampi bishinka byonse ne kwibabuula’mba kyo kikatangijilanga jibumba ja yewo mulaka. Mukulumpe mu kipwilo inge ye ubena kutangijila jibumba ye wikala “kalama wa jibumba,” kabiji inge nkwasho aye wikala “kalume wa jibumba.”

44 Inge jibumba jalengwa, jibumba ja bakulumpe mu kipwilo muji jibumba jikesambapo ne kufuukula inge jibumba jalengwa bafwainwa kwijiswisha kwikala na kupwila kukwabo ne bimye byo bafwainwa kupwilanga mu ñondo. Jino jibumba bakonsha ne kwijinengezhezha kusambakana kwa kuya mu mwingilo wa mu bujimi. Bonse baji mu jino jibumba balondela lutangijilo lwa jibumba ja bakulumpe mu kipwilo kuji jo jo jibumba. Bakulumpe pa kupana mikambizho kechi bafwainwa kumina kumo ne, bafwainwa kwitendekelako abo bene kukwasha jino jibumba. Umvwe kalama wa mwanzo waingila na jino jibumba mukachi ka mulungu ye afwakeshamo kipwilo kitangijila jino jibumba, ukanembela ofweshi wa musampi sawakya mucheche wa byo jibena kuyilako palutwe ne bintu byonse bibena kukebewa. Mu kuya kwa moba, jino jibumba jakonsha kwikala ke kipwilo. Umvwe bonse ke balondele lutangijilo lufuma ku jibumba ja Lesa, Yehoba ukatemwa bingi.—1 Ko. 1:10; 3:5, 6.

BUSAPWISHI BWA JIBUMBA

45 Mwina Kilishitu yense wipana uji na mwingilo wa kusapwila mambo awama ku bantu. Kuji mashinda avula a kubilamo kino, bino atweba bavula tumvwa bingi bulongo kuya mu busapwishi na bakwetu. (Luka 10:1) Na mambo a kino, bipwilo bisambakana kuya mu mwingilo wa kusapwila ku mpelo ya mulungu ne mukachi ka mulungu. Twakonsha kunengezha kuya mu busapwishi na jibumba mu moba a kukokoloka, mambo balongo bavula kechi baya ku nkito ne. Kavoto ka Mwingilo mu Kipwilo kanengezha kusambakana kwa kuya mu mwingilo pa kimye kyafwainwa ne mapunzha yawama mute ne mabanga.

46 Busapwishi bwa jibumba butundaika basapwishi kwingijila pamo ne ‘kwikosesha bene na bene.’ (Loma 1:12) Basapwishi ba katataka bakonsha kwingijila pamo na basapwishi bayuka kwingila kabiji bapijilwa kuba’mba bebafunjishe. Mu mapunzha amo, kyawama basapwishi babiji nangwa kukilapo kwingijila pamo pa kuba’mba bezhikijile. Nangwa kya kuba mubena kukeba kwingila bunke mu nyaunda, kusambakena pamo na jibumba kwakonsha kutundaika bonse batanwako. Kuyukatu’mba bakwenu babena kwingijila mu mpunzha yo mujimo, kwakonsha kwimukosesha bingi. Kechi mukambizho kuba’mba bapainiya ne basapwishi bafwainwa kutanwanga ku kusambakana konse kwa kuya mu mwingilo kwanengezha kipwilo, kikatakata inge kwikalako moba onse ne. Pano bino, bafwainwa kutanwako ku kusambakana kwa kuya mu mwingilo kumo kumo kwikalako mulungu ne mulungu.

47 Twayai atweba bonse tulondelenga byaubanga Yesu ne batumwa banji! Twaketekela’mba Yehoba uketupesha pa kwibikishako kwetu kwingila pakatampe mwingilo wanema wa kusapwila ano mambo awama a Bufumu.—Luka 9:57-62.

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu