BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w06 8/1 pp. 18-22
  • Yehoba Upokolola Yewa Ubena Kumanama

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Yehoba Upokolola Yewa Ubena Kumanama
  • Kyamba kya Usopa—2006
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Bifuma mu Kumanama
  • Bumbulwakoloka Bwetu Bwakonsha Kwitulefula
  • Kubula Kuba Bintu Byavula Kwakonsha Kwitulefula
  • “Bimye Byakatazha” Byakonsha Kwitulefula
  • Mashinda Mwakupwishisha Kulefulwa
  • Kwikala “Munshi ya Kuboko kwa Bulume bwa Lesa”
  • Yehoba Wimuta Muchima
    Kyamba kya Usopa—2002
  • Lutekenesho ku Bapopomenwa
    Lutekenesho ku Bapopomenwa
  • Ketekelai Mwi Yehoba, “Lesa Wa Lutekenesho Lonse”
    Kyamba kya Usopa—2011
  • Twajijilai Kwikala Balusekelo mu Bimye bya Makatazho
    Kyamba kya Usopa—2009
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2006
w06 8/1 pp. 18-22

Yehoba Upokolola Yewa Ubena Kumanama

“Byamalwa bya waoloka byo byavula; kabiji Yehoba umupokolola mu byonse.”—SALAMO 34:19.

1, 2. Mwina Kilishitu umo wapichile mu ñanyi lukatazho, kabiji mambo ka netuwa kimo kimye kyo twakonsha kwiumvwina kintutu kimo?

NSONGWAKAZHI umo wa jizhina ja Keikoa pano ubaikale ke Kamonyi wa kwa Yehoba pa myaka kukila pa 20. Waingijileko bupainiya bwa kimye kyonse kimye kyabaya bingi. Uno mwingilo wamutemenwe bingi. Pano bino, katatakatu papo Keiko walefwilwe bingi mambo a kwiumvwa nobe ujitu bunke. Waamba’mba: “Kimye kyonse naendangatu na kujila.” Pa kuba’mba avulameko ino milanguluko yanji, Keiko watendekele kutaya kimye kyabaya ku lufunjisho lwa pa bunke. Washimikizha’mba: “Kino kechi kyankwashishepotu nangwa pacheche ne. Nalefwilwe bingi kya kuba kankebe ne kufwa.”

2 Abya nenuwa mwakiumvwapo kala byonkabye nyi? Byo muji Bakamonyi ba kwa Yehoba, mwafwainwa kuba saka musekela mambo munema wa kunemeka Lesa uji “na mulaye wa bumi buno, ne wa abwa bukeya.” (1 Timoti 4:8) Luno muji mu paladisa wa ku mupashi! Pano nanchi kino kilumbulula amba mwazhikijilwa ku bya malwa byonsetu nyi? Ine! Baibolo waamba’mba: “Byamalwa bya waoloka byo byavula.” (Salamo 34:19) Kino kechi kitulengela kukumya ne, mambo “byonse bya panopantanda biji mu bulume bwa kwa aye mubi,” Satana Diabola. (1 Yoano 5:19) Atweba bonse tupitapo mu bintu bimo biji mu bulume bwa kwa Diabola.—Efisesa 6:12.

Bifuma mu Kumanama

3. Ambai bya kumwenako bya mu Baibolo bya bakalume ba Lesa bapichilepo mu bya malwa.

3 Kumanama pa kimye kyabaya kwakonsha kwitulefula mu bwikalo bwetu bonse. (Byambo bya Mana 15:15) Akilangulukai pe Yoba muntu waoloka. Byoamanaminenga kyabaya bingi, waambile’mba: “Muntu usemwa ku mwanamukazhi ye wa moba acheche ne ao nao onka a malwa.” (Yoba 14:1) Yoba kechi wajingapo na lusekelo ne. Kimye kimo walangulukile ne kuba’mba Yehoba wamulekelela. (Yoba 29:1-5) Yoba kechi ye yenkatu kalume wa Lesa wamanaminepo ne. Baibolo waamba’mba Hana wajinga na “kinyenge ku muchima” mambo kechi wajingapo na mwana ne. (1 Samwela 1:9-11) Libeka naye wamanaminenga bingi na mambo a bintu byaubiwenga mu kisemi kabiji waambile amba: “Nakoka kwikala na bumi.” (Ntendekelo 27:46) Davida naye byo alangulukilenga pa bilubo byanji, waambile’mba: “Ñenda njila juba jonse.” (Masalamo 38:6) Bino bya kumwenako bicheche bibena kumweshatu patoka amba banabalume ne banabakazhi baakamwanga Lesa bajingako kala bapichilepo mu bya malwa.

4. Mambo ka ano moba bena Kilishitu bamo o baikela na “michima yapungila”?

4 Ibyepi bena Kilishitu? Paulo waambijile bena Tesalonika amba “koseshai ba michima yapungila.” (1 Tesalonika 5:14) Buku umo washimuna amba kyambo kya Kingiliki kyatuntululwa amba “ba michima yapungila” kyamba pa bantu “babena kumanama na mambo a bwikalo kushupa.” Byambo bya kwa Paulo bimweshatu patoka amba bena Kilishitu bamo bashingwa bajinga mu kipwilo kya mu Tesalonika balefwilwenga bingi. Ne ano moba bena Kilishitu bamo babena kulefulwa bingi. Pano nga mambo ka o balefwilwa? Akitwayai tumone bintu bisatu bilengela.

Bumbulwakoloka Bwetu Bwakonsha Kwitulefula

5, 6. Pa Loma 7:22-25 panembwa ñanyi byambo bya lutekenesho?

5 Kupusanako na bantu bamo batama “babula bumvu,” bena Kilishitu bakine abo bamanama bingi na mambo a bumbulwakoloka bwabo. (Efisesa 4:19) Beumvwatu byonka biumvwine Paulo wanembele’mba: “Mambo nasekela mu mizhilo ya Lesa mu muntu mwine wa mukachi: kabiji namona mu bya mubiji wami muzhilo mukwabo ungi ubenakulwa na muzhilo wa mu muchima wami ne kundeta mu buzha bwa muzhilo wa bundengamambo waikala mu bya mubiji wami.” Kabiji Paulo wanungilepo amba: “Mama ami kalanda! ne muntu wa malwa!”—Loma 7:22-24.

6 Nanchi mwakiumvwapo kala byonka biumvwine Paulo nyi? Kechi kyatama kulanguluka amba mwi bambulwakoloka ne, mambo kino kyakonsha kwimuvululako amba mwi bandengamambo ne kwimulengela kuchinuzhuka bintu byatama. Pano bino, kechi mwafwainwa kulefulwangatu nangwa mwatamishakotu pacheche ne. Paulo wanungileko ku byambo byanji byaambiwapo peulu po amba: “Sante ekale kwi Lesa monka mwi Yesu Kilishitu Nkambo yetu.” (Loma 7:25) Ee, Paulo wajinga na luketekelo amba Mashi a kwa Yesu akonsha kumupokolola ku bundengamambo bo aswaine.—Loma 5:18.

7. Ki ka kyakonsha kukwasha muntu kubula kulefulwa na mambo a bilubo byanji?

7 Umvwe mwalefulwa na mambo a bilubo byenu, mwakonsha kutekeneshiwa na byambo byaambile mutumwa Yoano bya kuba’mba: “Umvwe muntu walenga mambo, tuji na Nkwasho uji kwi Tata, ye Yesu Kilishitu waoloka: ne aye ye mfuto ya mambo etu; kechi etu onka ne, ne a ba panopantanda ponse.” (1 Yoano 2:1, 2) Umvwe mubena kulefulwa na mambo a bilubo byenu, vulukai kuba’mba Yesu wafwijile bandengamambo, kechi bantu baoloka ne. Kwambatu kine, “bonse balenga mambo, kabiji bapelelelatu ne kufika ku lukumo lwa Lesa ne.”—Loma 3:23.

8, 9. Mambo ka o twafwainwa kubula kwizhachishanga?

8 Pano twambe’mba kampe mwalengelepo mambo akatampe kunyuma kwe. Pa kimye ne kimye mwafwainwa mwamubujilenga Yehoba mu lulombelo. Bakulumpe mu kipwilo nabo bafwainwa bemukwashishepo. (Yakoba 5:14, 15) Mwalapijile ne kutwajijila kwikala mu kipwilo. Nangwapo kampe mwafumine mu jibumba ja Yehoba pa kimye kicheche, bino mwabwelele mwalapila ne kwikala na byubilo bwawama jibiji. Monse mo kyakonsha kwikela, kimo kimye mwakonsha kuvuluka mambo o mwalengele, ne kwimulefula. Umvwe kyaikala bino, yukai kuba’mba bantu balapila kya kine, Yehoba wibalekela ‘mambo abo onsetu.’ (Isaya 55:7) Kabiji kechi ukeba amba mwiumvwenga amba mwibatutu ne. Satana ye ukeba amba mwiumvwenga bino. (2 Kolinda 2:7, 10, 11) Diabola bakamonauna mambo byo byo akeba, pano bino ukeba ne anweba saka mulanguluka’mba bakemonauna. (Lumwekesho 20:10) Kechi mwafwainwa kumuleka Satana amba onaune lwitabilo lwenu ne. (Efisesa 6:11) ‘Mwimenai kasa mukosa’ mu mashinda onsetu.—1 Petelo 5:9.

9 Pa Lumwekesho 12:10, Satana bamutela amba “mushinawishi wa bakwetu” bena Kilishitu bashingwa. ‘Wibashinawina kwi Lesa mute ne bufuku.’ Kulanguluka pa kino kyepelo kwakonsha kwimukwasha kuyuka amba Satana, mushinawishi wa bubela, umvwa bingi bulongo inge kemwilengulule anwe bene nangwa kya kuba Yehoba kechi wimushinawinapo ne kwimulengulula ne. (1 Yoano 3:19-22) Nga mambo ka a kuba saka mwilangulushatu amba ne kufwa kwawama? Satana kechi mwafwainwa kumushila kanya kuba’mba onaune bulunda bwenu na Lesa ne. Kechi mwafwainwa kumuleka Diabola kwimulengela kuvulama amba Yehoba ye “Lesa wa lusa ne wa bibusa, ubanda kuzhingila, wayula na butemwe bubula kwaluka.”—Kulupuka 34:6.

Kubula Kuba Bintu Byavula Kwakonsha Kwitulefula

10. Kubula kuba bintu byavula kwakonsha kwitulefula byepi?

10 Bena Kilishitu bamo balefulwa bingi mambo a kuba’mba kechi babena kwingila mingilo yavula ya Lesa ne. Nanchi nenuwa byo byo mwiumvwa nyi? Kampe na mambo a kubelabela, bukote, nangwa makatazhotu akwabo kechi mubena kwingila kyabaya mu mwingilo byonka byo mwaingilanga kala ne. Ee, bena Kilishitu batundaikwa kwikalapo na kimye kya kwingila mingilo ya Lesa. (Efisesa 5:15, 16) Pano ibyepi inge kya kuba’mba kujipo bimo bibena kwimulengela kubula kwingila kyabaya mu mwingilo, kabiji kino kibena kwimulefula?

11. Lujimuno lwa kwa Paulo lwanembwa pa Ngalatiya 6:4 lwakonsha kwitukwasha byepi?

11 Baibolo witukambizha amba kechi twafwainwa kuba mukose ne, poso “kulonda bonkaba baswana milaye monka mu lwitabilo ne mu butekanye.” (Bahebelu 6:12) Twakonsha kuba bino kanatu twalangulukapo bulongo pa bya kumwenako byabo byawama ne kulonda lwitabilo lwabo. Pano bino, kafwako kyo twakonsha kutainamo ne, umvwe ke twiesakanye na bakwetu ne kulanguluka amba kafwapotu ne kyo tubena kuba ne. Onkao mambo, twafwainwa kwingijisha lujimuno lwa kwa Paulo lwa kuba’mba: “Bantu bonse, pa muntu pa muntu, belumbulwile mingilo yabo bene, kabiji ponkapo baketotela mu bintu byabo bene, kechi mu bya bakwabo ne.”—Ngalatiya 6:4.

12. Mambo ka o twafwainwa kwikala balusekelo pa mingilo yo twingijila Yehoba?

12 Bena Kilishitu bafwainwa kuba saka basekela nangwa kya kuba kechi babena kuba byavula ne, na mambo a kubelabela. Baibolo witulaya’mba: “Lesa kechi wabula koloka’mba, avulame mwingilo wenu ne butemwe bo wijimwesha jizhina janji” ne. (Bahebelu 6:10) Kampe makatazho o mubena kupitamo o abena kwimulengela kubula kuba byavula kwesakana na byo mwaubanga kala. Bino na bukwasho bwa Yehoba, mwakonsha kuba saka mwingijisha mashinda akwabo a kusapwilamo mwingilo wa bwina Kilishitu nabiji kusapwila pa lamya ne kunemba makalata. Mwane yukai kuba’mba Yehoba Lesa ukemupesha bingi pa mwingilo wenu ye mwingila na muchima yense ne butemwe bo mwamutemwa ne byo mwatemwa bakwenu bantu.—Mateo 22:36-40.

“Bimye Byakatazha” Byakonsha Kwitulefula

13, 14. (a) Mu ñanyi mashinda bino “bimye byakatazha” mo byakonsha kwituyanjisha? (b) Kubula muchima wa bumuntu kubena kumwekanyika byepi ano moba?

13 Nangwa kya kuba tubena kutengela kwikala mu ntanda ipya ya bololoke bwa Lesa, aluno tubena kwikala mu “bimye byakatazha.” (2 Timoti 3:1) Kitutekenesha bingi byo twayuka amba bintu byatama bibena kubiwa bimwesha’mba kupokololwa kwetu kujitu pepi. Pano bino bintu bibena kubiwa bitulefula bingi. Kya kumwenako, kyakonsha kwikala byepi inge kechi mwatwela nkito ne? Kampe nkito yakepa, kabiji monka mu kuya kwa moba mwakonsha kwishikisha’mba, kana Yehoba ubena kumona byo mubena kupitamo nangwa kumvwa milombelo yenu nyi? Nangwa kampe babena kwimufwatu nshiji. Umvwe ke mutange pepala wa byambo mwakonsha kwiumvwatu byonka biumvwine Yoba muntu waoloka ‘waubishe bulanda’ na mambo a bwikalo bwa bunya bwa bantu ba pa kyokya kimye.—2 Petelo 2:7.

14 Kuji kyubilo kimo kiyukanyikisha moba a kupelako. Baibolo waambijile jimo amba bavula kechi bakekala na “muchima wa bumuntu” ne. (2 Timoti 3:3) Mu bisemi byavula butemwe kafwamo. Buku wa Family Violence washimuna’mba: “Mu bisemi bantu babena kwiipaya bingi, kwipumpula, kabiji bakanjikizha kulaala na balongo babo kukilatu ne bantu bangi. Mu kisemi mo mwafwainwa kumweshiwa butemwe kabiji bakulumpe ne banyike mo mo bafwainwa kuzhikijilwa, pano bino mo mubena kubiwa byubilo bincha.” Aba bonse bakomena mu mazubo a lutobo mu kuya kwa moba nabo batendeka kwikala na bijikila ne kulefulwa. Pano kyakonsha kwikala byepi umvwe ne anweba byo byo kiji?

15. Butemwe bwa Yehoba bwakila byepi bwa bantu?

15 Nyimbi wa masalamo Davida waimbile’mba: “Batata ne bamama umvwe bandekelela, ponkapo Yehoba ukantola.” (Masalamo 27:10) Byo kitekeneshapo kuyuka’mba butemwe bwa Yehoba bwakila bwa bansemi ba bumuntu! Nangwa kya kuba kikola bingi ku muchima umvwe bansemi bakukana nangwa ke bakumanyike, Yehoba aye wimuta bingi muchima. (Loma 8:38, 39) Yukai kuba’mba Lesa ukokela koaji aba boatemwa. (Yoano 3:16; 6:44) Nangwa bantu bemumanyike byepi, Shenu wa mwiulu wimutemwa bingi!

Mashinda Mwakupwishisha Kulefulwa

16, 17. Umvwe muntu ke eumvwe kulefulwa, wakonsha kuba byepi pa kuba’mba akose ku mupashi?

16 Kuji mashinda amo o mwakonsha kupwishishamo kulefulwa. Kya kumwenako, umvwe ke mwingile mingilo ya bwina Kilishitu. Langulukainga pa byaamba Mambo a Lesa, kikatakata umvwe mwalefulwa bingi. Nyimbi wa masalamo waimbile’mba: ‘Byo naambile namba, kulu kwami kubena kutezhimuka; lusa lwenu, anweba Yehoba, lwankwachile ne kundama. Milanguluko byo yamvujila mukachi kami bya kuntekenesha byenu bisangajika muchima wami.’ (Masalamo 94:18, 19) Kutanga Baibolo kimye kyonse kwakonsha kwimutekenesha ne kwimusangajika muchima.

17 Kabiji lulombelo nalo lwanema bingi. Nangwa kya kuba kimo kimye kechi mwakonsha kwamba biji mukachi ka muchima wenu ne, Yehoba uyuka byo mukeba kwamba. (Loma 8:26, 27) Nyimbi wa masalamo waambile bino byambo amba: “Utwike Yehoba kisendwa kyobe, ne aye ukakukosesha: Kechi ukamuleka mololoke amba atenkene nangwa jimotu ne.”—Masalamo 55:22.

18. Muntu walefulwa wafwainwa kuba ñanyi bintu?

18 Bamo balefulwa bingi.b Umvwe byo byo kiji ne kwi anweba, langulukainga pa ntanda ipya ya Lesa mambo pa kyokya kimye kafwako nangwa umo “wikala mu yewa muzhi ukamba’mba: Nakolwa, ne.” (Isaya 33:24) Inge kya kuba saka mwiumvwatu kulefulwa, kyawama kuya ku badokotala. (Mateo 9:12) Kabiji kwilama bulongo kwanema bingi. Monai kuba’mba mubena kuja kajo kafwainwa bulongo ne kukayangako makayo amo akosesha mubiji. Monai kuba’mba mubena kulaala bukiji. Kange mukonkamenga na kutamba televizhonyi ne, kabiji kechi kyawama kukaya bisela byakonsha kwimusha mwakokatu lekete ne. Kyakila byonse, ingilainga mingilo isangajika Lesa! Nangwa kya kuba kino kechi kyo kimye kya kuba’mba Yehoba ashimune “mipolo yonse” ne, bino wakonsha kwimukosesha.—Lumwekesho 21:4; 1 Kolinda 10:13.

Kwikala “Munshi ya Kuboko kwa Bulume bwa Lesa”

19. Aba babena kupita mu bya malwa Yehoba wibalayapo ka?

19 Baibolo waamba’mba nangwa kya kuba muntu waoloka upita mu bya malwa byavula bingi, “Yehoba umupokolola mu byonse.” (Masalamo 34:19) Lesa uba byepi bino? Mutumwa Paulo byo alombelenga’mba “mwiba mu mubiji” amufume, Yehoba wamwambijile’mba: “Mu kunekena mo bulumbulukila bulume bwami.” (2 Kolinda 12:7-9) Yehoba wamulaiye ka Paulo, kabiji nga anweba wimulayapo ka? Lesa kechi walaya kwitubuka ano moba ne, bino witupa bulume bwa kuchinchika.

20. Nangwa kya kuba tubena kupita mu meseko, twatundaikwa na ñanyi byambo biji pa 1 Petelo 5:6, 7?

20 Mutumwa Petelo wanembele’mba: “Ipelulai munshi ya kuboko kwa bulume bwa Lesa, akemutumbijike mu kimye kyafwainwa; kasa mutaya kijikila kyenu kyonse pe aye, mambo aye wimuta muchima.” (1 Petelo 5:6, 7) Yehoba byo emuta muchima, kechi ukemusha ne. Ukemulama nangwa mupite mu makatazho a byepi. Vulukainga kuba’mba bena Kilishitu bakishinka baji “munshi ya kuboko kwa bulume bwa Lesa.” Byo tubena kwingijila Lesa, witupa bulume bwa kuchinchika. Umvwe twaikala bakishinka kwi aye, kafwako kibi kyakonsha kwitufikila kikupu ku mupashi ne. Onkao mambo, twayai tutwajijile kwikala bakishinka kwi Yehoba kuba’mba tukekalenga myaka ne myaka mu ntanda ipya kimye kyo akapokolola boba bonse babena kumanama.

[Tubyambo twa mushi]

a Kechi jo jizhina janji ne.

b Kulefulwa ke kintu kyatama bingi. Monai ne byo kyaambiwapo mu Kyamba kya Usopa kya Kizungu kya October 15, 1988, mapeja 25-9, November 15, 1988, mapeja 21-4, ne kya Kibemba kya September 1, 1996, mapeja 30-1.

Mubena kukivuluka Nyi?

• Mambo ka bakalume ba Yehoba nabo kyo bapichila mu bya malwa?

• Ñanyi bintu bimo byakonsha kulefula bakalume ba Lesa?

• Yehoba witukwasha byepi kushinda bijikila?

• Mu ñanyi jishinda mo twaikela “munshi ya kuboko kwa bulume bwa Lesa”?

[Bipikichala pa peja 18]

Nangwa kya kuba bapita mu makatazho, bantu ba Yehoba bafwainwa kusekela

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu