BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w08 10/15 pp. 25-29
  • Mwakonsha Kupana Ka Pa Kuba’mba Mwikale Na Bumi?

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Mwakonsha Kupana Ka Pa Kuba’mba Mwikale Na Bumi?
  • Kyamba kya Usopa—2008
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • “Kilishitu Kechi Witokesheshe Mwine Ne”
  • Yehoba Ukeba Kumupa Byawamisha
  • Ingijishai Kimye Kyenu Bulongo
  • “Amiwa nji Nenu Moba Onse”
  • Kechi Tukikale Na Kwiitokesha Michima Yetu Atwe Bene Ne
    Kyamba kya Usopa—2005
  • Mambo ka o Twafwainwa Kulondelanga “Kilishitu”?
    Kyamba kya Usopa—2009
  • Bafunjishiwa Kusapwila Bantu na Kwibabujisha
    Kyamba kya Usopa—2005
  • ‘Iyai Mundondelenga’
    Kyamba kya Usopa—2009
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2008
w08 10/15 pp. 25-29

Mwakonsha Kupana Ka Pa Kuba’mba Mwikale Na Bumi?

“I ki ka kyo akapana muntu kya kupimpula na mweo wanji?”—MAT. 16:26.

1. Ki ka kyalengejile Yesu kukana byaambile Petelo?

MUTUMWA Petelo byo aumvwine byamukankamikile bingi. Ntangi wanji aye Yesu Kilishitu ye atemenwe bingi ‘waambile bulongo’ amba katatakatu akamaname ne kufwa! Petelo wakumbwile mu jishinda jo alangulukile’mba jawama ne kumukanya Yesu amba: “Nkambo akyo kizhila: kechi kikemumwekela ne.” Yesu wazhalulukile ne kumutala Petelo ne baana ba bwanga bakwabo. Kampe nabo bafwainwa bajinga na mulanguluko umotu. Kepo amwambijile Petelo amba: “Pichila munyuma yami, Satana: obewa wi kya kwituntulako amiwa: mambo kechi uta muchima ku bya Lesa ne, poso ku bya bantu.”—Mako 8:32,33; Mat. 16:21-23.

2. Yesu walondolwele byepi kyafwainwa kuba mwana wa bwanga wa kine?

2 Byambo bikwabo byaambile Yesu byakonsha byakwashishe Petelo kumona kyalengejile Yesu kuba’mba amukajipile. Yesu “waichile ko aji jibumba ne baana banji ba bwanga pamo” ne kwibambila’mba: “Umvwe muntu usaka kundondela, mulekai ekane mwine, ashikule kichi kyanji kya lumanamo, andondele. Mambo awa usaka kupulusha mweo wanji, ukamutaya; ne aye ukantayila mweo wanji amiwa ne ano mambo awama, ukamupulusha.” (Mako 8:34, 35, NW) Yesu pano waingijishe kyambo kya “mweo” kulumbulula “bumi.” Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, kechi waambilengatu pa kupana bumi bwanji bukitapisho konka ne, bino waketekejile amba ne bonse bakamulondelanga bafwainwa kwinengezhezha jimo kupana bumi bwabo mu mwingilo wa Lesa. Umvwe bauba bino bakatambula mfweto ikatampe.—Tangai Mateo 16:27.

3. (a) Ñanyi mepuzho Yesu o aipwizhe banteleki banji? (b) Bwipuzho bwa bubiji bwavulwileko ka banteleki banji?

3 Aja jonka juba Yesu washikishe mepuzho abiji afwainwa kulangulukwapo’mba: “Nangwa muntu ukanonka ntanda yonse, ne kutaya mweo wanji, bino ukajilamo ka?” ne “I ki ka kyo akapana muntu kya kupimpula na mweo wanji?” (Mako 8:36, 37) Mukumbu ku bwipuzho butanshi wapela bingi. Kafwako muntu kyo akonsha kumwenamo mu kunonka ntanda yonse umvwe wataya bumi bwanji ne. Nsabo yanji inematu kimye kyo akiji mumi mambo kyo kimye kyo akonsha kwiyowa. Bwipuzho bwa bubiji bwa kwa Yesu bwa kuba’mba: “I ki ka kyo akapana muntu kya kupimpula na mweo wanji?” bwafwainwa bwavulwileko banteleki banji kintu kyakalakenye Satana mu moba a kwa Yoba amba: “Byonse byo aji nabyo muntu ukebipana mu kupulusha mweo wanji.” (Yoba 2:4) Byambo byaambile Satana bya kine ku bantu bamo babula kupopwela Yehoba. Bavula boba byonse byo bakeba, kulala mafunde mambo a kukebatu amba bekale na bumi. Nangwa byonkabyo bena Kilishitu bamwena bintu mu jishinda jingi.

4. Mepuzho a kwa Yesu aikela ka na ndumbulwilo yazhika ku bena Kilishitu?

4 Twayuka namba Yesu kechi waishile panopantanda na kwitupa butuntulu bwa mubiji, bunonshi ne bumi bwa kwikala myaka yavula mu ino ntanda ne. Waishile na kushinkula jishuko ja kwikala na bumi bwa myaka ne myaka mu ntanda ipya, kabiji luketekelo lwa kukekala myaka ne myaka kyo kintu kyo twanemeka bingi. (Yoa. 3:16) Bena Kilishitu bayuka kuba’mba bwipuzho butanshi Yesu bo aipwizhe bwakonsha ne kwipuzhiwa’mba: “Nangwa muntu ukanonka ntanda yonse, ne kutaya luketekelo lwanji lwa kwikala myaka ne myaka, bino ukajilamo ka?” Mukumbu ke wa kuba’mba, Ukajamo mpwa kubula. (1 Yoa. 2:15-17) Pa kwitukwasha kukumbula bulongo bwipuzho bwa bubiji bwa kwa Yesu, twakonsha kwishikisha atweba bene amba: ‘Nakonsha kwipana kufika ku ñanyi kipimo pa kuba’mba luketekelo lwa kwikala mu ntanda ipya lukose?’ Tukumbula kupichila mu byubilo byetu ne bino byubilo byo bimwesha luketekelo lwetu byo lwakosa.—Esakanyaiko Yoano 12:25.

5. Twakonsha kutambula byepi bupe bwa bumi bwa myaka ne myaka?

5 Bino Yesu kechi waambilenga’mba bumi bwa myaka twakonsha kwibunonka ne. Bumi bo tubena kwiyowa mu buno bwikalo ke bupe. Kechi twakonsha kwibupota nangwa kuba kiji kyonse pa kuba’mba twikale nabo ne. Twakonsha kutambwila bumi bwa myaka ne myaka posotu “mu lwitabilo lwa mwi Yesu Kilishitu” ne Yehoba, “ufweta boba bamukebesha.” (Nga. 2:16; Hebe. 11:6) Byonkabyo, lwitabilo lwafwainwa kumweshiwa mu mingilo, pa kuba lwitabilo lwa “kubula mingilo, lwafwa.” (Yako. 2:26) Onkao mambo, umvwe saka tulanguluka languluka pa bwipuzho bwa kwa Yesu twafwainwa ne kulanguluka na muchima yense pa kipimo kyo tubena kufikapo kwipana mu buno bwikalo ne mu byo tubena kuba mu mwingilo wa Yehoba kumwesha’mba lwitabilo lwetu kechi lwafwa ne.

“Kilishitu Kechi Witokesheshe Mwine Ne”

6. Yesu wateshe muchima ku ka?

6 Mu kifulo kya kuta muchima mu kukeba bya ino ntanda, Yesu wateshe muchima ku bintu byanema ne kukana lweseko lwa kwiyeka na kukeba bintu bya ku mubiji amba bwikalo bwanji buwame. Bwikalo bwanji bwajinga bwa kwipana ne kukokela Lesa. Mu kifulo kya kwitokesha aye mwine, waambile’mba: “Mbenakuba bya kumutokesha pa muchima [Lesa] moba onse.” (Yoa. 8:29) Yesu watokesheshe byepi Lesa pa muchima?

7, 8. (a) Yesu wipaine byepi, kabiji ñanyi mfweto yo atambwile? (b) Bwipuzho ka bo twafwainwa kwishikisha?

7 Juba jimo Yesu waambijile baana banji ba bwanga amba: “Mwana muntu, kechi waishile’mba, Bamwingijile ne, poso amba ebengijile, ne kupana mweo wanji ke kya kukula bavula.” (Mat. 20:28) Patanshitu Yesu byo atatwile kujimunako baana banji ba bwanga amba katatakatu ‘akapane mweo wanji,’ Petelo wamukainye’mba kizhila kechi kikemufikila ne. Yesu wakosele. Wapaine mweo wanji walumbuluka, amba akuule bantu. Na mambo a kwingila bulongo, bwikalo bwa kwa Yesu bwa kulutwe bwazhikijilwe. Wasangwilwe ne ‘kutumbijikwa ku kilujo kya Lesa.’ (Byu. 2:32, 33) Onkao mambo waikala ke wa kumwenako wetu wawama.

8 Mutumwa Paulo wajimwineko bena Kilishitu mu Loma kubula “kwitokesha pa muchima” abo bene, kabiji wibavulwilemo amba “Kilishitu naye kechi witokeshenga mwine pa muchima ne.” (Loma 15:1-3) Nga atweba twakonsha kwipana byepi ne kulondela lujimuno lwa kwa Paulo lwa kulonda Kilishitu?

Yehoba Ukeba Kumupa Byawamisha

9. Ki ka mwina Kilishitu kyo oba umvwe wipana aye mwine kwi Lesa?

9 Ku bena Isalela bakala, Muzhilo wa Mosesa waambile’mba Bahebelu bazha bafwainwe kwibakasulula mu mwaka wa butanu na ibiji nangwa mu mwaka wa Yubili. Nangwa byonkabyo ne abo bene bakonsheshe kwisajila. Umvwe muzha wamutemwa ye aingijilanga, wafukwilepo kutwajijila kwikala muzha. (Tangai Mpitulukilo ya mu Mizhilo 15:12, 16, 17.) Netuwa tufuukulapo kintutu kimo umvwe twasalapo kwipana atweba bene kwi Lesa. Tufuukulapo atweba bene kuba kyaswa muchima wa Lesa, kechi kuba kyonse kyaiya mu milanguluko yetu ne. Mu kuba kino, tumwesha butemwe bwazhika kwi Yehoba ne kusaka kwetu kwa kumwingijila kikupu.

10. Twanonkwa byepi kwi Lesa, kabiji kino kyakonsha kulengela milanguluko ne byubilo byetu kwikala byepi?

10 Umvwe mubena kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba, tubena kwimutundaika kutendeka kusapwila mambo awama, ne kutanwanga ku kupwila kwa bena Kilishitu. Twaketekela’mba katatakatu mukepane anweba bene kwi Yehoba ne kwipuzha bwipuzho mwina Itiopya bo aipwizhepo Filipa amba: “Kisakunkanya kubatizwa i ki ka?” (Byu. 8:35, 36) Kepo bulunda bwenu na Lesa bukekala byonka byo kyajinga ku bena Kilishitu Paulo bo anembejile amba: “Kechi mwinonka anwe bene ne; mambo mwapotelwe na lupoto.” (1 Ko. 6:19, 20) Kikale twaketekela kuya mwiulu nangwa kwikala panopantanda, umvwe twipana atwe bene kwi Yehoba, twaluka ke bantu banji. Onkao mambo kyanema bingi kubula kwiyeka na kukeba bintu bya ku mubiji ne kubula kwikala “ke bakalume ba bantu ne.” (1 Ko. 7:23) Byo kyawamapo kwikala kalume wa kishinka Yehoba ye akonsha kwingijisha monse mo akebela!

11. Ñanyi kitapisho bena Kilishitu kyo bakambizhiwa kulambula, kabiji kino kilumbulula ka, kwesakana na byonka byo kyamweshiwa na bitapisho byalambulwanga mwayijile Muzhilo wa kwa Mosesa?

11 Paulo wafunjishe balunda nanji ba mu lwitabilo amba: “Mulambule mibiji yenu, ke kitapisho kyumi, kyazhila, kyaitabilwa kwi Lesa, ko kunemeka Lesa kwenu kwa mu muchima.” (Loma 12:1) Bino byambo byavulwilemo bena Kilishitu Bayudea pa mambo a bitapisho byajinga lubaji lwa mpopwelo yabo saka bakyangye kwikala baana ba bwanga bwa kwa Yesu. Bayukile amba banyama bo balambulanga kwesakana na mwayijile Muzhilo wa kwa Mosesa bafwainwe kwikala bawamisha. Nyama yense usunkuta kechi waitabilwe ne. (Mala. 1:8, 13) Byo byo kikala ne atweba umvwe twalambula mibiji yetu “ke kitapisho kyumi.” Tupana kwi Yehoba byawamisha, kechi kupanatu kana twatondwa na byetu bya ku mubiji ne. Inge twipana atwe bene kwi Lesa, tupana “mweo” wetu, bulume bwetu ne nsabo yetu kwi aye kwakubula kushako ne. (Kolo. 3:23) Tuba byepi kino mu bwikalo bwetu?

Ingijishai Kimye Kyenu Bulongo

12, 13. Jishinda ka jimo jo twakonsha kupainamo bintu byawamisha kwi Yehoba?

12 Jishinda jimo mwa kupaina byawamisha kwi Yehoba ke kwingijisha kimye kyetu bulongo. (Tangai Efisesa 5:15, 16.) Kino kikebewa kwikanya. Bya mu ntanda kubikako ne bundengamambo bo twaswana bitulengela kwingijisha kimye kyonse ku bintu bya ku mubiji ne kumwenamo atwe bene. Kya kine, “bintu byonsetu biji na myaka yabyo,” kabiji kino kyavwangamo kwisangajika ne nkito ya ku mubiji pa kuba’mba tufikizhe mutembo wa bwina Kilishitu. (Sapwi. 3:1) Bino mwina Kilishitu wipana ukebewa kuyuka mwakubila ne kwingijisha kimye kyanji bulongo.

13 Paulo byo apempwile bena Atene, “bonse bena Atene ne benyi baikalangako kechi bapwishanga kimye mu kuba kintu kingi ne, kana mu kwamba nangwa kumvwa bintu bipya.” (Byu. 17:21) Ne lelo jino bantu bavula babena konauna kimye kyabo. Pa bintu bibena kwibalabika pavwangwa kutamba televizhonyi, makayo a pa vidyo ne intaneti. Bintu byakonsha kwitulabika ne konauna kimye kyetu byavula bingi. Umvwe saka twibyuba byakonsha kwitulengela kubula kwikala na kimye kya kufunda byambo bya Yehoba. Twakonsha ne kwitaba kuba’mba tufwakyo kimye kya kuba “bintu byawamisha,” bintu byalamata mwingilo wa Yehoba.—Fili. 1:9, 10.

14. Ñanyi mepuzho o twafwainwa kulangulukishapo bulongo?

14 Onkao mambo byo muji bakalume ba Yehoba mwakonsha kwishikisha’mba, ‘Nanchi mutanchi wami wa pa juba pa juba, wavwangamo kutanga Baibolo, kulanguluka langulukapo, ne lulombelo nyi?’ (Sala. 77:12; 119:97; 1 Tesa. 5:17) ‘Nanchi ngikalako na kimye kya kunengezhezha jimo kupwila kwa bwina Kilishitu nyi? Nanchi ntundaika bakwetu kupichila mu kwambapo kimye kya kupwila nyi?’ (Sala. 122:1; Hebe. 2:12) Mambo a Lesa aamba’mba Paulo ne Banabasa “baikeleko kimye kikatampe kasa bambatu mambo mwi Nkambo na kuchinchika.” (Byu. 14:3) Abya mwakonsha kupimpulako bwikalo bwenu pa kuba ke mwikaleko na “kimye kikatampe” mu mwingilo wa busapwishi, kampe kwingilako ne mwingilo wa bupainiya nyi?—Tangai Bahebelu 13:15.

15. Bakulumpe mu kipwilo bengijisha byepi bulongo kimye kyabo?

15 Mutumwa Paulo ne Banabasa byo bapempwile kipwilo kya bena Kilishitu mu Antioka, ‘baikajile na baana ba bwanga kimye kikatampe’ na kwibatundaika. (Byu. 14:28) Bakulumpe mu kipwilo mu butemwe bengijisha kimye kyabo kikatampe kukosesha bakwabo. Kununga pa mwingilo wabo wa mu bujimi, bengila na ngovu kufunga jitanga, kukeba mikooko yalubilamo, kukwasha bakolwa ne kwingilatu mingilo ikwabo mu kipwilo. Umvwe mwi mulongo wabatizwa nanchi bwikalo bwenu bwimuswisha kukanamina ino mingilo nyi?

16. Mu ñanyi mashinda mo twakonshesha kwingilako mwingilo wa ‘kwibobila . . . byawama, . . . bakwetu ba mu lwitabilo’?

16 Bavula batana lusekelo mu mwingilo wa kukwasha boba bapuluka mu ibila ku bya malwa byalengwa na bantu nangwa biyakotu abyo bine. Kya kumwenako, nyenga umo wa myaka ya kusemwa nobe 65 wingijila pa Betele wenda musinso walepa pa bimye byavula kukwasha bantu bafikilwa na malwa. Mambo ka kyo aingijishe kimye kyanji kya kukokoloka mu jino jishinda? Waamba’mba: “Nangwa kya kuba kechi ne sendwe mu mwingilo umo ne, kyanema kwingilako mingilo imo ikebewa. Ntundaikwa bingi kumona lwitabilo lwakosa lwa balongo ne banyenga bashalatu kwakubula nangwa kimo na mambo a kufikilwa na bya malwa.” Kabiji balongo bavula mwaya ntanda bakwasha mu mwingilo wa kushimika Mazubo a Bufumu ne Mazubo Akatampe a kupwilamo. Byo twingilako uno mwingilo “twibobile . . . byawama, . . . bakwetu ba mu lwitabilo.”—Nga. 6:10.

“Amiwa nji Nenu Moba Onse”

17. Ki ka kyo mukapana kya kupimpula na bumi bwa myaka ne myaka?

17 Bwikalo bwa bantu bepatula kufuma kwi Lesa bubena kupichijila. Kechi twayuka kimye kikobiwa bino ne. Bino twayuka amba “kimye [kyashalako] bekikepesha kala” ne “musango wa panopantanda ubena kupichijila.” (Tangai 1 Kolinda 7:29-31.) Kuyuka’mba “kimye kyashalako bekikepesha kala” kulengela kutesha muchima ku bwipuzho bwa kwa Yesu bwa kuba’mba: “I ki ka kyo akapana muntu kya kupimpula na mweo wanji?” Kya kine twafwainwa kwipana kuba kyonse Yehoba kyo aketubula kuba pa kuba’mba tukanonke “bumi, bonkabwa bwa kine kine.” (1 Timo. 6:19) Kya kine twafwainwa kumvwina lujimuno lwa kwa Yesu lwa ‘kumulondela’ ne ‘kusambila kukebesha bufumu.’—Mat. 6:31-33; 24:13.

18. Luketekelo ka lo twakonsha kwikala nalo, kabiji mambo ka?

18 Kya kine kulondela Yesu kechi kimye kyonse kyo kwapela ne, kabiji Yesu wajimunañene’mba bamo bakepayiwa mu buno bwikalo. Byonka byo kyajinga ne kwi Yesu, netuwa tuchinuzhuka lweseko lwa kulanguluka amba kino kechi kyakonsha ‘kwitumwekela ne.’ Twaketekela mu byambo byo aambijile bashingwa banji ba mu myaka kitota kitanshi amba: “Amiwa nji nenu moba onse, ne kufika ku juba jikapelako.” (Mat. 28:20) Twayai twibikisheko na muchima yense kwingijisha kimye ne bulume bwetu mu mwingilo wazhila. Umvwe saka tuba bino tumwesha luketekelo amba Yehoba uketuzhikijila mu kimye kya malwa akatampe nangwa kwitusangula mu ntanda ipya. (Hebe. 6:10) Ne mu jino jishinda tukamwesha byo twanemeka bupe bwa bumi.

Musakukumbula’mba Ka?

• Yesu wamwesheshe byepi kwipana kwanji kwa kine mu kwingijila Lesa ne bantu?

• Mambo ka muntu kyo akonshesha kwikana aye mwine, kabiji wakonsha kuba byepi kino?

• Mu bena Isalela bakala, milambo ka yaitabilwe kwi Yehoba, kabiji kino kitufunjisha ka mu ano moba?

• Mu ñanyi mashinda mo twakonshesha kwingijisha kimye kyetu bulongo?

[Bipikichala pa peja 26]

Yesu waubilenga bintu byatokeshanga Lesa pa muchima

[Kipikichala pa peja 28]

Bena Isalela balusanchilo bapaine bintu byabo byawamisha pa kutundaika mpopwelo ya kine

[Kipikichala pa peja 29]

Tutokesha Lesa pa muchima kupichila mu kwingijisha kimye bulongo

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu