Bantu Batanga Magazini Etu Bepuzha’mba

Nanchi Kine ba Maana Basatu Bayile na Kumona Yesu Aku Usemwatu Nyi?

Kimye kya kiminshiminshi ba mu South America, Eastern Europe ne Asia pa kusekelela kusemwa kwa Yesu bamwesha bipikichala bya bamfumu basatu nangwa’mba ba maana basatu babena kupana bya bupe kwi Yesu sa akiji mwana wanenda. Nanchi jino jishimikila ja kine nyi? Nanchi muji bishinka nyi? Akitwayai tumone.

Mambo awama anembele Mateo ne Luka aamba pa kusemwa kwa Yesu. Ano mashimikila alumbulula’mba bakafunga bajinga mungye bajinga pepi bo bayile na kumona Yesu aku usemwatu. Bano bamfumu basatu nangwa’mba ba maana bajingatu bamfunji batubangabanga kechi bajinga bamfumu ne, kabiji kechi bayukanyikwa kibelengelo ne. Bano bamfunji batubangabanga kechi bayile na kumona Yesu aku usemwatu sabamulajika mu kijilamo banyama ne, bamutaine mu nzubo saka akomako. Kufika kwabo kwalengejile bumi bwa kwa Yesu kwikala mu kizumba.

Umvwe mwatanga jishimikila ja mu Baibolo ja kusemwa kwa Yesu janembele Luka, musakutana byambo bya kuba’mba: ‘Kabiji kwajinga bakafunga mikooko ... baikajile mungye bufuku na kulama jitanga jabo. Ne malaika wa Nkambo waimene ko baji, ne ... kwibambila’mba: ... mukatana kaana kapombewa mu bisapi, kalala mu kijilamo banyama... . Pa kusondoka lubilo, bakataine Maliya ne Yosefwa, ne kaana kasa kalala mu kijilamo banyama.’—Luka 2:8-16.

Kimye kyasemenwe Yesu kwajingatu Yosefwa, bakafunga ne Maliya kwapwa. Kafwako mukwabo ye batongola mu jishimikila janembele Luka ne.

Pano balaulai jishimikila jiji mu Mateo 2:1-11: ‘Kabiji Yesu, byo asemenwe mu Betelema wa mu Yudea mu myaka ya Heloda mfumu, ponkapo ba maana ba ku musela basolomokele ku Yelusalema... Kabiji pa kutwela mu nzubo bamwene mwana sa aji ne inanji Maliya.’

Jishimikila jaamba’mba ‘ba maana’ kechi amba ‘ba maana basatu’ ne. Patanshi bafumine ku musela kuya ku Yelusalema, kechi ku Betelema kwasemenwe Yesu ne. Kimye kyo bafikile ku Betelema, Yesu kechi wakijinga mwana wanenda ne, wajinga “mwana” ko kuba’mba wakomeneko. Kabiji bamutaine mu nzubo kechi mu kujilamo banyama ne.

Kabiji Baibolo wa Kikaonde waingijisha kyambo kya kuba’mba ‘ba maana’ pa kutongola bano bayile na kumona Yesu. Ma Baibolo akwabo aingijisha byambo bya kuba’mba “bañanga” nangwa’mba “bamfunji batubangabanga.” Kwesakana na buku umo kyambo kya Kingiliki kyatuntululwa ‘mba “Ba maana” kyo kyalumbululanga “bañanga babena Pelisha bajinga bamfunji batubangabanga.” (Handbook on the Gospel of Matthew) Buku mukwabo walumbulula kyambo “ñanga amba ke muntu uba bya kukumya, sendwe mu bya kupandapanda.” (The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words)

Nangwa kya kuba bumfunji bwa tubangabanga ne buñanga bwa kilola bubavule mu ano moba, bino Baibolo wakanya kuba bino bintu. (Isaya 47:13-15) Yehoba Lesa washikwa mitundu yonse ya kupopwela bapashi. (Mpitulukilo ya mu mizhilo 18:10-12) O ene mambo malaika wa Lesa kyo abujile kwi babula ba maana kusemwa kwa Yesu. Bino mu kiloto Lesa wibakainye kubwela na kubula Mfumu Heloda wakebelenga kwipaya Yesu. Onkao mambo, “babwelele kwabo mu jishinda jikwabo.”—Mateo 2:11-16.

Nanchi mwina Kilishitu wa kine wafwainwa kusekelela kusemwa kwa Yesu mwavwangwa byabujile kumweka pa kusemwa kwanji nyi? Kechi wafwainwa ne.