Bañanyi Bafwainwa Kufunjisha Baana pe Lesa?
“Mwana wa bwanga kechi wakila mufunjishi wanji ne, bino yense ye bafunjisha bulongo ukekala nobe mufunjishi wanji.”—LUKA 6:40.
BANSEMI bamo beumvwa nobe kechi bafikilamo kufunjisha baana babo pe Lesa ne. Balanguluka’mba kechi bafunda nangwa kuyuka bya bupopweshi kya kuba’mba bafunjisha baana babo bulongo ne. Ne kifumamo, bakonsha kupana uno mwingilo wanema ku mulongo wabo nangwa ntangi wa bupopweshi.
Pano bañanyi bafwainwa kufunjisha baana bukine pa bya bupopweshi ne mafunde aamba pa byubilo byawama? Akilangulukai byaamba Baibolo pa uno mutwe kabiji mwesakanye byobyo byambo na byatana bapesapesa.
Ñanyi Mwingilo Uji na Nsemi Wamulume?
Baibolo byo afunjisha: “Anweba bashabo, kechi mwibazhingijishe bana benu ne: poso kwibakomesha na kwibafunjisha ne kwibajimuna monka mwaswila aye Nkambo.”—Efisesa 6:4, “Holman Christian Standard Bible.”
Bishinka byo batana bapesapesa: Bansemi babalume bamwenamo byepi umvwe baikala na luketekelo lwakosa mu bupopweshi? Kibaba kya kuba’mba, Religious Involvement and Early Childhood Behavior, kyanembelwe mu 2009, kyaambile’mba: “Kwivwanga mu mingilo ya bupopweshi kwakonsha kulengela mwanamulume kwikala nsemi wawama. Bupopweshi bukwasha ne kupana mafunjisho akonsha kutangijila muntu ne mikambizho ya kumukwasha kwikala bwikalo bwawama.”
Baibolo waambapo bingi pa mwingilo uji na nsemi wamulume pa kukomesha ne kufunjisha baana. (Byambo bya Mana 4:1; Kolose 3:21; Bahebelu 12:9) Nanchi luno lujimuno lwingila ne lelo jino nyi? Mu 2009 univesiti wa ku Florida wanembele kibaba kyaambile pa bifumamo umvwe nsemi wamulume keafunjishe baana. Bapesapesa bataine kuba’mba baana batanwa javula na bansemi babo, pa kukoma bekala na lusa kabiji bekala na byubilo byawama. Bansongwalume kechi boba bintu byatama ne, kabiji bansongwakazhi nabo balanguluka bulongo. Kino kyamwesha’mba ne luno mafunjisho a mu Baibolo engila.
Nga Mwingilo wa Nsemi Wamukazhi Wanema Byepi?
Baibolo byo afunjisha: “Kechi ukane bikufunjisha bainobe ne.”—Byambo bya Mana 1:8.
Bishinka byo batana bapesapesa: Mu 2006 buku umo waambile’mba: “Bansemi babakazhi bekala na baana kimye kyabaya na kwisamba na mwana umo umo ne kwibafunjisha kukila bansemi babalume byo besamba na baana babo babacheche, kabiji byo byo kiji mu byalo byavula.” (Handbook of Child Psychology) Na mambo a kwikala na baana kimye kyabaya, nsemi wamukazhi byo amba, byo oba ne byubilo byanji ne baana nabo byobyo boba.
Umvwe nsemi wamukazhi ne nsemi wamulume kebengijile pamo kufunjisha baana bukine pe Lesa, ko kuba’mba babena kwibapa bya bupe byanema bibiji. Kitanshi, baana bekala na bulunda bwawama na Shabo wa mwiulu, kabiji bakonsha kumwenamo byawama mu bwikalo bwabo bonse. Kya bubiji, baana bafunjilako pa kumona lukwatankano luji pakachi ka nsemi wamulume ne wamukazhi pa kufikizha bikonkwanyi byanema. (Kolose 3:18-20) Nangwa kya kuba bantu bakwabo bakonsha kukwashako bansemi, bansemi bo baji na mutembo wa kufunjisha baana babo pe Lesa ne byo akeba kisemi kwikala.
Pano bansemi bakonsha kufunjisha byepi baana? Ñanyi mashinda engila bulongo?