Yehova “Undapanga ba Mityima Mityumuke”

1. Le Yehova wiivwananga namani pa bengidi bandi?

LELO i bika bimonanga Yehova kitatyi kyatala bengidi bandi pano pa ntanda? Umonanga pobadi na nsangaji ne pobatyumukilwe mutyima. (Ñim. 37:18) Bine pamona’mba tuloñanga bukomo bwa kumwingidila mungya bukomo bwetu kitatyi kyotwikonda na njia, usangalanga! Kadi kutabukidila, usakanga kwitukwasha ne kwitusenga.

2. Le i bika bilongelanga Yehova boba ba mityima mityumuke, ne i muswelo’ka otubwanya kumwena mu bukwashi bwandi?

² Ñimbo ya Mitōto 147:3 inena’mba Yehova ‘ukutanga bilonda’ bya boba ba mityima mityumuke. Kino kisonekwa kilombola muswelo ukwatakanyanga Yehova na kanye boba batyumukilwe mutyima. Le i bika byotufwaninwe kulonga pa kumwena mu bukwashi bwandi? Tubandaulei’ko kino kimfwa. Dokitele wa bwino ubwanya kulonga bivule mwanda wa kukwasha muntu wilopwele akome. Inoko pa kumwena mu bukwashi bwandi, muntu wilopwele ufwaninwe kulonda na katentekeji bulombodi bwandi. Mu kino kishinte, tusa kumona’mo byobya binenene Yehova mu Kinenwa kyandi ku boba batyumukilwe mutyima, kadi tusa kumona’mo ne muswelo otubwanya kulonda madingi andi a buswe.

YEHOVA WITUKULUPIJA’MBA TWI BALĒME KWADI

3. Mwanda waka bamo bemonanga bu kebadipo na mvubu?

³ Kya bulanda, bantu bavule dyalelo mu ino ntanda kebasenswepo bakwabo. Kino i kilengeje basusule bakwabo ne kwibalengeja bemone bu bampikwa mvubu. Kaka Helena unena’mba: “Natamīne mu kisaka mwampikwa buswe. Tata wadi wa bukalabale, kadi wadi witunena difuku dyonso ami pamo ne banabetu amba ketudipo na mvubu.” Padi pamo bwa Helen, nobe bakususwile, kukufutulula kyaba kyonso, nansha kukumwekeja bu kudipo na mvubu. Shi bidi namino, ubwanya kukomenwa kwitabija’mba kudi muntu ukusenswe bya binebine.

4. Le kukwatañana na Ñimbo ya Mitōto 34:​18, Yehova wiivwananga namani pa boba ba mityima mityumuke ne i mulaye kulonga bika?

⁴ Nansha shi bantu bakwabo bakususwile, kulupila’mba Yehova ukusenswe kadi ukukwete na bulēme. Aye “udi pabwipi na boba ba mityima mityumuke.” (Tanga Ñimbo ya Mitōto 34:18.) Shi ‘mushipiditu i mukusonsakane,’ vuluka’mba Yehova wamwene bintu biyampe mu mutyima obe ne kukukokela kwadi. (Yoa. 6:44) Udi’ko nyeke mwanda wa kukukwasha, ke-pantu wi mulēme kwadi.

5. Le i bika byotubwanya kwifunda ku muswelo wādi wikele Yesu na boba bādi bamonwa na bakwabo bu bampikwa mvubu?

⁵ Tubwanya kuyuka mwiivwaninanga Yehova na kubandaula kimfwa kya Yesu. Kitatyi kyaādi pano pa ntanda, wālongele bintu na kanye ku boba bādi bamonwa bu bampikwa mvubu na bakwabo. (Mat. 9:​9-12) Pobāmutengele ku kivwalwa kudi mwana-mukaji wādi ubela misongo mikatampe na kikulupiji kya amba usa kundapwa, Yesu wāmusengele ne kumufwija’ko pa lwitabijo lwandi. (Mako 5:​25-34) Yesu wāmwekeje bumuntu bwa Shandi mu muswelo mubwaninine. (Yoa. 14:9) Nanshi kulupila’mba Yehova ukukwete na bulēme, kadi umonanga ngikadila yobe miyampe, kubadila’mo ne lwitabijo lobe ne buswe bomusenswe.

6. Le i muswelo’ka obwanya kulwa na milangwe ya kwimona bu kudipo na mvubu?

⁶ Le i bika byobwanya kulonga shi wendelela kwimona bu kudipo na mvubu? Tanga ne kulangulukila pa mavese a mu Bible akukulupija’mba wi mulēme ku meso a Yehova.b (Ñim. 94:19) Shi wakomenwe kufikila pa kitungo kampanda nansha wi mutyumukwe mutyima mwanda’po kubwanyapo kulonga bivule pamo bwa bantu bakwabo, kokedingakanya nabo ne kuta mutyima pa bintu byokubwanyapo kulonga. Yehova katengelangapo ulonge bintu byokubwanyapo. (Ñim. 103:​13, 14) Shi bakususwile nansha kukona na busekese mafuku kunyuma, koketopeka pa byalongele yewa wakonene nansha kukususula. Kwadipo ufwaninwe kulongelwa bintu mu uno muswelo! Vuluka’mba Yehova ukatyibila mambo boba basusula bakwabo, ino ukakwasha boba basusulwa. (1 Pe. 3:12) Sandra, mwine wasuswilwe pa bwanuke unena’mba, “Nombanga Yehova kitatyi kyonso ankwashe mone ngikadila miyampe yamona mondi.”

7. Le byetutene mu būmi bibwanya kwikala namani bya kamweno mu mwingilo wa Yehova?

⁷ Kokitatana nansha dimo amba Yehova kabwanyapo kukwingidija mwanda wa kukwasha bantu bakwabo. I mukupe dyese dya kwingila nandi pamo mu mwingilo wa busapudi. (1 Ko. 3:9) Bintu bikutene mu būmi ye bino i bikulengeje wikale witūla pa kyaba kya bantu bakwabo, ne kukulengeja upēlelwe kwivwanija mobeivwanina. Nanshi ubwanya kulonga bivule mwanda wa kwibakwasha. Helen, wesambilwanga’po kala, wakwashibwe kadi pano ubwanya kukwasha senene bakwabo. Unena’mba: “Nadi nemona bu wampikwa mvubu. Inoko Yehova i munkwashe nemone bu wa mvubu, kadi uñingidijanga mwanda wa kukwasha bantu bakwabo.” Pesambwa pano, Helen wingilanga bu pania wa lonso.

YEHOVA USAKANGA TWITABIJE LULEKELO LWANDI

8. Le Yehova witukulupija bika mu Isaya 1:18?

⁸ Bengidi bamo ba Yehova betopekanga bininge pa bintu bimo byobalongele mafuku ku nyuma, ekale kumeso kwa kubatyijibwa nansha pa kupwa kubatyijibwa. Inoko i biyampe kuvuluka’mba Yehova wāletele kinkūlwa pa mwanda wa buswe bukatampe bwaetusenswe. Na bubine, usakanga twitabije kyabuntu kyandi. Yehova witukulupija’mba shi tubapu ‘kusendulula nandi myanda,’c kavulukangapo monka bubi bwetu. (Tanga Isaya 1:18.) Bine tufwijanga’ko bininge Tata wetu wa buswe Yehova, pa kwilwa bubi botwalongele mafuku kunyuma! Kadi wendelelanga kuvuluka bintu biyampe byotulongele.—Ñim. 103:​9, 12; Bah. 6:10.

9. Le i bika biketukwasha tuleke kuta mutyima pa bilubo byotwalongele mafuku kunyuma?

⁹ Shi witopekanga pa byowalongele mafuku kunyuma, longa bukomo bwa kuta mutyima pa byolonga pano ne pa byosa kulonga mu mafuku a kumeso, pa kyaba kya kuta’o pa byowalongele mafuku kunyuma. Twisambilei’ko pa kimfwa kya mutumibwa Polo. Wēalakenye pa muswelo waāpangilepangile bene Kidishitu bya mu meso fututu, inoko wāyukile amba Yehova i mumulekele. (1 Tm. 1:​12-15) Le wāendelele kulangulukila pa bubi bwandi bwa pa kala? Na bubine wāpelele kulonga namino, monka mwakāendelelepo kulangulukila pa bintu byaālongele mwanda wa kwikala Mufadiseo mulēmekibwe. (Fid. 3:​4-8, 13-15) Inoko Polo wāingile mwingilo wandi na bupyasakane ne kuta mutyima ku būmi bwa kumeso. Pamo bwa Polo, nobe kubwanyapo kushinta bintu byowalongele mafuku kunyuma. Ino ubwanya kulēmeka Yehova ne kumutendela mu būmi bobe bwa dyalelo, ne kuta mutyima ku būmi bwa kutendelwa bwa mu mafuku a kumeso bwakulaile.

10. Lelo i bika byotubwanya kulonga shi bintu byotwalongele mafuku kunyuma byasanshije bantu bakwabo?

¹⁰ Ubwanya kwitopeka pa bintu bimo byowalongele mafuku kunyuma, bine byasanshije bantu bakwabo. Le i bika bibwanya kukukwasha? Longa byonso byobwanya mwanda wa kulumbulula ngikadilo yabo, kadi wibalombe lusa. (2 Ko. 7:11) Lomba Yehova akwashe boba bowasanshije na bilongwa byobe. Aye ubwanya kukukwasha abe ne boba bowasanshije mūminine ne kwikala monka na ndoe.

11. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku kimfwa kya mupolofeto Yona? (Tala ne kifwatulo.)

¹¹ Boila ñeni ku bilubo byobe, kadi leka Yehova akwingidije mu muswelo onso wasaka. Tala kimfwa kya mupolofeto Yona. Pa kyaba kya kwenda ku Nineva kwāmusoñenye Leza, Yona wānyemena ku kifuko kingi. Yehova wāmulemununa, nandi wāboila ñeni ku bilubo byandi. (Yona 1:​1-4, 15-17; 2:​7-10) Yehova Leza kālekelepo kwingidija Yona. Wāmupele mukenga mukwabo wa kwenda ku Nineva, ebiya pano Yona wākōkela kiponka na ponka. Kālekelepo kwitopeka kwandi pa kilubo kyaālongele mafuku kunyuma kumulengeje apele uno mwingilo wāmupele Yehova.—Yona 3:​1-3.

YEHOVA WITUSEÑANGA KUPITYILA KU MUSHIPIDITU UJILA

12. Le Yehova witupanga namani ndoe kitatyi kyotwikonda na kizumba nansha na bushiyena? (Bene Fidipai 4:​6, 7)

¹² Yehova wituseñanga kupityila ku mushipiditu wandi ujila kitatyi kyotwikonda na kizumba nansha na bushiyena. Tubandaulei’ko byatene ba Ron ne Carol. Wabo mwana mwana-mulume wa myaka 39 waikele kwiyoa. Banena’mba: “Twadi ketudi batanwe na byamalwa bikomo mafuku kunyuma, inoko kino kyadi kibi kutabuka. Twadi tulomba Yehova bufuku bonso potwadi tubulwa tulo, kadi bine twadi twikala na ndoe itelelwe mu Bene Fidipai 4:​6, 7.” (Tanga.) Shi wikondanga na ditompo dikutyumwine mutyima, ubwanya kusapwila Yehova mu milombelo byonso bikudi ku mutyima kitatyi kyonso kyosaka, kadi mu bula bwa nsá yonso yosaka. (Ñim. 86:3; 88:1) Lomba Yehova kitatyi kyonso akupe mushipiditu wandi ujila. Kakasūlapo nansha dimo kulomba kobe.—Luka 11:​9-13.

13. Le mushipiditu ujila witukwashanga namani twendelele kutōta Yehova na kikōkeji? (Bene Efisesa 3:16)

¹³ Lelo wi mutanwe na ditompo dikomo dine dikuzozeje? Mushipiditu ujila ubwanya kukupa bukomo bwa kwendelela kutōta Yehova na kikōkeji. (Tanga Bene Efisesa 3:16.) Tubandaulei’ko kimfwa kya kaka Flora. Aye ne wandi mulume badi bengila bu bamishonele, ino wandi mulume wamutomboka, kupwa belubula. Unena’mba: “Natyumukilwe mutyima bininge pa kubulwa lulamato kwandi. Nadi’nka nangulukila’po kitatyi kyonso. Nalombele Yehova ampe mushipiditu wandi ujila amba ñuminine. Yehova wampele byonadi nsakilwa pa kukoma ne kulwa na mwanda onkyadipo nanga dibajinji amba mbwanya kwiūminina.” Flora ukulupile amba Yehova wamukweshe amukulupile bininge, ne amba ukamukwatakanya mu byamalwa byandi byonso. Unena’mba: “Binenwa bidi mu Ñimbo ya Mitōto 119:32 byafikidile pondi, bya amba: ‘Nkalondalondanga na kininga dishinda dya mbila yobe mwanda ubedipe kyaba mu mutyima wami.’”

14. Le i muswelo’ka otubwanya kuleka mushipiditu wa Leza wingile motudi?

¹⁴ Le i muswelo’ka obwanya kulonga bintu kukwatañana na kulomba kobe kwa mushipiditu ujila? I na kwingila mingilo ikalengeja mushipiditu wa Leza wingile modi. Muno mubadilwa kutanwa ku kupwila ne kusapwila bantu bakwabo. Kadi dinga mu ñeni yobe milangwe ya Yehova na kutanga Kinenwa kyandi difuku ne difuku. (Fid. 4:​8, 9) Potanga, tá mutyima ku bantu batelelwe mu Bible bātenwe na matompo ne kulangulukila pa muswelo wēbakweshe Yehova bōminine. Sandra otwesambilanga’po kala, watenwe na makambakano mavule mu būmi. Unena’mba: “Nsekununi ya Yosefa yankankamikile bininge. Kālekelepo matompo ne bukondame byāmutene bizozeje kipwano kyandi na Yehova.”—Ngo. 39:​21-23.

YEHOVA WITUSEÑANGA KUPITYILA KU BATUTU NE BAKAKA

15. Le i bāni babwanya kwitusenga, ne i muswelo’ka obabwanya kwitukwasha? (Tala ne kifwatulo.)

¹⁵ Banabetu mu lwitabijo babwanya kwikala bu “nsulo ya busengi bukatampe.” (Kol. 4:11) Batutu ne bakaka i muswelo umo bidi ulombolanga’mo Yehova amba witusenswe. Babwanya kwitusenga na kanye na kupityija netu kitatyi ne kwituteja potwibalombola motwiivwanina. Babwanya kwitukankamika na kisonekwa nansha kulombela netu.d (Loma 15:4) Kyaba kimo, tutu nansha kaka ubwanya kwituvuluja milangwe ya Yehova ne kwitukwasha twendelele kūminina. Kadi banabetu bene Kidishitu babwanya kwitukwasha mu muswelo mupotoloke, kimfwa na kwituletela byakudya kitatyi kyotutyumukilwe mutyima.

16. Le bibwanya kwitulomba kulonga bika pa kutambula bukwashi bwa batutu ne bakaka?

¹⁶ Pa kusaka’mba banabetu betukwashe, kyaba kimo bibwanya kwitulomba kulomba bukwashi. Batutu ne bakaka betusenswe kadi basakanga kwitukwasha. (Nki. 17:17) Inoko kyaba kimo kebabwanyapo kuyuka motwiivwanina nansha byotusakilwa. (Nki. 14:10) Nanshi shi wi mutyumukwe mutyima, kokikaka kusapwila’mo balunda batame ku mushipiditu. Wibalombole mobabwaninya kukukwasha. Ubwanya kulombola’mo mukulumpe umo nansha babidi bowiibidile nabo. Bakaka bamo basengibwanga na kusapwila’mo kaka mukwabo mutame ku mushipiditu.

17. Le i bikoleja’ka bibwanya kwitulengeja tukomenwe kukankamikwa na batutu ne bakaka, ne i muswelo’ka otubwanya kwibikomena?

¹⁷ Leka kwitolwela. Pa mwanda wa kutyumukwa mutyima, padi kubwanyapo kusangela kupityija kitatyi pamo na bantu bakwabo. Kyaba kimo, batutu ne bakaka babwanya kukomenwa kukwivwanija nansha kunena bintu bikusansa. (Yak. 3:2) Inoko koketolwela na batutu ne bakaka. Yehova ubwanya kwibengidija mwanda wa kukukankamika. Mukulumpe umo witwa bu Gavin, mwine wekondele na misongo ya kutyumukwa mutyima, unena’mba: “Divule nkisakengapo kwisamba na balunda nansha kupityija nabo kitatyi pamo.” Nansha nankyo, Gavin uloñanga bukomo bwa kwikala pamo na batutu ne bakaka, kadi divule wiivwananga biyampe kitatyi kyalonga namino. Kaka Amy unena’mba: “Pa mwanda wa bintu byauntene mafuku kunyuma, nkomenwanga kukulupila bantu. Inoko ne mwifunde kusanswa ne kukulupila batutu ne bakaka pamo bwa Yehova. Ndyukile amba kino kisangajanga Yehova, kadi nami kindetelanga nsangaji.”

MILAO YA YEHOVA YA MU MAFUKU A KUMESO ITUSEÑANGA

18. Le i bika byotubwanya kutengela mu mafuku a kumeso, ne i bika byotubwanya kulonga pano?

¹⁸ Tubwanya kutengela būmi bwa kumeso na kikulupiji na kuyuka’mba, panopano ponka Yehova usa kutalula’ko lonso bintu bituletela misanshi ku ngitu ne mu malango. (Kus. 21:​3, 4) Mu kine kitatyi’kya, bintu byonso bituletela misanshi ‘kebikayapo ku mutyima.’ (Isa. 65:17) Monka motwekimwena, Yehova ‘ukutanga bilonda byetu’ tamba’nka pano. Nanshi tumwenei ne pa mfulo mu byonso bitupa Yehova mwanda wa kwitusenga ne kutalaja misanshi yetu. Kadi tukulupilei nyeke amba ‘witutele mutyima.’—1 Pe. 5:7.