TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • w95 1/11 dib. 4-8
  • Bulelela pa bidi bitangila banjelu

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Bulelela pa bidi bitangila banjelu
  • Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
  • Tumitu tua bualu
  • Bintu bia muomumue
  • Mudimu wa mufuitshifuitshi wa Satana
  • Masambila kudi nganyi?
  • Banjelu kabatu ne ntendelelu anyi?
  • “Tatuende wa dishima”
  • Disemena pabuipi ne banjelu anyi ne ba-demon?
  • “Muanjelu wa butoke”
  • “Muanjelu ubuuka munkatshi mua diulu”
  • Banjelu badi mua kutuenzela tshinyi?
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2006
  • Banjelu badi “nyuma mikuatshishi”
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—2009
  • Mudi banjelu mua kukuambuluisha
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1998
  • Mudi banjelu mua kukuambuluisha
    Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa (Tshia bantu bonso)—2017
Tangila bikuabu
Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa—1995
w95 1/11 dib. 4-8

Bulelela pa bidi bitangila banjelu

Dibidilangana ne muntu kampanda ditu pa tshibidilu dikonga kumanya bualu kampanda pa bidi bitangila dîku diende. Bidi bia muomumue ne difika ku dimanya Yehowa Nzambi. Bidi bilomba bia bungi kupita ne kule kumanya amu dîna diende. Tudi kabidi ne bua kufika ku dimanya bualu kampanda pa bidi bitangila “dîku” diende mu diulu. (Fuanyikija ne Efeso 3:14, 15.) Bible udi ubikila banjelu ne: “bana balume” ba Nzambi. (Yobo 1:6) Pa kutangila mudimu wabu wa mushinga mu Bible, tudi ne bua kusua kumanya bivule pa bidi bibatangila bua kujingulula muaba wabu mu dilongolola dia Nzambi.

NSHIDIMUKILU mupiamupia mulela kudi mukuabu udi wenda udiunda. Bantu ba bungi badi bamba ki ng’anu mudibu bitabuja dikalaku dia banjelu; bantu bungi budi buenda bubanda badi bamba mudibu mu mushindu kampanda benzejibue kudibu. Pakelabu bena Amerike 500 lukonko elu ne: “Katshia ukadiku mumvue nkayebe dikalaku kampanda dia muanjelu mu nsombelu webe anyi?” pamue ne tshia bisatu tshimue tshiakandamuna ne: eyowa. Tshidi tshikemesha kabidi mbungi bua bansonga badi batonda ditabuja mu [dikalaku dia] banjelu​—bilondeshile dikebulula kampanda mu Etats-Unis, bantu 76 pa lukama bakandamuna nunku! Mbimueneke patoke se: bantu badi basua kumanya bivule pa bidi bitangila banjelu. Kadi ngelelu wa meji wa mpindieu pa bidi bitangila banjelu mmuakanangane ne bulelela bua mu Bible anyi?

Mudimu wa mufuitshifuitshi wa Satana

Patudi tuakula bua banjelu, katuena ne bua kupua muoyo banjelu babi, bifukibua bia mu diulu bidi Bible wamba muvuabi bitombokele Nzambi. Wa kumpala ku buonso aba udi Satana. Mukanda kampanda mumanyike ùdì ubikidibua ne: Ask Your Angels (Ebeja banjelu bebe) udi ufila meji ne: Satana udi amu “tshitupa kampanda tshia Nzambi” tshidi tshiambuluisha bantu bua kukolesha “mifungu yabu ya mu nyuma” ku ditetshibua misangu yonso. Nansha mudi Satana ne “ngenyi ya dinanga,” ke mudi bafundi bamba, mmulue kufunkunyibua mu mushindu wa ntupakanyi bu mubi mu kupita kua siekele mivule. Badi basakidila kabidi ne: Satana ne Yezu, “nansha mudibu kabayi menemene bambuluishangana umue ne mukuabu, badi buonso ku luseke lumue, mbitupa bia mushinga bidi bienza muntu umue.” Aa mmalu mashindika adi akemesha, kadi Bible udi wamba tshinyi?

Bible udi uleja patoke ne: Satana kêna “tshitupa kampanda tshia Nzambi” to kadi mmuluishi wa Nzambi. (Luka 10:18, 19; Lomo 16:20) Udi uyobola bumfumu bukena mikalu bua Yehowa, ne ngenyi yende bua bantu kayena bushuwa “ya dinanga.” Udi uleja ne muoyo mubi tshiji tshiende tshikole kudi basadidi ba Nzambi badi pa buloba. Udi ubasonguela kudi Nzambi butuku ne munya!a (Buakabuluibua 12:10, 12, 15-17) Satana udi ne tshipatshila tshia kubanyanga mu mishindu yonso. Dikengesha diende dikena luse dia muntu muakane Yobo diakaleja mmuenenu wende ukena wa dinanga bua dikenga dia bantu.​—Yobo 1:13-19; 2:7, 8.

Bushuwa kabavua “ku luseke lumue,” Satana ne Yezu mbashilangane menemene. Eyo, kabiyi mpata Satana wakenzeja Herode bua atume dîyi bua dishipa bana mu tshi-bungi​—bionso ebi wenza madikolela bua kushipa Yezu utshivua muana mutekete! (Matayo 2:16-18) Ne dibundangana dikena diteketa dia Satana diakatungunuka too ne ku lufu lua Yezu. (Luka 4:1-13; Yone 13:27) Nunku, pamutu pa kuikala “bitupa bia mushinga bidi bienza muntu umue,” Yezu ne Satana mbashilangane bikole menemene. Mulayi wa mu Bible udi uleja ne: lukuna ludi pankatshi pabu kaluena kuepuka. (Genese 3:15) Mu mushindu mukumbanyine, Yezu mubiisha ku lufu ke walua kubutula Satana mu tshikondo tshijadika kudi Nzambi.​—Buakabuluibua 1:18; 20:1, 10.

Masambila kudi nganyi?

Bamue babingishi ba malu a banjelu badi babela dieleela meji ne mikuabu ngenzelu bua kuyukidilangana ne banjelu. “Dilomba dienza ne muoyo umue bua kuyukidilangana ne muena mu dîku dia mu diulu kayi yonso kadiakupanga kutelejibua,” ke mudi mukanda kampanda wamba. “Lomba ne neupete diandamuna.” Mikaele, Gabriele, Uriele, ne Rafaele badi munkatshi mua banjelu badi mukanda eu ubela bua kulomba.b

Kadi, Yezu wakalongesha bamulondi bende bua kusambila Nzambi, ki mbanjelu nansha. (Matayo 6:9, 10) Bia muomumue, Paulo wakafunda ne: “Mu malu wonso, ku masambila ne misengelelu ne dianyisha, numanyishe Nzambi milombo yenu.” (Filipoi 4:6, NW) Ke bua tshinyi, mu masambila abu, bena nkristo kabena basemena kudi mukuabu pa kumbusha Yehowa, ne badi benza nunku mu dîna dia Yezu Kristo.c​—Yone 14:6, 13, 14.

Banjelu kabatu ne ntendelelu anyi?

Bilondeshile Eileen Elias Freeman, eu udi ulombola tudiomba tua Angel Watch Network, “banjelu badi ku mutu kua ntendelelu yonso, nkindi yonso, ditabuja dionso. Bushuwa, anu bu mutudi bamanye, banjelu kabena ne ntendelelu.”

Kadi, Bible udi uleja patoke ne: banjelu bena lulamatu badi bakumbaja wabu ntendelelu; badi batendelela Nzambi mulelela, Yehowa, eu udi kayi wanyisha nansha kakese difuilakana ne nzambi mikuabu. (Dutelonome 5:6, 7; Buakabuluibua 7:11) Nunku, muanjelu kampanda wa mushindu’eu wakadileja kudi mupostolo Yone bu ‘mupika nende’ wa ku aba badi batumikila mêyi-matuma a Nzambi. (Buakabuluibua 19:10) Kakuena muaba nansha umue mu Bible udi uleja banjelu bena lulamatu bakuatshisha mushindu kayi mukuabu wa ntendelelu. Badi bapesha Yehowa budiambiki bujima.​—Ekesode 20:4, 5.

“Tatuende wa dishima”

Mavule a ku matutakena adibu babikila ne: mmatutakena ne banjelu atu atangila diyukidilangana ne bafue. “Mvua ne nyanji ya se: mansebanyi wakapeta mushindu wa kumpeta ne kummanyisha ne: uvua ndekelu wa bionso ne disanka,” ke mudi mukaji kampanda muena dîna dia Elise wamba kunyima kua dipeta tshiakamonaye bu tshimanyinu. Terri udi uvuluka bia muomumue mulunda musuibue kampanda ukavua mufue. “Lumingu lumue kunyima kua dimujiika,” ke mudiye wamba, “wakavua kundi mu tshingakela meji se: tshivua tshilota. Wakangambila ne: tshivua ne bua kunyongapala bua diya diende, bualu uvua mu disanka ne mu ditalala.”

Kadi Bible udi uleja ne: bafue “ki mbamanye kabidi bualu nansha bumue.” (Ntoyi 9:5, MMM) Udi wamba kabidi ne: padi muntu ufua, “mu dine dituku adi, ngenyi yende idi ijimina.” (Musambu wa 146:4, NW) Kadi, Satana udi “tatuende wa dishima.” (Yowanese 8:44, MMM) Yeye ke wakapatula dishima dia se: anyima wa muntu udi utungunuka kuikala ne muoyo kunyima kua lufu. (Fuanyikija ne Yehezekele 18:4.) Bantu ba bungi lelu’eu badi bitabuja bualu ebu, bùdì bukumbaja tshipatshila tshia Satana, bualu budi buvila dikengedibua dia ditabuja mu dibiishibua ku lufu​—ndongeshilu wa nshindamenu wa buena-nkristo. (Yone 5:28, 29) Nunku, dikeba bua kuyukila ne bafue anyi dikeba bua kupeta mikenji kudibu didi mushindu mukuabu wa malu a banjelu adi kaayi manyishibue kudi Nzambi.

Disemena pabuipi ne banjelu anyi ne ba-demon?

Tshitupa tshinene tshia bena malu a banjelu ntshiditue mu malu a majimbu. Tangila bualu bumona kudi Marcia. “Kutuadija mu Kabitende too ne mu Tshisua-munene 1986,” ke mudiye wamba, “ngakatuadija kupeta mikenji ifumina ‘ku bulongolodi bukena bumueneka.’ Ngakamona mikishi ne meme kupeta bilota bia dikema bia ‘muoyo umvua nau ku kale.’ Mvua nyukidilangana ne balunda bakavua bafue ne mpeta mu lungenyi makuabu malu mamonamona mavule mumvua mumanye malu avua atangila bantu bantshivua mfumina ku dipetangana nabu. Ngakalua kabidi kubeneshibua ne dipa dia didifundila malu kabiyi kumanya ne kupeta mikenji mituma kudi bakena ne mibidi. Bamue bantu, bamvua katshia tshiyi mupetangane nabu mu matuku abu a muoyo pa buloba, bavua batumina bakuabu mikenji ku butuangaji buanyi.”

Ditumika ne lubuku lua muzangu bu mushindu wa “kuyukidilangana” ne banjelu ki mmupange kutangalaka kuonso. Mukanda kampanda udi ukankamija buludiludi bawubadi bua kutumika ne mabue a majimbu, tuarte tua lubuku, bijanja bia I Ching, lubuku lua dibala mu tshianza, ne elu lua mitoto. “Enza bua bu-muntu buebe buondoke bukuludike kudi muena lubuku muakanyine,” ke mudi bafundi bafunde, “ne tekemena se: muanjelu kampanda neapetangane nebe ku muaba au.”

Kadi, bilondeshile Bible, yonso ‘udi upetangana nebe muaba’au bushuwa kêna umue wa ku banjelu ba Nzambi. Bua tshinyi? Bualu lubuku lua muzangu ndubengangane buludiludi ne Nzambi, ne batendeledi balelela​—mu diulu ne pa buloba—​kabena ne bua kuenza bualu ebu. Eyo, mu Izalele lubuku lua muzangu luvua mpekatu wa lufu! “Muntu yonso utu wenza malu au udi bu tshintu tshibi ku mesu kua Yehowa,” ke muvua Mikenji yamba.​—Dutelonome 13:1-5; 18:10-12.

“Muanjelu wa butoke”

Kabiena mua kutukemesha mudi Diabolo mua kuvuija lubuku bu tshintu tshimpe, anyi tshia kudi banjelu. Bible udi wamba ne: Satana “udi utungunuka ne kudikudimuna bu muanjelu wa butoke.” (2 Kolinto 11:14, NW) Mmukumbane nansha kufumba malu atshivuavua ne pashishe kuenza bua kuavuija malelela, udinga bamonyi pa kuela meji ne: tshishima etshi ntshia kudi Nzambi. (Fuanyikija ne Matayo 7:21-23; 2 Tesalonike 2:9-12.) Kadi midimu yonso ya Satana​—nansha imueneka mimpe anyi mibi—​idi isadila tshimue tshia ku bipatshila bibidi ebi: kupambula bantu kudi Yehowa anyi kufofomija patupu bieledi biabu bia meji bua ‘kabakenkeshibu kudi butoke bua lumu luimpe lua butumbi ludi lutangila Kristo.’ (2 Kolinto 4:3, 4, NW) Ngenzelu eu wa ndekelu wa mafi ke udi misangu mivule utamba kupatula bipeta.

Tangila muyuki wa mu Bible wa nsongakaji musadidi kampanda wa mu siekele wa kumpala. Mbuku yende ivua mipeteshe bamfumu bende biuma bia bungi. Munkatshi mua matuku a bungi uvua wenda ulonda bayidi, wamba ne: ‘Balume aba mbapika ba Nzambi Mutambe Bunene wa mu diulu, badi banuambila bua njila wa lupandu.’ Mêyi ende avua malelela. Kadi, muyuki udi utuambila ne: uvua mukuata, ki nkudi muanjelu, kadi kudi “demon wa lubuku.” (NW) Kunyima, Paulo ‘wakatshinguluka, wakambila nyuma mubi ne, Ndi nkuambila mu dina dia Yezu Kristo, umuke munda muende. Pa diba adi mene wakapatuka.’​—Bienzedi 16:16-18.

Bua tshinyi Paulo wakipata spiritu eu? Ndekelu wa bionso, uvua upetesha bamfumu ba nsongakaji uvua mukuata kudi demon biuma bia bungi. Bu muvuaye ne makokeshi akena a ku tshilelelu, nsongakaji musadidi eu uvua mua kuikala wambila ba-tshidime tshikondo tshia kukuna, bakaji bajike tshikondo tshia kuya ku mabaka, ne bena mudimu wa diumbula mabue a mushinga miaba ya kukebela ngolo. Eyo, spiritu eu wakafikisha nsongakaji too ne ku diakula amue mêyi malelela, pa kusamuna bayidi munkatshi mua bantu!

Nansha nanku, uvua “demon wa lubuku.” Pa nanku, kavua ne bukenji bua kuenza mamanyisha pa bidi bitangila Yehowa ne dilongolola diende bua lupandu. Mêyi ende a lubombo, pamu’apa mapatula bua kuitabijija mbuku ya nsongakaji musadidi bu milelela, avua akuatshisha bamonyi ditanaji bua bapange kulonda balondi balelela ba Kristo. Ne kabingila kimpe, Paulo wakadimuija bena Kolinto ne: “Kanuena mua kudia ku ‘mesa a Yehowa’ ne ku mesa a ba-demon popamue.” (1 Kolinto 10:21, NW) Mu mushindu ukena ukemesha, bena nkristo ba mu siekele wa kumpala bakuosha mikanda yabu yonso ivuabu batumika nayi bua lubuku.​—Bienzedi 19:19.

“Muanjelu ubuuka munkatshi mua diulu”

Anu bu mutuamonyi, Bible udi uleja patoke mavule a ku malu a banjelu a lelu bu adi mu diumvuangana menemene ne Muluishi wa Nzambi, Satana Diabolo. Ebi bidi biumvuija ne: banjelu bansantu kabena batangila malu a bantu anyi? Bishilangane, badi mpindieu benza mudimu mukole pa buloba. Mmudimu kayi? Bua kuandamuna, tudi ne bua kutangila mu mukanda wa mu Bible wa Buakabuluibua. Banjelu mbatedibue misangu mivule mu mukanda eu kupita mu mukanda kayi wonso mukuabu wa mu Bible.

Mu Buakabuluibua 14:6, 7, (NW) tudi tubala muyuki mufunda kudi mupostolo Yone pa tshikena-kumona tshia bu-profete tshiakapetaye ne: “Meme kumona muanjelu mukuabu ubuuka munkatshi mua diulu, uvua ne lumu luimpe lua kashidi lua kumanyisha bu mukenji wa disanka kudi aba badi basombe pa buloba, ne kudi ditunga dionso ne tshisa tshionso ne muakulu wonso ne tshisamba tshionso, wamba ne dîyi dikole ne: ‘Tshinayi Nzambi ne numupe butumbi, bualu dîba dia dilumbuluisha kudiye diafiki, ne tendelelayi Eu udi muenze diulu ne buloba ne mbuu ne mpokolo ya mâyi.’”

Mufundu eu udi uzangika mudimu wa nzanzanza wa banjelu lelu. Mbaditue mu mudimu udi kumpala kua yonso menemene​—eu wa dimanyisha lumu luimpe lua Bukalenge bua Nzambi. Yezu uvua ne mudimu eu mu lungenyi pakalayaye balondi bende ne: “Ndi nenu matuku wonso too ne ku nshikidilu wa ndongoluelu eu wa malu.” (Matayo 28:18-20, NW) Mmushindu kayi udi Yezu ne balondi bende? Umue mushindu mpa kubapetesha diambuluisha dia banjelu bua kumona mushindu wa kukumbaja mudimu munene eu.

Bantemu ba Yehowa badi bapitshisha ku tshidimu mêba mapite pa muliyare mujima bamanyisha lumu luimpe lua Bukalenge bua Nzambi. Padibu benza mudimu eu, badi bamona tshijadiki tshia buludiki bua banjelu. Mu mudimu wabu wa ku tshiibi ne ku tshiibi, mbienzeke misangu mivule se: batu bayukidilangana ne bamue bantu batshifumina ku disambila bua muntu kampanda kuluaye kubambuluisha bua kumvua malongolola a Nzambi. Buludiki bua banjelu, pamue ne didianjila kuela tshiidia dia Bantemu bine, ndifikishe ku dipetesha bantu binunu nkama ku tshidimu ku tshidimu dimanya kampanda dia Yehowa!

Udiku uteleja muanjelu udi wenda ubuuka munkatshi mua diulu anyi? Padi Bantemu ba Yehowa balua kukukumbula, bua tshinyi kubenga kuyukidilangana nabu bipitshidile pa mukenji eu wa muanjelu?

[Mêyi adi kuinshi]

a Miaku “Satana” ne “Diabolo” idi yumvuija “muluishi” ne “mushiminyinyanganyi.”

b Mêna a Mikaele ne Gabriele adi asanganyibua mu Bible, kadi aa a Rafaele ne Uriele adi amueneka amu mu mikanda misakidila, idi kayiyi ya mu tshisumbu tshilelela tshia mikanda ya mu Bible.

c Bambisha ne: masambila adi afidibua ku butuangaji bua Yezu, ki nkudiye nansha. Masambila adi afidibua mu dîna dia Yezu bualu mashi mupumuna ende akunzulula njila wa disemena kudi Nzambi.​—Efeso 2:13-19; 3:12.

[Kazubu mu dibeji 8]

BANJELU MBANGANYI?

BISHILANGANE ne mutu bavule bela meji, banjelu ki ng’anyima ya bantu badi bafue. Bible udi wamba patoke ne: bafue “ki mbamanye kabidi bualu nansha bumue.” (Ntoyi 9:5, MMM) Nunku mpindieu, banjelu mbafumine kuepi? Bible udi uleja ne: bavua bafukibue buonso kudi Nzambi muine kumpala kua dienjibua dia buloba. (Yobo 38:4-7) Bunene bua dîku dia Nzambi dia mu diulu budi mua kuikala bua nkama ya miliyo ya banjelu, pamu’apa miliyare mivule anyi kupita apu! Bamue banjelu bakadisangisha ne Satana mu ditomboka diende.​—Danyele 7:10; Buakabuluibua 5:11; 12:7-9.

Bu mudi Yehowa Nzambi wa bulongame, kabiena bikemesha bu mudi dîku diende dinenanenayi dia banjelu dikale dilongolola.​—1 Kolinto 14:33.

• Muanjelu wa kumpalampala, ku bukole ne ku bukokeshi, udi muarkanjelu, Yezu Kristo, udi ubikidibua kabidi ne: Mikaele. (1 Tesalonike 4:16; Yuda 9, NW) Muinshi mua bukokeshi buende mudi baselafima, bakeluba, ne banjelu.

• Baselafima mbunguile ku nkuasa wa bumfumu wa Nzambi. Mbimueneke patoke ne: mudimu wabu udi utangila dimanyisha bunsantu bua Nzambi ne dilama bantu bende bakezuke.​—Yeshaya 6:1-3, 6, 7.

• Bakeluba badi bamueneka pabu kumpala kua Yehowa. Bu mudibu bambudi anyi bendeshi ba nkuasa wa bumfumu wa Nzambi, badi batua bunême bua Yehowa nyama ku mikolo.​—Musambu wa 80:1; 99:1; Yehezekele 10:1, 2.

• Banjelu (mbuena kuamba ne: “bakenji”) mbena mudimu ba Yehowa. Badi bakumbaja disua dia Nzambi, nansha dia kusungila bantu ba Nzambi anyi dia kubutula bantu babi.​—Genese 19:1-26.

[Bimfuanyi mu dibeji 7]

Udiku uteleja muanjelu udi wenda ubuuka munkatshi mua diulu anyi?

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu