Yehowa nnganyi?
YEHOWA wakambila umue wa ku batendeledi bende ba lulamatu ne: “Muntu kena mua kumona mpala wanyi ne kuikala ne muoyo.” (Ekesode 33:20) “Nzambi udi Spiritu,” ne bantu kabena mua kumumona ne mêsu abu a ku mubidi. (Yone 4:24, NW) Anu mudi ditangila buludiludi ku dîba nkankala mua kuikala ne njiwu bua mêsu etu, nenku bidi mua kutukebela njiwu bituamona Mpokolo munenanenayi wa bukole wakafuka ki ng’anu dîba dietu didi dikenka kadi mêba makuabu kabidi kaayi kubala mu bukua mabulunge.
Diakalenga, katuena tukeba kumona Nzambi bua kumanya tshidiye. Bible udi ujadika Eu wakatulongoluela dibuki adi dia mpatshi, buloba, ne udi usokolola bumuntu buende. Nenku bidi ne mushinga bua kutangila mu Bible bua kumanya Tatu wakatupesha muoyo ne wakafila tshisombedi tshidi tshisankisha bua kuikalamu ne muoyo au.
Diumvuija dia dîna diende
Mêna onso atu ne diumvuija, nansha mudi lelu’eu ba bungi kabayi mua kuikala baamanye. Tshilejilu, dîna dimanyike mu Tshiluba dia Davidi didi difuma ku muaku wa tshiena-Ebelu udi umvuija “Munanga.” Dîna dia Mufuki, Yehowa, didi padi ne diumvuija. Ndiumvuija kayi? Mu tshiena-Ebelu, muakulu wa Bible wa ku tshibangidilu, dîna dia Nzambi ndifunda mu maleta anayi, YHWH, ne didi dimueneka misangu mitue ku 7 000 mu tshitupa tshia Bible tshia tshiena-Ebelu. Mbimueneke se: dîna dia Nzambi didi diumvuija “Eu udi uvuija.” Didi dileja ne: Yehowa udi udivuija tshionso tshidiye musue kuikala bua kukumbaja malongolola ende. Udi Mufuki, Nzuji, Musungidi, Mukuatshishi wa muoyo, ne pa nanku udi mua kukumbaja malaya ende. Kabidi, mu tshiena-Ebelu dîna Yehowa didi mu mushindu udi umvuija bualu kampanda budi buenda bukumbana. Eyowa, Yehowa utshidi udivuija mukumbaji wa malongolola ende. Udi Nzambi udi ne muoyo!
Ngikadilu minene ya Yehowa
Bible udi umvuija Mufuki bu “Nzambi wa luse ne mulenga, kayi ukuata tshiji lukasa ne mûle tente ne bulenga-bunangi ne bulelela, ulama bulenga-bunangi bua binunu ne binunu, ulekelela bilema ne ditupa ku mikenji ne mpekatu.” (Ekesode 34:6, 7, NW) Tshiambilu “bulenga-bunangi” tshidi tshikudimuna ku muaku wa tshiena-Ebelu udi ne diumvuija dinene. Tshidi tshiumvuija bulenga budi bulamate ne dinanga dionso ku tshintu kampanda too ne padi tshipatshila tshia tshintu atshi tshikumbana. Badi kabidi mua kutshikudimuna ne: “dinanga dilamatshi.” Bulenga bua Yehowa mbulamate ne dinanga dionso ku bifukibua biende ne budi bukumbaja dilongolola diende dia mpatshi. Kuenaku mua kuanyisha dinanga dia mushindu’eu dia kudi Eu udi mukupeshe muoyo anyi?
Yehowa kêna ukuata tshiji lukasa ne udi utubuikidila bilema bietu lubilu. Bidi bisanguluja mutshima bua kuikala pabuipi ne muntu wa nunku. Kadi, abi kabiena biumvuija ne: udi ulengulula malu mabi. Wakamanyisha ne: “Meme Yehowa ndi musue kulumbulula kuakane, ndi nkina kunyenga kua bintu ne kuenza kua malu mabi.” (Yeshaya 61:8) Bu mudiye Nzambi wa buakane, kakulekela bua kashidi benji ba mpekatu bena tshikama badi bakandamana mu bubi buabu. Nenku, tudi mua kuikala bashindike ne: mu tshikondo tshiende tshijadika, Yehowa nealongolole tunsungasunga mu bulongolodi ebu. Kakupua bena dikenga muoyo.
Ki mbipepele bua kulama nkatshinkatshi mupuangane pankatshi pa dinanga ne kulumbulula kuakane. Biwikala muledi, utu ubimona bikole bua kupangadija dîba ne mushindu wa kululamija bana bebe padibu benza malu adi kaayi alonda mulongo, ne kabidi mmu bualabale kayi bua kuenza nunku anyi? Kutshintshika buakane ne luse lua dinanga kudi kulomba meji a bungi. Yehowa utu uleja ngikadilu au munene mu malanda ende ne bantu. (Lomo 11:33-36) Bushuwa, tudi mua kumona meji a Mufuki miaba yonso, tshilejilu mu malengele a bifukibua bidi bitunyunguluke.—Musambu 104:24; Nsumuinu 3:19.
Kadi, kuikala ne meji ki nkukumbane. Bua kukumbaja disua diende, Mufuki udi kabidi ne bua kuikala ne bukole, ne Bible udi usokolola ne: udi ne bukole bua bungi: ‘Bandishayi mêsu enu kulu, numone bienu! Wakafuka bintu ebi nnganyi? Nyeye udi upatula misumba yabi, ubala bungi buabi, ne udi ubibikila buonso buabi mêna abi; ne bualu bua bunene bua bukole buende, ne bualu bua bukole bua bukokeshi buende, kakuena umue wabi udi upanga kumueneka.’ (Yeshaya 40:26) Yehowa udi ukumbaja malu ne “bunene bua bukole.” Ngikadilu wa mushindu’eu kenaku mua kukukoka kudiye anyi?
Nzambi wa matunga onso
Udi mua kudiebeja ne: ‘Kadi Yehowa ki n’Nzambi wa mu “Dipungila Dikulukulu,” Nzambi wa Izalele wa kale anyi?’ Mbualu bulelela bua se: Yehowa wakadisokolola kudi bena Izalele. Kadi, bu muvuaye mufuke bena dibaka ba kumpala, Yehowa udi Nzambi “kudi dîku dionso . . . pa buloba ne bua kupetela dîna diadi.” (Efeso 3:15, NW) Biwitaba se: mbimpe kunemeka bankambua bebe, kabiakuikalaku biakanyine bua kutumikila Eu wakapesha muntu wa kumpala muoyo, nkambua wetu bonso, udi muji wa milongolongo ya bantu bonso badiku pa buloba lelu’eu anyi?
Mufuki wa bukua-bantu ki mmuntu muena lungenyi luipi. Bulelela, tshinga tshikondo uvua ne malanda a pa buawu ne tshisamba tshia Izalele. Kadi nansha pinapu, wakakidila yonso uvua mua kubila dîna diende. Mukalenge wa meji wa Izalele wakamba mu disambila kudi Yehowa ne: ‘Muntu wa kua bende udi kayi wa munkatshi mua bantu bebe bena Izalele, pafumeye mu buloba bua kule bua dîna diebe, umumvuile mu diulu kuudi ushikama, ne wenzele muntu wa bende malu onso adiye ukulomba; bua bantu bonso ba pa buloba bamanye dîna diebe.’ (1 Bakelenge 8:41-43) Too ne lelu, bantu ba matunga onso badi mua kufika ku dimanya Yehowa ne kudia nende malanda mashême. Kadi mmunyi mudi bualu abu ne buenzeji kuudi?
Masanka bua dimanya Yehowa
Bua kualukila ku mufuanu wa mu tshiena-bualu tshia kumpala, biwikala mupete dibuki dikuta bimpe menemene, pa tshibidilu neusue bua kumanya tshidibu bakupesheladi. Mmunyi muudi ne bua kutumika nadi ne kudilama bimpe? Bia muomumue, tudi basue kumanya tshivua natshi Nzambi mu meji pakatulongoluelaye buloba. Bible udi wamba ne: ‘kakabufuka bu tshintu tshia patupu,’ kadi ‘wakabufuka bua bantu bashikamepu.’—Yeshaya 45:18.
Kadi, bantu ba bungi ki mbalame bimpe dipa edi dia Mufuki. Mbaditue mu dinyanga buloba, bualu budi bubungamija Yehowa bikole. Pabi, mu diumvuangana ne tshidi dîna diende diumvuija, Yehowa mmupangadije bua kukumbaja dilongolola diende dia ku tshibangidilu pa bidi bitangila muntu ne buloba. (Musambu 115:16; Buakabuluibua 11:18) Nealongolole buloba ne kubufila bu bumpianyi kudi aba badi basue kuikala ne muoyo bu bana bende bena butumike.—Matayo 5:5.
Mukanda wa ndekelu wa mu Bible udi umvuija muikala malu penzeka muanda au: ‘Tangilayi, nzubu wa tshilulu wa Nzambi udi munkatshi mua bantu, ne yeye neikale nabu, ne bobu nebikale bantu bende. Yeye neakupule tshinsonji tshionso ku mêsu kuabu; ne lufu kaluena luikalaku kabidi; madilu kaena ikalaku kabidi, nansha muadi, nansha kanyinganyinga kabidi; malu a ku mudilu akumuka.’ (Buakabuluibua 21:3, 4) Tshikondo atshi muntu nansha umue kakupuekesha binsonji bia kanyinganyinga anyi kudila bua dijimija dia munanga kampanda. Muntu nansha umue kakulomba diambuluisha kayi udipeta anyi kumvua bisama bua mabedi a lufu. Nansha ‘lufu nelujimine.’ (1 Kolinto 15:26; Yeshaya 25:8; 33:24) Muanda eu udi uleja nsombelu uvua Yehowa musue bua tuetu kuikala nende ku tshibangidilu pakafukaye bankambua betu ba kumpala.
Bushuwa, udi mua kupeta kadiosha ka nsombelu eyi ya mu mparadizu mpindieu munkatshi mua batendeledi ba Yehowa. Udi ubambila ne: ‘Meme ndi Yehowa Nzambi webe, udi ukuyisha bua wewe wikale ne diakalengele, udi ukulombola mu njila uudi ne bualu bua kuendela.’ (Yeshaya 48:17) Yehowa n’Tatu muimpe udi utulongesha, tuetu bana bende, mushindu mutambe buimpe wa nsombelu. Mêyi-malombodi ende bua bantu adi apetesha, ki mmikandu idi kayiyi miakanyine, kadi bukubi bua dinanga. Dialonda nedifikishe ku budikadidi bulelela ne diakalenga, anu bu mudibi bifunda ne: “Mpindieu Yehowa udi Spiritu; ne muaba udi spiritu wa Yehowa, ke udi budikadidi.” (2 Kolinto 3:17, NW) Mu dilonda mêyi-malombodi maleja mu Bible, aba badi bitaba bukokeshi buende badi mpindieu bapeta ditalala dia mu lungenyi diatangalaka dinga dituku pa buloba bujima bua bantu.—Filipoi 4:7.
Mmunyipu mudi Yehowa muikale Tatu muenzedianganyi wa bimpe! Udi musue kulonga bivule pa bidi bitangila Eu udi mu nyima mua malengele onso a bufuki anyi? Bua aba badi basue kuenza nanku, kudi masanka kaayi kutua mushinga nansha mpindieu. Ne mu matuku atshilualua mabenesha neikale a tshiendelele.
[Tshimfuanyi mu dibeji 5]
Tudi mua kumona dîna dia Nzambi difunda mu maleta anayi a tshiena-Ebelu ku bimanu bia ekleziya mivule ya kale