Tshibumba tshia Nsentedi ne Réveillez-vous!—bibejibeji bia bulelela mu tshikondo tshiakanyine
“Udi mumpikule, ô Yehowa Nzambi wa bulelela!”—MUSAMBU WA 31:5.
1, 2. (a) Mmunyi muvua muanetu wa bakaji kampanda mudiumvue pakabalaye bualu kansanga mu Tshibumba tshia Nsentedi? (b) Nnkonko kayi idi yedibua pa bidi bitangila bibejibeji bietu?
“TUASAKIDILA wa manza tente,” ke mufundile mukaji kampanda muena nkristo, “bua munudi bapatule mu Tshibumba tshia Nsentedi tshiena-bualu tshia ‘Udi mua kupeta disambibua mu tshikondo tshia dikenga.’a Mavule a ku malu anudi baleje ke andi mmona mu nsombelu wanyi; bienz’amu bu ne: tshiena-bualu etshi tshivua tshimfundila meme. Musangu wa kumpala umvua mutshibale, binsonji biakampueka pa matama. Ndisanka kayipu dia kumanya se: muntu kampanda udi ungumvuila! Ndi ne dianyisha divule bua mundi umue wa ku Bantemu ba Yehowa. Pikalabi kabiyi nanku, nkuepi kutudi mua kupeta malaya a kusanka bua muoyo wa kashidi mu Mparadizu mu matuku atshilualua ne, mpindieu, tukoleshibua mu anyima wetu! Tuasakidila. Tuasakidila misangu tshinunu.”
2 Ukadiku mupete mmuenenu wa mushindu’eu anyi? Bikadiku bikufikile bua kumona bualu kampanda mu Tshibumba tshia Nsentedi peshi mu tshibejibeji tshikuabu tshia Réveillez-vous! bu buvua bufundibue amu buebe wewe anyi? Ntshinyi tshidi mu bibejibeji bietu tshitu tshilenga bantu ku muoyo? Mmunyi mutudi mua kuambuluisha bakuabo bua kubabidila mukenji wa muoyo udimu?—1 Timote 4:16.
Bibejibeji bibingishi bia bulelela
3. Mbua tubingila kayi budi Tshibumba tshia Nsentedi ne Réveillez-vous! bilengela babadi bavule ku muoyo?
3 Yehowa udi “Nzambi wa bulelela.” (Musambu wa 31:5) Dîyi diende, Bible, mmukanda wa bulelela. (Yone 17:17) Bantu bena mutshima mululame badi bandamuna bimpe ku bulelela. (Fuanyikija ne Yone 4:23, 24.) Kamue kabingila kadi Tshibumba tshia Nsentedi ne Réveillez-vous! bilengela miliyo ya babadi ku muoyo mbua padi bibejibeji ebi bidisunguluja bua muoyo mutoke ne bulelela. Pa kuamba mene, bakatuadija kupatula Tshibumba tshia Nsentedi amu bua lulamatu ku mikenji ya bulelela bua mu Bible.
4, 5. (a) Nnsombelu kayi ivua mifikishe C. T. Russell ku dipatula Tshibumba tshia Nsentedi? (b) Mmunyi mudi “mupika wa lulamatu ne wa budimu” utumika ne tshibejibeji tshia Tshibumba tshia Nsentedi?
4 Mu 1876, Charles T. Russell wakadisangisha kudi Nelson H. Barbour, wa ku Rochester, New York. Russell wakapatula mfranga bua kutungunuja difundibua dia tshikandakanda tshia Barbour tshia malu a Nzambi tshia Herald of the Morning (Mutuadi wa mikenji mu dinda), Barbour muikale mufundi mulombodi ne Russell muikale mufundi mulombodi tshindondi. Kadi, kunyima kua tshidimu bu tshimue ne tshitupa, mu nimero wa Herald wa mu ngondo wa Tshimungu 1878, Barbour wakafunda tshiena-bualu tshivua tshivila mushinga wa lufu lua bupikudi lua Kristo. Russell, uvua mushilangane ne Barbour ku bidimu bitue ku 30, wakamuandamuna mu nimero wakalonda uvua ne tshiena-bualu tshia: “dimue dia ku malongesha a mushinga mukole a mu Dîyi dia Nzambi” muvuaye mubingishe tshia-bupikudi. (Matayi 20:28) Kunyima kua mumane kukeba misangu mivule bua kulepesha lungenyi lua Barbour bilondeshile Mifundu, ndekelu wa bionso, Russell wakangata dipangadika dia kulekela kutumika mu mushindu kayi wonso ne tshikandakanda tshia Herald. Bituadije ku nimero wa ngondo wa Kabalashipu 1879, dîna diende kadivua kabidi dipatuka bu mufundi mulombodi tshindondi to. Kunyima kua ngondo mujima, patshivuaye ne bidimu 27, Russell wakatuadija kupatula tshibejibeji tshia Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence (Tshimunyi tshia Tshibumba tshia Siyona ne Mumanyishi wa Dikalaku dia Kristo), lelu’eu The Watchtower Announcing Jehovah’s Kingdom (Tshibumba tshia Nsentedi tshidi tshimanyisha Bukalenge bua Yehowa), ke tshidi, katshia kuonso eku, tshitungunuka ne kubingisha bulelela bua mu Mifundu, bu mudi tshia-bupikudi.
5 Kukadi kupite bidimu 114, Tshibumba tshia Nsentedi, amu bu mulumbuluidi muzanzamuke, ntshishindame mu dibingisha bulelela ne malongesha a mu Bible. Ke bua tshinyi ntshipete dieyemenyibua dia miliyo mivule ya babadi bena dianyisha. Tshitshidi’amu tshitungunuka ne kuzangika mushinga wa [dilongesha dia] tshia-bupikudi. (Tshilejilu, tangila nimero wa mu dia 15 Luishi 1991 peshi w-SH 2/91.) Kabidi, tshidi tshitungunuka ne kuikala tshiamu tshia mudimu tshia kumpala tshia “mupika wa lulamatu ne wa budimu” ne Kasumbu kaludiki kende bua kumanyisha Bukalenge bua Yehowa bumana kujadika ne kufila biakudia bia mu nyuma “mu tshikondo tshiakanyine.”—Matayi 24:14, 45.
6, 7. Ntshipatshila kayi tshimanyike tshivua natshi L’Age d’Or, ne ntshinyi tshidi tshileja ne: bantu bena meji matabuluke bakandamuna bimpe ku mukenji uvuamu?
6 Netuambe tshinyi bua Réveillez-vous! Katshia tshiatuadija, tshibejibeji etshi tshidi tshibingisha patshi bulelela. Bu muvuatshi tshibikidibua ku ntuadijilu ne: L’Age d’Or, tshivua tshilongolola bua kuabanyibuatshi kudi bantu. Ne tshipatshila etshi, nimero watshi wa kumpala wa mu dia 1 Kasuamansense 1919, uvua wamba ne: “Tshipatshila tshiatshi ntshia kumvuija ku butoke bua meji a Nzambi diumvuija dia bushuwa dia mianda ya mu tshikondo tshietu etshi ne kuleja bena lungenyi lutabuluke bijadiki kabiyi kuela mpata ne bia bushuwa bia se: mu tshitupa tshîpi, bukua-bantu nebapete mabenesha mavule.” Bantu bena lungenyi lutabuluke bakandamuna pabo biakane ku mukenji uvua mu L’Age d’Or. Munkatshi mua bidimu bivule, tshiakabanyibua bungi buvule kupita bua Tshibumba tshia Nsentedi.b
7 Kadi, ditabalela didi bantu nadi bua Tshibumba tshia Nsentedi ne Réveillez-vous!, kadiena amu bua padibi bimanyisha malelela a nshindamenu ne biumvuija nsombelu idiku pa buloba bujima bilondeshile milayi nansha. Nangananga, mu bidimu dikumi anyi makumi abidi bishale, kudi kabingila kakuabo kabidi kadi kenza bua se: bibejibeji bietu bilenge bantu ku muoyo.
Biena-bualu bia mu tshikondo tshiakanyine bidi ne buenzeji pa nsombelu wa bantu
8. Ndiibidilangana ne nsombelu kayi divua Yuda mufunde, divua dikankamija bamubadi bende bua kutantamena menzeji kayi avua mu tshisumbu?
8 Bidimu bitue ku 30 kunyima kua lufu ne dibiishibua bia Yezu Kristo, Yuda, mufundi wa Bible, wakadimona kumpala kua nsombelu mukole. Bantu bapangi ba bikadilu bilenga, bia bunyama, bavua badifinye munkatshi mua bena nkristo. Yuda uvua ne dijinga dia kufundila bena nkristo nende pa bidi bitangila tshiena-bualu kampanda tshia dilongesha dia nshindamenu—lupandu lufundila bena nkristo buonso bela manyi. Pamutu pa nanku, mulombola kudi spiritu munsantu, wakamona ne: mbimpe kukankamija bamubadi bende bua kutantamena menzeji mabi avua amueneka mu tshisumbu. (Yuda 3, 4, 19-23) Yuda wakibidilangana ne nsombelu awu, ne kufila mibelu mu tshikondo tshiakanyine yakandamuna ku bivua bana babo bena nkristo bakengela.
9. Ntshinyi tshidi ne bua kuangatshibua ne mushinga mu dilongolola dia biena-bualu bidi bipatudibua mu tshikondo tshiakanyine bibejibeji bietu?
9 Bia muomumue, kufunda biena-bualu mu tshikondo tshiakanyine bibejibeji bietu mbujitu bunene bua kukumbaja. Bikondo bidi bienda bishintuluka, ne bantu pabu—bidibo bakengela ne majinga abo kabiena amu bu muvuabi kukadi bidimu dikumi peshi makumi abidi patupu. Matuku adi panshi aa, mutangidi muena-ngendu kampanda mmuleje se: “Pamvuile Ntemu, mu bidimu bia 1950, malonga a Bible atuvua tuenza pamue ne bantu avua nangananga mashindamene pa malongesha a nshindamenu—kubalongesha bulelela pa Busatu-Bunsantu, pa kapia ka inferno, pa anyima, ne bikuabu. Kadi mpindieu, mbimueneke se: bantu badi ne tunyinganyinga ne ntatu kabukabu mu nsombelu wabu, tudi ne bua kubalongesha mua kulua muoyo.” Bua tshinyi bidi nanku?
10. Bua tshinyi kabiena ne bua kutukemesha pa kumona mianda ya bantu yenda ibipa amu kubipa bituadijile ku 1914?
10 Pa bidi bitangila “matuku a ndekelu,” Bible uvua mudianjile kumanyisha ne: “Bantu babi ne bena mashimi nebaye batangile amu ku malu mapite bubi, benda basesuisha bakuabu ne buobo biine benda basesuishibua pabo.” (2 Timote 3:1, 13) Nenku, kabiena mua kutukemesha to pa kumona mianda ya bantu yenda ibipa amu kubipa bituadije ku 1914, tshidimu tshiakatuadija tshikondo tshia ku nshikidilu. Bu mukadi dîba diende pa kukumbana, Satana udi utayisha tshiji tshiende pa bukua-bantu kupita kumpala. (Buakabuluibua 12:9, 12) Bu tshipeta, bikadilu bilenga ne nsombelu mulenga wa mêku kabitshiena bu muvuabi kumpala kukadi amu bidimu 30 peshi 40 patupu. Bantu kabatshiena bakokibua ku malu a Nzambi bu muvuabi kumpala. Bu mudi dibunda bibawu dimueneka kuonso, badi bakeba mpindieu mishindu [ya kudikuba nayi] ivua kayiyi mianji kutedibua kukadi bidimu 20 peshi 30 patupu.—Matayi 24:12.
11. (a) Bantu badi batamba kuditatshisha bua malu kayi, ne mmunyi mudi kasumbu ka mupika wa lulamatu ne wa budimu kandamune ku bivuabo bakengela? (b) Fila tshilejilu tshia tshiena-bualu tshia mu Tshibumba tshia Nsentedi anyi mu Réveillez-vous! tshivua ne buenzeji pa nsombelu webe.
11 Kabiena bitukemesha to bua kumona bantu bavule baditatshisha amu bua majinga a kunangibua, bua mêku, ne bua diumvuangana pankatshi pa bantu. Kasumbu ka mupika wa lulamatu ne wa budimu kadi kandamuna ne dikima mu biena-bualu bidi bifundibua mu tshikondo tshiakanyine mu Tshibumba tshia Nsentedi ne mu Réveillez-vous! bidi biakula pa bidi bantu bakengela menemene ne bidi ne buenzeji bua bushuwa pa nsombelu wabu. Monayi bimue bilejilu.
12. (a) Bua tshinyi biena-bualu bidi bitangila mêku adi amu ne muledi umue bivua bilongolodibue mu Tshibumba tshia Nsentedi mu 1980? (b) Mmunyi muvua muanetu kampanda wa bakaji muleje dianyisha diende bua biena-bualu bia mêku adi amu ne muledi umue?
12 Mianda ya mu dîku. Patudi tumvua bakula bua divula ne lukasa luonso pa buloba bujima dia mêku adi’amu ne muledi umue, biena-bualu bimanyike bu etshi: “Mushindu wa kudikoleshila bana nkayebe” bivua bilongolola bua kupatukabi mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia mu dia 15 Tshisua-munene 1980 (mu français). Biena-bualu ebi bivua ne bipatshila bibidi: (1) kuambuluisha bantu badi nkayabo bua kukolesha babo bana bua kuakama nsombelu eu wa pa buende ne (2) kuambuluisha bakuabu biakane bua kumanya mua ‘kuditeka pa muaba wabo’ ne “kutabalela” ne muoyo umue mêku aa adi ne muledi umue [mamu peshi tatu]. (1 Petelo 3:8; Yakobo 1:27) Babadi bavule bakafunda bua kuleja dianyisha diabu bua biena-bualu ebi. “Binsonji biakampueka pa matama panngakamona tshizubu,” ke mufundile muledi kampanda mukaji, “ne pangakabulula tshibejibeji ne kubala mamanyisha avuamu, mutshima wanyi uvua muwule tente ne dianyisha kudi Yehowa bua mudiye mutupeshe mamanyisha aa mu tshikondo tshidi tshikengedibua.”
13. Ndikonkonona kayi diondoke divua dienjibue mu Réveillez-vous! wa mu 1981 pa bidi bitangila kusama kua mu lungenyi, ne ntshinyi tshivua mubadi mukaji kampanda muambe pa bualu ebu?
13 Majinga a kunangibua. Tshiena-bualu tshidi tshiakula bua kusama kua mu lungenyi ntshimana kukonkonona mu Tshibumba tshia Nsentedi ne Réveillez-vous! katshia mu 1960. (1 Tesalonike 5:14) Mmuenenu mupiamupia ne muimpe wakalejibua mu muanda eu mu tshiena-bualu tshia “Udi mua kuluisha kusama kua mu lungenyi!” tshipatula mu Réveillez-vous! wa mu dia 8 Tshisua-munene 1981. Mikanda mivule ya kuleja nayi dianyisha yakatumibua kudi Société Watch Tower ifumina pa buloba bujima. “Mmunyi mundi mua kufunda pa dibeji edi bindi ngumvua mu mutshima wanyi?” ke muakafunda muanetu kampanda wa bakaji. “Ndi ne bidimu 24, ne munkatshi mua bidimu dikumi biashadi, mvua mupete bikondo bivule bia kusama kua mu lungenyi. Kadi mpindieu, ndi ndiumvua pabuipi ne Yehowa ne ndi ne dianyisha bua mudiye muandamune ku dikengedibua dia bena kusama kua mu lungenyi ku diambuluisha dia biena-bualu ebi bia dinanga, ne mvua njinga amu bua kunuambilabu.”
14, 15. (a) Mmunyi muvua tshiena-bualu tshidi tshitangila dikengeshibua dia bana tshikonkononyibue mu bibejibeji bietu? (b) Mbiena-bualu kayi bia tshibejibeji bivua bisankishe muena kabalu kampanda wa ku Australie?
14 Diumvuangana pankatshi pa bantu. Bible ukavua mudianjile kumanyisha ne: mu “matuku a ndekelu,” bantu nebikale “badinangi, . . . kabayi ne disuangana dia ku tshifukilu, . . . kabayi ne kudikanda, bena luonji, kabayi banangi ba bimpe.” (2 Timote 3:1-3) Nunku, kabiena mua kutukemesha to bua kumona bana bavule bapetangana ne tshinyangu tshidi tshimueneka kuonso lelu’eu. Bualu ebu buvua bukonkonona ne muoyo mujima mu tshiena-bualu tshia “Diambuluisha bua bavua bapishibue tshibindi” mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia mu dia 1 Tshiongo 1984 (mu français). Kunyima kua bidimu muanda-mukulu, mulongolongo wa miyuki ivua ne tshiena-bualu tshia “Dikuata bana ku bukole bua kuenda nabu masandi: Mmunyi mua kupua muoyo bipeta biadi bibi?” mu Réveillez-vous! wa mu dia 8 Kasuamansense 1991 tshivua tshilongolola biakane bua kuambuluisha aba bavua bakuatshibue ku bukole bua kujingulula nsombelu eu ne kubapetesha ditekemena, pamue ne kulongesha bantu bakuabu bua kumanyabo mua kubatuadila diabu diambuluisha dimpe. Mulongolongo eu wa biena-bualu wakajuula nzala mivule ya babadi bavule kupita katshia bibejibeji bietu biatuadija kupatuka. Mubadi [mukaji] kampanda mmufunde ne: “Ngenyi idi ikolesha ku muoyo ne mvese ya mu Mifundu bidi mu biena-bualu ebi mbitambe kunngambuluisha kupita bionso bua kusanguluka kuanyi. Kumanya bua se: Yehowa kavua ne mmuenenu mubi kundi kuakansulakaja. Tshivua tshitambe kumpesha dishindika ntshia kumanya se: tshivua nkayanyi nansha.”
15 Muena kabalu kampanda wa ku Melbourne, mu Australie, wakela nshinga kudi filiale wa Société Watch Tower uvua kule, wa ku Sydney, bua kuleja dijoboka dia muoyo wende bua nsombelu uvua munkatshi mua banyemi ba lubilu pa tubalu. Udi wamba ne: utshivua ufuma ku dibala Réveillez-vous! wa mu dia 8 Luabanya uvua ne tshiena-bualu tshia “Dikuata bakaji ku bukole: nkulotakana kubi bua bakaji,” kabidi ne: uvua ukema bua kumanya tshibejibeji tshia mushindu eu né tshivua mua kuikalaku. Wakela nkonko munkatshi mua minute mitue ku 30 ne kupeta disanka divule bua mandamuna avuaye mupete.
16. Mmu mishindu kayi muwaleja dianyisha diebe bua bibejibeji bietu?
16 Kadi wewe? Muoyo webe utu ulengibua kudi tshiena-bualu kampanda tshia pa buatshi tshipatula mu Tshibumba tshia Nsentedi peshi Réveillez-vous! anyi? Pikalabi nanku, kabiyi mpata, udi uleja dianyisha diebe diondoke bua bibejibeji bietu. Mmunyi mûdi mua kuleja dianyisha diebe? Bushuwa, mpa kudibadila nimero yonso wewe nkayebe. Udi kabidi mua kuenza bua bibejibeji bietu bia mushinga mukole kutambabi kuabanyibua. Mmunyi muenzekabi nanku?
Biabanyinayi bakuabu!
17. Ntshinyi tshidi bisumbu mua kuenza bua kuvudija diabanyibua dia bibejibeji?
17 Diambedi, kudi bumue bualu budi bisumbu bionso mua kuenza. Nimero wa ngondo wa Kasuamansense 1952 wa Mumanyishi (Mudimu wetu wa Bukalenge lelu’eu) uvua wamba ne: “Mushindu mulenga wa kuabanya bibejibeji ng’wa [kuya nabi] ku nzubu ne ku nzubu ne ku magazin ne ku magazin. Kabidi, Société udi ulomba bua se: njila eyi ya diabanya bibejibeji ikale tshimue tshitupa tshia mudimu wa pa tshibidilu mu dituku dia bibejibeji.” Mubelu eu utshidi kabidi ne mushinga wawu lelu’eu. Bisumbu bidi mua kuenza programme bua dituku dia kuabanya bibejibeji pa tshibidilu, mbuena-kuamba ne: dituku disungula bua kufidila bumanyishi ku diambuluisha dia bibejibeji. Bua bisumbu bivule, kabiyi mpata, nebikale bimpe bua kusungula dituku dia disambombo. Eyowa, tshisumbu tshionso tshidi mua kudifundila matuku a pa buawu bua kufila bumanyishi ku diambuluisha dia bibejibeji—ku nzubu ne ku nzubu, ne ku magazin ne ku magazin, mu njila wa ku mudimu ne kudi bantu batu babiangata pa tshibidilu. Kabidi, wewe udi mumanyishi wa Bukalenge, ntshinyi tshiudi mua kuenza bua kuvudija diabanya dia bibejibeji ebi?
18, 19. (a) Mmunyi mudi kumanya bidi bifunda mu Tshibumba tshia Nsentedi ne mu Réveillez-vous! mua kukuambuluisha bua kuabanya bibejibeji? (b) Ndiambuluisha kayi didi nadi dileja dienza mu mêyi makese, ne diakanyine, patudi tuleja bibejibeji? (c) Ntshinyi tshidi tshileja mushinga wa kubueja bibejibeji mu nzubu ya bantu?
18 Kumanya bidi bifunda mu “Tshibumba tshia Nsentedi” ne mu “Réveillez-vous!” ntshidia tshia kumpala. Kudianjila kubala bibejibeji kumpala kua dîba. Utuku ubala tshiena-bualu tshionso, udiebeja nkayebe ne: ‘Nnganyi udi tshiena-bualu etshi mua kusankisha?’ Wele meji ku imue miaku idi mua kusaka musankididi wa bulelela bua kubala tshiena-bualu. Pa kumbusha diabanya dienza mu dituku dia bibejibeji, bua tshinyi kubenga kuikala ne bimue bibejibeji bua kumona mua kubabidila tshikondo tshionso bua kubiabanyina bakuabo—patudi mu ngendu peshi mu disumba bintu ne patudi tuyukidilangana ne bena mudimu netu, bena mutumba netu, ne balongi netu peshi balongeshi?
19 Kuvuija dileja diebe dipepele ke mubelu muibidi. Tshibumba tshia Nsentedi tshia mu dia 1 Tshisua-munene 1956 (angl.; 15 Lumungulu 1957 mu français), tshidi tshiamba ne: “Kuenza dileja dîpi, kadi diakanyine, ke mushindu mulenga wa kuenza patudi tuleja bibejibeji. Tshipatshila ntshia kuabanya bungi buvule bua bibejibeji. Biobi nkayabi ‘nebiakule.’” Bamue bamanyishi batu bamona se: mbimpe kusungula lungenyi kampanda mu tshiena-bualu kansanga, kulumvuija mu mêyi makese ne kuleja bibejibeji. Biobi bimane kufika ku bianza bia bantu, bibejibeji bidi mua “kuakula” kudi bantu bakuabu, kabiyi amu kudi aba bavua babiangate. Nsongakaji kampanda wa ku Irlande uvua mu université wakabala Tshibumba tshia Nsentedi tshia mu dia 1 Kabitende 1991 tshivua Ntemu kansanga mushile tatuende. Biena-bualu pa diyukidilangana ne bikuabu kabidi biakajula dijinga diende dia kumanya bia bungi. Diakamue, kunyima kua dibala diende dia tshibejibeji, wakela Bantemu telefone pa kulonda nimero ya telefone ivua mu mukanda wa ku tshidimu wa nimero ya telefone. Ne lukasa luonso, wakatuadija dilonga dia Bible ne kutambushibua mu ngondo wa Kashipu 1993, mu mpuilu wa distrike wa “Dilongesha dia Nzambi.” Nenku, katuelakanyi bua kubueja bibejibeji mu nzubu ya bantu, muikalabi mua “kuakuisha” bantu! Mutangidi muena-ngendu kampanda udi ufila mubelu eu mukuabu mupepele: “Patula bibejibeji mu tshibuta tshiebe tshia mikanda.” Bushuwa, bikala biudi wamba kabiyi bijuula dijinga dia kumanya bia bungi dia mukuyukidishi webe, bimfuanyi biabi bikoki bia ntema bidi pa tshizubu bidi pamu’apa mua kuenza mudimu pa muaba webe.
20, 21. (a) Mmunyi muwibidilangana ne nsombelu udiku pawudi mu mudimu wa diabanya bibejibeji? (b) Ntshinyi tshiudi mua kuenza bua kuabanya bibejibeji bivule ku ngondo yonso?
20 Mubelu muisatu ng’wa kuibidilangana ne nsombelu. (Fuanyikija ne 1 Kolinto 9:19-23.) Kulongolola amue maleja mu mêyi makese. Kuikala mumanye tshiena-bualu tshidi mua kusankisha bantu balume ne tshikuabu tshidi mua kusankisha bantu bakaji. Bua bansonga, udi mua kuleja tshimue tshia ku biena-bualu bia “Les jeunes s’interrogent . . .” Umanye kabidi mua kuibidilangana ne nsombelu pawudi mu mudimu wa kuabanya bibejibeji. Pa kumbusha dituku dia bibejibeji, pamu’apa udi mua kumona ne: kufila bumanyishi mu mêba a dilolo kudi kupetesha mushindu mulenga wa kuleja bibejibeji ku nzubu ne ku nzubu.
21 Mubelu muinayi ng’wa kudifundila tshipatshila. Mu tshiena-bualu tshia “Bibejibeji bidi bileja njila wa muoyo,” tshisakidila tshiakapatuka pamue ne Mudimu wetu wa Bukalenge wa ngondo wa Luabanya 1984 (angl.) tshivua tshiamba ne: “Tshilejilu: bamanyishi kampanda badi bajinga pamu’apa bua kuabanya bibejibeji 10 ku ngondo, bilondeshile nsombelu yabu; bampanda-njila badi mua kuenza madikolela bua kukumbaja tshipatshila tshia bibejibeji 90 ku ngondo. Bushuwa, bamue bamanyishi badi bafika ku difila bibejibeji bivule ku ngondo ne nebasungule bungi butambe kubandila. Bamanyishi bakuabu kabidi nebadifundile tshipatshila tshishadile amu bua makanda mabi a mubidi, bilondeshile mushindu udi teritware, peshi bua tubingila tukuabu tuimpe. Kadi mudimu wabu bua Yehowa udi ne mushinga mukole kudiye. (Mat. 13:23; Luka 21:3, 4) Tshidi ne mushinga ntshia kuikala ne tshipatshila tshia muntu pa nkayende.”
22. Mmu mushindu kayi mutudi mua kuela Yehowa tuasakidila bua bibejibeji bietu bia bulelela mu tshikondo tshiakanyine?
22 Ndianyisha kayipu ditudi nadi kudi Yehowa, “Nzambi wa bulelela,” bua mudiye utumika ne kasumbu ka mupika wa lulamatu ne wa budimu ne Kasumbu kaludiki kende bua kutupetesha bibejibeji ebi mu tshikondo tshiakanyine! (Musambu wa 31:5) Mutantshi wonso wikala Yehowa mua kuanyisha, bibejibeji ebi nebiandamune ku makengedibua malelela a bantu. Nebibingishe bikadilu bilenga bipue bia Yehowa. Kabiakulekela bua kumanyisha malongesha malelela a nshindamenu. Nebikoke ntema ya bantu pa dikumbana dia milayi didi dijadika se: tudi mu tshikondo tshidi Bukalenge bua Nzambi bukokesha ne tshidi disua diende dienjibua pa buloba, kupita kumpala, kudi misumba ne misumba ya batendeledi balelela ba Yehowa. (Matayi 6:10; Buakabuluibua 11:15) Ntshiuma kayipu tshitudi natshi mu Tshibumba tshia Nsentedi ne mu Réveillez-vous! Tubabidilayi bikondo bionso biakanyine bua kuabanyina ne bena muoyo mupole-mukokedi bibejibeji ebi bia mushinga mukole bidi ne buenzeji pa nsombelu wa bantu ne bibingishi bia malelela a Bukalenge.
[Mêyi adi kuinshi]
a Mu dia 15 Kashipu 1992, dibeji dia 19 too ne dia 22, mu français.
b Munkatshi mua bidimu bivule, Tshibumba tshia Nsentedi tshivua tshiangatshibua bu tshivua tshifundibua nangananga bua bena nkristo bela manyi. Kadi, bituadije mu 1935, bakatuadija kukankamija bikole “musumba munene” uvua ne ditekemena dia kuikala ne muoyo wa kashidi pa buloba bua kupeta ne kubala Tshibumba tshia Nsentedi. (Buakabuluibua 7:9) Kunyima kua bidimu bikese, mu 1940, bakatuadija kuabanyina bantu Tshibumba tshia Nsentedi mu misesu. Pashishe, bungi bua bibejibeji bivua biabanyibua buakavula ne lukasa luonso.
Newandamune munyi?
◻ Ntshinyi tshidi tshileja ne: Tshibumba tshia Nsentedi ne Réveillez-vous! mbibejibeji bia bulelela?
◻ Mmunyi muvua Tshibumba tshia Nsentedi ne Réveillez-vous! bikale ne buenzeji pa nsombelu wa bantu?
◻ Ntshinyi tshidi bisumbu mua kuenza bua kuvudija bungi bua bibejibeji bidibi biabanya?
◻ Mmibelu kayi idi mua kukuambuluisha bua kuabanya bibejibeji bivule?
[Kazubu mu dibeji 22]
Bimue biena-bualu bivua ne buenzeji pa nsombelu wa bantu
Munkatshi mua bidimu, babadi bavule bavua bafunde bua kuleja dianyisha diabu bua biena-bualu bia pa buabi bipatula mu Tshibumba tshia Nsentedi ne mu Réveillez-vous! Liste udi kuinshi eku udi uleja bimue bia ku biena-bualu bivule bivua ne buenzeji kudi babadi betu. Biena-bualu ebi peshi bikuabo, mbishintulule nsombelu webe anyi?
Tshibumba tshia Nsentedi (mu français)
“Anyisha diambuluisha dia kudi Nzambi bua kutshimuna bilema biebe bisokoka” (Mu dia 15 Tshisanga 1985)
“Lejayi ditshina dia Nzambi kudi baledi bakulakaje” (Mu dia 1 Kabalashipu 1987)
“Tshipatshila tshia nkoleshilu” (Mu dia 1 Kasuabanga 1992)
Réveillez-vous!
“Udiku mua kuluisha kusama kua mu lungenyi!” (Mu dia 8 Kabitende 1981)
“Padi munangibue webe ufua . . .” (Mu dia 22 Tshisanga 1985)
“Kubayi benu bana!” (Mu dia 8 Kasuamansense 1993)
[Tshimfuanyi mu dibeji 23]
Ku Canada—difila bumanyishi ku nzubu ne ku nzubu ne bibejibeji
[Tshimfuanyi mu dibeji 24]
Ku Myanmar [Birmanie]—diabanyibua dia bibejibeji bidi bileja njila wa muoyo