LONY 27
Wuoyo Maok Ing’i Ahinya Weche Mondiki
NYALO bedo ni isetimo matek ahinya e iko twagi. Inyalo bedo gi weche machiwo puonj. Nyalo bedo ni ichanogi e yo mawinjore malong’o. Kendo nyalo bedo ni ibiro golo twagno e yo malolore. To ka pach jowinjo dang’ni—ka gichiko itgi kidam kidam ne gik miwacho nikech pachgi ni kamachielo—be twagi biro konyogi gadier? Ka keto pachgi kuom twak migolo bedonegi matek, be ibiro chopo e chunygi?
En ang’o manyalo kelo pek ma kamano? Nitie gik mang’eny manyalo miyo mano otimre. Kinde mang’eny en ni ng’ato wuoyo kong’iyo ahinya weche mondiki. Tiende ni jagol-twak siko ng’iyo gik mondiki, kata yo mogologo twak oridore ahinya. Kata kamano, pek mabedoegi otudore achiel kachiel gi yo ma ng’ato oikogo twak.
Ka ikwongo indiko weche duto mag twak kae to itemo lokogi gibed weche machuok matayi, ibiro yudo ni tek golo twagno kiwuoyo maok ing’i ahinya weche mondiki. Nikech ang’o? En nikech iseketo weche sie ni ema nyaka itigo. Kata ka itiyo gi weche machuok matayi e golo twagno, ibiro temo paro weche sie ma ne indiko motelo. Sama indiko wach moro piny, ichano weche ahinya kendo sentens nyalo bedo ma iye tek mopogore gi wuoyo mapile. Yo migologo twak biro nyiso mano.
Kar ndiko weche duto mag twak, tem ane timo kama: (1) Yier wach maduong’ midwaro wuoyoe koda puonj madongo mibiro lerego. Kapo ni igolo twak machuok, puonj ariyo madongo oromo. Twak mabor nyalo bedo gi puonj ang’wen kata abich madongo. (2) E bwo moro ka moro kuom puonj madongogo, yier ndiko midwaro tiyogo e lero puonjno; kendo ndik ranyisi kata weche mibiro konyogo jowinjo ong’e gimomiyo en kamano. (3) Par weche mibiro chakogo twak. Inyalo kata ndiko sentens achiel kata ariyo. Chan bende weche mibiro tiekogo twak.
Iko kaka ibiro golo twak en gima dwarore ahinya. Kata kamano, kik isome nyadinwoya kitemo mako weche duto gi wiyi. Ikruok ne golo twak ma ng’ato ok ng’i ahinya weche mondiki dwaro ni ng’ato oket pache moloyo e paro mobiro puonjo to ok kuom weche sie modhi tiyogo. Onego ikalie paro mibiro puonjo ma chop kama bedoni mayot parogi kaka giluwore. Kapo ni isechano twagi maber kendo e yo mawinjore malong’o, paro onego oluwre mayot kendo sama igolo twagno, parogo onego owuog awuoga kendgi e yo mayot.
Ng’e Ber mar Wuoyo Kamano. Ber achiel maduong’ mar golo twak kiwuoyo maok ing’i ahinya weche mondiki en ni ibiro wuoyo e yo mapile mamiyo bedo mayot mondo wecheni omul chuny jowinjo. Twagi biro bedo moil kendo mamoro jowinjo.
Golo twak e yo ma kama miyi thuolo chuth mar ng’iyo jowinjo, ma en gima konyo e miyo wuoyoni kodgi obed maber. Nikech ok isom sentens ka sentens, jowinjo biro neno ni ing’eyo maber wach miwuoyoe kendo ni adier iyie gi wechego. Omiyo golo twak e yo ma kama miyo igolo twak e yo mamor, e yor goyo mbaka, kichopo e chuny jowinjo.
Wuoyo maok ing’i ahinya weche mondiki miyo timo lokruok madwarore bedo mayot. Yo mochan-go weche ok oridore ahinya maok inyal loko gimoro amora. Wawach ni gokinyi chieng’ ma iikori dhi golo twak, iwinjo kilando wach moro mamori motudore gi wich mibiro wuoyoe. Donge nyalo bedo maber ka itiyo kod wach molandno? Kata nyalo bedo ni sama iwuoyo, ifwenyo ni nitie nyithi skul mang’eny e kind jowinjo. Mano kaka nyalo bedo maber ka iketo ranyisi koda kaka ranyisigo tiyo e yo mabiro konyo nyithindogo one kaka twagno mulo ngimagi!
Ber machielo mayudore kuom wuoyo maok ing’iyo ahinya weche mondiki, en ni in iwuon ibedo gi ilo. Sama jowinjo mor kendo nyiso ilo kuom gik miwacho, in bende ibedo moil, kendo mano miyo imedo lero puonj kata ikawo kinde mar nwoyo weche moko mondo ijiw puonjgo. Ka ifwenyo ni pach jowinjo osechako dang’ni, inyalo kawo okang’ mondo imak pachgi kar golo twak ne joma ok chikni itgi nikech pachgi ni kamachielo.
Tang’ ne Obadho Majabedoe. Ber ng’eyo ni wuoyo maok ing’i ahinya weche mondiki bende nigi obadho mage. Achiel kuom obadhogo en kalo sa. Kapo ni imedo weche moko mang’eny sama igolo twak, rito sa biro bedo matek. Inyalo rito sa kindiko e kalatas twak kinde mibiro kawo e moro ka moro kuom kidienje mag twak. Kae to luwri gi kinde miketogo.
Obadho machielo ma jo molony e golo twak donjoe, en paro ni timo ikruok ok ochuno. Nikech giseng’iyo gi wuoyo e nyim ji, jogol-twak moko nyalo yudo ni ok tek kwanyo weche ka gi kacha ma giwuo kuom kinde momigi. Kata kamano, bolruok kod kawo mapek ni wan e program mar puonjo ma Jehova e Japuonj Maduong’, onego omi waket moro ka moro kuom migepewa e lamo kendo waikgi maber.—Isa. 30:20; Rumi 12:6-8.
Nyalo bedo ni jogol-twak moko maok olony e wuoyo maok ging’i ahinya weche mondiki, oluor ni wigi nyalo wil gi weche ma gidwaro wacho. Luoro ma kamano ok onego omoni kawo okang’ madwaroreni mondo ibed jagol-twak mong’ith. Tim ikruok maber, kendo kwa Jehova mondo okonyi gi roho mare.—Joh. 14:26.
Jogol-twak moko to parore mokalo tong’ kuom weche sie ma gibiro tiyogo kendo mano monogi wuoyo maok ging’iyo ahinya weche mondiki. En adier ni kiwuoyo maok ing’i ahinya weche mondiki, wecheni kaachiel gi grama ok bi bedo mopiedh chuth kaka jabedo e twak misomo achiel kachiel, kata kamano, nikech iwuoyo e yor goyo mbaka, ji ok bi dewo mago. Ji hinyo rwako paro miwacho kitiyo gi weche koda sentens mawinjore mayot. Ka iikori maber, weche biro wuok kaka owinjore, ok nikech imakogi gi wiyi, to nikech ne ikalo moromo kuom parogo. Kendo kapo ni pile ijawuoyo e yo mowinjore, biro bedoni mayot timo kamano ka in e ndiri.
Ibiro Ndiko Weche Maromo Nade? Bang’ kinde kendo kuom timo tiegruok, ibiro yudo ni indiko mana weche machuok matayi e lero puonj ka puonj. Magi kaachiel gi ndiko miseyiero, nyalo romo mana e kad kata e kalatas minyalo gilo sama igolo twak. Korka tij lendo, kinde mang’eny ibiro mako e wiyi weche machuok matayi. Kapo ni isetimo nonro kuom wich mibiro wuoyoe gi ng’ama idok timone limbe, inyalo mana keto kalatas moting’o weche manok ei Muma mari. Kata inyalo mana tiyo gi weche mayudore e buk matin miluongo ni “Thuond Weche Manie Muma Minyalo Wuoyoe” kata manie bug Kutoa Sababu kwa Kutumia Maandiko.
Kata kamano, kapo ni omiyi migepe mang’eny e chokruoge mibiro tim e jumbe manok mabiro, moriwo nyaka golo twak mar ji duto, inyalo yudo ni ndiko weche mang’eny moromo dwarore. Nikech ang’o? Mondo okonyi paro wechego kapok igolo moro ka moro kuom migepego. Kata kitimo kamano, kapo ni idwaro tiyo gi weche sie mindiko sama igolo twak—king’iyo sentens ka sentens—ok ibi yudo ber mabedoe ka ng’ato wuoyo maok ong’i ahinya weche mondiki. Kapo ni indiko weche mang’eny, kiew mana weche kod ndiko ma gin mise mar weche mochan mag twak mondo inegi mayot.
Kata obedo ni jagol-twak molony onego owuo maok ong’i ahinya weche mondiki, tiyo gi yore mamoko mag golo twak bende nyalo bedo maber. Kuonde ma dwarore ni weche michakogo koda mitiekogo twak obed mochwiny kendo moyier adimba, mako sentens moko manok e pachi nyalo konyo. Kama dwarore ni otiye gi weche monon, kwan, weche sie mogol kamoro, kata ndiko, somo wechego ber nikech mano nyalo kelo nyak maber.
Sama Jomoko Dwaro ni Ilernegi Wach Moro. Seche moko, inyalo penjwa gimoro ma ne ok waikorene motelo. Mano nyalo timore sama ng’ato temo kwedo gimoro ka wan e tij lendo. Mano bende e kaka nyalo timore ka wan e kind anyuola, jotich, kata joskul wetewa. Jotend sirkal bende nyalo dwaro ni walernegi puonj mwaluwo koda kit ngimawa. Ndiko jiwowa niya: “Pile beduru kuikoru dwoko wach ni ng’ato ka ng’ato ma penjou, mondo unyise malong’o kuom geno ma un go; to dwokuru gi muolo kod luoro Nyasaye.”—1 Pet. 3:15, 16.
Ne ane kaka Petro gi Johana nochiwo dwoko ne Sanhedrin mar Jo-Yahudi, kaluwore gi Tich Joote 4:19, 20. Ka gitiyo mana gi sentens ariyo, ne ginyiso maler kama ne gichung’ie kuom wachno. Ne gidwoko kaluwore gi joma ne winjogi—ka ginyiso ni wach ma ne mulo joote ne mulo od bura mar Jo-Yahudigo bende. Bang’e, Jo-Yahudi nochuogo ne Stefano weche mag miriambo, kendo ne gitere e nyim od burano. Som ane Tich Joote 7:2-53 ine dwoko mochwiny ma nochiwo kata kane ok oikore motelo. Nochano wechene nade? Noketogi e yo maluwore gi kaka gik moko notimore. Kane ochopo kama owinjore, nochako jiwo kaka oganda Jo-Israel ne nigi chuny mar ng’anjo. E weche ma ne otiekogo, nonyiso kaka Sanhedrin bende nonyiso chuny ma kamano kuom ng’ado ne Wuod Nyasaye buch tho.
Sama openji wach moro ma ne ok iikorine motelo, ang’o manyalo konyi chiwo dwoko maber? Luw ranyisi mar Nehemia ma nolemo kapok odwoko penjo mar Ruoth Artashashta. (Neh. 2:4) Bang’ mano, chan mapiyo piyo e pachi weche machuok matayi. Weche ma jadwarore pile, nyalo luwore kama: (1) Yier paro achiel kata ariyo monego ilergo wachno (inyalo yiero tiyo gi paro mayudore e bug Kutoa Sababu kwa Kutumia Maandiko). (2) Yier ni ndiko mage ma ibiro tiyogo e siro parogo. (3) Chan yo mariek mibiro chako lerogo wechego mabiro miyo jawinjo obed gi siso mar winjo. Koro chak wuoyo.
Be ibiro paro gima onego itim sama weche tek? Yesu nonyiso jolupne niya: ‘Kik uparru kaka unuwachi, kata kuom gima unuwachi; nikech gima duwachi nomiu e sano; nimar ok un ema unuwuo, to roho mar Wuonu ema nowuo gi dhou.’ (Math. 10:19, 20) Mani ok nyis ni ibiro bedo gi “wach mar rieko” e yor hono kaka ma ne Jokristo mokwongo nigo. (1 Kor. 12:8) To ka iweyo mondo Jehova opuonji pile kokalo kuom kanyakla mar Jokristo, roho maler biro paroni weche madwarore sama idwaro tiyo kodgi.—Isa. 50:4.
En adier ni wuoyo maok ing’i ahinya weche mondiki nyalo bedo gi nyak maber ahinya. Kapo ni itiegori tiyo gi yorni sama in gi migepe e kanyakla, dwoko wach moro kata kane ok iikorine motelo ok bi bedo matek, nikech yo michanogo weche machuok matayi chalre. Kik idikri. Ng’eyo wuoyo maok ing’i ahinya weche mondiki biro miyo tiji mar lendo obed gi nyak moloyo. Kendo kapo ni in gi migawo mar golo twege e kanyakla, ibiro mako pach jowinjo kendo mulo chunygi.