Jehova Makore gi Joge Kendo Oweyonegi Richogi

1, 2. (a) Ang’o momiyo en gima ber bedo gi osiepe momakore kodwa kendo maweyonwa kethowa? (b) Gin penjo mage ma wabiro nono?

INYALO wacho ni osiep madier en osiep machalo nade? Nyaminwa moro miluongo ni Ashley wacho kama: “An anyalo wacho ni osiep madier en ng’at ma kinde duto oikore konyi, kendo maweyoni kethoni kapo ni ichwanye.” Waduto wahero osiepe ma makore kodwa kinde duto kendo moikore weyonwa kapo ni wachwanyogi. Nikech gimakore kodwa, gimiyo wawinjo ni oherwa kendo ni wan gi joma nyalo konyowa.—Nge. 17:17.

² Jehova e Osiep maber ma wanyalo bedogo nikech kinde duto omakore kodwa kendo oikore weyonwa richowa. Mano emomiyo jandik-zaburi ne nyalo wacho niya: “Nimar in, Jehova, iber, kendo iyikori weyo richo, kendo kechni ng’eny ni jogo duto ma luongo nyingi.” (Zab. 86:5) Bedo osiep madier kendo maweyo ne ji kethogi tiende en ang’o? Jehova nyiso kido mabeyogo e yo mane? To ere kaka wanyalo luwo ranyisi mareno? Dwoko mag penjogo biro konyowa wamed mako osiep motegno gi Jehova ma en Osiepwa mwageno. Dwoko mag penjogo bende biro konyowa medo tego osiep manie kindwa kaka owete gi nyimine.—1 Joh. 4:7, 8.

JEHOVA MAKORE GI JOGE

3. Bedo osiep madier kendo ma makore motegno gi ng’ato tiende en ang’o?

³ Ng’at ma makore chuth gi nyawadgi en ng’at mochiwore ne ng’at moherono. Onyiso herane kuom dhi nyime konyo kendo riwo lwedo osiepne. Onyiso herano ok mana seche ma gik moko ber, to koda seche ma chandruok nitie. Adier, Jehova en “Jal ma makore gi joge.”—Fwe. 16:5, New World Translation.

4, 5. (a) Ere kaka Jehova nyiso ni omakore gi joge? (b) Paro matut kuom kaka Jehova makore gi joge nyalo jiwowa nade?

⁴ Jehova nyiso nade ni omakore gi joge? Ok ojwang’ jotichne malame gadier. Achiel kuom jotiche ma en Ruoth Daudi, noyie ni kuom adier Jehova en Nyasaye mamakore gi joge. (Som 2 Samuel 22:26.) E kinde ma Daudi ne yudo tembe, Jehova nomakore kode ka taye, rite kendo reso ngimane. (2 Sam. 22:1) Daudi nong’eyo ni Jehova makore gi jotichne ok mana kuom wechene kende, to bende kuom tim. Ang’o momiyo Jehova nomakore gi Daudi? Nikech Daudi ne en ng’at ma ‘timbene tir.’ Jehova ohero jotichne ahinya nikech gimakore kode, kendo mano emomiyo en bende omakore kodgi chuth.—Nge. 2:6-8.

⁵ Wayudo jip mang’eny ka wanono matut kaka Jehova osebedo komakore gi joge. Owadwa moro miluongo ni Reed, wacho kama: “Ayudo jip ahinya sama asomo kaka Jehova notimo ne Daudi e kinde ma Daudi ne nigi chandruok. Kata e kinde ma Daudi ne ringo wasike kodhi dak e rogo, Jehova pod ne rite. Wachno osebedo ka jiwo chunya ahinya! Mano parona ni katabed ni an e chal mane, katabed ni aromo gi chandruoge mage, kinde duto Jehova biro konya ka adhi nyime makora kode.” Donge in bende iwinjo kamano?—Rumi 8:38, 39.

6. Gin yore mage ma Jehova nyisogo ni omakore gi jotichne, to mano kelo gweth mane ne jotichne?

⁶ Gin yore mage mamoko ma Jehova nyisogo ni omakore ji joge? Yo achiel en kuom makruok gi chikene. Ojiwowa niya: “Kata ka udoko moti, to pod an e En.” (Isa. 46:4, The Bible in Luo, 1976) Kinde duto ong’ado paro kaluwore gi chikene ma noketo to chikenego ok lokre. (Mal. 3:6) Yo machielo ma Jehova nyisogo ni omakore gi joge, en ni kinde duto ochopo gigo mosingo. (Isa. 55:11) Kuom mano nikech Jehova omakore gi joge, mano miyo jotichne duto yudo gweth. E yo mane? Ka watimo duto mwanyalo mondo wamakre gi chikene, wanyalo bedo gadier ni Jehova biro gwedhowa mana kaka nosesingo.—Isa. 48:17, 18.

LUW RANYISI MAR JEHOVA

7. En yo mane achiel ma wanyalo luwogo ranyisi mar Jehova mar makruok gi joge?

⁷ Wanyalo timo ang’o mondo waluw ranyisi mar Jehova? Yo achiel mar timo kamano en kuom kawo okang’ mar konyo jogo maromo gi pek moko e ngimagi. (Nge. 3:27) Kuom ranyisi, be ing’eyo owadwa kata nyaminwa moro ma chunye onyosore nikech midekre, akwede mawuok kuom joodgi, kata mana nyawo mamoko ma en-go? Donge inyalo kawo okang’ mar jiwo ng’atno gi “weche mabeyo,” kendo majiwogi? (Zek. 1:13)a Kuom timo kamano, inyiso ni imakori gi owete gi nyimineni, kendo ni in osiep madier “mopadore” kodgi.—Nge. 18:24.

8. Wanyalo luwo nade ranyisi mar Jehova e ngima mar kend?

⁸ Wanyalo luwo ranyisi mar Jehova kuom makruok chuth bende gi jogo ma wahero. Kuom ranyisi, kapo ni in e kend, dwarore ahinya ni imakri chuth gi jaodi. (Nge. 5:15-18) Omiyo, watemo ahinya mondo kik wachak timo gik manyalo miyo wadonj e terruok. (Math. 5:28) E wi mano, wanyiso ni wamakore gi Jokristo wetewa kuom tamore chuth winjo kuoth maricho e wi owete gi nyiminewa, kendo weyo maok waketho nying Jokristo wetewa.—Nge. 12:18.

9, 10. (a) En ng’ano ma kinde duto dwarore ni imakrigo chuth? (b) Be kinde duto luwo chike mag Jehova biro bedo mayot? Chiw ane ranyisi.

⁹ E wi mano, wadwaro makore chuth gi Jehova. Watimo kamano e yo mane? Kuom timo kinda mondo wane gik moko kaka Jehova nenogi matiende ni, hero gik mohero kendo sin gi gik mosin-go. Kae to nyaka wadag e yo ma Jehova oyiego. (Som Zaburi 97:10.) Kaka wamedo neno gik moko e yo ma Jehova nenogigo, e kaka bedonwa mayot luwo chikene.—Zab. 119:104.

¹⁰ En adier ni kinde duto ok bi bedo mayot luwo chike Jehova. Nyalo dwarore ni watim kinda ahinya mondo wasik ka wamakore kode. Kuom ranyisi, nyaminwa mapok odonjo e kend nyalo bedo gi gombo ni okende, kata kamano pok oyudo owadwa ma oneno ni owinjore kode. (1 Kor. 7:39) Samoro jotich wetene maok gin Jokristo madier nyalo temo tude gi ng’ato mondo okende. To nyalo bedo ni nyaminwano bende gombo mondo oyudie ng’ato. Kata kamano, pod odhi nyime timo kinda mondo orit winjruokne gi Jehova. Jokristo machalo kaka nyaminwani gin ranyisi maber ahinya mar joma omakore chuth gi Jehova. Jehova biro gwedho jogo duto mochung’ motegno kendo omakore kode katabed ni gikalo e pek mage.—Hib. 11:6.

JEHOVA WEYONE JI RICHOGI

11. Weyone ng’ato kethone tiende en ang’o?

¹¹ Ng’at maweyone ji kethogi en ng’at machalo nade? En ng’at mang’wono ne ji kendo ok odhi nyime bedo gi mirima kuom gima rach motimne kata bed ni ng’at motimone marachno ok okwayo ng’wono. Mano ok onyiso ni koro oyie gi gik maricho ma ng’ato otimone, kata ni otwo dhoge ni onge gimarach motimore. Kar mano, en ni oyiero mar weyo bedo gi ich wang’. Muma puonjo ni Jehova ‘oikore weyo richo’ ne jogo maloko chunygi gadier kendo weyo richogi.—Zab. 86:5.

12. (a) Ere kaka Jehova nyiso ni oweyone ji richogi? (b) Wacho ni richo ng’ato inyalo ‘wany’ tiende en ang’o?

¹² Ere kaka Jehova nyiso ni oweyone ji richogi? Sama Jehova weyone ng’ato richo, ‘oweyone richone duto’; oweyone richone chuth kendo nyaka chieng’. (Isa. 55:7) Wang’eyo nade ni Jehova weyonwa chuth? Non ane jip mayudore e Tich Joote 3:19. (Som.) Jaote Petro nojiwo jowinjo mage niya: “Lokuru chunyu, kendo lokreuru ni Nyasaye.” Ka jaricho oloko chunye gadier, obiro winjo malit ahinya e chunye kuom richo motimo. Ong’ado e chunye ni ok obi nwoyo richono. (2 Kor. 7:10, 11) E wi mano, loko chuny gadier miyo jaricho ‘lokore’ koweyo richo ma notimo mondo ochak dak e ngima mamoro Nyasaye. Ka dine joma winjo jaote Petro otimo lokruok e chunygi gadier, ang’o ma dine otimore? Petro nowacho ni ne idhi ‘wany’ richogi. Wachni ogol e dho-Grik matiende en “yweyo kata rucho.” Kuom mano, sama Jehova weyo ne ng’ato richone, orucho kata yweyo richogo chuth. Oweyone ng’ato richone chuth.—Hib. 10:22; 1 Joh. 1:7.

13. Weche ma Jeremia nowacho ni, “richogi ok anapar kendo ngang’” puonjowa ang’o e wi Jehova?

¹³ Wang’eyo nade ni Jehova jaweyo ne ng’ato richone chuth? Wanon ane weche ma Jeremia nokoro e wi wach singruok manyien ma ne Jehova otimo e wi Jokristo mowal, mamiyo weyo richo nyalore ne jogo maketo yie e rawar mar Kristo. (Som Yeremia 31:34.) Jehova nowacho kama: “Anawenigi timbegi mamono, kendo richogi ok anapar kendo ngang’.” Omiyo Jehova singonwa ni ka oseng’wono ne ng’ato, ok obi kumo ng’atno nikech richono kendo nyakachieng’. Ok okan richowa e pache mondo otigo e kumowa kinde ka kinde. Kar mano, Jehova weyo ne ng’ato richogo chuth.—Rumi 4:7, 8.

14. Wanyalo yudo hoch e yo mane ka waparo matut kuom kaka Jehova weyone ji richogi? Chiwane ranyisi.

¹⁴ Wanyalo yudo hoch kuom paro matut kaka Jehova weyone ji richogi. Ne ane ranyisini. Higini mang’eny mosekalo, nyaminwa ma gie sani wabiro luongo ni Elaine, ne ogol oko mar kanyakla. Bang’ higini moko, ne odwoke. Elaine wacho kama: “Kata obedo ni ne ajawacho ne jomoko ni an gadier ni Jehova oseng’wonona, kinde duto ne awinjo kagima Jehova ni mabor koda, kendo naparo ni en machiegni mana gi joma moko to ok an.” Kata kamano, gima nojiwo chuny Elaine ne en somo kendo paro matut e wi weche moko manie Muma malero kaka Jehova ng’wono ne ji. Elaine medo wacho kama: “Ne aneno kaka Jehova ohera kendo nyisa ng’wono e yo ma ne pok aparo.” Wach ma nojiwe ahinya ne en ma: “Sama Jehova oweyonwa richowa, ok onego wapar ni chilo mag richogo biro siko kuomwa nyakachieng’.”b Elaine dhi nyime ka wacho kama: “Nafwenyo ni kare ne pok ayie chuth ni Jehova ne nyalo weyona richo chuth, kendo naparo ni richono ne dhi chando chunya nyakachieng’. Ang’eyo ni en gima biro kawo kinde, kata kamano asechako winjo e chunya ni kare anyalo sudo machiegni gi Jehova, kendo chalona mana kagima ogol ting’ moro mapek kuoma.” Mano kaka watiyone Nyasaye ma jahera kendo maweyonwa richowa!—Zab. 103:9.

LUW RANYISI MAR JEHOVA

15. Wanyalo luwo nade ranyisi mar Jehova mar weyo ne ji richogi?

¹⁵ Wanyalo luwo ranyisi mar Jehova kuom weyo ne jaricho kapo ni oloko chunye gadier mokwayo ng’wono. (Som Luka 17:3, 4.) Ber keto e paro ni ka Jehova oweyo ne ng’ato richone, to wiye wil gi richono, matiende ni ok ochak oti kodgi mondo okumwa. Sama waweyo ne jomoko richogi, wan bende wiwa nyalo wil gi richogo ka ok wachiero wachno kendo.

16. (a) Be weyo ne jomoko richogi nyiso ni koro wamor gi gik maricho ma gitimo kata ni wayie mondo ginyiswa achaye? Ler ane. (b) Mondo Nyasaye owenwa richowa, ang’o ma nyaka watim?

¹⁶ Bedo joma weyo ne jomoko richogi ok nyis ni koro wamor gi gik maricho ma gitimo kata ni wayie mondo jomoko onyiswa achaye moro. Ooyo. Tiende sie en ni ok wadwar mako sadha ne ng’ato ang’ata. Kata kamano, gimaduong’ moloyo en ni mondo Jehova owenwa richowa, nyaka wawene jomoko bende kethogi. (Math. 6:14, 15) Donge Jehova bende kechowa kong’eyo ni “wan mana buch lowo.” (Zab. 103:14) Donge owinjore wakech jomoko kuom weyonegi richogi kowuok e chunywa?—Efe. 4:32; Kol. 3:13.

17. Ang’o manyalo konyowa kapo ni Jakristo wadwa ochwanyowa?

¹⁷ En adier ni kinde duto ok yot weyo ne jomoko richo ma gitimonwa. Kata mana Jokristo mokwongo ma ne gin jo mowal noyudo kaok yotnegi tieko ywaruok ma ne nie kindgi. (Fili. 4:2) Kapo ni Jakristo wadwa ochwanyowa, ang’o mwanyalo timo? Par ane ranyisi mar Ayub. Nowinjo malit ahinya e chunye kane joma wuondore ni gin osiepene—Elifaz, Bildad, kod Zofar—chwowo chunye gi weche mag miriambo. (Ayub 10:1; 19:2) Gikone, Jehova nokawo okang’ mar rieyo osiepe mag miriambogo. Nyasaye nonyisogi ni gidhi ir Ayub mondo gichiw misango ne richogi. (Ayub 42:7-9) Kata kamano, Jehova ne dwaro ni Ayub bende otim gimoro. Ne en ang’o? Nochiko Ayub mondo ochiw lamo e lo jogo. Ayub notimo kaka Jehova nochike, kendo mano nomiyo Jehova ogwedhe nikech bedo gi chuny mar weyone jomoko kethogi. (Som Ayub 42:10, 12, 16, 17.) Mano puonjowa ang’o? Lamo ne ng’at mochwanyowa, biro konyowa mondo kik wamak kode sadha.

MED PUONJORI KIDO MAG JEHOVA KENDO IHERGI

18, 19. Wanyalo timo ang’o mondo wamed nyiso ni wahero kido mabeyo ma Jehova nigo?

¹⁸ Wamor ahinya kuom nono kido mopogore opogore mag Jehova Nyasaye ma jahera. Waseneno ni en ng’at ma yot wuoyogo, ok obwon ji, ojachiwo, oyie winjo pach jomoko, omakore gi joge, kendo oweyone ji richogi. En adier ni wanono mana kido matin mag Jehova. Pod dhano biro puonjore mathoth e wi Jehova nyakachieng’. (Ekl. 3:11) Mano en adier nikech kopogore gi hera kod kido auchiel ma walosoe, jaote Paulo nondiko niya: “Yaye mwandu mar Nyasaye, gi riekone gi ng’eyo mare! Gitut manade!”—Rumi 11:33.

¹⁹ Weuru waduto wadhi nyime hero e yo matut kido mabeyo ma Jehova nigo. Wanyalo timo kamano mana ka walony gi kido mag Jehova, ka waparo matut kuomgi, kendo nyiso kidogo e ngimawa wawegi. (Efe. 5:1) Ka watimo kamano, onge kiawa ni wabiro yie gi gima jandik-zaburi nowacho ka nondiko kama: “Sudo machiegni gi Nyasaye okelona ber.”—Zab. 73:28.