CILONGESA 50
MWASO 48 Twendeni na Yehova Matangwa Oshe
Mwasa Kutembwinina Bati Kulikehesa kwa Yehova?
“Tembwinineni Njambi ha kupwa bana baje bazema.”—EFESO 5:1.
BILI MUNO MU CILONGESA
Muno mu cilongesa tulilongesa bingila biwana mutwasa kutembwinina kulikehesa kwa Yehova.
1. Mwafwa bika kulikehesa kwa Yehova kwapwa kwa kukomokesa?
KUMA bantwama ba bifulumende bapwa ba kulikehesa ndi? Embwe. Oloni Yehova uje wapwa muka-nzili yoshe, wapwa wa kulikehesa. (Samu 113:5-8) Byuma byoshe byakalingi Yehova bikamwesa ngwabyo wapwa wa kulikehesa, co kesi kulyalesa nambe kamandondo. Muno mu cilongesa, tusimutwiya byuma biwana byakalingi Yehova bije bimwesa ngwabyo wapwa wa kulikehesa. Tusimutwiya lalo omwo Yesu watembwininine kulikehesa kwa Ishe. Kusinganyekesesa ha bifwa bya Yehova kutukwasa tushwene manene kuyehi nendi, co lalo kutukwasa tutembwinine kulikehesa kwendi.
YEHOVA WAPWA WAMWASI KUSIMUTWIYA NENDI
2. Mukanda wa Samu 62:8 unendeka bika hali Yehova? (Taleni na cikupulo.)
2 Kukwapwile kwakwasi kusimutwiya na banu ba kulyalesa. Kakangi banu ba kulyalesa bakalingi bakwabo mwamubi mwafwa bakasinganyeka ngwabo bapwa ba seho kutubakana bakwabo, co oku kukalingisa bakwabo babajenjuke. Yehova nalisezela kulako nabo, mwafwa ikeye wapwa wa kulikehesa, co ali na kutulanya tusimutwiye nendi na kumuleka byoshe bili ku mbunge yetu. (Tandeni Samu 62:8.) Ngecilika mwa cisemi uje ashaka kuzibuka byali na kusinganyeka munendi nomu mwali na kulizibila, Yehova nendi akatolilila na kutambula malombelo a bangamba bendi. Cakumwenako, mu Mbimbiliya muli malombelo amangi a bangamba bendi. Oku kumwesa ngwabo Yehova atonda kutolilila ku malombelo etu. (Joshua 10:12-14; 1 Samwe 1:10-18) Batico nga bisimbu bimo tuliziba ngwetu kutwasa kulombela kuli Yehova mwafwa ya tupenga twetu?
Cisemi ali na kutembwinina Yehova mwali na kutolilila mwamubwa munendi uje natabula njaba ya bintemo (Taleni paragirafu 2)
3. Mwafwa bika mwakulahela ngweni Yehova atonda ngwendi tulombele kuli ikeye simbu yoshe?
3 Tunapande kulombela kuli Yehova nameme tuliziba ngwetu kasa kutuzema. Mwafwa bika twendeka ngoco? Mu cisimo cendi ca mwana wa kuzimbala, Yesu wesekesele Yehova ku cisemi uje wakele na mwana uje wasebukile, co walizibile ngwe ishe kasa kumutambula lalo mu naanga yendi. Uje cisemi walingile bika munendi mwelukile ku njibo? Yesu wendekele ngwendi uje cisemi mwamwene munendi, oho bene “washatukile na kukamubumbateya na kumutsemba.” (Luka 15:17-20) Yehova napu ngwe uje cisemi. Kulikehesa kwa Yehova kukamulingisa atolilile mwamubwa ku malombelo etu nga tunalishoshomwena nambe nga tunapokoka bimbunge mwafwa ya kuliziba kukala manene na mulonga. (Biny 3:19, 20) Yehova akatuzibila mema ku mbunge ngecilika mwa cisemi uje washatukilile munendi. Akatulingisa tukulahele ngwetu watuzema, co lalo akatuzembeleka. (Isaya 57:15) Yehova akalingi bati ngoco? Kakangi akapangesa bakulunu ba cikungulukilo na baka-naanga yetu na babusamba bendi baje bamuzema mangana batuzembeleke. (Jems 5:14, 15) Yehova akatukwasa mu ngila ei mwafwa ashaka ngwendi tushwene kuyehi nendi.
4. Mwafwa bika banu bashubulukile kusimutwiya na Yesu?
4 Yesu akatembwinina Ishe. Yesu wapwa wa kulikehesa ngwe mwa Ishe. Ngeci mwakele hano hasi, banu bashubulukile kushwena kuli ikeye. Co kubakele na kuziba lyoba kumwihula bihula. (Maki 4:10, 11) Mwakele na kubehula mangana bamuleke biyongola byabo ha ñanda imo, bakele na kushubuluka kwendeka biyongola byabo. (Mate 16:13-16) Co mubasebukile, kubazibile manene lyoba mwafwa bazibukile ngwabo Yesu wakele na ngozi, wapwile muka-kutetela, co wakele na mbunge ya kubandamena. (Mate 17:24-27) Yesu watembwininine mwamubwa Ishe mukemwo baka-kumukabangeya bazibukile mwamubwa Yehova. (Iwano 14:9) Yesu wabakwasele bamone ngwabo Yehova wapwa wa kulikehesa, co atonda kushwena kuyehi nabo. Co lalo wabakwasele bananguke ngwabo Yehova walisezelele kulako na bantwama ba bulombelo bwabo baje bapwile ba kulyalesa, co kubakele bakwabo mbunge.
5. Kulikehesa kwasa kulingisa bati banu bashubuluke kushwena kuyehi netu?
5 Twasa kutembwinina bati Yehova? Nga tupwa ba kulikehesa, tulingisa banu bashubuluke kushwena kuyehi netu. Nga kutupu ba kulikehesa, co twasa kuzibila bakwetu cipululu na kuliziba ngwetu twapwa tu ba seho kubatubakana. Co lalo kutukaluwila kubakonekela nga banatubiisila. Co oku kwasa kulingisa bakwetu bajeneke kushwena kuyehi netu. Oloni nga tupwa ba kulikehesa, tuzibila bakwetu ngozi na kukala na mbunge ya kubandamena, co lalo tubakonekela nga banatubiisila. Co oku kubalingisa bashwene kuyehi netu. (Kolo 3:12-14) Bakulunu ba cikungulukilo banapande kulifwita kulingisa bandolome na bandokazi bashubuluke kusimutwiya nabo na kushwena kuyehi nabo. Bakulunu basa kulinga ngoco nga bawana simbu ya kukala hamo na bandolome na bandokazi babo kushwa kumo. Oku kulumbununa ngwabo bakulunu ba cikungulukilo banapande kulinga mwoshe mubasela kuya na kukunguluka ku biwano ku Njibo ya Bumwene kutubakana kulingila biwano ha makina, kubanga nga kuli bimo bibonowesa. Co lalo nga citaba, banapande kwambulwila hamo na bandolome na bandokazi ha njibo na njibo. Nga bandolome na bandokazi bazibuka mwamubwa bakulunu ba cikungulukilo, co bashubuluka kusimutwiya nabo simbu yoshe-yoshe ibatonda bukwasi bwabo.
YEHOVA WAPWA MUKA-KUZIBISISA
6-7. Endekeni byakumwenako bije bimwesa ngwabyo Yehova walibwaheselele kutengululako bimo bangamba bendi mubamulombele.
6 Banu ba kulyalesa kakangi bakasinganyeka ngwabo bazibuka byakulinga, co oku kukabalingisa bajeneke kutengulula bisinganyeka byabo. Oloni Yehova uje azibuka byuma binapande, nalisezela kulako na banu ba cifweci. Ikeye wapwa wa kulikehesa, co akazibisisa na kutolilila ku byuma bibamuleka bakwabo na kutengululako bimo. Cakumwenako, tucisimutwiyeni byalingile Yehova kuli Miriamu, ndokazi ya Mosesa. Miriamu na Aloni bayayabalele hali Mosesa uje wakele na kwimanenako Yehova. Miriamu mwalingile ngoco, wamwesele ngwendi kasingimikile Yehova. Ngeci, Yehova walubalele manene, co wamulingisile abinje mbumba. Oloni Aloni walambelelele Miriamu kuli Mosesa, co Mosesa walombele Yehova mangana akangwise ndokazi yendi Miriamu. Bika byalingile Njambi? Ngwe Njambi wapwa wa kulyalesa ngwe katengulwile biyongola byendi. Oloni Yehova wapwa wa kulikehesa, ngeci watolililile Mosesa na kukangwisa Miriamu.—Nume 12:1-15.
7 Yehova wamwesele lalo ngwendi wapwa wa kulikehesa mwatolililile Mwene Hezekiya. Yehova watumine kapolofweto kendi Isaya mangana akaleke mwene ngwendi atsa. Mwene Hezekiya walilile na kulambelela Yehova ngwendi amukangwise. Yehova watolililile ku lilombelo lya Hezekiya, co wabwezelelele myaka 15 ku buyoye bwendi. (2 Bimye 20:1, 5, 6) Cili bene kulikehesa kukalingisa Yehova azibile banu ngozi na kubatolilila omwo bamulomba.
8. Byakumwenako muka bimwesa ngwabyo Yesu wapwa muka-kuzibisisa? (Maki 3:1-6)
8 Yesu akatembwinina Ishe. Yesu mwakele hano hasi walingililile banu byuma byabibwa mwamwene ngwendi kunapande kulinga ngoco. Cakumwenako, Yesu wakangwisile banu ha litangwa lya Sabata nameme bantwama ba bulombelo basinganyekele ngwabo kukwapandele kulinga ngoco. Yesu kapwile wa kuminina mbunge, oloni wazibililile banu mema ku mbunge, co lalo wapwile muka-kuzibisisa. (Tandeni Maki 3:1-6.) Yesu ali na kutwalelelelaho kumwesa ebi bifwa mwali na kutwamenena cikungulukilo ca baka-Kristu ano matangwa. Cakumwenako, nga kuli umo nalingi bubi bwakama mu cikungulukilo, Yesu akamumwesa mbunge ya kubandamena na kumwana simbu yaingi mangana atenguluke.—Kujo 2:2-5.
9. Twasa kumwesa bati ngwetu twapwa baka-kuzibisisa? (Taleni na bikupulo.)
9 Twasa kutembwinina bati Yehova? Tunapande kutembwinina kuzibisisa kwa Yehova mu byuma bitusinganyeka na kulinga. (Jems 3:17) Cakumwenako, bisemi baje bakatembwinina Yehova, kubesi kubandamena ngwabo bana babo balinge byuma bije kubasa kulinga. Cakumwenako cacibwa cinapu ca Jakobu uje wakele manene mbunge bana bendi ngwe muumwesela mukanda wa Genese 33:12-14. Bisemi ba kulikehesa baje bapwa baka-kuzibisisa, banapande kweseka mwoshe mubasela kujenjuka kwesekesa bana babo kuli umo na mukwabo. Bakulunu ba cikungulukilo nabo banapande kupwa baka-kuzibisisa. Ngila imo ibasa kulingilamo ngoco inapu kukundwiya byuma bibanangula bakulunu bakwabo, nga kulinga ngoco kukupokola binangulo bya mu Mbimbiliya. (1 Timo 3:2, 3) Tubaboshe tunapande kweseka mwoshe mutwasela kuzibisisa biyongola bya bakwetu nameme binaliseze na byetu. (Loma 14:1) Co lalo tunapande kulifwita mangana ‘kuzibisisa kwetu kusholoke ku banu boshe.’—Filp 4:5.
Cisemi ali na kumwesa ngwendi wapwa muka-kuzibisisa ha kujeneka kubandamena ngwendi munendi alinge byuma bije kasa kulinga mu cipangi ca kwambulula (Taleni paragirafu 9)
YEHOVA WAKALA NA MBUNGE YA KUBANDAMENA
10. Yehova namwesa bati mbunge ya kubandamena?
10 Hamo munananguka ngweni baka-kulyalesa kubashakele kubandamena simbu yailaha. Kulyalesa kukabalingisa bajeneke kukala na mbunge ya kubandamena. Oloni Yehova wakala na mbunge ya kubandamena kutubakana munu woshe-woshe. Cakumwenako mu simbu ya Nowa, Yehova wendekele ngwendi abandamena ha myaka ya kupwa 120 simbu kanda anyongese banu bababi. (Gene 6:3) Ngeci, Nowa wawanene simbu ya kulela bana bendi na kushonga bwato hamo lika na naanga yendi. Mu kwita kwa simbu, Yehova wamwesele mbunge ya kubandamena mwatolililile mwamubwa Abrahamu mwakele na kumwihula bya kunyonga kwa Sodoma na Gomola. Munu wa kulyalesa ngwe wamukumbulwile ngwendi: ‘Kuwapandele kunjihula ebi bihula.’ Oloni Yehova wapwa wa kulikehesa mukemwo wamwesele Abrahamu mbunge ya kubandamena.—Gene 18:20-33.
11. Kwesekesa na mukanda wa 2 Pita 3:9, mwafwa bika Yehova ali na kumwesa mbunge ya kubandamena ano matangwa?
11 Yehova ali na kumwesa mbunge ya kubandamena ano matangwa. Ali na kubandamena simbu yananoneka ya kunyongesa kano kaye kakabi. Mwafwa bika ali na kumwesa mbunge ya kubandamena? “Mwafwa kashaka ngwendi kukanyonge nambe umo, oloni ashaka ngwendi boshe batenguluke.” (Tandeni 2 Pita 3:9.) Kuma kubandamena kwendi kunai mwangoco ndi? Embwe. Banu babangi baje bali na bimbunge byabibwa, bali na kushwena kuli ikeye. Co twakulahela ngwetu banu babangi batwalelelaho kulinga ngoco. Oloni Yehova katwalelelaho kumwesa mbunge ya kubandamena myaka yoshe. Wazema manene banu, oloni kabecelela kulinga byoshe bibatonda. Kakecelela bubi butwaleleleho myaka yoshe.—Haba 2:3.
12. Yesu ali na kutembwinina bati mbunge ya kubandamena ya Yehova?
12 Yesu akatembwinina Ishe. Ha myaka yaingi, Yesu natembwinina mbunge ya kubandamena ya Yehova. Yesu nalimwena Satana endeka byuma bya makuli hali Yehova na bangamba bendi ba kulongwa. (Gene 3:4, 5; Yombi 1:11; Kujo 12:10) Co lalo nalimwena banu babangi bayanda. Acisinganyekeni mwali na kutondela manene kwendi “amanese bipangi bya Liyabolo.” (1 Iwa 3:8) Bika bili na kukwasa Yesu amwese mbunge ya kubandamena kweta noho hakamutabesela Yehova amanese bipangi bya Liyabolo? Cifwa cimo cili na kumukwasa cinapu kulikehesa. Azibuka mwamubwa ngwendi Yehova ikeye nangula simbu ya kunyongesa kano kaye.—Bili 1:7.
13. Yesu wamwesele bati mbunge ya kubandamena ku tupositolo bendi, co mwafwa bika?
13 Yesu wamwesele lalo mbunge ya kubandamena ku tupositolo bendi. Cakumwenako, nameme tupositolo bendi batwaleleleleho kulinga bimata mangana bawane ngwabo iya wapwile wakama mukati kabo, Yesu kabalubalelele, oloni watwaleleleleho kubamwesa mbunge ya kubandamena. (Luka 9:46; 22:24-27) Wakulahelele ngwendi simbu imo bakatenguluka na kupwa ba kulikehesa ngwe ikeye. Kuma mukasebuka kushwa kumo ndi? Nga mukemwo, co twakulahela ngwetu munakandelela manene kukala na Mwene uje wapwa wa kulikehesa, co lalo ali na mbunge ya kubandamena.
14. Twasa kukala bati na mbunge ya kubandamena?
14 Twasa kutembwinina bati Yehova? Nga tukala na “bisinganyeka bya Kristu,” co tusinganyeka na kulinga byuma ngwe Yehova. (1 Kori 2:16) Twasa kuzibuka bati bisinganyeka bya Kristu? Ngila imo ya seho manene itwasa kulingilamo ngoco, inapu kutanda Bisoneka bya Biñanda Byabibwa. Ngeci, tunapande kuwana simbu ya kusinganyekesesa ha byuma byalingile Yesu na byuma byamulingisile abilinge. Co lalo tunapande kulomba Yehova mangana atukwase kupwa ba kulikehesa na kukala na mbunge ya kubandamena ngwe Yesu. Nga tulifwita kusinganyeka ngwe mwakasinganyekela Yesu, co tutembwinina manene Yehova na kumwesa bandolome na bandokazi betu mbunge ya kubandamena hamolika netu babenya.—Mate 18:26-30, 35.
YEHOVA WAMONA BANU BA KWISI KUPWA BA SEHO
15. Endekeni byakumwenako bije bimwesa ngwabyo Yehova wazema banu ba kulikehesa? (Samu 138:6)
15 Tandeni Samu 138:6. Yehova wapwa Wahakamwa manene mwilu na hano hasi, oloni wazema manene banu ba kulikehesa. Cakumwenako, tusimutwiyeni ha banu bamo ba kwisi bajundwile Yehova kunima. Bamo hamo kutubazibuka mwamubwa, oloni banabendeka mu Mbimbiliya. Cakumwenako, Debora wapwile ngamba wa kulongwa ku naanga ya Isaki na ya Jakobu ha myaka 125. Nameme kutuzibuka byabingi hali ou munakazi, Yehova wahwimininine Mosesa asoneke biñanda bimo bije bimwesa mwamuzemenene Jakobu na naanga yendi. (Gene 24:59; 35:8, ftn.) Munima ya myaka yaingi, Yehova wangwile Devidi uje wapwile kanyungi wa mwanike kupwa mwene mu Isalele. (2 Samwe 22:1, 36) Mukwetile simbu yaindondo kutunda hasemukilile Yesu, Njambi watumine tungelo baye ku cibunga ca tunyungi na kukabaleka ngwabo Mesiya nasemuka mu Betelehema. Ngeci aba tunyungi bakebo bapwile bakulibanga kuzibuka ngwabo Yesu nasemuka. (Luka 2:8-11) Co omwo Jozefu na Maliya banenele Yesu mu tempele, Yehova wajombolwele Munendi kuli tukulukazi babali, Simyoni na Ana. (Luka 2:25-30, 36-38) Cili bene, “nameme Yehova wakala hakamwa, akananguka munu wa kulikehesa.”
16. Yesu watembwininine bati mwakele na kulingila banu Ishe?
16 Yesu akatembwinina Ishe. Ngecilika mwa Ishe, Yesu nendi wazemene manene banu baje babamwene kupwa bangoco. Walongesele bya Bumwene bwa Njambi banu baje “kubalilongesele, co lalo bapwile banu bangoco.” (Bili 4:13; Mate 11:25) Kutundaho, Yesu wakangwisile babezi mu ngila ije yabalingisile balizibe ngwabo wabazema na kubasingimika. (Luka 5:13) Ha butsiki bwa kwinduka litangwa libamutsiile, Yesu wajwelesele bandongesi bendi ku mendi, cipangi cije cibakele na kulinga bangamba. (Iwano 13:5) Co simbu kanda aye mwilu, Yesu wanene baka-kumukabangeya, kwambateselela hamo netu cipangi ca seho manene mu kaye koshe ca kukwasa banu bakawane mwonyo wa myaka yoshe.—Mate 28:19, 20.
17. Twasa kumwesa bati ngwetu twazema bakwetu na kubasingimika? (Taleni na cikupulo.)
17 Twasa kutembwinina bati Yehova? Twasa kumwesa ngwetu twazema banu na kubasingimika nga twambulwila banu ba miyati yoshe muzimbu waubwa. Tumwesa ngwetu tuli na kusingimika bandolome na bandokazi betu nga tubamona kupwa ba seho kututubakana nameme tuli na bipangi byabingi mu cikungulukilo nambe nga tuli na cashu ca kulinga byuma bimo mwamubwa kubatubakana. (Filp 2:3) Yehova akabwahelela manene mwakatumono “tupwa bakulibanga” mu kuzema bakwetu na kubasingimika.—Loma 12:10; Zefa 3:12.
Tutembwinina kulikehesa kwa Yehova nga twambulwila banu ba miyati yoshe muzimbu waubwa (Taleni paragirafu 17)a
18. Mwafwa bika mutonda kutembwinina kulikehesa kwa Yehova?
18 Nga tulifwita kutembwinina kulikehesa kwa Tate yetu wa mwilu, tupwa baka-kuzibisisa na kukala na mbunge ya kubandamena, co bakwetu bashubuluka kusimutwiya netu. Co lalo tuzema bakwetu na kubasingimika ngecilika mwa Yehova. Anukeni ngweni nga tulifwita kupwa ba kulikehesa ngwe Njambi, co tupwa tu ba seho manene kuli ikeye.—Isaya 43:4.
MWASO 159 Aneni Yehova Bumpau
a KULUMBUNUNA BIKUPULO : Bandokazi bali na kutembwinina Yehova uje wazema banu ba miyati yoshe omwo bali kulongesa Mbimbiliya banakazi baje bali mu kamenga.