KAPITULO 7
“Ojts yaˈkˈadëˈëtsy mëdë Jyobaa”
1, 2. ¿Wiˈixë nety yajpäättë ja israelitëty ko Samuel wyoomujkëdë, ets tiko nety jyëjpˈamëty jyodëmbittët?
SAMUEL tam yajpääty mayjyaˈay wyindum diˈib të dyajtuˈukmuky jam Guilgal. Jeky kujk tyuunë extëmë fes ets kugajpxy. Naa ja mayë o junië extëm tyamë xëë poˈo yajmaytsyoy. Kyajnëm tpääty ja potm, ak tëˈëts ja lugäär ets yëˈë nyidiempëˈäjtypy parë myukët ja triigë. Ta ajotkumonë yˈamoondäˈäytyë etsë Samuel, ta wyinmay wiˈix mbäät tˈokjotjäˈtë ja nax käjpn.
2 Ja nax käjpn kyaj tjaygyukëdë nuˈunën myëjwiinëty ja jotmay. Mëktaˈaky tˈamdoodë tuˈugë ryey. Ets kyaj tjaygyukëdë ko yëˈë yajtëgooytyëbë wintsëˈkën mä Jyobaa ets mä ja kugajpxy. Ets ko yëˈë Jyobaa jyëjpkudijëdëp extëmë ryey. ¿Wiˈixë Samuel ttukˈijxy ja käjpn ko tëgooytyëbë nety ets ko tsojkëp jyodëmbittët?
Extëmë Samuel myutskˈäjty, yëˈë xytyukˈijxëm ko mbäät mëk nyaˈijtëmë mëbëjkënë oyë jäˈäy axëëk jyukyˈattë
3, 4. 1) ¿Tiko Samuel tmaytyaky mä yˈënäˈkˈäjty? 2) ¿Tiko tyam mbäät xypyudëjkëmë yˈijxpajtën?
3 Samuel ta tˈanmääy ja mayjyaˈay: “Tëjëts nmëjjäˈäyënë ets tëjëts ngupoˈojënë”. Seguurë ko yajwintsëˈkë ets yajmëjpëjtak ja yˈää yˈayuk mët ko të nety kyupoˈojënë. Ta net jyënany: “Tëjëts nyajpääty miitsëty mwinduuy desde mäjëts nˈënäˈkˈäjty axtë mä tyäˈädë xëë” (1 Sam. 11:14, 15; 12:2). Oyë netyë Samuel të myëjjäˈäyënë, wäˈäts tjamyejtsy wiˈix yˈënäˈkˈäjty. Ets ko ojts twinˈixy ja oybyë nëˈë tuˈu mä yˈënäˈkˈäjty, yëˈë pudëjkë parë tmëbëjkyë Jyobaa ets xëmë tmëmëdooy.
4 Samuel xëmë dyaˈijty mëk ja myëbëjkën ets dyajkëktëjkë, oyë netyë jäˈäy ttundë axëkˈäjtënë ets kyaj tmëmëdowdë Dios. Ëtsäjtëm, nan mbäät xytsyiptakxëm nmëdäjtëmë mëbëjkën, mët ko njukyˈäjtëm mä jäˈäy axëëk dyajnëjkxtë jyukyˈäjtën ets jagam yajpäättë mëdë Dios (käjpxë Lukʉs 18:8). Min nˈokˈijxëm wiˈix mbäät xypyudëjkëmë yˈijxpajtënë Samuel, nˈoknimaytyaktsoˈonëm mä myutskˈäjty.
“Tyuny Jyobaa wyinduuy, extëmë mixy”
5, 6. ¿Tiko njënäˈänëm ko Samuel kyaj duˈun yeˈky pyejty extëmë oytyim pën mixyuˈungëty, ets tiko ja tyääk tyeety yˈijttë seguurë ko yajxon jam yajkuentˈatäˈäny?
5 Samuel kyaj yeˈky pyejty extëmë oytyim pën mixyuˈungëty. Pes jeˈeyënëmë netyë tsyiˈtsk të yajpëjkë ko ojts nyëjkxnë tuumbë mä Jyobaa tyëjk jam Siló, diˈib wëˈëmp 30 kilometrë mä yëˈë kyugäjpnëty, jaa netyë jyëmëjt naa tëgëëk o taxk. Ana mëdë Elqaná, ja tyääk tyeetyë Samuel, yëˈë jam këyäjkëdë parë tmëdunëdë Jyobaa nuˈun ja xyëë jyukyˈäjtën extëmë nasareo.a ¿Tiko tnikaktë jantsy jagam? ¿Ti kyajëdaa nety ttsoktë ja yˈuˈunk?
6 Kyaj, tsyojktëbë nety. Pes nyijäˈäwëdëbë nety ko ja yˈuˈunk yajxon yajkuentˈatäˈäny jam Siló. Seguurë ko Elí, ja saserdotë wintsën, ojts tˈixy parë yajkuentˈatët, pes yëˈë diˈib mëët tyuuny. Nan mbäädë nety pyudëkëty nääk ja toxytyëjk diˈib jam tuundëp (Éx. 38:8; Juec. 11:34-40).
7, 8. 1) ¿Wiˈix ijtyë Samuel myëjämoˈoyëty ko tyääk tyeety kyuˈixëdë winjëmëjt? 2) ¿Wiˈix tyamë tääk teety pyudëkëdë yˈijxpajtënë Ana mëdë Elqaná?
7 Ana mëdë Elqaná ninäˈä tkajäˈäytyëgooytyë ja kyaˈaxkopkˈuˈunk. Pes yëˈë diˈibë Ana yˈamdoo ko tmënuˈkxtakyë Jyobaa ets ttukwandaky tmoˈoyaˈany parë myëdunëdët. Ko ijty tninëjkxtë jëmëjt jëmëjt, ta Ana tmënëjkxë tuˈugë wyitë këtukpë diˈib këˈëm të txuy diˈib myëdunëp mä ja Diosë tyëjk. Mbäät nwinmäˈäyëm ko Samuel jantsy xondakp ijty ko jyäˈtanëdë ja tyääk tyeety, diˈib käjpxwijëdëp, mëjämoˈoyëdëp ets pudëkëdëp parë tmëjjawët ko tmëdunyë Jyobaa.
8 ¿Ti tyäˈädë tukniˈˈijxëdëbë tääk teety? Mayë tääk teety yëˈë niˈigyë myëmääy myëdäjtëp tijaty tëgoyˈäjtxëp ja yˈuˈunk yˈënäˈk ets kyaj dyuˈunëty wiˈix oy yajpäädët mëdë Dios. Perë Ana mëdë Elqaná, yëˈë mas myëmääy myëdäjtë wiˈix ja fyamilyë oy yˈitët mëdë Dios, ets yëˈë diˈibë Samuel kajaa pudëjkë parë xëmë tmëduunyë Dios (käjpxë Proverbios 22:6).b
9, 10. 1) ¿Wiˈix ijty yˈixëty ja Diosë tyëjk, ets nuˈunë Samuel tmëjjäˈäwë? (Ix nanduˈunë notë.) 2) ¿Tijaty ijty tyuumbyë Samuel mä Diosë tyëjk, ets wiˈix mbäät tyamë ënäˈktëjk tpanëjkxëdë yˈijxpajtën?
9 Waˈan ko Samuel yaˈkˈadëtsy ojts ttukˈyoˈoy ttuknaxy ja tun kopk diˈib yajnadujkëp ja Siló. Ets ko pyejty mas këjxm, ta tmëjˈijxpejty ja käjpn ets ttukˈijxë ja joyˈit. Seguurë ko jantsy jotkujk nyayjäˈäwë tëgok tëgok tmëjˈijxpejty ja Jyobaa tyëjk, diˈib nety të yajkojy 400 jëmëjtëp diˈibë Moisés yajtukˈanaˈam, ets mä niˈamukë ja israelitë jyäˈttë Diosˈawdäjtpë.c
10 Samuel tyukxondak ja tuunk diˈib nyikëjxmˈäjt mä ja Diosë tyëjk. Biiblyë jyënaˈany ko “japë nety tyuny Jyobaa wyinduuy, extëmë mixy ets tmëdaty tuˈugë wyindëy wyit diˈib lino” (1 Sam. 2:18). Ko Samuel duˈunë wyit yajmaytyaˈaky, yëˈë yˈandijpy ko yëˈë nety pyudëjkëp ja saserdotëty. Oy kyatuuny saserdotë, nyikëjxmˈäjt kanäk pëkyë tuunk, extëm dyaˈˈawäˈätsët jopy jopy ja tëjkˈää ets tpudëkët ja Elí diˈibë nety të myëjjäˈäyënë. Samuel jyantsy tyukxondak ko tyuuny mä Jyobaa tyëjk, per tamë nety ti tyuny jyatyëty diˈibë kyaj oy yajnayjawëty. Min nˈokˈijxëm.
Wäˈäts nyayaˈijtë mä jyamëtyë axëkˈäjtën
11, 12. 1) ¿Wiˈixë Hofní mëdë Finehás dyaˈijxëdë axëkwinmäˈäny? 2) ¿Wiˈixë Hofní mëdë Finehás axëëk yˈadëtstë mä ja tabernakulo ets kyaj tijaty ttuundë tëyˈäjtën myëët? (Ix nanduˈunë notë.)
11 Mutsknëmë netyë Samuel ko tˈijxy wiˈixë jäˈäy axëëk yˈadëˈëtstë ets ko kyaj tijaty ttundë tëyˈäjtën myëët. Biiblyë jyënaˈany ko Hofní mëdë Finehás, ja Elí yˈuˈunk, “yëˈë ja yetyëjkëty diˈibë nety nitii tkatsooˈattë; diˈibë nety kyaj tmëjˈixtë Jyobaa” (1 Sam. 2:12). Tyäˈädë bersikulo naymyënëjkxëp, Hofní mëdë Finehás “yëˈë ja yetyëjkëty diˈibë nety nitii tkatsooˈattë” mët ko kyaj tmëjˈijxtë Jyobaa, o kyaj twintsëˈkëdë. Kom kyaj tmëjpëjtaktë Diosë yˈanaˈamën, ta kajaa pyokytyuundë.
12 Mä ja Jyobaa Lyey nyigajpxypy ijty tijaty mbäät ttundë ja saserdotëty ets wiˈix dyaktët ja wintsëˈkën. Ets tam tiko ja Ley ojts yajxon tnigajpxy wiˈix tijaty ttundët, pes ko ijty yajˈyaky ja wintsëˈkën, yëˈë parë Dios tmaˈkxët ja jäˈäyë pyoky, ets duˈun dyajnaxët wäˈäts, tnëˈëmoˈoy ttuˈumoˈoyët ets tkunuˈkxët. Perë Hofní mëdë Finehás axëëk yˈadëtstë ets nan axëëk dyaˈˈadëtstë ja wiinkpë saserdotëty, kyaj tmëjˈixtë ja wintsëˈkën diˈib yäjktëp ja nax käjpn.d
13, 14. 1) ¿Wiˈix ja nax käjpn yˈaxëktuunëdë ko mä ja Diosë tyëjk yajtuunkˈäjtyë axëkˈäjtën? 2) ¿Wiˈixë Elí kyaj tjäjty syaserdotëˈatët ets yˈuˈunkteetyˈatët?
13 Nˈokwinmäˈäyëm wiˈixë Samuel jantsy axëëk nyayjäˈäwë ko tˈijxy mä Jyobaa tyëjk yajtunyë axëkˈäjtën ets kyaj pën tpayoˈoy. ¡Seguurë ko ojts tˈixy niganäägë jäˈäy pyëtsëmdë mon tuk ets jantsy axëëk nyayjawëdë! May diˈibë nety të myindë yëˈë ayoobë jäˈäy diˈib yajjäämˈijx yajnääxˈijxtëp parë tˈëxtäˈäyäˈändë Diosë nyaybyudëkë ets yajjotkujkmoˈoyäˈändë. Ets diˈib mas axëëk, yëˈë ko Samuel tnijäˈäwë ko Hofní mëdë Finehás tsënääytyëp mët nääk ja toxytyëjk diˈib tuundëp mä ja tëjkˈää. ¡Tyäˈädë tsoytyuˈundukëty ninuˈunë nety tkawintsëˈëgëdë ja Diosë yˈanaˈamënë diˈib yajkubojkypy duˈumbë ijt tsënaaky! (1 Sam. 2:22.) Seguurë ko Samuel yˈawijx etsë Elí dyaˈoyëdë tyäˈädë jotmay.
Seguurë ko Samuel axëëk nyayjäˈäwë extëm yˈadëtstë ja Elí yˈuˈunk yˈënäˈk
14 Elí yëˈë nety patëp ets dyaˈoyëdë tyäˈädë jotmay. Pes yëˈë nety tuump saserdotë wintsën, diˈib nyikëjxmˈäjtypy tijaty tuun jäjtëp mä ja Diosë tyëjk. Ets extëmë uˈunkteety, yëˈë nety patëp tjëjwijtsëmbitët ja yˈuˈunk yˈënäˈk. Pes kyaj nety yëˈëyë nyayˈaxëktunëdë, nanduˈunën tˈaxëktundë ja nax käjpn. Perë Elí kyaj tjäjty syaserdotëˈatët ets yˈuˈunkteetyˈatët, pes kyaj ojts tjëjwijtsëmbity ja yˈuˈunk yˈënäˈk (käjpxë 1 Samuel 2:23).e Diˈibë nety nitëjkëdëp ets mëk yajjëjwijtsëmbittët. ¡Mëjwiin kajaa nety të pyokytyundë axtë nitëjkëdëbë oˈkën!
15. ¿Ti ayoˈonë Jyobaa tyukˈawäˈänë Elí, ets wiˈix wyimbëtsëëmy?
15 Niˈigyë ja jotmay myëjwindëjkë, päätyë Jyobaa axtë ojts tkexy tuˈugë kugajpxy, diˈib kyaj yajnigajpxy ti txëˈaty, parë tˈanmääy ja Elí ti ayoˈonë nety tukmiinëp. Tim jawyiin, yaˈˈanmääy: “Duˈunyëm mëj xyajnaxyë mˈuˈunk mˈënäˈk ets kyaj dyuˈunëty ëjts”. Ta net yaˈˈanmääy ko ja yˈuˈunk yˈënäˈk diˈib axëëk adëtstëp yˈoogäˈändë mä tuˈugë xëë ets ko ja fyamilyë pyäädaampy mëjwiin kajaa ayoˈon jotmay ets axtë kyaj nyekytyunäˈändë saserdotë. ¿Ojtsëdaa Elí mëdë yˈuˈunk yˈënäˈk tmëjpëjtäˈäktë ko duˈun yaˈˈanmääytyë? Biiblyë jyënaˈany ko kyaj (1 Sam. 2:27–3:1).
16. 1) ¿Wiˈixë Biiblyë tnimaytyaˈagyë Samuel wyimbejty mä Diosë jyaˈa? 2) ¿Tiko xyjyotkujkmoˈoyëm ko nnijäˈäwëm wiˈixë Samuel yajmaytyaˈaky mä yˈënäˈkˈäjty?
16 ¿Ojtsëdaa Samuel nanduˈun axëëk yˈadëˈëtsy? Kyaj. Pes mä Biiblyë oyë Samuel yajnimaytyaˈaky. Extëm mä 1 Samuel 2:18 të nˈijxëm ko mä jyamˈäjtyë tyäˈädë jotmay, Samuel ojts “tyuunˈadëˈëtsy Jyobaa wyinduuy, extëmë mixy”. Desde mutsknëm tpëjtakyë wyinmäˈäny mä Diosë tyuunk. Ets mä bersikulo 21 tnigajpxy ja tuk pëky: “Ja mixy Samuel ojts yaˈkˈadëˈëtsy mëdë Jyobaa”. Nuˈun ja tiempë nyajxy, niˈigyë dyajkëktëjkë nyaymyayë mëdë Dios. Nanduˈun tyam, ko nˈijtëm yajxon mëdë Jyobaa, yëˈë xykyuwäˈänëm mä jäˈäy axëëk jyukyˈattë.
17, 18. 1) ¿Wiˈix mbäädë ënäˈktëjk tpanëjkxë yˈijxpajtënë Samuel, oy kyayajmoˈoytyë oybyë ijxpajtën? 2) ¿Wiˈix nnijäˈäwëm ko oy diˈibë Samuel wyinˈijx ttunäˈäny mä jyukyˈäjtën?
17 Samuel mbäätxyëp wyinmääy: “Pënë saserdotë wintsën mëdë yˈuˈunk yˈënäˈk myëbokytyuundëbë Jyobaa, pes ëjts nan mbäädëts nduny tijëts ndimtunaampy”. Per yëˈë kyaj duˈun wyinmääy. Pääty ko tyam tyëgoytyë pënaty myëdäjttëbë kutujkën, kyaj mbäät yëˈë ndukäjpxëm parë nanduˈun nbokytyuˈunëm. Tyam, mayë ënäˈktëjk tpanëjkxëdë yˈijxpajtënë Samuel ets yaˈkˈadëˈëtstë mëdë Jyobaa, oy kyayajmoˈoytyë oybyë ijxpajtën.
18 ¿Ets wiˈix wyimbëtsëëmy ko duˈunë Samuel tpëjtakyë wyinmäˈäny? Biiblyë jyënaˈany: “Ja mixy Samuel yaˈkˈadëtsy ets wyeˈemy mas oy, duˈun Jyobaa wyindum ets duˈun mä naxwinyëdë jäˈäy” (1 Sam. 2:26). Extëm nˈijxëm, tyäˈädë mixy ojts wyeˈemy oy mä Jyobaa ets mä ja nax käjpn. Ets mëjë Jyobaa yajnäjxë ko xëmë tmëmëdooy. Perë Samuel seguurë nety yˈity ko Jyobaa dyajwäˈätsäˈäny ja tyëjk jam Siló, ets waˈan nyayajtëëwë näˈä duˈun ttunäˈäny. Per tim tsojkë nety tnijawëyaˈany.
“Käjpx, mët ko mduumbë myëdooˈijtypy”
19, 20. 1) ¿Ti tuun jäjtë mä netyë Samuel myaˈay? 2) ¿Wiˈixë Samuel dyaˈijxë ko wyintsëˈkëbë Elí? 3) ¿Wiˈixë Samuel tnijäˈäwë pënë nety mmëgäjpxëp?
19 Tamë nety xyëënyëyanë ets ja kandelääbrë tamë nety yˈaktoy, ko ajotkumonë Samuel tmëdooy yajmëgajpxy, ta wyinmääy ko yëˈë Elí yajpudëkëyäämp, pes të nety myëjjäˈäyënë ets të wyiintsënë. Ta pëyeˈegyë ojts nyijkxy mä nety jap myaˈay. ¿Nwinmäˈäyëm wiˈixë Samuel tekywyäˈäts tninëjkxy jantsy pëyeˈegyë parë tpudëkëyaˈany? ¡Kajaa xyajwinmäˈäyëm ko tmëjˈijxy ets twintsëˈkë Elí! Samuel yˈëxkäjp ko yëˈë netyë Jyobaa akˈyajtuunëp extëmë saserdotë, oyë nety kanäkˈok të tyëgoy (1 Sam. 3:2-5).
20 Samuel ta tˈyujxyë Elí ets tˈanmääy: “Tyääjëts të nminy, pes tëjëts xymyëgajpxy”. Ta Elí yˈatsoowë ko kyaj nety yëˈë të myëgajpxyëty ets yˈanmääyë parë nëjkx jatëgok nyaygyoˈogyëty. Tëgëkˈok duˈun jyajty. Ets mä myëdëgëkˈokpë, ta Elí tnijäˈäwë ti nety tuun jäjtëp. Mä tadë tiempë, Jyobaa kyaj nety tnekymyëgajpxyë jäˈäy parë ttukˈixy o ttuknijawë tijaty tunan jatanëp, mët ko mëjwiin kajaa nety jyamˈatyë axëkˈäjtën. Perë Elí jyaygyujkë ko yëˈë netyë Jyobaa tsyejpy etsë tyäˈädë mixyuˈunk tmëdooˈitët wiˈix tˈanëëmëyaˈany. Pääty tˈanmääy wiˈix yˈatsowët ko jatëgok yajmëgäjpxët. Ta ajotkumonë jatëgok tmëdooy: “¡Samuel, Samuel!”. Ta yˈatsooy extëmë netyë Elí të yˈanëˈëmxëty: “Käjpx, mët ko mduumbë myëdooˈijtypy” (1 Sam. 3:1, 5-10).
21. ¿Wiˈix tyam mbäät nmëdoˈojëm ko Jyobaa xymyëgäjpxëm ets tiko yˈoyëty duˈun nduˈunëm?
21 Taanëmë Jyobaa tpaty tuˈugë jäˈäy jam Siló diˈib mëmëdoojëp. Ets desde jaa, ta xëmë ojts tmëgajpxyë Samuel diˈib xëmë myëdooˈijt wiˈix tˈanmääy. ¿Nanduˈun ëtsäjtëm nduˈunëm? Parë nmëdoˈojëm wiˈixë Jyobaa xyˈanmäˈäyëm, kyaj ndimtsojkëm ets kootsë ayuk nmëdoˈojëm. Pes tyam, nmëdäjtëm kaˈpxyë Diosë yˈAyuk, ets ko ngäjpxëm, duˈunxyëp extëmë Jyobaa xymyëgäjpxëm jabom jabom. Mientrës mas nmëdooˈijtëm ets nmëmëdoˈojëm, ta niˈigyë kyëktëkëdë mëbëjkën, extëm ttuunyë Samuel.
Samuel myëmëdoojë Jyobaa ets amëk jotmëk tˈanmääyë Elí ti nety të tuknibëjtäägë
22, 23. 1) ¿Wiˈix yˈadëëy ja ayuk diˈibë Samuel yajnäjx mä Elí? 2) ¿Wiˈix ja Samuelë xyëë niˈigyë yajnijäˈäwë mä tukëˈëyë nax käjpn?
22 Mä tadë ux tyëgäjtsyë Samuelë jyukyˈäjtën, pes desde jaa tˈixyˈäjtsondakyë Jyobaa extëmë nety kyajnëm tˈixyˈaty, ets jyëmbijty Diosë kyugajpxy. Ja tim jawyiimbë ayuk diˈibë nety kyäjpxnaxaampy, yëˈë ttukˈawanëdë Elí ko tim tsojkë nety yˈadëwäˈäny diˈib yajnaskäjpxë mä fyamilyë. Seguurë ko Samuel ojts tsyiptakxëty dyajnaxëdë tyäˈädë ayuk, per ojts jyotmëktaˈaky parë ja Elí tˈanmääy, ets yëˈë, ta yujy tudaˈaky tkupëjky ti netyë Jyobaa të ttuknibëjtäägë. Ko waanë yˈijty, ta yˈadëdääy ti netyë Jyobaa të tnaskäjpxë. Mä tuˈugë xëë yˈoˈkyë Hofní mëdë Finehás mä tsyiptundë ja israelitëty mëdë filisteety. Ets ko Elí tnijäˈäwë ko ja myëtsipëty të tmënëjkxtë ja kääxë diˈibë Jyobaa jyaˈäjtypy, ta nanduˈun yˈoˈky (1 Sam. 3:10-18; 4:1-18).
23 Per ja Samuelë xyëë niˈigyë yajnijäˈäwë mä tukëˈëyë ja nax käjpn. Biiblyë jyënaˈany ko “Jyobaa këˈëm mëët ojts yajpääty” ets dyaˈˈadëëdääy diˈibë Samuel ojts tnaskäjpxë (käjpxë 1 Samuel 3:19).f
“Samuel tpëjktsooyë Jyobaa”
24. Ko ja tiempë nyajxy, ¿ti ja israelitëty yˈamdoowdë, ets tiko mëjwiin kajaa pyokytyundë ko duˈun yˈadëtstë?
24 ¿Per ojts ja israelitëty tpanëjkxtë ja yˈijxpajtënë Samuel ets tmëmëdoodë Jyobaa? Kyaj. Tyukjäjt ja tiempë mä kyaj tnekytsyojktë ets tuˈugë kugajpxy nyëˈëmoˈoy tyuˈumoˈoyëdët. Yëˈë yˈamdoowdë tuˈugë rey extëmë nety ja wiink käjpn tmëdattë ryey. Etsë Samuel jaanëm tkupëjky ko Jyobaa tyukˈanaˈamë. Per tsojkëbë nety tˈanëëmët ja israelitëty ko mëjwiin kajaa të pyokytyundë: pes yëˈë nety të tjëjpkudijëdë Jyobaa, kyaj yëˈëjëty ja Samuel. Pääty dyajtuˈukmujky ja nax käjpn jam Guilgal.
Samuel mëk tmëdäjtyë mëbëjkën ko tˈanmääyë Jyobaa ets dyajminëdë mëk poj tuu, ets ojts yˈatsoojëmbityëty
25, 26. ¿Wiˈixë Samuel tpudëjkë ja käjpn parë tpëktëdë kuentë ko kajaa nety të pyokytyundë?
25 Nˈokwinmäˈäyëm jatëgok extëm të nyajtsondakëmë tyäˈädë maytyaˈaky. Tamë Samuel yajpääty mayjyaˈay wyindum diˈib të dyajtuˈukmuky Guilgal ets ja israelitëty tëgatsy ja jot winmäˈäny dyaˈixëdë. Samuel ta tmaytyaktsoony wiˈixë të jyukyˈaty tëyˈäjtën myëët. Ets ta net “tpëjktsooyë Jyobaa” parë tkaxët tuˈugë mëk poj tuu (1 Sam. 12:17, 18).
26 Per ¿wiˈix myinët tuˈugë mëk poj tuu ets kyaj tnidiempëty? Tim tsojk ja jäˈäy yˈamoondääytyë diˈib nëxik tukxikëdë ets diˈib kyaj tmëbëjktë. Pes ajotkumonë ja tsäjp wyindujktääy, myiinyë mëk poj ets ja triigë kam jyantsy pyojˈyuˈkxy. Jyantsy yajmëdooy ja anaaw jëtsuk nyojktaˈaky, ets ok, ta jyantsy tyëjkë tuubë. ¿Wiˈix ja nax käjpn nyayjäˈäwëdë? “Mëk ttsëˈkëdë Jyobaa ets ja Samuel.” Taanëm tpëjktë kuentë ko kajaa nety të pyokytyundë (1 Sam. 12:18, 19).
27. ¿Wiˈixë Jyobaa yˈity mët pënaty myëdäjttëbë mëbëjkën extëmë Samuel?
27 Jyobaa yˈatsoojëmbijt ja Samuelë nyuˈkxtakën parë tjotjäˈtë ja nax käjpn diˈib kujuun. Jyobaa xëmë ojts tkunuˈkxyë Samuel mët ko myëbëjkë desde mä myutskˈäjty axtë ko ojts myëjjäˈäyënë. Jyobaa duˈunyëm jyaˈayˈaty axtë tyambäät, pääty mbäät nˈijtëm seguurë ko pën nmëdäjtëmë mëbëjkën extëmë Samuel, xëmë xypyudëkëyäˈänëm ets xykyunuˈkxäˈänëm.
a Diˈib ijty duˈun yajtijtëp, wyandaktëp ko kyaj tˈuugäˈändë nëë diˈib yajmukp ets ko kyaj yajkukaabäˈändë. May jeˈeyë ijty tuk tiempë duˈun yˈittë, perë Samuel, Sansón etsë Juan Yajnëbajtpë, xëmë yˈijttë extëmë nasareo.
b Proverbios 22:6: “Tukniˈˈixë ja mixy extëm ja nëˈë tuˈu diˈib mbäät panëjkxy; net ko myëjjäˈäyënët kyaj tjëjpˈyoˈoytyuˈudët”.
c Tyäˈädë Diosë tyëjk yeny ijty ets woony, ojts kyojy mëdë kepy extëm mbäät yajtukjanë. Per nan tuunë nyiˈakë foca, tsujatypyë wit diˈib të yajtaˈaky etsë kepyë tsooxëbë diˈib të yajtuknijääxyë oorë etsë platë. Tam ijty tuˈugë mëj tëjäˈäw mä yajpääty tuˈugë jantsy tsujpë altaar mä yajˈyaky ja wintsëˈkën. Ets waˈan ok, jam pyëˈääy ojts yajkojy kuartë mä yˈijttë ja saserdotë, waˈanë Samuel tuˈuk tkuartëˈäjty.
d Tuk pëky, yëˈë ko ja Ley wäˈäts ijty tnigajpxy diˈibë ja saserdotë mbäät ttsuˈutstë mä ja wintsëˈkën (Deut. 18:3). Per ja saserdotëty diˈib axëëk adëtstë ojts dyajnaxkëdäˈäktë wiinkpë anaˈamën, ojts ttukˈanaˈamdë ja tyuumbëtëjk ets tjuuttët ja tsuˈutsy diˈib oyaty mä jap nyiˈëëtsy. Ets ja tuk pëky, ko ijty ja israelitëty tmënëjkxtë ja wintsëˈkën, ta ja tyuumbëtëjkë saserdotëty aguanë tyukˈyakëdë ja tsuˈutsy diˈib kyajnëm kyëˈëy ets diˈib kyajnëmë yˈon yajtukwintsëˈëgë Jyobaa (Lev. 3:3-5; 1 Sam. 2:13-17).
e 1 Samuel 2:23: “Ets ijty tˈanëëmë: ¿Tiko xytyuunˈadëˈëtstë tijaty extëmë tyäˈädë? Pes tijatyëts nmëdoopy mä miitsëty mä tukëˈëyë nax käjpn kyaj yˈoyëty”.
f 1 Samuel 3:19: “Etsë Samuel yaˈkˈadëˈëtsy, etsë Jyobaa yëˈë mët këˈëm yajpaty, ets nituˈugë yˈää yˈayuk tkaninäjxy diˈib kyäjpx”.